Page 170 - ARM_19-1948_02
P. 170
գիտենք, յավաի\նա1թէն Հ չ^բծքք ՝ &$ատՀա1լՀ » ՔԻ2 սր թ ս ա Ի տ ո Ի թ Ի Ի Ն
բարութիւն
եւ գեղեցկութիւն այգ չարիքէն խու
«աԳանԳԻստԻՆ սա* սափելու , փրկուելու ձգտ ո ւմն եր են մ իայն * կլ
ինչ գեղեցիկ պիաի ըլլար երբ մեր վիչապն\երէ%
մէկր իր Հուքբ թքնէր, երբ, խաղողներուն ել ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ
Ա. նուռեր ուն/ տեղ ոբ կք գար դար էին– մ եր եկեղեցի–– Ա՛ ատ ՛աղբ ական պրպտում՚՚ւեբու ժամ՛անակ՝
ներյլ, փայլէին ողկոյզներ շ մեր վ ր իժ ավա ռ ա–Հր կը վար-եմ մաքիք։ քՓ/բք ճրազ՚էՓրր, եք. քլ՚աշիատիմ
՞ԱռՏ-բ - § ա մ Ս>ը 4>աքւ|ի;ն, վխթխարէ. նաւ մրն է քերոՎ՛ , ցոուէին քաքերէն ֆԴէբբ վարդէն դի սար^
ոբ մյ֊ը գէմ ^–ԻԱԷ՝, Իբր մթ-ք, զՒ>ջկ*Ւ քվք<\ՀԲ՛ սափ($ւ այ լայ լախ դէմքեր որոնք իրե1ց վախին ք<յլռւցեալ $Աւ–ք«գ եռթնքսԼահեա%% , րորգքսրաա լոյ^,
մ՚ԷՀԷն , կ՚երթանք (էխքոձիլ մեր րգէն , կթիչով Ոք֊ Հետ ար տա յայտէին նաեւ զա,Հանդական իաղյ։ մր բով: Եբբ– կնքսլարտէ աչխասւա՚նքս , կյլ մարեմ բոո
չափելով յպխՀւ(ւպելքւՀրն ու ճչմաբտութէւձներր եւ նետէին ատեն՝ ա՛տեն ի՚իսա պոռչտուք մք, աւե՛ լոբ ճբաղներր եւ– կր մոռնամ թէ աշխատանք , թէ
ցեղէն։ Ա՚ֆնք կր կատարեի՛ք յաճախ խռովիչ այս լի ա Հար կու քան սիրէ1323յրը զորս լսեցինք ռում յողեոլթիլե :
ճամբորգհւթիւնյլ որմէ կախում ուն՛ի նաեւ բա բերուն ու պայթող Հուրերուն տակ։ Աւելի մօտ Հ Ծէձէ կտրել» բացատրութեան՛ մասին վեր–՛
ցատրութիւնը մեր էութեան՛, ղոր կբ կրե՛նք մեղի պիտի քլլա յինք ճշմ ար աո ւթեան : չքացուցեր էէ պրպաումներս եւ յա ե՚ձնեվ. հր ա աա»
Հետ երկի չ է երկիր՝ խորհուրդի մր պէս; Կր վե֊– Այսպէս , կք կե՛անք պաՀ մք։ Բոլորիս ալ ծւս– րակութեա՚և , բայց մաքիէս մէ^ վառ մնացեր էր
րագայ՜նանք միշտ ձւեռ՚ւ-՚ունայն։, հակառակ մեր նդթ է Նոթբ Տամբ, գոնէ անունով՛, թէեւ կան՛ ճրաղ մր՝. *հէշեր մր արթնցայ եւ մէտքս հարցուց
յամառ– կորո՛վին ՚, վասն՛զի կայ սահման մր, ուր անկէ աւելի գեղեցիկ տաճարներ , ինչպէս է & ար թձէ.
՛մեր աչքերբ անզօ.ր կ՝ըԱա<ն այլեւս տեսնելու Հ Մեր իէ րի եկեղեցին որ Հանդարտ ու միակտուր՝ վերա ԵբրայեբէԽ բնաղւ.Է՛Լ մէ^ տեսար ոբ գրուած՝
ցում մրք՛.• է, էր որ
պատմութիւնր , կորզուած՛ յ՜ամանակէ՛^՝ անթա՛ նոր վրա լ մեք երբ երեկոյեան արեւր կբ փռուի աս է (յալքալ , եւ բառարա՛նէն։ մէՀԷ կարգաց
կ՛բռես
փանցելի մշուշէն մէ^, կշ մ&՚այ արգիլուած՝ մեզի։ թութէ պա՚սաեղթե– պէս եւ երբ ա– գամսւլ կր նշանակէ հ աաուցանել : Ւնչո^ւ
Արգէլռւած՛ նաեւ մ իր հողէն մեղէ Հ /1.ւ լԱԱաԼու( նոր քարերյլ կխառնեն մեղրամոմի՛ւ ,խոմեկին ,պայ– թէ Հ հատուցանել է ստե՛ւէ » կր ՚Լ՚շէսնակէ « ձ՝էծ–է
հաֆգերձ $Հերմ հաւատացեալ մր , մենք կ՚ապրինք թած նուռին՝ եւ եղն՛իկին գոյն երր տ կտրել » :
այն աքռեն՝ խռովքն ու քագցվ՛ ո ւթ էւն՚վլ հրաշքնե - Ա-ֆգին կան մեր եկեղեցփներուն շւ»ա աւելի Երկար մտանեցի։ Յետոյ նոր էն քնացայ X
բուն ւ Մենք կր տեսնենք մհ,ծ՝ պարասլլլ, առասպե նման տաճարներ որոնց զանգակատունն երք կը ռալօտուն ելայ ել շարունակեցի պրպաումներս :
լակա՛ն հիմր աշխարհին ել յ՜ողովույրֆդնեբո՚ւն՝ ։ Եւ յիշեցաես էջմիածինը , եւ որոնց պատ երք կրէ խօ֊ Արգարեւ , « հատուցանել ի ստ.ե՝նէ» բացա ֊
մենք կր զմայլինք "Հյգ պարապէն վրայ բարձրաճ՛ սին լացէն, վախէ՛ն , խստակեաց կեանքէն, ոբ միջ տրոլթեա՜Ն մէչ1 եբրայկւէնը կր գորօ-ահ֊է <յԱ1–|քալ ,
ցած ա ո կո ւն գ դարաւոր գեղէեց կո լթ իւնն՛ե բո՛լն , ա՜ նադարեան վ ան ականն եվ– ուն ր եզաւ, մերք նաեւ՝ "Բ "՛՜Բ է Լ ամէն տեղ կր թարգմանուիք չհատուցա
ռաչ^ացա ծ մին չեւ հոն՝ ուրկէ անդին կ՚իշխէ բազմ աթիլ թշնամիներով շրջապատուած ^*բկ Ր՛՛է նել–». , ֆրանսերէն ^6Ո(^^6 իմ ասա ով : ինչո՞՛ւ, ուա
գազտւԱիքներ ո լ. անսաՀման լռութիւնը յ մր մէչ–. Անոէք մութ ե& ինչպէս մեր եկեղեցինե֊ բեմն, չհատուցանել ի ստենէ » բացատրութեա՛ն
Կ ր կն, ակ է դեբը այդ գռ դե ռԿուէ^ է*^՛^ ե բո ւն բր , պզտ իկ պ ատ ո լՀ անն եր ով ՝ որոնք պատ ո լՀ ան մէչ՛ « Հ աաուցանել ^ բային տալ « Հ. յն,ե,
բոնք մեր սրձոէն՝ խլեւած դիրքեր են, երդեր, ա՛– քլլալէ ա Լ ելի երկար ու նեղ ճեզքե ր է ին Հաստ ( ™ կացրել) իմաստ ր :
ղօթքնե ր եւ եկ եղեո ին եր Հ Անոն ք ուղղուած են պատերուն վրայ, շրջապատուած ոլոր, մէջէ մէջ Եւ սկսայ ուսումնասիրել եբրայերէն ղամ՛ա՝/
Արարիշին , ուղղուած նաեւ– եկող սեբա նդն եր ո ւն՛, անցա,ծ երկրաչափական 4 իւս աղար դեր ով , կողով–, բայյէ % |
որռ՚ւ՚ք բան մր պէւոք է աւելցնեն անոնց ՚Լրա/ յ որ • \երով% Ա ութ՝ որպէսղի աղօթոզր տեսնէ իր Հռո Տարօրինակ բառ մ րն Է գամ\Ո\ր, քիչ մր կա
պէսղի անՀ աա ք ,ժոոովու.րդը ե մարդկութիւնք ա֊*֊ գին , ամ՛փոփ ո լելով անոր մէջ, որ միակ ճամբան մ՛այական , յաճախ խորհրղաւոր եւ միսթիք։ կր
՚֊եչի եւ աւելի մշաենալ մեծութեանս Յաճախ կր է մեո արա ր չութ եան տանող ; (ք՚ի լ զ եր ո / ն մ՛էջ՝ թո է. Է թէ եբրայեցէ մատենագէտն երր շատ կր սէ֊
կատարենք այս ճամբհրգո ւթ իւնւը տեսանողի մք Հին |10ւքա)11 այգ եկեղեցին երբ շատ աւելի Հա րա -
պէս գ որովՀետեւ բանաստեղծութիւնէն՝ ՛ու Հտյրե - զատ են՛ երբեմն մեղի , երբ անոնց պատերուն վր֊ րեն գործածել ղայն , նոյ՚ւէսկ երբեմն կրկնելով :
նասիրութիւնր կր դարձն՛են մեղ կրօնաւորին չափ բայ կք տեսնենք կենգանինւեբու քանդակներ , գոյդ Համբեցէ տասնեակ մը վկայութէւն , յետոյ հրա֊
միսթիք : Ուն ինք նաեւ տառապանքը : Այսպէս է ոք դոյգ , գէմ առ գ է մ կամ կռնակ դար ձուցած իր ա՛ յ՜արեցայ, Աստուաօ՜աշունչէն մէչ՝ շատ կր յեղ"
բո լո բ մ ո դ ո էիո լ^ քէ գնե րէն ա ւելի , ին կա ծ ենք քեր րու։ .Ա*ենք մեզ կյւ գգա–1ք պաՀ մր մեր Հայրենի յեղուի այս բառրԼ*) :
թուածին՛ ու ե բադին ետ ելէն : Ամ էն Հայ պատ մ ե– Հողին վրայ է կր ոառնանէք այդ Հին ու թանձր Թամփէսթինի այս բառին ար՛մատին մէչ1 կր
ԼէՔ է " ո ո Վ ք ՚^ՎՐ ունի է Ան վաճառական Է ,բանուոր , պատերով եկեղեցիին շոլ֊րջ^ գտնելու Համար գտնէ ղանաղա՚և իմաստներ , նախապէս կր աշա–
Հողաղ ործ ել փերեզակ Հ Բ՛այց իր արտաքինէ Հո • Ա ես ր ո պետն տառ մը, որպէս ղի կա՛տարեալ Րէլայ նակէր տաքցնել արեւէն ջերմութեամբ՝ որ կր
գին , յաճախ պարսաւ ե լի՝ իր գ ռեՀ կութ իւննե– մեր ք ո լզում ր , որ երան ութիւՏև՛ մրն՝ է այդ պա Հասունցնէ պտուոԱ՚երր, յետոյ մայրական սիրոյ
րուն՝ , տգի տ ո ւ թեան , նիւթապաշտութեան Հա Հուն , ո րպէ սղի , անոր նայելով տեսնենք մեր կրակով՝ երբ կա՛թ կր տրուի երախա յին , եւ վեր֊,
մար , կր կրէ իր մէջ երկրորդ թաղուն Հոդի մք վանքերուն խուցերուն մէջ, սէթի ճրազ.ին– /"(11 ո՛ք ՛էապէս բարութեան, ղաղափարով՝ որ կր հրահրէ
եւս որ կբ բերէ ղինք ր մամ ա՝՛ ակէն ու ւո ար ած՜ ու– մեծցոզ ,սրբութիւ)1՝բ մեր մշակոյթին՛ ... երախտալորեալին սէվ՚տրՀ Ուրեմն, եբրայերէնի
թենէն վեր , կր գնէ Հաղորդակցո՛ւթեան՝ մէջ ոգե մէչ1 գալքսւլ կր նշանակէ հասուձցԱ՚ել պտուղներրչ
կան՛ ուժերու Հետ : Ամէն Հայ ունի անբացատրելի կան\ տակաւին Հ ելլէ՛ Լ ՛ա կան ոճով եկեղեցի (Գփյւք բ ո ւ ո ց ,ժէ• 9 ) , դձէ կտրել (Ա՝ Թագ–
Բայց կոթի՝>*
արցունք մ ր որ կբ Հոսի լա– ՛կա րծ , երբ Հայբենա^ ներ , յո՛ւր ի շնյ ե ր որ՝• • բիլզանդական են։ է արան՝– Ա՝ 22), բարիք ղործել (Աագմ– ,ՃԺ*Թ • 1 7 ) ։
ամէնէն ւս -
կա՛ն կամ աղգային հոգ մր կր սաՀի իրմէ ներս , կր՛, որ. գերագոյն ա րաայա յաութիւնն մր կայ ա՛ ԸնգՀակառա՚կնւ , Լայ այս բառին մէջ կը գտնւէ
կր Հասնի մինչեւ Հոն՝ ուր դար ե ր.ր եւ մեր ա ու ֊֊ սա կան իմացականութեան։, կյլ գրաւէ ե ր կիմ աս տ գօր ուլթիւն մը , բարի եւ
;
ռաւղած պապեր ր կաթեցուցած են իրենց խոր– ՝լելի մեր։ ուշադրութիւնւք : Ա եզմէ բան •֊» ա՛տ ո ւ—
Հուրգր 1 բա ր ձրաց ո ւ ցած շթ՜աքարե րու սիւներ ե ւ ՛ն ո ր մէջ ալ : ցումներռւ գաղափարը
սլայձ– ՛եր , որ ոնք կրէ փայ լին՝ բիւր եղա յին բռնկում - Արեւելեան բարբառն՛երու մէջ գոյութիւն ու
Ու կբունեն ա՛նք յո ւզո ւմն ե ր՛ուն ամէնէն՛՛ խոբր , նի լե զո ւական մ ան ի քէ ա կանո ւթ ի ւն՛– մը, որ
ներով , Հոգ՝ Հոգիին խաւարին մէջ, կք չոգան՝ ու եր ո. կք լոենք ալդ Նոթր Տ ամ էն եկող Հայկական1 ր ո ւթիւն բա՜
կ՛՝արձագանգեն : Բիւրեղէ կաթողիկէ մբ : Աիւներ երգեցողութիւն մր , օտարութեան* մէջ մեռած րութիւն ա՛ր տա յա յա ո զ բառի ն կը Հ ակ ադրէ չա
յաճախ
որ իրարու կր մ իան ան. ի յ արու գոլ ող Հրեշտակա֊֊– արուեստագէտ եղբօր մք Հոգիին նու իք՛ո ւած պա— ժխտակա՛ն արտայ՛այտող բառ մը, ել ա յս
լեցնել
քին թեւերու պէս կազմելու Համար սրածայր վե - տարադ մ բ ։ Բոլոր մեր շարականները կք գտնեն մասն՛իկով մը Հ Բայց նո յն բառը բացա
րաց ում եր , նալոլ ցռուկի ձեւով վե ր ջացող կաւ. կարծէք իրե՛նց մեծութեան– ու ցաւին Համապա բարութեան եւ չարութեան գաղափարով , Հա
կ՛են–
մԽոներ , արծիւի թեւերով կազմուած երկնասլաց տասխան տարածութիւն՝ մք , կք բա ցո՛լին վիրաւոր ռիկ է ։ Այդպէս է, օրինակ, գաԱՆԱլ բառր, վբէ^՜"՝
կամուրջներ ( վաՀաններ ել սուրեր, բոլորք ուղ արծիւի թե՛ւերով , կր լուսաւո՛րուին՛ գունաւոր տուցման իր նշանակութեամր ; Հատուցո ւմր մա–
ղուած գէպի վեր; Բազմաթիւ անգամներ տեսած Տ ս կ այ պա ա ււ լ Հ անւհերէն եկող լոյսեբէն որ կուգան թագրէ , րնգհ անրասչէ ս , չա բ ո՛ւթ եա(ե՝ եւ
եմ այս Հրաշքը Հայ Հոգիին, ճամ բուս վրայ, Ա ել կա բծէ ք մեր գորգերէն , մ ագաղաթներ էն՛՝, խա~ խնգբութեան ցանկութիւն–, բայց .եբրայեցէ
էքովոլ ափերէն մինչեւ ԱիջերկբակաՆ ու Փարիզ՛. գողներէն եւ ծաղիկնեբէն , արքա յա–կան ծիքանի– տեւնաղէրնեբր գաւքալ բառ,ր կր գործածեն այն
Ու անող, ամէնէ% յոլդէէեԼ կբ գտնուի գիր ու գրա ՝՚\ն ե րէն , ոսկի սաղաւա է տներ էն ։ Ամ էն՛ գո յն առա՛ պիսի ձեւով մր, որ Հատոլցումր, թէեւ էապէս
կանութիւն չճաէչցող պա՛նդուխտին մէջ, Հոն՛ ուր քինութիւն մքն\ է ։ կ՝ունենաք այդ յուղո՛ւմն ու գո* չարախնգիր , կր ղառնայ բավ. է ցան կութ իւնւ մրէ
Հ ոգին ղեր ծ է արուեստ ինւօտ ար պաճուճանքներ էն : Հունակութիւնբ , , երկիւղած Հպարտութիւն՝ մր Գաղափար մր կազմելու հա՛մար՝ բացէք Աաղ–
Հոնւ նաեւ ա՚1 չուշտ ՝ ուր այգ օտարութիւններք կք՝ եւս, ինչպէս եւ խոր ախր ութիւքն՛ մր, վասնզի , մոսր (9»Հ– ՃԺԹ, 17). « Հատ ո՛ ծառայի քում,
կորսուին ազգային ի րական ութեան մր ետին, որ, երբ վեբացումք այդ դարաւոր եր ամ՜ շտ ո ւթի ւնր ԳՒ ^.ՑՐՑ ^"՜ ՚ՂաՀ՝^9ՒՅ զբանս քո» : ԱշխարՀաբա-
մօտենալով Հանդերձ միջազգային չա փեր՛ուն, կբ կք վեր ածէ երկնայ ին եւ նո յն ատեն– Հայրենական՝ ԲԲ • Հ-Բաբութիւն ըրէ քու օ՜ա՚ռայէգ, որ ապբէմ
սլաՀԷ ցեղայիւ՝ ինքնութիւն մրէ արձագանգներու , կք լսենք իրենց թմքութենէն ու քու խօսքդ պահեմ՛» : Այստեղ, ուրեմն, գամալ
Ան՛տառ մր սրածայր ու նիզակաձեւ սլաքնե– \ու պաղ լռութեն՝՝էն արթնցող պատերուն՛ սարսու — ԲայԲ (հատուածէն գլուխն ալ գրուած֊ է ղամա ւ
բու , արձաններու նաեւ որոնք մեր թագաւոր ներն ււին հետ՝ մեր մանկութենէն, մեր հողէ էն մթթս անուն ՛եբրայերէն– աաւլր) , որ բառացէ , ինչպէս
են–, ո աղմ ի կ– ե ր ր , նաՀատակնւերր , մտաւորական֊–– սանդուխներէն՛՝ ՛եկող տխուր, ծա՛նր ու տառա՛պող Ղ՛. "՛Բ՛"է՛է՛ ՚ պԷտՔ ԷԲ թարգմանուէր չհատուցա
նէե յն ու սուրբեբր : վանդա՛կներ նաեւ եւ մեր վի~ ոտնաձայն մբ : կ*ան չարմանան պաՀ մք մոմեր ուն նէ՛՝» , կըԼ նշանակէ չբարոլթէլն րրէ» : Ընդհակա
շապնե ր ուն , Ա ասիս ի մեր դե լեր ուն եւ չար ոգի քոցեբբ։ Կր սառին ստուերները՝ ճամբայ տալու ռակն՛, ուրիշ տեղեր նոյն՛ բայր կր ղաոձնայ վր–
ներուն նմանող մղձաւանջային ավձանն՚եր , որ, Համար դարերու խո րէն ե՛կող, կազն ի կազ բար րէյխնղրական . «Դուստր Բաբելացւոց թշուառա՛
դատաստանի մբ կր սպասեն ... ձրացող զան գա կա Հ ար ին՝ ՛որ իր, կուղ կռնակին՝ ու կան , երանէ՛ որ հատոյց զհատուցումն քո՛ զ",ր<
այլանդակ կերպարան՛քին տակ կը կրէր Հոգինե** զու մեզ հատուցեր–» ( Սազլք . ,ՃԼԷ , 8 ) ։ Նոյն՛ այս
Մ եր սլա է՛լ ե > ր , որ եղան վարպետ ճարտարա– բո՛ւն ամէնէն դեղեցիկբ։
Ան՝ Հրէշ էր ու Հրեշտակ, բա՛ռր, դարձեալ, կր արուի Աստուծ՜ոյ՝ որակելու
պետ1֊ եր , չափի մարզեր , կերտեցին եկեղեցիներ էն չպէս աշխաբՀն
է , ինչպէս մ արգկա յին իմ աս–
ա շխարՀ ի չորս կողմր եւ րն դօ ր ինւակ ո ւեց ան ,տա ր– տութիւն\ն\ է, ինչպէս կը թելադրէ
բեր կ՝րմբո՝ Էին թերեւս Հայ Հոգին երբ իրենց ղաւնիին եկեղեցին՝, ա– ( * ) Գաւքալ եբրայերէն կր ՛նշանակէ (ն՛աեւ
սքաւոերուն քով գնելով օձը , Տ ի ս՛ուսին՝ քով սատա» ուղտ, ան՛որ համար որ, րստ Լայի ստուգաբանու
կուտա լին պա ր ւլո ւթ իւնւ մր : Հո յա կապ նան, որպէս պայման
րմ բոնում անշուշտ; ինչպէ^ս կարելի էր ներկա սրբ՛ութեան կարհէք իմաստութեան՝ եւ թեան, կր հատուցանէ ամէն բարիք, զոր կր՛նայ
: ՈրովՀետեւ այն՝ է բարին՛՝ որ կը տա— •երեւակայել Արաբ մր, (1 բեռ կր կր է , 2
յանալ Տիրոջ, եթէ ոչ պայծառ ու պարզ Հոգիով։ ււ ա սլ ի չաքին փորձ ո ւթիւննե րէն ու Հ ա լած անքէն
Բա յց փո խո ւած ենւ մամ անակ&֊երբ ւ ՛հարեր ք եկած եւ 1լ ո ւնւենայ ի վերջո յ կա բ ե կց ո ւթ ի ւն՛ մք րո լոր կաթ կուտա յ, 3 է ս ր կ՚ուտուի , ( 4 տ ա–
ու անցած են տառապանք ու Հ իա ս թաւի ութ իւն վիժածներուն Հանդէպ , կբ Հրաժարի մ արգո՛ց սէ ւլ ո լ աո կր շիներ;.՛ իր մաղէն, 5 մորթէն՝ վրան,
տալով մեղի : Նետելով մեղ չափեքէն դուքս ։ Ե*~ րէն , շարունակելով սիր ել եւ մեռնի լ գեղեցկոլ– 6 ո ս կո րնե րէն՛՝ ղործիքներ , 7 մինչեւ էսՂ
ես որ ճարտարապետ չեմ , կբ խորՀիմ յաճախ փո թեան Համար ։ ԱՀա մ՛եր պատմութիւնը։ Ե*– մեր քակոր ր կր ծառայէ տաքցնելու) : Բայց դիտել կը՝
խել մե ր շատ մր ղիծերք. • ^երեւակայեմ կեցնեք ոգին կը նմ ա\նի յաճախ այդ տխուր զան՛գա կա Հա– արուի , ոբ գԱ1ւ1ս1լ բառր կր ղտն ոլ ի բոլոր լեզու–
մ ե ր եկգե ց ի ին ճակատին վրա յ ա րձա\Լ՝բ մեր կաս– րին, որ դուրս գալով գերեզման ՛էն, կը բարձր ա ֊ Ներ ուն մէ9, մինչեւ իսկ սա՝.՛ս կր՛իտ լեզուին։ մէչ1 •
կ ա՛ծին. խռով հալ րՂգվղումով մր, բազուկն երբ ն այ մ է շս՛ զարնելու Հ ամ ար մեր Հաւատքին զան» Արդի լեղուներէն՝ ֆրան՛սերէնն ու անգլեյ։ է՚ն՚Լ՛ աք
երկինք բարձրացուցած ։ կ^երեւակայեմ Հայ մայր գը, որուն թաւ , թանձր ու գառն արձագանգները իւ րացա ցած են նոյն բառր (շհ&աՇՅԱ, ՇՅՈ161) է Հե"
մր , այն գիքքիո մէջ՝ երբ ան, Հալածուած Հրե 1լիյ\ ան երկաթի կտորներու պէս երկնքին մէկ է/ի. ակ Հը կ՝Ր"Է թէ ի– չ "ր է ուղտր Արեւելքի
շակերպ մարդոց խո լման էէն՝ վերցուցած Է իր ե– ծագէն միւսր : ԱՀա պատմ ութիւն ը մեր Հո ի րաւած մկշ, ձին՝ Մէեւմուտքի մէչ1, նոյննր է քարայծ ր
րեխան իր գլխէն վեր զայն նետելու Համար ան– ժոզովուրգինւ , որ սիրեց եւ Հաւատաց մաբդկու– ( ՇՈՅՈ՜ԼՕւտ) հիւսիսային երկիրներու մէ^, եւ զար
գունդէն վար • Պիտի ուգէի շարել քիլերուն ծայրր թեան : Պզտիկ ժողովուրդ որ կո ւա այ մեծութեան մանալի է ոբ անունր կազմուած է նոյն բառէն •
եւ ամէնէ՝ • բա ^ ձր աշտարակն եր ուն *Լոա I ^ ^/՚ գա զա փա ր մը ; Ոմանք ս աո լդա՚բանո լ թ իւնր կր կապ՛են հբլքլ արա
ռառնութեան եւ ցաւին մղձաւան^նեքք : Վասնզի , բերէն բառին , ոբ կր նշանակէ բեռ ՝.
(Տար.) X,. ՍԱՐԱՖԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
բարութիւն
եւ գեղեցկութիւն այգ չարիքէն խու
«աԳանԳԻստԻՆ սա* սափելու , փրկուելու ձգտ ո ւմն եր են մ իայն * կլ
ինչ գեղեցիկ պիաի ըլլար երբ մեր վիչապն\երէ%
մէկր իր Հուքբ թքնէր, երբ, խաղողներուն ել ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ
Ա. նուռեր ուն/ տեղ ոբ կք գար դար էին– մ եր եկեղեցի–– Ա՛ ատ ՛աղբ ական պրպտում՚՚ւեբու ժամ՛անակ՝
ներյլ, փայլէին ողկոյզներ շ մեր վ ր իժ ավա ռ ա–Հր կը վար-եմ մաքիք։ քՓ/բք ճրազ՚էՓրր, եք. քլ՚աշիատիմ
՞ԱռՏ-բ - § ա մ Ս>ը 4>աքւ|ի;ն, վխթխարէ. նաւ մրն է քերոՎ՛ , ցոուէին քաքերէն ֆԴէբբ վարդէն դի սար^
ոբ մյ֊ը գէմ ^–ԻԱԷ՝, Իբր մթ-ք, զՒ>ջկ*Ւ քվք<\ՀԲ՛ սափ($ւ այ լայ լախ դէմքեր որոնք իրե1ց վախին ք<յլռւցեալ $Աւ–ք«գ եռթնքսԼահեա%% , րորգքսրաա լոյ^,
մ՚ԷՀԷն , կ՚երթանք (էխքոձիլ մեր րգէն , կթիչով Ոք֊ Հետ ար տա յայտէին նաեւ զա,Հանդական իաղյ։ մր բով: Եբբ– կնքսլարտէ աչխասւա՚նքս , կյլ մարեմ բոո
չափելով յպխՀւ(ւպելքւՀրն ու ճչմաբտութէւձներր եւ նետէին ատեն՝ ա՛տեն ի՚իսա պոռչտուք մք, աւե՛ լոբ ճբաղներր եւ– կր մոռնամ թէ աշխատանք , թէ
ցեղէն։ Ա՚ֆնք կր կատարեի՛ք յաճախ խռովիչ այս լի ա Հար կու քան սիրէ1323յրը զորս լսեցինք ռում յողեոլթիլե :
ճամբորգհւթիւնյլ որմէ կախում ուն՛ի նաեւ բա բերուն ու պայթող Հուրերուն տակ։ Աւելի մօտ Հ Ծէձէ կտրել» բացատրութեան՛ մասին վեր–՛
ցատրութիւնը մեր էութեան՛, ղոր կբ կրե՛նք մեղի պիտի քլլա յինք ճշմ ար աո ւթեան : չքացուցեր էէ պրպաումներս եւ յա ե՚ձնեվ. հր ա աա»
Հետ երկի չ է երկիր՝ խորհուրդի մր պէս; Կր վե֊– Այսպէս , կք կե՛անք պաՀ մք։ Բոլորիս ալ ծւս– րակութեա՚և , բայց մաքիէս մէ^ վառ մնացեր էր
րագայ՜նանք միշտ ձւեռ՚ւ-՚ունայն։, հակառակ մեր նդթ է Նոթբ Տամբ, գոնէ անունով՛, թէեւ կան՛ ճրաղ մր՝. *հէշեր մր արթնցայ եւ մէտքս հարցուց
յամառ– կորո՛վին ՚, վասն՛զի կայ սահման մր, ուր անկէ աւելի գեղեցիկ տաճարներ , ինչպէս է & ար թձէ.
՛մեր աչքերբ անզօ.ր կ՝ըԱա<ն այլեւս տեսնելու Հ Մեր իէ րի եկեղեցին որ Հանդարտ ու միակտուր՝ վերա ԵբրայեբէԽ բնաղւ.Է՛Լ մէ^ տեսար ոբ գրուած՝
ցում մրք՛.• է, էր որ
պատմութիւնր , կորզուած՛ յ՜ամանակէ՛^՝ անթա՛ նոր վրա լ մեք երբ երեկոյեան արեւր կբ փռուի աս է (յալքալ , եւ բառարա՛նէն։ մէՀԷ կարգաց
կ՛բռես
փանցելի մշուշէն մէ^, կշ մ&՚այ արգիլուած՝ մեզի։ թութէ պա՚սաեղթե– պէս եւ երբ ա– գամսւլ կր նշանակէ հ աաուցանել : Ւնչո^ւ
Արգէլռւած՛ նաեւ մ իր հողէն մեղէ Հ /1.ւ լԱԱաԼու( նոր քարերյլ կխառնեն մեղրամոմի՛ւ ,խոմեկին ,պայ– թէ Հ հատուցանել է ստե՛ւէ » կր ՚Լ՚շէսնակէ « ձ՝էծ–է
հաֆգերձ $Հերմ հաւատացեալ մր , մենք կ՚ապրինք թած նուռին՝ եւ եղն՛իկին գոյն երր տ կտրել » :
այն աքռեն՝ խռովքն ու քագցվ՛ ո ւթ էւն՚վլ հրաշքնե - Ա-ֆգին կան մեր եկեղեցփներուն շւ»ա աւելի Երկար մտանեցի։ Յետոյ նոր էն քնացայ X
բուն ւ Մենք կր տեսնենք մհ,ծ՝ պարասլլլ, առասպե նման տաճարներ որոնց զանգակատունն երք կը ռալօտուն ելայ ել շարունակեցի պրպաումներս :
լակա՛ն հիմր աշխարհին ել յ՜ողովույրֆդնեբո՚ւն՝ ։ Եւ յիշեցաես էջմիածինը , եւ որոնց պատ երք կրէ խօ֊ Արգարեւ , « հատուցանել ի ստ.ե՝նէ» բացա ֊
մենք կր զմայլինք "Հյգ պարապէն վրայ բարձրաճ՛ սին լացէն, վախէ՛ն , խստակեաց կեանքէն, ոբ միջ տրոլթեա՜Ն մէչ1 եբրայկւէնը կր գորօ-ահ֊է <յԱ1–|քալ ,
ցած ա ո կո ւն գ դարաւոր գեղէեց կո լթ իւնն՛ե բո՛լն , ա՜ նադարեան վ ան ականն եվ– ուն ր եզաւ, մերք նաեւ՝ "Բ "՛՜Բ է Լ ամէն տեղ կր թարգմանուիք չհատուցա
ռաչ^ացա ծ մին չեւ հոն՝ ուրկէ անդին կ՚իշխէ բազմ աթիլ թշնամիներով շրջապատուած ^*բկ Ր՛՛է նել–». , ֆրանսերէն ^6Ո(^^6 իմ ասա ով : ինչո՞՛ւ, ուա
գազտւԱիքներ ո լ. անսաՀման լռութիւնը յ մր մէչ–. Անոէք մութ ե& ինչպէս մեր եկեղեցինե֊ բեմն, չհատուցանել ի ստենէ » բացատրութեա՛ն
Կ ր կն, ակ է դեբը այդ գռ դե ռԿուէ^ է*^՛^ ե բո ւն բր , պզտ իկ պ ատ ո լՀ անն եր ով ՝ որոնք պատ ո լՀ ան մէչ՛ « Հ աաուցանել ^ բային տալ « Հ. յն,ե,
բոնք մեր սրձոէն՝ խլեւած դիրքեր են, երդեր, ա՛– քլլալէ ա Լ ելի երկար ու նեղ ճեզքե ր է ին Հաստ ( ™ կացրել) իմաստ ր :
ղօթքնե ր եւ եկ եղեո ին եր Հ Անոն ք ուղղուած են պատերուն վրայ, շրջապատուած ոլոր, մէջէ մէջ Եւ սկսայ ուսումնասիրել եբրայերէն ղամ՛ա՝/
Արարիշին , ուղղուած նաեւ– եկող սեբա նդն եր ո ւն՛, անցա,ծ երկրաչափական 4 իւս աղար դեր ով , կողով–, բայյէ % |
որռ՚ւ՚ք բան մր պէւոք է աւելցնեն անոնց ՚Լրա/ յ որ • \երով% Ա ութ՝ որպէսղի աղօթոզր տեսնէ իր Հռո Տարօրինակ բառ մ րն Է գամ\Ո\ր, քիչ մր կա
պէսղի անՀ աա ք ,ժոոովու.րդը ե մարդկութիւնք ա֊*֊ գին , ամ՛փոփ ո լելով անոր մէջ, որ միակ ճամբան մ՛այական , յաճախ խորհրղաւոր եւ միսթիք։ կր
՚֊եչի եւ աւելի մշաենալ մեծութեանս Յաճախ կր է մեո արա ր չութ եան տանող ; (ք՚ի լ զ եր ո / ն մ՛էջ՝ թո է. Է թէ եբրայեցէ մատենագէտն երր շատ կր սէ֊
կատարենք այս ճամբհրգո ւթ իւնւը տեսանողի մք Հին |10ւքա)11 այգ եկեղեցին երբ շատ աւելի Հա րա -
պէս գ որովՀետեւ բանաստեղծութիւնէն՝ ՛ու Հտյրե - զատ են՛ երբեմն մեղի , երբ անոնց պատերուն վր֊ րեն գործածել ղայն , նոյ՚ւէսկ երբեմն կրկնելով :
նասիրութիւնր կր դարձն՛են մեղ կրօնաւորին չափ բայ կք տեսնենք կենգանինւեբու քանդակներ , գոյդ Համբեցէ տասնեակ մը վկայութէւն , յետոյ հրա֊
միսթիք : Ուն ինք նաեւ տառապանքը : Այսպէս է ոք դոյգ , գէմ առ գ է մ կամ կռնակ դար ձուցած իր ա՛ յ՜արեցայ, Աստուաօ՜աշունչէն մէչ՝ շատ կր յեղ"
բո լո բ մ ո դ ո էիո լ^ քէ գնե րէն ա ւելի , ին կա ծ ենք քեր րու։ .Ա*ենք մեզ կյւ գգա–1ք պաՀ մր մեր Հայրենի յեղուի այս բառրԼ*) :
թուածին՛ ու ե բադին ետ ելէն : Ամ էն Հայ պատ մ ե– Հողին վրայ է կր ոառնանէք այդ Հին ու թանձր Թամփէսթինի այս բառին ար՛մատին մէչ1 կր
ԼէՔ է " ո ո Վ ք ՚^ՎՐ ունի է Ան վաճառական Է ,բանուոր , պատերով եկեղեցիին շոլ֊րջ^ գտնելու Համար գտնէ ղանաղա՚և իմաստներ , նախապէս կր աշա–
Հողաղ ործ ել փերեզակ Հ Բ՛այց իր արտաքինէ Հո • Ա ես ր ո պետն տառ մը, որպէս ղի կա՛տարեալ Րէլայ նակէր տաքցնել արեւէն ջերմութեամբ՝ որ կր
գին , յաճախ պարսաւ ե լի՝ իր գ ռեՀ կութ իւննե– մեր ք ո լզում ր , որ երան ութիւՏև՛ մրն՝ է այդ պա Հասունցնէ պտուոԱ՚երր, յետոյ մայրական սիրոյ
րուն՝ , տգի տ ո ւ թեան , նիւթապաշտութեան Հա Հուն , ո րպէ սղի , անոր նայելով տեսնենք մեր կրակով՝ երբ կա՛թ կր տրուի երախա յին , եւ վեր֊,
մար , կր կրէ իր մէջ երկրորդ թաղուն Հոդի մք վանքերուն խուցերուն մէջ, սէթի ճրազ.ին– /"(11 ո՛ք ՛էապէս բարութեան, ղաղափարով՝ որ կր հրահրէ
եւս որ կբ բերէ ղինք ր մամ ա՝՛ ակէն ու ւո ար ած՜ ու– մեծցոզ ,սրբութիւ)1՝բ մեր մշակոյթին՛ ... երախտալորեալին սէվ՚տրՀ Ուրեմն, եբրայերէնի
թենէն վեր , կր գնէ Հաղորդակցո՛ւթեան՝ մէջ ոգե մէչ1 գալքսւլ կր նշանակէ հասուձցԱ՚ել պտուղներրչ
կան՛ ուժերու Հետ : Ամէն Հայ ունի անբացատրելի կան\ տակաւին Հ ելլէ՛ Լ ՛ա կան ոճով եկեղեցի (Գփյւք բ ո ւ ո ց ,ժէ• 9 ) , դձէ կտրել (Ա՝ Թագ–
Բայց կոթի՝>*
արցունք մ ր որ կբ Հոսի լա– ՛կա րծ , երբ Հայբենա^ ներ , յո՛ւր ի շնյ ե ր որ՝• • բիլզանդական են։ է արան՝– Ա՝ 22), բարիք ղործել (Աագմ– ,ՃԺ*Թ • 1 7 ) ։
ամէնէն ւս -
կա՛ն կամ աղգային հոգ մր կր սաՀի իրմէ ներս , կր՛, որ. գերագոյն ա րաայա յաութիւնն մր կայ ա՛ ԸնգՀակառա՚կնւ , Լայ այս բառին մէջ կը գտնւէ
կր Հասնի մինչեւ Հոն՝ ուր դար ե ր.ր եւ մեր ա ու ֊֊ սա կան իմացականութեան։, կյլ գրաւէ ե ր կիմ աս տ գօր ուլթիւն մը , բարի եւ
;
ռաւղած պապեր ր կաթեցուցած են իրենց խոր– ՝լելի մեր։ ուշադրութիւնւք : Ա եզմէ բան •֊» ա՛տ ո ւ—
Հուրգր 1 բա ր ձրաց ո ւ ցած շթ՜աքարե րու սիւներ ե ւ ՛ն ո ր մէջ ալ : ցումներռւ գաղափարը
սլայձ– ՛եր , որ ոնք կրէ փայ լին՝ բիւր եղա յին բռնկում - Արեւելեան բարբառն՛երու մէջ գոյութիւն ու
Ու կբունեն ա՛նք յո ւզո ւմն ե ր՛ուն ամէնէն՛՛ խոբր , նի լե զո ւական մ ան ի քէ ա կանո ւթ ի ւն՛– մը, որ
ներով , Հոգ՝ Հոգիին խաւարին մէջ, կք չոգան՝ ու եր ո. կք լոենք ալդ Նոթր Տ ամ էն եկող Հայկական1 ր ո ւթիւն բա՜
կ՛՝արձագանգեն : Բիւրեղէ կաթողիկէ մբ : Աիւներ երգեցողութիւն մր , օտարութեան* մէջ մեռած րութիւն ա՛ր տա յա յա ո զ բառի ն կը Հ ակ ադրէ չա
յաճախ
որ իրարու կր մ իան ան. ի յ արու գոլ ող Հրեշտակա֊֊– արուեստագէտ եղբօր մք Հոգիին նու իք՛ո ւած պա— ժխտակա՛ն արտայ՛այտող բառ մը, ել ա յս
լեցնել
քին թեւերու պէս կազմելու Համար սրածայր վե - տարադ մ բ ։ Բոլոր մեր շարականները կք գտնեն մասն՛իկով մը Հ Բայց նո յն բառը բացա
րաց ում եր , նալոլ ցռուկի ձեւով վե ր ջացող կաւ. կարծէք իրե՛նց մեծութեան– ու ցաւին Համապա բարութեան եւ չարութեան գաղափարով , Հա
կ՛են–
մԽոներ , արծիւի թեւերով կազմուած երկնասլաց տասխան տարածութիւն՝ մք , կք բա ցո՛լին վիրաւոր ռիկ է ։ Այդպէս է, օրինակ, գաԱՆԱլ բառր, վբէ^՜"՝
կամուրջներ ( վաՀաններ ել սուրեր, բոլորք ուղ արծիւի թե՛ւերով , կր լուսաւո՛րուին՛ գունաւոր տուցման իր նշանակութեամր ; Հատուցո ւմր մա–
ղուած գէպի վեր; Բազմաթիւ անգամներ տեսած Տ ս կ այ պա ա ււ լ Հ անւհերէն եկող լոյսեբէն որ կուգան թագրէ , րնգհ անրասչէ ս , չա բ ո՛ւթ եա(ե՝ եւ
եմ այս Հրաշքը Հայ Հոգիին, ճամ բուս վրայ, Ա ել կա բծէ ք մեր գորգերէն , մ ագաղաթներ էն՛՝, խա~ խնգբութեան ցանկութիւն–, բայց .եբրայեցէ
էքովոլ ափերէն մինչեւ ԱիջերկբակաՆ ու Փարիզ՛. գողներէն եւ ծաղիկնեբէն , արքա յա–կան ծիքանի– տեւնաղէրնեբր գաւքալ բառ,ր կր գործածեն այն
Ու անող, ամէնէ% յոլդէէեԼ կբ գտնուի գիր ու գրա ՝՚\ն ե րէն , ոսկի սաղաւա է տներ էն ։ Ամ էն՛ գո յն առա՛ պիսի ձեւով մր, որ Հատոլցումր, թէեւ էապէս
կանութիւն չճաէչցող պա՛նդուխտին մէջ, Հոն՛ ուր քինութիւն մքն\ է ։ կ՝ունենաք այդ յուղո՛ւմն ու գո* չարախնգիր , կր ղառնայ բավ. է ցան կութ իւնւ մրէ
Հ ոգին ղեր ծ է արուեստ ինւօտ ար պաճուճանքներ էն : Հունակութիւնբ , , երկիւղած Հպարտութիւն՝ մր Գաղափար մր կազմելու հա՛մար՝ բացէք Աաղ–
Հոնւ նաեւ ա՚1 չուշտ ՝ ուր այգ օտարութիւններք կք՝ եւս, ինչպէս եւ խոր ախր ութիւքն՛ մր, վասնզի , մոսր (9»Հ– ՃԺԹ, 17). « Հատ ո՛ ծառայի քում,
կորսուին ազգային ի րական ութեան մր ետին, որ, երբ վեբացումք այդ դարաւոր եր ամ՜ շտ ո ւթի ւնր ԳՒ ^.ՑՐՑ ^"՜ ՚ՂաՀ՝^9ՒՅ զբանս քո» : ԱշխարՀաբա-
մօտենալով Հանդերձ միջազգային չա փեր՛ուն, կբ կք վեր ածէ երկնայ ին եւ նո յն ատեն– Հայրենական՝ ԲԲ • Հ-Բաբութիւն ըրէ քու օ՜ա՚ռայէգ, որ ապբէմ
սլաՀԷ ցեղայիւ՝ ինքնութիւն մրէ արձագանգներու , կք լսենք իրենց թմքութենէն ու քու խօսքդ պահեմ՛» : Այստեղ, ուրեմն, գամալ
Ան՛տառ մր սրածայր ու նիզակաձեւ սլաքնե– \ու պաղ լռութեն՝՝էն արթնցող պատերուն՛ սարսու — ԲայԲ (հատուածէն գլուխն ալ գրուած֊ է ղամա ւ
բու , արձաններու նաեւ որոնք մեր թագաւոր ներն ււին հետ՝ մեր մանկութենէն, մեր հողէ էն մթթս անուն ՛եբրայերէն– աաւլր) , որ բառացէ , ինչպէս
են–, ո աղմ ի կ– ե ր ր , նաՀատակնւերր , մտաւորական֊–– սանդուխներէն՛՝ ՛եկող տխուր, ծա՛նր ու տառա՛պող Ղ՛. "՛Բ՛"է՛է՛ ՚ պԷտՔ ԷԲ թարգմանուէր չհատուցա
նէե յն ու սուրբեբր : վանդա՛կներ նաեւ եւ մեր վի~ ոտնաձայն մբ : կ*ան չարմանան պաՀ մք մոմեր ուն նէ՛՝» , կըԼ նշանակէ չբարոլթէլն րրէ» : Ընդհակա
շապնե ր ուն , Ա ասիս ի մեր դե լեր ուն եւ չար ոգի քոցեբբ։ Կր սառին ստուերները՝ ճամբայ տալու ռակն՛, ուրիշ տեղեր նոյն՛ բայր կր ղաոձնայ վր–
ներուն նմանող մղձաւանջային ավձանն՚եր , որ, Համար դարերու խո րէն ե՛կող, կազն ի կազ բար րէյխնղրական . «Դուստր Բաբելացւոց թշուառա՛
դատաստանի մբ կր սպասեն ... ձրացող զան գա կա Հ ար ին՝ ՛որ իր, կուղ կռնակին՝ ու կան , երանէ՛ որ հատոյց զհատուցումն քո՛ զ",ր<
այլանդակ կերպարան՛քին տակ կը կրէր Հոգինե** զու մեզ հատուցեր–» ( Սազլք . ,ՃԼԷ , 8 ) ։ Նոյն՛ այս
Մ եր սլա է՛լ ե > ր , որ եղան վարպետ ճարտարա– բո՛ւն ամէնէն դեղեցիկբ։
Ան՝ Հրէշ էր ու Հրեշտակ, բա՛ռր, դարձեալ, կր արուի Աստուծ՜ոյ՝ որակելու
պետ1֊ եր , չափի մարզեր , կերտեցին եկեղեցիներ էն չպէս աշխաբՀն
է , ինչպէս մ արգկա յին իմ աս–
ա շխարՀ ի չորս կողմր եւ րն դօ ր ինւակ ո ւեց ան ,տա ր– տութիւն\ն\ է, ինչպէս կը թելադրէ
բեր կ՝րմբո՝ Էին թերեւս Հայ Հոգին երբ իրենց ղաւնիին եկեղեցին՝, ա– ( * ) Գաւքալ եբրայերէն կր ՛նշանակէ (ն՛աեւ
սքաւոերուն քով գնելով օձը , Տ ի ս՛ուսին՝ քով սատա» ուղտ, ան՛որ համար որ, րստ Լայի ստուգաբանու
կուտա լին պա ր ւլո ւթ իւնւ մր : Հո յա կապ նան, որպէս պայման
րմ բոնում անշուշտ; ինչպէ^ս կարելի էր ներկա սրբ՛ութեան կարհէք իմաստութեան՝ եւ թեան, կր հատուցանէ ամէն բարիք, զոր կր՛նայ
: ՈրովՀետեւ այն՝ է բարին՛՝ որ կը տա— •երեւակայել Արաբ մր, (1 բեռ կր կր է , 2
յանալ Տիրոջ, եթէ ոչ պայծառ ու պարզ Հոգիով։ ււ ա սլ ի չաքին փորձ ո ւթիւննե րէն ու Հ ա լած անքէն
Բա յց փո խո ւած ենւ մամ անակ&֊երբ ւ ՛հարեր ք եկած եւ 1լ ո ւնւենայ ի վերջո յ կա բ ե կց ո ւթ ի ւն՛ մք րո լոր կաթ կուտա յ, 3 է ս ր կ՚ուտուի , ( 4 տ ա–
ու անցած են տառապանք ու Հ իա ս թաւի ութ իւն վիժածներուն Հանդէպ , կբ Հրաժարի մ արգո՛ց սէ ւլ ո լ աո կր շիներ;.՛ իր մաղէն, 5 մորթէն՝ վրան,
տալով մեղի : Նետելով մեղ չափեքէն դուքս ։ Ե*~ րէն , շարունակելով սիր ել եւ մեռնի լ գեղեցկոլ– 6 ո ս կո րնե րէն՛՝ ղործիքներ , 7 մինչեւ էսՂ
ես որ ճարտարապետ չեմ , կբ խորՀիմ յաճախ փո թեան Համար ։ ԱՀա մ՛եր պատմութիւնը։ Ե*– մեր քակոր ր կր ծառայէ տաքցնելու) : Բայց դիտել կը՝
խել մե ր շատ մր ղիծերք. • ^երեւակայեմ կեցնեք ոգին կը նմ ա\նի յաճախ այդ տխուր զան՛գա կա Հա– արուի , ոբ գԱ1ւ1ս1լ բառր կր ղտն ոլ ի բոլոր լեզու–
մ ե ր եկգե ց ի ին ճակատին վրա յ ա րձա\Լ՝բ մեր կաս– րին, որ դուրս գալով գերեզման ՛էն, կը բարձր ա ֊ Ներ ուն մէ9, մինչեւ իսկ սա՝.՛ս կր՛իտ լեզուին։ մէչ1 •
կ ա՛ծին. խռով հալ րՂգվղումով մր, բազուկն երբ ն այ մ է շս՛ զարնելու Հ ամ ար մեր Հաւատքին զան» Արդի լեղուներէն՝ ֆրան՛սերէնն ու անգլեյ։ է՚ն՚Լ՛ աք
երկինք բարձրացուցած ։ կ^երեւակայեմ Հայ մայր գը, որուն թաւ , թանձր ու գառն արձագանգները իւ րացա ցած են նոյն բառր (շհ&աՇՅԱ, ՇՅՈ161) է Հե"
մր , այն գիքքիո մէջ՝ երբ ան, Հալածուած Հրե 1լիյ\ ան երկաթի կտորներու պէս երկնքին մէկ է/ի. ակ Հը կ՝Ր"Է թէ ի– չ "ր է ուղտր Արեւելքի
շակերպ մարդոց խո լման էէն՝ վերցուցած Է իր ե– ծագէն միւսր : ԱՀա պատմ ութիւն ը մեր Հո ի րաւած մկշ, ձին՝ Մէեւմուտքի մէչ1, նոյննր է քարայծ ր
րեխան իր գլխէն վեր զայն նետելու Համար ան– ժոզովուրգինւ , որ սիրեց եւ Հաւատաց մաբդկու– ( ՇՈՅՈ՜ԼՕւտ) հիւսիսային երկիրներու մէ^, եւ զար
գունդէն վար • Պիտի ուգէի շարել քիլերուն ծայրր թեան : Պզտիկ ժողովուրդ որ կո ւա այ մեծութեան մանալի է ոբ անունր կազմուած է նոյն բառէն •
եւ ամէնէ՝ • բա ^ ձր աշտարակն եր ուն *Լոա I ^ ^/՚ գա զա փա ր մը ; Ոմանք ս աո լդա՚բանո լ թ իւնր կր կապ՛են հբլքլ արա
ռառնութեան եւ ցաւին մղձաւան^նեքք : Վասնզի , բերէն բառին , ոբ կր նշանակէ բեռ ՝.
(Տար.) X,. ՍԱՐԱՖԵԱՆ
Fonds A.R.A.M