Page 203 - ARM_19-1947_03
P. 203
ՕՐԸ ՕՐԻՆ ՑԱՑ՚եԵՐ ԳԱՈԱՌԷն ՆԱՄԱԿ ԽՄԲԱԳՐՈԻԹԵԱՆ
ԿՈԶ ԽԱՐԲԵՐԳ8ՒՆԵՐՈՒՆ ՄԱՐՍԷ8Լ, կ ա պ ա զ ա ձ ) . ֊ Աարմսոնքով կար.
ֆպֆէ– աԱ«ա& իմ դթքՀ* Բ*"/& իքէ»* Հ#«^^ գքցԻք «Ւյանաաորաց ա ր լալա՛։ ք իւ–» 50րգ տարե ^
րյափֆանէ Հ Հմոսո գրագէտի , աերճախօթ բքսնախօ– գարձի տ<ձԼակատարութեան նկարագրութիւն՛ ր,
թի | մք*ծարմ՜Էք դ ա ս ա խ օ ս է ՛եւ շատ ս ի ր ո լա՛ծ էր ո լ^. մքխ ա րբե բ գ ց ի ական մի ո ւթե ան Ֆր անսայի շր ջա Ազգ. ճակատի օրկանին 2 0 Օգոստոս 874 թիլին
Օգոս
քէյուցչէ գէմքր այնքան պայծառ, է <"ր , առն ուա զն նէ 1 ր գ Պատգ* ժողովբ, որ գումարուեցաւ Երեւան մէ2^) «Ներկայ մրֆ կեղծ՝ ատորագրոլթեամբ :
սուտ Հայրե՛նասէր ել. կեղծ– յառաջադիմական պէաք տոս Կին \քաբսէյլի մէջ, ցայտուն կերպով ^Ներկայ մշ»ն եթէ թռչոԼնի չափ խելք .ոլնե.
է ԷՀէէայ մարդ որ չխոնաբՀ է այդ այնքան թանկա– Հա\֊.՚եց 10 ա ր բե բ գ ց ինե բ ո ւ կամքն ու գ ո ր ծ ո ւն է ո ւ - ՚ ն ա Ր 1 պիտի զգուշանար իր չտեսած րաներր մ ա.
գէն մ եծ Հ^ւս յ ո ւ ն դագաղէ հ առջեւ. , սալով եւ խոր թեան էռանդբ \ մուլին յանձնելով ձիձաղելի դառնալէ : Աւելի քան
յարգանքով * քիողո վբ գոՀուն ակութէ ամբ արձան ա գ ր ե ց 3000 Հոգիի մ ա սն ա կց ո ւթ ե ա մբ կա տ ա բ ո ւած՜ յէ Հա-
\Ան՝շո~ւշա Հ անոնց ֊ ^ ամարգէ վեբաբերումը ան ց՛ե՛տ լ տար էշք.ջան՛էն Ֆրան սա յ ի բո լո բ մ աս՛, ա - աակե լի տօնակատարութիւն՛ մբ Վալապրէի մէջ ,
%ման կորուստներու .Հանդէպ բան չէ պակսեցու ճ իւղերու արդիւն աւո ր ջանքերր եւ ի յայտ բերաւ վյ •ա-Լ բաց կերպով խեղաթիւրել առն ո լա զն՝ ան -
ցած՝ ժողովուրդէն զգացած– ցաւէն.։ ԸնգՀակա. աւելի եւս բեղնաւոր գործ՜ո ւն է ո ւթեա\ն՛ մր կամ ֊ պատկառութիւն է* Երկու աչքերր բաց, սակայն
ռակն* երբ. ա յ գ աՀ ագին բազմութիւնէ ,՝ գաղութի քբ՝ նոր տաբեշյրջսձւին Համար։ չտես\Լ՚ող ՀձՆեբկայ՚ֆն եթրբ է լ թնչպէս տեսաւ Գ*
Իփէկեանր
մբ կէսէն աւելին , յուղարկաւոր կբ դառնայ Գաշ– Մեր ամէնէ՛ն կարկառուն գ ո րծ֊ բ բեռնատար , Վալապրի
նակցական՝ Աղբալեանին , ուրեմն իր մարդու եւ կառքի ( քամ ի օն ) Հ սձԼ գան ակութ եան՝ յաջող պսա ո՛9բ ա1կիւնր, որ մէնք ներ
Հա յ ո ւ գի՛ տակց ութիւն բ շատ աւելի բ ա րձբ ու ծ ա– կումն էր եդած : կառքր գնուած է ու պատրաստ կան է բ ս չտեսանք : Անտարակոյս այդ ֊եպերելի թշ
^՚ւՀՐ ԿԼՀ –լշ/՚-է այսպէս կոչուած՜ ճ՛որ առաջնորդ, առաջին նաւով էսկ ղրկուելու դէպէ մեր ամէնուս ուառականք բնաւ ներկայ չէ եղած այդ փառաՀէղ
նե բու 3> արժէքէն : Ոչ միայն իբրեւ Հայ, այլ նոյն պաշտելէ աւան բ *1֊>ոֆ՝ Խաբբեբգ մեր պա\ւծա– տօնակատարութեան , այլ միա^հ՝ թերթին ՚^էջ
էսկ իբրեւ մարդ։ լի Հայրենիքբ։ Աւելի քան կէս մէլէոն ֆրանք ար ֊ կարդացած՜ Բէլ\ալով^ ինչպէս նաեւ թռուցիկբ տես~
Գաճաճներու եւ Լիլի՚փութնֆբոլ Հ թ ա գա ւո ֊. *ք՜ող այս կառքբ ԱոՎ* Հայաստան է մէջ պէտէ ներ նելով կոյր ատելութեամբ մր-ոտած՜ է այդ գ ը ու–
բո ւթեան ^ այս օրերուն Հսկաներու գէմքեր ր , որ կա յացն է ֆրանսաբնակ ք$ար բերդցի ին զոՀ-ողոլ - թ ի ՚ ւ ն բ ։ Մենք այս~պէս կր կարծ՜ենք թէ կաթնեղ -
պիսին է Աղբալեանին բ, կրկնակի արժէք կբ ստա թեան ոգին եւ Հա յրէն իքէ Հանդէպ ունեցա՛ծ ան - բայրն է Պէյրութի « ժ . Ջայն» թերթուկին Հալէ–
նայ* ու զայն՛ կորսնցնելու ցաւբ կբ խորանա յ մեր սաՀմ ան սէրր ՚, Ա՛ իէլյնո յն նաւով կբ ղրկուին նաեւ պի թղթակցին , որ դրած էր թէ ձՀալէպի մէջ Աա–
էութեան մ էի 25, Հազար ֆրանքէ արժէքով դպրոցական պէ - յիս 2.Տի տօ\1<ա կատար ո ւթեան ներկայ էր նաեւ
ԱբտասաՀմանբ աբՀամարՀողնեբու , զայն ո– տոյք&Լ՚ե՚ր՝ Նոր Խարբէ բդի աշակերտութեան Հա - անգլիական– Հիւպատոս բ
Լէ՝1՛էէ Վ&բա-ծ՜ել .ուզողներու Հ ո դ ե բանութ իւն բ շ ա ա մար ։ , ժ՛ողովրդային առած՛ բ իրաւամ բ կ*ըսէ *--
թափանցիկ է։ Առաջին կարաւան՚բ կբ մեկնի իր Հետ տանելով Հհյէւր խրատ՛ն իՓն չ թնէ* սեկը սապօն բ^> ։ Բոլորն
շատ մբ ք&աբբեբգցինէր՛ ։ Ուրիշներ պիտի յաջոր ալ իրար կշարժեն։ կարաւանք կ*անցնի , էսկ ոռ -
Անոնք գիտեն որ այդ նոյն ԱբտասաՀմանէն դէն է լ պարտական՛ութիւնն երր օրբստ օրէ 1լ աւել նոց՝).էրր իրէ՛ ց գլխուն կբ պայթին։
մէջ , եթէ խուրձ մբ շինեն իրենց գիրն ոլ դպրու– նան : ՝1 ՝ * . ՚ -- ՚ Գալով դաշո յն ի եւ– դան՛ակի պատմո ւթեան ,
թիւնբ, յ ՚ ^ է ՚ գ ի "վէս պիտի բռնկի Աղբալեանի մբ, ԳաՀն ա կցական ր շատ լաւ գիտէ թէ գաշո յ ն բ եռ բբ
էթան թի մբ , Համ աստ եղի մ բ , 0 շա կան ի մր , Նար– Տարդ ձեռք բերուած՜ յա ջո զութ իւննե բ բ մ եզ եւ ո**ւբ կր գործ՜ա&են ։ ճակատական «.Ներկայ՝ֆին
դունիի եւ նոյն՝ փաղանգի գրագէտներուն ու մ բ– թմրեցնելու չեւ , բնգՀակառակն : Գործ՜ի ա սպա - կր թելադրենք այցելել * 5 ) ո ւ լ վ ա ռ Տբպայ, պագ
տ աւո ր ականն՛երուն բոցին առջեւ ։ Գէմքէբ որոնց ւՐէգԲ ՜լ^՝1^՚՝՝Դւայ՚^՚՝է 1 յաւելեալ ճիգի , նորանոր զո՚Հո– ջուրով լոգանք մր առնչելու Համար ։
գէմ կարենալ ճակատէ լու Համ ար ամբողջ պետա– ղութեաԼց ել ա՛ննկուն՛ կամքի յատկանիչներբ ՛Չարժեր զբաղքղ թղթակցութեան՛ միւս առաս
կ ան մեքենան , խո ւժ ան ավա բու թի ւնր եւ & էրի ա– պէտք է սէվւա կանո ւթիւն դաոնան իլրաքան չէւբ պելներով ։
թբ շարժման մէջ են դրած՝ Փարիզի մայթէբբ մա էյ ար բեր գցի ի : Զ, եռք բեր ուած՜ արգիւնքբ գոՀացոլ–
շեցնող ել Հա յա սատան աս իրութ իւն ծ՛ախող խա ցէչ <Ր՝էէաէՈւք Հանդերձ , Հեռու է դ ե ռ մեր կարե ԽՈՒՄԲ ՄԸ ԴԱՇՆԱԿՑԱԿԱՆՆԵՐ
նութպան ^գրչակներ ։ լի ութ իւննե րէն՛ ։
Աղբալեան Հրաւիրուած էր երթալ Հա յաս - Ուրեմն մեր կարգախօս բ պիտի Րէլայ* իւրա - ԲԱՐԵԳՈՐԾԱԿԱՆԻ ԳՐԱՍԵՆԵԱԿԷՆ
տան, արց.ոլնքոՎ ճամ բու գ ր ա ծ էր ն՚երգաղթոդ. քա՛ն չ ի լ ր քՕ ար բե բդց ի ի վրա յ պարտք գնել զօրա -
ներբ, ի&չպէս կբ պատմեն ու կր գրէն « իրենք » : ցնէ լու Համ ար Համ ա խար բեր գ ց իա կան՝ Ա* իո ւթ իւ -
Ան շուշտ Լիրա. ան ի մայրիներուն տակ թաղ., նբ՝ որ բոլոր միջոց՛՝. եյ,՚ով Հա յրէն իքէն կը ծ՜առայէ ՛Բակիցս ծանուցինք ել այս անգամ եւս Հարկ
երկրիւ
ո ւե լո ւն մեզքր , փո խան ա կ էր Հա յրենէ եւ քյ ա ր բեր գ ց է ին մ իա կ ու Համ ատ արած կազմ ա ^ կր տեսնենք շեշտել թէ Հայաստան՛ի կառավա րոլ–
Պանթէոնին մէջ տեղ ունենա լու , էլ ի յնա յ անոնց կեբպութիւնբ կբ Հանդիսանա յ% թիւս ո եւ Ներգաղթողներու Ընդունման ՛եւ Տեղա–
Վդին .որոնք գարձեր են Հողմաղացի թեւեր , բութ Կ ո Հ բ ա լիր են ք բոլո ր Խաբբերգցէնէ րբ ան՛ ֊ ւորման Կոմիտէ\Ն մեզի Հ ե ռ ա գ ր ա ծ են, Վք"I՛ք.է՚նԸ.
միտքով ել թունոտ Հոգիով՛. խտիր՝ անգամագրոլէլ իրենց Հարազատ Ա՚իու ֊ ^Րևւ՚Յ" ւ քէէ ան՚Հրամեշտ ՀրաՀան՚գներր տրուած են՛
Ընկ . Նիկոլ Ազբալեան Հոս ալ կ՚ապրէր իր թեան , ս ատ ա բ ե լո լ Համ ար Հա յրենէքէն ։ Կ բ սպա ԵրեԼանի Լիազօրներուն , որ Ներգաղթի՛ կոմիտէ .
երկրին կեանքով , ան ո բ կա րօտո՚վ, անոր վե բ ել սենք մեր Ա* ի ո ւթեան բո լո բ ան դամն երէն՝ ոը ա - ներուն պարտագրեն որ յպայ ման Հառետե լաւ
պէտք կողմէ յան ձն ա–
քով, անոր արժէքներով, ինչպէս իր րՆկերնեյւ բ ՚. ւելիւ մե& ե ռ ա ն դ ո վ շարունակեն՝ իրենց ԴոԲ^Բ՝ է տան՛ Հ* Բ* Ը* Միութեան
իր մարմնին՛ ամէն մէկ մասնիկբ , սնած էր կ*ակնկալե\ւք նո բ մ ասն աճ իւղեր ու սա Լ գծ՛ում բ եւ.. րա րուա՚ծ Հա յբ է%ա կցականներ ո լ չքաւոր տեղացի–
Երկրին եւ Հաւ ժոգովուրգին ցաւովք եւ .ոկյւա֊ Հինելուն ղօբացումը։ Առաջին կարաւանին մեկ - ներ ուն ներգաղթին ;
իսութիւնովբ, կր Հրճուի դարձեալ մեկնողներու ն ում բ աղդան շանբ պէտք է բլլա յ ցարդ անտար ֊֊ Տաւալի է որ ոմանք դարձեալ դժուարութիւն
ՍՕՍԻ
ուրախ կանչերէն։ բեբնէբու զօրաշարժէն է կբ յա բո լցանէ են սին պատճառա բանո ւթի ւնն՚ե բո վ,
ՆԵՐԳԱ1ԹԸ ԱՄԷՆ ԲԱՆԷ ՎԵՐ, Բ » լ « Ր ինքե. ին՚չպէս՝ ոմանց ցանկէբր ղրկուած՛ ՀԸԼԼա^ԼԲ ա Բ Գ Ծ ե Ք
ՆՈՐԷՆ ԵՒ ՆՈՐԷՆ ԿԸ ԻւՆԳՐԵՆ՝Բ րբ ր սպաս Հայրենիքին , եւ. ա^ն՛ ատեն միայ՛ն ար- Համ ա րէ լով ։
1. Ձ ե ո ա գ ի ր ն հ ր ը մ ա ք ո ւ ր ղ ր հ 1 , ՄԵԼԱՆՈՎ մանի կ՝րչլանք մեր I աիսն իքն ե րու,ն եւ. Հայրենիքի Հ. Բ. Ը. Միութեան , ինչպէս նաեւ մէկ մի .
եւ ՄԷԿ ԷՋԻ Վ Ր Ա Յ : Մանաւանդ յ ս տ ա կ ՛ անուն. մե՛ր միշտ մրա^սճ եղբայրներուն Հ լիոն աո լա րի Հ ան գան ա կո ւթ է ան մ ասն ա կցող Հա յ ֊
Թերը: Համաիյարբերդոիական Ա՝իութեան Օւրա՛ . ։ւայի ր էնա կց ա կա I նե րոլ ներկա յա ցուց ի չն ե բուն ^/՚
է
2. Կարելի ե ո ա ծ ի ն չ ա փ ա մ փ ո փ ե լ հ ա ն դ է ս , չբ^անի կեգր. վարչութիւն յախձն՚աբարենք որ ամէն գինով թ ո յ լ չտան Ե
նհրու նկարագրութիւնը: բէւան ի Հ րաՀան գնէ բո՛ւն անսաստել , ան բա ը է -
3. ժ ա մ ա ն ա կ ի ն ղրկել թ - ղ թ ա կ ց ո ւ ր փ ւ ն ն ե ր ը , Դ ր ա մ ա կ ա ն ա ռ ա ք ո ւ մ ն ե ր ՏՅ»՛. ն. ձհաօոաո, 7 խզճօըէն մերԺելով անցեալ թէ այս տաբի յանձնա
ՆօւՄտ ճս \՚ւօ՝.« Բօւվ, 1ԱշՄՏ6ւ16։
որպէսղի հրատարակուի նոյն շաբթ-ուան մէջ : : րարուած՜ Հայ ր էնա կց ա կանն ե ր ո լ տեղացիներուն՝՝
4. Ո ւ շ ա դ բ ո ւ թ հ ա մ բ հ հ տ հ ի լ կատ՛արուած սր. Միութհաւն կ– Վաբչ. Հ ա ս ց է ն քՈւէ. 0. Շսասշհ– Հայրենադարձբ ։ ( 1 2 Օգոստոս՝) :
րագրութհանց: » ո , 10 աշ ւ^ւտտաո ձշ քէ&ոշշ, ա^տճ\\է։ կհդր. վարչա-թփւ-Լւ
8ԱՌԱ&»Ի ՊԱՏՄՈԻԱԾ^՚ՕԷՐԸ խմորբ կբ կտրէր լայնշէ դանակովբ մեքենային , բենց բնտանիքի քսան ր մէկ երրորդ անգամբ ար
բռնակէն
կախ ո ւե լով ու ձիգ տալով դէպի Վար ։ ցունքոտ ա չուլին եբով դի տա՛ծ էր երկար , երկար
Տետոյ , քանի մր անգամ կտրելէ է ա ք ղանո\ւ՝ք կր ժամերով իրենց տան մերկ ու ծեփերն անգամ վար
Վ ա ՚ դ ւ ւ ե ս՚ս՚-ս.11 աեղաւորէբ կառքին վրայ % եկած պատէբբ։ Այդտեղ, իրենց աւերակ տան առ
զո վ էր– Հակառակ
ԱբՀեստաՏ.ոցբ տաք եղանա ջեւ ու անոր քսանք թւ՚ակիչնէրոլ բացակայութեա ֊
կին 1 ամէն կողմէ Հոսող պաղուկ ջրերուն ու &Բ* Վարգան՛ աղբար յիսունրՀինգի Հասցու -
Գոբծ՜աբանբ շինուած էր գէ ւղաքաղաքին՛ վեր է սառնապատ խողովակներուն ։ Ծխիկբ մատնէ - ցած էր տարիներ ր ։ Ու Հիմակ , Վյսբդան աղյբօր
վուն մ՛էջ* մէկն ալ
գիէն՝ Հովիաէ մբ բերանը, որմէ վեր շարք֊շարք ։մեքենայի Գ է խ ա Բ ա ռ գ թեւերէն՝ շաբոլ\եակ էն մե-ծ վիչաը– ^ Հ ոգին խռովողն ու յուղողբ , մի
, Վ^աբդան
՝Ոլ– գէգ - լեռներ էբարոլ վրայ դէղուած՜ էէն բռն՛ակին՝ նետուած աղբար , միայն Հայրենիքին կարօտն էր։ Կբ մյւ՚րկոլէբ ա-
Վբայէ վրայ գէզուած՜ լեռնէբու բոլոր ձոր ու ձո գագարի թէ աշխատանքի պաՀեբուԼ , շարունակ , նոր կարօտէն ու իբ մտաՀուլութիւնն էր եղած ա–
րակներէ ն , ծ-ործորներէն եկող, էջ*.ող սառնորակ Հ աղա բ ու մէկ խո րՀ ուր գներով , ծ բագ իրն ե բո՛ւի իբ մէն՝ բագէ , իր րնդունակ զաւակն երբ աո ած , թ ոռ–
ջրեբբ մէկտեղոլելով գ է ա է Հովէտ կուգային , ուր միտքբ կր չարչլւկէր ու իբրեւ Հուսկ բանք կբ Հա– ներք գ ր կ ա ծ երկիր մէկսիլբ։
ամրաշէն՛, քարերով ու կիրով, ելկաթսերով ան– նէր գեղեցիկ եզրակացոլթ իւննե ր * * • ։ Վարգան ազբար 1936/՛ ներգաղթին չէր յաջո
բարտակներ կա ոո ւց ո ւած ՝ կբ Հաւաքէին էջնող Ռ՚֊գիղ քառորդ դարբ շրջած՝ կլորցած էր այն ղա՛ծ * • . : Աակայն , այս անգամ էն աււաջբ դրուած
քաղաքական
ջրերբ գէպէ գործարան ճամբ՛ե լու ։ օրէն աս գէն երբ Վար գ ա ն ագրար էր իր աԱունբ՝ տ գ ո ց ր ,ագջկան\, փեսին՛ ու թոռ -
Ու ա՛ն խ ոշոր գետակ կազմած ներս կբ մտնէր ձախոբդութէլններու բերում ով երկրորդ անգամ նիկնեբուն Հետ միասին\, ^նգամէնբ տասնբմէկ
գործարանէն՝՛ ւ Կ՚անցնէր բոլոր լայն՛ ոլ նեղ խողո պանդխտած , օտար աստղե բու տակ նէ տուած էր • Հ"գԻ՚՛ Հաբէ՚֊րէն Հարիւր , անխորտակելի Հէւ աւատ-
էսկ կա–
վակներէն Հ կբ լեցուէր աարածուձն՛ ու խորունկ ա– Առաջին Համա շխ ար Հայ ին՝ պատէ րազմին նոր քբն ոմնէր ^ այս անգամ մեկն՛ելու առաջին՝
լաղահնե ր ր խմորէ՝ ելփներսՏւ գ : Կ*էէ^էր փայտ աշխար Հ գանձուած էր կեանքին՛ էն երիտասարդ
լեցուած ամբարներէն^) որոնք գէզուած էէն է ր ա - տարիներուն մէջ։ Ու օր մ բն ալ , ուրիշ Հարիւրա րաւանովբ ։ Ու ամէն օր, սրտատրոփ, անՀամբեր
Բոս Վբայ աւելի քան տաս՛ն եա կ մր մեթր բաբձրու– ւորներու Հետ էնքզէն քո֊ կո վկա սեան ճակատ կբ սպասէ ր այն թղթէկէն որ խապրիկր պէտէ բե–
թեամր ւ գտած՝ Հայրէնէքէն ուխտաւորներէն մէկբ դառ - ,րէբ Հայրենիք մուտքէն, ու անոր արժանաւոր
Աալով ու երասելով այն երջանիկ օրբ, երբ յ ա ղ - քազաքացէն դառնալու նորէն՛ է
թական
Աղցուա՚ծ փայաբ էր Հոսանքէն խաոձն ելով Հովիտէն
կ՚առն՛էր, կր տանէր գէպէ Ո Լ վ ՚ Ի չ աւազաններ **. : իրենց տունբ պէտէ վ ե ր ա դ ա ռ ն ա ր լՀորսխի՛ Եաբթուան վերջին^ օրն Էր ։ ԿէբակԷ; Վաբդան
Վ^եբջապէս , կբ լուար ու կբ մաքրէբ բովանդակ մէջ** . յ աղբար փոթուած, մեքենայէն կողքէն կեցած ու
գործարանք– գէլղաքաղաքէհ չափ խոշոր , ետքէն Վաբդան աղբար կռուած էր Հայկ* գունդէ - աչուին յառած էր արՀեստանոցի ժամացոյցին, ո–
դուրս դալով ՚էբվ՚բագէղ ^ անճանա չէ լէ գ ո յն մ բ բուն մէջ, կորո՛վով, քաջութեամբ ու անՀամբեր ։ բուն սլաքբ կէս օրուան՛ վերջին՛ վայրկեանին ոս -
առած գործարանէ վարէ գէէն ։ Ու օր մ բն ՛ալ, յաղթականդ, նպատակին՝ Հասած էր տում բ ը&ելով սուլի չին ազդանշան բ պիտի տար ։
*Լ ար դան աղբար , Հ.փռես–վ։ատֆ մեքենային առ– թէեւ ճոբոխէ ափէն էր՛ Հայրէւի դեղբ Հասնելով, Ն. ՇԻՆԱԿԱՆ
եր֊ բայց,
ջեւ, ջլուտ, բ ր գ ո ա ու Հո լա՝– է բազուկներով պլորուած 1»ւձ՝չ աւաղ, պայն փլատակ գտած՝ մէկ Հատիկ (2)
վայր կեան բ անգամ մր գլանին վրայ չ/էք աեսած անոր բնակիչներէն է Ւնքը Է.
Fonds A.R.A.M
ԿՈԶ ԽԱՐԲԵՐԳ8ՒՆԵՐՈՒՆ ՄԱՐՍԷ8Լ, կ ա պ ա զ ա ձ ) . ֊ Աարմսոնքով կար.
ֆպֆէ– աԱ«ա& իմ դթքՀ* Բ*"/& իքէ»* Հ#«^^ գքցԻք «Ւյանաաորաց ա ր լալա՛։ ք իւ–» 50րգ տարե ^
րյափֆանէ Հ Հմոսո գրագէտի , աերճախօթ բքսնախօ– գարձի տ<ձԼակատարութեան նկարագրութիւն՛ ր,
թի | մք*ծարմ՜Էք դ ա ս ա խ օ ս է ՛եւ շատ ս ի ր ո լա՛ծ էր ո լ^. մքխ ա րբե բ գ ց ի ական մի ո ւթե ան Ֆր անսայի շր ջա Ազգ. ճակատի օրկանին 2 0 Օգոստոս 874 թիլին
Օգոս
քէյուցչէ գէմքր այնքան պայծառ, է <"ր , առն ուա զն նէ 1 ր գ Պատգ* ժողովբ, որ գումարուեցաւ Երեւան մէ2^) «Ներկայ մրֆ կեղծ՝ ատորագրոլթեամբ :
սուտ Հայրե՛նասէր ել. կեղծ– յառաջադիմական պէաք տոս Կին \քաբսէյլի մէջ, ցայտուն կերպով ^Ներկայ մշ»ն եթէ թռչոԼնի չափ խելք .ոլնե.
է ԷՀէէայ մարդ որ չխոնաբՀ է այդ այնքան թանկա– Հա\֊.՚եց 10 ա ր բե բ գ ց ինե բ ո ւ կամքն ու գ ո ր ծ ո ւն է ո ւ - ՚ ն ա Ր 1 պիտի զգուշանար իր չտեսած րաներր մ ա.
գէն մ եծ Հ^ւս յ ո ւ ն դագաղէ հ առջեւ. , սալով եւ խոր թեան էռանդբ \ մուլին յանձնելով ձիձաղելի դառնալէ : Աւելի քան
յարգանքով * քիողո վբ գոՀուն ակութէ ամբ արձան ա գ ր ե ց 3000 Հոգիի մ ա սն ա կց ո ւթ ե ա մբ կա տ ա բ ո ւած՜ յէ Հա-
\Ան՝շո~ւշա Հ անոնց ֊ ^ ամարգէ վեբաբերումը ան ց՛ե՛տ լ տար էշք.ջան՛էն Ֆրան սա յ ի բո լո բ մ աս՛, ա - աակե լի տօնակատարութիւն՛ մբ Վալապրէի մէջ ,
%ման կորուստներու .Հանդէպ բան չէ պակսեցու ճ իւղերու արդիւն աւո ր ջանքերր եւ ի յայտ բերաւ վյ •ա-Լ բաց կերպով խեղաթիւրել առն ո լա զն՝ ան -
ցած՝ ժողովուրդէն զգացած– ցաւէն.։ ԸնգՀակա. աւելի եւս բեղնաւոր գործ՜ո ւն է ո ւթեա\ն՛ մր կամ ֊ պատկառութիւն է* Երկու աչքերր բաց, սակայն
ռակն* երբ. ա յ գ աՀ ագին բազմութիւնէ ,՝ գաղութի քբ՝ նոր տաբեշյրջսձւին Համար։ չտես\Լ՚ող ՀձՆեբկայ՚ֆն եթրբ է լ թնչպէս տեսաւ Գ*
Իփէկեանր
մբ կէսէն աւելին , յուղարկաւոր կբ դառնայ Գաշ– Մեր ամէնէ՛ն կարկառուն գ ո րծ֊ բ բեռնատար , Վալապրի
նակցական՝ Աղբալեանին , ուրեմն իր մարդու եւ կառքի ( քամ ի օն ) Հ սձԼ գան ակութ եան՝ յաջող պսա ո՛9բ ա1կիւնր, որ մէնք ներ
Հա յ ո ւ գի՛ տակց ութիւն բ շատ աւելի բ ա րձբ ու ծ ա– կումն էր եդած : կառքր գնուած է ու պատրաստ կան է բ ս չտեսանք : Անտարակոյս այդ ֊եպերելի թշ
^՚ւՀՐ ԿԼՀ –լշ/՚-է այսպէս կոչուած՜ ճ՛որ առաջնորդ, առաջին նաւով էսկ ղրկուելու դէպէ մեր ամէնուս ուառականք բնաւ ներկայ չէ եղած այդ փառաՀէղ
նե բու 3> արժէքէն : Ոչ միայն իբրեւ Հայ, այլ նոյն պաշտելէ աւան բ *1֊>ոֆ՝ Խաբբեբգ մեր պա\ւծա– տօնակատարութեան , այլ միա^հ՝ թերթին ՚^էջ
էսկ իբրեւ մարդ։ լի Հայրենիքբ։ Աւելի քան կէս մէլէոն ֆրանք ար ֊ կարդացած՜ Բէլ\ալով^ ինչպէս նաեւ թռուցիկբ տես~
Գաճաճներու եւ Լիլի՚փութնֆբոլ Հ թ ա գա ւո ֊. *ք՜ող այս կառքբ ԱոՎ* Հայաստան է մէջ պէտէ ներ նելով կոյր ատելութեամբ մր-ոտած՜ է այդ գ ը ու–
բո ւթեան ^ այս օրերուն Հսկաներու գէմքեր ր , որ կա յացն է ֆրանսաբնակ ք$ար բերդցի ին զոՀ-ողոլ - թ ի ՚ ւ ն բ ։ Մենք այս~պէս կր կարծ՜ենք թէ կաթնեղ -
պիսին է Աղբալեանին բ, կրկնակի արժէք կբ ստա թեան ոգին եւ Հա յրէն իքէ Հանդէպ ունեցա՛ծ ան - բայրն է Պէյրութի « ժ . Ջայն» թերթուկին Հալէ–
նայ* ու զայն՛ կորսնցնելու ցաւբ կբ խորանա յ մեր սաՀմ ան սէրր ՚, Ա՛ իէլյնո յն նաւով կբ ղրկուին նաեւ պի թղթակցին , որ դրած էր թէ ձՀալէպի մէջ Աա–
էութեան մ էի 25, Հազար ֆրանքէ արժէքով դպրոցական պէ - յիս 2.Տի տօ\1<ա կատար ո ւթեան ներկայ էր նաեւ
ԱբտասաՀմանբ աբՀամարՀողնեբու , զայն ո– տոյք&Լ՚ե՚ր՝ Նոր Խարբէ բդի աշակերտութեան Հա - անգլիական– Հիւպատոս բ
Լէ՝1՛էէ Վ&բա-ծ՜ել .ուզողներու Հ ո դ ե բանութ իւն բ շ ա ա մար ։ , ժ՛ողովրդային առած՛ բ իրաւամ բ կ*ըսէ *--
թափանցիկ է։ Առաջին կարաւան՚բ կբ մեկնի իր Հետ տանելով Հհյէւր խրատ՛ն իՓն չ թնէ* սեկը սապօն բ^> ։ Բոլորն
շատ մբ ք&աբբեբգցինէր՛ ։ Ուրիշներ պիտի յաջոր ալ իրար կշարժեն։ կարաւանք կ*անցնի , էսկ ոռ -
Անոնք գիտեն որ այդ նոյն ԱբտասաՀմանէն դէն է լ պարտական՛ութիւնն երր օրբստ օրէ 1լ աւել նոց՝).էրր իրէ՛ ց գլխուն կբ պայթին։
մէջ , եթէ խուրձ մբ շինեն իրենց գիրն ոլ դպրու– նան : ՝1 ՝ * . ՚ -- ՚ Գալով դաշո յն ի եւ– դան՛ակի պատմո ւթեան ,
թիւնբ, յ ՚ ^ է ՚ գ ի "վէս պիտի բռնկի Աղբալեանի մբ, ԳաՀն ա կցական ր շատ լաւ գիտէ թէ գաշո յ ն բ եռ բբ
էթան թի մբ , Համ աստ եղի մ բ , 0 շա կան ի մր , Նար– Տարդ ձեռք բերուած՜ յա ջո զութ իւննե բ բ մ եզ եւ ո**ւբ կր գործ՜ա&են ։ ճակատական «.Ներկայ՝ֆին
դունիի եւ նոյն՝ փաղանգի գրագէտներուն ու մ բ– թմրեցնելու չեւ , բնգՀակառակն : Գործ՜ի ա սպա - կր թելադրենք այցելել * 5 ) ո ւ լ վ ա ռ Տբպայ, պագ
տ աւո ր ականն՛երուն բոցին առջեւ ։ Գէմքէբ որոնց ւՐէգԲ ՜լ^՝1^՚՝՝Դւայ՚^՚՝է 1 յաւելեալ ճիգի , նորանոր զո՚Հո– ջուրով լոգանք մր առնչելու Համար ։
գէմ կարենալ ճակատէ լու Համ ար ամբողջ պետա– ղութեաԼց ել ա՛ննկուն՛ կամքի յատկանիչներբ ՛Չարժեր զբաղքղ թղթակցութեան՛ միւս առաս
կ ան մեքենան , խո ւժ ան ավա բու թի ւնր եւ & էրի ա– պէտք է սէվւա կանո ւթիւն դաոնան իլրաքան չէւբ պելներով ։
թբ շարժման մէջ են դրած՝ Փարիզի մայթէբբ մա էյ ար բեր գցի ի : Զ, եռք բեր ուած՜ արգիւնքբ գոՀացոլ–
շեցնող ել Հա յա սատան աս իրութ իւն ծ՛ախող խա ցէչ <Ր՝էէաէՈւք Հանդերձ , Հեռու է դ ե ռ մեր կարե ԽՈՒՄԲ ՄԸ ԴԱՇՆԱԿՑԱԿԱՆՆԵՐ
նութպան ^գրչակներ ։ լի ութ իւննե րէն՛ ։
Աղբալեան Հրաւիրուած էր երթալ Հա յաս - Ուրեմն մեր կարգախօս բ պիտի Րէլայ* իւրա - ԲԱՐԵԳՈՐԾԱԿԱՆԻ ԳՐԱՍԵՆԵԱԿԷՆ
տան, արց.ոլնքոՎ ճամ բու գ ր ա ծ էր ն՚երգաղթոդ. քա՛ն չ ի լ ր քՕ ար բե բդց ի ի վրա յ պարտք գնել զօրա -
ներբ, ի&չպէս կբ պատմեն ու կր գրէն « իրենք » : ցնէ լու Համ ար Համ ա խար բեր գ ց իա կան՝ Ա* իո ւթ իւ -
Ան շուշտ Լիրա. ան ի մայրիներուն տակ թաղ., նբ՝ որ բոլոր միջոց՛՝. եյ,՚ով Հա յրէն իքէն կը ծ՜առայէ ՛Բակիցս ծանուցինք ել այս անգամ եւս Հարկ
երկրիւ
ո ւե լո ւն մեզքր , փո խան ա կ էր Հա յրենէ եւ քյ ա ր բեր գ ց է ին մ իա կ ու Համ ատ արած կազմ ա ^ կր տեսնենք շեշտել թէ Հայաստան՛ի կառավա րոլ–
Պանթէոնին մէջ տեղ ունենա լու , էլ ի յնա յ անոնց կեբպութիւնբ կբ Հանդիսանա յ% թիւս ո եւ Ներգաղթողներու Ընդունման ՛եւ Տեղա–
Վդին .որոնք գարձեր են Հողմաղացի թեւեր , բութ Կ ո Հ բ ա լիր են ք բոլո ր Խաբբերգցէնէ րբ ան՛ ֊ ւորման Կոմիտէ\Ն մեզի Հ ե ռ ա գ ր ա ծ են, Վք"I՛ք.է՚նԸ.
միտքով ել թունոտ Հոգիով՛. խտիր՝ անգամագրոլէլ իրենց Հարազատ Ա՚իու ֊ ^Րևւ՚Յ" ւ քէէ ան՚Հրամեշտ ՀրաՀան՚գներր տրուած են՛
Ընկ . Նիկոլ Ազբալեան Հոս ալ կ՚ապրէր իր թեան , ս ատ ա բ ե լո լ Համ ար Հա յրենէքէն ։ Կ բ սպա ԵրեԼանի Լիազօրներուն , որ Ներգաղթի՛ կոմիտէ .
երկրին կեանքով , ան ո բ կա րօտո՚վ, անոր վե բ ել սենք մեր Ա* ի ո ւթեան բո լո բ ան դամն երէն՝ ոը ա - ներուն պարտագրեն որ յպայ ման Հառետե լաւ
պէտք կողմէ յան ձն ա–
քով, անոր արժէքներով, ինչպէս իր րՆկերնեյւ բ ՚. ւելիւ մե& ե ռ ա ն դ ո վ շարունակեն՝ իրենց ԴոԲ^Բ՝ է տան՛ Հ* Բ* Ը* Միութեան
իր մարմնին՛ ամէն մէկ մասնիկբ , սնած էր կ*ակնկալե\ւք նո բ մ ասն աճ իւղեր ու սա Լ գծ՛ում բ եւ.. րա րուա՚ծ Հա յբ է%ա կցականներ ո լ չքաւոր տեղացի–
Երկրին եւ Հաւ ժոգովուրգին ցաւովք եւ .ոկյւա֊ Հինելուն ղօբացումը։ Առաջին կարաւանին մեկ - ներ ուն ներգաղթին ;
իսութիւնովբ, կր Հրճուի դարձեալ մեկնողներու ն ում բ աղդան շանբ պէտք է բլլա յ ցարդ անտար ֊֊ Տաւալի է որ ոմանք դարձեալ դժուարութիւն
ՍՕՍԻ
ուրախ կանչերէն։ բեբնէբու զօրաշարժէն է կբ յա բո լցանէ են սին պատճառա բանո ւթի ւնն՚ե բո վ,
ՆԵՐԳԱ1ԹԸ ԱՄԷՆ ԲԱՆԷ ՎԵՐ, Բ » լ « Ր ինքե. ին՚չպէս՝ ոմանց ցանկէբր ղրկուած՛ ՀԸԼԼա^ԼԲ ա Բ Գ Ծ ե Ք
ՆՈՐԷՆ ԵՒ ՆՈՐԷՆ ԿԸ ԻւՆԳՐԵՆ՝Բ րբ ր սպաս Հայրենիքին , եւ. ա^ն՛ ատեն միայ՛ն ար- Համ ա րէ լով ։
1. Ձ ե ո ա գ ի ր ն հ ր ը մ ա ք ո ւ ր ղ ր հ 1 , ՄԵԼԱՆՈՎ մանի կ՝րչլանք մեր I աիսն իքն ե րու,ն եւ. Հայրենիքի Հ. Բ. Ը. Միութեան , ինչպէս նաեւ մէկ մի .
եւ ՄԷԿ ԷՋԻ Վ Ր Ա Յ : Մանաւանդ յ ս տ ա կ ՛ անուն. մե՛ր միշտ մրա^սճ եղբայրներուն Հ լիոն աո լա րի Հ ան գան ա կո ւթ է ան մ ասն ա կցող Հա յ ֊
Թերը: Համաիյարբերդոիական Ա՝իութեան Օւրա՛ . ։ւայի ր էնա կց ա կա I նե րոլ ներկա յա ցուց ի չն ե բուն ^/՚
է
2. Կարելի ե ո ա ծ ի ն չ ա փ ա մ փ ո փ ե լ հ ա ն դ է ս , չբ^անի կեգր. վարչութիւն յախձն՚աբարենք որ ամէն գինով թ ո յ լ չտան Ե
նհրու նկարագրութիւնը: բէւան ի Հ րաՀան գնէ բո՛ւն անսաստել , ան բա ը է -
3. ժ ա մ ա ն ա կ ի ն ղրկել թ - ղ թ ա կ ց ո ւ ր փ ւ ն ն ե ր ը , Դ ր ա մ ա կ ա ն ա ռ ա ք ո ւ մ ն ե ր ՏՅ»՛. ն. ձհաօոաո, 7 խզճօըէն մերԺելով անցեալ թէ այս տաբի յանձնա
ՆօւՄտ ճս \՚ւօ՝.« Բօւվ, 1ԱշՄՏ6ւ16։
որպէսղի հրատարակուի նոյն շաբթ-ուան մէջ : : րարուած՜ Հայ ր էնա կց ա կանն ե ր ո լ տեղացիներուն՝՝
4. Ո ւ շ ա դ բ ո ւ թ հ ա մ բ հ հ տ հ ի լ կատ՛արուած սր. Միութհաւն կ– Վաբչ. Հ ա ս ց է ն քՈւէ. 0. Շսասշհ– Հայրենադարձբ ։ ( 1 2 Օգոստոս՝) :
րագրութհանց: » ո , 10 աշ ւ^ւտտաո ձշ քէ&ոշշ, ա^տճ\\է։ կհդր. վարչա-թփւ-Լւ
8ԱՌԱ&»Ի ՊԱՏՄՈԻԱԾ^՚ՕԷՐԸ խմորբ կբ կտրէր լայնշէ դանակովբ մեքենային , բենց բնտանիքի քսան ր մէկ երրորդ անգամբ ար
բռնակէն
կախ ո ւե լով ու ձիգ տալով դէպի Վար ։ ցունքոտ ա չուլին եբով դի տա՛ծ էր երկար , երկար
Տետոյ , քանի մր անգամ կտրելէ է ա ք ղանո\ւ՝ք կր ժամերով իրենց տան մերկ ու ծեփերն անգամ վար
Վ ա ՚ դ ւ ւ ե ս՚ս՚-ս.11 աեղաւորէբ կառքին վրայ % եկած պատէբբ։ Այդտեղ, իրենց աւերակ տան առ
զո վ էր– Հակառակ
ԱբՀեստաՏ.ոցբ տաք եղանա ջեւ ու անոր քսանք թւ՚ակիչնէրոլ բացակայութեա ֊
կին 1 ամէն կողմէ Հոսող պաղուկ ջրերուն ու &Բ* Վարգան՛ աղբար յիսունրՀինգի Հասցու -
Գոբծ՜աբանբ շինուած էր գէ ւղաքաղաքին՛ վեր է սառնապատ խողովակներուն ։ Ծխիկբ մատնէ - ցած էր տարիներ ր ։ Ու Հիմակ , Վյսբդան աղյբօր
վուն մ՛էջ* մէկն ալ
գիէն՝ Հովիաէ մբ բերանը, որմէ վեր շարք֊շարք ։մեքենայի Գ է խ ա Բ ա ռ գ թեւերէն՝ շաբոլ\եակ էն մե-ծ վիչաը– ^ Հ ոգին խռովողն ու յուղողբ , մի
, Վ^աբդան
՝Ոլ– գէգ - լեռներ էբարոլ վրայ դէղուած՜ էէն բռն՛ակին՝ նետուած աղբար , միայն Հայրենիքին կարօտն էր։ Կբ մյւ՚րկոլէբ ա-
Վբայէ վրայ գէզուած՜ լեռնէբու բոլոր ձոր ու ձո գագարի թէ աշխատանքի պաՀեբուԼ , շարունակ , նոր կարօտէն ու իբ մտաՀուլութիւնն էր եղած ա–
րակներէ ն , ծ-ործորներէն եկող, էջ*.ող սառնորակ Հ աղա բ ու մէկ խո րՀ ուր գներով , ծ բագ իրն ե բո՛ւի իբ մէն՝ բագէ , իր րնդունակ զաւակն երբ աո ած , թ ոռ–
ջրեբբ մէկտեղոլելով գ է ա է Հովէտ կուգային , ուր միտքբ կր չարչլւկէր ու իբրեւ Հուսկ բանք կբ Հա– ներք գ ր կ ա ծ երկիր մէկսիլբ։
ամրաշէն՛, քարերով ու կիրով, ելկաթսերով ան– նէր գեղեցիկ եզրակացոլթ իւննե ր * * • ։ Վարգան ազբար 1936/՛ ներգաղթին չէր յաջո
բարտակներ կա ոո ւց ո ւած ՝ կբ Հաւաքէին էջնող Ռ՚֊գիղ քառորդ դարբ շրջած՝ կլորցած էր այն ղա՛ծ * • . : Աակայն , այս անգամ էն աււաջբ դրուած
քաղաքական
ջրերբ գէպէ գործարան ճամբ՛ե լու ։ օրէն աս գէն երբ Վար գ ա ն ագրար էր իր աԱունբ՝ տ գ ո ց ր ,ագջկան\, փեսին՛ ու թոռ -
Ու ա՛ն խ ոշոր գետակ կազմած ներս կբ մտնէր ձախոբդութէլններու բերում ով երկրորդ անգամ նիկնեբուն Հետ միասին\, ^նգամէնբ տասնբմէկ
գործարանէն՝՛ ւ Կ՚անցնէր բոլոր լայն՛ ոլ նեղ խողո պանդխտած , օտար աստղե բու տակ նէ տուած էր • Հ"գԻ՚՛ Հաբէ՚֊րէն Հարիւր , անխորտակելի Հէւ աւատ-
էսկ կա–
վակներէն Հ կբ լեցուէր աարածուձն՛ ու խորունկ ա– Առաջին Համա շխ ար Հայ ին՝ պատէ րազմին նոր քբն ոմնէր ^ այս անգամ մեկն՛ելու առաջին՝
լաղահնե ր ր խմորէ՝ ելփներսՏւ գ : Կ*էէ^էր փայտ աշխար Հ գանձուած էր կեանքին՛ էն երիտասարդ
լեցուած ամբարներէն^) որոնք գէզուած էէն է ր ա - տարիներուն մէջ։ Ու օր մ բն ալ , ուրիշ Հարիւրա րաւանովբ ։ Ու ամէն օր, սրտատրոփ, անՀամբեր
Բոս Վբայ աւելի քան տաս՛ն եա կ մր մեթր բաբձրու– ւորներու Հետ էնքզէն քո֊ կո վկա սեան ճակատ կբ սպասէ ր այն թղթէկէն որ խապրիկր պէտէ բե–
թեամր ւ գտած՝ Հայրէնէքէն ուխտաւորներէն մէկբ դառ - ,րէբ Հայրենիք մուտքէն, ու անոր արժանաւոր
Աալով ու երասելով այն երջանիկ օրբ, երբ յ ա ղ - քազաքացէն դառնալու նորէն՛ է
թական
Աղցուա՚ծ փայաբ էր Հոսանքէն խաոձն ելով Հովիտէն
կ՚առն՛էր, կր տանէր գէպէ Ո Լ վ ՚ Ի չ աւազաններ **. : իրենց տունբ պէտէ վ ե ր ա դ ա ռ ն ա ր լՀորսխի՛ Եաբթուան վերջին^ օրն Էր ։ ԿէբակԷ; Վաբդան
Վ^եբջապէս , կբ լուար ու կբ մաքրէբ բովանդակ մէջ** . յ աղբար փոթուած, մեքենայէն կողքէն կեցած ու
գործարանք– գէլղաքաղաքէհ չափ խոշոր , ետքէն Վաբդան աղբար կռուած էր Հայկ* գունդէ - աչուին յառած էր արՀեստանոցի ժամացոյցին, ո–
դուրս դալով ՚էբվ՚բագէղ ^ անճանա չէ լէ գ ո յն մ բ բուն մէջ, կորո՛վով, քաջութեամբ ու անՀամբեր ։ բուն սլաքբ կէս օրուան՛ վերջին՛ վայրկեանին ոս -
առած գործարանէ վարէ գէէն ։ Ու օր մ բն ՛ալ, յաղթականդ, նպատակին՝ Հասած էր տում բ ը&ելով սուլի չին ազդանշան բ պիտի տար ։
*Լ ար դան աղբար , Հ.փռես–վ։ատֆ մեքենային առ– թէեւ ճոբոխէ ափէն էր՛ Հայրէւի դեղբ Հասնելով, Ն. ՇԻՆԱԿԱՆ
եր֊ բայց,
ջեւ, ջլուտ, բ ր գ ո ա ու Հո լա՝– է բազուկներով պլորուած 1»ւձ՝չ աւաղ, պայն փլատակ գտած՝ մէկ Հատիկ (2)
վայր կեան բ անգամ մր գլանին վրայ չ/էք աեսած անոր բնակիչներէն է Ւնքը Է.
Fonds A.R.A.M