Page 217 - ARM_19-1948_01
P. 217
էԲպա թռԱակաւութիէԱԱհէը գէ զիրեն՛ք գէպի մահ , տասը առ հարիւր հազիւ ՀԱՏ ԱՐԻՆԵՐՈՒՆ ՑԵՐԵԿՈՅԹԸ
իոսաւ կը ԱԱաԱիէ» կը մնայ ,
Անկողմնակալ ըԱսձք ել երկու բռնակալու -
թեանց մի քել տարբերութիւն չդնենք : Պարղա - Տառաէդկայ կիակէ , Մարտ 7, աեզէ կ^ոճս/է ֊
աէկ ըսենք կոմունացի (համայնավար նացի՛) : նայ Հայ Արիներու Միութեան \7րգ տարեկան ցե
քՕՄԲ • ա՚Գէփոյ նախկին արտաքին՛ փոխ Այս երկուորեակներտւն համար գժուար չեղաւ րեկոյթը , Օաէ16 1\՚1<ԱԸ61տ 8շւէհ,61օէ^ գեղեցիկ սրա–
հետեւեալ տաղե
(նախարարը , լորտ ՎԷնսիթարթ որ միանան \939ին եւ յառաք բերենԱիելմաւտքին Հին մէչ ;
օրաթերթի մը մէք՛
րը կը ստորագրէ Լոնտոնեան հետ պատեր՛ազմ ր ո՛րուն երկուքն կը ցանկա յ թև Հայ Արիներու Միութեան Հիմնարկութենէն
տարբեր պատճառնեբէ դրդուած * ի վեր (1928) ամ էն տաբի կանոնաւս բա բար նման
•Բբէմլին զայրացած է \939ի եւ \940ի Ռուսեւ– ցերեկոյթ մբ տեղի ,ունեցա& է , (բացի գրաւմա՛ն
առ
Պատերազմին սկիզբը <&Աեւ Արձանագչ ու - գերմա՚ն թղթակցութեան հրատարակութեան տարիներէն) , պատրաստուած Փարիզի ՀԲ^ա^է
կը հա–
թիլն», անունով ԳԲքոյկ "՞բ գրեցի եւ արդարեւ թիւ, որ այդ տգեղ իրողութիւնը մէքտեղ սկաուաւերու կողմէ : Այս անգամ ալ յայտագիրը
աս*՛րող^ովին
գերման աըձանագրութիմն՚ը սեւ Է։ Հիմա ժամ ա֊ նէ : պատրաստ՛ուած՝ է ս կապուտներէն ք Ա&՚–
՛՛Լակն Է զայն բաղդատելու կարմիր արձանագրու րէցնեբէն եւ գայլիկներէն ։
թեա՛ն հետ , ո՛ւրկէ սլիտի տեսն՛ուի ոբ շատ քի՛չ Երկա ալ անյագ տարած՜ականներ են Այս տաբի առածի՛ն անգամ ՐԱաէով $0* մաս ֊
Ալս տրի ան , Զեխ\ո ս լով՚աքիան Լե՛
տարբերութիւն կայ երկուքին մի քել : Հէիյ՚լէր մէացոլց նուաճեց էակցին նաեւ մեր Փարիզի Հայ Արենուշներբ Հայ
Պելճիքան , Հա լան տ ան ,
Բ՛ոլոր բռնակալութիւննեբը , ամէն տեսակ Հաստանի կէսր, կական պարերով եւ երգերով : Ցերեկոյթը նուիր–
խնգբի մէշ1 միեւնոյնն են։ Բարո յապէս Աչ1 ել Զախ Լիւքամպոլրկր , 3) բան սան , Տանրմաբքան , Նոր - Հուած– է ամբո՛ղջովին Հայ լեզուլին՛) Հայ ՛երգին եւ
Ո՝ում ա ~
բռնակալութիւն գոյ ո՛ւթիւ՛ն՛ չունի ւ Միմիայն կան վեկիան , Հո ւն գա ր ի ս/ե , Պուլկար իան, Հա յկա կան կեանքին : Մ եր պատանիները կը յա-
բռնակալութիւններ եւ ամէն աղատ մար՛գ սլէաք է նիան , Եուկոսլավիան , ($ո չ նա ս ա ան բ : սան՛ որ պիտի կրնան՛ գոՀ ձգել իրենց օգնողներն ու
նողկանք զգայ անոնցմէ : Ա թալին իրեն մ իա ցուց ԼեՀաստանի կէ"ր էս՜ բարեկամները ; Պիաի ներկայացուին ճամբա՛՛
Արդար է դատապարտել Ֆրանքօ՚լ ոբ բռնա թոն ի ան , Լաթվես/ն , Լիթուանիան , Պեսարապիան, րէն առնուած՜ տեսարաններ :
կալ մըն է , բայց պարզապէս կեզծաւո բութ իլն Պուքովինան՝, Արեւելեան Փբուսիան ,կր տիրապե Հ ան գէսին Հ ո վանաւորտ ւթիւնը սա ան ձնած՛ է7
պիտի րլլար չբողոքել ԵուկոսլաւԼիոյ Թիթոյին , տէ Եուկոսլավէայ , Հոսնդարիոյ , Ալպանիոյ , Միութեան՛ Հովանաւորող մարմինը։ Ներկայ պի
Պուլկարիոյ Տիմիթըովին., քիո՚ւմանիոլ ՝Բըոզային Ո՚ումա՚ն՚իոյ , Պուլկարիոյ , ՝Բոր\էնայի կիսոլն , եւ տի չլլլա՚ն Ֆրանսացի Հանրածանօթ անձնաւոբու -
եւ /Իուսիոյ Աթալինին գէմ : թիւններ, որոնցմէ մեվւ բարեկամ ր Պ՛ Մարք Աա–
կ՚աշխատի տիրել Աւստրիոյ , ոլնասասէնի , նիէ , անդամ ազգային ժոզովին՛ ինչպէս նաեւ ֆր
Նացիներու եւ համայնավարներու միքեւ ոեւէ Թոլ\րքէոյ, Ֆ րանսա յի եւ իտալիոյ վրայ : անսական սկա ուտ ական կազմակերպութեանց պե
անոնք յար
բաղդատութիւն ցոյց պիտի տայ որ Գիկ տատս բները աս գա գար ւելի տեր ր եւ օտար սկաուտական խումբեր :
մէչ՝։ Ը" ֊ գուբս
եւ նման ,ե՝ն իրենց գլխաւոր գիծեըուն ուրիշ կ՛ուզեն։ բս Կբ յուսանք >որ մեր՛ Հայրեն՛ակիցները^ ինչպէս
Սթալին արդէն իր սաՀմաննեբէն
Սկսելով անոնց տնգթտլթեԳէն. Հիթէէբ թի
Հաբէկր միլիոնէն աւելի ժողովուրդ գերի դար ամէն տաբի այս սձնգամ ալ մե՜ծ՛ թիւով ն՛երկայ
պաննեց 6 միլիոն Հրեայ ել միլիոնաւոր կ\ըչչան , քաջալերելու Հայ պատանիներ որոնք ա–
մարդիկ : Այս վերքին դասակարգին իսկական ձուցակ է, Հիմա Հիթլէրի կր Հետեւի կլլելով Հհ մէն ^անք կր՛ թափեն Հայ մնալու Համար ւ
լը երբեք պիտի չգիտցուի : իս ո ս լով աքիս յ պզտիկ ժողովրդավար երկիրք։ Եր Հայ Արի մը
Բռնի աշխատանք սովետական գրութեան կար ատ են է ի վեր գիտէինք թէ պիտի պաաաՀէր ։Հ–^1^Տ« ;.^,՜« ^;ՏՏՀ»՜^Տ–Ա։»՜^Տ^»Տ7ՀՏ%է,~^–^^^^՚^,^««–Տ^^»՜^ՏաՀո^ա+ՀՀս^
գլխաւոր մէկ գիծ՜ը կը կազմէ։ Վերքի՝1 տասնամ - այս բանք , որովՀետեւ Համայնավարութիւնը \յա~ ՁՈՐՍ ՀՈՎԵՐԷՆ
ե ակին՛ մօտաւորապէս տասնէն քսան միլիոնի կր սէզս* է պէ" ա շխա րՀ ատ ի բա կա լութեան կբ ձգտի %
հասնի (իուսիոյ գերիներու թիւը՝։ Տասներկու մի կարմիր արձանագրութեան մէ^ զարմանալու ՖՐԱՆՍԱՑԻ ԹԵՐԹԵՐԸ ՏԱԳՆԱՊԻ ՄԷԶ
լիոնը մ իքին, հաշիւ մըն է ։ Այն ծ՜այրայեղ դաժա պատճառ չկայ։ Աթալին կր Հեաեւի Լենինի, ինչ
նս լթ իլն ը,. տրաւն ենթակայ են ա§.ոնք, կ՚առա^նոր– պէս Լենին կր Հետեւէբ Մարքսին։ Բացարձակ
պատճառ չկայ որ ԼեՀաստան գոյութիւե ունե - Ֆրանսական մամուլը Հոգեվարքի մէ^ է , կը
նայ , բսած՜ է ա՝եոնց Հաւատքին Հիմնադիրր : գբէ պարբերաթերթ մրէ^ եւ իր ընթերց՛ո՛ղները Հա
Զ եխ եր ր եւ միւս պզտիկ ժողովուբգնեբր՛ Հոր մոզելու Համար կուտայՀեսՀեւեալ շաՀեկան տեղե
ա\ դո լ գա կան ե բաժ շա ութիւն՝ եկեղեցական ւ քքւ. ելէ պատմական ապագայ չունին^ , \,ացին՝երբ ՛ի - կութիւնէ ե րր .
աշխար֊
ինչեր , ինչեր ^ունէինք, աակաւի՚Լ , օտար, րենք զիրենք հ6176ա՚օ1ե կը կոչէին, Առտուան թերթ մը Հապրելու՝^ Համար՝ պէտք
Հէն պէի)Ա1պԱ1ր ակր Հայր՛. Համայնավա– է ծա խո ւէ բ աոԽուաղն \ 50.000 օրինակ , 1947^՛,
Խոշոր փորով, քեբկ կզակովդ ցած՝ անկիւ ԲեՀ Է^ՔԳէ՚հՔ հ.Ր նկատէ Հաւատքէ պետր ։ էսկ ա յսօր մ օտաւո րապէս 200.000 ո րովՀետեւ
նաւոր գւէբէթ գլխարկով ու Հյրո տ աչքերով ակր Ուր է շ նմ ա\1ութի ւևն եբ ՚կազիզմ ի եւ. Համա ք - ծախքե ;Հր գրեթէ կր1վւ ապատկուած են :
պապային գէմքին վրայ խնդուքիքանիմըփայ՚չակ– \նավար ո ւթ ե ան մի^եւ է ՕՐԱՎԱՐ ՋԵՐ— 1940^՛/– - ՛երբ թերթը կը
ներ նշմարեցի , *ք.եր մամուն ու պատարագին , շա֊ Երկուքն ալ թշնամի են Ազւեւմտեան քաղա - ծախ.*ււէբ 50 սանթիմի տպարանին աշխատաւո
բակա%՝նեբուե ոլ երաժշտութեան մասին խօսած՛ քակրթութեան ։ Երկուքէն ալ ժ\ողովրգավարռլ - րը կբ ստանար օրական \ \ 4 ֆրանք, 1948/՛ Ա ^ Է Ղ ՛
պաՀւուս : թիմն կր գործ՜ած՜են քանդելու Համար ժողովրդա– բը կր ս աա ե ա յ 915 ֆրանք, առանց Հաշուելու յա
ւՈլո ւ ած՜ական ժ ւ ՛յմ եր ո Լ վարձքրլ : 8* ւ ե/ում
Տէր պապան , երկու անգամ ի ր ար ո ւ վրա յ ու վարութիւնբ ։ Երկուքն՝ ալ մեքենա յօրէն ւլերի եւ
արագ «ա, ա» կափկափեց լերկ * ապալեր կզակ նրմէկ անգամ ՚,
ներն ու խօսեցաւ վերջին զինուո ր կ * ա բ տ ագրեն , երկուքն ալ բո լա բովին
անգամ • ԸՆԿԵՐԱՅԻՆ ԾԱԽ-ԲԵՐ– \940ին Հարիւր ին
անՀ աւատ են ;
7, իսկ 1948/.4. հարիւբին 32։
Ուշացայ : ՝Բալեմ : Մօաիկ գեղը պիտի եր Հիթլէրի Զե խոս լով աքի ո յ բռ\ն ագբաւումբ քա ՏՊԱԳՐՈՒԹԻՒՆ 1939^, վեց էքնոց թերթ
կը աես– մբ կր վճարէ ր ամսական
թամ ու գ առն ամ . . . Մն աք բարով : ղաքական պատերազմի յա յտարաբութիւ% էր : 78000 ֆրանք ։ Այս՛օր ,
նոլի՚նք ն՚որէն . * * ; ՆոյնԱ. է Աթալին ինք։ չորս էքնոց թերթի մը համար կր վճար ուի ամ -
ԵբթաՔ բարով , տէր հայր՛, ըս ի ես, կա - ՚ / հ / մնա յ աբւլիլե լ ա յս քաղաքական թ շնամո ւ ֊ սական 2.800.000։
•
ցինս վեր վերցնելով ու աւելցնելով, ՛նաեւ թէլնբ, •որպէսղի զինուորական չի ղառնայ ։Ա - ՓՈԽԱԳՐՈՒԹԻՒՆ - Աւելցած է 463 առ հա–
:
Կր մաղթեմ, ար՛ անգամ մըն ալ չտեսնուինք բեւմաեան քաղաքակրթութփւ\ե բ էնք)ն իր վյրայ րիւր համեմատ՛ութեամբ ։
Տէր պապային հետ մեր խոսակցութիւնը տա– պէւդք է կռթեի , Արեւմտեան միութիւս.–բ գլուխ ԹՈՒ%Թ • ճախարակի վրայ փաթթոլած
որ վա քոկես/ւ. Հր աո ահ էր : Հանելու Համար , առանց օր կորսնցնելու ։ թուղթին թոնը 1940/ձ կ՝արժ֊էր 2800 ֆր • : Եօթը
Ն– ՇԻՆԱԿԱՆ տարուան մէք գինը աւելցած է վեց անգամ եւ
այսօր նոյն տեսակը կ՝տրժէ Տալե
33000 ֆրանք։
րում 12 անգամ ։
Րէ է ՜ թանաքամանկռան տակին մագաղաթէ ԲԼԻՏԷՆԵՐ 1940^ 25 ֆը • ա,ը**զյ* այսօր
նՍ&ՍՐ ԳԷՐՔ) րնդոսա շարժումներ տւնի : Ներս է ընկնում կ՝արՀԷ 600 ֆրանք :
եւ մէքտեղ կանգնելով ինքն իր Հետ փնթփնթում Ի՞նչ հասոյթներ ունին թերթերը։
է՝ «Բռնեմ թալեմ, թալեմ բռնեմ» °ոյգ ոտքով Ջեռքէ վաճաոյոլմ եւ բաժնեգին : Թերթեբուն
ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ԱԶԱՏ ՀԷ+ԵԱԹ ՀԻՆԳ ՊԱՏԿԵՐՈՎ տրտինք է տալիս ։ Նկաքելով Նաղարին) ; գինը բարձրացած է տասն անգամ՝ 1940^՛ հետ
(Մեծ–փյ*քրհրի, փ»քր«ԱՖծհյւի թարի՜ ողջււյԹ եղբայցւ ՚ՆԱԼզար ^ բաղգատմամբ :
Այգ ի%չ այդպէս շարդեււ հա^աի ։ Ծանուցումներու համար ամէն թերթ ունի իը
հւ Ժողովրդի համար) ՆԱԶԱՐ– Ի՜ի՜ի՜–.. սակացռյցը որ կը համաապաասխանէ իր հրաաա–
ալարում ՛՛եմ թէ ՛Լեր րակած քանակին ու ծաւալին : Ամերիկայի €Նիկ
կենամ աշխարքը քարղեմ • •• Եորք Թայմգ»ի1 հասոյթին երկու երրորդը՛ կը զ\ո՚–
ՆՏԻԱԶՐԱԱՑՐՈ-Ւ
Գրեց՝ ԳԵՐԵՆԻԿ ԳԵՄԻՐՃԵԱՆ ժամանակի ւմ ս նգշբաեւն էեմ , պիտի յանայ ծանուցումներէն , իսկ ^Տէյչի Նի"՚֊զ*ր^՛
հասոյթներուն 95 առ հարիւըը։ Անգչիոյ մէք այգ
ՆԱԽԱԲԱՆ աշխարքր քւքեմ, ճանճերից եմ սկսել ։ համեմատ՛ութիւնը հաբիւըին 50 է :
Վա՛, գնացե՞լ է ։ Ուստիա՞ն : (Ուզում է մոր– ՏԻՐԱՑՈՒ ժամանակի նշան է ։ Մէկ խոսքով օրական 80.000 օրինակ հրատա -
ՆԱԶԱՐ
թին վեր՛ցնի , ներս գնա՝ հ՛ուլանում է եւ վեր ց ի Հ աղա ր Հ Ահ", տես, մէկ զարկեցի, քարդե. րակող չորս էքնոց թերթի մը ծախքերը երեսուն՛
ընկնում) ։ Ի՜ ի՜ ի՜ • • • բեզարած ՛եմ , թէ վեր կե - անգամ բարձրացած են՛ :
ՏԻՐԱՑՈՒ֊ ժամանակի նշան է ։ (Գիտելով Ի՞նչ է հայերէն թեբթեբուն վիճակը պիտի
նամ։ (Միից)։ Հիմի մութն է լ կ՝ընկնի... Ո՞վ է ճան՛ճերին) ։ Ով Նազար , այս ճանճեր՚ր ճանճ՛եր հարցնենք բնթերց՚ո՚ղնե ր ր :
իմանում Գոզի , աւազակի տարի է ։ ($ս/ւ՝ճե– չեն, այլ դիւցազներ : (Ոգեւորուած ել հետղհեաէ Պաաասխան
) գէ » Ք1«՚ւ է՛՛ էմ 9 Բա լ ն նձ հեԲԻՔ Ժ* արագ ու մեքենական) Գիլցազն մի ահաւոր տե — Եթէ ամէն ընթերցող իր բաժնեգինը կան ,
գոլք էիք պակաս։ (Մորթէ" գէաէ ներս է քա սայ երազիս, աքին՝ սուր, ձախին՝ գր°չ՚՛ Յայտ– խիկ ու կանոնաւս ր կերպով վճարէ առանց "իր՛»
շում մարմնով ել թեքն է լ սողում է ներս) ի՛ է՛ ի* ՚ ՚եցալ իբրև հուր եր կնային ՛ել քարդեցհազար գիւ՛ փոր հատցնելու , եթէ ամէն ազգ ՛ու ծանուցում ղբ–,
Սատանան ասալմ է , վեր կաց ու միանգամից Հար ցավս : Ողոբմոլթեամբն Աստուծոյ, գոլ ես այղ կող նամակին ՚քէք ն ե րվւա կէհամապաաախս/ն վճա*
գի , "1Ր&Ի ՚՛ (Բարկա՝– ալով) Տօ՛ , գուք ^ ւմ Հետ դիւցազն ը : Ով կատարումն երազիս : Գոլ կր գի - րումր ու, մանաւանգ եթէ յիչէ ՛որ թերթ մո իբ
գործ՜ ունէք , (խփելով էրա երեսին) , այ ձեզ, աք տես աշխարհին , Նաղարիաս , եւ թագաւորք կբ վճարումներ ր կը կատարէ օրր օո՚ին , այն աաեն
ձեզ : Հ.է\ ք սատկեցի՛՛ք : Ղ՚է գնացէք , *Բ աՓ հազարն՛ դողան քեւլնից : (Բաց է անաւմ գիրՀՐ եւ Բս՚կէ հայելէն թերթերը եօլա կ՚երթան ...
եմ. ասող ու անող եմ : (Նայերով վայր թավւած՜ Ա՛հ \ չբք՚ո" գծլչով սկսում է նայել գրքին ու
ճանճերին) ՀլՐ , քանի՞սն են։ Մէկ, երկու, երեք, փնթփհիժալ) : Ահա եկի, դտ.ս ք , տեսի եւ ստուգ՛է.
չորս ք Հինգ ։ (էք ուլան ալով) գէ , էն է Հազսղր ա– ՅՒ ՚ոիրոքւ օգՅւականու Սեամբ : քքբն Է մեծ, երագն փռած մի ճերմակ փալասի) Ահաւասիկ եւ գրեմ,
իք
սա , պրծի։ (Գոռում է) ՝Բա^ \,ազար՝ն եմ, մին կր ի բարի ; ))ր ել ստուգեմ, եւ գուշակեմ,ել մեկ գրոչմեմ ի լուր աշխարհի։ (Մատը կոխելով
Կար
զարկեմ , կր շա՚^գեմ Հազար ։ նեմ : Ահաւասիկ (համրում Է ճանճերը) , մէկ, եր թանաքամանի մէք՝ գրամ է Փալասի վրայ։
ՄԻ ՑՆԳԱԾ ՏԻՐԱՑՈՒ— (Նիհար ՛ու դ ի ս ա . կու, երեք, չորս, հինդ, այսինքն հազար : (Գրքին դո՛ւմ է) :
խռիւ։ Գօտկին մի պղնձէ տիվիթ ու դալամ՝ գը. նայելով) Նչանն է ճչգրիտ : Մոտենալով պատին (5) ՚ , "7
Fonds A.R.A.M
իոսաւ կը ԱԱաԱիէ» կը մնայ ,
Անկողմնակալ ըԱսձք ել երկու բռնակալու -
թեանց մի քել տարբերութիւն չդնենք : Պարղա - Տառաէդկայ կիակէ , Մարտ 7, աեզէ կ^ոճս/է ֊
աէկ ըսենք կոմունացի (համայնավար նացի՛) : նայ Հայ Արիներու Միութեան \7րգ տարեկան ցե
քՕՄԲ • ա՚Գէփոյ նախկին արտաքին՛ փոխ Այս երկուորեակներտւն համար գժուար չեղաւ րեկոյթը , Օաէ16 1\՚1<ԱԸ61տ 8շւէհ,61օէ^ գեղեցիկ սրա–
հետեւեալ տաղե
(նախարարը , լորտ ՎԷնսիթարթ որ միանան \939ին եւ յառաք բերենԱիելմաւտքին Հին մէչ ;
օրաթերթի մը մէք՛
րը կը ստորագրէ Լոնտոնեան հետ պատեր՛ազմ ր ո՛րուն երկուքն կը ցանկա յ թև Հայ Արիներու Միութեան Հիմնարկութենէն
տարբեր պատճառնեբէ դրդուած * ի վեր (1928) ամ էն տաբի կանոնաւս բա բար նման
•Բբէմլին զայրացած է \939ի եւ \940ի Ռուսեւ– ցերեկոյթ մբ տեղի ,ունեցա& է , (բացի գրաւմա՛ն
առ
Պատերազմին սկիզբը <&Աեւ Արձանագչ ու - գերմա՚ն թղթակցութեան հրատարակութեան տարիներէն) , պատրաստուած Փարիզի ՀԲ^ա^է
կը հա–
թիլն», անունով ԳԲքոյկ "՞բ գրեցի եւ արդարեւ թիւ, որ այդ տգեղ իրողութիւնը մէքտեղ սկաուաւերու կողմէ : Այս անգամ ալ յայտագիրը
աս*՛րող^ովին
գերման աըձանագրութիմն՚ը սեւ Է։ Հիմա ժամ ա֊ նէ : պատրաստ՛ուած՝ է ս կապուտներէն ք Ա&՚–
՛՛Լակն Է զայն բաղդատելու կարմիր արձանագրու րէցնեբէն եւ գայլիկներէն ։
թեա՛ն հետ , ո՛ւրկէ սլիտի տեսն՛ուի ոբ շատ քի՛չ Երկա ալ անյագ տարած՜ականներ են Այս տաբի առածի՛ն անգամ ՐԱաէով $0* մաս ֊
Ալս տրի ան , Զեխ\ո ս լով՚աքիան Լե՛
տարբերութիւն կայ երկուքին մի քել : Հէիյ՚լէր մէացոլց նուաճեց էակցին նաեւ մեր Փարիզի Հայ Արենուշներբ Հայ
Պելճիքան , Հա լան տ ան ,
Բ՛ոլոր բռնակալութիւննեբը , ամէն տեսակ Հաստանի կէսր, կական պարերով եւ երգերով : Ցերեկոյթը նուիր–
խնգբի մէշ1 միեւնոյնն են։ Բարո յապէս Աչ1 ել Զախ Լիւքամպոլրկր , 3) բան սան , Տանրմաբքան , Նոր - Հուած– է ամբո՛ղջովին Հայ լեզուլին՛) Հայ ՛երգին եւ
Ո՝ում ա ~
բռնակալութիւն գոյ ո՛ւթիւ՛ն՛ չունի ւ Միմիայն կան վեկիան , Հո ւն գա ր ի ս/ե , Պուլկար իան, Հա յկա կան կեանքին : Մ եր պատանիները կը յա-
բռնակալութիւններ եւ ամէն աղատ մար՛գ սլէաք է նիան , Եուկոսլավիան , ($ո չ նա ս ա ան բ : սան՛ որ պիտի կրնան՛ գոՀ ձգել իրենց օգնողներն ու
նողկանք զգայ անոնցմէ : Ա թալին իրեն մ իա ցուց ԼեՀաստանի կէ"ր էս՜ բարեկամները ; Պիաի ներկայացուին ճամբա՛՛
Արդար է դատապարտել Ֆրանքօ՚լ ոբ բռնա թոն ի ան , Լաթվես/ն , Լիթուանիան , Պեսարապիան, րէն առնուած՜ տեսարաններ :
կալ մըն է , բայց պարզապէս կեզծաւո բութ իլն Պուքովինան՝, Արեւելեան Փբուսիան ,կր տիրապե Հ ան գէսին Հ ո վանաւորտ ւթիւնը սա ան ձնած՛ է7
պիտի րլլար չբողոքել ԵուկոսլաւԼիոյ Թիթոյին , տէ Եուկոսլավէայ , Հոսնդարիոյ , Ալպանիոյ , Միութեան՛ Հովանաւորող մարմինը։ Ներկայ պի
Պուլկարիոյ Տիմիթըովին., քիո՚ւմանիոլ ՝Բըոզային Ո՚ումա՚ն՚իոյ , Պուլկարիոյ , ՝Բոր\էնայի կիսոլն , եւ տի չլլլա՚ն Ֆրանսացի Հանրածանօթ անձնաւոբու -
եւ /Իուսիոյ Աթալինին գէմ : թիւններ, որոնցմէ մեվւ բարեկամ ր Պ՛ Մարք Աա–
կ՚աշխատի տիրել Աւստրիոյ , ոլնասասէնի , նիէ , անդամ ազգային ժոզովին՛ ինչպէս նաեւ ֆր
Նացիներու եւ համայնավարներու միքեւ ոեւէ Թոլ\րքէոյ, Ֆ րանսա յի եւ իտալիոյ վրայ : անսական սկա ուտ ական կազմակերպութեանց պե
անոնք յար
բաղդատութիւն ցոյց պիտի տայ որ Գիկ տատս բները աս գա գար ւելի տեր ր եւ օտար սկաուտական խումբեր :
մէչ՝։ Ը" ֊ գուբս
եւ նման ,ե՝ն իրենց գլխաւոր գիծեըուն ուրիշ կ՛ուզեն։ բս Կբ յուսանք >որ մեր՛ Հայրեն՛ակիցները^ ինչպէս
Սթալին արդէն իր սաՀմաննեբէն
Սկսելով անոնց տնգթտլթեԳէն. Հիթէէբ թի
Հաբէկր միլիոնէն աւելի ժողովուրդ գերի դար ամէն տաբի այս սձնգամ ալ մե՜ծ՛ թիւով ն՛երկայ
պաննեց 6 միլիոն Հրեայ ել միլիոնաւոր կ\ըչչան , քաջալերելու Հայ պատանիներ որոնք ա–
մարդիկ : Այս վերքին դասակարգին իսկական ձուցակ է, Հիմա Հիթլէրի կր Հետեւի կլլելով Հհ մէն ^անք կր՛ թափեն Հայ մնալու Համար ւ
լը երբեք պիտի չգիտցուի : իս ո ս լով աքիս յ պզտիկ ժողովրդավար երկիրք։ Եր Հայ Արի մը
Բռնի աշխատանք սովետական գրութեան կար ատ են է ի վեր գիտէինք թէ պիտի պաաաՀէր ։Հ–^1^Տ« ;.^,՜« ^;ՏՏՀ»՜^Տ–Ա։»՜^Տ^»Տ7ՀՏ%է,~^–^^^^՚^,^««–Տ^^»՜^ՏաՀո^ա+ՀՀս^
գլխաւոր մէկ գիծ՜ը կը կազմէ։ Վերքի՝1 տասնամ - այս բանք , որովՀետեւ Համայնավարութիւնը \յա~ ՁՈՐՍ ՀՈՎԵՐԷՆ
ե ակին՛ մօտաւորապէս տասնէն քսան միլիոնի կր սէզս* է պէ" ա շխա րՀ ատ ի բա կա լութեան կբ ձգտի %
հասնի (իուսիոյ գերիներու թիւը՝։ Տասներկու մի կարմիր արձանագրութեան մէ^ զարմանալու ՖՐԱՆՍԱՑԻ ԹԵՐԹԵՐԸ ՏԱԳՆԱՊԻ ՄԷԶ
լիոնը մ իքին, հաշիւ մըն է ։ Այն ծ՜այրայեղ դաժա պատճառ չկայ։ Աթալին կր Հեաեւի Լենինի, ինչ
նս լթ իլն ը,. տրաւն ենթակայ են ա§.ոնք, կ՚առա^նոր– պէս Լենին կր Հետեւէբ Մարքսին։ Բացարձակ
պատճառ չկայ որ ԼեՀաստան գոյութիւե ունե - Ֆրանսական մամուլը Հոգեվարքի մէ^ է , կը
նայ , բսած՜ է ա՝եոնց Հաւատքին Հիմնադիրր : գբէ պարբերաթերթ մրէ^ եւ իր ընթերց՛ո՛ղները Հա
Զ եխ եր ր եւ միւս պզտիկ ժողովուբգնեբր՛ Հոր մոզելու Համար կուտայՀեսՀեւեալ շաՀեկան տեղե
ա\ դո լ գա կան ե բաժ շա ութիւն՝ եկեղեցական ւ քքւ. ելէ պատմական ապագայ չունին^ , \,ացին՝երբ ՛ի - կութիւնէ ե րր .
աշխար֊
ինչեր , ինչեր ^ունէինք, աակաւի՚Լ , օտար, րենք զիրենք հ6176ա՚օ1ե կը կոչէին, Առտուան թերթ մը Հապրելու՝^ Համար՝ պէտք
Հէն պէի)Ա1պԱ1ր ակր Հայր՛. Համայնավա– է ծա խո ւէ բ աոԽուաղն \ 50.000 օրինակ , 1947^՛,
Խոշոր փորով, քեբկ կզակովդ ցած՝ անկիւ ԲեՀ Է^ՔԳէ՚հՔ հ.Ր նկատէ Հաւատքէ պետր ։ էսկ ա յսօր մ օտաւո րապէս 200.000 ո րովՀետեւ
նաւոր գւէբէթ գլխարկով ու Հյրո տ աչքերով ակր Ուր է շ նմ ա\1ութի ւևն եբ ՚կազիզմ ի եւ. Համա ք - ծախքե ;Հր գրեթէ կր1վւ ապատկուած են :
պապային գէմքին վրայ խնդուքիքանիմըփայ՚չակ– \նավար ո ւթ ե ան մի^եւ է ՕՐԱՎԱՐ ՋԵՐ— 1940^՛/– - ՛երբ թերթը կը
ներ նշմարեցի , *ք.եր մամուն ու պատարագին , շա֊ Երկուքն ալ թշնամի են Ազւեւմտեան քաղա - ծախ.*ււէբ 50 սանթիմի տպարանին աշխատաւո
բակա%՝նեբուե ոլ երաժշտութեան մասին խօսած՛ քակրթութեան ։ Երկուքէն ալ ժ\ողովրգավարռլ - րը կբ ստանար օրական \ \ 4 ֆրանք, 1948/՛ Ա ^ Է Ղ ՛
պաՀւուս : թիմն կր գործ՜ած՜են քանդելու Համար ժողովրդա– բը կր ս աա ե ա յ 915 ֆրանք, առանց Հաշուելու յա
ւՈլո ւ ած՜ական ժ ւ ՛յմ եր ո Լ վարձքրլ : 8* ւ ե/ում
Տէր պապան , երկու անգամ ի ր ար ո ւ վրա յ ու վարութիւնբ ։ Երկուքն՝ ալ մեքենա յօրէն ւլերի եւ
արագ «ա, ա» կափկափեց լերկ * ապալեր կզակ նրմէկ անգամ ՚,
ներն ու խօսեցաւ վերջին զինուո ր կ * ա բ տ ագրեն , երկուքն ալ բո լա բովին
անգամ • ԸՆԿԵՐԱՅԻՆ ԾԱԽ-ԲԵՐ– \940ին Հարիւր ին
անՀ աւատ են ;
7, իսկ 1948/.4. հարիւբին 32։
Ուշացայ : ՝Բալեմ : Մօաիկ գեղը պիտի եր Հիթլէրի Զե խոս լով աքի ո յ բռ\ն ագբաւումբ քա ՏՊԱԳՐՈՒԹԻՒՆ 1939^, վեց էքնոց թերթ
կը աես– մբ կր վճարէ ր ամսական
թամ ու գ առն ամ . . . Մն աք բարով : ղաքական պատերազմի յա յտարաբութիւ% էր : 78000 ֆրանք ։ Այս՛օր ,
նոլի՚նք ն՚որէն . * * ; ՆոյնԱ. է Աթալին ինք։ չորս էքնոց թերթի մը համար կր վճար ուի ամ -
ԵբթաՔ բարով , տէր հայր՛, ըս ի ես, կա - ՚ / հ / մնա յ աբւլիլե լ ա յս քաղաքական թ շնամո ւ ֊ սական 2.800.000։
•
ցինս վեր վերցնելով ու աւելցնելով, ՛նաեւ թէլնբ, •որպէսղի զինուորական չի ղառնայ ։Ա - ՓՈԽԱԳՐՈՒԹԻՒՆ - Աւելցած է 463 առ հա–
:
Կր մաղթեմ, ար՛ անգամ մըն ալ չտեսնուինք բեւմաեան քաղաքակրթութփւ\ե բ էնք)ն իր վյրայ րիւր համեմատ՛ութեամբ ։
Տէր պապային հետ մեր խոսակցութիւնը տա– պէւդք է կռթեի , Արեւմտեան միութիւս.–բ գլուխ ԹՈՒ%Թ • ճախարակի վրայ փաթթոլած
որ վա քոկես/ւ. Հր աո ահ էր : Հանելու Համար , առանց օր կորսնցնելու ։ թուղթին թոնը 1940/ձ կ՝արժ֊էր 2800 ֆր • : Եօթը
Ն– ՇԻՆԱԿԱՆ տարուան մէք գինը աւելցած է վեց անգամ եւ
այսօր նոյն տեսակը կ՝տրժէ Տալե
33000 ֆրանք։
րում 12 անգամ ։
Րէ է ՜ թանաքամանկռան տակին մագաղաթէ ԲԼԻՏԷՆԵՐ 1940^ 25 ֆը • ա,ը**զյ* այսօր
նՍ&ՍՐ ԳԷՐՔ) րնդոսա շարժումներ տւնի : Ներս է ընկնում կ՝արՀԷ 600 ֆրանք :
եւ մէքտեղ կանգնելով ինքն իր Հետ փնթփնթում Ի՞նչ հասոյթներ ունին թերթերը։
է՝ «Բռնեմ թալեմ, թալեմ բռնեմ» °ոյգ ոտքով Ջեռքէ վաճաոյոլմ եւ բաժնեգին : Թերթեբուն
ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ԱԶԱՏ ՀԷ+ԵԱԹ ՀԻՆԳ ՊԱՏԿԵՐՈՎ տրտինք է տալիս ։ Նկաքելով Նաղարին) ; գինը բարձրացած է տասն անգամ՝ 1940^՛ հետ
(Մեծ–փյ*քրհրի, փ»քր«ԱՖծհյւի թարի՜ ողջււյԹ եղբայցւ ՚ՆԱԼզար ^ բաղգատմամբ :
Այգ ի%չ այդպէս շարդեււ հա^աի ։ Ծանուցումներու համար ամէն թերթ ունի իը
հւ Ժողովրդի համար) ՆԱԶԱՐ– Ի՜ի՜ի՜–.. սակացռյցը որ կը համաապաասխանէ իր հրաաա–
ալարում ՛՛եմ թէ ՛Լեր րակած քանակին ու ծաւալին : Ամերիկայի €Նիկ
կենամ աշխարքը քարղեմ • •• Եորք Թայմգ»ի1 հասոյթին երկու երրորդը՛ կը զ\ո՚–
ՆՏԻԱԶՐԱԱՑՐՈ-Ւ
Գրեց՝ ԳԵՐԵՆԻԿ ԳԵՄԻՐՃԵԱՆ ժամանակի ւմ ս նգշբաեւն էեմ , պիտի յանայ ծանուցումներէն , իսկ ^Տէյչի Նի"՚֊զ*ր^՛
հասոյթներուն 95 առ հարիւըը։ Անգչիոյ մէք այգ
ՆԱԽԱԲԱՆ աշխարքր քւքեմ, ճանճերից եմ սկսել ։ համեմատ՛ութիւնը հաբիւըին 50 է :
Վա՛, գնացե՞լ է ։ Ուստիա՞ն : (Ուզում է մոր– ՏԻՐԱՑՈՒ ժամանակի նշան է ։ Մէկ խոսքով օրական 80.000 օրինակ հրատա -
ՆԱԶԱՐ
թին վեր՛ցնի , ներս գնա՝ հ՛ուլանում է եւ վեր ց ի Հ աղա ր Հ Ահ", տես, մէկ զարկեցի, քարդե. րակող չորս էքնոց թերթի մը ծախքերը երեսուն՛
ընկնում) ։ Ի՜ ի՜ ի՜ • • • բեզարած ՛եմ , թէ վեր կե - անգամ բարձրացած են՛ :
ՏԻՐԱՑՈՒ֊ ժամանակի նշան է ։ (Գիտելով Ի՞նչ է հայերէն թեբթեբուն վիճակը պիտի
նամ։ (Միից)։ Հիմի մութն է լ կ՝ընկնի... Ո՞վ է ճան՛ճերին) ։ Ով Նազար , այս ճանճեր՚ր ճանճ՛եր հարցնենք բնթերց՚ո՚ղնե ր ր :
իմանում Գոզի , աւազակի տարի է ։ ($ս/ւ՝ճե– չեն, այլ դիւցազներ : (Ոգեւորուած ել հետղհեաէ Պաաասխան
) գէ » Ք1«՚ւ է՛՛ էմ 9 Բա լ ն նձ հեԲԻՔ Ժ* արագ ու մեքենական) Գիլցազն մի ահաւոր տե — Եթէ ամէն ընթերցող իր բաժնեգինը կան ,
գոլք էիք պակաս։ (Մորթէ" գէաէ ներս է քա սայ երազիս, աքին՝ սուր, ձախին՝ գր°չ՚՛ Յայտ– խիկ ու կանոնաւս ր կերպով վճարէ առանց "իր՛»
շում մարմնով ել թեքն է լ սողում է ներս) ի՛ է՛ ի* ՚ ՚եցալ իբրև հուր եր կնային ՛ել քարդեցհազար գիւ՛ փոր հատցնելու , եթէ ամէն ազգ ՛ու ծանուցում ղբ–,
Սատանան ասալմ է , վեր կաց ու միանգամից Հար ցավս : Ողոբմոլթեամբն Աստուծոյ, գոլ ես այղ կող նամակին ՚քէք ն ե րվւա կէհամապաաախս/ն վճա*
գի , "1Ր&Ի ՚՛ (Բարկա՝– ալով) Տօ՛ , գուք ^ ւմ Հետ դիւցազն ը : Ով կատարումն երազիս : Գոլ կր գի - րումր ու, մանաւանգ եթէ յիչէ ՛որ թերթ մո իբ
գործ՜ ունէք , (խփելով էրա երեսին) , այ ձեզ, աք տես աշխարհին , Նաղարիաս , եւ թագաւորք կբ վճարումներ ր կը կատարէ օրր օո՚ին , այն աաեն
ձեզ : Հ.է\ ք սատկեցի՛՛ք : Ղ՚է գնացէք , *Բ աՓ հազարն՛ դողան քեւլնից : (Բաց է անաւմ գիրՀՐ եւ Բս՚կէ հայելէն թերթերը եօլա կ՚երթան ...
եմ. ասող ու անող եմ : (Նայերով վայր թավւած՜ Ա՛հ \ չբք՚ո" գծլչով սկսում է նայել գրքին ու
ճանճերին) ՀլՐ , քանի՞սն են։ Մէկ, երկու, երեք, փնթփհիժալ) : Ահա եկի, դտ.ս ք , տեսի եւ ստուգ՛է.
չորս ք Հինգ ։ (էք ուլան ալով) գէ , էն է Հազսղր ա– ՅՒ ՚ոիրոքւ օգՅւականու Սեամբ : քքբն Է մեծ, երագն փռած մի ճերմակ փալասի) Ահաւասիկ եւ գրեմ,
իք
սա , պրծի։ (Գոռում է) ՝Բա^ \,ազար՝ն եմ, մին կր ի բարի ; ))ր ել ստուգեմ, եւ գուշակեմ,ել մեկ գրոչմեմ ի լուր աշխարհի։ (Մատը կոխելով
Կար
զարկեմ , կր շա՚^գեմ Հազար ։ նեմ : Ահաւասիկ (համրում Է ճանճերը) , մէկ, եր թանաքամանի մէք՝ գրամ է Փալասի վրայ։
ՄԻ ՑՆԳԱԾ ՏԻՐԱՑՈՒ— (Նիհար ՛ու դ ի ս ա . կու, երեք, չորս, հինդ, այսինքն հազար : (Գրքին դո՛ւմ է) :
խռիւ։ Գօտկին մի պղնձէ տիվիթ ու դալամ՝ գը. նայելով) Նչանն է ճչգրիտ : Մոտենալով պատին (5) ՚ , "7
Fonds A.R.A.M