Page 231 - ARM_19-1948_02
P. 231
դիւրութիսն ընծայեց դիմելով Ներգաղթի կոմի– ՏԱ8ՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ լէՀններ : Մէկ ազդանշանի վրայ իւրաքանչիւր բ կր
յանձնաժո֊
տէին եւ Մտրսկյլի արձանագրութեան բռնէ իր ժապաւէնին՝ ծ այր էն ու կբ սկսին գ ա ռ ֊ ա ք
զովին\, որպէսղի կարենայ Հայաստան երթալ : սիւնին Լուր՚ջր* Միեւնոյն ատեն կ՝ երդէ ի), կարմիր
Ա. Կարաւանին * յսվողեցաւ , մնաց Բ • կարա ՄԱՑԻԱ 2ՏԸ ՎԻԷՆԻ ՄԷՋ կապո յտ ել նա րնջագո յնով դրօշին ն ո լիր ո ւած երդ
ւա՛նին , ՛որովհետեւ թէ ինք եւ թէ կինը տարիքոտ մր։ /Աանգավառ ծափեր։ Նոյն ձեւով կր ք-֊սկեն
ըլլալով, անընդունակ են աշխատելու % Նորէն դժ իյԱԲ—Տե՜ւլի ա ^ կ ո ւ ^ ա ® սլսաւսայավ , յ ա ֊ ամբողջ Հիւսքր ։
ջպպ.աբայր պիսւի հրատաքրււսկեՑք Վա|ա)Զհփ , Մ ա ր ֊
ուարութիւներ կրեցին ներգաղթի կոմիտէէն , ս է յ փ եւ ուրիշ գազոլթ-ւԱ&րա. տօճակասաւյաէս– Գրօշակի պար մա\բդանքն ալ շատ գեղեցիկ էր ։
ք^եաւԸց Թկարագրոլթիլ|նքը :
մ ի՛ւ չեւ որ ճշդուեցաւ թէ Հայրենիքի մէչ\ բարե հոյն խօւմբր բեմ կուգայ ամէն մ՜էկր Ղ՚՚ձՂ – ՜ռ ո ա
կամներ ունի : Ե՛ Հայր . Միութեան խնդրանքին գոյն մր տեղաւորած փոքրէկ փայտերու վրայ 1
վրայ յաիղեցալ մեկնիչ : նոյնրպէս երգելով : Ընկեր ա՛կան ներկա քացուցիչ–
Բայց մինչ այդ Յովնա\նես/ն\ կր վախնար որ ՎՒԷՆ * Այ" տաբի աւելի մեծ շուքով եւ խա՛՛ - սերբ իբեւ. ց զարմանքն եւ Հ իացումլէ կբ յա յտնեն
Բ. կարաւանին ալ .պիտի շկրնտյ մեկնիլ ել իր ա– գա-վա ռո ւթեամ ր տօնեց ինք Հա՛յաստանի Հանրա - եւ կր խնդրեն օր մբ իրենց Հանդէսին մասնակցիք
պուշ տրամաբանութեամբ սկսաւ Ներգաղթի կո պետութեան Հռչակման\ եբեսնամեակր , Մայիս նոյ՚ս պարերով։ Յետոյ սկսան կովկասեան պարե–
միտ կի եւ Ազգ. ԸնդՀ. Միութեան շուր1 սողալ , 28//, նախաձեռնութեամբ Հ* Ց* Գ՛ Կոմիտէթ եւ ՐՐ , ե րկու օրիորդն ե ր , մէկ աղու տարազով , մ իւ -
ՒՐ՚ւ՛ ^ *~ յ ա յ ա < Ա – ի Հ ա կագաշն ա կց ական ս կ սաւ ան վ ա - մասնակցուիժեամբ Հ. Մ՛ Ը՛ Մ՛ի, Ֆ Կ • Խաչի,Հ* "Ր աղջկան, Մարի Նօվէզեան եւ Արա քսի Մ" ւ ֊
յել պատմութիւնն եր Հ ի լսել , Մարսէ յ լի «Ն»/» 3* Գ՛ Նոր Աերունգի եւ Հայ կամաւոբներու եւ րտտեսոն առաջնորդութեամբ Տիկին Աստղիկ կա–
կեանք՝» շաբաթաթերթին խմբագրի Հետ տես - Մ արտիկներու Մ իութետն : զաբօֆի կբ պարեն գէմ գիմ աց ճկուն շարժում ֊
նո՚ւե լով մէկ երկու յօգո լածն եր Հբատարակելեւն; Շաբաթներ առաջ կարդ մբ յՀնկերնեբ եւ Կա ներով ։ Այս բոլորին դաշնակի նո լագով կր Հե տե
իր կարճ իւ ելք ով կբ կարծէր– թէ Հայաստան եր պոյտ քՍաչոլՀիներ լծուա՛ծ էին՝ եռանդուն աշխա ՜՝ ւէ ին օրիորդներ Աա1ճեան եւ Աօնիկ քՒէրզես/ե ։
թալու. Համար այդպիսի ձեռնարկներ մբ պէտքբ տանքի մբ, գեղարուեստ ական ճոխ բաժին՛ մբ ԱպՐ իք 1 Հազա ր ա՛պրիք վարժեցն՛ողներ պւ
էր /ֆէէր ; •պատրաստելս ւ Համար Հ - րող ). ե-ր եւ նո .ագո գներ որ ոչ մեծ՝ ուրախութիւն
Եւ իբրեւ ստոր եւ մոլեււանգ Հակառակորդ Շաբաթ գիշեր (Ա՛ այի ո 29) , տակաւին սբաՀին պատճառեցիք մեղի, ել Հիլրերոլն : Հայ կամա -
մբ, նոյնիսկ իր Հայրենակիցներու պատիւն եւ դուռր չբացուած մեծ բաղմութիւն\ մր Հաւաք - ւո րներոլ եւ Մ արտիկներու կողմէ ուղերձ մր
Հեբոսամարտի փառքն ՛նկատի չառնելով իր դրած ուած էր : Երկու °րքւորգոեր , Լուսին եւ Ալիս ե– կարդաց րն-կերՈւղունեան ւ
կաշաոաթուղթբ վերջին •պ-աՀուն , նաւոէՀե* փէ՚այ ռագոյնի զարգանիշնւեր կբ զետեղէին՛ իրեն՛ց ճկուն՛ Օրուան բանախօսներէն Հայր կ, Տէրմոյեան
յանձնէսծ Է թղթակցին : մա տներով Հանդիսականներուն* կո ւբծքերո ւն– վ$~ խօսեցաւ Հ. Մ. Ը. Մ –ի կողմէ։ Ընկեր Ա. Աիո–
բայ : ՝իՀանի մր վա յբկեանէն քաղաքապետ ար ս/նի լեան (Կրրնոպլէն) , խ օսեցաւ. Հա յեբէն եւ ֆրան
Հիմա Հարց կուտանք այդ պարոնին (/* • Վ ՚) • Լքհղ սրաՀր լեցուեցա՚ւխաI գավառ բազմութեամբ սերէն խօսք առաւ նաեւ րն կեր վար ականներ ո ւնե ր–
1՚°նչն Էր պատճառ ր որ այդ «վԼրՓին րոպէին» մբ ՛որոնց կարգին մեծ թիւ մր նոր սերնդական - կայացուցիչբ^ ընկեր Աայէն։ Վերջին խ օսալն էր
Տ՚ովն ս/ն եանէն ստացած յուշեբդ պաՀ եցիր , ւղա– ներ ։ ՚Հյերկայ էին րնկերվարսւկաննեբու պատուի ընկեր Ա. իսաՀակեան , րո լորն Նան ԲաՅլ
Մայիս 28ի պատմական արժէքին վրայ, պարզե -
Հեցիր եւ չորս ամիս վերֆյլ , ճիշզ֊ Վաս\պո ւր՚ա կա– րակնե ր բ գլխալո բո ւթե ամբ փոխ քաղաքա՛պետ ցին Հայ ժողովուրդի
վիճակը
ն ի Հ եր ո ս ամա բա ի տօն ակատ ար ութ են էն՝ 15 օր ա՛ ^՝Իլէէէնի , ի ր ր ռ ՚ ֊ փոխանորգ բոլորիս ծանօթ քա~~ ճ ախքան Մայիս
ռաջ Հ րատա բա կո ւթե ան տուիր Հ Ւ^նչ էր՛ % սլատա– գաքապետ ել երեսփոխան Հիւսէ լի , որ Փարիզ 28ի Հռչակումը։ Եւ եզրակացուցին. Դարձեալ
՚կրդ գ Հաբուա^ծ մբ տալ տօն ակատա բո ւթեան՝ ,Հե— գտնուելուն Համար չէր կրցած ներկայ ր^էէա՚լ X պիտի գայ այն. օրր ուր Հալ ժողովոլրգր պիտի
ր ո սամար տ ի մ ր որ իր յ ա ղթ ան>ա կո վ պատիւ մբ Կ ա՛ր գա պա Հ ութ ի ւն ր յան ձն ո ւա՛ծ էր Հ * Տ * Գ * ֊ ունենա յ իր աղատ պետութիւնը՝ , միացեալ եւ ան
եղած է ամբողջ Հ ա յ աղղին Համար I
Նոր Ա ե բո ւնգին * ք՝եմին աջ եւ ձախ կոդմեբբ կբ կախ Հայաստաէնով։ Մեզի կր մնայ ամուր կառչիլ
Մէկ տատի առաջ ալ խաչաձեւեցիք, նոյն՝ օբր \ծ ած ան էին– Հ այ կա կան եւ ֆրանսական գրօշներր : մե Ր Դւ *ին
նոյն՝ մամին Օվւեբայի մէջ եր գա՛Հ անդէս տալով։ ք*եմին ճակատյւ փակցուած էր խոշոր, պաստառ մբ Հ անգէ ս բ փակո ւեցաւ փոքրի կնեբու խմբերգո վ
1>խնչ շաՀ ե ցաք , շատ Լաւ դիտէք որ մեր, սրաՀբ՝ •որուն վրայ բնւկեբ Ա* Գա՝լիկեան եռագոյն գրերով մր։ Ներկան՛եր բ մեկնեցաԿ, մեՆ՝ գոՀ ունակս լ —
թեամր–.– Գարո|լ|(փ
ամբողջովին* լեցուած էր , էսկ ^եր եր գաՀ ան դէ - գրած էր Փառք Մայիս 28/՛ կերտող նաՀատոկ
սէն վ աս ունեցաք հ Հերոսներուն՝, կեցցէ \ 918 Մայիս 28^։ զետեղ
Այս անգամ ալ մեր Հանդէսին այնքան բազ - ուած էին\ նաեւ Հանրա՚պետռւթիւնբ խորՀրդանշող
մութիւն լեցուած էր եվ՛ կու սրաՀ՚նեբն՛ ալ որ շար– երկու նկարներ։ Աջ եւ ձախ կոդմեբբ պատուի ԱՐՈՒԵՍՏԻ ԼՐԱՏՈՒ
ժե լու տեղ չկար , կարծես ի պատասխան աօնա– կեցած էին Հ * Մ * Ը* Մ ՛ի սկաուտներր Հ
կատ՛ար ո ւթեան առթ իւ Հ ր ա տ ա ր ա՛կ ո ւ՛ած յօգուտ ~ Օրուան նախագաՀչՀ , ր^ոկեբ Ա • Գա լուս տեան Հաճոյքոփ կՏիմս/նաք թէ «#ւ#/ռա^»^ Շ6ք21Ոէ/5՝
հի) որ րո ւ II ր Հայրենակիցներուն անխտիր մեծ քան ի մր խօս քով բ աց աւ Հ անդ է Ար եւ Հրաւիրեց Արմէն Ներսէսեան ստացած է ^6(1&ւ116
զ զ ո ւանք պատ ճառած Էր % ներ կան երր մէկ վայ՛րկեան յ ոտնկայս յարգել Հ ե֊ 8աՈ26 Լպբոնգէ պատուանշանէ , Ազատագրու -
Այսօր մե՛նք ի) . Հայաստանի մէջ 1 0 0 . 0 0 0 ա – ՛Վ ոմներու յ ի շատ ակր։ Յետոյ փոքրիկներու երգիչ թեան պայքարներու շրջանին՛ կա՛տարեալ անձնա–
ւելի Վա ապուր ակ անց թևեր ո ւն ինք որոնք ի՛րենց թէ իւումբր երգեց ֆրանսական քայիլերգբ եւ Հայերէն՛ ղոՀոլթեամբ , գիչեր ցերեկ , վիրաւոբներՀ փոխա
ֆիղիքական ե լ թէ մ տա լով. ական ուժերով րծ^ոլած երգ մնու իր ուած Վաբդանի եւ Հայկին։ կարգով գրած ԼՀԼԷաէով, .վտանգաւոր պայմաններու մէջ Հ
են Հա յաստան ի վե ր ա չի՝ն ո ւթ ե ան ել վերելքին , 33 արտասանեցին Օր ՚ Անժէլ Ուզուձեան , յանկեր Ա* ՜հՄ՝Բ Մեր չՆո՚րՀաւորութիւններր ։Հ
տար ի է ի վեր է որ անոնք Հ այ աս տանի մ է^ տ ե֊ Գալայճեան եւ 3 * Մ ա թո սեան , ֆրանսերէն մե -
ղաւ՚ւրոլած են իբրեւ իրենից մա յ ր Հա՛յր հ՚ձւիք : նեբգեց Տիկին Վա թգո լ.Հ ի Ո՛ ս սքի կ ե ան՝ , բոլո բր ջեր՜
Հա յ բեն՛ ական պա՛տերազմ ին՝ մէջ իրենց զոՀաբե - մապէս ծ ափաՀա բ ո ւեցան Հ ԻՄԱՍՏՈՒՆ ԽՕՍԲԵՐ
բու թ ի ւնն եր ր ան Հ աշիւ են : *րանի մբ գեղեցիկ կտորներ նուազեց յայտնի ԶԻՆԱԹԱՓՈՒԹԻՒՆ Զինուորական գաղտ -
ԱիՐե<
Եթէ այսօր էք * Հայաստանի մէջ ալ Վասպոլ - ջութակաՀար երիտասարդ կարա՛պետ Պէբ՚պէրեան նիք :
բտկանի Հերոս ամարար ա օն ա կ աա արա թե ան բո ւռն ծափեր ի*էՌլով ք^ք արգր եկա ծ է\ր մ եր փոք ԹՐՈՒՄ ԸՆԻ ԲԱՂԱ-ԲԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ—
րիկ ստնոլՀին՚եբու պարերուն՝ (գրօշի Հէլսքր) ։ 18 Հարեւանիդ Հարեւանր •
կարգ անցնի , այն ժամանակ պիտ ի իմ ան աք թէ սեւա-չեա յ ա ղ ջի կն ե բ բ , 7 ՚1 5 տարեկան բոլորն այ ԱՏԼԱՆՏԵԱՆԻ ՈՒԽՏԸ. ֊ Դիցաբանութիւն,
Հայաստանի ամբողջ ժողովուրդր պիտի մասնակ– մ աքուր եւ միաձեւ Հ աղ ուա՛ծ՝ զո յգ զո յգ բեմ կու կարդացէք , իմաստ բ րմբռնելու Հա՛մար է
ց ի այգ տ՛օն ա կա տ աբոլթեան\ Հ գան Տիկիններ "Բնաբիկ Մուրատեանի եւ Աննա
Վասպոլրակաւնի; Հայ(ր. ՈՒԺԵՐՈՒ ՀԱՒԱՍԱՐԱԿՇՌՈՒԹԻՒՆ - Զի–
ուժե
Ջօպոյեաւի առաջնորդութեամբ,կարգով կր շար\–֊ նակցութիլյններ, կամ Հ ամ՚աձա՚յնսւթիւններ , Հա
չութիսԹ : - ԿՆԻ՚Բ ուին բեմին– վրայ Հ ա ս տ ա աո ւած սիւնին ՚ Լ\ուլբ2յ^ րու անՀա լաս արա կշռութիւն յառաջ բերելու
Մարսէի լ, 28 Մայիս 194Տ որուն ծա յրէն կա խո ւած էին՝ \Տր եռագոյն ժ ա պա–՝ մար ;
«ՏԱ1ԻԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (20) քի պարիսպներէն , ղգոլշութեամբ մօտեցան ք*ա– Կբ դողար Աստզիկբ * սարսուռ մր կ՚անցնէր
գաւան գիւղին Հ մարմնէն, ամէն անգամ որ փոքրիկ ձք^է. ^՚ԼՀ ԱԼ՜՜
ԺԱ. սէ՛ր* կբ սպասէ ր իր դաժան տիբոջյւ» աՀա ուր որ
է ներ ս կո ւ գա՝յ ան եւ. կր սկսի իր սոս կալի չար -
Զյճնաղ գէմքով Նազելի կոյսր տրտում տխուր չաբանքբ։ ՎայբկեաձնեբլՀ կը սաՀթե 1լ անցնին
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) կեցած է սենեակին մէջ եւ իր արտասուա՛խառն դանգազօրէն , բայց դեռ չերեւաբ ԱՀմէտր* երա
աչքեբյշ դաբձուցած դէաի դուռր % էք ո՛ք.թև թ ախ ի– նի թէ յաւիտեան չգար եւ շուտ բացուէբ արշա*–
ծր պատած Է անոր սիրուն գէմքր՛է լոձսԼ* * -
Ւ^նչ ցաւ Է որ կբ ստիպէ զայն արտասուել , Րայց ոչ, Հ եռուն էռյս 1լերեւայ* կր լսուի իր
֊ Գաւիթ : ախրի լ ու տառապի լ այսպէս , մ ինչ իր տար իքին աիրոջ խրոխտ ձայնր* քիչ ետք իր դաժան գէմ–
՚ ՚ Այստեղ եմ , տէր իմ : մէջ ժպտիլ եւ .ուրախանալ միայն կաբելի է ։ Ո**ր րով կբ ցցուի ան Աստղիկին առջեւ ։ ճիչ մյ1 էլար՝–
Ամէն ինչ պաարառստ է: անգո ւթ ձեռքբ կա շկանդեց զինք այս սենեակին ձակէ այս վերջինք եւ կբ փռուի գետին ։
՚ Պատրաստ է : մէջ , որ լեցուն է թանկագին կերպասներով ու օ՛ Կր մ օ տեւ այ վայ բենի աբաբբ , իր պիզծ ձեռ
Իսկ Բագաւավ, գացի"ր • ի՞նչ կայ Հոն.
թոցներով , ո սկիով ու. արծաթով , բա յց որուն կր քերով կբ գրկէ կոյսյչ եւ կր Համբուրէ անոր մար
ո՞րքան ղօրք տեսար պակսին՛ կապոյտ երկինքբ եւ ազատ օգյՀ I մա՛րի նման սպիտակ շբ թ ո լ\ն՝քնե րր X
(յազելի կոյսր տրտում է եւ լուսաՀատ . ան Արթ^ցէր* Եդեմի անմաՀ վարգ , կ^րսէ ան
Զօ՛րքի թիւր երկու Հազարէն անց է, Բայց բան տ ա ր կո լ ած է Րագաւանի արաբ իշխանին՝ ԱՀ - ւծունկի գալով խեղճ աղջկան ոտքեր ուն առջեւ*
յարձակում գո՚րձ-ելու ամէնէն յարմար ժաման՛ակը մէտի սենեակներէն մէկուն մէջ, շրջապատուած յետոյ կբ շվւէ անոր երեսր անոլշաՀոտ իլզով •
Հիմա է. արար ղին՚ուորները իրենց իշխաններուն՛ աշխարՀային ամյէն տեսակ ճոխութեամբ ո լ վա - Աստղիկ աչքերը կր բան՛այ ել չորս կողմր կր
Հետ անձնատուր են ուրախութեան ու կերուխու յելքներով, որոնք, սակայն, մաՀու չափ կր ւորխ– նայի . գեռ չի Հասկն՛ար , թէ ին չ կբ կատար՛ուի
մի, ՛ել ոչ մէկ բանի վրայ կը մտածեն՛ իրենց որո րեցնեն զինքբ։
վայնէն զատ ; Կե7 /ելէք ուն իրենց գիւղյլ, ու\րկէ դերի էր Լո՝–սնււ՝ ր ա յ " Կբ Իէլքբ գլոՓւՀ հո*֊գաձ•> սաո<ս
Լալ ուրեմն , քիչ մը Հանգստանան՛ք գո զ մր կ ՚* ան ցնի մ ա րմնէն
այստեղ վերցուցած զինք ԱՀմէտր ։ կբ մտաբերէր Հիմա իր խոնա՛րհեցնէ գետին ։ ե լ լուռ ՝ Հ այեացքրք կբ
ել ապա արշաւենք Բագաւանի վրայ : Հայրն ու մայրբ , փոքրիկ եղբայրն ու քոյրիկբ , »
Եւ բոլորը մէկ ներս մտան. վա&աՀայրր ,՛ նը>– եւ գառն տրցունքնե րր կբ խեղդէ ին զինք ։ Ւմ սիրելի , իմ անուշ վարգ , սիրէ զիս եւ
կաաելով Աշոա Ե՛րկաթն ու իր եղբայր Աբասր , Կր յէ չէր իր փոՔՐ ^*ՈԲ°Ր ՃԷՀն ու աղմուկր, ա ա բ է ինձ Հետ եր՛ջանիկ կեա\Նքով* ես թագուՀիի
գիմաւորեց ղանո՛նք խաշ ու խաչվաոո վ : Ապա մ օր, ս րտտւեւլո ւթիւնբ , ապա անո՛ր գոլբգո լրանքբ , նման եր պաՀ եմ քեղ, ադամանդներով կբ ղտր -
մտան վանքի եկեղեցին. ՀոնԱշոտ Եվ՚կաթ ծ՜ունկի եւ սիրտբ կյչ լեցուէր յուղումով։ Ախ, էսԷՔաս դարեմ ճակատդ , թանկագին բեՀեղն եր կբ Հագ -
՛եկաւ մեծ՛ խորանին աոշԴւ ու քերմ սրտով ազօ - քաղցր էին՝ այն օբերբ, իոկ Հիմա ինչքան կյչ տան ցրնեմ քեղի, կ ըսէր ԱՀմէա բունելով կոյսին ձեռ–
ջէին զինք այս ոսկին ու աբծաթր, թանկագին՛ քչ*, որ աչնան տերեւի նման կր դոզդգար ։
Մ արտ իբո ս վանաՀայրր պաՀպանիչ կարդաց . կերպասն՝ ու օթոցր, որոնցմով շրճապատեր էր
քսպա վեց Հարիւ՛ր կարիճնեբր
, դուրս գալով վան ղէնք ԱՀմէտր % ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎԱԶԵԱՆՑ,
Fonds A.R.A.M
յանձնաժո֊
տէին եւ Մտրսկյլի արձանագրութեան բռնէ իր ժապաւէնին՝ ծ այր էն ու կբ սկսին գ ա ռ ֊ ա ք
զովին\, որպէսղի կարենայ Հայաստան երթալ : սիւնին Լուր՚ջր* Միեւնոյն ատեն կ՝ երդէ ի), կարմիր
Ա. Կարաւանին * յսվողեցաւ , մնաց Բ • կարա ՄԱՑԻԱ 2ՏԸ ՎԻԷՆԻ ՄԷՋ կապո յտ ել նա րնջագո յնով դրօշին ն ո լիր ո ւած երդ
ւա՛նին , ՛որովհետեւ թէ ինք եւ թէ կինը տարիքոտ մր։ /Աանգավառ ծափեր։ Նոյն ձեւով կր ք-֊սկեն
ըլլալով, անընդունակ են աշխատելու % Նորէն դժ իյԱԲ—Տե՜ւլի ա ^ կ ո ւ ^ ա ® սլսաւսայավ , յ ա ֊ ամբողջ Հիւսքր ։
ջպպ.աբայր պիսւի հրատաքրււսկեՑք Վա|ա)Զհփ , Մ ա ր ֊
ուարութիւներ կրեցին ներգաղթի կոմիտէէն , ս է յ փ եւ ուրիշ գազոլթ-ւԱ&րա. տօճակասաւյաէս– Գրօշակի պար մա\բդանքն ալ շատ գեղեցիկ էր ։
ք^եաւԸց Թկարագրոլթիլ|նքը :
մ ի՛ւ չեւ որ ճշդուեցաւ թէ Հայրենիքի մէչ\ բարե հոյն խօւմբր բեմ կուգայ ամէն մ՜էկր Ղ՚՚ձՂ – ՜ռ ո ա
կամներ ունի : Ե՛ Հայր . Միութեան խնդրանքին գոյն մր տեղաւորած փոքրէկ փայտերու վրայ 1
վրայ յաիղեցալ մեկնիչ : նոյնրպէս երգելով : Ընկեր ա՛կան ներկա քացուցիչ–
Բայց մինչ այդ Յովնա\նես/ն\ կր վախնար որ ՎՒԷՆ * Այ" տաբի աւելի մեծ շուքով եւ խա՛՛ - սերբ իբեւ. ց զարմանքն եւ Հ իացումլէ կբ յա յտնեն
Բ. կարաւանին ալ .պիտի շկրնտյ մեկնիլ ել իր ա– գա-վա ռո ւթեամ ր տօնեց ինք Հա՛յաստանի Հանրա - եւ կր խնդրեն օր մբ իրենց Հանդէսին մասնակցիք
պուշ տրամաբանութեամբ սկսաւ Ներգաղթի կո պետութեան Հռչակման\ եբեսնամեակր , Մայիս նոյ՚ս պարերով։ Յետոյ սկսան կովկասեան պարե–
միտ կի եւ Ազգ. ԸնդՀ. Միութեան շուր1 սողալ , 28//, նախաձեռնութեամբ Հ* Ց* Գ՛ Կոմիտէթ եւ ՐՐ , ե րկու օրիորդն ե ր , մէկ աղու տարազով , մ իւ -
ՒՐ՚ւ՛ ^ *~ յ ա յ ա < Ա – ի Հ ա կագաշն ա կց ական ս կ սաւ ան վ ա - մասնակցուիժեամբ Հ. Մ՛ Ը՛ Մ՛ի, Ֆ Կ • Խաչի,Հ* "Ր աղջկան, Մարի Նօվէզեան եւ Արա քսի Մ" ւ ֊
յել պատմութիւնն եր Հ ի լսել , Մարսէ յ լի «Ն»/» 3* Գ՛ Նոր Աերունգի եւ Հայ կամաւոբներու եւ րտտեսոն առաջնորդութեամբ Տիկին Աստղիկ կա–
կեանք՝» շաբաթաթերթին խմբագրի Հետ տես - Մ արտիկներու Մ իութետն : զաբօֆի կբ պարեն գէմ գիմ աց ճկուն շարժում ֊
նո՚ւե լով մէկ երկու յօգո լածն եր Հբատարակելեւն; Շաբաթներ առաջ կարդ մբ յՀնկերնեբ եւ Կա ներով ։ Այս բոլորին դաշնակի նո լագով կր Հե տե
իր կարճ իւ ելք ով կբ կարծէր– թէ Հայաստան եր պոյտ քՍաչոլՀիներ լծուա՛ծ էին՝ եռանդուն աշխա ՜՝ ւէ ին օրիորդներ Աա1ճեան եւ Աօնիկ քՒէրզես/ե ։
թալու. Համար այդպիսի ձեռնարկներ մբ պէտքբ տանքի մբ, գեղարուեստ ական ճոխ բաժին՛ մբ ԱպՐ իք 1 Հազա ր ա՛պրիք վարժեցն՛ողներ պւ
էր /ֆէէր ; •պատրաստելս ւ Համար Հ - րող ). ե-ր եւ նո .ագո գներ որ ոչ մեծ՝ ուրախութիւն
Եւ իբրեւ ստոր եւ մոլեււանգ Հակառակորդ Շաբաթ գիշեր (Ա՛ այի ո 29) , տակաւին սբաՀին պատճառեցիք մեղի, ել Հիլրերոլն : Հայ կամա -
մբ, նոյնիսկ իր Հայրենակիցներու պատիւն եւ դուռր չբացուած մեծ բաղմութիւն\ մր Հաւաք - ւո րներոլ եւ Մ արտիկներու կողմէ ուղերձ մր
Հեբոսամարտի փառքն ՛նկատի չառնելով իր դրած ուած էր : Երկու °րքւորգոեր , Լուսին եւ Ալիս ե– կարդաց րն-կերՈւղունեան ւ
կաշաոաթուղթբ վերջին •պ-աՀուն , նաւոէՀե* փէ՚այ ռագոյնի զարգանիշնւեր կբ զետեղէին՛ իրեն՛ց ճկուն՛ Օրուան բանախօսներէն Հայր կ, Տէրմոյեան
յանձնէսծ Է թղթակցին : մա տներով Հանդիսականներուն* կո ւբծքերո ւն– վ$~ խօսեցաւ Հ. Մ. Ը. Մ –ի կողմէ։ Ընկեր Ա. Աիո–
բայ : ՝իՀանի մր վա յբկեանէն քաղաքապետ ար ս/նի լեան (Կրրնոպլէն) , խ օսեցաւ. Հա յեբէն եւ ֆրան
Հիմա Հարց կուտանք այդ պարոնին (/* • Վ ՚) • Լքհղ սրաՀր լեցուեցա՚ւխաI գավառ բազմութեամբ սերէն խօսք առաւ նաեւ րն կեր վար ականներ ո ւնե ր–
1՚°նչն Էր պատճառ ր որ այդ «վԼրՓին րոպէին» մբ ՛որոնց կարգին մեծ թիւ մր նոր սերնդական - կայացուցիչբ^ ընկեր Աայէն։ Վերջին խ օսալն էր
Տ՚ովն ս/ն եանէն ստացած յուշեբդ պաՀ եցիր , ւղա– ներ ։ ՚Հյերկայ էին րնկերվարսւկաննեբու պատուի ընկեր Ա. իսաՀակեան , րո լորն Նան ԲաՅլ
Մայիս 28ի պատմական արժէքին վրայ, պարզե -
Հեցիր եւ չորս ամիս վերֆյլ , ճիշզ֊ Վաս\պո ւր՚ա կա– րակնե ր բ գլխալո բո ւթե ամբ փոխ քաղաքա՛պետ ցին Հայ ժողովուրդի
վիճակը
ն ի Հ եր ո ս ամա բա ի տօն ակատ ար ութ են էն՝ 15 օր ա՛ ^՝Իլէէէնի , ի ր ր ռ ՚ ֊ փոխանորգ բոլորիս ծանօթ քա~~ ճ ախքան Մայիս
ռաջ Հ րատա բա կո ւթե ան տուիր Հ Ւ^նչ էր՛ % սլատա– գաքապետ ել երեսփոխան Հիւսէ լի , որ Փարիզ 28ի Հռչակումը։ Եւ եզրակացուցին. Դարձեալ
՚կրդ գ Հաբուա^ծ մբ տալ տօն ակատա բո ւթեան՝ ,Հե— գտնուելուն Համար չէր կրցած ներկայ ր^էէա՚լ X պիտի գայ այն. օրր ուր Հալ ժողովոլրգր պիտի
ր ո սամար տ ի մ ր որ իր յ ա ղթ ան>ա կո վ պատիւ մբ Կ ա՛ր գա պա Հ ութ ի ւն ր յան ձն ո ւա՛ծ էր Հ * Տ * Գ * ֊ ունենա յ իր աղատ պետութիւնը՝ , միացեալ եւ ան
եղած է ամբողջ Հ ա յ աղղին Համար I
Նոր Ա ե բո ւնգին * ք՝եմին աջ եւ ձախ կոդմեբբ կբ կախ Հայաստաէնով։ Մեզի կր մնայ ամուր կառչիլ
Մէկ տատի առաջ ալ խաչաձեւեցիք, նոյն՝ օբր \ծ ած ան էին– Հ այ կա կան եւ ֆրանսական գրօշներր : մե Ր Դւ *ին
նոյն՝ մամին Օվւեբայի մէջ եր գա՛Հ անդէս տալով։ ք*եմին ճակատյւ փակցուած էր խոշոր, պաստառ մբ Հ անգէ ս բ փակո ւեցաւ փոքրի կնեբու խմբերգո վ
1>խնչ շաՀ ե ցաք , շատ Լաւ դիտէք որ մեր, սրաՀբ՝ •որուն վրայ բնւկեբ Ա* Գա՝լիկեան եռագոյն գրերով մր։ Ներկան՛եր բ մեկնեցաԿ, մեՆ՝ գոՀ ունակս լ —
թեամր–.– Գարո|լ|(փ
ամբողջովին* լեցուած էր , էսկ ^եր եր գաՀ ան դէ - գրած էր Փառք Մայիս 28/՛ կերտող նաՀատոկ
սէն վ աս ունեցաք հ Հերոսներուն՝, կեցցէ \ 918 Մայիս 28^։ զետեղ
Այս անգամ ալ մեր Հանդէսին այնքան բազ - ուած էին\ նաեւ Հանրա՚պետռւթիւնբ խորՀրդանշող
մութիւն լեցուած էր եվ՛ կու սրաՀ՚նեբն՛ ալ որ շար– երկու նկարներ։ Աջ եւ ձախ կոդմեբբ պատուի ԱՐՈՒԵՍՏԻ ԼՐԱՏՈՒ
ժե լու տեղ չկար , կարծես ի պատասխան աօնա– կեցած էին Հ * Մ * Ը* Մ ՛ի սկաուտներր Հ
կատ՛ար ո ւթեան առթ իւ Հ ր ա տ ա ր ա՛կ ո ւ՛ած յօգուտ ~ Օրուան նախագաՀչՀ , ր^ոկեբ Ա • Գա լուս տեան Հաճոյքոփ կՏիմս/նաք թէ «#ւ#/ռա^»^ Շ6ք21Ոէ/5՝
հի) որ րո ւ II ր Հայրենակիցներուն անխտիր մեծ քան ի մր խօս քով բ աց աւ Հ անդ է Ար եւ Հրաւիրեց Արմէն Ներսէսեան ստացած է ^6(1&ւ116
զ զ ո ւանք պատ ճառած Էր % ներ կան երր մէկ վայ՛րկեան յ ոտնկայս յարգել Հ ե֊ 8աՈ26 Լպբոնգէ պատուանշանէ , Ազատագրու -
Այսօր մե՛նք ի) . Հայաստանի մէջ 1 0 0 . 0 0 0 ա – ՛Վ ոմներու յ ի շատ ակր։ Յետոյ փոքրիկներու երգիչ թեան պայքարներու շրջանին՛ կա՛տարեալ անձնա–
ւելի Վա ապուր ակ անց թևեր ո ւն ինք որոնք ի՛րենց թէ իւումբր երգեց ֆրանսական քայիլերգբ եւ Հայերէն՛ ղոՀոլթեամբ , գիչեր ցերեկ , վիրաւոբներՀ փոխա
ֆիղիքական ե լ թէ մ տա լով. ական ուժերով րծ^ոլած երգ մնու իր ուած Վաբդանի եւ Հայկին։ կարգով գրած ԼՀԼԷաէով, .վտանգաւոր պայմաններու մէջ Հ
են Հա յաստան ի վե ր ա չի՝ն ո ւթ ե ան ել վերելքին , 33 արտասանեցին Օր ՚ Անժէլ Ուզուձեան , յանկեր Ա* ՜հՄ՝Բ Մեր չՆո՚րՀաւորութիւններր ։Հ
տար ի է ի վեր է որ անոնք Հ այ աս տանի մ է^ տ ե֊ Գալայճեան եւ 3 * Մ ա թո սեան , ֆրանսերէն մե -
ղաւ՚ւրոլած են իբրեւ իրենից մա յ ր Հա՛յր հ՚ձւիք : նեբգեց Տիկին Վա թգո լ.Հ ի Ո՛ ս սքի կ ե ան՝ , բոլո բր ջեր՜
Հա յ բեն՛ ական պա՛տերազմ ին՝ մէջ իրենց զոՀաբե - մապէս ծ ափաՀա բ ո ւեցան Հ ԻՄԱՍՏՈՒՆ ԽՕՍԲԵՐ
բու թ ի ւնն եր ր ան Հ աշիւ են : *րանի մբ գեղեցիկ կտորներ նուազեց յայտնի ԶԻՆԱԹԱՓՈՒԹԻՒՆ Զինուորական գաղտ -
ԱիՐե<
Եթէ այսօր էք * Հայաստանի մէջ ալ Վասպոլ - ջութակաՀար երիտասարդ կարա՛պետ Պէբ՚պէրեան նիք :
բտկանի Հերոս ամարար ա օն ա կ աա արա թե ան բո ւռն ծափեր ի*էՌլով ք^ք արգր եկա ծ է\ր մ եր փոք ԹՐՈՒՄ ԸՆԻ ԲԱՂԱ-ԲԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ—
րիկ ստնոլՀին՚եբու պարերուն՝ (գրօշի Հէլսքր) ։ 18 Հարեւանիդ Հարեւանր •
կարգ անցնի , այն ժամանակ պիտ ի իմ ան աք թէ սեւա-չեա յ ա ղ ջի կն ե բ բ , 7 ՚1 5 տարեկան բոլորն այ ԱՏԼԱՆՏԵԱՆԻ ՈՒԽՏԸ. ֊ Դիցաբանութիւն,
Հայաստանի ամբողջ ժողովուրդր պիտի մասնակ– մ աքուր եւ միաձեւ Հ աղ ուա՛ծ՝ զո յգ զո յգ բեմ կու կարդացէք , իմաստ բ րմբռնելու Հա՛մար է
ց ի այգ տ՛օն ա կա տ աբոլթեան\ Հ գան Տիկիններ "Բնաբիկ Մուրատեանի եւ Աննա
Վասպոլրակաւնի; Հայ(ր. ՈՒԺԵՐՈՒ ՀԱՒԱՍԱՐԱԿՇՌՈՒԹԻՒՆ - Զի–
ուժե
Ջօպոյեաւի առաջնորդութեամբ,կարգով կր շար\–֊ նակցութիլյններ, կամ Հ ամ՚աձա՚յնսւթիւններ , Հա
չութիսԹ : - ԿՆԻ՚Բ ուին բեմին– վրայ Հ ա ս տ ա աո ւած սիւնին ՚ Լ\ուլբ2յ^ րու անՀա լաս արա կշռութիւն յառաջ բերելու
Մարսէի լ, 28 Մայիս 194Տ որուն ծա յրէն կա խո ւած էին՝ \Տր եռագոյն ժ ա պա–՝ մար ;
«ՏԱ1ԻԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (20) քի պարիսպներէն , ղգոլշութեամբ մօտեցան ք*ա– Կբ դողար Աստզիկբ * սարսուռ մր կ՚անցնէր
գաւան գիւղին Հ մարմնէն, ամէն անգամ որ փոքրիկ ձք^է. ^՚ԼՀ ԱԼ՜՜
ԺԱ. սէ՛ր* կբ սպասէ ր իր դաժան տիբոջյւ» աՀա ուր որ
է ներ ս կո ւ գա՝յ ան եւ. կր սկսի իր սոս կալի չար -
Զյճնաղ գէմքով Նազելի կոյսր տրտում տխուր չաբանքբ։ ՎայբկեաձնեբլՀ կը սաՀթե 1լ անցնին
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) կեցած է սենեակին մէջ եւ իր արտասուա՛խառն դանգազօրէն , բայց դեռ չերեւաբ ԱՀմէտր* երա
աչքեբյշ դաբձուցած դէաի դուռր % էք ո՛ք.թև թ ախ ի– նի թէ յաւիտեան չգար եւ շուտ բացուէբ արշա*–
ծր պատած Է անոր սիրուն գէմքր՛է լոձսԼ* * -
Ւ^նչ ցաւ Է որ կբ ստիպէ զայն արտասուել , Րայց ոչ, Հ եռուն էռյս 1լերեւայ* կր լսուի իր
֊ Գաւիթ : ախրի լ ու տառապի լ այսպէս , մ ինչ իր տար իքին աիրոջ խրոխտ ձայնր* քիչ ետք իր դաժան գէմ–
՚ ՚ Այստեղ եմ , տէր իմ : մէջ ժպտիլ եւ .ուրախանալ միայն կաբելի է ։ Ո**ր րով կբ ցցուի ան Աստղիկին առջեւ ։ ճիչ մյ1 էլար՝–
Ամէն ինչ պաարառստ է: անգո ւթ ձեռքբ կա շկանդեց զինք այս սենեակին ձակէ այս վերջինք եւ կբ փռուի գետին ։
՚ Պատրաստ է : մէջ , որ լեցուն է թանկագին կերպասներով ու օ՛ Կր մ օ տեւ այ վայ բենի աբաբբ , իր պիզծ ձեռ
Իսկ Բագաւավ, գացի"ր • ի՞նչ կայ Հոն.
թոցներով , ո սկիով ու. արծաթով , բա յց որուն կր քերով կբ գրկէ կոյսյչ եւ կր Համբուրէ անոր մար
ո՞րքան ղօրք տեսար պակսին՛ կապոյտ երկինքբ եւ ազատ օգյՀ I մա՛րի նման սպիտակ շբ թ ո լ\ն՝քնե րր X
(յազելի կոյսր տրտում է եւ լուսաՀատ . ան Արթ^ցէր* Եդեմի անմաՀ վարգ , կ^րսէ ան
Զօ՛րքի թիւր երկու Հազարէն անց է, Բայց բան տ ա ր կո լ ած է Րագաւանի արաբ իշխանին՝ ԱՀ - ւծունկի գալով խեղճ աղջկան ոտքեր ուն առջեւ*
յարձակում գո՚րձ-ելու ամէնէն յարմար ժաման՛ակը մէտի սենեակներէն մէկուն մէջ, շրջապատուած յետոյ կբ շվւէ անոր երեսր անոլշաՀոտ իլզով •
Հիմա է. արար ղին՚ուորները իրենց իշխաններուն՛ աշխարՀային ամյէն տեսակ ճոխութեամբ ո լ վա - Աստղիկ աչքերը կր բան՛այ ել չորս կողմր կր
Հետ անձնատուր են ուրախութեան ու կերուխու յելքներով, որոնք, սակայն, մաՀու չափ կր ւորխ– նայի . գեռ չի Հասկն՛ար , թէ ին չ կբ կատար՛ուի
մի, ՛ել ոչ մէկ բանի վրայ կը մտածեն՛ իրենց որո րեցնեն զինքբ։
վայնէն զատ ; Կե7 /ելէք ուն իրենց գիւղյլ, ու\րկէ դերի էր Լո՝–սնււ՝ ր ա յ " Կբ Իէլքբ գլոՓւՀ հո*֊գաձ•> սաո<ս
Լալ ուրեմն , քիչ մը Հանգստանան՛ք գո զ մր կ ՚* ան ցնի մ ա րմնէն
այստեղ վերցուցած զինք ԱՀմէտր ։ կբ մտաբերէր Հիմա իր խոնա՛րհեցնէ գետին ։ ե լ լուռ ՝ Հ այեացքրք կբ
ել ապա արշաւենք Բագաւանի վրայ : Հայրն ու մայրբ , փոքրիկ եղբայրն ու քոյրիկբ , »
Եւ բոլորը մէկ ներս մտան. վա&աՀայրր ,՛ նը>– եւ գառն տրցունքնե րր կբ խեղդէ ին զինք ։ Ւմ սիրելի , իմ անուշ վարգ , սիրէ զիս եւ
կաաելով Աշոա Ե՛րկաթն ու իր եղբայր Աբասր , Կր յէ չէր իր փոՔՐ ^*ՈԲ°Ր ՃԷՀն ու աղմուկր, ա ա բ է ինձ Հետ եր՛ջանիկ կեա\Նքով* ես թագուՀիի
գիմաւորեց ղանո՛նք խաշ ու խաչվաոո վ : Ապա մ օր, ս րտտւեւլո ւթիւնբ , ապա անո՛ր գոլբգո լրանքբ , նման եր պաՀ եմ քեղ, ադամանդներով կբ ղտր -
մտան վանքի եկեղեցին. ՀոնԱշոտ Եվ՚կաթ ծ՜ունկի եւ սիրտբ կյչ լեցուէր յուղումով։ Ախ, էսԷՔաս դարեմ ճակատդ , թանկագին բեՀեղն եր կբ Հագ -
՛եկաւ մեծ՛ խորանին աոշԴւ ու քերմ սրտով ազօ - քաղցր էին՝ այն օբերբ, իոկ Հիմա ինչքան կյչ տան ցրնեմ քեղի, կ ըսէր ԱՀմէա բունելով կոյսին ձեռ–
ջէին զինք այս ոսկին ու աբծաթր, թանկագին՛ քչ*, որ աչնան տերեւի նման կր դոզդգար ։
Մ արտ իբո ս վանաՀայրր պաՀպանիչ կարդաց . կերպասն՝ ու օթոցր, որոնցմով շրճապատեր էր
քսպա վեց Հարիւ՛ր կարիճնեբր
, դուրս գալով վան ղէնք ԱՀմէտր % ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎԱԶԵԱՆՑ,
Fonds A.R.A.M
