Page 237 - ARM_19-1947_02
P. 237
տաս ւ ւ բատատս օ ս օ ւ ա ա ո /սաա^ւօտ ւ ո տաօբէւ ԵՐԿաԹԱիղԻՆԵՐՈհ
- քգ»4* տա 1925 — ԳՈՐԾԱԳ/1ԻԼԸ ՎԵՐՀԱ8ԱԻ
Տ. Շ. ԱԽ* 376,28«
ԼՈւշշէ-աք-Բւօ՚Յոշաւէ : Տա. \ « Տ Տ ^ 1 Ճ 1 Տ
17, 1Խ« Օսօտտւա - ֊ Ր ձ ա Տ (13՛)
761.; 008. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բ&ա 1678-քՅ Աքսօք աք պհտակաԱ
8"–|>. 1000, 6ա<քս. 500, Եո.ա<քս. 300, ֆլ>., Արաւսս. 10 Տ«|– պաշտօԱեաԱեդ
V6ոճ^^ա 13 մՍա 1947 Ուրբաթ 13 ՅՈԻ՚եԻՍ
Չորեքշաբթի օրէն մինչեւ Հինգշաբթի լուսնա
ԺԹ– ՏԱՐԻ - 190^111166 Ւ1° 5058–՚Սոբ շրջան թ ի ւ 667 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱ՜Ն ԳԻ՛Ն՝ 4 Ֆր– ւ՛*1– գէԼերր րան՚ակցութիւնները չա րտ ւն ա կ ո ւե ց ան
կառավարութեան եւ երկաթուղիներու րանուո -
րական Դաշնակցութեան միլ\եւ, եւ ի վերիյ կա
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ րելի եղաւ մի2ըն ճամբայ մը գտնել։ Բանակցու ֊
ՕՐԸ ՕՐԻՆ թիւնները տեւեցին 11 մամ, եւ երէկ առտու մա–
ս9ր 4ին Համ աձա յնութի ւն գո յա ցած է ր արգէն ,
Ո°ԻՐ է՝Բէ Հ Ա Ց «ԹԱԳԱՒՈՐՆԵՐ» վւոխագարձ զիքումներով :
ԱՐԳԱ՞Ր կ ԲՈ%Ո՝ԲԸ Աախակոզմեան թե բթեր ր առտուն կանուխ Հա
զս Լ, դե լով Համաձայնութեան լուրը, կր Հարցնեն
Այս խորագիրը գրաձ֊ Էինք, երէկ., Վիէննայէն * Հ՚այ1*ենիք »ի մէք բողոք մբ կարդացի Պրի՚֊Ք" թէ ինչո՛ւ այսքան սպասեց ին բանակցութիւնն եր
զան -
ղրկուաօ՜ թղթակցութեան մր Գէոլխր ՝ սէլէն , Րաֆֆիի մասին, թէ ինչո^լ այգ տա կտորներ կատարելու Համ ար, քան ի որ ուրիշ բանաւոր ելք
թղթակիցը, նկարագրելով Ալստրիոյ ես Գեր դաւոբ Հայ արուեստագէտը ՀայկակսՀն էհաԲ ՚՛ Գ"րծագուլին Հետեւանքով երկաթուղի -
մանիա յ տարւսգիրներումս թշուառութիւնը , կ*ա - չի գներ բնաւ իր յայտ ագի րնե րուն "՞էք՛՝ ներբ կորսնցուցին երկու միլիառ ֆրանք Հաաոյթ,
ղաղակէր , ի լուը աշխարՀի Հայ Հթագաւոր&ներուն Այս **՝էքոցին շատ լսեցփնք ՛ա յգ կարգի աըբ - արտագրութիւն ր՝ Հազարաւս ր մամեր , ել խան -
եւ ՀձթագուՀ իններուն • տուն քներ , մասնաւորաբար Հանրի քՒրուայայի դարուեցաւ ամ բողք երկրին տնտեսակա՛ն կեանքը X
— « Պատերազմի փոթորիկներուն հետ քշուած տեսակցութեան առթիւ եւ բնգՀանրապէս իրենց Ուրիշներ գիտել կուտան թէ վարչապետը ստիպ -
մօտ 3000 հայ գաղթականներ կա՛ն, անօթի՛, գրեթէ աԳԳ–ԷՀ ուրացող կամ իրենց տ ա ղան գո վ Հա յ մշա - ուած էր պաՀել կառավարութեան Հ եղին ակութ իւ–
սովահար: Օրական սնունդի բաժնեչափն է 1000— հ.ոձք^Ես չծառայող արմէքներու մասին։ ^Լ\՝> ^*ՐԲ հ. առաքարկէր նախ աշխատանքը վերս -
1200 գոլ (քալափ) : Երկու֊ տաբի է այսպէս կ՚ապ Կ%արմէ զ բ ա ղ ի լ այս այմմէակսՀն խնդրո\վ , երբ ևսՒւ * յետոյ բանակցիլ յ
ալ
րին՛ , նիհար , դեղնած, դալկացած ել ֆիզիքապէս քսանըՀինգ տարուան մ էք , գաղութներն X Ինչպէս գրած էինք երէկ , երկաթուղիներու
քայքայուած »Տ տուինք եւրոպական իմաստով արուեստագէտներ սէնտիքային ներկայացուցիչն՛երը վերքին պաՀուն
Հյ ատ աւելի սրտաճմլիկ սլա տկեր մը կը ներ - Նախ Րաֆֆին ։ Մեր երիտասարդ Հայրենակի– դիմած էին Հանրապետութեան նախագաՀին, ո բ–
կայացնեն երախաները» ցր իր անունը պաՀած է ել երբեք իր ազգութիւնը սլէսզի միքամտէ, փբբեւ իրաւաբար։ ՆախագաՀը,
— « կա՛ն երախաներ որ չեն գիտեր ի՚ւնչ է չա չէ ՛ա րացա Հւ. ո չ մէկ առթիւ։ Իր յայտագիրներր չի որ նոր վերադարձած էր Օրատուրէն , մերմեց այս
միչը , ի՛նչ է թուզը, շոքոլան, շաքարը կամ նա– կրնար Հայկական կտորներով ՛ներկայացՀնել քանի առաքարկը , Հետեւեալ պատճառաբանութեամբ »-
րինջր. • •» ։ մր պատճառներով X «Ընդունիլ ձեր խնդրանքը՝ պիտի նշանակէ ր կտ
^ոԼէԼ ուղգուա^ Է այն Հայ Կ ր ես ոսներ ուն ,որ Նախ, մեր եբամշտութփւնր ար այնքան Հա - աս վա ր ո ւ թ եան տեղն անցնիլ, մինչդեռ ան է միակ
բուստ է նուա–
կը փայլին միջազգային առեւտրական Հրապարա 1ՈԲ"Հ 1 չունի ոչ դաշնակի , ոչ պատասխանատուն Ազգ* մողովին առքեւ յ Պ\իաի
կի"՝ վրայ ք իբրեւ «թագաւոր՝» կամ ՀթագուՀի» : դախում բի Համ ար Հարուստ պէսպիսութիւն մը ։ ն շ ան տկէ ր մին չեւ ան գ ամ քանդել կ առավա բու -
Եվրոպայի մէք , ա յս « վեՀափառ »ներուն Եթէ Հայաստանի մէք մեր նոբ երաժիշտները, թեան Հեղինակութիւն բ որ Հ իմնուաֆ– է մւողովր -
գլուիւր կր գտնուի , միշտ , Գա չուստ Կ իւլպէնկ - մշակած են այդ ճիւղն ալ, գոնէ մեզի չէ Հասած ։ գային գերիշխանութեան վրայ X Պիաի նշս/նակէր
եան։ Իսկ Ամերիկայի մէք Համրանք չունին Հաք Վաերքերս միայն՝ Արամ քքքա չատուբեանի ան ո ւնին մխտել ԱաՀմանագրութեան տառը եւ ոգին , մի՛նչ–
« թագաւոր »ներր , ինչպէս մեր պատմութեան ու գործին մասին բաներ մբ լսեցինք։ Րաֆֆին գեռ իմ պաշտօնս է յարգել տալ զա յն X Վերքապէս
նաիյարա րնե րը։ Միայն ^րէզնոյի մէք Լ՛քյալի - ամկի օտար ունկնդիր մեծ թիւով իր նուագա– պիտի նշանա կ էր տ կա րաց ն ե լՀաքերա պետ ո ւթիւնը» ։
ֆորնիա) տասնըՀինդ մ ի լի ոնատ է րնե ր կը Հաշուեն ։ Հանդէսներուն ։ Մ եր Հա յ կա կան կտորները կրնան Այսպէս կամ այնպէս , վերքին պաՀուն Համա–
ՒՈնչ արմանիքնեբ կը ներկայացնեն այս «թա մ եղի մ ե$– Հ աճ ո յք պատճառէ լ , բա յց վստաՀ է՛1՝ք ձայնութիւն գո յացած բ լ լալով , ե բ կա թո էդին ե րը
գաւորները» , ազգա յին տեսակէտով ։ որ մեր նուագի եւ արուեստի մասին էալ– <°ա ՜ րանիլ սկսան երէկ, Հինգշաբթի : Մէկ խօսքով ,
Ան՛շուշտ բոլորն ալ ապազգայնացած , անզգա ք բոզութիւն կատարած պիտի Ը^էէանք զանոնք Հրամ— թէ կառավարութիւնը եւ թէ մողովոլրգը փրկուե
տի պա րնե ր չեն , բոլորովին անձնատուր՝ Ոսկի ցնե լով ա յն տեսակ Հ աս ար ակութ եան մը որ ե ր ա՜ ցան՝ ծանր տագնապէ մը, որ կը սպառնար կազ -
Հորթին եւ անոր պաբգեւած վայելինեբուն՝ ։ մշտական որոշ ճաշակ մը ունի արդէն ; մ ա լուծել երկրին տնտեսական կեանքը;
Տատ քիչերուն անալններր գիտենք , իրենց Մ ի մոռնաք որ մասնաւորա՛՛բար \3)բանսաց ինե– Անշուշտ անխառն չէ մողովուքգին ուրախու–
բնգ -
Հանրօգուտ ձեռնարկներով : Եւ գիտենք որ անոն։ր։ րր չեն սիրեր որ խանգարուի իրենց տարիներու թիւնը։ Տակաւին Համաձայնութիւն չգոյացաք ,
լսոկի՚՚՚ն՝
Հանբապէս Հայերէն թերթ ալ չեն կարդար Հայկա սովորութիւնը, երամ զտութեան մասին։ ի բեն ո նո ՝վէ )՚յ$ ւՐ շրքէր թէ պի«*ի աւելնան երթեւեկի գի՛
Արգ , պիտի լսոլիՐ ա յս կո չր ։ Պիտի Հանգա րեր ո ւն Հանդէպ իսկ ս^իձտ վերապաՀ են : ները, ճամբորդներու տոմսակը Հաշուելով երկու
եղա՛ւ
աւելի Հիմնական կոչեր, Հայաստանի թէ կաբելի է թելադրել միա յ՛ն՝ որ , երբ յայտա– ֆրանք իւրաքանչիւր քիլոմեթրին , փոխանակ
կան ԱրտասաՀմ անի Համ ար : գբէն դուրս կը ստիպեն զինքը նուադե/ , օգտուի 1 ֆրանք 50ի X
կաբելի՛* էր իմ ան ալ թէ՝ Ներգաղթի աոկիթէն Հա լ կա կան կտոր մր Հ րամ ցնե ք ու Համար ։ Միւս կողմէ , նոր Հոգեր, այսօր, ուրբաթ
նակութեան մ էք , ո՛ բ քան «թագաւորական» Այսպէս , թէ մեր ազգային զգացումները շո յ ո ւած ալ պետական՝ պաշտօնեաները գործադուլ պիտ\ի
ա յ ս մ ի լիոնատէ րնե բուն բամ ինը X պիտի զգանք եւ թէ օտա ք՝ն ե րո ւն ա կ ան քր վա ր մե՛ յայտարարեն , 24 մամուան Համար X Մեթրօն եւ
Մ անաւանգ որ , Նիւ Նորքի "՞էք ո բոշեր են ց՛ս ւց ած մեր անուններուն : Հանրակառքը պիտի բանին , բարեբախտաբար ,
Հի՛նգ միլիոն տոլար Հաւաքել մինչեւ 1950։ Այս - Գբագէտնեբուն մ ասին յա քո բդով X Ա 0ԱԻ ա յլապէս Փարիզի կեանքը կանգ պիտի առնէր
ինքն ամէն տաբի մէկ միլիոն ; ԼԱրգէն ձեռնար - ամբ ո ղքչ "վի ն ;
կոլած էք՝* միլիոնին Հան գան ակութ եան՝) Հ Երկաթուղիներու տագնապին լուծումէն՝ ա-
Տարիներ ու տարիներ առաք , երբ ոչ Հա լաս Կադացհք եւ տաքածեցհք,աա ռաք, կաբելի եղաւ կանխել կազի եւ ելեկտրակա
տան կար, ոչ ալ Հայկակա՛ն Գատ , այսօրուան ի– նութեան բան ո ւո րնե ր ո ւն գործադուլը , ո ր նո յն -
մ աստով , ամ ի բան եր , էֆէնտին եր եւ Փաշաներ ի– իյԱԲ Ամերիկայի ււամկավար պաշտօսա֊ պէս անՀաշուելի Հետեւանքներ պիտի ունենար,
թերթ-ը, ՊայքաըԱ է որ կը պատմէ (17 Մայիս).—
րենց ազգա ս ի ր ո ւթ ի ւն բ կ՚ապացուցանէին եկեզե - եթէ վերսկսէր ։ Աշխատանքր վերսկսաւ Գչ • օր ,
Կ՚աըսւատպենք աււաԹց խորհրդածության ,
ցիներ , դպրոցներ , Հիւանդան՛ոցներ եւ Հաս՛ութա֊ սպասելով աւել)ի «զգայացունց» մանրամասնու– բոլոր ելեկտրակայաններուն եւ կազի գործարան
թ-եաԹց
բեր կալուածներ կառո ւց ան ե լով : ներուն մէքx
՛հիլ էորք Սընտէյ Միրըր մեծ սպառում ունե–
Այսօր ունինք Հայրենիք մը ո ր էլուղէ իբ պա ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՎԻՃԱԿԸ ԵՒ ՆՈՐ ՏՈՒՐՔԵՐ
կասները լրացնել ԱրտասաՀման\ի տնակցութեամբ։ քՒերթերը կը գրեն թէ ելմտական նախարարը
Եւ >"ւնինք նո յէյքան՝ մոզովուրգ ԱրտասաՀմ ան ի ցող թերթր իր Մայիս 11 թիւով կը Հաղորդէ չա– նոր ծրագիր մ բ պատրաստած է , երկրին ելեւմուտ՛՛
մէք, դարձեալ կարօտ եղբայրական օգնութեան X վա ազանց յ ա տ կան շա կա$ւ լուր մ ր, տորուն Համ ա– քը Հաւասարակշռէ լու Համար X Ծրագիրը կը տրա
Ե բ կո ւքն ալ ողորմ ութիւն չէ որ կր սպասեն , ձայն , ՀամաշխարՀայինԵրկր"րդՊաաեբազզմի ըն մագրէ ոչ միայն ծախքերու կրճատում , այլեւ նոր
այլ գիտակից , պարտաճանաչ օմ ան գա կայթիւն ։
թացքին Գերմաններոլ կողքին , քիուսեբու գէմ տուրքեր X
Օգնէ՛ որ Հայրենիքր ծաղկի , զօրանա յ , կը՜ կռուող Գա շնա կցա՛կան զօ բավա ր Գրօ , այսօր ան Ն" յն աղբիւրնե բուն Համ աձա յն , թւէթագբամ -
սէ առա քինը , ներ գաղթ ի ել վե րա շինութեան ծ բա ցած է պոլշեկիկ քիուսերու կողմը եւ այմմ կր գրտ– ներու աճում ը անխուսափելի դարձած է այլեւս :
զի րնե րով ։ դիմանալ,
ն ո լ իւ 0 ա ե ս ա մա բա քախտ (իուքով ի ծ առայո ւթեան Ա յն բո լոր գո րծագուլները որ կարգադրուեցան
Օգնէ՛ որ կարենամ աւելի երկար
"էք՛ Ամեբիկեան թերթը 1լբսէ թէ, Գրօ, ատեն մր կամ յետաձգուեցան , աՀագին յաւելում յառաք
մինչեւ Հայրենագարձ , կ*րսէ եբկրորգր, ցոյց տա առաք, կռուելէ քետո ք քիուսերուն գէմ Գեբմանֆե– բեր ին՝ ա շխատավա րձքի դում ա րնե բուն վրա ( գ ի
այն
լով իր ինքնապաշտպանս ւթեան ճակատներ ր , բու կոզմէ կազմուած ոլ ղեկավարուած Ազբպէյ - Հաշիւ պետութեան ։ Միայս երկաթուղիներու
քան բաղմաղա՛ն ել բազմապաՀանք : ճան եւ էքրփմական զօրախումբերուն* մէք, այմմ բանո ւ\ո րնե ր ո ւն Համ ար եղած ղէքՈԷ–Ա°1Լ 12 ^ ի լի առ
Եւ <ք՜ողովոլ–ՐԳ(1 էլ °Գսէ , Համաձայն իր կարո «խոբՀրդատու» եղա^. է Մարաքախտ Յ՚ոլքովի , ֆրանք պիտի արմէ ա յս տարի %
ղութեան։ Տեղ մր դրամ տրամադրելով, տեղ մը Իհուսեբու կողմէ Արեւելքի Համար պատրաստ՛ուած Պանք ար Ֆրա՛նսի վերատեսուչը, Պ* էմմա -
շինան\իւթ կամէ աշխատանք ։ Ամէն պարագայի մէք, ծրագրին օգնելու Համար : Գա րձեա լ, ր ս ա այ ս նուէլ Մ "նիք , արգէն \իսկ ազդարարած է կառա ՛՛
միշտ գուրգուրալով այն Հաստատութեանց ել յօդուածագր ին , ա յն Գա շն.ա՝կց ա՛կանները ո րոնք վարութեան թէ աշխտտավաբձքի որեւէ րնգՀ • յա
ձեռնա րկնեբուն ՝վրայ ք ոբ (լօգնեն մեզ կանգուն կռո ւած է ին քիուսե բոլ գէմ , Գրօ\ի Հ բամ անատա - ւելում պատճառ պիտի դառնա յ թղթադրամն երու
յՀեքոլ * աւաքաբար ։ րո ւթեան տակ , պաՀ մը մերմա^ են քիուսե բու աւելի մեծ եւ աւելի արագ աճումի մը քան տեղի
Եթէ Ֆ ր անսայի մէք
թափուած աշխատանքը կողմէ գրաւեալ շբքանը ա\նցնիլ եւ սակայն , վեր ֊ ո ւնե ցաւանցեալ տ ա ր ո ւան\վե բքին վեց ամ սեա յի րե–
բաւաբաբ չէ, բարեՀաճեցէք ակնարկ մր նետել քերբ , առանց գիմ ագրո ւթե ան 1լ^ան ցնին ռուսական թացքին ։ Ասկէ զատ , պետական գանձն ալ «տպա–
Միքեբկրականէն անգին, գէպի Ա՚ուբիա - Լիրա - գ ր աւեալ շր քաննե րը : ղքակս/ն մեքենայով կր սնանի» վերքին ամիսնե -
նան, ուր ամ բողք սերունդներ ծաղկեցան շնորՀիւ բու րնթացքին ; Մինչ ան Հա տա կան վարկերը սաՀ–
աշխատաւոր բազմութեանց ։ Այս իրապէս «զարմանազան» լուրը պէտք է մ ան ա փ ա կ ո ւած են սլ, ՚ ա ւսկակն ա յնձ. 28
մէք, ո՛* ր քան տեղ միլիառ ֆրանքի վարկ
Այս աշխատանքնեբուն կր կարդալ , առանց «մեկնաբանութեան» ։ ստացած է միայն յուն ֊
բունէ «թաղալո րնե բուն» շուքը ՚ ուարին եւ փետրուարին , Հանրային ծաիսքեբթ Հ ո–
Անանց ամէն մէկը կրնար անմաՀանալ ճեմա - 17.000 ՑԲՒՆԱՀԱ8ԵՐՈՒ ՆԵՐԳԱՂԹԸ գալու Համ ար ։ Նո յն երկու ամիսներու ընթացքին
բանով մը , երկրորդական վա րմաբանով , ա բգիա– «էսոշիէյթըտ Փրէս»ի թղթ"*^0Ա Հր Հեռագրէ ազգայնացուաձ֊ երկաթուղիներու եւ ածիսաՀան -
կան կազմակերպութեամբ։ Մինչդեռ գիւղական Ա ե լանիկէն , Գշ * օրուան թուական՛ով • Եըէկ Աե– քերու վա ր չութ իւններ ր տասը միլիառ ֆրանքի
դպրոցներն անդամ մողովուբդի զաւակներուն կր լան ի կ Հասաւ քյ » Հա յաստան ի պատուիրակութիւն վարկեր ստացած են , ինչ ՛որ կը նշանակէ աճում
,մութ
պարտինք ։Մթերանոցներ կամ տաղաւարներ մր, որուն պաշտօնն է Հսկել 17.000 Հայերու ներ– թղթադրամ ի X
ու մռայլ պատերովդ փայտէ նստարաններով , գաղթի դործողոլթեանց վրայ։ Անցեայ տարի 5000 Պանք տը Տ) բանս ի վերատեսուչին կարծիքոՎ ,
«թ՝աց դետնին չոր քաբի *Լրայ^ * * * Հայեր մեկնեցան քքք • Միո՚–թի*–ն Լըսել կ՛՛ուղէ Խ» (Լուրերու շարո.Նն.ակյոՆթ–իւ11ը կարդալ Դ. է ջ )
Հայ աս տ ան ) :
Fonds A.R.A.M
- քգ»4* տա 1925 — ԳՈՐԾԱԳ/1ԻԼԸ ՎԵՐՀԱ8ԱԻ
Տ. Շ. ԱԽ* 376,28«
ԼՈւշշէ-աք-Բւօ՚Յոշաւէ : Տա. \ « Տ Տ ^ 1 Ճ 1 Տ
17, 1Խ« Օսօտտւա - ֊ Ր ձ ա Տ (13՛)
761.; 008. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բ&ա 1678-քՅ Աքսօք աք պհտակաԱ
8"–|>. 1000, 6ա<քս. 500, Եո.ա<քս. 300, ֆլ>., Արաւսս. 10 Տ«|– պաշտօԱեաԱեդ
V6ոճ^^ա 13 մՍա 1947 Ուրբաթ 13 ՅՈԻ՚եԻՍ
Չորեքշաբթի օրէն մինչեւ Հինգշաբթի լուսնա
ԺԹ– ՏԱՐԻ - 190^111166 Ւ1° 5058–՚Սոբ շրջան թ ի ւ 667 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱ՜Ն ԳԻ՛Ն՝ 4 Ֆր– ւ՛*1– գէԼերր րան՚ակցութիւնները չա րտ ւն ա կ ո ւե ց ան
կառավարութեան եւ երկաթուղիներու րանուո -
րական Դաշնակցութեան միլ\եւ, եւ ի վերիյ կա
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ րելի եղաւ մի2ըն ճամբայ մը գտնել։ Բանակցու ֊
ՕՐԸ ՕՐԻՆ թիւնները տեւեցին 11 մամ, եւ երէկ առտու մա–
ս9ր 4ին Համ աձա յնութի ւն գո յա ցած է ր արգէն ,
Ո°ԻՐ է՝Բէ Հ Ա Ց «ԹԱԳԱՒՈՐՆԵՐ» վւոխագարձ զիքումներով :
ԱՐԳԱ՞Ր կ ԲՈ%Ո՝ԲԸ Աախակոզմեան թե բթեր ր առտուն կանուխ Հա
զս Լ, դե լով Համաձայնութեան լուրը, կր Հարցնեն
Այս խորագիրը գրաձ֊ Էինք, երէկ., Վիէննայէն * Հ՚այ1*ենիք »ի մէք բողոք մբ կարդացի Պրի՚֊Ք" թէ ինչո՛ւ այսքան սպասեց ին բանակցութիւնն եր
զան -
ղրկուաօ՜ թղթակցութեան մր Գէոլխր ՝ սէլէն , Րաֆֆիի մասին, թէ ինչո^լ այգ տա կտորներ կատարելու Համ ար, քան ի որ ուրիշ բանաւոր ելք
թղթակիցը, նկարագրելով Ալստրիոյ ես Գեր դաւոբ Հայ արուեստագէտը ՀայկակսՀն էհաԲ ՚՛ Գ"րծագուլին Հետեւանքով երկաթուղի -
մանիա յ տարւսգիրներումս թշուառութիւնը , կ*ա - չի գներ բնաւ իր յայտ ագի րնե րուն "՞էք՛՝ ներբ կորսնցուցին երկու միլիառ ֆրանք Հաաոյթ,
ղաղակէր , ի լուը աշխարՀի Հայ Հթագաւոր&ներուն Այս **՝էքոցին շատ լսեցփնք ՛ա յգ կարգի աըբ - արտագրութիւն ր՝ Հազարաւս ր մամեր , ել խան -
եւ ՀձթագուՀ իններուն • տուն քներ , մասնաւորաբար Հանրի քՒրուայայի դարուեցաւ ամ բողք երկրին տնտեսակա՛ն կեանքը X
— « Պատերազմի փոթորիկներուն հետ քշուած տեսակցութեան առթիւ եւ բնգՀանրապէս իրենց Ուրիշներ գիտել կուտան թէ վարչապետը ստիպ -
մօտ 3000 հայ գաղթականներ կա՛ն, անօթի՛, գրեթէ աԳԳ–ԷՀ ուրացող կամ իրենց տ ա ղան գո վ Հա յ մշա - ուած էր պաՀել կառավարութեան Հ եղին ակութ իւ–
սովահար: Օրական սնունդի բաժնեչափն է 1000— հ.ոձք^Ես չծառայող արմէքներու մասին։ ^Լ\՝> ^*ՐԲ հ. առաքարկէր նախ աշխատանքը վերս -
1200 գոլ (քալափ) : Երկու֊ տաբի է այսպէս կ՚ապ Կ%արմէ զ բ ա ղ ի լ այս այմմէակսՀն խնդրո\վ , երբ ևսՒւ * յետոյ բանակցիլ յ
ալ
րին՛ , նիհար , դեղնած, դալկացած ել ֆիզիքապէս քսանըՀինգ տարուան մ էք , գաղութներն X Ինչպէս գրած էինք երէկ , երկաթուղիներու
քայքայուած »Տ տուինք եւրոպական իմաստով արուեստագէտներ սէնտիքային ներկայացուցիչն՛երը վերքին պաՀուն
Հյ ատ աւելի սրտաճմլիկ սլա տկեր մը կը ներ - Նախ Րաֆֆին ։ Մեր երիտասարդ Հայրենակի– դիմած էին Հանրապետութեան նախագաՀին, ո բ–
կայացնեն երախաները» ցր իր անունը պաՀած է ել երբեք իր ազգութիւնը սլէսզի միքամտէ, փբբեւ իրաւաբար։ ՆախագաՀը,
— « կա՛ն երախաներ որ չեն գիտեր ի՚ւնչ է չա չէ ՛ա րացա Հւ. ո չ մէկ առթիւ։ Իր յայտագիրներր չի որ նոր վերադարձած էր Օրատուրէն , մերմեց այս
միչը , ի՛նչ է թուզը, շոքոլան, շաքարը կամ նա– կրնար Հայկական կտորներով ՛ներկայացՀնել քանի առաքարկը , Հետեւեալ պատճառաբանութեամբ »-
րինջր. • •» ։ մր պատճառներով X «Ընդունիլ ձեր խնդրանքը՝ պիտի նշանակէ ր կտ
^ոԼէԼ ուղգուա^ Է այն Հայ Կ ր ես ոսներ ուն ,որ Նախ, մեր եբամշտութփւնր ար այնքան Հա - աս վա ր ո ւ թ եան տեղն անցնիլ, մինչդեռ ան է միակ
բուստ է նուա–
կը փայլին միջազգային առեւտրական Հրապարա 1ՈԲ"Հ 1 չունի ոչ դաշնակի , ոչ պատասխանատուն Ազգ* մողովին առքեւ յ Պ\իաի
կի"՝ վրայ ք իբրեւ «թագաւոր՝» կամ ՀթագուՀի» : դախում բի Համ ար Հարուստ պէսպիսութիւն մը ։ ն շ ան տկէ ր մին չեւ ան գ ամ քանդել կ առավա բու -
Եվրոպայի մէք , ա յս « վեՀափառ »ներուն Եթէ Հայաստանի մէք մեր նոբ երաժիշտները, թեան Հեղինակութիւն բ որ Հ իմնուաֆ– է մւողովր -
գլուիւր կր գտնուի , միշտ , Գա չուստ Կ իւլպէնկ - մշակած են այդ ճիւղն ալ, գոնէ մեզի չէ Հասած ։ գային գերիշխանութեան վրայ X Պիաի նշս/նակէր
եան։ Իսկ Ամերիկայի մէք Համրանք չունին Հաք Վաերքերս միայն՝ Արամ քքքա չատուբեանի ան ո ւնին մխտել ԱաՀմանագրութեան տառը եւ ոգին , մի՛նչ–
« թագաւոր »ներր , ինչպէս մեր պատմութեան ու գործին մասին բաներ մբ լսեցինք։ Րաֆֆին գեռ իմ պաշտօնս է յարգել տալ զա յն X Վերքապէս
նաիյարա րնե րը։ Միայն ^րէզնոյի մէք Լ՛քյալի - ամկի օտար ունկնդիր մեծ թիւով իր նուագա– պիտի նշանա կ էր տ կա րաց ն ե լՀաքերա պետ ո ւթիւնը» ։
ֆորնիա) տասնըՀինդ մ ի լի ոնատ է րնե ր կը Հաշուեն ։ Հանդէսներուն ։ Մ եր Հա յ կա կան կտորները կրնան Այսպէս կամ այնպէս , վերքին պաՀուն Համա–
ՒՈնչ արմանիքնեբ կը ներկայացնեն այս «թա մ եղի մ ե$– Հ աճ ո յք պատճառէ լ , բա յց վստաՀ է՛1՝ք ձայնութիւն գո յացած բ լ լալով , ե բ կա թո էդին ե րը
գաւորները» , ազգա յին տեսակէտով ։ որ մեր նուագի եւ արուեստի մասին էալ– <°ա ՜ րանիլ սկսան երէկ, Հինգշաբթի : Մէկ խօսքով ,
Ան՛շուշտ բոլորն ալ ապազգայնացած , անզգա ք բոզութիւն կատարած պիտի Ը^էէանք զանոնք Հրամ— թէ կառավարութիւնը եւ թէ մողովոլրգը փրկուե
տի պա րնե ր չեն , բոլորովին անձնատուր՝ Ոսկի ցնե լով ա յն տեսակ Հ աս ար ակութ եան մը որ ե ր ա՜ ցան՝ ծանր տագնապէ մը, որ կը սպառնար կազ -
Հորթին եւ անոր պաբգեւած վայելինեբուն՝ ։ մշտական որոշ ճաշակ մը ունի արդէն ; մ ա լուծել երկրին տնտեսական կեանքը;
Տատ քիչերուն անալններր գիտենք , իրենց Մ ի մոռնաք որ մասնաւորա՛՛բար \3)բանսաց ինե– Անշուշտ անխառն չէ մողովուքգին ուրախու–
բնգ -
Հանրօգուտ ձեռնարկներով : Եւ գիտենք որ անոն։ր։ րր չեն սիրեր որ խանգարուի իրենց տարիներու թիւնը։ Տակաւին Համաձայնութիւն չգոյացաք ,
լսոկի՚՚՚ն՝
Հանբապէս Հայերէն թերթ ալ չեն կարդար Հայկա սովորութիւնը, երամ զտութեան մասին։ ի բեն ո նո ՝վէ )՚յ$ ւՐ շրքէր թէ պի«*ի աւելնան երթեւեկի գի՛
Արգ , պիտի լսոլիՐ ա յս կո չր ։ Պիտի Հանգա րեր ո ւն Հանդէպ իսկ ս^իձտ վերապաՀ են : ները, ճամբորդներու տոմսակը Հաշուելով երկու
եղա՛ւ
աւելի Հիմնական կոչեր, Հայաստանի թէ կաբելի է թելադրել միա յ՛ն՝ որ , երբ յայտա– ֆրանք իւրաքանչիւր քիլոմեթրին , փոխանակ
կան ԱրտասաՀմ անի Համ ար : գբէն դուրս կը ստիպեն զինքը նուադե/ , օգտուի 1 ֆրանք 50ի X
կաբելի՛* էր իմ ան ալ թէ՝ Ներգաղթի աոկիթէն Հա լ կա կան կտոր մր Հ րամ ցնե ք ու Համար ։ Միւս կողմէ , նոր Հոգեր, այսօր, ուրբաթ
նակութեան մ էք , ո՛ բ քան «թագաւորական» Այսպէս , թէ մեր ազգային զգացումները շո յ ո ւած ալ պետական՝ պաշտօնեաները գործադուլ պիտ\ի
ա յ ս մ ի լիոնատէ րնե բուն բամ ինը X պիտի զգանք եւ թէ օտա ք՝ն ե րո ւն ա կ ան քր վա ր մե՛ յայտարարեն , 24 մամուան Համար X Մեթրօն եւ
Մ անաւանգ որ , Նիւ Նորքի "՞էք ո բոշեր են ց՛ս ւց ած մեր անուններուն : Հանրակառքը պիտի բանին , բարեբախտաբար ,
Հի՛նգ միլիոն տոլար Հաւաքել մինչեւ 1950։ Այս - Գբագէտնեբուն մ ասին յա քո բդով X Ա 0ԱԻ ա յլապէս Փարիզի կեանքը կանգ պիտի առնէր
ինքն ամէն տաբի մէկ միլիոն ; ԼԱրգէն ձեռնար - ամբ ո ղքչ "վի ն ;
կոլած էք՝* միլիոնին Հան գան ակութ եան՝) Հ Երկաթուղիներու տագնապին լուծումէն՝ ա-
Տարիներ ու տարիներ առաք , երբ ոչ Հա լաս Կադացհք եւ տաքածեցհք,աա ռաք, կաբելի եղաւ կանխել կազի եւ ելեկտրակա
տան կար, ոչ ալ Հայկակա՛ն Գատ , այսօրուան ի– նութեան բան ո ւո րնե ր ո ւն գործադուլը , ո ր նո յն -
մ աստով , ամ ի բան եր , էֆէնտին եր եւ Փաշաներ ի– իյԱԲ Ամերիկայի ււամկավար պաշտօսա֊ պէս անՀաշուելի Հետեւանքներ պիտի ունենար,
թերթ-ը, ՊայքաըԱ է որ կը պատմէ (17 Մայիս).—
րենց ազգա ս ի ր ո ւթ ի ւն բ կ՚ապացուցանէին եկեզե - եթէ վերսկսէր ։ Աշխատանքր վերսկսաւ Գչ • օր ,
Կ՚աըսւատպենք աււաԹց խորհրդածության ,
ցիներ , դպրոցներ , Հիւանդան՛ոցներ եւ Հաս՛ութա֊ սպասելով աւել)ի «զգայացունց» մանրամասնու– բոլոր ելեկտրակայաններուն եւ կազի գործարան
թ-եաԹց
բեր կալուածներ կառո ւց ան ե լով : ներուն մէքx
՛հիլ էորք Սընտէյ Միրըր մեծ սպառում ունե–
Այսօր ունինք Հայրենիք մը ո ր էլուղէ իբ պա ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՎԻՃԱԿԸ ԵՒ ՆՈՐ ՏՈՒՐՔԵՐ
կասները լրացնել ԱրտասաՀման\ի տնակցութեամբ։ քՒերթերը կը գրեն թէ ելմտական նախարարը
Եւ >"ւնինք նո յէյքան՝ մոզովուրգ ԱրտասաՀմ ան ի ցող թերթր իր Մայիս 11 թիւով կը Հաղորդէ չա– նոր ծրագիր մ բ պատրաստած է , երկրին ելեւմուտ՛՛
մէք, դարձեալ կարօտ եղբայրական օգնութեան X վա ազանց յ ա տ կան շա կա$ւ լուր մ ր, տորուն Համ ա– քը Հաւասարակշռէ լու Համար X Ծրագիրը կը տրա
Ե բ կո ւքն ալ ողորմ ութիւն չէ որ կր սպասեն , ձայն , ՀամաշխարՀայինԵրկր"րդՊաաեբազզմի ըն մագրէ ոչ միայն ծախքերու կրճատում , այլեւ նոր
այլ գիտակից , պարտաճանաչ օմ ան գա կայթիւն ։
թացքին Գերմաններոլ կողքին , քիուսեբու գէմ տուրքեր X
Օգնէ՛ որ Հայրենիքր ծաղկի , զօրանա յ , կը՜ կռուող Գա շնա կցա՛կան զօ բավա ր Գրօ , այսօր ան Ն" յն աղբիւրնե բուն Համ աձա յն , թւէթագբամ -
սէ առա քինը , ներ գաղթ ի ել վե րա շինութեան ծ բա ցած է պոլշեկիկ քիուսերու կողմը եւ այմմ կր գրտ– ներու աճում ը անխուսափելի դարձած է այլեւս :
զի րնե րով ։ դիմանալ,
ն ո լ իւ 0 ա ե ս ա մա բա քախտ (իուքով ի ծ առայո ւթեան Ա յն բո լոր գո րծագուլները որ կարգադրուեցան
Օգնէ՛ որ կարենամ աւելի երկար
"էք՛ Ամեբիկեան թերթը 1լբսէ թէ, Գրօ, ատեն մր կամ յետաձգուեցան , աՀագին յաւելում յառաք
մինչեւ Հայրենագարձ , կ*րսէ եբկրորգր, ցոյց տա առաք, կռուելէ քետո ք քիուսերուն գէմ Գեբմանֆե– բեր ին՝ ա շխատավա րձքի դում ա րնե բուն վրա ( գ ի
այն
լով իր ինքնապաշտպանս ւթեան ճակատներ ր , բու կոզմէ կազմուած ոլ ղեկավարուած Ազբպէյ - Հաշիւ պետութեան ։ Միայս երկաթուղիներու
քան բաղմաղա՛ն ել բազմապաՀանք : ճան եւ էքրփմական զօրախումբերուն* մէք, այմմ բանո ւ\ո րնե ր ո ւն Համ ար եղած ղէքՈԷ–Ա°1Լ 12 ^ ի լի առ
Եւ <ք՜ողովոլ–ՐԳ(1 էլ °Գսէ , Համաձայն իր կարո «խոբՀրդատու» եղա^. է Մարաքախտ Յ՚ոլքովի , ֆրանք պիտի արմէ ա յս տարի %
ղութեան։ Տեղ մր դրամ տրամադրելով, տեղ մը Իհուսեբու կողմէ Արեւելքի Համար պատրաստ՛ուած Պանք ար Ֆրա՛նսի վերատեսուչը, Պ* էմմա -
շինան\իւթ կամէ աշխատանք ։ Ամէն պարագայի մէք, ծրագրին օգնելու Համար : Գա րձեա լ, ր ս ա այ ս նուէլ Մ "նիք , արգէն \իսկ ազդարարած է կառա ՛՛
միշտ գուրգուրալով այն Հաստատութեանց ել յօդուածագր ին , ա յն Գա շն.ա՝կց ա՛կանները ո րոնք վարութեան թէ աշխտտավաբձքի որեւէ րնգՀ • յա
ձեռնա րկնեբուն ՝վրայ ք ոբ (լօգնեն մեզ կանգուն կռո ւած է ին քիուսե բոլ գէմ , Գրօ\ի Հ բամ անատա - ւելում պատճառ պիտի դառնա յ թղթադրամն երու
յՀեքոլ * աւաքաբար ։ րո ւթեան տակ , պաՀ մը մերմա^ են քիուսե բու աւելի մեծ եւ աւելի արագ աճումի մը քան տեղի
Եթէ Ֆ ր անսայի մէք
թափուած աշխատանքը կողմէ գրաւեալ շբքանը ա\նցնիլ եւ սակայն , վեր ֊ ո ւնե ցաւանցեալ տ ա ր ո ւան\վե բքին վեց ամ սեա յի րե–
բաւաբաբ չէ, բարեՀաճեցէք ակնարկ մր նետել քերբ , առանց գիմ ագրո ւթե ան 1լ^ան ցնին ռուսական թացքին ։ Ասկէ զատ , պետական գանձն ալ «տպա–
Միքեբկրականէն անգին, գէպի Ա՚ուբիա - Լիրա - գ ր աւեալ շր քաննե րը : ղքակս/ն մեքենայով կր սնանի» վերքին ամիսնե -
նան, ուր ամ բողք սերունդներ ծաղկեցան շնորՀիւ բու րնթացքին ; Մինչ ան Հա տա կան վարկերը սաՀ–
աշխատաւոր բազմութեանց ։ Այս իրապէս «զարմանազան» լուրը պէտք է մ ան ա փ ա կ ո ւած են սլ, ՚ ա ւսկակն ա յնձ. 28
մէք, ո՛* ր քան տեղ միլիառ ֆրանքի վարկ
Այս աշխատանքնեբուն կր կարդալ , առանց «մեկնաբանութեան» ։ ստացած է միայն յուն ֊
բունէ «թաղալո րնե բուն» շուքը ՚ ուարին եւ փետրուարին , Հանրային ծաիսքեբթ Հ ո–
Անանց ամէն մէկը կրնար անմաՀանալ ճեմա - 17.000 ՑԲՒՆԱՀԱ8ԵՐՈՒ ՆԵՐԳԱՂԹԸ գալու Համ ար ։ Նո յն երկու ամիսներու ընթացքին
բանով մը , երկրորդական վա րմաբանով , ա բգիա– «էսոշիէյթըտ Փրէս»ի թղթ"*^0Ա Հր Հեռագրէ ազգայնացուաձ֊ երկաթուղիներու եւ ածիսաՀան -
կան կազմակերպութեամբ։ Մինչդեռ գիւղական Ա ե լանիկէն , Գշ * օրուան թուական՛ով • Եըէկ Աե– քերու վա ր չութ իւններ ր տասը միլիառ ֆրանքի
դպրոցներն անդամ մողովուբդի զաւակներուն կր լան ի կ Հասաւ քյ » Հա յաստան ի պատուիրակութիւն վարկեր ստացած են , ինչ ՛որ կը նշանակէ աճում
,մութ
պարտինք ։Մթերանոցներ կամ տաղաւարներ մր, որուն պաշտօնն է Հսկել 17.000 Հայերու ներ– թղթադրամ ի X
ու մռայլ պատերովդ փայտէ նստարաններով , գաղթի դործողոլթեանց վրայ։ Անցեայ տարի 5000 Պանք տը Տ) բանս ի վերատեսուչին կարծիքոՎ ,
«թ՝աց դետնին չոր քաբի *Լրայ^ * * * Հայեր մեկնեցան քքք • Միո՚–թի*–ն Լըսել կ՛՛ուղէ Խ» (Լուրերու շարո.Նն.ակյոՆթ–իւ11ը կարդալ Դ. է ջ )
Հայ աս տ ան ) :
Fonds A.R.A.M