Page 245 - ARM_19-1947_02
P. 245
՛ատ ա ա ա ա օ ա ւ ս ս & ո .ատ-տա ա ա տ * * ԱՄԵՐԻաՑԻ Ն Ո Ւ Ա-ՂԳԱՆէԱՆԸ,–
ւաւճյա — ք❁ա46 «6 1925 — «ՕԳՆԵՆ* ԵՒՐՈՊԱՑԻ»
*. Շ. Տ«1ււ« 376.2Տ4
17, ծ ա Օ&ա&տատ - ԲՃ&1Տ (13՛) Ա Շ ղ փ ա շատ գոճ կ՚ևէեւա՚ւ
ա–. 008. 15-79 - Շ. Շ. Ր. Րտհ* 1Տ784ՏՅ
8»ր. 1000, 6ամս. 500, Էէւաօ-ս. 300, Աբւոաս. 10 Տ°1 յ
ՕՐՇԹ*ԽՐԹ> Օ-ատաշհտ 15 մՍա 1947 Կիրակի 15 ՅՈԻ՚եԻՍ Անդլիոյ արտաքին նախարարը , Պէվին , քեր՜
մապէս ողքունեց զօր* Մաբշըլի ծրագիրը, որուն
Համաձայն Մ • ՆաՀանգները նիւթական միքոցներ
ԺԹ– ՏԱՐԻ - 196 ձու.66 Ի1° 50Տ0–՚նոբ շրջան թիլ 669 Խմբագիր՛ Շ. ՄԻՍԱՔԵԱ՚ս ԳԻ՞Ս՝ 4 Ֆր– պիաի ճարեն, Եւրոպա յի վերա շինութեան եւ բա -
րօբութեան Համար, տրամադրելով 15 24 միլիառ
տոլաբ , երեք - չորս տարուան Համար ։ Այս առթիւ
ՄԵՐ ԽՕՄ*Ը ըսաւ թէ Աեծն Բ բ իտանիա անմիքապէս պիտի
ազ–
0 ՐԸ ՕՐԻՆ խսրՀրգակցի Ֆբանսայի եւ ուրիշ եւրոպական
գերու Հետ, ծրագիրներ մշակելու եւ Ամերիկայի
էԱՐՈՒեՕտ ԻՕԱեԱտ» ՀԱՊԱ ԳՐԱԳԷՏՆԵ՞ՐԸ պատրաստակամ ութենէն օ գա ո ւե լո լ Համ ար է
«Մ ենք նախաձեռն ութ ի ւնր կբ ստանձնենք Ե՛ Լ,ո -
պան ապաՀով եւ առողք վիճակի մը վերադաբձնե–
լու։
կը Հարցնէինք, անց՛եալ անգամ • Երկու խօսք ալ օտարալեզու գբ ա կանո՛ւթի ւն ամէն Պարտականութիւն մը կ*իյԱայ մեր վրայ ֊ –
մշակող մեր Հ^ոբՀալի գրողներուն՝ մասին։ նան
^.Այնքան գժուա^ր թան է տօնի մը, գէպքի փորձ կատարել ոբպէսզի Եւրոպայի մեքե -
մը իմաստը րացաաըել ամփոփ, տաք շունչով մը։ Կարելի է երկուքի բամնել զանոնք ։ նորէն գործէ առողք Հիմերու վրայ^*
Առանց աւելոըգ շարժուձեւէր կամ ճարտասանա Կան այնպիսին եր որոնք պաՀած են՝ իրենց ա– Ամերիկայի մէշ ալ կ՝ աճապարեն , նախագաՀ
կան մ ա բղան քնե բ փորձելու, կամ քո։–ԲԼՀ պատէն նոլնը, ինչպէս Աարոյեան , Աիւրմէլեան Լնաեւ Թրումընի եւ իր արտաքին նախարարին ա յս նոր
վեր Հանելու»։ (Յաււաջ.. 5 Յունիս) ։ բեմադրի չ Մամուլեան) եւայլն յ քաղաքականութիւնը գլուխ Հանելու Համար ։ Պ •
Ոչ ս°էկ գժուա բութ իւն ։ Անդարմանելի չարիք մը չէ որ մեր այգ երկու Վ^անտընպէրկ, ծերակոյտին արտաքին յարաբե -
Օրինակները կը տեսնենք արգէն , Փարիզի թէ տաղանդաւոր տղաքը անգլեքէն գրած են։ Եթէ րութեանց յանձն ամ ո զովին նախագաՀ ր , առաքաբ–
գաւառի մ էք ։ Հայերէն գրէին, մի միայն մեր գրականութեան կեց խառն բանձնախումբ մր կազմել, քննելու Հա
Արդարեւ, ՀետզՀետէ աւելի յաճախագէպ կր վրայ պիտի աւելնային քանի մը Հատորներ ։ Պիաի մար թէ Ամերիկան ի՛նչ նիւթական միքոցներ կբ -
զ առեա յ \ե ր իտասա րգնե րոլ երեւում ր րեմ ե բ ու կաբգայինք, Հիանայինք ու անցնէինք ինչպէս բո նայ տրամադրել աշխարՀի տնտեսութիւնը վերա -
Վրայ - տօնակատա րութեանց թէ մոզովնեբու ա- լոր միւսները ։Թող քանի մը Հայկական աստղե ր ալ կազմելու Համար ։ ինք Համաձայն է որ Հրապարա
տ են ։ «Յառաիի մէշ հ րատարակուած թդթակցու– փայլին օտար եբկնակամարին վրայ , երբ միլիո կային քննութիւն մբ կատարուի ա յս մասին ,
թիւնները խօսուն պատ կեր մր կր ներկա յացնեն , նաւոր բազմ ո ւթ ի ւննե ր պիտի կարդան զանոնք , «կանխելու Համ ար ընկերային եւ տնտեսական
ււէյս ճակատ ին վրա յ ։ Ոչ միա յն Ձ)ր ան սա յի , ա յլեմ պիաի լսեն Հայուն անունը , ել գաղափար պիտի փլուզումը աշխա բՀ ի շատ մը մա սերուն մէք» : Ան
ուրի շ գազութնհրոլ մէք։ կազմեն մեր ժողովուրդին գրա կան-գե զա ր ո ւե ս - շուշտ Ե ւրոպան ամ էն բան Ամերիկա յէն պիտի
Այսպէ՛ս է որ «շբքանաւարտներ» , յաքորգներ տական՝ աբմէքի մասին։ չսպասէ , ինքն ալ պարտաւոր է միքոցնեբ խորՀիլ
պիտի ունենանք նաեւ ճարտասանութեան աս պա -
րէզին մէ1 , Ա ա րո յեան , Ա իւրմ էլեան եւ իր նմ անները իր ՝վ\ե րա կազմ ո ւթեան Համար յ
փառքեր են մեզի Համար եւ կրնանք Հպարտ րլլալ
անոնցմ ով ; Ամ երի կեան ծ բադի րր մ իա յն Եւրոպա յի չէ
Անշուշտ ամէն մ ար գոլ տրուած չէ Հռետո ր վերաբերիր , այլեւ Ասիոյ։ Ամէն պարագայի մէք,
դառն՛ալ ; Պէաք ալ չունինք գասական Հռետո րնե - Ունինք երկրորդ տեսակին պատկանողները , ծրագիրը մեծ Հետաքքքրութիւն շաբմած է ամ էն
քու, իրենց Հանդիսաւոր , վարդապետական՝ շար - ա ն ոն ք որ ոչ միայն օտար անուն են Հագած յ այլեւ կողմ ։ Միացեալ Ազգեբու ընգՀ • քարտուղարն աք
կարծես կը կարմրին Հայ -
ժուձեւերով ։ կական ծագում ը : , եթէ յիշեցնէք իրենց յայտարարեց թէ պատրաստ է ուժ տալու Ամերի–
Հյոյտ Համեստ են մեր այ ս օր ո լան կեանքին կա յի առա քար կն եբո ւն , թէ կազմ ա կեր պութ եան
րական
սլա Հան քները , տօնական օրերու թէ սովո Օրինակդ Հանրի Թրուա յան Հազիւ թէ կը յ ի– •ե լ մ տական յանձֆամողովր պիտի քննէ է՚սդէՐ\ԼՀ 1
առիթներու մէք յ շէ իր կապերը մ եր մո ղո վո լր դին Հետ ։ Ո՛ ո ւս ա կան Յուլիսի նիստին մէք։
Ամէնէն տարրական պաՀանքր այն է որ մար– միքավայրի մէք եւ այգ ոգիով մեծցած ԸԱաԼՈէԼ) Այլապէս շաՀ եկան երեւոյթ մր, այս նոր քա -
գիկ նախ Հաւատան իրենց րսածին ։ կ՚երեւի ոչ ոք խօսա^ Է իրեն իր ցեղին մասին ; զաքա կան ո ւթեան առթիւ ։ $ ում բ մբ անգլիացի ա–
Որքան անկեղծ Աէէայ ա յ գ Հաւատքը, այնքան Թերեւս գիտէ որ փոքր ժողովուրդի մր զաւակն է, ռեւտբականներ , տնտեսագէտներ եւ պետական
աւելի տպաւորութիւն կը գործէ ։ որուն յիշատակութիւնը իր զործեբուն մէք բախտ պաշտօն եան ե ր տեղեկագիր մր պատրաստած են ,
Բայց միայն Հաւատքը քնարեր օրօր մր պի - չի բերեր իրեն, նիւթապէս թէ բա րո յա պէս Հ որուն Համ աձա յն ծան ր տագնապ մ ր պիտի ծագի
տ ի դառնար , առանց րո վան գա կ ո ւթ եան : Առանց Ո՞վ է մե ղաւորը, եթէ այս տաղանդաւոր ե- Ամերիկայի մէք,– թերեւս 1949^ վախճանէն ա-
եւ է օտար միքավայրի մբ
տրամարանօրէն ձեւակերպուած֊ գիտելիքներու բիտասաբգր իւրացուցեր ռաք որով Ա՛մերիկան ի վիճակի պիտի ձւՀՌա ք
ա լո վ աշխա րՀաքաղաքաց ի՝ ։
փաստերու ւ ա յլամերժ ոգին՛, գառն օգնելու Եւրոպա յի ազդե բուն ։ Ա յս տագնապը պ ի–
Ջի բաւեր խան՛դավառ կանչեր արձակել , ՚՜՚֊՚ց Աւելի տարէց մը, Մայքըլ Արլէն (Տիգրան ք՝ի ծ ՚ ս զ ի գերարտագբութեամբ , որուն Հետեւանքբ
եղած իւօսքերոլ տեղատարափով մը։ Մանաւանդ Գույոլմճեան) , չի ծածկեր իբ ծագում ը, իր վէ - պիտի ըլլայ զանգ ուա ծային գո բծազրկութիւն ։
որ , Եւրոպա կը գտնուինք : օզտուիլ յ
պեբոլն մէք ալ յաճախ կը յիշէ , բայց երբեք չի Ուրեմն պէտք է Հիմակուընէ
Տ աճա իս տեսահ^ էք թէ ՚ինչպէս կը խօսին այս Հետաքբքբուիր «Հա յկականութեամբ» յ
երկրին տաղանդաւոր , գիտուն զաւակները , նոյն Արդար րլլալու Համար, պէտք է երկու գլխա– ՖբաՕսափ Խգեդ
ի"կ Հայկական Հանդէսներու մէք։ Այնքան կք*րթ ւոբ պատճառներ եւ նշանակել :
եւ Հասուն։ Ամէն մէկ բառր կշռելով։ իւրաքան \,ախ , ոչ Ֆրանսան , ո չ Անգլիան , Ամերիկա ինչպէս գրած էինք երէկ , ուրբաթ օր տեգի
չիւր բալլ իր տեղը գզելով ։ Հյատ անգամ ալ գրա չեն։ ՚Հյոր ԱչխարՀյ1 ազգութեան գաղափարը չու - սլ աշտ օն ե տ ն երոլ գործադուլը ՚.
իրարու ունեցաւ պետական
ւոր , թէեւ րլլան քաք Հռետորներ : ն՚ի ։ Հոն մողովուրզներ են որ կ՚ապրին՝
ճըն– Տեղական թերթեր ր դիտել կուտան՝ թէ շարժում բ
Այո , Հանրային , քաղաքական կեանքին մէք քով, եւ Ամերիկան չի կրնար այնքան դիւրաւ
աւելի շատ այլաբանական Հանգամանք ունէր քան
կան պաՀեբ ուր շռնդա լից , գունագեղ կանչերն աք շ ե լ Հոն աճող երիտասարդութեան՝ վրա յ ։
մը ։ թէ գործնական : Գո ըծագուլը անցաւ Հ ան գա ր տ ո լ՛
ուն ին իրենց տեղը ։ Առա ւե լա պէ ս Հ ր ապա բա կա յին Կայ եւ ուրիշ մխիթարական պարագայ
պարհ՜ենաք տութեամբ եւ Հետեւանքներր այնքան ալ ռԳաԼե
ցոյցերու կամ բացառիկ դէպքի մը առթիւ։ կրնանք գոնէ երբեմն երբեմն իրենցմով
Արլէնբ չէին։ քաղաքին ամենօբեայ կեանքը Հազիւ թէ
Ա եր ա յսօրուան կեանքին մէք Հազուադէպ են ել ըսել գիտէիք, Հ » թ՝բուայան, Ա.
խանգարուեցաւ ։ Մ իւս կողմէ , Համաձայն չէին
այդպիսի պարագաները ։ Ա* եր Հանգի սա ւո բ տօնա Հայեր են։ Ա0ԱԻ երկու մրցակից
կազմ ակերպութ իւննե ր ը, Աշխա -
կատա բութիւննե րն անգամ ամ էն էն առաք լբքու -
տ ա՛յ ւ րիւ Դաշնակցութիւնը եւ քրիստոնեայ աշխա -
թիւն , չափաւոբ ճարտասանութիւն մը կը պա -
տաւոբներու Մ իութիւնը, այնպէս որ եթէ Համայ
հան թն , ՀՋ ՄԸ ՀԱ8ԱԱՏԱՆ
Ամէն երիտասարդ որ բեմ կր բարձրանայ , ի– \^16 Տ<^16է1զԱ6 , Փարիզի խորՀրղային ղեսպա - նավարն ե րր եւ րնկե բվա ր ա կանն ե բ բ մ եծ մ ասով
րեն Հետ պիտի բերէ ոչ միայն տար իքին աշխոյմը, նատան շաբաթական տեղեկատուն, էր վերքին թի միացան գործադուլին, միւսներր շարունակեցին
ա յ լեւ նո բութիւն մ ր մ իաքի , խօսքի , աքտա յա յ - լին մէք ամ բողք էք մը նուի րած է Հայաստանի , աշխատ իլ ։
աո ւթեան եղանակներու ։ I I նկարներով։ Յօդուածագիրը , Մ • Իէիստ Հս*ս*ա~ Փարիզի քաղա քապետ ութ իւն՛նե րր մեծ ս* ասով
Ա՛յո կը պաՀանքէ սերունդի յառաքգիմու - ռօտ ակնարկ մը նետելով անցեալին վրայ ւ ^Լէ1 ւի ա կ ո լա ծ էի"՝*, եւ Հարկ եղաւ յետաձգել քաղաքա
թիւնը ։ նկարագրէ ԱրտասաՀմանէն Հայրենիք վերադար յին ամուսնութեան ձեւակերպութիւները։ Մնաց
կարելի ե դահ՜ին չափ զգո ւշան՚ա լ սովորական , ձողներուն երանութիւնը ։ որ, «օրն էր ուրբաթ» եւ ամսաթիւը* 13 յ Հետե ւա–
ծամ ուած , թխածոյ բացատ րոլթիւններէ եւ գե - բար քաղաքապետնեբբ վստաՀ էին որ ոչ Ա*Է1Լ
րա սան ական շարժս ւձեւերէ : ՒՏԱԼՒՈՅ Գաչիագիրր ուրբաթ օր վաւերաց - Հարս^փեսայ պիտի ներկա յանայ , ա յգ չարաշուք
Գիտա՞հ՜ էք որ սովորական մոզո՚վներու մէք ո լեց աւ Ֆբանսայի Ազգ* մողովին մէք, 5\0ի վրայ օրուան մէք • • •
ան՛գամ , կուսակցական թէ ընդհանրական , ունա - 510 ձայնով։ Ութսուն երեսփոխաններ ձեռնպաՀ Հիւանդանոցներուն մէք միայն ամէնէն ան -
կութիւն դարձաօ՜ է խօսիլ ՛ոտքով - ձեռքով • II՛ատ— մնացին , առարկելով թէ դաշնագիրր մշակուած է Հ րաժեշտ ս պա ս ար կո ւթ ի ւննե րը կատարուեց ան :
ները կր ցցուին, կուրօ՜քերր կ՚ուռին, աչքերը կր դիւանագէտներու ել զօրականներու կողմէ, ա- Նռր Հ ի ւանգն ե ր բ փափկութե ամբ կբ ճամբուէ ին
վառին –Երեւոյթներ որոնք պիտի արդարանային ռանց Ազգ» մողովփն՝ կարծիքը առնելու։ Այմմ կը գուռն էն ։ ք՝այց կարգ մը Հիւանդանոցներու ***էք
միայն արտակարգ պարագաներու մ է չ՛ : մնա ւ Հան ր ա պե տ ո ւթ ե ան \$ ո րՀ\Ուբգէ\ն վաւձե րաց ո ւ— պա չտօնէ ութի կն բ լմ ան էր։ Ղ՝ո րծադուլին ուբիյ
՝Բիչ մր ուշադրութիւն , ել այս ունակութիւն– մը ՛՛Այո դաշնագրով $) բան սա պիտի ստանայ Թ ան– մ է կ ապացո յց ը ա յն էր որ փողոցները աղտոտ է ին
ներն ալ ինքնին կ՚անհետանան, ՚ինչպէս ուրիշ ա - տա-Պրիկայի եւ Մ ոն Աընիի շրքանները, բայց նա - եւ աղբամաններ ր գուռնեբուն առքեւ կբ մնային ,
րելելեան մարզանքներ : իս տպէս Հ ան րա քուէ պիտի կատարուի, Համաձայն աւելածուներն ալ միացած Րէէաէոփ շաբմումին ։
Այս ընդհանուր գիտոզութիւններուն մէչ՛, ան Ա աՀմ տնագբութեան X Թէ Փարիզի եւ թէ գաւառական կարգ մը քտ–
գամ մը եւս կը յիշեցնենք հիմնականը , աշխա - ՇԱՐԺԱՆԿԱՐԻ աս աղե րուն դէմ ալ Հ ետապըն– ղաքնեբու մէք քանի մբ միքադէպեր պատաՀեցան
տիլ, պատրաստուիլ : դումներ կը կատարուին Ամերիկա յի մէք ։ Ջաբլի Աշխատանքի Դաշնակցութեան անդամներ ուն \եւ
ինչպէս գրելու , նոյնպէս խօսելու արուեստը Ջէփլին եւ իր գործակիցր , Րոպինսըն , ինչպէս եւ ՝իՀրիստոնեա յ աշխատաւորներու մ ի քել յ Փարիզի
ամէն բանէ առա չ՛ կը պահանջէ պաշար ել մ չա . Հեղինակ մը, Տ ՚ ՚ ր ո թ ի Փարքրր պիտի Հարցաքըն - քաղաքապետարանին մէք պաշտօնն ան ե բ բ կզպեցին
կում Հ Համարձակութիւնը՜ ամէն բան չէ, ճարտա նուին, ամբաստ անուակ– ը(/՚1՛ Լով թէ Համայնավա դբասենեակները , ոբպէսզի դուրս չելլեն անոնք որ
սանական փորձեր կատարելու համար : րական քաբոզութիւններ կր կատարեն Հոլիուուտի էլուզէին՝ աշխատիլ, բայց ոստիկաններ \ել դար
ինչպէս որ կարելի չէ բանաստեղծ֊ դառնաք ս°էք՛ Երեսվախան մր կը պաՀանքէ աքսորել Ջաբլի բիններ ի դերեւ Հ ան ե ցին այս խազբ ։
յանգեր յարմարցնելով, նոյնպէս գմ՚ուար է տի - ԶէփլԻսլՀ ԼՇաէւլ°) ՚ Բոլոր տեզեկութ իւններն ալ կր Հաստատեն թէ
րապետել բեմի վրայ, սնամէջ խօսքերոլ հեղեղ մը շարժում ր այնքան ալ կենդանի Հանգամանք չու. -
հոսեցնելով : ԱԵ՚ԼԱՆԱՒՈՐԱԿԱՆ ԹԵՐԹ ՄԸ, Ըօհօտ, կը ԷԳ Ր նէբ , որովՀետեւ կառավարութիւնը նախապէս
Երիտասարդ ընկեր, բաց է ասպարէղր՝ փայ թէ նոր արմեզրկումի մը պարագային տոլարը պի խոստացած էր նկատի առնել պաշտօնեաներուն
համար ԲոլոՐ ըէ՚գունակոլթփլններդ տի հաշուեն 250, սթերլինր հազար ֆրանք ։(Վե~ պաՀ ան քները •
լեցնելու : րապահութեամբ)
: ք)սկին բարձրացավ– է սեւ. չու. -
Միչտ զգուշանալով միջակութենէն : #.
կային մէշ (ԼոՆբերու. շարունակութիւնը կարղալ Գ • Էջ)
Fonds A.R.A.M
ւաւճյա — ք❁ա46 «6 1925 — «ՕԳՆԵՆ* ԵՒՐՈՊԱՑԻ»
*. Շ. Տ«1ււ« 376.2Տ4
17, ծ ա Օ&ա&տատ - ԲՃ&1Տ (13՛) Ա Շ ղ փ ա շատ գոճ կ՚ևէեւա՚ւ
ա–. 008. 15-79 - Շ. Շ. Ր. Րտհ* 1Տ784ՏՅ
8»ր. 1000, 6ամս. 500, Էէւաօ-ս. 300, Աբւոաս. 10 Տ°1 յ
ՕՐՇԹ*ԽՐԹ> Օ-ատաշհտ 15 մՍա 1947 Կիրակի 15 ՅՈԻ՚եԻՍ Անդլիոյ արտաքին նախարարը , Պէվին , քեր՜
մապէս ողքունեց զօր* Մաբշըլի ծրագիրը, որուն
Համաձայն Մ • ՆաՀանգները նիւթական միքոցներ
ԺԹ– ՏԱՐԻ - 196 ձու.66 Ի1° 50Տ0–՚նոբ շրջան թիլ 669 Խմբագիր՛ Շ. ՄԻՍԱՔԵԱ՚ս ԳԻ՞Ս՝ 4 Ֆր– պիաի ճարեն, Եւրոպա յի վերա շինութեան եւ բա -
րօբութեան Համար, տրամադրելով 15 24 միլիառ
տոլաբ , երեք - չորս տարուան Համար ։ Այս առթիւ
ՄԵՐ ԽՕՄ*Ը ըսաւ թէ Աեծն Բ բ իտանիա անմիքապէս պիտի
ազ–
0 ՐԸ ՕՐԻՆ խսրՀրգակցի Ֆբանսայի եւ ուրիշ եւրոպական
գերու Հետ, ծրագիրներ մշակելու եւ Ամերիկայի
էԱՐՈՒեՕտ ԻՕԱեԱտ» ՀԱՊԱ ԳՐԱԳԷՏՆԵ՞ՐԸ պատրաստակամ ութենէն օ գա ո ւե լո լ Համ ար է
«Մ ենք նախաձեռն ութ ի ւնր կբ ստանձնենք Ե՛ Լ,ո -
պան ապաՀով եւ առողք վիճակի մը վերադաբձնե–
լու։
կը Հարցնէինք, անց՛եալ անգամ • Երկու խօսք ալ օտարալեզու գբ ա կանո՛ւթի ւն ամէն Պարտականութիւն մը կ*իյԱայ մեր վրայ ֊ –
մշակող մեր Հ^ոբՀալի գրողներուն՝ մասին։ նան
^.Այնքան գժուա^ր թան է տօնի մը, գէպքի փորձ կատարել ոբպէսզի Եւրոպայի մեքե -
մը իմաստը րացաաըել ամփոփ, տաք շունչով մը։ Կարելի է երկուքի բամնել զանոնք ։ նորէն գործէ առողք Հիմերու վրայ^*
Առանց աւելոըգ շարժուձեւէր կամ ճարտասանա Կան այնպիսին եր որոնք պաՀած են՝ իրենց ա– Ամերիկայի մէշ ալ կ՝ աճապարեն , նախագաՀ
կան մ ա բղան քնե բ փորձելու, կամ քո։–ԲԼՀ պատէն նոլնը, ինչպէս Աարոյեան , Աիւրմէլեան Լնաեւ Թրումընի եւ իր արտաքին նախարարին ա յս նոր
վեր Հանելու»։ (Յաււաջ.. 5 Յունիս) ։ բեմադրի չ Մամուլեան) եւայլն յ քաղաքականութիւնը գլուխ Հանելու Համար ։ Պ •
Ոչ ս°էկ գժուա բութ իւն ։ Անդարմանելի չարիք մը չէ որ մեր այգ երկու Վ^անտընպէրկ, ծերակոյտին արտաքին յարաբե -
Օրինակները կը տեսնենք արգէն , Փարիզի թէ տաղանդաւոր տղաքը անգլեքէն գրած են։ Եթէ րութեանց յանձն ամ ո զովին նախագաՀ ր , առաքաբ–
գաւառի մ էք ։ Հայերէն գրէին, մի միայն մեր գրականութեան կեց խառն բանձնախումբ մր կազմել, քննելու Հա
Արդարեւ, ՀետզՀետէ աւելի յաճախագէպ կր վրայ պիտի աւելնային քանի մը Հատորներ ։ Պիաի մար թէ Ամերիկան ի՛նչ նիւթական միքոցներ կբ -
զ առեա յ \ե ր իտասա րգնե րոլ երեւում ր րեմ ե բ ու կաբգայինք, Հիանայինք ու անցնէինք ինչպէս բո նայ տրամադրել աշխարՀի տնտեսութիւնը վերա -
Վրայ - տօնակատա րութեանց թէ մոզովնեբու ա- լոր միւսները ։Թող քանի մը Հայկական աստղե ր ալ կազմելու Համար ։ ինք Համաձայն է որ Հրապարա
տ են ։ «Յառաիի մէշ հ րատարակուած թդթակցու– փայլին օտար եբկնակամարին վրայ , երբ միլիո կային քննութիւն մբ կատարուի ա յս մասին ,
թիւնները խօսուն պատ կեր մր կր ներկա յացնեն , նաւոր բազմ ո ւթ ի ւննե ր պիտի կարդան զանոնք , «կանխելու Համ ար ընկերային եւ տնտեսական
ււէյս ճակատ ին վրա յ ։ Ոչ միա յն Ձ)ր ան սա յի , ա յլեմ պիաի լսեն Հայուն անունը , ել գաղափար պիտի փլուզումը աշխա բՀ ի շատ մը մա սերուն մէք» : Ան
ուրի շ գազութնհրոլ մէք։ կազմեն մեր ժողովուրդին գրա կան-գե զա ր ո ւե ս - շուշտ Ե ւրոպան ամ էն բան Ամերիկա յէն պիտի
Այսպէ՛ս է որ «շբքանաւարտներ» , յաքորգներ տական՝ աբմէքի մասին։ չսպասէ , ինքն ալ պարտաւոր է միքոցնեբ խորՀիլ
պիտի ունենանք նաեւ ճարտասանութեան աս պա -
րէզին մէ1 , Ա ա րո յեան , Ա իւրմ էլեան եւ իր նմ անները իր ՝վ\ե րա կազմ ո ւթեան Համար յ
փառքեր են մեզի Համար եւ կրնանք Հպարտ րլլալ
անոնցմ ով ; Ամ երի կեան ծ բադի րր մ իա յն Եւրոպա յի չէ
Անշուշտ ամէն մ ար գոլ տրուած չէ Հռետո ր վերաբերիր , այլեւ Ասիոյ։ Ամէն պարագայի մէք,
դառն՛ալ ; Պէաք ալ չունինք գասական Հռետո րնե - Ունինք երկրորդ տեսակին պատկանողները , ծրագիրը մեծ Հետաքքքրութիւն շաբմած է ամ էն
քու, իրենց Հանդիսաւոր , վարդապետական՝ շար - ա ն ոն ք որ ոչ միայն օտար անուն են Հագած յ այլեւ կողմ ։ Միացեալ Ազգեբու ընգՀ • քարտուղարն աք
կարծես կը կարմրին Հայ -
ժուձեւերով ։ կական ծագում ը : , եթէ յիշեցնէք իրենց յայտարարեց թէ պատրաստ է ուժ տալու Ամերի–
Հյոյտ Համեստ են մեր այ ս օր ո լան կեանքին կա յի առա քար կն եբո ւն , թէ կազմ ա կեր պութ եան
րական
սլա Հան քները , տօնական օրերու թէ սովո Օրինակդ Հանրի Թրուա յան Հազիւ թէ կը յ ի– •ե լ մ տական յանձֆամողովր պիտի քննէ է՚սդէՐ\ԼՀ 1
առիթներու մէք յ շէ իր կապերը մ եր մո ղո վո լր դին Հետ ։ Ո՛ ո ւս ա կան Յուլիսի նիստին մէք։
Ամէնէն տարրական պաՀանքր այն է որ մար– միքավայրի մէք եւ այգ ոգիով մեծցած ԸԱաԼՈէԼ) Այլապէս շաՀ եկան երեւոյթ մր, այս նոր քա -
գիկ նախ Հաւատան իրենց րսածին ։ կ՚երեւի ոչ ոք խօսա^ Է իրեն իր ցեղին մասին ; զաքա կան ո ւթեան առթիւ ։ $ ում բ մբ անգլիացի ա–
Որքան անկեղծ Աէէայ ա յ գ Հաւատքը, այնքան Թերեւս գիտէ որ փոքր ժողովուրդի մր զաւակն է, ռեւտբականներ , տնտեսագէտներ եւ պետական
աւելի տպաւորութիւն կը գործէ ։ որուն յիշատակութիւնը իր զործեբուն մէք բախտ պաշտօն եան ե ր տեղեկագիր մր պատրաստած են ,
Բայց միայն Հաւատքը քնարեր օրօր մր պի - չի բերեր իրեն, նիւթապէս թէ բա րո յա պէս Հ որուն Համ աձա յն ծան ր տագնապ մ ր պիտի ծագի
տ ի դառնար , առանց րո վան գա կ ո ւթ եան : Առանց Ո՞վ է մե ղաւորը, եթէ այս տաղանդաւոր ե- Ամերիկայի մէք,– թերեւս 1949^ վախճանէն ա-
եւ է օտար միքավայրի մբ
տրամարանօրէն ձեւակերպուած֊ գիտելիքներու բիտասաբգր իւրացուցեր ռաք որով Ա՛մերիկան ի վիճակի պիտի ձւՀՌա ք
ա լո վ աշխա րՀաքաղաքաց ի՝ ։
փաստերու ւ ա յլամերժ ոգին՛, գառն օգնելու Եւրոպա յի ազդե բուն ։ Ա յս տագնապը պ ի–
Ջի բաւեր խան՛դավառ կանչեր արձակել , ՚՜՚֊՚ց Աւելի տարէց մը, Մայքըլ Արլէն (Տիգրան ք՝ի ծ ՚ ս զ ի գերարտագբութեամբ , որուն Հետեւանքբ
եղած իւօսքերոլ տեղատարափով մը։ Մանաւանդ Գույոլմճեան) , չի ծածկեր իբ ծագում ը, իր վէ - պիտի ըլլայ զանգ ուա ծային գո բծազրկութիւն ։
որ , Եւրոպա կը գտնուինք : օզտուիլ յ
պեբոլն մէք ալ յաճախ կը յիշէ , բայց երբեք չի Ուրեմն պէտք է Հիմակուընէ
Տ աճա իս տեսահ^ էք թէ ՚ինչպէս կը խօսին այս Հետաքբքբուիր «Հա յկականութեամբ» յ
երկրին տաղանդաւոր , գիտուն զաւակները , նոյն Արդար րլլալու Համար, պէտք է երկու գլխա– ՖբաՕսափ Խգեդ
ի"կ Հայկական Հանդէսներու մէք։ Այնքան կք*րթ ւոբ պատճառներ եւ նշանակել :
եւ Հասուն։ Ամէն մէկ բառր կշռելով։ իւրաքան \,ախ , ոչ Ֆրանսան , ո չ Անգլիան , Ամերիկա ինչպէս գրած էինք երէկ , ուրբաթ օր տեգի
չիւր բալլ իր տեղը գզելով ։ Հյատ անգամ ալ գրա չեն։ ՚Հյոր ԱչխարՀյ1 ազգութեան գաղափարը չու - սլ աշտ օն ե տ ն երոլ գործադուլը ՚.
իրարու ունեցաւ պետական
ւոր , թէեւ րլլան քաք Հռետորներ : ն՚ի ։ Հոն մողովուրզներ են որ կ՚ապրին՝
ճըն– Տեղական թերթեր ր դիտել կուտան՝ թէ շարժում բ
Այո , Հանրային , քաղաքական կեանքին մէք քով, եւ Ամերիկան չի կրնար այնքան դիւրաւ
աւելի շատ այլաբանական Հանգամանք ունէր քան
կան պաՀեբ ուր շռնդա լից , գունագեղ կանչերն աք շ ե լ Հոն աճող երիտասարդութեան՝ վրա յ ։
մը ։ թէ գործնական : Գո ըծագուլը անցաւ Հ ան գա ր տ ո լ՛
ուն ին իրենց տեղը ։ Առա ւե լա պէ ս Հ ր ապա բա կա յին Կայ եւ ուրիշ մխիթարական պարագայ
պարհ՜ենաք տութեամբ եւ Հետեւանքներր այնքան ալ ռԳաԼե
ցոյցերու կամ բացառիկ դէպքի մը առթիւ։ կրնանք գոնէ երբեմն երբեմն իրենցմով
Արլէնբ չէին։ քաղաքին ամենօբեայ կեանքը Հազիւ թէ
Ա եր ա յսօրուան կեանքին մէք Հազուադէպ են ել ըսել գիտէիք, Հ » թ՝բուայան, Ա.
խանգարուեցաւ ։ Մ իւս կողմէ , Համաձայն չէին
այդպիսի պարագաները ։ Ա* եր Հանգի սա ւո բ տօնա Հայեր են։ Ա0ԱԻ երկու մրցակից
կազմ ակերպութ իւննե ր ը, Աշխա -
կատա բութիւննե րն անգամ ամ էն էն առաք լբքու -
տ ա՛յ ւ րիւ Դաշնակցութիւնը եւ քրիստոնեայ աշխա -
թիւն , չափաւոբ ճարտասանութիւն մը կը պա -
տաւոբներու Մ իութիւնը, այնպէս որ եթէ Համայ
հան թն , ՀՋ ՄԸ ՀԱ8ԱԱՏԱՆ
Ամէն երիտասարդ որ բեմ կր բարձրանայ , ի– \^16 Տ<^16է1զԱ6 , Փարիզի խորՀրղային ղեսպա - նավարն ե րր եւ րնկե բվա ր ա կանն ե բ բ մ եծ մ ասով
րեն Հետ պիտի բերէ ոչ միայն տար իքին աշխոյմը, նատան շաբաթական տեղեկատուն, էր վերքին թի միացան գործադուլին, միւսներր շարունակեցին
ա յ լեւ նո բութիւն մ ր մ իաքի , խօսքի , աքտա յա յ - լին մէք ամ բողք էք մը նուի րած է Հայաստանի , աշխատ իլ ։
աո ւթեան եղանակներու ։ I I նկարներով։ Յօդուածագիրը , Մ • Իէիստ Հս*ս*ա~ Փարիզի քաղա քապետ ութ իւն՛նե րր մեծ ս* ասով
Ա՛յո կը պաՀանքէ սերունդի յառաքգիմու - ռօտ ակնարկ մը նետելով անցեալին վրայ ւ ^Լէ1 ւի ա կ ո լա ծ էի"՝*, եւ Հարկ եղաւ յետաձգել քաղաքա
թիւնը ։ նկարագրէ ԱրտասաՀմանէն Հայրենիք վերադար յին ամուսնութեան ձեւակերպութիւները։ Մնաց
կարելի ե դահ՜ին չափ զգո ւշան՚ա լ սովորական , ձողներուն երանութիւնը ։ որ, «օրն էր ուրբաթ» եւ ամսաթիւը* 13 յ Հետե ւա–
ծամ ուած , թխածոյ բացատ րոլթիւններէ եւ գե - բար քաղաքապետնեբբ վստաՀ էին որ ոչ Ա*Է1Լ
րա սան ական շարժս ւձեւերէ : ՒՏԱԼՒՈՅ Գաչիագիրր ուրբաթ օր վաւերաց - Հարս^փեսայ պիտի ներկա յանայ , ա յգ չարաշուք
Գիտա՞հ՜ էք որ սովորական մոզո՚վներու մէք ո լեց աւ Ֆբանսայի Ազգ* մողովին մէք, 5\0ի վրայ օրուան մէք • • •
ան՛գամ , կուսակցական թէ ընդհանրական , ունա - 510 ձայնով։ Ութսուն երեսփոխաններ ձեռնպաՀ Հիւանդանոցներուն մէք միայն ամէնէն ան -
կութիւն դարձաօ՜ է խօսիլ ՛ոտքով - ձեռքով • II՛ատ— մնացին , առարկելով թէ դաշնագիրր մշակուած է Հ րաժեշտ ս պա ս ար կո ւթ ի ւննե րը կատարուեց ան :
ները կր ցցուին, կուրօ՜քերր կ՚ուռին, աչքերը կր դիւանագէտներու ել զօրականներու կողմէ, ա- Նռր Հ ի ւանգն ե ր բ փափկութե ամբ կբ ճամբուէ ին
վառին –Երեւոյթներ որոնք պիտի արդարանային ռանց Ազգ» մողովփն՝ կարծիքը առնելու։ Այմմ կը գուռն էն ։ ք՝այց կարգ մը Հիւանդանոցներու ***էք
միայն արտակարգ պարագաներու մ է չ՛ : մնա ւ Հան ր ա պե տ ո ւթ ե ան \$ ո րՀ\Ուբգէ\ն վաւձե րաց ո ւ— պա չտօնէ ութի կն բ լմ ան էր։ Ղ՝ո րծադուլին ուբիյ
՝Բիչ մր ուշադրութիւն , ել այս ունակութիւն– մը ՛՛Այո դաշնագրով $) բան սա պիտի ստանայ Թ ան– մ է կ ապացո յց ը ա յն էր որ փողոցները աղտոտ է ին
ներն ալ ինքնին կ՚անհետանան, ՚ինչպէս ուրիշ ա - տա-Պրիկայի եւ Մ ոն Աընիի շրքանները, բայց նա - եւ աղբամաններ ր գուռնեբուն առքեւ կբ մնային ,
րելելեան մարզանքներ : իս տպէս Հ ան րա քուէ պիտի կատարուի, Համաձայն աւելածուներն ալ միացած Րէէաէոփ շաբմումին ։
Այս ընդհանուր գիտոզութիւններուն մէչ՛, ան Ա աՀմ տնագբութեան X Թէ Փարիզի եւ թէ գաւառական կարգ մը քտ–
գամ մը եւս կը յիշեցնենք հիմնականը , աշխա - ՇԱՐԺԱՆԿԱՐԻ աս աղե րուն դէմ ալ Հ ետապըն– ղաքնեբու մէք քանի մբ միքադէպեր պատաՀեցան
տիլ, պատրաստուիլ : դումներ կը կատարուին Ամերիկա յի մէք ։ Ջաբլի Աշխատանքի Դաշնակցութեան անդամներ ուն \եւ
ինչպէս գրելու , նոյնպէս խօսելու արուեստը Ջէփլին եւ իր գործակիցր , Րոպինսըն , ինչպէս եւ ՝իՀրիստոնեա յ աշխատաւորներու մ ի քել յ Փարիզի
ամէն բանէ առա չ՛ կը պահանջէ պաշար ել մ չա . Հեղինակ մը, Տ ՚ ՚ ր ո թ ի Փարքրր պիտի Հարցաքըն - քաղաքապետարանին մէք պաշտօնն ան ե բ բ կզպեցին
կում Հ Համարձակութիւնը՜ ամէն բան չէ, ճարտա նուին, ամբաստ անուակ– ը(/՚1՛ Լով թէ Համայնավա դբասենեակները , ոբպէսզի դուրս չելլեն անոնք որ
սանական փորձեր կատարելու համար : րական քաբոզութիւններ կր կատարեն Հոլիուուտի էլուզէին՝ աշխատիլ, բայց ոստիկաններ \ել դար
ինչպէս որ կարելի չէ բանաստեղծ֊ դառնաք ս°էք՛ Երեսվախան մր կը պաՀանքէ աքսորել Ջաբլի բիններ ի դերեւ Հ ան ե ցին այս խազբ ։
յանգեր յարմարցնելով, նոյնպէս գմ՚ուար է տի - ԶէփլԻսլՀ ԼՇաէւլ°) ՚ Բոլոր տեզեկութ իւններն ալ կր Հաստատեն թէ
րապետել բեմի վրայ, սնամէջ խօսքերոլ հեղեղ մը շարժում ր այնքան ալ կենդանի Հանգամանք չու. -
հոսեցնելով : ԱԵ՚ԼԱՆԱՒՈՐԱԿԱՆ ԹԵՐԹ ՄԸ, Ըօհօտ, կը ԷԳ Ր նէբ , որովՀետեւ կառավարութիւնը նախապէս
Երիտասարդ ընկեր, բաց է ասպարէղր՝ փայ թէ նոր արմեզրկումի մը պարագային տոլարը պի խոստացած էր նկատի առնել պաշտօնեաներուն
համար ԲոլոՐ ըէ՚գունակոլթփլններդ տի հաշուեն 250, սթերլինր հազար ֆրանք ։(Վե~ պաՀ ան քները •
լեցնելու : րապահութեամբ)
: ք)սկին բարձրացավ– է սեւ. չու. -
Միչտ զգուշանալով միջակութենէն : #.
կային մէշ (ԼոՆբերու. շարունակութիւնը կարղալ Գ • Էջ)
Fonds A.R.A.M