Page 97 - ARM_19-1947_02
P. 97
ւ^-րուաւ» Չսօւաււս ձրսատււա ա ւ ա օ ր ը ԿԱՈ Ա Ն Ա Ր Ո Ւ Թ Ե Ա Ն ՀՈԳեՐԸ
— ք»«4ծ 1925 -
Տ. Շ. ԱԽ» 376.28» Ազգ * մոգովը վերաբացուեցաւ ե բէկ , երեք -
ՕՄտշէտա-ք՚ւօրհշէՅՄ© չարթի , մէկ ամսուան արձակուրդէ վեբէ\ւ է^՚ո–այԼ
17, 11ո« 0»ա««Ոէ - քք\ատ (136) մթնոլորտի մր մէի Շատ մը թերթեր բացէ ի բաց
161.։ 008. 15-70 - 0– 0– Բ. քտո* 1678-63 կը իսօսին նախարարական տագնապի մր մասին ,
8–»ր., 1 0 0 0 , 6աս–ս. 5 0 0 , Ե ՞ – ֊ - - * - • 3 0 0 , ֆբ., Արսւաս. 1 0 Տ°Լ ՛ուրիշներ լաւատես կ՚երեւան , սպասելով Հանբա -
պետ՛ութեան նախագաՀին Որ Փարիզ պիտի վերա
«61X1^1 30 յ ա Ա Լ 1947 Չորեքշաբթի 30 ԱՊՐԻԼ դառնալ վագր, Հինգշաբթի : Երեք մեծ՛ կուսակ -
ցութիւննհբը ամէնէն աւերի \իբար անցած– են, եւ
»3–Թ– ՏԱՐԻ - 19* ձա-66 » ° 5023-'Նպ֊ շրջան թ ի ւ 632 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱ+ՕԱՆ ԳԻՆ՛ 4 * 1 – շա բունակ մոզովներ կը դում աըեն : Ընկերվարա -
կաններր շաբաթ եւ կիբակի օր արտակարգ մ ո գովի
մը մ էք լսեց ին վարչապետ Պ • Ռամ ատիէի ել Պ *
Լէոն Պլում ի բաց ա տ բ ո ւթ ի ւնն ե բը , ներքին , ար -
Մնէ՝ եՕԱ+Ը ՀԱՅԱՋԻՆՋ ՍԱՐՍԱՓՆԵՐՈՒ ԶՈՀԵՐԷՆ տաքին ել մանաւանդ ելմտական կացութեան մա
^«5 ՀԱՅԿ ԹԻՐԵԱ^Ետյ սին ; 1Լ ա ր շ ա պետ ր մասն աւո բա պէս պա բզեց կա -
ռավաբութեան կրած դմ ո ւա ր ո ւթ ի ւննե ր ր , * ա ֊
ԱԶԳԵՐՈՎ (Հրաչ) պստամ բութիւն Մ՛Ա ա ա կ ա սքա ր ի ել Հնդկաչինի
1915 Ապբիւ 11/24Ի
սէք՚ւ ս՚եԻ՚՜բի տագնապ, նախարարական Համերաշ
խութեան խնդիր եւայլե X
Ո՛րքան նոր վէրքեր ե լ Տեղքեր բա ցոլեց ան ա ո ա ջ ի ն կալանա, Պ * Ո՝ա մատ իէ կի բակի օր ճառ մր խօսելով
լորդերէն : Սպան
Հայկական ԱրտասաՀմանի Հանրային կեանքին նուած աքսորի սամ– գաւառական քաղաքի մը մէք, առանց վերապաՀու—
"°էք^ ՚իեըքին տարիներու րնթացքին : բաներուն վ ր ա յ : թեան պա բզեց այն բոլոր տագնապները ո բ կր
ԱՀարկոլ ԱշխարՀամարտր Հ>ազիւ զազրած , դմուարացնեն կառավարութեան գործր ։ քԱոսա ո -
նոր էն կանխակալ կարծիքներ եւ մանաւանղ օր - վանեց ա ւ թէ դիներ ո ւ ան կումր կանգ առած է ի ք՛ -
սլակաս մարզանքներ, ՜էյ լր ո սլա յէն մինչեւ Հարաւ* (Պանք Օթօմանի րեւ Հետեւանք արմեգիներոլ բարձրացման ^ թէ
Ամերիկա ։ հեր՛ոսներէն,
ածուխ ի Հարցը չէ լուծուած յ ե րկիրր կբ տառ՛ա՛պի
Ա յն աստիճան որ, Հ իւրքն կա լ
ի շէս ան ո ւթիւն - բան\ուորի պակասէն եւա ^լն ։ «Կ ր նման ինք խեղ -
ներք անգամ մք եւս նա խա պա շա՛րս լե ց ան , եւ ծուռ 1896 օգոստոս) դուած մարդու մը որ\ուն գլուխ ր քոլրէն դուրս կր
կր նային , շատ մր սլա ր ա ղան ե ր\ո լ մէք։ մնայ ՚. Եթէ թ" զ տանք , պիտի ըն կզեինք : Միա ֊
Այսպէս , անտանելի կա ո ո ւթ ե ան մք մ ատ - ցն ենք մեր ումե բր ել կատաբ ենք մեր պարտակ ա–
նուած է յունաՀայ գազոլթք , ներքին թէ արտա - ՕՐԸ ՕՐԻՆ նո ւթ իւն բ յամառ աշխատանքով» ։
քին պատճառներով է \քանօթ են ա յ ս տագնապին կառավարութեան դիրքը փափուկ է մանա -
պատճառները, բայս կք թուի թէ ուրիշ պատք — ւանդ անո ր Համ ար ս ր րնգՀանուր դմգոՀ ութիւն
ո լակն եք ալ կք շաՀ ագո րծո կին ։ կը տի րէ պա րենաւձո բման տագնապին առթիւ ։ Հ՛ա՛
ք1 ր աղե կն ե ր վերքերս կր Հ ա ղո ր գէ ին Հետեւեա ք ԱՆՎԵՐՋ ՊԱՑ-ԲԱՐ ... ցի տագնապը առ այմմ թեթեւցած է* \իս^Լ միսի
պատմութիւնք* Հայ ուղեւորը Պ ի ր էո ն Հասած տագնապր կր շարունակս լի : Այս շաբթու միս
ատեն չի կրնար ցամաք ելլել , եթէ մականունը Բացարձակապէս ճիշդ է ուրեմն որ կեանք բա֊ չկայ ել իրագեկներ կր Հաւաստեն թէ նո յն վիճա–
է կամ
«եան» է ; ք*այց կ\րնգոլԱուի , երր «օղլու» ո իւն դէմ պէտք է դքուի որպէս Հոմանիշ պայքար հ.(Լ ա ի ա ի շաբունակուի մ ինչեւ Յո ւե ի ս X Մ ոսկուա–
մը ունի(Փար—
"սոչք կտրած , տա՛՛՛ճ կցած մականուն բառը ւ յի խորՀ ր զամ ո ղո վին ձա իւ ո ղո ւմն ալ կր խանղա րէ
մ աք , կրսան , ճէլիլ եւն՛ * ) : Հ Հերանսայի Հաշիւներր, քանի որ յետաձգուեցան
Եգիպտոսի մաս ին ալ այղպ ի սի պատ մ ո ւ թի ւն Եւ դեռ կ՚ըսեն թէ մարդ արաէրած ր ի բնէ խա՚– Աւսրի կցում ր եւ ածուխի բամնին յաւելում ը։
մ ր լսեց ինք , րա յց 1լա րձանագրենք եւ 1լ անցնինք : գագասէբ է* Հա կա ււ ա կ ա յս ր ո լո բ գմուարութեանց , մաս–
Առանց ե ր ա շխա լո ր ե լո ւ կամ ընդՀ անր ա ցնե լո ւ ; Կ՚երեւի մեր գիտցած մարդոց Համար չէ խօս– րնկե բվա բականներ ր ել մ ո զո վր գա -
նա նորապէս
Ք11 7 ոբովՀետեւ ՛ուրիշ է անոնց պա բզած եբեւոյթբ
Այլապէս վրդ\ովիչ երեւոյթներ՝ Մ ի քին Արե - կաններր կհուզեն խուսափիլ նախարարական տա՚դ–
մեր աչքերուն, աւելի քան 40 տարիէ ի վեր ։ Ան
ւ ելքէն դ մինչեւ ի" կ Հեռաւո ր Արմ ան թինէն : Պատ– նաւգէ մք, ներկայ պարագաներուն ^էք1 ՛Մ անտ -
վեր ք կռիւ , լեգուով , բռունցքով, կիզով , թնզ 1Ա– ւանգ որ , երրորդ
ում մբ, զօր* ար Կոլի նոր
մ ութ իւննե ր , որոնք պղտոր Համրալ մր շինե լ կո ւ֊ նօթով, ռումբով Հ Որ ա ե սա կր որ էլուզէք :
տան մեր տարագիր բազմութեանց, Հակառակ ի– կողովներ կը ըացուին կազմ ա կե րպո իմի ւն ը գո բծի ձեռնարկած է մ եծ ե -
յոյսերով ՛ել կը վւակ - ռանգով ։ քիոզովբգտկաններր
(1^. ք^. ք5.) թէեւ Հա
բենց կամքին : * ուին բուռն՛ վէճերով : Լուռեր կը խօսուին խաղա - մամիտ
«ե) ենղր քար մք ԳԼո(,ռց * * •» : Անացեալբ ղի 1 ղոլթեան ել աՀա ամէն մէկ են զօրավարին շատ մր տեսակէտներուն ,
նշանաբաններով, բա բայց վ ա ա ն ւլ ա լ ո ր կր գտնեն անոր շաբմումր,
եւ
աէք : Համայնավարական գալ մը երեւան կր Հան ՛ւ ր կր գա ււ նա յ վէճի պատճառ , եթէ ոչ պատերազ– կիՐակի
Օր լ"""ւսոԻԿ մոգով մր գումարելով , ճրշ–
՛ուի Պաղատտի մէք, ել , առա քին շարքերուն մ ի յա լաա րա բութիւն * *»
գ Լ ց են երենց Գ֊ք՛ Լ՛ Ք Ր ^է ՛11 ։%3 ^ո սանքին ե ւ թէ ՝՝՝ ***՛ ՝~
Վրա յ կ՝ եբ ե լան Հ ա յեր ալ : Հյքի շ գ ա յն սլա Հ\ո ւն ե ր բ Ան-ք՚ւշք անո՛ւշ կր խ.»ա։իՏէ.֊ Լչ;ե.վ . ժ ղ ո վ*էՀ, րո ։.մ ա յնավաբնե
բու կազմ ակերպած «ա րթնռ ւթե ան
արաբական աշխարՀր ճակատս/զ րական սլայքտր բեմերէն ։ Յանկարծ ապտակներու աղմուկն է ՛որ կոմիտէնեբ»ոլ
մասին : կուսակցութիւնր խստօրէն
մք կր մղէ օտար ազդեց ո ւթե անց գէմ : կր պայթի ։
պիտի ղործադրէ կանոնագրին ՚7բդ յօգուածր, "–
Յաճախ պատասխանատու անձեր ^ նո յն ի ս կ Հաց պիտի առնես պոչ կապելով , վա՛յ եթէ քիչ բուն Համ աձայն իր անդամները
չեն կրնար մ ա՛նեք
վեղարաւորներ իւղ կր լեցնեն կրակին ՛էրա յ , ղու- մբ աք դաոնաս , դրացիդ՝ արդէն անճոռնի բառե– •ուր ի շ ո եւէ քաղ աքա կ ան կո լ ս ակ ցութեան
մէք։
նաւս ր ե լով ղ ան՚ա զան ցոյցեր կամ ար ար ո գութ ի ւն–
բ՛ու տարափ մբ կը տեղայ գլխուգ X Մ իւս կողմէ , կուսակցութեան խում բեր բ կամ ան
ներ։ Եւ այս առթիւ , ամէնէն առաք անմեղներն ՛են կառախումբին կամ փապուղիին մէք (մեթրօ) գամներ ր իրաւունք չունին մասնակցելոլ արթնու
որ կր զոՀո լին ; °ԸԸ Ք՛սնի՛ անզամ կը Հ ա՛հ զ ի պ իս վէճի կամ գզուը– թեան կոմ իտէնե բուն ։ Արմ ատականներր վերա -
Օրինակ յ վերքերս իբանեան պատկերազարդ տուքի X պաՀ դիրք մը ըռնած են, իսկ Համ այնավա բնե բ ր
շաբաթաթերթ մը, «քՒաբադղի» , Հայ եպիսկոպո Պիաի ըսէք յ 1 °ըիսակը ՚էեըէս կ՚առնէ մուլս^ կր սաստկացնեն պա յքա րր Ո°Ը ՚ ՝տ ո ^ ո էի դէ"^ *
սի մր պատկերր Հրատարակած էր, Հետեւեալ մ ա– վ ուրդը , երբ կը տեսնէ ո ր երեք տար ի է ի վե ր Մոըիս $՝"ըէգ Կէ՚ՐաԿԻ °Բ ^՚Ա" ^(Լ Ի,0ս^էՈէԼ յայտա՛–
կագ լա ւթե ամբ ՚ Երեք Ս եծեբր կր պայքարին անվեքք Քարիւզի Հո րաբեզ թէ << յետաշբքական շա րմում ր իր բան բե ր ր
Հայոց իալիֆաւն (առաջնորդ) երդում րի մբ , Հ տղա ր թոն ածուխի կամ ափ մր Հ ողի գա ալ յանձ ին առմամ եւս յ կ առավա ր ո ւթեան նախ
կատարել կոսոայ հայ Փ է ^ ա յ ի ի ն յ որպէսզի հա ֊. Համար : կին նախա՛գաՀ ին որուն ետին կը Համ ախմ բուին
ւաաարիմ մնայ Փեշավարիի ։ (Ատրպատակաւնի եր Աստ՚ուծոլ օդը, ւսրեւը , քուրը եւ Հողը որ բո Հանրապետութեան բոլոր թշԳւամիներր : Եւ սա՝ -
բեմնի ապստամբ կ ա ռ ա վ ա բ ո Ն թ - ե ա ն վա՛րիչը) :
լորին կը պատկանին քստԼ * քՒոլստոյի , մուրՀակ կայն 18 ամսուան կառավարական ղեկավա՚րութիւ—
Ակնարկբ ո լզգուած էր Ատ ր պա տա կանի բազ. ներ ով կը ւի ո խան ցուին մէկկն մ իւս ին , տար ինե - նբ Հաստատեց իր եւ իր մարզող անՀ եռատե սու —
մավաստակ Ասաքնորղին, Ներսէս արք* Մելիք - բով սլայքարելէ վհբ1 : թիւնր ել ան կար ո ղո ւթ ի ւն բ » :
իձանզեանի դէմ , գո ր շփոթած էին ուրիշի մր Հետ։ Տ՝ ո զով ր դ ակ ան Հյ ա՛րմ ո ւմ ր իր արտակարգ մո
Պաշտօնական բոզոքներոլ վ րա յ , թերթը ան մի - Զ.Ա1 րման ա լին այն սակայն, ՛որ բոլոր 1լլւո–
քտպէս խոստովանեցաւ իր սխալր եւ Հերքեց Հրա– ուաբաբննբն ալ գժգոՀ են աբգիւ֊նքէն : զովին առթիւ Հ րատա րակած յա յտարա բո ւթեան
պարակալ ։ Ոտ յց ^ կարելի՛1՛ մէկ օրէն միւսք դար. Ա՝ է կ բ կբ սչայքաբի իւաոադութեան Համար,– մէք անուգզակի կր Հ ա ր ո լածէ նաեւ Համ այնա -
մանել ամբոխային տ րամ ա բանս ւթի ւնր ** * միւսր աւլւլե բու Հաւասարութեան Համար, երբոր– վարնեբր, յիշելով «կարգ մր ագգայնացուած Հաս
Այսպէս ամէն դ ազու թ իր «մ իք ազգային» տատութեանց ա ար ա ոլ ա յմ ան բացը» ել «կուսակ
՛հ" 1 ձոՐՐոՐԳԸ ՐՐ Հայրենիքի՛ փրկութեան Համար։ ցական ՛ոգի» մ ր կր տեսնէ անոնց մատակարարս լ–
պատմութիւնն ունի , աւելի կամ պա կաս ղունա - ՏակէԼւեն կան սլայքաբնեբ Հ՛ովին Համար , ոբ թեան մէք։
ւոր ։ Ողբերգութիւն մր, որուն Հետեւանքները ա– այս կողմկն կր փչէ , անձրեւին Համար որ անմա–
մ էն էն աւելի կը զղաց ո լին փոքր կամ յետամնաց մ ան ակ֊ ւ///, ւլասահ է , աբելին Համար որ քու վրագ Իճչո\ ձախողեցաւ
կագ ու կռիւ,
երկիրներու մէք : Եւ չարա չար կր շաՀ ագո բծ>ո լին ղբկաձ֊ է իր ճաոագայթներբ ։Անվեբ^
կասկածելի տարրերու կողմէ ։ վէՏ ո լ սլա յքա ր • • • Մփակ անս սլա ո սնոլնղբ Հա - Մոսկուափ խաԽդաժողովը
ՍՕՍԻ
Տ) ր ան սան րնդարձակ երկիր է եւ վառարանք մայն իսաղաղասէր մարդկութեան ...
այնպէս ,
ամէն տեսակ ազատութեանց ; Բայց ել
այստեղ ալ սաՀման մր կայ ուրկէ անգին չես կըր֊ Զօր* Մարշըլ, Մ * ՆաՀանգներոլ արտաքին
պիտի
նար անցնիլ ։ ՀԱԶԱՐ ԳԵՐՄԱՆ գիտնականներ զատուած են, նա խարարը , ձայնա սփիւռ ճառ մր խօսելով , լոլ -
՛Բու սեփական երկրիդ մէք անգամ Ամերիկա փոէսագրո ւե լու ել գիտական Հետաղօ ֊ սաբան ո ւթի ւնն եր Հագո բդեց Մ ոսկուա յի խո րՀ ր -
չկրնայիր անցնիլ այգ սաՀմանը։ տութիւննեբ կատարելու Համար։ Ասոնց մէ^ է զամուլս վի մասին՛. Այս առթիլ յորդո բեց «Համբե
ԱնՀ րամեշտ չէ մասնաւոր փաստեր յԻէել։ Տէվ՚լինի գործարաններու նաիւկին տնօրէնր, Հիւ– րութեամբ վարուիլ Ո՚ուսիոյ Հետ»։։ Ըսաւ թէ իր
Պարզապէս 1լ ուսէինք արթնութեան եւ լբ քո ւթե ան կօ կքէնէր : բռնած դիրքին ^"Ր^Ի1՜ * (հուսերը այսօր այնքան
Հրաւէր մր ուղղել։ Մ ան աւանդ որ երկիրը նոր ՃԱՓՈՆԻ երեսփ. րնտրութեանց մէ^ /ազթե - ալ ինքնավստաՀ չեն իրենց սլաՀանքներուն մասին։
տագնապ մր կ անցընէ , իբրեւ Հետեւանք ներքին ցին րնկերւի արականներ բ , (142 աթոռ.՝) , ազատա - 1*ր կարծիքով, կարելի էր Համաձայնիլ, եթէ Մ *
թի լրի մ տցութեանց եւ կուսակցական Հա կամ ար - կաններբ (133) եւն.։ Համայնավարները, որոնք ՆաՀանգներր տեգի սէուած ՚ոէԼայիս Հիմնական
տ ո ւթե անց : 2.200.000 ձայն չաՀաձ էին 1946ին , այս անգամ Հաբցեբու մէք։ ք*նք մերմեց տեգի ատ լ %
Հարկ է բաց աչքերով տեսնել ի րա կանո ւթիւ ստացած Պատմելով իր խօսակցութիւնք Աթալինի Հետ ,
նր, վա խան ակ ամէն բան Հայկական կան դա նով են միայն 960.000 ձայն (4 երե սփոխան) : զօր* Մարշըլ ըսաւ թէ սպաբապետր կարելի կր
չափելու X ՁԵՐԲԱԿԱԼՈՒԵՑԱՆ Օփերայի Հրապարակի գտնէ իրաւախոՀութիւն մր Գերմանիս յ զինաթա -
Ա/ս խորՀ բդած ութ իւննե բ ը մ ասն աւո րապէս աւլնուա պետ ական պանդոկին՝ կռանտ Օթէլի եր - ւի ութ եան , Հատուցումներու եւ տնտեսական միա-
անոր Համար որ, այս միքոցին բուռն պայքաը մը կոլ գանձապաՀ՚ները եւ ուրիշ մը, որոնք ամ բաս - թեան մասին ե թէ անՀ րամեշտ է Համբերել , յ ո ո ե -
բացուած է Մարսէյլի մէք^ Գաւ* Ժ՛ողովի ընտրու տանուաՀք էին թէ ոսկիի եւ օտարդբամնե րո լ առեւ տեսութենէ խուսափելու Համար ; «Ես անկեղծօրէն
թեան պ առթիւ ։ տուրով կը զբագին : Հաստատութիւներ պաշարուե– կր յուսամ թէ սպարապետ Ա թալին իրաւունք \ու–
Ընտրողներուն կ՚իյնայ մ աքրել մթն ո լորտը , ցաւ ել դրամարկղր խուզարկուելով, մէկ միլիոն սի ։ Թէեւ չորս նախարարները չկրցան Համաձայ–
Ասպարէզէն քչելով բո լո ր կասկածելի տարրերը • ֆրանք, փնչպէս եւ կարեւոր քանակութեամբ օ-
ծ՛ տար դրամներ , ոսկի՛ներ ել չէ քե բ գտնուեցան : ԼԼ*ւքնւթւ\ շտ օ .տ թ–ի*–8 |ւ կ^|Ա|Փ| է$)
Ուրիչ պանդոկներ ալ պիտի խուզարկուին :
Fonds A.R.A.M
— ք»«4ծ 1925 -
Տ. Շ. ԱԽ» 376.28» Ազգ * մոգովը վերաբացուեցաւ ե բէկ , երեք -
ՕՄտշէտա-ք՚ւօրհշէՅՄ© չարթի , մէկ ամսուան արձակուրդէ վեբէ\ւ է^՚ո–այԼ
17, 11ո« 0»ա««Ոէ - քք\ատ (136) մթնոլորտի մր մէի Շատ մը թերթեր բացէ ի բաց
161.։ 008. 15-70 - 0– 0– Բ. քտո* 1678-63 կը իսօսին նախարարական տագնապի մր մասին ,
8–»ր., 1 0 0 0 , 6աս–ս. 5 0 0 , Ե ՞ – ֊ - - * - • 3 0 0 , ֆբ., Արսւաս. 1 0 Տ°Լ ՛ուրիշներ լաւատես կ՚երեւան , սպասելով Հանբա -
պետ՛ութեան նախագաՀին Որ Փարիզ պիտի վերա
«61X1^1 30 յ ա Ա Լ 1947 Չորեքշաբթի 30 ԱՊՐԻԼ դառնալ վագր, Հինգշաբթի : Երեք մեծ՛ կուսակ -
ցութիւննհբը ամէնէն աւերի \իբար անցած– են, եւ
»3–Թ– ՏԱՐԻ - 19* ձա-66 » ° 5023-'Նպ֊ շրջան թ ի ւ 632 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱ+ՕԱՆ ԳԻՆ՛ 4 * 1 – շա բունակ մոզովներ կը դում աըեն : Ընկերվարա -
կաններր շաբաթ եւ կիբակի օր արտակարգ մ ո գովի
մը մ էք լսեց ին վարչապետ Պ • Ռամ ատիէի ել Պ *
Լէոն Պլում ի բաց ա տ բ ո ւթ ի ւնն ե բը , ներքին , ար -
Մնէ՝ եՕԱ+Ը ՀԱՅԱՋԻՆՋ ՍԱՐՍԱՓՆԵՐՈՒ ԶՈՀԵՐԷՆ տաքին ել մանաւանդ ելմտական կացութեան մա
^«5 ՀԱՅԿ ԹԻՐԵԱ^Ետյ սին ; 1Լ ա ր շ ա պետ ր մասն աւո բա պէս պա բզեց կա -
ռավաբութեան կրած դմ ո ւա ր ո ւթ ի ւննե ր ր , * ա ֊
ԱԶԳԵՐՈՎ (Հրաչ) պստամ բութիւն Մ՛Ա ա ա կ ա սքա ր ի ել Հնդկաչինի
1915 Ապբիւ 11/24Ի
սէք՚ւ ս՚եԻ՚՜բի տագնապ, նախարարական Համերաշ
խութեան խնդիր եւայլե X
Ո՛րքան նոր վէրքեր ե լ Տեղքեր բա ցոլեց ան ա ո ա ջ ի ն կալանա, Պ * Ո՝ա մատ իէ կի բակի օր ճառ մր խօսելով
լորդերէն : Սպան
Հայկական ԱրտասաՀմանի Հանրային կեանքին նուած աքսորի սամ– գաւառական քաղաքի մը մէք, առանց վերապաՀու—
"°էք^ ՚իեըքին տարիներու րնթացքին : բաներուն վ ր ա յ : թեան պա բզեց այն բոլոր տագնապները ո բ կր
ԱՀարկոլ ԱշխարՀամարտր Հ>ազիւ զազրած , դմուարացնեն կառավարութեան գործր ։ քԱոսա ո -
նոր էն կանխակալ կարծիքներ եւ մանաւանղ օր - վանեց ա ւ թէ դիներ ո ւ ան կումր կանգ առած է ի ք՛ -
սլակաս մարզանքներ, ՜էյ լր ո սլա յէն մինչեւ Հարաւ* (Պանք Օթօմանի րեւ Հետեւանք արմեգիներոլ բարձրացման ^ թէ
Ամերիկա ։ հեր՛ոսներէն,
ածուխ ի Հարցը չէ լուծուած յ ե րկիրր կբ տառ՛ա՛պի
Ա յն աստիճան որ, Հ իւրքն կա լ
ի շէս ան ո ւթիւն - բան\ուորի պակասէն եւա ^լն ։ «Կ ր նման ինք խեղ -
ներք անգամ մք եւս նա խա պա շա՛րս լե ց ան , եւ ծուռ 1896 օգոստոս) դուած մարդու մը որ\ուն գլուխ ր քոլրէն դուրս կր
կր նային , շատ մր սլա ր ա ղան ե ր\ո լ մէք։ մնայ ՚. Եթէ թ" զ տանք , պիտի ըն կզեինք : Միա ֊
Այսպէս , անտանելի կա ո ո ւթ ե ան մք մ ատ - ցն ենք մեր ումե բր ել կատաբ ենք մեր պարտակ ա–
նուած է յունաՀայ գազոլթք , ներքին թէ արտա - ՕՐԸ ՕՐԻՆ նո ւթ իւն բ յամառ աշխատանքով» ։
քին պատճառներով է \քանօթ են ա յ ս տագնապին կառավարութեան դիրքը փափուկ է մանա -
պատճառները, բայս կք թուի թէ ուրիշ պատք — ւանդ անո ր Համ ար ս ր րնգՀանուր դմգոՀ ութիւն
ո լակն եք ալ կք շաՀ ագո րծո կին ։ կը տի րէ պա րենաւձո բման տագնապին առթիւ ։ Հ՛ա՛
ք1 ր աղե կն ե ր վերքերս կր Հ ա ղո ր գէ ին Հետեւեա ք ԱՆՎԵՐՋ ՊԱՑ-ԲԱՐ ... ցի տագնապը առ այմմ թեթեւցած է* \իս^Լ միսի
պատմութիւնք* Հայ ուղեւորը Պ ի ր էո ն Հասած տագնապր կր շարունակս լի : Այս շաբթու միս
ատեն չի կրնար ցամաք ելլել , եթէ մականունը Բացարձակապէս ճիշդ է ուրեմն որ կեանք բա֊ չկայ ել իրագեկներ կր Հաւաստեն թէ նո յն վիճա–
է կամ
«եան» է ; ք*այց կ\րնգոլԱուի , երր «օղլու» ո իւն դէմ պէտք է դքուի որպէս Հոմանիշ պայքար հ.(Լ ա ի ա ի շաբունակուի մ ինչեւ Յո ւե ի ս X Մ ոսկուա–
մը ունի(Փար—
"սոչք կտրած , տա՛՛՛ճ կցած մականուն բառը ւ յի խորՀ ր զամ ո ղո վին ձա իւ ո ղո ւմն ալ կր խանղա րէ
մ աք , կրսան , ճէլիլ եւն՛ * ) : Հ Հերանսայի Հաշիւներր, քանի որ յետաձգուեցան
Եգիպտոսի մաս ին ալ այղպ ի սի պատ մ ո ւ թի ւն Եւ դեռ կ՚ըսեն թէ մարդ արաէրած ր ի բնէ խա՚– Աւսրի կցում ր եւ ածուխի բամնին յաւելում ը։
մ ր լսեց ինք , րա յց 1լա րձանագրենք եւ 1լ անցնինք : գագասէբ է* Հա կա ււ ա կ ա յս ր ո լո բ գմուարութեանց , մաս–
Առանց ե ր ա շխա լո ր ե լո ւ կամ ընդՀ անր ա ցնե լո ւ ; Կ՚երեւի մեր գիտցած մարդոց Համար չէ խօս– րնկե բվա բականներ ր ել մ ո զո վր գա -
նա նորապէս
Ք11 7 ոբովՀետեւ ՛ուրիշ է անոնց պա բզած եբեւոյթբ
Այլապէս վրդ\ովիչ երեւոյթներ՝ Մ ի քին Արե - կաններր կհուզեն խուսափիլ նախարարական տա՚դ–
մեր աչքերուն, աւելի քան 40 տարիէ ի վեր ։ Ան
ւ ելքէն դ մինչեւ ի" կ Հեռաւո ր Արմ ան թինէն : Պատ– նաւգէ մք, ներկայ պարագաներուն ^էք1 ՛Մ անտ -
վեր ք կռիւ , լեգուով , բռունցքով, կիզով , թնզ 1Ա– ւանգ որ , երրորդ
ում մբ, զօր* ար Կոլի նոր
մ ութ իւննե ր , որոնք պղտոր Համրալ մր շինե լ կո ւ֊ նօթով, ռումբով Հ Որ ա ե սա կր որ էլուզէք :
տան մեր տարագիր բազմութեանց, Հակառակ ի– կողովներ կը ըացուին կազմ ա կե րպո իմի ւն ը գո բծի ձեռնարկած է մ եծ ե -
յոյսերով ՛ել կը վւակ - ռանգով ։ քիոզովբգտկաններր
(1^. ք^. ք5.) թէեւ Հա
բենց կամքին : * ուին բուռն՛ վէճերով : Լուռեր կը խօսուին խաղա - մամիտ
«ե) ենղր քար մք ԳԼո(,ռց * * •» : Անացեալբ ղի 1 ղոլթեան ել աՀա ամէն մէկ են զօրավարին շատ մր տեսակէտներուն ,
նշանաբաններով, բա բայց վ ա ա ն ւլ ա լ ո ր կր գտնեն անոր շաբմումր,
եւ
աէք : Համայնավարական գալ մը երեւան կր Հան ՛ւ ր կր գա ււ նա յ վէճի պատճառ , եթէ ոչ պատերազ– կիՐակի
Օր լ"""ւսոԻԿ մոգով մր գումարելով , ճրշ–
՛ուի Պաղատտի մէք, ել , առա քին շարքերուն մ ի յա լաա րա բութիւն * *»
գ Լ ց են երենց Գ֊ք՛ Լ՛ Ք Ր ^է ՛11 ։%3 ^ո սանքին ե ւ թէ ՝՝՝ ***՛ ՝~
Վրա յ կ՝ եբ ե լան Հ ա յեր ալ : Հյքի շ գ ա յն սլա Հ\ո ւն ե ր բ Ան-ք՚ւշք անո՛ւշ կր խ.»ա։իՏէ.֊ Լչ;ե.վ . ժ ղ ո վ*էՀ, րո ։.մ ա յնավաբնե
բու կազմ ակերպած «ա րթնռ ւթե ան
արաբական աշխարՀր ճակատս/զ րական սլայքտր բեմերէն ։ Յանկարծ ապտակներու աղմուկն է ՛որ կոմիտէնեբ»ոլ
մասին : կուսակցութիւնր խստօրէն
մք կր մղէ օտար ազդեց ո ւթե անց գէմ : կր պայթի ։
պիտի ղործադրէ կանոնագրին ՚7բդ յօգուածր, "–
Յաճախ պատասխանատու անձեր ^ նո յն ի ս կ Հաց պիտի առնես պոչ կապելով , վա՛յ եթէ քիչ բուն Համ աձայն իր անդամները
չեն կրնար մ ա՛նեք
վեղարաւորներ իւղ կր լեցնեն կրակին ՛էրա յ , ղու- մբ աք դաոնաս , դրացիդ՝ արդէն անճոռնի բառե– •ուր ի շ ո եւէ քաղ աքա կ ան կո լ ս ակ ցութեան
մէք։
նաւս ր ե լով ղ ան՚ա զան ցոյցեր կամ ար ար ո գութ ի ւն–
բ՛ու տարափ մբ կը տեղայ գլխուգ X Մ իւս կողմէ , կուսակցութեան խում բեր բ կամ ան
ներ։ Եւ այս առթիւ , ամէնէն առաք անմեղներն ՛են կառախումբին կամ փապուղիին մէք (մեթրօ) գամներ ր իրաւունք չունին մասնակցելոլ արթնու
որ կր զոՀո լին ; °ԸԸ Ք՛սնի՛ անզամ կը Հ ա՛հ զ ի պ իս վէճի կամ գզուը– թեան կոմ իտէնե բուն ։ Արմ ատականներր վերա -
Օրինակ յ վերքերս իբանեան պատկերազարդ տուքի X պաՀ դիրք մը ըռնած են, իսկ Համ այնավա բնե բ ր
շաբաթաթերթ մը, «քՒաբադղի» , Հայ եպիսկոպո Պիաի ըսէք յ 1 °ըիսակը ՚էեըէս կ՚առնէ մուլս^ կր սաստկացնեն պա յքա րր Ո°Ը ՚ ՝տ ո ^ ո էի դէ"^ *
սի մր պատկերր Հրատարակած էր, Հետեւեալ մ ա– վ ուրդը , երբ կը տեսնէ ո ր երեք տար ի է ի վե ր Մոըիս $՝"ըէգ Կէ՚ՐաԿԻ °Բ ^՚Ա" ^(Լ Ի,0ս^էՈէԼ յայտա՛–
կագ լա ւթե ամբ ՚ Երեք Ս եծեբր կր պայքարին անվեքք Քարիւզի Հո րաբեզ թէ << յետաշբքական շա րմում ր իր բան բե ր ր
Հայոց իալիֆաւն (առաջնորդ) երդում րի մբ , Հ տղա ր թոն ածուխի կամ ափ մր Հ ողի գա ալ յանձ ին առմամ եւս յ կ առավա ր ո ւթեան նախ
կատարել կոսոայ հայ Փ է ^ ա յ ի ի ն յ որպէսզի հա ֊. Համար : կին նախա՛գաՀ ին որուն ետին կը Համ ախմ բուին
ւաաարիմ մնայ Փեշավարիի ։ (Ատրպատակաւնի եր Աստ՚ուծոլ օդը, ւսրեւը , քուրը եւ Հողը որ բո Հանրապետութեան բոլոր թշԳւամիներր : Եւ սա՝ -
բեմնի ապստամբ կ ա ռ ա վ ա բ ո Ն թ - ե ա ն վա՛րիչը) :
լորին կը պատկանին քստԼ * քՒոլստոյի , մուրՀակ կայն 18 ամսուան կառավարական ղեկավա՚րութիւ—
Ակնարկբ ո լզգուած էր Ատ ր պա տա կանի բազ. ներ ով կը ւի ո խան ցուին մէկկն մ իւս ին , տար ինե - նբ Հաստատեց իր եւ իր մարզող անՀ եռատե սու —
մավաստակ Ասաքնորղին, Ներսէս արք* Մելիք - բով սլայքարելէ վհբ1 : թիւնր ել ան կար ո ղո ւթ ի ւն բ » :
իձանզեանի դէմ , գո ր շփոթած էին ուրիշի մր Հետ։ Տ՝ ո զով ր դ ակ ան Հյ ա՛րմ ո ւմ ր իր արտակարգ մո
Պաշտօնական բոզոքներոլ վ րա յ , թերթը ան մի - Զ.Ա1 րման ա լին այն սակայն, ՛որ բոլոր 1լլւո–
քտպէս խոստովանեցաւ իր սխալր եւ Հերքեց Հրա– ուաբաբննբն ալ գժգոՀ են աբգիւ֊նքէն : զովին առթիւ Հ րատա րակած յա յտարա բո ւթեան
պարակալ ։ Ոտ յց ^ կարելի՛1՛ մէկ օրէն միւսք դար. Ա՝ է կ բ կբ սչայքաբի իւաոադութեան Համար,– մէք անուգզակի կր Հ ա ր ո լածէ նաեւ Համ այնա -
մանել ամբոխային տ րամ ա բանս ւթի ւնր ** * միւսր աւլւլե բու Հաւասարութեան Համար, երբոր– վարնեբր, յիշելով «կարգ մր ագգայնացուած Հաս
Այսպէս ամէն դ ազու թ իր «մ իք ազգային» տատութեանց ա ար ա ոլ ա յմ ան բացը» ել «կուսակ
՛հ" 1 ձոՐՐոՐԳԸ ՐՐ Հայրենիքի՛ փրկութեան Համար։ ցական ՛ոգի» մ ր կր տեսնէ անոնց մատակարարս լ–
պատմութիւնն ունի , աւելի կամ պա կաս ղունա - ՏակէԼւեն կան սլայքաբնեբ Հ՛ովին Համար , ոբ թեան մէք։
ւոր ։ Ողբերգութիւն մր, որուն Հետեւանքները ա– այս կողմկն կր փչէ , անձրեւին Համար որ անմա–
մ էն էն աւելի կը զղաց ո լին փոքր կամ յետամնաց մ ան ակ֊ ւ///, ւլասահ է , աբելին Համար որ քու վրագ Իճչո\ ձախողեցաւ
կագ ու կռիւ,
երկիրներու մէք : Եւ չարա չար կր շաՀ ագո բծ>ո լին ղբկաձ֊ է իր ճաոագայթներբ ։Անվեբ^
կասկածելի տարրերու կողմէ ։ վէՏ ո լ սլա յքա ր • • • Մփակ անս սլա ո սնոլնղբ Հա - Մոսկուափ խաԽդաժողովը
ՍՕՍԻ
Տ) ր ան սան րնդարձակ երկիր է եւ վառարանք մայն իսաղաղասէր մարդկութեան ...
այնպէս ,
ամէն տեսակ ազատութեանց ; Բայց ել
այստեղ ալ սաՀման մր կայ ուրկէ անգին չես կըր֊ Զօր* Մարշըլ, Մ * ՆաՀանգներոլ արտաքին
պիտի
նար անցնիլ ։ ՀԱԶԱՐ ԳԵՐՄԱՆ գիտնականներ զատուած են, նա խարարը , ձայնա սփիւռ ճառ մր խօսելով , լոլ -
՛Բու սեփական երկրիդ մէք անգամ Ամերիկա փոէսագրո ւե լու ել գիտական Հետաղօ ֊ սաբան ո ւթի ւնն եր Հագո բդեց Մ ոսկուա յի խո րՀ ր -
չկրնայիր անցնիլ այգ սաՀմանը։ տութիւննեբ կատարելու Համար։ Ասոնց մէ^ է զամուլս վի մասին՛. Այս առթիլ յորդո բեց «Համբե
ԱնՀ րամեշտ չէ մասնաւոր փաստեր յԻէել։ Տէվ՚լինի գործարաններու նաիւկին տնօրէնր, Հիւ– րութեամբ վարուիլ Ո՚ուսիոյ Հետ»։։ Ըսաւ թէ իր
Պարզապէս 1լ ուսէինք արթնութեան եւ լբ քո ւթե ան կօ կքէնէր : բռնած դիրքին ^"Ր^Ի1՜ * (հուսերը այսօր այնքան
Հրաւէր մր ուղղել։ Մ ան աւանդ որ երկիրը նոր ՃԱՓՈՆԻ երեսփ. րնտրութեանց մէ^ /ազթե - ալ ինքնավստաՀ չեն իրենց սլաՀանքներուն մասին։
տագնապ մր կ անցընէ , իբրեւ Հետեւանք ներքին ցին րնկերւի արականներ բ , (142 աթոռ.՝) , ազատա - 1*ր կարծիքով, կարելի էր Համաձայնիլ, եթէ Մ *
թի լրի մ տցութեանց եւ կուսակցական Հա կամ ար - կաններբ (133) եւն.։ Համայնավարները, որոնք ՆաՀանգներր տեգի սէուած ՚ոէԼայիս Հիմնական
տ ո ւթե անց : 2.200.000 ձայն չաՀաձ էին 1946ին , այս անգամ Հաբցեբու մէք։ ք*նք մերմեց տեգի ատ լ %
Հարկ է բաց աչքերով տեսնել ի րա կանո ւթիւ ստացած Պատմելով իր խօսակցութիւնք Աթալինի Հետ ,
նր, վա խան ակ ամէն բան Հայկական կան դա նով են միայն 960.000 ձայն (4 երե սփոխան) : զօր* Մարշըլ ըսաւ թէ սպաբապետր կարելի կր
չափելու X ՁԵՐԲԱԿԱԼՈՒԵՑԱՆ Օփերայի Հրապարակի գտնէ իրաւախոՀութիւն մր Գերմանիս յ զինաթա -
Ա/ս խորՀ բդած ութ իւննե բ ը մ ասն աւո րապէս աւլնուա պետ ական պանդոկին՝ կռանտ Օթէլի եր - ւի ութ եան , Հատուցումներու եւ տնտեսական միա-
անոր Համար որ, այս միքոցին բուռն պայքաը մը կոլ գանձապաՀ՚ները եւ ուրիշ մը, որոնք ամ բաս - թեան մասին ե թէ անՀ րամեշտ է Համբերել , յ ո ո ե -
բացուած է Մարսէյլի մէք^ Գաւ* Ժ՛ողովի ընտրու տանուաՀք էին թէ ոսկիի եւ օտարդբամնե րո լ առեւ տեսութենէ խուսափելու Համար ; «Ես անկեղծօրէն
թեան պ առթիւ ։ տուրով կը զբագին : Հաստատութիւներ պաշարուե– կր յուսամ թէ սպարապետ Ա թալին իրաւունք \ու–
Ընտրողներուն կ՚իյնայ մ աքրել մթն ո լորտը , ցաւ ել դրամարկղր խուզարկուելով, մէկ միլիոն սի ։ Թէեւ չորս նախարարները չկրցան Համաձայ–
Ասպարէզէն քչելով բո լո ր կասկածելի տարրերը • ֆրանք, փնչպէս եւ կարեւոր քանակութեամբ օ-
ծ՛ տար դրամներ , ոսկի՛ներ ել չէ քե բ գտնուեցան : ԼԼ*ւքնւթւ\ շտ օ .տ թ–ի*–8 |ւ կ^|Ա|Փ| է$)
Ուրիչ պանդոկներ ալ պիտի խուզարկուին :
Fonds A.R.A.M