Page 86 - ARM_19-1947_04
P. 86
ԵՐԲ ՑՕԲՆ ԱՆԳԱՄ Հ . Ա Գ. Օ դ դաց՝ ֆրանսերէն՝, տալով Գ ա շն ակցո լթեան անց
եալ գործունէութիւնր,
անոր մդած պայքարները,
ԲԱՑԱՒ ԲԵՐԱՆ թրքական եւ ցարական բռնակալութեանց դէմ ։
Այգ պայքարներուն արդիւնքն՝ էր 1918/ Հան բա -
ՏԷՍԻՆէ 2 0 Հոկա.— Շաբաթ իրիկուն Հ.6 * պեաոլթիւնր՝ ազատ ո ւ ժողովրդավար ^կարգերով։
Ղ* * Տան սրաՀր լեցուն֊ Էր լւեբնէ բերան։ Հ* 3* Մեր երիտասարդ րն կեր ո ջ յաջոբդեց ֆրան՝ Հ
՚իաշեակցութեաե յճբգ տաըեռաբձն էը որ կը տօն ո ական ր նկե րվարական Հատուած ի տեղւոյս քար–
Եբրայականէ մաաևնագրութեա՚ե մէ$. փ՛ոքրիկ ուէր ; Կէս գարէ աւելի երկար մամ ա\ե՝ակա շրջանի աուղաբ ընկեր 1^21^111 , "ր պատուիրակութեամբ
վկայութիւն՛ մր կա յ , որ գա յլախա կր վերագրէ մը պատմ ութ՜եան դրուատիքը։ փառք ու պատիւ մբ ներկա ք էր տօն ակատ ար ո ւթե «/&՛ :
՛Լյաբուքոգոնո սոր ի : (Լ/ւա սպեչական այս հիլան - այս առնական կուսակցութեան որ գիտցաւ արձա • Մեր ֆրանսացի րնկերր ծանօթ է մեր անցեա
դութիւնվԼ, ոչւ կո կո.չոլի նաւել գայլամարդոլթիւն նագրել ոսկետառ է^իր մեր պատմ ութեան՛ մէջ : լի տառապանքներուն : Ան երկար կան՛դ առաւ Հա
(1յ՚Շ4Ոէհաթ1տ) , ուր է լ րան էէ, բայց եթէ մտային Ազգա յին Համեստ սլար աա կա՛՛ ութիւն մըն. է գէք*^ յութեան բարձր աբման՚իքներուն ու դրական յատ
քայքայում մր , որու ենթական ինքղինք կր կարծրէ տարին մէկ օր ոգեկոչել ու յաւերժացնել յիշատա– կութիւներու վրայ։ Գրուատեց Հայերու մաս
գայլ, այնքան ոբ խոյս կուտայ մարգկայրՀԽ ըն կե Կը ային բոլոր յայտնի ո լ. անյայտ Հերոսներուն– ^ նակցութիւն՛ը վերջին պատերազմին ու դիմադբ՚յյ.
րութենէն , իյոտ կը ճարակի վայրի կենդանիներու վչաջարի Հայդուկներ թէ անձ;.աղոՀ գործիչներ ո– կան կռի ւնե րուձն։ Յետոլ պարզեց ընկերվարու -
հետ, ստել կը բուսնի մորթին վկւայ եւ եղոլե՚գնե– րոն՚ք նուիբուեցան ազատագրութեան վեՀ գաղա թեան գերբ աո. Հասարակ բոլոր երկիրներու մէք
րր 1լ երկարին մադիլներոլ ա\ս յ փարին ու պարտականութեան ճամ բուն վրա յ ի– եւ ի մասնաւորի *%րանսայի մէջ ու թելադրեց
Արեսեչքի հին ժողովուրդներուն շատ Նանօթ րենց արեամբ իբակաւացոլցին Հայութեան դա - նե բ կ ան երո ւն քո լէ ար կե լ \ընկե ր վա րո ւթեան յագ ֊
է այս հիւանդութիւնը, վկայ Հոմերոս։ Մեր Ա– րաւոր երագը։ ԱՀա Հոդ բեմ,Հ.ւն վրայ են. այդ փա թանակի Համար ։
գաթանգեոոսն; ալ բան՛եր մր գէաէ այԳ մասին , ղանգի ներկա յա ցո ւց ի չ*– ե ր ո լն նկարները պաշտելի Մեր շրջանի չնորՀալի եբգչուՀին՝ Օր* Օ՛ովի–
երբ կր նկա՛ր ա գբէ Տրդատ թագաւոր էն՝ իւ ո գան ա - եբրոբդութենէն մինչեւ խոնարՀ Հետեւորզձներբ ՚ն ար Տէր Պետ բոս եան ե ր կո լ անդամ բեմ գալով իբ
լր . «կլեալ բսա մարդկային՛ բնութեան, արտաքս Ղ-աշնակցութեան ռաՀվվւբաներուն : Եռագոյնի թո թռած ձա յնով երգեց Հայերէն քանի մը երգեր
ի նմանութիւն վայրենի իւ ո գաս ) իբրեւ զն՛ոսա Հո վանիին տակ անս՝,– ց Հոգինե բը կը Հ ր ճո լին։ ոլ եւ ֆրանսերէն երգ մր, իոլելով խելայեղ անվեր ք
րնդ նոսա ի մէջ նոցա երթեալ բնակէր , եւ այն\ոլ– մեղ ցոյց կուտան 5/ տարիներու այն արիլնալի ծափեր ու ա րժան ա ն ա լ ո վ շք եղ ծ աղ կեփո ւձնջի մր ,
Հետէել մտեալ յեղէգն՝, խոտաճարակ լեալ անՀնա ֊ ճանապաբՀը ղո ր կտրած է Գաշնակցութ ի ւնը եւ ո– նուի րուած Տ է ս ին ի ընւկերն՚երո ւ կողմ է :
րին լտնգգա յո ւթեամր , մերկ գանձն րնդ դաշտմնւ րուն վրայ կը կա^զՏւ՚ր մեր ներկայ Հայրենիքը։ Պո՛րի խումբր ղեկավարութեամբ Տիկին՝ Փ ա -
կոծել^վդ (Ագաթ* Ի ՛ ) * Հան՛դէսը բաց ո ւե ցաւ երդչախումբի աՉւ1ՏՇւ\\շւ*ՏՇ վւազեանի , պսպղուն՝ ու գողտրիկ տարազներով
^էէՏԷ է թէ ետքէն արեւմտեան ժողովուրդ ել «Յառաջ Հայերէ քայլերգներով, որոնք ուն պարեց հետեւեալ պարերր «Բէկ զատոլ աղջիկ դ,
ներն ալ "իրեոին այս Հիւանդութիլն՚բ եւ, մասնա– կնդրուեցան յո ան կայս ։ Արուան նախագաՀը, ըն ՛կ • « Մարշ» եւ «Աիրուն աղջիկդ, « Հ օ յ նաղանրմդ եւ
լոբաբար իրլանտայի մէջ, շատերու Համար սո թ . Հերս յեան յիչելով ՚իաշնակցութեան վերջինեբ– «Փավաւրի ջան՛դ; Երկձայն երգեցին օրիոբգներՎ*
վորութի ւն՛ դարձաւ կերպարանափոխուիլ դայլի , կււ ւ ան վւո խաբինելի կորուստները՝ ողբացեալ Հա ՛Լա գա ր ե ան եւ Վ • Խ որ էնեան՝ ։
խոզր եւ այլ ան՚ասուննե բոլ ; մս ՕՀանջանեան՝ ել նիկոլ Աղբալեան՝ խնդրեց Ֆր– Կ– Խաչի կողմէ Տիկին Ա. Պօյաճեան
ֆրանսացիները նման Հիւանդներոլն կուտան ներկանե րէ ն։ մ էկ վա յրկեան ի յո տնկա յս լռու կարգաց ձօն մը նո լի ր ո ւած Հ* 3 * Գաշնակցոլ
1օԱթ ֊ %&Ա0\1 անունը, ո բ կբ նշանակէ գայլամարդ , թեամբ յարգել անո՛նց յի շա տ ա կը : Վետո յ ընկեր ր թեան։ իսկ Հ. 3* Գ • Նոր Աերունդի Երջ* վար ֊
(թէեւ §ՁՈՕԱ , բաբդ բառ մր, այլեւս աղաւաղեալ, ամփովւ կերպով ի վեր Հանեց ՛իա չնակցութեան չոլթեան ներկայացուցիչ րնկեր Աբլէն Փափազեան
նոյն նշանակութիւնն, ունի՝ առանց 1օԱթ բաովւն կատարած գերը Հայ յեղափոխական շարժումին* քս/նի մը խօսքով վեր Հանեց Գա չնակցութեան գա
ալ) ; Ա՝ էջ , անո ր անիսո բտա կե լի ուժն ու կեն՛ս ո լնա կու - ղափարաբանս ւթ իւն ր ոլ վերան՛որոգեց Նոր Աե
Հիւանդութեան ծագման մէջ, իբրեւ ախ տա «, թիւն՚ըւ ՚հաչնակցոլիժիւնն էր որ արթն՚ցուց ժողո– րունդի՝ ոլխտր՝ քալել Գաշնակցոլթեան՛ գծած
ծնո ւթեան պատճառ , ո մ անք կր մ եղագրեն պարս վոլՐգին՝ ին քն ա պա շտ պան ո ւիժ ե ա ն՝ բնազդը , կո բով ճամբէն , րլլա լ անոր արժանի ժառանդոբգձներր ու
կականն՛ Հին կրօնքր , բայց եբրայեցի իմաստուն* - •ե ե րշն չե ց անոր ոլ բա յա Հա յը դի տ ց ա ւպաշտ պանե լ նուիր՚ոլիլ անոր իտէալին իրագործման ,
ներր(*) կբ կարծեն թէ կիրքն՛ ալ, իրրեւ դել մրտ– իբ պատիւն ու ինչքը ապացոյց ՛տալով ոբ ի^Ք Յետոյ , բուռն՛ ծափերու մէջ բեմ բարձրացաւ
նելէ ետք մարդկային; մարմինէն ներս , այնքան՛ այլեւս ջարդուող Հայը չէ ; օրուան՝ բանախօս ընկեր վիրայր Միսաքեան՛։ Ըն–
կ՚աճի եւ կր յորդի , ՈՐ կրնայ ի վերջոյ ձեւափո Գե դա բ ո ւե ս ա ա կան բաժինը ճոխ էր եւ ա յ լա է^Ր\Շ ՛ներկա յացոլց Գա շն ա կց ո ւթեան էութիւնր ,
խել Աստուծո յ ստեղծած կե ր պա ր ան քր րստ պատ գան՝ ; Յաջող արտ աս անութ իւններ ըրին Կ* Խ ա չի եւ անոր կատարած գերը, մինչեւ Աայի՚ս 28/ ի–
կերի գայլի , խո ղի եւ ա յլ անասուններու : սանոլՀինեբ Ա տրի Առաքելեան , Աբաքսի Տէմիր ֊ ր ա կ ան ացո ւմ ը եւ Ա եվբի դաշն ագր ի ստորադրող
Արգի բմիշկներր չեն, Հաւատար 1օԱթ §ծՈՕԱ&^– ճեան եւ ընկեր ո լՀ ի Վ* խոբանեան։ իսկ կ* Խաչի թիւնր՛ ՚օէազկեց Հակառակորդներու մդած փո դո
բոլ գոյութեան ու տարբեր բացատրութիւն՝ մր կու եր գչախ ո ւմ բը Տ իկիԱ՛ Փա փասեան ի ղեկավար ո լ - ցա յին ստոր պա յքաբր Գա շնա կց ո ւթ եան՝ դէմ , ա–
տան կենդանա զդա ցո գութ եան այն ախտեբեւոյ ֊ թե ամբ մէջ ընդ մէջ երգեց «Ծագեց արել ազա նոնց դա ր շելի ու չարամ իա ղբպա բտ ո ւթ իւենե ր ր ։
թին , գո բ Տ՜ան՝ յ՛աք քիուսօն ալ ունէր , բայց եւ տութեանդ , «Հիմի է լ լռենքդ , «Գն՛ա՛ պլպոլլդ եւ «Մենք պայքարէ բնաւ չենք վախնար ,բայց երբեք
այնպէս կր գործածեն ա ր/ բառր , ատով ներկայա « Ա տրէն կո ւ զ ա յ ձիաւորդ , արժանան՛ալով բուռն; վւո գոց պիտի չի՚ջնանք չտփուելու Համար իրենց
ցնե՛լու Համ ար ա յն դժ բա խ ան եր ը , որոնք ^ խեռ եւ ծափեր ու : Հետ։ Մ ենք պիտ ի շա,ր.ո լն ակենք Հ ե տա պնդել Հայ–
Հ եսա , ստամ բակ եւ֊ չարՀո դի , ամ էն յար արե բու— Հ* 3՝ Գ* Նոր Աերունդի կողմէ ընկեր Աեբոբ կական Գաւո ր մեր միջոցներով ու գոբծունէու–
թիւն՛ կր իւղեն ընկերներու եւ բաբե կամն ե բո ւՀ ետ , ՛Լա դար ե ան ինքնագիր տպաւորիչ ուղերձ մր կաբ– թեաԱ՝ եգանակով։ Գա չնակց ո ւթ իլնն էր որ մեր
մարդկային ընկերութեան մէջ ապրելու անբնդու–
նակ X
Արգի Բ^՜էշ^երբ չեն Հաւատար, թող չՀալա գուբս ելած թէ չելած, այդ մասին պէտք չունիմ
ւս ան բայց ի^նչ մեղքս պաՀ եմ՝ ես գեղեցիկ կր ՃԷԼԳ է թէ եեւր երկու երգ միայն դիաէ իր խորՀուրդ Հարցնելու անոր՝ որ վիպասա՝ն\ է դար
գտնեմ եբրայեցի իմաստս ւնն՛ե ր ու բացատ բ՛ութ իւ–, տանձին մասին՛, : ներգաղթ եւ ՚իաՀնակցականներ
՝**Ա> Քէւ. *^\Ր փիլիսոփայական, բնգունելոլ Համար (եւ ոչ թէ Հ. 3՛ Գաչսակցութիւն, պռէ՛) ։ Բայց ձեր իբ պառաւութեան օրերուն , (Հին; օրերու
որ կւբքր գեւ մրն՛– է որ կր կերպարանափոխէ մար– տանձի այգ երդերուն մասին՝ խօսելէ առաջ իր «պարապ վախթի խաղալի՛քները չՀաշուա&) ։ Խ Օ՜ ք
գր , երբեմն գայլ, երբեմն խոզ կր շինէ են՛թական;, նշան՚ա ւոր «տպաց ո յց\Լերո ւնդ լաԱ իք ով կ ամ լՈգ (1֊ դրական՝ ընտանիքի աւանդութեանց մասին ինծի
նոյն՛իսկ մեր այս օրերուն՛՛ է կ ա յ ով , նախ էլ ուզեմ ճշդումներ կատարել այն բա^ն պիտի սորվեցնէ ա ին՛, որ իմ փոքրիկ ընծա
Եւ միտքս կ՚իյնայ երբեմնի մէկ դմբախտ բոլոր բաներուձն։ մասին , որոնք կը վերաբերին իմ յական ովս կը պտըտցնէր իր առաջին վէոԼՐ*
• այս
բարեկամս, ոբ չպարպոլեցա՛լ տակաւին, անձիս : Այդ ճ շգ֊ո ւմ՚Հե՚ե ր բ պիտի ծ առա յեն՝ ներկա Լեւը չի մոռնար տակաւին; մեղադրել դէս
ի՜՛նչ կիրք է որ կբ Հոսի՛, կր Հոսի՛ , վեր^ չունի : յացնելու նաել ՜իբ մտաւորական եւ բաբո յական «ստողիդ , «կեղծողիդ , «Հակառակորդէն փաստերը)
Վախնամ , ի վեր^ոյ , խոզի կերպարանափոխուի , կշիռը ։ փոխողիդ ընդունակութիւներով։ Ալ սա կա յա , երբ.
ինչպէս Հ ին ատեն՛ : Տող մր բւսն չեմ գրած տակաւին՝ իր մասին., ինձմէ պարբերութիւն մը կը բերէ ի վկա յո ւթ է լն՛ %
ԱՀա, մա ղձաթափո ւթեան մտակորոյս պ աՀ ու բայց խոբՀելով որ անշուշտ կարգը պիտի գար ի– կը ներկայաց՛նէ քերականօրէն . . . սխալագը ուած X
մր, կր նետոլի մեղուին փեթակէն ներս՝ գտնելու րեն–., (եւ ուբիչ յգատճառով մը՝ ղո ր պիաի բա Լ, Ս՛ա՛ն սխա լա գրութիւնն երը ախտաբանական Հոգե–
Համար զիս ։ ցատրեմ ետքէն ^ , կը յայտարարէ • իր անձով բանութեան մէջ, կան\ոն է վերագրել բնախօսա -
Տ արգելու Համար «Յառաիչի աւանդութիւնը , զբաղեցնելու ձեւ մըն ալ այս թէ իրե՛ն; ոլղ– կան զան աւլան պատճառներս լ , բա յց ես , նէերողա–
որ կր մերմէ ան՛արժան Հակառակորգներուն ա– ղոլած են սա «գր ա բա՛րդ բառերս , ագռաւացեա լ, մ տ ութ ե աս՝ բ , կբ վերադրեմ մ իա յն Հա յեբէն բ լաւ
նունբ գրել այս թերթին մէջ, բայց վերջապէս պղծաշուրթն, եւ ձառադէմ, ժաՀաՀոտ եւ նեխա - չգիտնալուն ; Այնպէս որ չեմ իսկ ուղեր անդրա -
մատնանշելու Համար այն;, որու նետած ձեոնոցբ սէր , դարշաբան՛ եւ խ ե ռա րա ր ո յ , ղաղրաթոբմ ի եւ դառնա լ «գրաբարդ «Հա յա գիտութիւնդ րառե բուն
կր վերցնեմ՝ ճակատելու Համար իրեն գէմ, ել աղբասուն ; Երբ .ինք յարմար կը գտնէ իր անձին՛, սխալ գործածութեան մասին • (յետոյ «լաճիքդէ
այսճ Հակառակ «Յառախի աւանդութեան՝, որ կբ ե0ս պիտի մերժեէմ : ԸնդՀակառակն , ի Հարկին ու– կանոնը , ղո բ թեք սորվեր է օտար գոԼրոցի մր
մերմէ վիճիլ անարգ Հակառակորգնեբու Հետ , բիչնեբ ալ կր շնո բՀ՚եմ իրեն, ^Հայադիտոլիմեա՚Նսդ «բարձրագոյն կարգերուե՛ մէջդ , (իսկ ես սորված
կհուզեմ նախ ան՛ուն մր տալ ախոյեանիս , անուն ի ցուցադրութիւն է եմ Հայ դպր ո ց ի մը աւելի վար կար դե բուն՛ Ա՝ է 2^) է
մ ր ՝ ո ր յանգ կը կազմ է իր ան ո ւնին; առածին վան Խեւը 1լըսէ թէ քար կը նետեմ օղին մէջ, անո եթէ լաւ չէ բացատրած Հիմա իբ պատին վյւ ա յ է
կին Հետ , ըսենք՝ Խեւ , թէեւ կրնայի րսել Լեւ֊ , րոշ Հասցէն՛երու Հ. թ՝է շունէմ «քաջութիւնը յակա Ա1 եղքվԼ ՛իբ վարժապետ ինը չէ ան՛շուշտ ; Հաւաքա
միշու ե րեւակա յելով Աստուածաշունչի ա յն՝ կեն՝ - նէ անուանէ ամբաստանելուդ : Լաւ չՀասկցայ իր բան ււ ւթ Լան իր խեղճուկ կա՛ն ոն ի\ն՛ դէմ կ^ուղէ՜ր ոբ
դանին, որ կբ կոչուի Լեւի՛աթան, ծուռ ոլ մուռ միտքը , եթէ քաջութեան կամ վախ կոտ ո ւիժ եան յէէէէ » / այլոց ,ԱտլԵւէ1Տ կոչուած կանոնը, կամ
իրան, ով, գագրելի գէմքով ել խորշակային՛ շուն մասի;/, է խօսքը, որքան ալ Գիմադրական գըր - Լ՚ւԵձէւՏ կոչուած կանոնը, քէԷ **Ա հ.(Լ խեդայի.ւք%
չով : ուած չբլլամ՝ որոի Հրացանս * • « Գեբմանացինե ֊ Այսպէս , մեր Խեւը^ փոխանակ բանդրաոԼ–.
Խել կամ Լեւ, զինքր կր ճանչնաք շուտով բուն յանձն ելս վ առաջին օրէն , կը յա յտարարեմ թիւճն ծախ ելո լ կամ չունեցա ծ առաքին ո ւթի լննե -
երբ իր ս ո վո բ ա կան պատին; ՛վրա յ , ուր ամ էն օր թէ պատ բաստ եմ փորձի մր մտնելու ւ Եր կո ւքս րովը սոնքալու, կրնար զարգացնել իր գրական՛
Հա յՀ ո յ ութիւն մը կր գրուի Հ* 3 ՚յշնակցու առաՍս ձին֊ : ըն դո մն ա կո լթ ի ւննե ր\ը եւ տալ նոր գործ՛եր , բայց
թեան Հասցէին , տեսնէք իր գէմքր՝ փբփրակոծ ե– Ց՛ուցամոլի խօսք չեմ ըրած, բայց մեր Խեւը մէկ կողմէ հՅՓ6ւէւ՚օթհւշ <^ս աօւ տշա16ք ղինք նետեց
րաիսով : չՀ ասկն ալով Հ ոգէ ւսխտ արան ո լթեան վեր ա բե բ ե ա է աղմ կարարներոլ բեմին՛ վրա յ , միւս կողմէ 1^ՇՏԼՈ–
րաա. մը, 6\հւեւէ։10Ոատէ€ , զայն ցուցամոլ Է թարգ էհաբւզԱՇ ե կար ագի բը ա յեպիսի ինքնակորո յս լէէ~
* ) Էբբայեցիներու աեսակէսլով , ե թ է Նա. մաներ դաս տս՚յլոլ. Համար ինծի , «խ ե լա սլա ա ա - ճակի մէջ դրաւ ղէնք , ոբ կնոջ մը Հա՝նդէպ իր ա՝ն՛^
բՈՆք Ղւյյօյ1ա.ււռր գայլալքարդ դարձաՆ՝ պԱւլո^աււն
այն էր որ իսրայելտւցՆոց ց*եւլի1(1 բ(նաջ&ջլք«#(ւ ցաւնլ կԷո՝Դ դուրս չելած Հ ե գիւ֊ա կո ւթ ի ւնն եր ո լ յայտա - տանելի թշնամութեան եւ կուսակցական յեանեաք
կոՆք; իւԹը չպ«/րպոն.ել(|ւք անսպառ կիրքի ս՝ը Ղաձ–
բագ| սլ/թ-եան հասած։ էր, սարսելու ասաիսաւԹ թա, րաբութեանս առթ իւ ; « /էք ե լա սլ ա ա ա կէ ս » գուբս ե– ամ սաս, ուր ք մը չվճարելու իր յամառութեան ուզեց
բելսսւաաւն-ի ար՛քայիԹ հււգեկււ֊Թ կաււուցռՆածքր ,
քւիշս ինչպէս քբիսսա1Տւեա10ւ1յ^Թ հալածելու դիւային, լած է թէ չէ ելած՝ Խեւը քարտուդաբս չէ որ գիտ տալ ... գաղափարական պայքարի ձեւ% մինչեւ
կիրք մր յ1իմաբացուց1իչասսւիոասի հասած էր Տրբ–
դաա ւ մէջ , բսա Ագաթ^անգեղոսի : Ե Ն ա յ ժ մ խոր.. նա բ , թէեւ լս ա ծ է Ժամ ան ակին՝ ոբ ա յդդո րծե - որ մեղոլին փեթակը ինկաւ յ
հեցէք Հ– 8– Դ–աւշ)նակցւութիլյն(բ հալածելու, քս«Տէ
դհլոլ ել թաղելու կիրքին մասին՝ ոմաւնց մէջ : բուն մեծագո՛յն մասը * . . տ պո ւած ե՛ն; արդէն : Փա ԱյՀմ , քնն՛ութեան սչիտի առնենք իր արժէքը ,
րի ղի ռմ բա կ ո ծ ո լթե անց շրջան ին՝ Լեւր Խ եւ չէ ր իր պայքաբ՚եերր , իր տանձին պատմութիւներ, րԽ -
տակաւին ^ որ խոր Հ ո ւրդ'1 ե ր կուտար ինծի , ձեռա^ թերցողի՚ս թողլով վճռել թէ սլա ր կե շտ ո ւթ րէՏե եւ.
գիր աշխատանքներ ուս ա պաՀ ո վո ւթեան՛ մասին ; աևկևղիութիճև կրցա՞՚օ– Է ցոյց տալ եբբեւիցէ մեր
Բայց, վերջապէս ( կը յայտարարեմ կամ չեմ յայ Խեւ^շ X
տարար ե բ Հե դինա կո ւթիւննե րո՝ «խելա պա աա կէսդ Շ. ՆԱՐ՚ԻՈՒՆԻ
Fonds A.R.A.M
եալ գործունէութիւնր,
անոր մդած պայքարները,
ԲԱՑԱՒ ԲԵՐԱՆ թրքական եւ ցարական բռնակալութեանց դէմ ։
Այգ պայքարներուն արդիւնքն՝ էր 1918/ Հան բա -
ՏԷՍԻՆէ 2 0 Հոկա.— Շաբաթ իրիկուն Հ.6 * պեաոլթիւնր՝ ազատ ո ւ ժողովրդավար ^կարգերով։
Ղ* * Տան սրաՀր լեցուն֊ Էր լւեբնէ բերան։ Հ* 3* Մեր երիտասարդ րն կեր ո ջ յաջոբդեց ֆրան՝ Հ
՚իաշեակցութեաե յճբգ տաըեռաբձն էը որ կը տօն ո ական ր նկե րվարական Հատուած ի տեղւոյս քար–
Եբրայականէ մաաևնագրութեա՚ե մէ$. փ՛ոքրիկ ուէր ; Կէս գարէ աւելի երկար մամ ա\ե՝ակա շրջանի աուղաբ ընկեր 1^21^111 , "ր պատուիրակութեամբ
վկայութիւն՛ մր կա յ , որ գա յլախա կր վերագրէ մը պատմ ութ՜եան դրուատիքը։ փառք ու պատիւ մբ ներկա ք էր տօն ակատ ար ո ւթե «/&՛ :
՛Լյաբուքոգոնո սոր ի : (Լ/ւա սպեչական այս հիլան - այս առնական կուսակցութեան որ գիտցաւ արձա • Մեր ֆրանսացի րնկերր ծանօթ է մեր անցեա
դութիւնվԼ, ոչւ կո կո.չոլի նաւել գայլամարդոլթիւն նագրել ոսկետառ է^իր մեր պատմ ութեան՛ մէջ : լի տառապանքներուն : Ան երկար կան՛դ առաւ Հա
(1յ՚Շ4Ոէհաթ1տ) , ուր է լ րան էէ, բայց եթէ մտային Ազգա յին Համեստ սլար աա կա՛՛ ութիւն մըն. է գէք*^ յութեան բարձր աբման՚իքներուն ու դրական յատ
քայքայում մր , որու ենթական ինքղինք կր կարծրէ տարին մէկ օր ոգեկոչել ու յաւերժացնել յիշատա– կութիւներու վրայ։ Գրուատեց Հայերու մաս
գայլ, այնքան ոբ խոյս կուտայ մարգկայրՀԽ ըն կե Կը ային բոլոր յայտնի ո լ. անյայտ Հերոսներուն– ^ նակցութիւն՛ը վերջին պատերազմին ու դիմադբ՚յյ.
րութենէն , իյոտ կը ճարակի վայրի կենդանիներու վչաջարի Հայդուկներ թէ անձ;.աղոՀ գործիչներ ո– կան կռի ւնե րուձն։ Յետոլ պարզեց ընկերվարու -
հետ, ստել կը բուսնի մորթին վկւայ եւ եղոլե՚գնե– րոն՚ք նուիբուեցան ազատագրութեան վեՀ գաղա թեան գերբ աո. Հասարակ բոլոր երկիրներու մէք
րր 1լ երկարին մադիլներոլ ա\ս յ փարին ու պարտականութեան ճամ բուն վրա յ ի– եւ ի մասնաւորի *%րանսայի մէջ ու թելադրեց
Արեսեչքի հին ժողովուրդներուն շատ Նանօթ րենց արեամբ իբակաւացոլցին Հայութեան դա - նե բ կ ան երո ւն քո լէ ար կե լ \ընկե ր վա րո ւթեան յագ ֊
է այս հիւանդութիւնը, վկայ Հոմերոս։ Մեր Ա– րաւոր երագը։ ԱՀա Հոդ բեմ,Հ.ւն վրայ են. այդ փա թանակի Համար ։
գաթանգեոոսն; ալ բան՛եր մր գէաէ այԳ մասին , ղանգի ներկա յա ցո ւց ի չ*– ե ր ո լն նկարները պաշտելի Մեր շրջանի չնորՀալի եբգչուՀին՝ Օր* Օ՛ովի–
երբ կր նկա՛ր ա գբէ Տրդատ թագաւոր էն՝ իւ ո գան ա - եբրոբդութենէն մինչեւ խոնարՀ Հետեւորզձներբ ՚ն ար Տէր Պետ բոս եան ե ր կո լ անդամ բեմ գալով իբ
լր . «կլեալ բսա մարդկային՛ բնութեան, արտաքս Ղ-աշնակցութեան ռաՀվվւբաներուն : Եռագոյնի թո թռած ձա յնով երգեց Հայերէն քանի մը երգեր
ի նմանութիւն վայրենի իւ ո գաս ) իբրեւ զն՛ոսա Հո վանիին տակ անս՝,– ց Հոգինե բը կը Հ ր ճո լին։ ոլ եւ ֆրանսերէն երգ մր, իոլելով խելայեղ անվեր ք
րնդ նոսա ի մէջ նոցա երթեալ բնակէր , եւ այն\ոլ– մեղ ցոյց կուտան 5/ տարիներու այն արիլնալի ծափեր ու ա րժան ա ն ա լ ո վ շք եղ ծ աղ կեփո ւձնջի մր ,
Հետէել մտեալ յեղէգն՝, խոտաճարակ լեալ անՀնա ֊ ճանապաբՀը ղո ր կտրած է Գաշնակցութ ի ւնը եւ ո– նուի րուած Տ է ս ին ի ընւկերն՚երո ւ կողմ է :
րին լտնգգա յո ւթեամր , մերկ գանձն րնդ դաշտմնւ րուն վրայ կը կա^զՏւ՚ր մեր ներկայ Հայրենիքը։ Պո՛րի խումբր ղեկավարութեամբ Տիկին՝ Փ ա -
կոծել^վդ (Ագաթ* Ի ՛ ) * Հան՛դէսը բաց ո ւե ցաւ երդչախումբի աՉւ1ՏՇւ\\շւ*ՏՇ վւազեանի , պսպղուն՝ ու գողտրիկ տարազներով
^էէՏԷ է թէ ետքէն արեւմտեան ժողովուրդ ել «Յառաջ Հայերէ քայլերգներով, որոնք ուն պարեց հետեւեալ պարերր «Բէկ զատոլ աղջիկ դ,
ներն ալ "իրեոին այս Հիւանդութիլն՚բ եւ, մասնա– կնդրուեցան յո ան կայս ։ Արուան նախագաՀը, ըն ՛կ • « Մարշ» եւ «Աիրուն աղջիկդ, « Հ օ յ նաղանրմդ եւ
լոբաբար իրլանտայի մէջ, շատերու Համար սո թ . Հերս յեան յիչելով ՚իաշնակցութեան վերջինեբ– «Փավաւրի ջան՛դ; Երկձայն երգեցին օրիոբգներՎ*
վորութի ւն՛ դարձաւ կերպարանափոխուիլ դայլի , կււ ւ ան վւո խաբինելի կորուստները՝ ողբացեալ Հա ՛Լա գա ր ե ան եւ Վ • Խ որ էնեան՝ ։
խոզր եւ այլ ան՚ասուննե բոլ ; մս ՕՀանջանեան՝ ել նիկոլ Աղբալեան՝ խնդրեց Ֆր– Կ– Խաչի կողմէ Տիկին Ա. Պօյաճեան
ֆրանսացիները նման Հիւանդներոլն կուտան ներկանե րէ ն։ մ էկ վա յրկեան ի յո տնկա յս լռու կարգաց ձօն մը նո լի ր ո ւած Հ* 3 * Գաշնակցոլ
1օԱթ ֊ %&Ա0\1 անունը, ո բ կբ նշանակէ գայլամարդ , թեամբ յարգել անո՛նց յի շա տ ա կը : Վետո յ ընկեր ր թեան։ իսկ Հ. 3* Գ • Նոր Աերունդի Երջ* վար ֊
(թէեւ §ՁՈՕԱ , բաբդ բառ մր, այլեւս աղաւաղեալ, ամփովւ կերպով ի վեր Հանեց ՛իա չնակցութեան չոլթեան ներկայացուցիչ րնկեր Աբլէն Փափազեան
նոյն նշանակութիւնն, ունի՝ առանց 1օԱթ բաովւն կատարած գերը Հայ յեղափոխական շարժումին* քս/նի մը խօսքով վեր Հանեց Գա չնակցութեան գա
ալ) ; Ա՝ էջ , անո ր անիսո բտա կե լի ուժն ու կեն՛ս ո լնա կու - ղափարաբանս ւթ իւն ր ոլ վերան՛որոգեց Նոր Աե
Հիւանդութեան ծագման մէջ, իբրեւ ախ տա «, թիւն՚ըւ ՚հաչնակցոլիժիւնն էր որ արթն՚ցուց ժողո– րունդի՝ ոլխտր՝ քալել Գաշնակցոլթեան՛ գծած
ծնո ւթեան պատճառ , ո մ անք կր մ եղագրեն պարս վոլՐգին՝ ին քն ա պա շտ պան ո ւիժ ե ա ն՝ բնազդը , կո բով ճամբէն , րլլա լ անոր արժանի ժառանդոբգձներր ու
կականն՛ Հին կրօնքր , բայց եբրայեցի իմաստուն* - •ե ե րշն չե ց անոր ոլ բա յա Հա յը դի տ ց ա ւպաշտ պանե լ նուիր՚ոլիլ անոր իտէալին իրագործման ,
ներր(*) կբ կարծեն թէ կիրքն՛ ալ, իրրեւ դել մրտ– իբ պատիւն ու ինչքը ապացոյց ՛տալով ոբ ի^Ք Յետոյ , բուռն՛ ծափերու մէջ բեմ բարձրացաւ
նելէ ետք մարդկային; մարմինէն ներս , այնքան՛ այլեւս ջարդուող Հայը չէ ; օրուան՝ բանախօս ընկեր վիրայր Միսաքեան՛։ Ըն–
կ՚աճի եւ կր յորդի , ՈՐ կրնայ ի վերջոյ ձեւափո Գե դա բ ո ւե ս ա ա կան բաժինը ճոխ էր եւ ա յ լա է^Ր\Շ ՛ներկա յացոլց Գա շն ա կց ո ւթեան էութիւնր ,
խել Աստուծո յ ստեղծած կե ր պա ր ան քր րստ պատ գան՝ ; Յաջող արտ աս անութ իւններ ըրին Կ* Խ ա չի եւ անոր կատարած գերը, մինչեւ Աայի՚ս 28/ ի–
կերի գայլի , խո ղի եւ ա յլ անասուններու : սանոլՀինեբ Ա տրի Առաքելեան , Աբաքսի Տէմիր ֊ ր ա կ ան ացո ւմ ը եւ Ա եվբի դաշն ագր ի ստորադրող
Արգի բմիշկներր չեն, Հաւատար 1օԱթ §ծՈՕԱ&^– ճեան եւ ընկեր ո լՀ ի Վ* խոբանեան։ իսկ կ* Խաչի թիւնր՛ ՚օէազկեց Հակառակորդներու մդած փո դո
բոլ գոյութեան ու տարբեր բացատրութիւն՝ մր կու եր գչախ ո ւմ բը Տ իկիԱ՛ Փա փասեան ի ղեկավար ո լ - ցա յին ստոր պա յքաբր Գա շնա կց ո ւթ եան՝ դէմ , ա–
տան կենդանա զդա ցո գութ եան այն ախտեբեւոյ ֊ թե ամբ մէջ ընդ մէջ երգեց «Ծագեց արել ազա նոնց դա ր շելի ու չարամ իա ղբպա բտ ո ւթ իւենե ր ր ։
թին , գո բ Տ՜ան՝ յ՛աք քիուսօն ալ ունէր , բայց եւ տութեանդ , «Հիմի է լ լռենքդ , «Գն՛ա՛ պլպոլլդ եւ «Մենք պայքարէ բնաւ չենք վախնար ,բայց երբեք
այնպէս կր գործածեն ա ր/ բառր , ատով ներկայա « Ա տրէն կո ւ զ ա յ ձիաւորդ , արժանան՛ալով բուռն; վւո գոց պիտի չի՚ջնանք չտփուելու Համար իրենց
ցնե՛լու Համ ար ա յն դժ բա խ ան եր ը , որոնք ^ խեռ եւ ծափեր ու : Հետ։ Մ ենք պիտ ի շա,ր.ո լն ակենք Հ ե տա պնդել Հայ–
Հ եսա , ստամ բակ եւ֊ չարՀո դի , ամ էն յար արե բու— Հ* 3՝ Գ* Նոր Աերունդի կողմէ ընկեր Աեբոբ կական Գաւո ր մեր միջոցներով ու գոբծունէու–
թիւն՛ կր իւղեն ընկերներու եւ բաբե կամն ե բո ւՀ ետ , ՛Լա դար ե ան ինքնագիր տպաւորիչ ուղերձ մր կաբ– թեաԱ՝ եգանակով։ Գա չնակց ո ւթ իլնն էր որ մեր
մարդկային ընկերութեան մէջ ապրելու անբնդու–
նակ X
Արգի Բ^՜էշ^երբ չեն Հաւատար, թող չՀալա գուբս ելած թէ չելած, այդ մասին պէտք չունիմ
ւս ան բայց ի^նչ մեղքս պաՀ եմ՝ ես գեղեցիկ կր ՃԷԼԳ է թէ եեւր երկու երգ միայն դիաէ իր խորՀուրդ Հարցնելու անոր՝ որ վիպասա՝ն\ է դար
գտնեմ եբրայեցի իմաստս ւնն՛ե ր ու բացատ բ՛ութ իւ–, տանձին մասին՛, : ներգաղթ եւ ՚իաՀնակցականներ
՝**Ա> Քէւ. *^\Ր փիլիսոփայական, բնգունելոլ Համար (եւ ոչ թէ Հ. 3՛ Գաչսակցութիւն, պռէ՛) ։ Բայց ձեր իբ պառաւութեան օրերուն , (Հին; օրերու
որ կւբքր գեւ մրն՛– է որ կր կերպարանափոխէ մար– տանձի այգ երդերուն մասին՝ խօսելէ առաջ իր «պարապ վախթի խաղալի՛քները չՀաշուա&) ։ Խ Օ՜ ք
գր , երբեմն գայլ, երբեմն խոզ կր շինէ են՛թական;, նշան՚ա ւոր «տպաց ո յց\Լերո ւնդ լաԱ իք ով կ ամ լՈգ (1֊ դրական՝ ընտանիքի աւանդութեանց մասին ինծի
նոյն՛իսկ մեր այս օրերուն՛՛ է կ ա յ ով , նախ էլ ուզեմ ճշդումներ կատարել այն բա^ն պիտի սորվեցնէ ա ին՛, որ իմ փոքրիկ ընծա
Եւ միտքս կ՚իյնայ երբեմնի մէկ դմբախտ բոլոր բաներուձն։ մասին , որոնք կը վերաբերին իմ յական ովս կը պտըտցնէր իր առաջին վէոԼՐ*
• այս
բարեկամս, ոբ չպարպոլեցա՛լ տակաւին, անձիս : Այդ ճ շգ֊ո ւմ՚Հե՚ե ր բ պիտի ծ առա յեն՝ ներկա Լեւը չի մոռնար տակաւին; մեղադրել դէս
ի՜՛նչ կիրք է որ կբ Հոսի՛, կր Հոսի՛ , վեր^ չունի : յացնելու նաել ՜իբ մտաւորական եւ բաբո յական «ստողիդ , «կեղծողիդ , «Հակառակորդէն փաստերը)
Վախնամ , ի վեր^ոյ , խոզի կերպարանափոխուի , կշիռը ։ փոխողիդ ընդունակութիւներով։ Ալ սա կա յա , երբ.
ինչպէս Հ ին ատեն՛ : Տող մր բւսն չեմ գրած տակաւին՝ իր մասին., ինձմէ պարբերութիւն մը կը բերէ ի վկա յո ւթ է լն՛ %
ԱՀա, մա ղձաթափո ւթեան մտակորոյս պ աՀ ու բայց խոբՀելով որ անշուշտ կարգը պիտի գար ի– կը ներկայաց՛նէ քերականօրէն . . . սխալագը ուած X
մր, կր նետոլի մեղուին փեթակէն ներս՝ գտնելու րեն–., (եւ ուբիչ յգատճառով մը՝ ղո ր պիաի բա Լ, Ս՛ա՛ն սխա լա գրութիւնն երը ախտաբանական Հոգե–
Համար զիս ։ ցատրեմ ետքէն ^ , կը յայտարարէ • իր անձով բանութեան մէջ, կան\ոն է վերագրել բնախօսա -
Տ արգելու Համար «Յառաիչի աւանդութիւնը , զբաղեցնելու ձեւ մըն ալ այս թէ իրե՛ն; ոլղ– կան զան աւլան պատճառներս լ , բա յց ես , նէերողա–
որ կր մերմէ ան՛արժան Հակառակորգներուն ա– ղոլած են սա «գր ա բա՛րդ բառերս , ագռաւացեա լ, մ տ ութ ե աս՝ բ , կբ վերադրեմ մ իա յն Հա յեբէն բ լաւ
նունբ գրել այս թերթին մէջ, բայց վերջապէս պղծաշուրթն, եւ ձառադէմ, ժաՀաՀոտ եւ նեխա - չգիտնալուն ; Այնպէս որ չեմ իսկ ուղեր անդրա -
մատնանշելու Համար այն;, որու նետած ձեոնոցբ սէր , դարշաբան՛ եւ խ ե ռա րա ր ո յ , ղաղրաթոբմ ի եւ դառնա լ «գրաբարդ «Հա յա գիտութիւնդ րառե բուն
կր վերցնեմ՝ ճակատելու Համար իրեն գէմ, ել աղբասուն ; Երբ .ինք յարմար կը գտնէ իր անձին՛, սխալ գործածութեան մասին • (յետոյ «լաճիքդէ
այսճ Հակառակ «Յառախի աւանդութեան՝, որ կբ ե0ս պիտի մերժեէմ : ԸնդՀակառակն , ի Հարկին ու– կանոնը , ղո բ թեք սորվեր է օտար գոԼրոցի մր
մերմէ վիճիլ անարգ Հակառակորգնեբու Հետ , բիչնեբ ալ կր շնո բՀ՚եմ իրեն, ^Հայադիտոլիմեա՚Նսդ «բարձրագոյն կարգերուե՛ մէջդ , (իսկ ես սորված
կհուզեմ նախ ան՛ուն մր տալ ախոյեանիս , անուն ի ցուցադրութիւն է եմ Հայ դպր ո ց ի մը աւելի վար կար դե բուն՛ Ա՝ է 2^) է
մ ր ՝ ո ր յանգ կը կազմ է իր ան ո ւնին; առածին վան Խեւը 1լըսէ թէ քար կը նետեմ օղին մէջ, անո եթէ լաւ չէ բացատրած Հիմա իբ պատին վյւ ա յ է
կին Հետ , ըսենք՝ Խեւ , թէեւ կրնայի րսել Լեւ֊ , րոշ Հասցէն՛երու Հ. թ՝է շունէմ «քաջութիւնը յակա Ա1 եղքվԼ ՛իբ վարժապետ ինը չէ ան՛շուշտ ; Հաւաքա
միշու ե րեւակա յելով Աստուածաշունչի ա յն՝ կեն՝ - նէ անուանէ ամբաստանելուդ : Լաւ չՀասկցայ իր բան ււ ւթ Լան իր խեղճուկ կա՛ն ոն ի\ն՛ դէմ կ^ուղէ՜ր ոբ
դանին, որ կբ կոչուի Լեւի՛աթան, ծուռ ոլ մուռ միտքը , եթէ քաջութեան կամ վախ կոտ ո ւիժ եան յէէէէ » / այլոց ,ԱտլԵւէ1Տ կոչուած կանոնը, կամ
իրան, ով, գագրելի գէմքով ել խորշակային՛ շուն մասի;/, է խօսքը, որքան ալ Գիմադրական գըր - Լ՚ւԵձէւՏ կոչուած կանոնը, քէԷ **Ա հ.(Լ խեդայի.ւք%
չով : ուած չբլլամ՝ որոի Հրացանս * • « Գեբմանացինե ֊ Այսպէս , մեր Խեւը^ փոխանակ բանդրաոԼ–.
Խել կամ Լեւ, զինքր կր ճանչնաք շուտով բուն յանձն ելս վ առաջին օրէն , կը յա յտարարեմ թիւճն ծախ ելո լ կամ չունեցա ծ առաքին ո ւթի լննե -
երբ իր ս ո վո բ ա կան պատին; ՛վրա յ , ուր ամ էն օր թէ պատ բաստ եմ փորձի մր մտնելու ւ Եր կո ւքս րովը սոնքալու, կրնար զարգացնել իր գրական՛
Հա յՀ ո յ ութիւն մը կր գրուի Հ* 3 ՚յշնակցու առաՍս ձին֊ : ըն դո մն ա կո լթ ի ւննե ր\ը եւ տալ նոր գործ՛եր , բայց
թեան Հասցէին , տեսնէք իր գէմքր՝ փբփրակոծ ե– Ց՛ուցամոլի խօսք չեմ ըրած, բայց մեր Խեւը մէկ կողմէ հՅՓ6ւէւ՚օթհւշ <^ս աօւ տշա16ք ղինք նետեց
րաիսով : չՀ ասկն ալով Հ ոգէ ւսխտ արան ո լթեան վեր ա բե բ ե ա է աղմ կարարներոլ բեմին՛ վրա յ , միւս կողմէ 1^ՇՏԼՈ–
րաա. մը, 6\հւեւէ։10Ոատէ€ , զայն ցուցամոլ Է թարգ էհաբւզԱՇ ե կար ագի բը ա յեպիսի ինքնակորո յս լէէ~
* ) Էբբայեցիներու աեսակէսլով , ե թ է Նա. մաներ դաս տս՚յլոլ. Համար ինծի , «խ ե լա սլա ա ա - ճակի մէջ դրաւ ղէնք , ոբ կնոջ մը Հա՝նդէպ իր ա՝ն՛^
բՈՆք Ղւյյօյ1ա.ււռր գայլալքարդ դարձաՆ՝ պԱւլո^աււն
այն էր որ իսրայելտւցՆոց ց*եւլի1(1 բ(նաջ&ջլք«#(ւ ցաւնլ կԷո՝Դ դուրս չելած Հ ե գիւ֊ա կո ւթ ի ւնն եր ո լ յայտա - տանելի թշնամութեան եւ կուսակցական յեանեաք
կոՆք; իւԹը չպ«/րպոն.ել(|ւք անսպառ կիրքի ս՝ը Ղաձ–
բագ| սլ/թ-եան հասած։ էր, սարսելու ասաիսաւԹ թա, րաբութեանս առթ իւ ; « /էք ե լա սլ ա ա ա կէ ս » գուբս ե– ամ սաս, ուր ք մը չվճարելու իր յամառութեան ուզեց
բելսսւաաւն-ի ար՛քայիԹ հււգեկււ֊Թ կաււուցռՆածքր ,
քւիշս ինչպէս քբիսսա1Տւեա10ւ1յ^Թ հալածելու դիւային, լած է թէ չէ ելած՝ Խեւը քարտուդաբս չէ որ գիտ տալ ... գաղափարական պայքարի ձեւ% մինչեւ
կիրք մր յ1իմաբացուց1իչասսւիոասի հասած էր Տրբ–
դաա ւ մէջ , բսա Ագաթ^անգեղոսի : Ե Ն ա յ ժ մ խոր.. նա բ , թէեւ լս ա ծ է Ժամ ան ակին՝ ոբ ա յդդո րծե - որ մեղոլին փեթակը ինկաւ յ
հեցէք Հ– 8– Դ–աւշ)նակցւութիլյն(բ հալածելու, քս«Տէ
դհլոլ ել թաղելու կիրքին մասին՝ ոմաւնց մէջ : բուն մեծագո՛յն մասը * . . տ պո ւած ե՛ն; արդէն : Փա ԱյՀմ , քնն՛ութեան սչիտի առնենք իր արժէքը ,
րի ղի ռմ բա կ ո ծ ո լթե անց շրջան ին՝ Լեւր Խ եւ չէ ր իր պայքաբ՚եերր , իր տանձին պատմութիւներ, րԽ -
տակաւին ^ որ խոր Հ ո ւրդ'1 ե ր կուտար ինծի , ձեռա^ թերցողի՚ս թողլով վճռել թէ սլա ր կե շտ ո ւթ րէՏե եւ.
գիր աշխատանքներ ուս ա պաՀ ո վո ւթեան՛ մասին ; աևկևղիութիճև կրցա՞՚օ– Է ցոյց տալ եբբեւիցէ մեր
Բայց, վերջապէս ( կը յայտարարեմ կամ չեմ յայ Խեւ^շ X
տարար ե բ Հե դինա կո ւթիւննե րո՝ «խելա պա աա կէսդ Շ. ՆԱՐ՚ԻՈՒՆԻ
Fonds A.R.A.M