Page 107 - ARM_19-1947_04
P. 107
ա Ա &Ա X
յա* դա՛ւք։,։/ կո իւռ1արհինք մեր ան քանի մր վայրկեան լոութիմվա յեաոյ, ցոյց աա֊
թիւ֊ I աՀաաակն ե րոլ. չէ րէ մ Է՛Լ առԼեւ.. այն ւ1աՀա - լո վ Հ էտղաթումբբ «• *
աակճկրոլև որոնք էւկաԼ, մեր Հերոսամարտերուն Սուս ձէնգ , լակոտ, ուրիշ^երբ էէ"1*ն նո
Գա շն ակցութ եան Օբբ նուիբա կան ար մ բն Է մկլ ,ւ–ք Օթօմւ Խանանաս ո, , Եըր Բա. րեց, բարկացաւ տատս • ••
մեզի Համար : Աևիկա աարեգարձի թուա շարաբս/ւ. , ՛Լար աքի լէ սէ , Ա ա ր տա է ասլատ եւ. ու. Ե-ւ աՀա տաս. եակ տարիներ • երկար ոլ դա
կուսակցութեան մր (քր իր աէքք*ո%Է գ"ռֆ^ոՍ֊Է՚ոլ - (•է է՛* եր : ժան • Հայրենիքից Հեռոլ եւ֊ Հեռոլ սուրբ Հ Ր Ղա՜
թիւնո ի սպա» գրաւ Հայ ^"^բվուոգին ֆւ 5 3 * / ՛ – Մեր փարքէ եև հպարտ.՛՛ ւթե ան օրն Է այսօր; թսւմբից , օտաբութեսմէ մէջ, անդամ մը ե՚֊ս
իւն ր ւ ի–֊
կար աարիհեո հաոայեց Հ&ոո է ՀեֆքքԷ Հայ 01 ղավա Էւա կան ԳաՀԼ ակցութ կ*ոէ խաեմ Հաւատարիմ մ՝ ալ ԳաշնակցութեաՀե
\$90էն առաք թ ր քաՀ ա յ ա Վա ա՛ ի կոսքորա^նԱ - ԽԱՆԱԱՈՐ8Ի տէար ն , նրա բառ՛ն . Հ՛րա պատգամին •*
է՛է յ քալահքւեբբ եւ ա ո ե ւ ա դուքի^՚բր Հաքիւ Րէ Ո՛ խ՛ո՛ է*քէ՚1ք է Գա * ն անցա կա*՛ի Համարէ
ա ր ձ ա գ ա ն գ կր գամէին Հայկակա բաբձբաւա՝ գա֊ ւ ու այ առթիւ , յարգանք ձեզ Ա՛ք
կէն Հեռոլ շրջաններու մէի ՄԵՐ ՈՒԽՏԸ ՕՐԷՆ* է ա ք ե ւե ք ե ան Ա V. փա ք զ ետ ի ափին Հանգչող սուրբ
Ակ. Հա դուրժելի էր Հայ շինականին կԱա քր է Հ ե Հ ո աներ , այս տ ոզե բ բ թոզ թար մ հաղկեփսւն ք
Թուրքն ոլ ՝Բչւրար կուդային կո կողոպտէ ին ղի^~ րքրսն ձեզ եւ ձեր բախտակհց Հօրս տ
ՔԱ) կր տան– էին իր ոսրԽ –ր , աՀխարնեբբ եւ կ՝ա/ւե– Հայոց ձորի երկայնքով, կր սլանայ , կբ Դ ար ւպ ա գի ա ցի
ւ անդէին .իր Հարսեբւ ու աղջիկներէ։ Հ ա / գէ*– ~ վաղէ , ա էեւելեա֊ն Ար փա յ գետբ ՚. Բ*֊ ո ւթեան
զառին, լհուահ մրանան աշխատանքի հ Համրերու֊ դեղեց կութիւՏն՝ երով լի Հաքոց ձորր եղել է միշտ
թեամբ կբ տանէր այգ ԼՈԼԾ՚բէ Համ իա եան վարչա իմ բո սա րԼդդէմ բռէւութեա^ձ. եւ ՀալահաԼքի : Հ• ՆՊԱՏԱԿԻՍ ՀԱՍՆԻՄ ՄԻԱ8Ն
ձև լ ի՛ւ աակ կաց ութիւ) բ ՀեազՀետէ հ՜ան բացաւ : Տ» Ղ*ա Հ։. ակց ութիւն ր ^ Հոն ունի մի սուրբ ուխտա
րււնրսոձիական թուականներուն Ա՚ուսա ք*էկթ վայր՛ Գա րա լա-լեաղի Այար գ1՚լղի մօտ, ճիշգ դե–
կ՜՚առեւա* գէր Կ լ *~էի*֊զաբր 1 ա յգ դ ե ռ ա տ ի Հայ ու ֊ ա ն ավէիե , ա ՚ Հ ե ս տ ա կա՛ . բլէ ակ թւ աակ կր Հա֊ ղ– 1էյ սու էս երգեց 1ն ո լ /»• կ ան ա" ո՛ ք , ագո ի՚ե
ազատոլ
Հինւ Հայ մողովոլրդր , գաւառներէն մինչեւ Պ ս ֊֊ չ ՚ աւելի քան երկու Հարիւր Հայորդի եր՝ Հ • է/ * աւե բր իհլրեենէո ց սոտ-թ• տ՚ւիՀ մէջ եւ հարաւի
թեա
էի ո կ :• պաՀանջէր ոճրագորհ քիւրտին պատ իմ բ : Գա շտ ակց ո լթ ե ա ւ ուիւտսալ զինուոր՚՚երբ է ՚ ոաղավւարին :
իսկ կա ք. մի րԱ ո ւլթան ր անպարտ կ՚արձակէր զայ՛ն։ ՚ ի ե տբ ամէն գարուն֊ բա րձրա ա լո վ ուխտի ՀերոսակաՀ ե օղերու եւ տենչերու արձաղանւ–
Ս.յղ թ" ւ֊ա կա ն\1 ե ր ո ւձն է բ որ կբ ստեղհո ւէր կուգսք յ այս անմաՀնեւու դեյեոմա ին՛. Կ ր որբէ քր է ո ր կ։ Հաս իմ եղի եւ կ*ոզելո րէ մեզ :
գաս -
՝Ր ր ի ս ա ա իքո րն/ եր,ու , քիո սաոմն. եբոլ Հայ Տ • ՛հաշ ֊ կ ՚ տա՝ Լ մ եռելն երի ս/ւ էհ քր եւ նդովքյ մ ար ՚ք՚անւի տար "– ե • ՚– կր բա րղ.ո լին ու կր Հ ին նան ,
նակցռւթիւնբ որ իր քաջ ու անձնուէր Հերոս* երով սլան ւ Լ րիձն է Գա շ ա կոո ւթ իլն ր այնքա՛ն 1լամրա այ եւ կբ ղօրա–
սլիա լ նա լիր ո լէ ր Հայ ազատագրութեան պայ - Ե՚՚ձ Համար նարութ լ. եղաւ, երբ մի օր տա, ՛նայ վաթո րիկՀ ե ք ուն դ՚մագրեէու Համար ։ Ա/ն -
քարին հ
աիս վէէշին բռնահ մօրեղբօբս տունշ կ՚երթայինք, ւն ամ կուռ է Գա շ՝ ակղութեան շ է քր որ ո չ
Այսօր 5Տրգ աարեգարձն է այգ կոլսակց՚ոլ ^ եւ բլրակի քովէն ա ց՛՛ելիս , տատս ինչ Ո ձ մ իւ բս-նւ մէկ ԲՆ կ րն ա յ վտան. գե լ Որ դոբ ւթէւյՂ ր
վավէսայ . ի/աչ ՛Հո։ ե ց ոլ ա չքե բ ր սրբեց : ՛Իա շն ակց ո ւթի ւՂւ ր կբ ՛՛մա՝՝՛ ի Հաստաբուն կաղ֊
•Ա լղ տեսար ան բ մեհ յուղում պատճսաեղ ինձւ ՚^-իի մւ ո է. իր ճիւղ•՚. րր քլ արձակէ քամիներուն գէմ
Ո՛– Հարց տուէցի •- - ա խռով ՚
բ.
Հասնում իրենց աներն ու պարաէղ եբն եւ ուտելիք բարկացաւ
ու Հագնելիք վ/ախցնում ։ «Մ&՚ք մեզ գողանում — Ր %< կա ւ ա աւո ք։ , նչո®ւ խաչ Հանեց ^րւ Գա Հ; ակցութ իւն ը վյարո ս մ ՚ ՚ձ է որ լո յ ս կր
Ա ո* ւս լակ՜ տ , ձէ՛ դ կտրիր ,
ենք% ասում էին– նրանք։ Թուրքերր Հայաստանի ս՛եռ է օտար Հո րիւոոՀ ն ե է. ո լ վրա յ թափառող Հա յու֊
կ առավ արա ւթեան ա ւշագր ո ւթ ի ւ ն բ Հրաւի րեց ին իժ I. ա՛ն վրայ* ջաՀակիրն է մեր ազատագրութեան ,
այգ ի րե . ց Համար անցան կա լ ի եյ– ե ւ ո յ թ ի փբ^յ 1 - Եթէ շրսես , րոլորէէ պիտի պատմեմ 58 երկար տարի եր տայեր է ազաաագրու ֊
հ ,,դ , ր,,ի ;
՛Բա ջազին ունին քար ր սրտի վրայ գ՛նելով Հրամայեց թեան պայքաշ բ :
խսար լ վ/ակել սաՀմ ան ր , ա ր գիլե լ ան֊ ցուդաբձբ : ւբս լաւ գիտէ ր թէ որ քա՚՝ չարաճճի էի ՛իա շ՛՛ ակցութ իւ–՝, ր ցա^ւ ահ է իր սերմերբ պա
սրտի
է» ր ե լան ի մաՀմ ետակաՀն լւնակի չեեր ի ց մ ի քա֊ Ա ւո ի սլա ե ցաւ դուրս տալ իր մէջ պա՛–, րարտ Հողերո՛ւ վրայ ել ամ է՛հ. տարք, իր Հունձքր
՚յի"Բ Դ՛ու1 գաաուել էինտ , թէ Հայ աւազակներ զին ո ւահ գաղ>ր՝Ղ–իրր - աւե ք ի առատ Է ել ար գիւն ա լ՛որ : Անոր Հ իմէ ա գ ի ր
ուած իվ ենց ա-1 եբն են/ խումում եւ ուտելիք ու 1Մյ-բալա Հաւէ , ասեմ , բ ^ յ ց ուրիշ մարդու առաքեալէ երր հ ան– օ թ տղղին ցաւրն ու կարիքնե
չ րսես Հա՞
գրամ յափշտակում ; \,ախա րարապե ա բ եւ ներքին րու՛. * ոչ մէկ ջա*՛. ք չենւ խ՝. ա յահ ճար <ու դարման՝
գորհեբի նախարար Արամր գամանօրէն՝ պատմե Ջէ , չէ տատի Աստուահ վկայ չեմ րսեբ.** ղէոնւեյոլ Համար :
ցին/ յսձ ցաւոբ՚ւ երին (որոնք կարոդ էլն առիթ տաք Ե րբ թշն ամի ե կաւ , լ՛ ո լ ո ր Գաշ\ Հ ակներ ին
Տա ճ իկն ե բ էն Ե րեւան մ տնե լ ի ր ե ց Հ աւատ ա կիցն ե– Գա շն ա կց ոլթ ի ւն\ր յան գգՀ ահ է ՛նաեւ պայքա -
բի" պաշտպանն ք ու Համ ար^ եւ նրան ց պարագլու— բռնեց ու ււ բաթնատենրտե, ր նետեց * . . Հար իւր\Ներ ի կր րիլ Լարերու եւ սուլթա՛՝։ եր ու դէմ յա-նուն Հա ք
Հաանէր
բան. տար կետ լներ ի(լ թիւր մոգռւի ուրդի փրկ՛ութեան յ
խի Հյաբուլի դիակր փռուեա ՀԽւ՜ա ՝Բաջազն ուեու
լուս ամա ւ ա ի տակ : Մի Օր է լ , շատ կան ոլխէն բոլորին ժողվեց ել Ա. րնգՀատ պայքար մ զահ է տ գի տ ո ւթե ան՝
–յ\ ձն ւնե լով
տարաւ . ճիշդ ա յ ս դե տին ափին , մ եր գէմ , բռնա կա ք ո լիԺ եան ց
Տաճ ՚. կ բարձրաստիճան անձնաւորս ւթ ի ւ\նն եր աան բարձ բութ իմ՝։ ից Հ ՚էսԴ ան գ ա մ աւե լի բարձր մէն՝ տեսակ ղոՀողութքլն , որովՀետեւ իր իտէալն
բն գ ո ւն լ ո ւմ էին կառավարութիւն ի՝ց ք ա զ ա ք ա վ ա ֊ քար կայ* • • էգ քարից բոլորիւ գետբ թափեցին էր Հայ մ–ողովք.ւրգին ազատագր ո ւթի ւն ր *
բութ ե ամ բ եւ պատիւներով : Գա րա թէ կիր փաշա ֊ ողջ ողջ։ Հայրդ է լ նրանց մէջն, էր, Աստուահ
ձին ճաշասեղանէ տրուեց տեղակածն՛ Հարուստներից մեղ խղճաց ու Հա լրգ աղատուեց . . . Մ ու՛լիշկա՛յ չր Այսպէս է ո Գա շնա կց ութ ք. ւ\՝ բ երէկ, այսպէս է
մէկի Գէ ո յ դ ե ան ի այգում : Գեոպան Ա աՀմԷտ Ալի Հասահ Հլսյբգ փա խաւ ել տոլ.Լ եկաւ» * * Խեգ - տ յսօ ր ու ա յգպէս ալ պ իա ի մնա յ վաղր Հ
փ ա շ ա Լ Հ անղ ի ս աւ՛ո ր ապ է ս բն դո ւ ն ո ւե ց քաղ ա քա - գուահ-Լերբ մինչեւ Հոս եկան . ու Հոս, էս բլրա Գա շն տկց ո լ քԺիլնն է որ հնուձն գ տ ո ւահ է նոր
յին տան մէջ սսմնգուխնե ր\ն՝ ու մ ի՛ջան ց քն ե ր բ՝ կին տակո նրանց գե ր եղմաձ. շին ե ց . • • Ան աստ - միտքերու, –ն ո ր գաղափարներու ել առաջնորդեր
հահկուեցին գորգերով ել քաղաքագլուխ Թ՛ * ուահներբ թ ո յ լ չի տուին որ ամէ՛՛ն մարգ իր մեռե է ազգ ո ամբողջ 5 8 տաբի յ
Տաշեանբ շ րջ ապատ ո ւահ օդնա կան՝ երով բաբի լին տէր կԽ՚աք • • • Աստուահ մեզի , պառաւներիս Գա^՝ ակցութիւնբ այսօր ալ կր շարունակէ
առաքելս ւթեան
գալուստ ցանկացաւ նրսմհ՝ : \քո յն վերաբեբմունքն •վրա յ պարտք է դրել ոբ ամէն անդամ ա յստեղէն ճամ բա՛՝ Հ ա լա ա ա լ ո վ իր ս ր բազան
ունէք։ մաքառն ո լնու կառավար ութիւն ր Հանդէպ անւ ցնւ ե լիս , խաչ Հ ս/֊ են ք ել ան Էհք ասենք վատ եւ իր դա գաւի արին : ՚
քՒուլքիոք դաշնակիցների՝ Գերմսձնիոյ եւ Աւբս - մա ր գաս պ սճ՝– նե ր ին Հ
տրիո ք ներկայացուցիչների վերաբերմամբ % Փա որ ո լ, պա էէ/ ի լ այս փ առա պան հ կուսակցոլ–
Իսկ մեզ, Հորերիս վրայ պարտք կբ Գ^է թետն, ե լ աւե լի կորով ու եռանդ իր զր չին բա–
ՀԱ8Կ ՍԱՐԳՍԵԱՆ Աստուահ , որ մե&\ անք գ Գաշնակ գառ^Ն անք , եւ ղա կի՚Լ մ ին չեւ որ Հա ք ժոզո վուրդ ր Հասնի իր գե–
քալենք րագոյ-Լ
(2) նրանց ճա-1՚; ապարՀով պատասխանեցի ես) նպատակին ։ ՄԷՏ . ՍԷ
ԱՄԵՐԻԿԱՑԻ ՆԱԽԱՐԱՐԻ ՄԸ լաւ Է որ ես այստեղ մնամ եւ զբաղիմ ա յգ Հար րեն : իյոՀ արարը ,ել նաւուն սպան երբ կարկանդակ–
ՏՈՒՇԵՐԸ
ցերով .. . ներ բերահ էին : Ուրախ ղուարթ մթնոլորտ մր
\,ախագաՀ ր պն գե ց ել ստիպեց ոբ իրեն ֊բէ կ ե - կար, բայց նախագաՀր Հագորգակից չէր խրախ -
բանամ ։ Ակամա լ տեղի տուի ։ ճ ալքին :
Այո նիւթին մասի։, չխօսեցանք մինչեւ մեր Երբ Մալթա Հասանք , աւելի քաւ էր ՚. Տ ա հ ա -
քտՄՈ* Ամերիկեա^Ի թեբթերէն առնելով քաղ - մ եկԼո ւմին նախորդ օր բ՛, ԿէսօրԷ Հ ետք խ>ռ,րՀ\բբ ՜ նէաւ,՝։ Հազիւ Մ ա լթ ա ք ի նաւաՀանգիստր մտահ ,
ո ւահ ա բար կր Հրատարակենք Հատ ո ւահ Լ ե ր Միաց գա կց ո ւթ ի ւն 1 եր ո լն եցա յ ս պա յ ա կո յտ1ն Հեա ա յն բբիաա ական ռաղմա աւոլ մր կամ րջակքն վրա ք
եալ ՝\յ աՀ ան գն ե բ ո լ ն+ախոբգ արտաքին նախարար Հար ցե ր ու՝ չոլէ՛՜ջ որոէք կրն ա յվտև հաղ իլ մ եր բա /ոեսաք Զ Ր * ՚ ԼՐ՝ հովային Համաղգեստավւ ՝ԲսՀէի
ճէյմս Պբրն՚զ յուշեբէն֊ որոնք առանձին՝ Հատորով ցակա յոլթեան բն թացքի՚Լ՝ : Անգամ մր ՛ե ւս Համոզ– մ ը վայր կետն՛ վհրջ , ՛Լ՛*՛ 1՛ է–ա " I ՚ ո Ր մեր նաւուն վ ր–
լոյս տեսան քանի մբ շաբաթներ առաջ • ուեցալ թէ աւելորդ էր իմ մեկնումս : Գացքւ նա - րայ եկաւ իր աղջկան Հ,ե տ : ճաշի նսաանք* տասբ
194-4/՛ Ծն*ո ւնգի շաբթուն ՛Լա իւ աղ աՀ քիողվէլթի խագաՀին մօտ : Սեւամորթ սափրիչ մր որ ելեսու— Հո/էք էինք՛. Ի) օս ա կ ց ե ց ա՝՝.ք սովորական ն իլթերոլ
Հետ ա/, սա կց ութ իմն՝ կ՚ունենայի հովային փոխա– նբ վեց տաբիէ ի վեր կ՚աշխատի Սպի տակ Տան շուրջ՛, Սսյկայն ^ \ ախս/դաՀ ո բացատ րեց ^Րէէէէս
գրհւ՚՚^եանց Հարցին շուրջ՛, (յ ա իւ ա ղաՀ.ր աչք մբ մէջ, նախագաՀին մաղեր֊ռ կր կտրէր*. \/որէն թէ նպատակ ունի ալցելութիլն մ.ո տալու իպն
նետե քլ ի րեն. յ ա .ձն ո ւահ յոլշաԳԲ ի^ ^ / / " " ՚ / Բս ա՚– իյնգրեցի որ Հրաժարի ղք/ս մ ի աս ի՝ I՝ տանելու հ րա՜ Ա աուքԺ թաղաւտոյ ին՝ Պադե ստէ թւ՝ Հարց քն աո թի"– է
յանկս»բհ »•• •• դիրէն՛. Բայց նա խագաՀ ջ այնքան կլանուահ էր Ըսաւ որ պիտի աշիսատի Համաձա քնութեան, եզր մր
ս/րտաքյն. դորհերով որ չէր ուղեր ն՛կատի առնեք ղտն/ել Արաբ՝ եր ուն եւ Հրեաներուն մք.ջեււ Ջրչիէ
ճիմ ի , կհուզեմ որ Հետս եր իմի խոբՀ ր գ ա ֊ ա քն բաղմ աթիլ ն երք ՚ *• • իւն գիր– ե յ բ ար կր պաՀ ս/ն - յաջողութիւն մ աղթեց , բա յց բսալ թէ յ ո յ ս չոլ -
մո վի գաս : ջէ ին իմ ներկայութիւնս : ի վերջո յ ա յն քա 1 "(Բ^՝– Տ էր :
՚— Զաբմ ացայ; ՛կա խ ա պէս ի նհք Հ ետ իւ օ սահ ղ հ ղ 1 ՚ ր , ստիպուահ տեղի տուիւ
զոր ս պիտի ունե՛
էր ա քն աեսաէլցոլթեան ց մ ասին բա յց երբեք զգա– 1/ա իսագս/Հ բ ո րեւէ պատ ր ա ս տ ո ւթ ի ւն չէր տես ահ
մ ասն ակցէի իր
նար Չ բձ/՚ւՓ լ $ ՐաԼհ ^Է ^ ե ա Տ Ի ր իկոլՆ ր՜ ուշ ատե Նոր ֆբք մ եկնեցա՝ ք^ Ետլիժայի խ ո րՀ ր ղ աժ ո զո վ՛ին Համար որուն, բաղու–
ց՚ն՚ել տուահ չէ թէ ես ալ պիտի թուական յունուար Բարձրացան ք ՝Բ<ռ լք. ն ս ի մբ կատար, ուահ էր մ եէր մեկնումէն առաջ։ Բայց
պատուէի ր ակութ եան % յահանաւին վրայ ել ճամբա ք ինկանք գէպի Մ ա լ~ յ ե տա յ իմացայ որ ար տաքին ն ա խ ա ր ա բ ո ւթի ւԱ՝ր
թա X ՝Լ ա իսաղաՀ ին Համ ար պատ րաստահ է րնդա ր ձ ա կ
Գիտես թէ ինչհր պատաՀ եցան նախկին Երբ Ուոշի՝ ՜ կթրնէ-Ն կ.ո մեկնէի՛՝ ք, նախագաՀր թղթահրար մր՛
Հանէ– հ պ ո ւմն ե ր ո ւ րնթացքին , բսալ ն ախաղաՀր • Հ ա ր բուխ ունէ ր : Տ կս* րութ իլն. ր ՀետղՀ-ե տէ հան -
իբրե դ • րաշաբմի վարի չ , բաւական քա յն՝ հանօ - Մսյլթայի մէջ Հա՝ դիպեցանք մեբ արտաքին\
բացաւ եւ նաի/ադաՀ բ սա իպո լս*հ ան կ ո գին մնաց նաիսարա ր • ն Ա թե թին՛ի ր ս ի\1՝ , ին չպէս նաեւ Հափ -
թուի։ իւն ներ ունիս ներքինէ խնդի բներ ու մաս իրն եւ քանի մ բ օր : Մ իասի.1 կբ ճաշէիք եւ ամէն/ օր
կրնաս օ դ ա ակար բքքաԷ տնտ՚ե սա կան՝ Հարցերս լ կ ինսին որ՛ ա յ ց ե ք ո ւթի ւն1 ե բ տուահ է բ Լոն տոն ^
ր\՚՛ թրիքէն հաք շարման կարք կ՚երթար : Հադիլ քա Փարիզ եւ Հռոմ : Եալթա գացինք օդանաւով*.
կար զաղբ ո ւթե ան, մէջ է նի մ >•• ա՛՛դամ կամ րջակր բարձրացաւ Հ
՝Բ ո ւ բացակայութեանդ րնթացքին պետա - Խ որՀ ր գ ա մ ողով ր իր աշ խատաւ՛ քն ե ր ո լն սկսաւ
\,ա ի/ագաՀ ին հնգեան տար եղա րձին , յունւ - ւիեարոլաբ 4/՚5# • 1 9 4 5 ։ Այգ օրերուն Գաշնակից–
կան մեքենան պիտի շարունակէ աշխատիլ^ պա - ո/, ար 30 հա վույ*, վ ր ա ք է ի՚։ ք ՚. հԻո աո^ԷԿբ ոքան–
չ ե լ ՛ ։ սեղան
աաոխան եցի • ՛Լոր իմնդիրնեբ կբ ան հագիլ . աւելի Գ երր յաղթանակէ յաղթանակ կր սլանային յ
մր սարքահ էր : \թուէր եր ա ո լին ք ի - (Օ
Fonds A.R.A.M
յա* դա՛ւք։,։/ կո իւռ1արհինք մեր ան քանի մր վայրկեան լոութիմվա յեաոյ, ցոյց աա֊
թիւ֊ I աՀաաակն ե րոլ. չէ րէ մ Է՛Լ առԼեւ.. այն ւ1աՀա - լո վ Հ էտղաթումբբ «• *
աակճկրոլև որոնք էւկաԼ, մեր Հերոսամարտերուն Սուս ձէնգ , լակոտ, ուրիշ^երբ էէ"1*ն նո
Գա շն ակցութ եան Օբբ նուիբա կան ար մ բն Է մկլ ,ւ–ք Օթօմւ Խանանաս ո, , Եըր Բա. րեց, բարկացաւ տատս • ••
մեզի Համար : Աևիկա աարեգարձի թուա շարաբս/ւ. , ՛Լար աքի լէ սէ , Ա ա ր տա է ասլատ եւ. ու. Ե-ւ աՀա տաս. եակ տարիներ • երկար ոլ դա
կուսակցութեան մր (քր իր աէքք*ո%Է գ"ռֆ^ոՍ֊Է՚ոլ - (•է է՛* եր : ժան • Հայրենիքից Հեռոլ եւ֊ Հեռոլ սուրբ Հ Ր Ղա՜
թիւնո ի սպա» գրաւ Հայ ^"^բվուոգին ֆւ 5 3 * / ՛ – Մեր փարքէ եև հպարտ.՛՛ ւթե ան օրն Է այսօր; թսւմբից , օտաբութեսմէ մէջ, անդամ մը ե՚֊ս
իւն ր ւ ի–֊
կար աարիհեո հաոայեց Հ&ոո է ՀեֆքքԷ Հայ 01 ղավա Էւա կան ԳաՀԼ ակցութ կ*ոէ խաեմ Հաւատարիմ մ՝ ալ ԳաշնակցութեաՀե
\$90էն առաք թ ր քաՀ ա յ ա Վա ա՛ ի կոսքորա^նԱ - ԽԱՆԱԱՈՐ8Ի տէար ն , նրա բառ՛ն . Հ՛րա պատգամին •*
է՛է յ քալահքւեբբ եւ ա ո ե ւ ա դուքի^՚բր Հաքիւ Րէ Ո՛ խ՛ո՛ է*քէ՚1ք է Գա * ն անցա կա*՛ի Համարէ
ա ր ձ ա գ ա ն գ կր գամէին Հայկակա բաբձբաւա՝ գա֊ ւ ու այ առթիւ , յարգանք ձեզ Ա՛ք
կէն Հեռոլ շրջաններու մէի ՄԵՐ ՈՒԽՏԸ ՕՐԷՆ* է ա ք ե ւե ք ե ան Ա V. փա ք զ ետ ի ափին Հանգչող սուրբ
Ակ. Հա դուրժելի էր Հայ շինականին կԱա քր է Հ ե Հ ո աներ , այս տ ոզե բ բ թոզ թար մ հաղկեփսւն ք
Թուրքն ոլ ՝Բչւրար կուդային կո կողոպտէ ին ղի^~ րքրսն ձեզ եւ ձեր բախտակհց Հօրս տ
ՔԱ) կր տան– էին իր ոսրԽ –ր , աՀխարնեբբ եւ կ՝ա/ւե– Հայոց ձորի երկայնքով, կր սլանայ , կբ Դ ար ւպ ա գի ա ցի
ւ անդէին .իր Հարսեբւ ու աղջիկներէ։ Հ ա / գէ*– ~ վաղէ , ա էեւելեա֊ն Ար փա յ գետբ ՚. Բ*֊ ո ւթեան
զառին, լհուահ մրանան աշխատանքի հ Համրերու֊ դեղեց կութիւՏն՝ երով լի Հաքոց ձորր եղել է միշտ
թեամբ կբ տանէր այգ ԼՈԼԾ՚բէ Համ իա եան վարչա իմ բո սա րԼդդէմ բռէւութեա^ձ. եւ ՀալահաԼքի : Հ• ՆՊԱՏԱԿԻՍ ՀԱՍՆԻՄ ՄԻԱ8Ն
ձև լ ի՛ւ աակ կաց ութիւ) բ ՀեազՀետէ հ՜ան բացաւ : Տ» Ղ*ա Հ։. ակց ութիւն ր ^ Հոն ունի մի սուրբ ուխտա
րււնրսոձիական թուականներուն Ա՚ուսա ք*էկթ վայր՛ Գա րա լա-լեաղի Այար գ1՚լղի մօտ, ճիշգ դե–
կ՜՚առեւա* գէր Կ լ *~էի*֊զաբր 1 ա յգ դ ե ռ ա տ ի Հայ ու ֊ ա ն ավէիե , ա ՚ Հ ե ս տ ա կա՛ . բլէ ակ թւ աակ կր Հա֊ ղ– 1էյ սու էս երգեց 1ն ո լ /»• կ ան ա" ո՛ ք , ագո ի՚ե
ազատոլ
Հինւ Հայ մողովոլրդր , գաւառներէն մինչեւ Պ ս ֊֊ չ ՚ աւելի քան երկու Հարիւր Հայորդի եր՝ Հ • է/ * աւե բր իհլրեենէո ց սոտ-թ• տ՚ւիՀ մէջ եւ հարաւի
թեա
էի ո կ :• պաՀանջէր ոճրագորհ քիւրտին պատ իմ բ : Գա շտ ակց ո լթ ե ա ւ ուիւտսալ զինուոր՚՚երբ է ՚ ոաղավւարին :
իսկ կա ք. մի րԱ ո ւլթան ր անպարտ կ՚արձակէր զայ՛ն։ ՚ ի ե տբ ամէն գարուն֊ բա րձրա ա լո վ ուխտի ՀերոսակաՀ ե օղերու եւ տենչերու արձաղանւ–
Ս.յղ թ" ւ֊ա կա ն\1 ե ր ո ւձն է բ որ կբ ստեղհո ւէր կուգսք յ այս անմաՀնեւու դեյեոմա ին՛. Կ ր որբէ քր է ո ր կ։ Հաս իմ եղի եւ կ*ոզելո րէ մեզ :
գաս -
՝Ր ր ի ս ա ա իքո րն/ եր,ու , քիո սաոմն. եբոլ Հայ Տ • ՛հաշ ֊ կ ՚ տա՝ Լ մ եռելն երի ս/ւ էհ քր եւ նդովքյ մ ար ՚ք՚անւի տար "– ե • ՚– կր բա րղ.ո լին ու կր Հ ին նան ,
նակցռւթիւնբ որ իր քաջ ու անձնուէր Հերոս* երով սլան ւ Լ րիձն է Գա շ ա կոո ւթ իլն ր այնքա՛ն 1լամրա այ եւ կբ ղօրա–
սլիա լ նա լիր ո լէ ր Հայ ազատագրութեան պայ - Ե՚՚ձ Համար նարութ լ. եղաւ, երբ մի օր տա, ՛նայ վաթո րիկՀ ե ք ուն դ՚մագրեէու Համար ։ Ա/ն -
քարին հ
աիս վէէշին բռնահ մօրեղբօբս տունշ կ՚երթայինք, ւն ամ կուռ է Գա շ՝ ակղութեան շ է քր որ ո չ
Այսօր 5Տրգ աարեգարձն է այգ կոլսակց՚ոլ ^ եւ բլրակի քովէն ա ց՛՛ելիս , տատս ինչ Ո ձ մ իւ բս-նւ մէկ ԲՆ կ րն ա յ վտան. գե լ Որ դոբ ւթէւյՂ ր
վավէսայ . ի/աչ ՛Հո։ ե ց ոլ ա չքե բ ր սրբեց : ՛Իա շն ակց ո ւթի ւՂւ ր կբ ՛՛մա՝՝՛ ի Հաստաբուն կաղ֊
•Ա լղ տեսար ան բ մեհ յուղում պատճսաեղ ինձւ ՚^-իի մւ ո է. իր ճիւղ•՚. րր քլ արձակէ քամիներուն գէմ
Ո՛– Հարց տուէցի •- - ա խռով ՚
բ.
Հասնում իրենց աներն ու պարաէղ եբն եւ ուտելիք բարկացաւ
ու Հագնելիք վ/ախցնում ։ «Մ&՚ք մեզ գողանում — Ր %< կա ւ ա աւո ք։ , նչո®ւ խաչ Հանեց ^րւ Գա Հ; ակցութ իւն ը վյարո ս մ ՚ ՚ձ է որ լո յ ս կր
Ա ո* ւս լակ՜ տ , ձէ՛ դ կտրիր ,
ենք% ասում էին– նրանք։ Թուրքերր Հայաստանի ս՛եռ է օտար Հո րիւոոՀ ն ե է. ո լ վրա յ թափառող Հա յու֊
կ առավ արա ւթեան ա ւշագր ո ւթ ի ւ ն բ Հրաւի րեց ին իժ I. ա՛ն վրայ* ջաՀակիրն է մեր ազատագրութեան ,
այգ ի րե . ց Համար անցան կա լ ի եյ– ե ւ ո յ թ ի փբ^յ 1 - Եթէ շրսես , րոլորէէ պիտի պատմեմ 58 երկար տարի եր տայեր է ազաաագրու ֊
հ ,,դ , ր,,ի ;
՛Բա ջազին ունին քար ր սրտի վրայ գ՛նելով Հրամայեց թեան պայքաշ բ :
խսար լ վ/ակել սաՀմ ան ր , ա ր գիլե լ ան֊ ցուդաբձբ : ւբս լաւ գիտէ ր թէ որ քա՚՝ չարաճճի էի ՛իա շ՛՛ ակցութ իւ–՝, ր ցա^ւ ահ է իր սերմերբ պա
սրտի
է» ր ե լան ի մաՀմ ետակաՀն լւնակի չեեր ի ց մ ի քա֊ Ա ւո ի սլա ե ցաւ դուրս տալ իր մէջ պա՛–, րարտ Հողերո՛ւ վրայ ել ամ է՛հ. տարք, իր Հունձքր
՚յի"Բ Դ՛ու1 գաաուել էինտ , թէ Հայ աւազակներ զին ո ւահ գաղ>ր՝Ղ–իրր - աւե ք ի առատ Է ել ար գիւն ա լ՛որ : Անոր Հ իմէ ա գ ի ր
ուած իվ ենց ա-1 եբն են/ խումում եւ ուտելիք ու 1Մյ-բալա Հաւէ , ասեմ , բ ^ յ ց ուրիշ մարդու առաքեալէ երր հ ան– օ թ տղղին ցաւրն ու կարիքնե
չ րսես Հա՞
գրամ յափշտակում ; \,ախա րարապե ա բ եւ ներքին րու՛. * ոչ մէկ ջա*՛. ք չենւ խ՝. ա յահ ճար <ու դարման՝
գորհեբի նախարար Արամր գամանօրէն՝ պատմե Ջէ , չէ տատի Աստուահ վկայ չեմ րսեբ.** ղէոնւեյոլ Համար :
ցին/ յսձ ցաւոբ՚ւ երին (որոնք կարոդ էլն առիթ տաք Ե րբ թշն ամի ե կաւ , լ՛ ո լ ո ր Գաշ\ Հ ակներ ին
Տա ճ իկն ե բ էն Ե րեւան մ տնե լ ի ր ե ց Հ աւատ ա կիցն ե– Գա շն ա կց ոլթ ի ւն\ր յան գգՀ ահ է ՛նաեւ պայքա -
բի" պաշտպանն ք ու Համ ար^ եւ նրան ց պարագլու— բռնեց ու ււ բաթնատենրտե, ր նետեց * . . Հար իւր\Ներ ի կր րիլ Լարերու եւ սուլթա՛՝։ եր ու դէմ յա-նուն Հա ք
Հաանէր
բան. տար կետ լներ ի(լ թիւր մոգռւի ուրդի փրկ՛ութեան յ
խի Հյաբուլի դիակր փռուեա ՀԽւ՜ա ՝Բաջազն ուեու
լուս ամա ւ ա ի տակ : Մի Օր է լ , շատ կան ոլխէն բոլորին ժողվեց ել Ա. րնգՀատ պայքար մ զահ է տ գի տ ո ւթե ան՝
–յ\ ձն ւնե լով
տարաւ . ճիշդ ա յ ս դե տին ափին , մ եր գէմ , բռնա կա ք ո լիԺ եան ց
Տաճ ՚. կ բարձրաստիճան անձնաւորս ւթ ի ւ\նն եր աան բարձ բութ իմ՝։ ից Հ ՚էսԴ ան գ ա մ աւե լի բարձր մէն՝ տեսակ ղոՀողութքլն , որովՀետեւ իր իտէալն
բն գ ո ւն լ ո ւմ էին կառավարութիւն ի՝ց ք ա զ ա ք ա վ ա ֊ քար կայ* • • էգ քարից բոլորիւ գետբ թափեցին էր Հայ մ–ողովք.ւրգին ազատագր ո ւթի ւն ր *
բութ ե ամ բ եւ պատիւներով : Գա րա թէ կիր փաշա ֊ ողջ ողջ։ Հայրդ է լ նրանց մէջն, էր, Աստուահ
ձին ճաշասեղանէ տրուեց տեղակածն՛ Հարուստներից մեղ խղճաց ու Հա լրգ աղատուեց . . . Մ ու՛լիշկա՛յ չր Այսպէս է ո Գա շնա կց ութ ք. ւ\՝ բ երէկ, այսպէս է
մէկի Գէ ո յ դ ե ան ի այգում : Գեոպան Ա աՀմԷտ Ալի Հասահ Հլսյբգ փա խաւ ել տոլ.Լ եկաւ» * * Խեգ - տ յսօ ր ու ա յգպէս ալ պ իա ի մնա յ վաղր Հ
փ ա շ ա Լ Հ անղ ի ս աւ՛ո ր ապ է ս բն դո ւ ն ո ւե ց քաղ ա քա - գուահ-Լերբ մինչեւ Հոս եկան . ու Հոս, էս բլրա Գա շն տկց ո լ քԺիլնն է որ հնուձն գ տ ո ւահ է նոր
յին տան մէջ սսմնգուխնե ր\ն՝ ու մ ի՛ջան ց քն ե ր բ՝ կին տակո նրանց գե ր եղմաձ. շին ե ց . • • Ան աստ - միտքերու, –ն ո ր գաղափարներու ել առաջնորդեր
հահկուեցին գորգերով ել քաղաքագլուխ Թ՛ * ուահներբ թ ո յ լ չի տուին որ ամէ՛՛ն մարգ իր մեռե է ազգ ո ամբողջ 5 8 տաբի յ
Տաշեանբ շ րջ ապատ ո ւահ օդնա կան՝ երով բաբի լին տէր կԽ՚աք • • • Աստուահ մեզի , պառաւներիս Գա^՝ ակցութիւնբ այսօր ալ կր շարունակէ
առաքելս ւթեան
գալուստ ցանկացաւ նրսմհ՝ : \քո յն վերաբեբմունքն •վրա յ պարտք է դրել ոբ ամէն անդամ ա յստեղէն ճամ բա՛՝ Հ ա լա ա ա լ ո վ իր ս ր բազան
ունէք։ մաքառն ո լնու կառավար ութիւն ր Հանդէպ անւ ցնւ ե լիս , խաչ Հ ս/֊ են ք ել ան Էհք ասենք վատ եւ իր դա գաւի արին : ՚
քՒուլքիոք դաշնակիցների՝ Գերմսձնիոյ եւ Աւբս - մա ր գաս պ սճ՝– նե ր ին Հ
տրիո ք ներկայացուցիչների վերաբերմամբ % Փա որ ո լ, պա էէ/ ի լ այս փ առա պան հ կուսակցոլ–
Իսկ մեզ, Հորերիս վրայ պարտք կբ Գ^է թետն, ե լ աւե լի կորով ու եռանդ իր զր չին բա–
ՀԱ8Կ ՍԱՐԳՍԵԱՆ Աստուահ , որ մե&\ անք գ Գաշնակ գառ^Ն անք , եւ ղա կի՚Լ մ ին չեւ որ Հա ք ժոզո վուրդ ր Հասնի իր գե–
քալենք րագոյ-Լ
(2) նրանց ճա-1՚; ապարՀով պատասխանեցի ես) նպատակին ։ ՄԷՏ . ՍԷ
ԱՄԵՐԻԿԱՑԻ ՆԱԽԱՐԱՐԻ ՄԸ լաւ Է որ ես այստեղ մնամ եւ զբաղիմ ա յգ Հար րեն : իյոՀ արարը ,ել նաւուն սպան երբ կարկանդակ–
ՏՈՒՇԵՐԸ
ցերով .. . ներ բերահ էին : Ուրախ ղուարթ մթնոլորտ մր
\,ախագաՀ ր պն գե ց ել ստիպեց ոբ իրեն ֊բէ կ ե - կար, բայց նախագաՀր Հագորգակից չէր խրախ -
բանամ ։ Ակամա լ տեղի տուի ։ ճ ալքին :
Այո նիւթին մասի։, չխօսեցանք մինչեւ մեր Երբ Մալթա Հասանք , աւելի քաւ էր ՚. Տ ա հ ա -
քտՄՈ* Ամերիկեա^Ի թեբթերէն առնելով քաղ - մ եկԼո ւմին նախորդ օր բ՛, ԿէսօրԷ Հ ետք խ>ռ,րՀ\բբ ՜ նէաւ,՝։ Հազիւ Մ ա լթ ա ք ի նաւաՀանգիստր մտահ ,
ո ւահ ա բար կր Հրատարակենք Հատ ո ւահ Լ ե ր Միաց գա կց ո ւթ ի ւն 1 եր ո լն եցա յ ս պա յ ա կո յտ1ն Հեա ա յն բբիաա ական ռաղմա աւոլ մր կամ րջակքն վրա ք
եալ ՝\յ աՀ ան գն ե բ ո լ ն+ախոբգ արտաքին նախարար Հար ցե ր ու՝ չոլէ՛՜ջ որոէք կրն ա յվտև հաղ իլ մ եր բա /ոեսաք Զ Ր * ՚ ԼՐ՝ հովային Համաղգեստավւ ՝ԲսՀէի
ճէյմս Պբրն՚զ յուշեբէն֊ որոնք առանձին՝ Հատորով ցակա յոլթեան բն թացքի՚Լ՝ : Անգամ մր ՛ե ւս Համոզ– մ ը վայր կետն՛ վհրջ , ՛Լ՛*՛ 1՛ է–ա " I ՚ ո Ր մեր նաւուն վ ր–
լոյս տեսան քանի մբ շաբաթներ առաջ • ուեցալ թէ աւելորդ էր իմ մեկնումս : Գացքւ նա - րայ եկաւ իր աղջկան Հ,ե տ : ճաշի նսաանք* տասբ
194-4/՛ Ծն*ո ւնգի շաբթուն ՛Լա իւ աղ աՀ քիողվէլթի խագաՀին մօտ : Սեւամորթ սափրիչ մր որ ելեսու— Հո/էք էինք՛. Ի) օս ա կ ց ե ց ա՝՝.ք սովորական ն իլթերոլ
Հետ ա/, սա կց ութ իմն՝ կ՚ունենայի հովային փոխա– նբ վեց տաբիէ ի վեր կ՚աշխատի Սպի տակ Տան շուրջ՛, Սսյկայն ^ \ ախս/դաՀ ո բացատ րեց ^Րէէէէս
գրհւ՚՚^եանց Հարցին շուրջ՛, (յ ա իւ ա ղաՀ.ր աչք մբ մէջ, նախագաՀին մաղեր֊ռ կր կտրէր*. \/որէն թէ նպատակ ունի ալցելութիլն մ.ո տալու իպն
նետե քլ ի րեն. յ ա .ձն ո ւահ յոլշաԳԲ ի^ ^ / / " " ՚ / Բս ա՚– իյնգրեցի որ Հրաժարի ղք/ս մ ի աս ի՝ I՝ տանելու հ րա՜ Ա աուքԺ թաղաւտոյ ին՝ Պադե ստէ թւ՝ Հարց քն աո թի"– է
յանկս»բհ »•• •• դիրէն՛. Բայց նա խագաՀ ջ այնքան կլանուահ էր Ըսաւ որ պիտի աշիսատի Համաձա քնութեան, եզր մր
ս/րտաքյն. դորհերով որ չէր ուղեր ն՛կատի առնեք ղտն/ել Արաբ՝ եր ուն եւ Հրեաներուն մք.ջեււ Ջրչիէ
ճիմ ի , կհուզեմ որ Հետս եր իմի խոբՀ ր գ ա ֊ ա քն բաղմ աթիլ ն երք ՚ *• • իւն գիր– ե յ բ ար կր պաՀ ս/ն - յաջողութիւն մ աղթեց , բա յց բսալ թէ յ ո յ ս չոլ -
մո վի գաս : ջէ ին իմ ներկայութիւնս : ի վերջո յ ա յն քա 1 "(Բ^՝– Տ էր :
՚— Զաբմ ացայ; ՛կա խ ա պէս ի նհք Հ ետ իւ օ սահ ղ հ ղ 1 ՚ ր , ստիպուահ տեղի տուիւ
զոր ս պիտի ունե՛
էր ա քն աեսաէլցոլթեան ց մ ասին բա յց երբեք զգա– 1/ա իսագս/Հ բ ո րեւէ պատ ր ա ս տ ո ւթ ի ւն չէր տես ահ
մ ասն ակցէի իր
նար Չ բձ/՚ւՓ լ $ ՐաԼհ ^Է ^ ե ա Տ Ի ր իկոլՆ ր՜ ուշ ատե Նոր ֆբք մ եկնեցա՝ ք^ Ետլիժայի խ ո րՀ ր ղ աժ ո զո վ՛ին Համար որուն, բաղու–
ց՚ն՚ել տուահ չէ թէ ես ալ պիտի թուական յունուար Բարձրացան ք ՝Բ<ռ լք. ն ս ի մբ կատար, ուահ էր մ եէր մեկնումէն առաջ։ Բայց
պատուէի ր ակութ եան % յահանաւին վրայ ել ճամբա ք ինկանք գէպի Մ ա լ~ յ ե տա յ իմացայ որ ար տաքին ն ա խ ա ր ա բ ո ւթի ւԱ՝ր
թա X ՝Լ ա իսաղաՀ ին Համ ար պատ րաստահ է րնդա ր ձ ա կ
Գիտես թէ ինչհր պատաՀ եցան նախկին Երբ Ուոշի՝ ՜ կթրնէ-Ն կ.ո մեկնէի՛՝ ք, նախագաՀր թղթահրար մր՛
Հանէ– հ պ ո ւմն ե ր ո ւ րնթացքին , բսալ ն ախաղաՀր • Հ ա ր բուխ ունէ ր : Տ կս* րութ իլն. ր ՀետղՀ-ե տէ հան -
իբրե դ • րաշաբմի վարի չ , բաւական քա յն՝ հանօ - Մսյլթայի մէջ Հա՝ դիպեցանք մեբ արտաքին\
բացաւ եւ նաի/ադաՀ բ սա իպո լս*հ ան կ ո գին մնաց նաիսարա ր • ն Ա թե թին՛ի ր ս ի\1՝ , ին չպէս նաեւ Հափ -
թուի։ իւն ներ ունիս ներքինէ խնդի բներ ու մաս իրն եւ քանի մ բ օր : Մ իասի.1 կբ ճաշէիք եւ ամէն/ օր
կրնաս օ դ ա ակար բքքաԷ տնտ՚ե սա կան՝ Հարցերս լ կ ինսին որ՛ ա յ ց ե ք ո ւթի ւն1 ե բ տուահ է բ Լոն տոն ^
ր\՚՛ թրիքէն հաք շարման կարք կ՚երթար : Հադիլ քա Փարիզ եւ Հռոմ : Եալթա գացինք օդանաւով*.
կար զաղբ ո ւթե ան, մէջ է նի մ >•• ա՛՛դամ կամ րջակր բարձրացաւ Հ
՝Բ ո ւ բացակայութեանդ րնթացքին պետա - Խ որՀ ր գ ա մ ողով ր իր աշ խատաւ՛ քն ե ր ո լն սկսաւ
\,ա ի/ագաՀ ին հնգեան տար եղա րձին , յունւ - ւիեարոլաբ 4/՚5# • 1 9 4 5 ։ Այգ օրերուն Գաշնակից–
կան մեքենան պիտի շարունակէ աշխատիլ^ պա - ո/, ար 30 հա վույ*, վ ր ա ք է ի՚։ ք ՚. հԻո աո^ԷԿբ ոքան–
չ ե լ ՛ ։ սեղան
աաոխան եցի • ՛Լոր իմնդիրնեբ կբ ան հագիլ . աւելի Գ երր յաղթանակէ յաղթանակ կր սլանային յ
մր սարքահ էր : \թուէր եր ա ո լին ք ի - (Օ
Fonds A.R.A.M