Page 212 - ARM_19-1947_04
P. 212
ԽՈՐՀՐԳԱ8ԻՆ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ կան քաղաքի դպրոցներում 43 դասատու անՀաս7ա
ԻԱչպես եԱ սովոաւԱ կան կարգով պարապում են 223 աշակերտի Հեա ,
էչմիաննի չաչանում՝ կազմակերպուիլ են 6 ա .
ՀարևԱադայԱ եէ և խ ա ե ե ւ ը ոՀաբկայական խս՞րակնֆր՝ Հայոց լեզուի, Ռ*լյ*աց
Տ է ֊Ր Տ է֊ Ր Ը լհղով , աչի^րՀագբութիան, սաՀմաձփդրոլ -
թե ան, մաթեմաթիկի եւայլն ։ Գի^անի շ^անի
(ք՝. եւ վերջին մաս) ԼԱյ՚փոփուան ^Սովետական Հայաստան) ամ - դպրոցներում մի շարք ուսուցիչներ պթեակեչի
սա թերթէն» թիւ. 6 ) ։ աշխատանք ե. կազմակերպել Հայրենադարձ երե -
VՒ9^էէ^Ք. դուրս եկաւ.՝ թացս տան եղոտ մաշ^ Ա՚այրեեի լեզուով սովորել ե լ բարձր կբթոլ - խաներ ի ուսման որակը բարելաւելու Համար •
տոցբ լոլացքո լ մ քրքրուած֊ ձեռքին ։ Տէրաէբբ թ ի լն ս ա ան ալը ե ր աղ է եղել օ տա ր ՜^րկ Ր^ե բում Նման* աշխատանքներ են կազմ ակե ր պո ւե լ Երեւան
մաշաոց,և՛ առնելով, արագ վեր կացաւ։ Ե՝ *֊ սկսեց ապրող Հա յերի Համ ար ։ քաղաքի դպրոցներում եւ յատկապէս Արաբկերոլմ
տեղում կա Լ գւած չվաթած մտանել ։ 1946 1947 ՝ուս՚ում\ն\ական տարռւմ Հայկական՝ ու Կիբզու աւանում։ Երեւանի մ ի չարք դպրոցներ
Կ՝բաէի թէ մ ի շախլամամ խմէիբ, խօսեց ի– ԱԱՈ* Հ աւնբապետ ութեան տարրական, ՝7ամեայ եւ բում ներգաղթաննեբի Համար կազմ ա կեր պո ւե լ են
ՐԻՅԿԻ^Ր ա^ն ձայնով, որ ղձիմում են Հիւանդին ւ մ ի չ ն ակարդ դպբ ո ցներ ո ւմ բն գ գ ր կ ւե լ են՝ ՛ն երգագ– առանձին դասարաններ ։
Հր • . . չէ , սթափուեց երջանկութեան թողնեբի 6779 երախայ, որոնցից առածին դասա
մէչ չշման ու սուղոլան տէբտէբբ եւ շարժուհց րանում՝ 2875 , –երկր՛որդ դասարան՛ում՝ 1209 , եր Երեւան «Շիբվանզադէ» դպրոցում սովորում
դէպի իր կաբգա 1լց,ր տունը ; Երիցկինբ կանգնեց , րորդում՝ 597 յ չորրորդում 732 եւ մնացաննեբբ են 197 Հայրենադարձ երեխաներ , որոնցից \ <)ր
ղ§) ա յ լուան Հա յեացքով նայեց տէրտէ՛ր իքն՛ եւ այդ աւելի բարձր գաս աբա\ն\ն՚.եբում ; բոլոր առարկաներից ռւֆնթ» գերազանց գ\. աՀատա–
պէս մ ւտաց մինչեւ տէրտէր յէ Հաս ալ գիլղամի^ի ք՝ացի այդ՝ գիւղական, երիտասարդական՛ եւ կահներ 5 ԱրտասաՀմանից եկան երեխաԼ երր զ ըլ^
ԱԴՐ1ՅԼՐ(Լ » ու,բ մ՛ի պ ա ռ ա ւ կթն՛ դ ո ղ դ ո ղ ա Լ ո վ մօտե– բանուորական երիտասարդակա՛ն դպրոցներում խաւո րապէս դժուար անում են– ռուսաց լեղո ւից եւ
ցալ տէրտէբին՝, ա^ն առաւ ; Տ բէտէրբ նռուեց դէ սովոբում են) 4է00ից աւելի աշտկերտնեբ : Այժմ յատկապէս գրաւոր աշխատանքներից ՚՛ Հայոց լեզ–
պի ՐլՌԼՐՐ ––՝ւ անհետացաւ մ ի դէղի ետեւ ։ ուսում՛նական տարւոյ վերջում մեր դպրոցներում ո ւ ի գր ա ւ ո ըվ, ց ներ գաղթս զն եր ի եր եխաՂ եր ի սը^
՜-^շյ^Գ ՛ԼՈ ւբ բաւնւ , մրմնշեց իլւից՛կինո գորո սովորում են– Խերգաղթան 7.457 աշակերտ , բաց՛ի խալներբ տեղի են ունենում մեն մասամբ Բ. ^ .
վագին ե լ մա՛րգ խեղդողի պէս կռացալ իր լուաց– 492 աշակերտներից , որոնք ս\ովորտմ են ֆաբրի - Փ* ՛հ * Կ* ^* եւ 7*՛ 5 * տառերի .ուղղագրութեան
քի վրայ կա-գորնա բանա յին եւ արՀ եստագիտական դպր ո ց– մէչ.
Օ էրա էրը, մտախոՀ , Հա յեացքր գետն թև) , գ%\ում ն՚՛եերում ; Այգ չփոթի արմատնն՚եբր պէտք է վւնտռեյ տբե–
էր մեռն՛ող Տէր Մ ա ր ո լ ք ի մօտ ւ X, եր գա՛գթող Հայերի ե ր ա խ աներ բ ամ էն ուր եք ւելաՀայ եւ ավեւմտաՀայ Հնչա բա^ն՚ո ւթե ան լեզուի
Լեռնա յվ՚ն եր կրի մ եղմ արեւբ իր կենարար ե– շ ը Գա սլա ա ա ահ են չեըմ Հոգատարութեամբ : Ղ* բպ– տա րբեբութեան մ էչ X
ռաքնդը թափում էր նրա ուսերին, մէ^քթն՝, դէմքին ր՚ոց՚նեբբ ապտՀո վե լ են՝ (Լ\րանց \ո ւս ո ւմնա –օժանդակ Հանրապետութեան՛ դպրոցներից ՚։ ստացա ան
ե լ շարժումները թեթեւ օգի մէչ, տէրտէրփ մէք նիւթերով, դ ա ս ա գ ր ք ե ր ո վ , գրեն՛ական պիտոյք - տե ղեկութի ւն՝.՛. երբ ցոյց են տալիս , ոբ արտասաՀ–
այ՛՛լ քան էին՛ վառում կեանքի ՛նար աւր՝ , որ ^Լ՝ա իր ներով ։ մանից եկան եբեխանեբբ ուսմտՀՆ մէչ ց՚ոլցաբե -
:
արագիլի քիթը երբեմն օդի մէչ որելով Հ ո ա ո ա՛ո ւմ Զանազան երկրնեբից Հւեբգաղթան Հայերի ե– բում են մեն յառաչդիմոլթիւյն՛ 7454 սովորողից
մ ի \վատ
Էվ1 ու խմում այգ գոլ ու թեթեւ օդբ յլնտիր գին՛ու րեխան<եբբ սովրել են\ տար բեր դպրոցներում , ուր 6080 երախա յ չունեն ոչ գ՛ աՀ ատա՚կան ։
պէս : <ձՕխայ^ Հառաչեց տէբտէբյէ եւ աչքերբ թբբ֊ ուսմ սճնւ մ ի աս\նա կա\ն գբո ւթ ի ւ ն գո յո ւթ ի ւն չ ի ու— Լենինակա՚ւ քաղաքի 494 ււ" վ ո ր ալ ի ց 2*րգ քառորդի
չեց զգալով երակների մէչ մ ի քաղցր առող ֊ նեցել , ս ո վո ր ե լ ե.ն տարրեր առարկաներ որոնք ի– վերում գնաՀատուե լ ես՝ 460 երեխա յ , տբոն՛ցից
էութիւն՛ ։ ՚Հյա գոՀ էր , որ ինքը* չէ մեռնողբ, ԳԴաց րենց նաւալով ու չափո\վ ամենեւին է լ չեն Համա 70 առ Հարիւբբ վատ գնաՀ ատա կառներ չունեն ,
մ ի անաս ե լի Հաճո յ ք , որ մարգ ոլբ\իշ ժամ աՏնակ պատասխանում մեր դպրոցների ուսման նբագբե– էչմ ի ահն ո ւմ 1 97 սո\վո^ր ողից գնաՀսւտուե լ են՛ 1 02
լաւ չ ի զգում ։ րիէն՝ : Այդ գպբո^^երԼում նր՛անք չե՛ն՝ անցել բազմա աշակերտ , որոնցից վատ գնաՀատական եւե՝ // /// ա -
Ա օ տ են ո ւմ էբ աէբ Մ արուքենց խրճիթին ։ թիւ առար կաներ պատմութիւն , որոշ տեգե - ցել , միայն 1 բ ։ Հայրենադարձ երեխանեբբ մեն ե–
Ա բ խում բ կիսամ երկ երե խան եր խրճթի ա– բում լ^Նագիտոլթիւն , դարվինիզմ , Էլ խօսք չի ռանգով սովորում ե(ե\ յատկապէս Հարոց ե լ (հոլ
ռաստաղի պատոլՀանր շր^ապատան՝ ԴԳոյչ առա^ կարող լ ի ո հ լ Ռո ւսաց լեղո ւ ի ե լ գ բ ա կ՛անո ւթե ան՝ , սաց լեզուն եր ը , մ աթեմ ա թ ի կա կա՛ն առա բկանե ր բ ,
կռանալով գողունի ներս էին նայում : Տէր Հմայ֊ սովետական սաՀմանագրո ւթեան՝ եւ ա յլ առար ֊ ԱԱ ՌՄ ի պատմ ութիւն ը ե լ ԱտՀմ ա* .ագրո ւթ ի ւ ն յլ ։
եակբ նոր էր մօտեցել խրճթի շէմքին , որ ներսից կա\\\ե.ր ի մ ասին՝ ։ Մեր ուսուցիչների բանասիրութեան Հեաեւա&՚–
նրա առա^յբ կտրեց զառամեալ կորաքամակ տիր ա— Ուսման գոբնում առանձի\\\ դժուարութիւն՛ Է քով այժմ գարոսներում Հայ,բ ե՚Նադարձ երեիսա ֊
առաջացրել տարբեր
մ այրը եւ նրա ա^յ* բունելով կանղ\Լ՝եց ՛ո լ Համբա— երկրնեբից նաեւ այն Հանգամանքը, \ո՝ր տարբեր ներր արգէն աղատ վերա՛ռ վ կարողա1՚ո՚ւմ են՛ կար–
եկան երեխա*– երբ իսօսո՚ւմ են գալ II՝ ո ւ.ււ ա ւյ լեղուով ե լ իրենց կա^ք ղալյաՆՀն ե ր ր
Ոտնեբալղ մեռնիմ , ախր տէրտէրս • * « քի– բա ր բա ահերով , որոնք ամենեւին չեն Համապա շաբագրել Հայերէն :
տասխանում մեր արգի ։ԱՀա տ յ ս
թբ վռՐ քաչելով, լաց ո լկումեց սրսռաւբ , կաբնես գ բ ա կան լեզուին
դժուարութիւնն երբ պէտք էր կարճ ժամանակա - Այժմ արգէն այնքան են ըն՚աելացել ներգագ ֊
Տէր Հմայեակբ նրա որդու Համար կեանք էր բե միչ֊ոցում յաղթաՀարել եւ ներգաղթ՛ող եբեխա՚նտե- թահ-՚ւերի երեեիւանե^ր տեղական ե րեիսա՚Նե ր ի
րելու։ ք՝աց թողեց տէրտէր ի ա^յԼ եւ կարմիր թ ա շ– րին իրե^ց դիտելիքների մակարդակո՛վ Հասց՚Նե ՚ Հետ, ոքր գժուար է ն՛րանց տարրերել մ իմ ե անցից \
կինակր գօտկից Հանելով՝ փակցրեց մի աչքին, մեր երեխաներին ; Ներգաղթածների ե րեիւանե րյշ աչքի են րնկնում
յետոյ միւսին ե լ օ ՚ ՚ փ ֆ , քոռանար լուսս , օ ՚ ՜ օ ֆ • • • Մի տա ր ուա յ բնթաց քո ւմ աՀագին յ աԳալ ու. - / " ք ՚ լ ե բ ի , արտադպրոցական սլարասլմունքներ՚ի
թիւնն՚երի Վ֊^՚Ր" յ I1 Հ.^ա ՚
մբմնչեց ու Հ ե տ ե ւեց Տ էր՛ Հ մա յ ե ա կին , որ ՛ար ա գ է Հասել մեր ԳաՐռռ.ԸՀ մարղական Հանգէսն՚երի, գեղարուեստական խյլմ–
անցաւ օդան ւ Հանեց դեղնան ԳէԻյսյ Ր կր * ա՛ո ւե ց պատճառ՚ւ եր բ անՀ բաժ ե շտ օ բ էԱ՝ առաջադրել էին րակ երի եւ բազմաթիւ այլ բնաղալառներում :
ներգազ–
Վսա.ւ Հասեոէ. կա րէ ւկ Հարսին\ եւ մ ի չարք ձեո\՝.ավ կումն եր՝ կազմակերպել խմբա՛կներ, Սովորող երէիսաների զգալի մասր ը1՚գգրգուաձ է
նստեց
սաքուին՛ ։ \,րան Հ ե տ ե ւե ց ին տ իր ամա յ ր ը ք թան երախաների Համար առանձին՛ ՛ո՛ երական (սկաուտ՝) եւ կոմերիտական (Հա–
էV13՛կինքՐ ւ Ո Ր ննկներբ չվելով ց ալ՛ում Էր ու լրաց ո ւցի չ պա րապ մունք\ ե ր ո ւձն ՚ենալո լ ն, պ ատա ֊ մայնավար երիտասարդական կազմակերպութիւն
տբոըլոլմ ։ Զոքեց մ ի նան բ լռութիւն ։ կ ով , կա՛զմ ակ եր պ ե լ անՀ ատ ա շա կ ե բան ե ր ին՝ օ գ - մ է է ՝ նրա՛նք Հպարտութեամբ են կրում կարմիր
Անկիւնում , օ^տխի կողմյէ, նախշոճն վերմա նելոլ դոբնր) թերի, անցան կամ ամենեւին չան–^ փողկապր , պիոներական եւ կոմերիտական կրծ–
ցան
կի տակից ցցուել Էր Հիւանդի դեղին մօրուքբ ։ Մինչեւ առա ր կան ե ր ի պա կա ս ը լրավւելոլ, Հ ամար : քաւԼ՚շաններբ յ
Ղ՜Էմքբ խիստ էր ու սր՛ուան : Վ^եըմակը շարժւում այժմ է լ գոր՚նոլմ է 121 խմբակ, ուր ընդ– Երեւանի Պիոներական Պալատի եւ Լուսաւո.
տան
էր արագ Հեւոցից : գրկուան ե\ն՝ նեբգազթանների 1107 ^Ր^խայ որոնյ* րոլթեանՄթիստլոութեան գեղարուեստական խյէմ–
յամառ
Ա*եոձնողի տաբեց եղբայրր մօտբ թէք բնկան կերպով սովորում ՛են : Այսպէս Լենինա - արուեստի ո, արուեստդ/, տա կան ինքնագործ
կա պո յտ թաշկինակով , ճանճերն էր քշում նրա
դէմքից եւ Հ՛ո դա ց ո լ աչքերով նա յո ւմ Հ իւա՝Լ դին ։
Հիւանդին ա յ դ ա ռ ա ւ օ տ Հաղորդել էին , բա յց
տնեցիք, որ անյոյս էխն , դեռ չէին Հաշտուել մա– կանանց խմբի Հ ետ եկեղեցի է գալիս նաեւ իր ի - կսկծալով փսվւսաց տիրամայրր եւ լուռ Լա9 ո\վ
բերանր
Հ ի Հետ : րիցկի՚նբ՝ ԴէՒ՚է^ կանաչ փուշի , Հագին մախմուր ծռեց : Իրիցկինն է լ լցուեց :
Հիլանդյէ խոժոռ, նայեց առաստաղին , յետոյ միակ իրիցկին՚ր** Ամէնքը նայում են իրիոկնոչը,, ՝Լուձ ՚ " ՚ " օ՞րն ա պիտի տեսնէինք, վո՚֊շ ւ
սկր–
՛ուզեց մ ի շարժում անել , բա յց թողեց կամ ան կա~* իսկ իրիցկինը նայում է իրե՛ն՛, Տէր Հմայեակին % ասաց ու ծ ն կ յ ֊ ե ր յ չ ծեծեց, չզսպելով իրեն՝
բող եղաւ եւ ն՚ո ր\ից աչք՜երբ փակեց 1 Տիրամայրբ <ձՕտացդ մեռնիմ , տէրտէր չան», մբմնչում է սեց Հեկեկալ ;
էԼո՚՜/"Ր էրերցն Լ Լռ Ո1 ^օտեցաւ Հիւանդին ։ ՒI՛ ԷՅ ԷՀ է ՛՜Ս" ՛ԼԷ 1 & ւ աՀա Հանդիսաւոր քա յ լեր ով ֊ Տէ, "է) չ"ր " ՚ ռամ ա յա Լան. ձայնով
Տէրտէր քան ։ ներս ամէնից սաստեց
Է մտնում Տէր Հմայեակբ եկեղեցի, Տէր Հմայեակբ, ձէնգ մ ի ձգէ, ի ՞ ՛ ն չ է
Հ.. լա-նդբ աչքերը լա յն բացեց եւ նա յեց Լուր– գիտուն , ա չքե րյւ լու լ՚չ , տ իրական նա յո ւ մ է իր եղել ) Ի°սչ կայ լալու :
Գյ։ % ՝\յբա գեղեամոմի գէմ՝քր կաշռւ տակ արդէն առչել եւ սկսում ժամը ։ Ւնչ ե բ I կո ւթ ի ւն ... Եւ Նա զայրացաւ այգ լացից ե լ ուզում էր աւելի
գնագբւում էբ 1։Րէ^՛*՜ ՚ Ղ 1 " V հ։Լ\ Գ ^ռաօ զանգ եւ ա– Հև՛ա՝ խանդաղատանք զգաց գէպի մարդիկ։ Մին՛չեւ թունգ յանդիմանել իրիցկ՚սոքբ • ՚(,րա Համար
Հեգ եըեւոյթ էբ տալիս նրա Հայեացքին ։ Երկու անդամ գէպի Հիւանգբ նա բարի զգացումով լրց^ սաստիկ անախորժ էր այդ լացը ե լ անտեղի :
ա կ ն ա իւ ո ււ ո չ ո ւմ Հարցական սեւ ա չքե ր ը կա ընես ՝ոլեց ։ (յ ե ա ււ յ այգ խանդաղատանքը անցաւ գէպի՛ Հիւանդի Հտգեվարքր սկսուեց։ Գաժան ժպտի
նմ ան մ ի շաբօ
բներից՝ դուրս նայող անՀանգիստ մկներ լինէին։ է՝1ՀՒ9^էէ*՝^ 1Լ ա յ ՝ ^ ա Է ս ախորժով ճմլեց՛ նրա՝ "ի(՚— նրա նմռուոգ գէմքի ան–
Տէր Հմայեակբ նայեց , Հիւանդի սրուան ՔՐ֊ ա ը , ան ցաւ մ Էչքով ե լ փոիսոլեց մ ի քաղցր սար լ լ. * է է
թին, այգ րի թ բ փակագնոգ երկու Հարթուող *** , սուռի, ււ ր տէբտէբյէ այդ զգացումից աղատ՚ուելու կիւններում ; ՀիւաՆգապաՀբ չոքեց անկողինի մօտ
կօսն երին եւ մտանեց որ է լ նա վեր կենալիք չու Համար , Հառաչեց ե լ աչքերը ճպճպացրեց ։ ե լ Հիւա՛նդի աչբ ձեռն աոձնելով, ետ արեց ^*Բա
ն ի : Ե Լ– ապաՀովոլթեան զգացումից բարձրաձայն Եւ պաՀանչ զգաց մ ի բան ուտելու : մ ազեբր քթի փիա յ ի ց * Մ եռնողը նա յեց առաստա
Հառաչեց (ֆետո ւ ն\որից նա մտանեց իրիցկնոչ մասին՛։ ղ ի ն , ՛ուր մ ի բան կաբնես աչքովն բնկաւ՛. ք՝այ&
֊ ԷՀ , Տիրոչ կամքն է , ինչ կնենք ; Եւ նրան թուաց, թէ իր իրիցկիկ զրկուան է, դա թւում էր ՚. Նա ցնցուեց , խոր բ շնչեց եւ մնաց %
0 ՜ օ ՛ օ ֆ , աչքս քոռանար , վուշ, գողունի քիչ է գոլբգոլրուան ք եւ ժամանակն՝ է նրա՛ն; փա Երկու ր ո պ է ա չ ա փ մաՀբ կատարում էր իբ կո
աչ
Հառա չեց ա ի րամ ա յ րբ եւ թաշկինակը տարաւ ղաքշելու , գ ո Հացն ելոլ ։ պիտ , անասն ական գորնբ ; Մեանողբ բացեց բե–
քեր ի I ւ \,րան Հ ե տեւեց չո բացան իրի°կի՜– Ր 1 րանբ, որսաց օդր եւ երկար պաՀեց թոքերում I
Տէր Հմա՚յեակյէ երագների Հետ էր : « հյեղճ իրիցկինս չորս Հատ շապկացու ա ււ- ($ետ՝ո ւ կաբնես մ ի շարժում է լ ուզում էր ա–
Հ Աերոբ ազան՝ տարեկան՛ երկ՛ու մանէթ, Տ ի– ՛՛ն ՛եմ , թոզ Հագնի պո լ պո լ », մտանեց նա ։ նել; Ամէնքյէ վեր կացան ե լ սպասելով նրա շավւքք
լոպոյենց ա՛ն էն երեք մանէթ * * *$>մտանում էր նա՝ . ՛Լ, ա մոռացել էր մ եռն ո զին՛, (կանկարն միայն՝ ման՝ քարացան , մնաց ին– ն՝ո.ր դիրքերում :
ղուն
Հաշուելո\վ իր նո\ր սա ւս՛. ալիք եկամուտները ։ ք՝այց նկատեց, որ մեռնողբ իրեն է նայում ։ \,րան թբ - ՀՀ իիւալնանդը գւ էպՀաաՀնբգել նէշբաւնա կաարդլէիցն։ Հայեացքով դո
չէր կարողանում կենտր՛ոնանալ Հ ւաց, թէ մեռնողբ նախանձում է իր առողաւ- նա յեց իրայիններին
Տանկաբն մ ի պատկեր։ ԱՀա ինքը, Տէր Հր– թեան՚բ , նխեփին : Եւ տՀաճութիւն զգաց , ՛որ նա ՒրիցկիսՐ օձի կնանի պէս վեր թռաւ ու ճչաց է
մայեակր , եկեղեցի է գնում , Գ Լ Ո ՚ - է ՚ Ր լ ՐաԲ՝^Ր 1 Հր– իր նախանձով գալիս է թո ւն աւո բ ե լո լ ա յս .եր^ս - Տէր Հմայեակբ մ ի պաՀ խռովուեց ե լ մաՀւԼ*
պարտ, առանց մրՀյակոի՚. է՚նքբ Հերոս Է. միակ ^ե^է ° ա ՚՛ Նրան թուաց թէ Հիւանգատէբերն է/ Վանելու Համար սկսեց ան բ I ական , բարձր ձայնով
քաՀանան , գիւղի կանայք, աղ^յւկերք, ներ ու ֆա– ՝նո յն ն՛ա խանձով են լցուան դ է ա ի ինքը ե լ ասաց * ազօթքը :
ՀԷլ նրան՝ են նայում ։ է ր Հմայեակբ՝» մատնում • իշալլաՀ ,՛ տէրտէրս թեղ՚շմ կր լաւանալ , Ա՛ եռելի ս ա ռ ա ծ աչքերբ նայում էին մ ի անլուռ
ծելի , ծանր
են ամէնքբ ե լ մեն Հերոսութիւն , Հմայք կայ այգ իրեն ո աքովբ նխերուն նշխարք կբ տան ի * խորՀուրդով :
բառի մ՛էչ՝ ձՏէր Հմայեակբ»։ ԱՀա իր եաեւից ԷՀ » ա է ( ՚ տ է ր չան , նի՚երըլ քեղի կրէ մնայ , ԳԵՐԵՆԻԿ ԳԵՄԻՐՋԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
ԻԱչպես եԱ սովոաւԱ կան կարգով պարապում են 223 աշակերտի Հեա ,
էչմիաննի չաչանում՝ կազմակերպուիլ են 6 ա .
ՀարևԱադայԱ եէ և խ ա ե ե ւ ը ոՀաբկայական խս՞րակնֆր՝ Հայոց լեզուի, Ռ*լյ*աց
Տ է ֊Ր Տ է֊ Ր Ը լհղով , աչի^րՀագբութիան, սաՀմաձփդրոլ -
թե ան, մաթեմաթիկի եւայլն ։ Գի^անի շ^անի
(ք՝. եւ վերջին մաս) ԼԱյ՚փոփուան ^Սովետական Հայաստան) ամ - դպրոցներում մի շարք ուսուցիչներ պթեակեչի
սա թերթէն» թիւ. 6 ) ։ աշխատանք ե. կազմակերպել Հայրենադարձ երե -
VՒ9^էէ^Ք. դուրս եկաւ.՝ թացս տան եղոտ մաշ^ Ա՚այրեեի լեզուով սովորել ե լ բարձր կբթոլ - խաներ ի ուսման որակը բարելաւելու Համար •
տոցբ լոլացքո լ մ քրքրուած֊ ձեռքին ։ Տէրաէբբ թ ի լն ս ա ան ալը ե ր աղ է եղել օ տա ր ՜^րկ Ր^ե բում Նման* աշխատանքներ են կազմ ակե ր պո ւե լ Երեւան
մաշաոց,և՛ առնելով, արագ վեր կացաւ։ Ե՝ *֊ սկսեց ապրող Հա յերի Համ ար ։ քաղաքի դպրոցներում եւ յատկապէս Արաբկերոլմ
տեղում կա Լ գւած չվաթած մտանել ։ 1946 1947 ՝ուս՚ում\ն\ական տարռւմ Հայկական՝ ու Կիբզու աւանում։ Երեւանի մ ի չարք դպրոցներ
Կ՝բաէի թէ մ ի շախլամամ խմէիբ, խօսեց ի– ԱԱՈ* Հ աւնբապետ ութեան տարրական, ՝7ամեայ եւ բում ներգաղթաննեբի Համար կազմ ա կեր պո ւե լ են
ՐԻՅԿԻ^Ր ա^ն ձայնով, որ ղձիմում են Հիւանդին ւ մ ի չ ն ակարդ դպբ ո ցներ ո ւմ բն գ գ ր կ ւե լ են՝ ՛ն երգագ– առանձին դասարաններ ։
Հր • . . չէ , սթափուեց երջանկութեան թողնեբի 6779 երախայ, որոնցից առածին դասա
մէչ չշման ու սուղոլան տէբտէբբ եւ շարժուհց րանում՝ 2875 , –երկր՛որդ դասարան՛ում՝ 1209 , եր Երեւան «Շիբվանզադէ» դպրոցում սովորում
դէպի իր կաբգա 1լց,ր տունը ; Երիցկինբ կանգնեց , րորդում՝ 597 յ չորրորդում 732 եւ մնացաննեբբ են 197 Հայրենադարձ երեխաներ , որոնցից \ <)ր
ղ§) ա յ լուան Հա յեացքով նայեց տէրտէ՛ր իքն՛ եւ այդ աւելի բարձր գաս աբա\ն\ն՚.եբում ; բոլոր առարկաներից ռւֆնթ» գերազանց գ\. աՀատա–
պէս մ ւտաց մինչեւ տէրտէր յէ Հաս ալ գիլղամի^ի ք՝ացի այդ՝ գիւղական, երիտասարդական՛ եւ կահներ 5 ԱրտասաՀմանից եկան երեխաԼ երր զ ըլ^
ԱԴՐ1ՅԼՐ(Լ » ու,բ մ՛ի պ ա ռ ա ւ կթն՛ դ ո ղ դ ո ղ ա Լ ո վ մօտե– բանուորական երիտասարդակա՛ն դպրոցներում խաւո րապէս դժուար անում են– ռուսաց լեղո ւից եւ
ցալ տէրտէբին՝, ա^ն առաւ ; Տ բէտէրբ նռուեց դէ սովոբում են) 4է00ից աւելի աշտկերտնեբ : Այժմ յատկապէս գրաւոր աշխատանքներից ՚՛ Հայոց լեզ–
պի ՐլՌԼՐՐ ––՝ւ անհետացաւ մ ի դէղի ետեւ ։ ուսում՛նական տարւոյ վերջում մեր դպրոցներում ո ւ ի գր ա ւ ո ըվ, ց ներ գաղթս զն եր ի եր եխաՂ եր ի սը^
՜-^շյ^Գ ՛ԼՈ ւբ բաւնւ , մրմնշեց իլւից՛կինո գորո սովորում են– Խերգաղթան 7.457 աշակերտ , բաց՛ի խալներբ տեղի են ունենում մեն մասամբ Բ. ^ .
վագին ե լ մա՛րգ խեղդողի պէս կռացալ իր լուաց– 492 աշակերտներից , որոնք ս\ովորտմ են ֆաբրի - Փ* ՛հ * Կ* ^* եւ 7*՛ 5 * տառերի .ուղղագրութեան
քի վրայ կա-գորնա բանա յին եւ արՀ եստագիտական դպր ո ց– մէչ.
Օ էրա էրը, մտախոՀ , Հա յեացքր գետն թև) , գ%\ում ն՚՛եերում ; Այգ չփոթի արմատնն՚եբր պէտք է վւնտռեյ տբե–
էր մեռն՛ող Տէր Մ ա ր ո լ ք ի մօտ ւ X, եր գա՛գթող Հայերի ե ր ա խ աներ բ ամ էն ուր եք ւելաՀայ եւ ավեւմտաՀայ Հնչա բա^ն՚ո ւթե ան լեզուի
Լեռնա յվ՚ն եր կրի մ եղմ արեւբ իր կենարար ե– շ ը Գա սլա ա ա ահ են չեըմ Հոգատարութեամբ : Ղ* բպ– տա րբեբութեան մ էչ X
ռաքնդը թափում էր նրա ուսերին, մէ^քթն՝, դէմքին ր՚ոց՚նեբբ ապտՀո վե լ են՝ (Լ\րանց \ո ւս ո ւմնա –օժանդակ Հանրապետութեան՛ դպրոցներից ՚։ ստացա ան
ե լ շարժումները թեթեւ օգի մէչ, տէրտէրփ մէք նիւթերով, դ ա ս ա գ ր ք ե ր ո վ , գրեն՛ական պիտոյք - տե ղեկութի ւն՝.՛. երբ ցոյց են տալիս , ոբ արտասաՀ–
այ՛՛լ քան էին՛ վառում կեանքի ՛նար աւր՝ , որ ^Լ՝ա իր ներով ։ մանից եկան եբեխանեբբ ուսմտՀՆ մէչ ց՚ոլցաբե -
:
արագիլի քիթը երբեմն օդի մէչ որելով Հ ո ա ո ա՛ո ւմ Զանազան երկրնեբից Հւեբգաղթան Հայերի ե– բում են մեն յառաչդիմոլթիւյն՛ 7454 սովորողից
մ ի \վատ
Էվ1 ու խմում այգ գոլ ու թեթեւ օդբ յլնտիր գին՛ու րեխան<եբբ սովրել են\ տար բեր դպրոցներում , ուր 6080 երախա յ չունեն ոչ գ՛ աՀ ատա՚կան ։
պէս : <ձՕխայ^ Հառաչեց տէբտէբյէ եւ աչքերբ թբբ֊ ուսմ սճնւ մ ի աս\նա կա\ն գբո ւթ ի ւ ն գո յո ւթ ի ւն չ ի ու— Լենինակա՚ւ քաղաքի 494 ււ" վ ո ր ալ ի ց 2*րգ քառորդի
չեց զգալով երակների մէչ մ ի քաղցր առող ֊ նեցել , ս ո վո ր ե լ ե.ն տարրեր առարկաներ որոնք ի– վերում գնաՀատուե լ ես՝ 460 երեխա յ , տբոն՛ցից
էութիւն՛ ։ ՚Հյա գոՀ էր , որ ինքը* չէ մեռնողբ, ԳԴաց րենց նաւալով ու չափո\վ ամենեւին է լ չեն Համա 70 առ Հարիւբբ վատ գնաՀ ատա կառներ չունեն ,
մ ի անաս ե լի Հաճո յ ք , որ մարգ ոլբ\իշ ժամ աՏնակ պատասխանում մեր դպրոցների ուսման նբագբե– էչմ ի ահն ո ւմ 1 97 սո\վո^ր ողից գնաՀսւտուե լ են՛ 1 02
լաւ չ ի զգում ։ րիէն՝ : Այդ գպբո^^երԼում նր՛անք չե՛ն՝ անցել բազմա աշակերտ , որոնցից վատ գնաՀատական եւե՝ // /// ա -
Ա օ տ են ո ւմ էբ աէբ Մ արուքենց խրճիթին ։ թիւ առար կաներ պատմութիւն , որոշ տեգե - ցել , միայն 1 բ ։ Հայրենադարձ երեխանեբբ մեն ե–
Ա բ խում բ կիսամ երկ երե խան եր խրճթի ա– բում լ^Նագիտոլթիւն , դարվինիզմ , Էլ խօսք չի ռանգով սովորում ե(ե\ յատկապէս Հարոց ե լ (հոլ
ռաստաղի պատոլՀանր շր^ապատան՝ ԴԳոյչ առա^ կարող լ ի ո հ լ Ռո ւսաց լեղո ւ ի ե լ գ բ ա կ՛անո ւթե ան՝ , սաց լեզուն եր ը , մ աթեմ ա թ ի կա կա՛ն առա բկանե ր բ ,
կռանալով գողունի ներս էին նայում : Տէր Հմայ֊ սովետական սաՀմանագրո ւթեան՝ եւ ա յլ առար ֊ ԱԱ ՌՄ ի պատմ ութիւն ը ե լ ԱտՀմ ա* .ագրո ւթ ի ւ ն յլ ։
եակբ նոր էր մօտեցել խրճթի շէմքին , որ ներսից կա\\\ե.ր ի մ ասին՝ ։ Մեր ուսուցիչների բանասիրութեան Հեաեւա&՚–
նրա առա^յբ կտրեց զառամեալ կորաքամակ տիր ա— Ուսման գոբնում առանձի\\\ դժուարութիւն՛ Է քով այժմ գարոսներում Հայ,բ ե՚Նադարձ երեիսա ֊
առաջացրել տարբեր
մ այրը եւ նրա ա^յ* բունելով կանղ\Լ՝եց ՛ո լ Համբա— երկրնեբից նաեւ այն Հանգամանքը, \ո՝ր տարբեր ներր արգէն աղատ վերա՛ռ վ կարողա1՚ո՚ւմ են՛ կար–
եկան երեխա*– երբ իսօսո՚ւմ են գալ II՝ ո ւ.ււ ա ւյ լեղուով ե լ իրենց կա^ք ղալյաՆՀն ե ր ր
Ոտնեբալղ մեռնիմ , ախր տէրտէրս • * « քի– բա ր բա ահերով , որոնք ամենեւին չեն Համապա շաբագրել Հայերէն :
տասխանում մեր արգի ։ԱՀա տ յ ս
թբ վռՐ քաչելով, լաց ո լկումեց սրսռաւբ , կաբնես գ բ ա կան լեզուին
դժուարութիւնն երբ պէտք էր կարճ ժամանակա - Այժմ արգէն այնքան են ըն՚աելացել ներգագ ֊
Տէր Հմայեակբ նրա որդու Համար կեանք էր բե միչ֊ոցում յաղթաՀարել եւ ներգաղթ՛ող եբեխա՚նտե- թահ-՚ւերի երեեիւանե^ր տեղական ե րեիսա՚Նե ր ի
րելու։ ք՝աց թողեց տէրտէր ի ա^յԼ եւ կարմիր թ ա շ– րին իրե^ց դիտելիքների մակարդակո՛վ Հասց՚Նե ՚ Հետ, ոքր գժուար է ն՛րանց տարրերել մ իմ ե անցից \
կինակր գօտկից Հանելով՝ փակցրեց մի աչքին, մեր երեխաներին ; Ներգաղթածների ե րեիւանե րյշ աչքի են րնկնում
յետոյ միւսին ե լ օ ՚ ՚ փ ֆ , քոռանար լուսս , օ ՚ ՜ օ ֆ • • • Մի տա ր ուա յ բնթաց քո ւմ աՀագին յ աԳալ ու. - / " ք ՚ լ ե բ ի , արտադպրոցական սլարասլմունքներ՚ի
թիւնն՚երի Վ֊^՚Ր" յ I1 Հ.^ա ՚
մբմնչեց ու Հ ե տ ե ւեց Տ էր՛ Հ մա յ ե ա կին , որ ՛ար ա գ է Հասել մեր ԳաՐռռ.ԸՀ մարղական Հանգէսն՚երի, գեղարուեստական խյլմ–
անցաւ օդան ւ Հանեց դեղնան ԳէԻյսյ Ր կր * ա՛ո ւե ց պատճառ՚ւ եր բ անՀ բաժ ե շտ օ բ էԱ՝ առաջադրել էին րակ երի եւ բազմաթիւ այլ բնաղալառներում :
ներգազ–
Վսա.ւ Հասեոէ. կա րէ ւկ Հարսին\ եւ մ ի չարք ձեո\՝.ավ կումն եր՝ կազմակերպել խմբա՛կներ, Սովորող երէիսաների զգալի մասր ը1՚գգրգուաձ է
նստեց
սաքուին՛ ։ \,րան Հ ե տ ե ւե ց ին տ իր ամա յ ր ը ք թան երախաների Համար առանձին՛ ՛ո՛ երական (սկաուտ՝) եւ կոմերիտական (Հա–
էV13՛կինքՐ ւ Ո Ր ննկներբ չվելով ց ալ՛ում Էր ու լրաց ո ւցի չ պա րապ մունք\ ե ր ո ւձն ՚ենալո լ ն, պ ատա ֊ մայնավար երիտասարդական կազմակերպութիւն
տբոըլոլմ ։ Զոքեց մ ի նան բ լռութիւն ։ կ ով , կա՛զմ ակ եր պ ե լ անՀ ատ ա շա կ ե բան ե ր ին՝ օ գ - մ է է ՝ նրա՛նք Հպարտութեամբ են կրում կարմիր
Անկիւնում , օ^տխի կողմյէ, նախշոճն վերմա նելոլ դոբնր) թերի, անցան կամ ամենեւին չան–^ փողկապր , պիոներական եւ կոմերիտական կրծ–
ցան
կի տակից ցցուել Էր Հիւանդի դեղին մօրուքբ ։ Մինչեւ առա ր կան ե ր ի պա կա ս ը լրավւելոլ, Հ ամար : քաւԼ՚շաններբ յ
Ղ՜Էմքբ խիստ էր ու սր՛ուան : Վ^եըմակը շարժւում այժմ է լ գոր՚նոլմ է 121 խմբակ, ուր ընդ– Երեւանի Պիոներական Պալատի եւ Լուսաւո.
տան
էր արագ Հեւոցից : գրկուան ե\ն՝ նեբգազթանների 1107 ^Ր^խայ որոնյ* րոլթեանՄթիստլոութեան գեղարուեստական խյէմ–
յամառ
Ա*եոձնողի տաբեց եղբայրր մօտբ թէք բնկան կերպով սովորում ՛են : Այսպէս Լենինա - արուեստի ո, արուեստդ/, տա կան ինքնագործ
կա պո յտ թաշկինակով , ճանճերն էր քշում նրա
դէմքից եւ Հ՛ո դա ց ո լ աչքերով նա յո ւմ Հ իւա՝Լ դին ։
Հիւանդին ա յ դ ա ռ ա ւ օ տ Հաղորդել էին , բա յց
տնեցիք, որ անյոյս էխն , դեռ չէին Հաշտուել մա– կանանց խմբի Հ ետ եկեղեցի է գալիս նաեւ իր ի - կսկծալով փսվւսաց տիրամայրր եւ լուռ Լա9 ո\վ
բերանր
Հ ի Հետ : րիցկի՚նբ՝ ԴէՒ՚է^ կանաչ փուշի , Հագին մախմուր ծռեց : Իրիցկինն է լ լցուեց :
Հիլանդյէ խոժոռ, նայեց առաստաղին , յետոյ միակ իրիցկին՚ր** Ամէնքը նայում են իրիոկնոչը,, ՝Լուձ ՚ " ՚ " օ՞րն ա պիտի տեսնէինք, վո՚֊շ ւ
սկր–
՛ուզեց մ ի շարժում անել , բա յց թողեց կամ ան կա~* իսկ իրիցկինը նայում է իրե՛ն՛, Տէր Հմայեակին % ասաց ու ծ ն կ յ ֊ ե ր յ չ ծեծեց, չզսպելով իրեն՝
բող եղաւ եւ ն՚ո ր\ից աչք՜երբ փակեց 1 Տիրամայրբ <ձՕտացդ մեռնիմ , տէրտէր չան», մբմնչում է սեց Հեկեկալ ;
էԼո՚՜/"Ր էրերցն Լ Լռ Ո1 ^օտեցաւ Հիւանդին ։ ՒI՛ ԷՅ ԷՀ է ՛՜Ս" ՛ԼԷ 1 & ւ աՀա Հանդիսաւոր քա յ լեր ով ֊ Տէ, "է) չ"ր " ՚ ռամ ա յա Լան. ձայնով
Տէրտէր քան ։ ներս ամէնից սաստեց
Է մտնում Տէր Հմայեակբ եկեղեցի, Տէր Հմայեակբ, ձէնգ մ ի ձգէ, ի ՞ ՛ ն չ է
Հ.. լա-նդբ աչքերը լա յն բացեց եւ նա յեց Լուր– գիտուն , ա չքե րյւ լու լ՚չ , տ իրական նա յո ւ մ է իր եղել ) Ի°սչ կայ լալու :
Գյ։ % ՝\յբա գեղեամոմի գէմ՝քր կաշռւ տակ արդէն առչել եւ սկսում ժամը ։ Ւնչ ե բ I կո ւթ ի ւն ... Եւ Նա զայրացաւ այգ լացից ե լ ուզում էր աւելի
գնագբւում էբ 1։Րէ^՛*՜ ՚ Ղ 1 " V հ։Լ\ Գ ^ռաօ զանգ եւ ա– Հև՛ա՝ խանդաղատանք զգաց գէպի մարդիկ։ Մին՛չեւ թունգ յանդիմանել իրիցկ՚սոքբ • ՚(,րա Համար
Հեգ եըեւոյթ էբ տալիս նրա Հայեացքին ։ Երկու անդամ գէպի Հիւանգբ նա բարի զգացումով լրց^ սաստիկ անախորժ էր այդ լացը ե լ անտեղի :
ա կ ն ա իւ ո ււ ո չ ո ւմ Հարցական սեւ ա չքե ր ը կա ընես ՝ոլեց ։ (յ ե ա ււ յ այգ խանդաղատանքը անցաւ գէպի՛ Հիւանդի Հտգեվարքր սկսուեց։ Գաժան ժպտի
նմ ան մ ի շաբօ
բներից՝ դուրս նայող անՀանգիստ մկներ լինէին։ է՝1ՀՒ9^էէ*՝^ 1Լ ա յ ՝ ^ ա Է ս ախորժով ճմլեց՛ նրա՝ "ի(՚— նրա նմռուոգ գէմքի ան–
Տէր Հմայեակբ նայեց , Հիւանդի սրուան ՔՐ֊ ա ը , ան ցաւ մ Էչքով ե լ փոիսոլեց մ ի քաղցր սար լ լ. * է է
թին, այգ րի թ բ փակագնոգ երկու Հարթուող *** , սուռի, ււ ր տէբտէբյէ այդ զգացումից աղատ՚ուելու կիւններում ; ՀիւաՆգապաՀբ չոքեց անկողինի մօտ
կօսն երին եւ մտանեց որ է լ նա վեր կենալիք չու Համար , Հառաչեց ե լ աչքերը ճպճպացրեց ։ ե լ Հիւա՛նդի աչբ ձեռն աոձնելով, ետ արեց ^*Բա
ն ի : Ե Լ– ապաՀովոլթեան զգացումից բարձրաձայն Եւ պաՀանչ զգաց մ ի բան ուտելու : մ ազեբր քթի փիա յ ի ց * Մ եռնողը նա յեց առաստա
Հառաչեց (ֆետո ւ ն\որից նա մտանեց իրիցկնոչ մասին՛։ ղ ի ն , ՛ուր մ ի բան կաբնես աչքովն բնկաւ՛. ք՝այ&
֊ ԷՀ , Տիրոչ կամքն է , ինչ կնենք ; Եւ նրան թուաց, թէ իր իրիցկիկ զրկուան է, դա թւում էր ՚. Նա ցնցուեց , խոր բ շնչեց եւ մնաց %
0 ՜ օ ՛ օ ֆ , աչքս քոռանար , վուշ, գողունի քիչ է գոլբգոլրուան ք եւ ժամանակն՝ է նրա՛ն; փա Երկու ր ո պ է ա չ ա փ մաՀբ կատարում էր իբ կո
աչ
Հառա չեց ա ի րամ ա յ րբ եւ թաշկինակը տարաւ ղաքշելու , գ ո Հացն ելոլ ։ պիտ , անասն ական գորնբ ; Մեանողբ բացեց բե–
քեր ի I ւ \,րան Հ ե տեւեց չո բացան իրի°կի՜– Ր 1 րանբ, որսաց օդր եւ երկար պաՀեց թոքերում I
Տէր Հմա՚յեակյէ երագների Հետ էր : « հյեղճ իրիցկինս չորս Հատ շապկացու ա ււ- ($ետ՝ո ւ կաբնես մ ի շարժում է լ ուզում էր ա–
Հ Աերոբ ազան՝ տարեկան՛ երկ՛ու մանէթ, Տ ի– ՛՛ն ՛եմ , թոզ Հագնի պո լ պո լ », մտանեց նա ։ նել; Ամէնքյէ վեր կացան ե լ սպասելով նրա շավւքք
լոպոյենց ա՛ն էն երեք մանէթ * * *$>մտանում էր նա՝ . ՛Լ, ա մոռացել էր մ եռն ո զին՛, (կանկարն միայն՝ ման՝ քարացան , մնաց ին– ն՝ո.ր դիրքերում :
ղուն
Հաշուելո\վ իր նո\ր սա ւս՛. ալիք եկամուտները ։ ք՝այց նկատեց, որ մեռնողբ իրեն է նայում ։ \,րան թբ - ՀՀ իիւալնանդը գւ էպՀաաՀնբգել նէշբաւնա կաարդլէիցն։ Հայեացքով դո
չէր կարողանում կենտր՛ոնանալ Հ ւաց, թէ մեռնողբ նախանձում է իր առողաւ- նա յեց իրայիններին
Տանկաբն մ ի պատկեր։ ԱՀա ինքը, Տէր Հր– թեան՚բ , նխեփին : Եւ տՀաճութիւն զգաց , ՛որ նա ՒրիցկիսՐ օձի կնանի պէս վեր թռաւ ու ճչաց է
մայեակր , եկեղեցի է գնում , Գ Լ Ո ՚ - է ՚ Ր լ ՐաԲ՝^Ր 1 Հր– իր նախանձով գալիս է թո ւն աւո բ ե լո լ ա յս .եր^ս - Տէր Հմայեակբ մ ի պաՀ խռովուեց ե լ մաՀւԼ*
պարտ, առանց մրՀյակոի՚. է՚նքբ Հերոս Է. միակ ^ե^է ° ա ՚՛ Նրան թուաց թէ Հիւանգատէբերն է/ Վանելու Համար սկսեց ան բ I ական , բարձր ձայնով
քաՀանան , գիւղի կանայք, աղ^յւկերք, ներ ու ֆա– ՝նո յն ն՛ա խանձով են լցուան դ է ա ի ինքը ե լ ասաց * ազօթքը :
ՀԷլ նրան՝ են նայում ։ է ր Հմայեակբ՝» մատնում • իշալլաՀ ,՛ տէրտէրս թեղ՚շմ կր լաւանալ , Ա՛ եռելի ս ա ռ ա ծ աչքերբ նայում էին մ ի անլուռ
ծելի , ծանր
են ամէնքբ ե լ մեն Հերոսութիւն , Հմայք կայ այգ իրեն ո աքովբ նխերուն նշխարք կբ տան ի * խորՀուրդով :
բառի մ՛էչ՝ ձՏէր Հմայեակբ»։ ԱՀա իր եաեւից ԷՀ » ա է ( ՚ տ է ր չան , նի՚երըլ քեղի կրէ մնայ , ԳԵՐԵՆԻԿ ԳԵՄԻՐՋԵԱՆ
Fonds A.R.A.M