Page 211 - ARM_19-1947_02
P. 211
6 ԱՌԱՋ
ՀԱՑ ԱՍՏԱՆ ԵՐԵՒԱՆԻ ԹԻՒ 3 կօշիկի գործարանի վար - ՄԱՏԻՍ աՎԻԼԻ ՄԷՋ
պետ բանուորուՀի Անգին Պետրոսեան , ամբողՀ
(Քաղուած Երեւանի թ-հրթհրէն) տարուան միջոցին կարելիք 7220 զոյգ կօշիկի ՇԱՎԻԼ*—: Սիրելի «Յառաի , Հայրենասէր ու
ՆՈՐ ԱՐԱԲԿԻՐԻ ալիւմինիւոմի Հսկայ ղոըՆա– րեսներբ (սայա) կարահ– վերջացուցած֊ է Աարէք Հաւատաւոր բաղմութեամբ մբ տօնեցինք մեր աֆ՝–
րանին շինութիւնները կյլ շարունակովն աբագօ - 2Տին այսինքն նախաաեսուահ՜ մ՜ամկէտէն ութ ա~ կախութեան օբբ^ մեր ժամանակակից պատմ ու հ
օրէն : կր յուսան աւարտել մօտ ատենէն : միս եւ երեք օր շուտ : թեան ամենամեծ տօնր։Անչուշտ ներկայ չէիս վք*ր~
ՏԵ՚ԼԱԿԱՆ ԱՐԴԻՒՆԱԲԵՐ ՈՒԹԵԱՆ սպասար - «ՍՈՎԵՏԱԿԱՆ ՀԱՆ ՐԱԳԻ ՏԱՐԱՍ ր որուն մ է լ Ըին ժամու «Հայաստանասէր^նեբր ։ Աֆոնց չէինք
կութիւ\Նըօբէ օր կ՚ընդարձակէ իր արաագրրւթիւն– ներկայացուած պիտ\ի բլլան խորՀրգա յին բոլոր ալ սպասեր արգէն յ իրենց փառաւոր բացակայու
նեբունորակն ո լ քանակը; Վերջին երկու, ամիսնե Հ ան ր ա պետ ո ւթ ի ւնն եր ո լ պետական կառո լցուած ~~ թեամբ կբ փայէէիս նաեւ մեր նորելուկ պոլիտի
րու րնթացքին բացուած են Դէխարկի > Կ.°Ժևէ՛ ~Ոէ քբ ) վարչական բա<եանմոււնքեեբր , բնութիւնբ^ շի՜ կոսները։ ի*նչ փոյթ։ Ներկայ Աոգոմգոմո րեան
պատբաստ Հագուստներու նոր մասնաճիւզեբ : Ար– նարարութիւններր եւ այլն ^ լոյս պիտի տեսնէ կեանքին մէ^ բարեբախտաբար գեռ ունինք «Տասբ
տաղ բա թ ի լ ն բ այս տարի աւե լցած Է 60 առ հա մինչեւ Հոկտեմբեր : աբգար^նեբր^ որոնք կբ փրկեն մեր Հասարակու -
բի՛ ր Համեմատութեամբ։ Կբ սլա տ բա ս տ ո լին նաեւ, ՍՏԵՓԱՆԱՒԱՆԻ բա րեգա բգութեան Համ ար թեան պատ իւր ^ ուխինք մեր նո րաՀաս երիտասար–
այրերու եւ կիներու, գլխարկներ ք պատրաստ Հա՛ քաղաքին Հրապարակին եւ կեգրոնական փողոց - գութիւնր որ շատ բարակբ չի նայիր, ՝երբ Հարցբ
գուստ I
նեբուն երկու կողմեր տնկուած են ծառեր ու կր վերաբերի նուիրական յիշատակն եր տօնելու :
ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԵԱՆԻ, Աբաալաաի , Կալինթոյի տու1նկեր : Ուրեմն տմնեցինք մեծ Օրբ վայելուչ Հանգիսա -
եւ ուրիշ շրջաններու ՀացաՀատիկներու, բամպա ՄԱՅԻՍ 1Ի ՏՕՆԻՆ ԱՌԹԻՒ մայրաքաղաքէն լորութեամբ , մեր սիրելի եռագոյնին Հովանաւո
կի եւ. գետնախնձորի գարնանային ցանքը յաջողու եւ ուրիշ քաղաքներու մէ$ կազմակերպուած՜ են րութեան տակ յ
թեամբ աւարտած Է : Յանուա^– կնախատեսոլածէն մարզական մրցումներ՝ գնդախաղի , պասքէթ– պՕ– Օրուան նախագաՀբ , բնկեբ Հբանտ ԲալուեսՀե
աւելի շատ քանակութեամբ ցորեն։ , վոլխւլօլ^՛ , ինչպէս նաեւ հանրութիւն վերցնեմ բանալով Հանգէսը , իրեն յատուկ խանգավառու–
ՀԱՅԿ00ՊԻ ՍՊԱՌՈՂԱԿԱՆ րաժ֊թը ընղար - Լու , րմրչամարտութիւն եւ ողիմպիական խաղեր Հ թեամբ ղայ\ն Հասցուց իր վերջաւորութեան ։ Հա
ձակահ՜ է իր գործուն էութիւնը , գոՀացում տա լու ԳԻՒ՚ԼԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹԵԱՆ ալ* - յաստանի Հանրապետութեան ան գր անիկ խորՀ բ *
Համ ա ր մ ա յ բաքաղաքի աշխատաւո բ ո ւթեան յա ~ ուած թիլերուն Համ աձա յն , մ ինչեւ Ա ա ^ Լ 25 յ գարանի անգամ բնկեբ Հայկ Աաբգիսեան, ակա -
րաճուձն պաՀան^Աեբուն : Բաց ո լած են (հոր խանութ" Հա յա սա ան ի կ //լխ ո դն ե րբ կատարած են 157.394 նատես վկա ւ մբ մեր այգ փառաւոր օրերու պայ՛
ներ ու կրպակներ , ուր կաբելի է գնել իւգ , պա–՛ Հեկտար գարնանացան յ ցորեն 128.044 Հեկտար , քարներունգ մանրամասն ու պատմական փաստե -
նիր , միս , երշիկ Հ Հաւկիթ , մրգեղէն , խմորեղէն , գետնախնձոր 9.753, բամպակ 6729, կտւաւաՀատ րով նկարագրեց պա յ քարին բո լո բ գրո լագն երբ ,
բմ պելին եր : խանութներէն մէկուն վարիչն ու 4580, ճակնդեղ 2761, միամեա I խո տա բո յսեր 1310 մինչեւ Հ Աէյաստանի Հանրապետութեան սա եղծ ո ււ–
սպասարկողներն են ներգաղթած Հայրենակիցներ ՚ Հեկտար ւ \/ոյն ժամանակաշրջանին կատարուած է մբ՝. Խօսեցաւ նմանապէս երիտասարդ բնկեբ Տ՜ի ՜
ՄԱ8ԻՍ ]Ի ՏՕՆԻՆ ԱՌԹԻԻ Երեւանի եւԳ Ւ 106.349 Հեքաար գարնանավար : րայր Փալամհլտեանգ պատմական օբինակֆեր յի -
կազմտ–֊
խաւոր քաղաքնեբուն մէջ , առեւտրական ՍՏԵՓԱՆԱՒԱՆԻ ձէթի եւ երշիկի արտագրու֊ շելով եւ փառաբանելով Հ.Մա յ ի * 28» է անկախ ու -
կե րպութ իւննե բ բ վաճառքի՝ Հանա^– են մ եհ քանա թե ան գործարանն երբ մեծ յա թողութիւնն եր ունե֊ թեան գաղափարբ :
կութեամբ ապրանք , 15 թոն շաքարեղէն ու շո– ցած են փարթերս : Հ* Տ* 7՛* Նոր Աերունգի Հյավիլի խում րին
քո լա , 20 թոն շաքար , 13 թոն միս^ 1,5 թոն ի*֊ղ յ Աշխատանքի լաւագո յն ցուցանիշե ր բ շաՀած կողմէ ուղերձ մր կարգաց Օր՝ Մ առի Պետեան։
նո յն քանա՛կս ւթեամ բ պանիր , 2 թոն Հ ասա եւս յ են ներգաղթող երշիկագործ Ա* Ագ՚ալմաղեան Լոր ^եղաբուեստական բամ՚ինբ նոյնպէս անցաւ
(մաքառոնի^ , 17.000 տուփ պա Հ ահ՜ ո յ , 10 թոն գեբակատաբահ֊ է 1 90 " կ « " ո վ ) Լ լ Ա՛ * Գալո յեան, շատ Հաճելի ։ ՈգՓ մնայ մեր էքրիտասարգաց Ա՝իու–
խմորեղէն եւ ուրիշ ապրանքներ ։ *^էթի *գործարանէն՝ ՚ 125 տոկոսով հ ծրագրուած է թիլեր , «Ոաֆֆի-ֆն որ մեր եբեսր ճերմակ կբ Հա>–
ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹԻՒՆԸ Ա8Ս ՏԱՐԻ կոլխոՀսե . Հիմնել նաեւ լիմոնատ ի գործարան մր , ո բուն կազ– ն է ։ Ը\կկեբ նախագաՀբ զայն նմանցոլց գեղեցիկ
բուն տրամ ա դ ր ա հ՜ է մեծ Վարկեր երկարատեւ մածներր արգէն ստացուած են է ծաղկեփունջի մբ ու այգ ծաղկեփունջէն մէկիկ
պա յմ անաժա մ ով : Պ՝իլղատնտե սական դրամ ատու–՜ մէկիկ մեղի Հ րամ ցուց սիրուն \ու անուշաՀոտ ծա
նբ արգէն յատկաոուոա՜հ֊ է աւելի քան շորս միլիոն ԳԻՏՈՒԹԻՒՆՆԵՐՈՒ ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ «Մ– Ա– ղիկներ , Օբիորգ\ներ, Աստղիկ ^էօսէեանբ, ՝Քնա -
րուբլի անա սն ա պա Հ ո ւթ ե ան յ Հ\ինգ մի լիոն րուբլի բեղեան՝^ գրականս ւթեան բաժնին մէթ^ Ապրիլ 21– բիկ ՕՀանես/հբ, Լուիղ Տ ովՀ աննէսեանբ , Մ առի
ալ արՀ ե ս տ ագի տ ա կան մ շա կո ւթ ի ւնն ե ր ո լ, 1 2000900 23 ին տեղի ունեցած է խո րՀ րգա յին գրական ու - Ա ա րգիսեան ր եւ փո՚քրիկ Մ առին , պարոնֆեր 1Ա ո -
րուբլի կոլխոզային՝ գիւղատնտեսութիւն - թեան նուի ր ուած Հարցերու ձորրորգ նիստբ։ Ա— րէն Մինասեաէն՚ր ու ժիբայբ քՒուրիկեանբ յ
ներոլ րնգՀանոլր զարգացման Համար ։ կոլխոզնե ռաթւին նիստին ժողովր լսեց բանաս իրական գի - խմբերգներ ղեկավարութեամբ .ընկեր Ա • (Հով–
րուն աբամադր ուած է 65 միլիոն րուբլիի երկարա տութիւններու թեկնածու Ա* Ասատրեանի զեկոլ - Հասնէսեա%ի \ել վերջաւորութեան խմբապար մբ
տեւ վարկ , ներգաղթողներու բնակա բանն ե բու գի ցումր , ՀչԱովետաՀայ գրականութեան պատմու - Հայկական տաբաղնեբով ու Հայրենական երգե -
նութեան Համար: թեան պատկերացման խնգիրները^ նիւթին շուրթէ րով, զո ր այնքան դատողութեամբ պատ բաս տած
ԵՐԵՒԱՆԻ ՆԿԱՐԻՋՆԵՐՈԻ ՏԱՆԸ մէշ բաՏուե֊ Երկրորգ օրուան էեողովին խօւէած են Էքգ՝ Թոփ– էր րնկեր Բ . Հապէշես/հ %
ներգաղթած
ցաւ , Աաբիլ 27ին , ա բտասաՀմանէն չեան եւ Ա . Տարութիւնեան , հԱոցիալիստական Տ*ամը Տէն վերջ սկսան եւրոպակս/ե պարերը
Հայ նկարիչներ ու գո րհերուն առածին ցուցաՀ ան– ռէալիզմի մաս\ին՝% : Վերջին նիստին խօսած են եւ խնջոյքը^ ու աՀաւասիկ նոր անակնկալ մը :
գէսը : ք*րենո նկարներ բ ցուցագբա^. են 14 նկա - պրօֆ . Հ. Գիւլէքէօխեան եւ Ա* կաբինետն : Վի - Տա\նկա րծ սրաՀ էն ներս կբ մ անէ բնկեբ Տ աւարք
րիչֆ՝հր , 203 ստեղհ֊ագոբնութիւններով , իւղա ճաբանութեանց մասնակցած են Ա*ամիկոնեան , Ա*իսաքեան խումբ մբ ուղեկիցներով >որո\նց մէք
նկար , հրանկար , քանդակ , վւո ր աղբ ութիւն , գծա Ս ի բաս Հ կաբին եան 1 էյ • ՝$ո չար , Համբաբձումեան , նաեւ «9* ի ւ լի լղարեի Հեղինակը Տիկիս ԱրմենուՀ ի
գրութիւն ( կր աֆ ի գ) եւն : ՚Վարգազարեան եւ ուրիշներ ; Գեւոնեան % Է՛Հ հ Շ՛աւվ՛ի՚լցին առիթը կրնա՞ր փախ -
8 ոլցաՀ անգէ ս ին բացում բ կատաբաՀչ– է Նկա– ԱԼԱՎԵՐՏԻԻ ՀԻՒԱՆԴԱՆՈՑԻ վ ի բարոյք Ա. ցբնել ։ Երկու սիրուն երգ մեր շնոբՀալի երգչու -
ր/ւչներու Մ իո ւթեան նախագաՀ ՝ ժ ո ղո վր գա կան Ջի լավեան ճարտար գործողութեամբ մբ վիրա - Հիէ՝ն ել քանի մը խանգավառ խօսքեր մեր երէց
նկարիչ Մ * Աարեան : էքօսք առած են նկարիչ *հ * Հատման ենթարկելով տիկնո^ մբ արգանգբ գուբս բէնկեբէֆ մեր տօնակատարութիւնը Հասցուցթն կա
*Բ իւրքճեան յ ներգաղթող ն կա բ ի չներ էն *հբ * ԱՀա– Հանած է ուռ մբ^ որ կբ կշռէր 14 քիէ° ՝ Հիւանգ՝բ տարելութեան ։ Կէս գիշեր ին իրաւ որ գւհ ուա բալ
րոֆւեան ԼՊուլկարիայէն^ , Բ . ՀԼաբգանեան , Արմ ի— երեք տարի է ստիպուած է ^ղեբ քնանալ նստած բաժ՜նուեցանք այգ ^երմիկ մթնոլորտէն :
նէ Պա րհնեան եւ ուրիշներ : վիճակի մէ^է Առողջացած Էէ թղթակից
խանգավառութեան բոլոր Պոլսոյ թերթերը , բացի Նոր տագնապի օրեր Էին) իզմիրէն յունական
8ԱԿ 0^ ՕՏԱԿԱՆ ՎաՀան ք^էքէեանէն , որ խանդավառ բառերով ող՜ բս/նակը ծով էր թափուած , քէմալական ուժերու
(իր. յւ1ւրւել1քաԹի& աւեիթ^ով) ջունած էր խաղը , ու Գուբգէն Մխիթարեանէն որ կողմէ, պաշարման օղակը սեղմ ուած էր Պրա՛սս*յի
վե բապաՀ ութեամ բ ընգունած էր ղս*յ^1 » գոբծա - եւ էսկիշէՀիր\ի չս՚֊րջ՛ Բանակի Հբամանատարու -
գրեցին անկարելի, ւո մ ՚" բղ ի գԱ1Ա| ա լ մը։0շական ա– թիւնը փոխադրուած էր ^է^լէյէԿ օ՜ովեզերեայ քա
ռաջին անգամ էր որ կբ զգար խաժամուժին ոյժբ ղաքը։ Նիկիոյ լիճի եզերքի Հայ գիւ֊ղերը Հրկիս
Աշխատակցած է «Նա՚֊ասաբգֆին (Պուքրէշ) , այսքան բնգարձակ , ու կազմակեբպուած Հ Հ/ա «* ձգուած էին՛ իրենց բախտին , բնդՀա բումն երբ քէ
«Հայտստան»ին (Աոֆիա), «Հա յրեն իք»ին ()922էն բաթնեբով* Պոլիս, կրնամ բսել ամէն տուն, փո մա լա կան ասպատակային ուժերու Հետ դարձած
38 Ամերիկա) , ու խմբագրած է Վահան քՒէքէեա ֊ ղոցներ բ, ժողովուրդը խօսեցաւ խաղի մասին, որ էին յաճախագէպ , գերադաս այդ ուժերուն գէ*^
նիւ Կ՝ Զ ս ՚ ր եան ի, &. Պէբպէրեանի ու Գ. Գավտֆ– առնուած էբ իրական կեանքէ յայտնի ու ծսՀնօթ պա շտ պան ո ւե լոլ Համար , ստիպուած էիս էՂաՐլՂ^ՏԼ
եանփ՝ Հետ «Բարձրավանքէ ամսեայ գրական Հան - գէմքե բու: շատ մը գիւղեր ու ցբուել զանազան ոլղղու -
գէսը։ Հոն է որ գուրս կուգայ իբրեւ անողորմ Այդ խաղին երրոբգբ գ «Կ ընքաՀ ա յ րը՝ֆ դարձ - թեամբ։ Շատեր եկած Հաւաքուած Էի^ 1 Աէ°էԷ°ղ
քննաղ աա ՀարթելոՎ արտակարգ գլանով մբ գրա եալ իրական կեանքէ , կը մնայ անտփպ ու չէ ներ Օշականի դի՚֊ղը) որ դիրքէ տեսակէտով աւելի լաւ
կանութեան ճամբան) լրացնելու Համ ար «ԱեՀեա– կայացուած : պաշապանոլած էր ու ունէր յարմարութիւն՝ ինք՜՛
նէ%*% իր կէս ձգած Հարթումները։ նա պաշտպանութեան Համար ։ Աս ալ պա շարուեցաւ
Նոր կազմուած Հ ա յ բեմին՝ որուն տիրակա՛ն Այս ղրոլ–աղՐ °" է՛ք կուտայ՝ Օշականը՝ իր ու սկսան ճակատագրական կռիւն ե բբ ւքՒշեամ ի ու
ոյժ՜երն էին Տիկիս էլիղ ՛հովանի Ա* ՇաՀխաթունի , ստեղծագործ թափին ինչպէս ել ի բ կամքին ԱԼՐՐ՜ ժերը օրէ օր կբ զօրանային^ Հարեւան թուրք դի*–*
Նշանեան եւ ուրիշ յայտնի գեբասանխեբ) , պաՀան– կութեանը մէջ : *ֆ՝նաՀատանքի Հանդէպ իր Համես զեբու մասնակցութեամբ ։ Մենք 0Լականին Հետ կբ
1"վր ան յանձն առաւ Հեդինակելթատերական խա տս ւթ ի ւնը ու պարս ալանք ի դէմ ալ իր անտ արբ ե– բնակէ ինք Պոլիս, անՀաւասար ուժերու դէմ՝ մեր
ղեր ։ Այգ օրուան Գօր|թատօ5^& ու Տրիլփիծ&/7* բութիւքն ո լ անվրդով արՀ ամա րՀ անքբ : Հայրենակիցներուն մղած այս պայքարին անտար
տառապանքներ գարձած էիս մեզի * • * ու գէմ մեր 1922/՛՛^՛ 0էական Հրաւէր էր ստացած խորՀր - բեր չէինք, ամէն փորձ կ^ր^էի^ք անոնց Հասցնելու
ճաշակին , կբ խաթարէին մեր ցաւագար Հասկացոա գային Հայաստանի ներկայացուցչութենէն , քքբե~ Համար դէթ քիչ մը փամփուշտ եւ ձեռնառումբ ։
զութ իւն բ թատեբակս/և գրականութեան ։ 1921/՛ ւսՀնւի Համալսարանի մէ^ աբեւմտաՀայ գրակա - ինչպէս րսի , Օշական՝ այդ օրերուն յանձնաոյւլ ա
ամրան արձակուբգի օրերուն ան գնաց Պուլկա - նութեան դասախօսութեան % Նոյն Հրաւէրը Կ* թեան տակն էր գրեթէ Պոլսոյ բոլոր Հայ երկրոր
րիա , ու լեռնանիստ գիւ՛ղի մ՛ր տասնըՀինգ Զարեան ալ։Այս վերջինըգԱաց ու թերեւս բարիքմբ դական վարժարաններու դասախօսութեան : ԱյԳ
Օրուան մէջ գրսց երեք խազեր։ Անոնց մէկը լոյս ճեղալ այգ պարագան իր գրականութեան Համար, բոլորին Հասնելու Համար իր կէս օրուան ճաշր
է տեսած 1925/՛ ԱղԳայէս Հի՚-Ա՚սդս՚սսցի տաբեցոյ– թէել կոբծանեցաւԶա բեանի նիւթականամ բողջ ո յ՜ կ՝բն՝էբ համ բու բնթացքին պատառ մը բան կրծե–
$ին մէջ, երկբորգը ^ «Նոր պսակ^ը ներկա յացու~ ժը , բայց տուաւ մեղի իրաւ ու ազնուական գբա՚ա լով։ Իմ գբասենեակս կբ գտնուէ բ Բերայէն Մաք
$/Հ՛ \922ին Պոլիս ։ Ներկայացման օրբ (Գեկտեմ– կան գործ մը, որ կբ պարտի այդ Հրաւէրին Հե - րի գիւղի ճամբուն վբայ ։ Կէս օբեբր կբ Հանդիպէր
Բեր) ինքբ Հիւանգ էր ու պառկած իր տանր մէջ^ տեւան քով ունեցած փ ր փորձառութեան ։ Օշակ ան վւնծի հ խո րՀ րդակցե լու Համ ար օժանդակութեան,
՛Աոաջին արարուածին իսկ՝ խանգավառութիւնը որ ապրած էր 1 9 1 5 1 Տի Աաբսափնեբբ , վախեր գործի մասին՛ Գտանք ճարը Պ՚ոլիսէ" մինչեւ Կէմ–
Հասած էր իր գագաթնակէտին ։ ինծի պաշտօն ար– ունէր իր ներ ս բ արմատացած։ ՚Բաղաքական տագ– լէյիկ փոխագրելու փամփուշտ \ել ռումբ , անկէ ա/
"ւ֊եցալ Հեզինակբ բերել բեմ ։ Առի ինքնաշարժ մըՏ նապբ այդ արեւձելքին կբ շաբունակուէբ աճիլ ։ Գ1"՜Գ ա հ ա է ԳՐ^"*֊էր մաքսս/եենգութեան եւ յելու–
հանեցի Հիւանգբ անկողնէն, ու բերի Աամաթիա– (հուսերբ իբենց քաղաքացիական կռիւԽեբուն մէջ զա կա յին կեանքի վտբժ մարդու մ շ միիցալ, լե–
յէն Բերա։ Տկար էր, ուսանողները խուզէին զթ*քՐ խորասոյզ։ Թուրքերը տիրական Հայաստանի կէ - րան ճամրով •
"՚֊սամբարձ տանիլ բեմ, ելաւ բեմ, կր թուէբ օ - սին, սաՀմաձւին, եւ իսքր իր գլխուն ունէր Հիմա ԳկՈՐԳ ԶԱԳՐԵԱՆ
հ–հԱ ^ՐՈԼ– եր\ոէ– զաւակներ , ոլ. այգ մտավախս լ-
ա ա ր մէկը, կը տառապէր րնգՀանուր Համակրան թիւհով մեքժեց Հոսէէ-Էբէլ ՚ .. ՚ : ՝ : *
(Ա)
քէս , ծափերու ժխորէն : Օաիրգ օրէՀ քաեղղէմ այգ
Fonds A.R.A.M
ՀԱՑ ԱՍՏԱՆ ԵՐԵՒԱՆԻ ԹԻՒ 3 կօշիկի գործարանի վար - ՄԱՏԻՍ աՎԻԼԻ ՄԷՋ
պետ բանուորուՀի Անգին Պետրոսեան , ամբողՀ
(Քաղուած Երեւանի թ-հրթհրէն) տարուան միջոցին կարելիք 7220 զոյգ կօշիկի ՇԱՎԻԼ*—: Սիրելի «Յառաի , Հայրենասէր ու
ՆՈՐ ԱՐԱԲԿԻՐԻ ալիւմինիւոմի Հսկայ ղոըՆա– րեսներբ (սայա) կարահ– վերջացուցած֊ է Աարէք Հաւատաւոր բաղմութեամբ մբ տօնեցինք մեր աֆ՝–
րանին շինութիւնները կյլ շարունակովն աբագօ - 2Տին այսինքն նախաաեսուահ՜ մ՜ամկէտէն ութ ա~ կախութեան օբբ^ մեր ժամանակակից պատմ ու հ
օրէն : կր յուսան աւարտել մօտ ատենէն : միս եւ երեք օր շուտ : թեան ամենամեծ տօնր։Անչուշտ ներկայ չէիս վք*ր~
ՏԵ՚ԼԱԿԱՆ ԱՐԴԻՒՆԱԲԵՐ ՈՒԹԵԱՆ սպասար - «ՍՈՎԵՏԱԿԱՆ ՀԱՆ ՐԱԳԻ ՏԱՐԱՍ ր որուն մ է լ Ըին ժամու «Հայաստանասէր^նեբր ։ Աֆոնց չէինք
կութիւ\Նըօբէ օր կ՚ընդարձակէ իր արաագրրւթիւն– ներկայացուած պիտ\ի բլլան խորՀրգա յին բոլոր ալ սպասեր արգէն յ իրենց փառաւոր բացակայու
նեբունորակն ո լ քանակը; Վերջին երկու, ամիսնե Հ ան ր ա պետ ո ւթ ի ւնն եր ո լ պետական կառո լցուած ~~ թեամբ կբ փայէէիս նաեւ մեր նորելուկ պոլիտի
րու րնթացքին բացուած են Դէխարկի > Կ.°Ժևէ՛ ~Ոէ քբ ) վարչական բա<եանմոււնքեեբր , բնութիւնբ^ շի՜ կոսները։ ի*նչ փոյթ։ Ներկայ Աոգոմգոմո րեան
պատբաստ Հագուստներու նոր մասնաճիւզեբ : Ար– նարարութիւններր եւ այլն ^ լոյս պիտի տեսնէ կեանքին մէ^ բարեբախտաբար գեռ ունինք «Տասբ
տաղ բա թ ի լ ն բ այս տարի աւե լցած Է 60 առ հա մինչեւ Հոկտեմբեր : աբգար^նեբր^ որոնք կբ փրկեն մեր Հասարակու -
բի՛ ր Համեմատութեամբ։ Կբ սլա տ բա ս տ ո լին նաեւ, ՍՏԵՓԱՆԱՒԱՆԻ բա րեգա բգութեան Համ ար թեան պատ իւր ^ ուխինք մեր նո րաՀաս երիտասար–
այրերու եւ կիներու, գլխարկներ ք պատրաստ Հա՛ քաղաքին Հրապարակին եւ կեգրոնական փողոց - գութիւնր որ շատ բարակբ չի նայիր, ՝երբ Հարցբ
գուստ I
նեբուն երկու կողմեր տնկուած են ծառեր ու կր վերաբերի նուիրական յիշատակն եր տօնելու :
ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԵԱՆԻ, Աբաալաաի , Կալինթոյի տու1նկեր : Ուրեմն տմնեցինք մեծ Օրբ վայելուչ Հանգիսա -
եւ ուրիշ շրջաններու ՀացաՀատիկներու, բամպա ՄԱՅԻՍ 1Ի ՏՕՆԻՆ ԱՌԹԻՒ մայրաքաղաքէն լորութեամբ , մեր սիրելի եռագոյնին Հովանաւո
կի եւ. գետնախնձորի գարնանային ցանքը յաջողու եւ ուրիշ քաղաքներու մէ$ կազմակերպուած՜ են րութեան տակ յ
թեամբ աւարտած Է : Յանուա^– կնախատեսոլածէն մարզական մրցումներ՝ գնդախաղի , պասքէթ– պՕ– Օրուան նախագաՀբ , բնկեբ Հբանտ ԲալուեսՀե
աւելի շատ քանակութեամբ ցորեն։ , վոլխւլօլ^՛ , ինչպէս նաեւ հանրութիւն վերցնեմ բանալով Հանգէսը , իրեն յատուկ խանգավառու–
ՀԱՅԿ00ՊԻ ՍՊԱՌՈՂԱԿԱՆ րաժ֊թը ընղար - Լու , րմրչամարտութիւն եւ ողիմպիական խաղեր Հ թեամբ ղայ\ն Հասցուց իր վերջաւորութեան ։ Հա
ձակահ՜ է իր գործուն էութիւնը , գոՀացում տա լու ԳԻՒ՚ԼԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹԵԱՆ ալ* - յաստանի Հանրապետութեան ան գր անիկ խորՀ բ *
Համ ա ր մ ա յ բաքաղաքի աշխատաւո բ ո ւթեան յա ~ ուած թիլերուն Համ աձա յն , մ ինչեւ Ա ա ^ Լ 25 յ գարանի անգամ բնկեբ Հայկ Աաբգիսեան, ակա -
րաճուձն պաՀան^Աեբուն : Բաց ո լած են (հոր խանութ" Հա յա սա ան ի կ //լխ ո դն ե րբ կատարած են 157.394 նատես վկա ւ մբ մեր այգ փառաւոր օրերու պայ՛
ներ ու կրպակներ , ուր կաբելի է գնել իւգ , պա–՛ Հեկտար գարնանացան յ ցորեն 128.044 Հեկտար , քարներունգ մանրամասն ու պատմական փաստե -
նիր , միս , երշիկ Հ Հաւկիթ , մրգեղէն , խմորեղէն , գետնախնձոր 9.753, բամպակ 6729, կտւաւաՀատ րով նկարագրեց պա յ քարին բո լո բ գրո լագն երբ ,
բմ պելին եր : խանութներէն մէկուն վարիչն ու 4580, ճակնդեղ 2761, միամեա I խո տա բո յսեր 1310 մինչեւ Հ Աէյաստանի Հանրապետութեան սա եղծ ո ււ–
սպասարկողներն են ներգաղթած Հայրենակիցներ ՚ Հեկտար ւ \/ոյն ժամանակաշրջանին կատարուած է մբ՝. Խօսեցաւ նմանապէս երիտասարդ բնկեբ Տ՜ի ՜
ՄԱ8ԻՍ ]Ի ՏՕՆԻՆ ԱՌԹԻԻ Երեւանի եւԳ Ւ 106.349 Հեքաար գարնանավար : րայր Փալամհլտեանգ պատմական օբինակֆեր յի -
կազմտ–֊
խաւոր քաղաքնեբուն մէջ , առեւտրական ՍՏԵՓԱՆԱՒԱՆԻ ձէթի եւ երշիկի արտագրու֊ շելով եւ փառաբանելով Հ.Մա յ ի * 28» է անկախ ու -
կե րպութ իւննե բ բ վաճառքի՝ Հանա^– են մ եհ քանա թե ան գործարանն երբ մեծ յա թողութիւնն եր ունե֊ թեան գաղափարբ :
կութեամբ ապրանք , 15 թոն շաքարեղէն ու շո– ցած են փարթերս : Հ* Տ* 7՛* Նոր Աերունգի Հյավիլի խում րին
քո լա , 20 թոն շաքար , 13 թոն միս^ 1,5 թոն ի*֊ղ յ Աշխատանքի լաւագո յն ցուցանիշե ր բ շաՀած կողմէ ուղերձ մր կարգաց Օր՝ Մ առի Պետեան։
նո յն քանա՛կս ւթեամ բ պանիր , 2 թոն Հ ասա եւս յ են ներգաղթող երշիկագործ Ա* Ագ՚ալմաղեան Լոր ^եղաբուեստական բամ՚ինբ նոյնպէս անցաւ
(մաքառոնի^ , 17.000 տուփ պա Հ ահ՜ ո յ , 10 թոն գեբակատաբահ֊ է 1 90 " կ « " ո վ ) Լ լ Ա՛ * Գալո յեան, շատ Հաճելի ։ ՈգՓ մնայ մեր էքրիտասարգաց Ա՝իու–
խմորեղէն եւ ուրիշ ապրանքներ ։ *^էթի *գործարանէն՝ ՚ 125 տոկոսով հ ծրագրուած է թիլեր , «Ոաֆֆի-ֆն որ մեր եբեսր ճերմակ կբ Հա>–
ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹԻՒՆԸ Ա8Ս ՏԱՐԻ կոլխոՀսե . Հիմնել նաեւ լիմոնատ ի գործարան մր , ո բուն կազ– ն է ։ Ը\կկեբ նախագաՀբ զայն նմանցոլց գեղեցիկ
բուն տրամ ա դ ր ա հ՜ է մեծ Վարկեր երկարատեւ մածներր արգէն ստացուած են է ծաղկեփունջի մբ ու այգ ծաղկեփունջէն մէկիկ
պա յմ անաժա մ ով : Պ՝իլղատնտե սական դրամ ատու–՜ մէկիկ մեղի Հ րամ ցուց սիրուն \ու անուշաՀոտ ծա
նբ արգէն յատկաոուոա՜հ֊ է աւելի քան շորս միլիոն ԳԻՏՈՒԹԻՒՆՆԵՐՈՒ ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ «Մ– Ա– ղիկներ , Օբիորգ\ներ, Աստղիկ ^էօսէեանբ, ՝Քնա -
րուբլի անա սն ա պա Հ ո ւթ ե ան յ Հ\ինգ մի լիոն րուբլի բեղեան՝^ գրականս ւթեան բաժնին մէթ^ Ապրիլ 21– բիկ ՕՀանես/հբ, Լուիղ Տ ովՀ աննէսեանբ , Մ առի
ալ արՀ ե ս տ ագի տ ա կան մ շա կո ւթ ի ւնն ե ր ո լ, 1 2000900 23 ին տեղի ունեցած է խո րՀ րգա յին գրական ու - Ա ա րգիսեան ր եւ փո՚քրիկ Մ առին , պարոնֆեր 1Ա ո -
րուբլի կոլխոզային՝ գիւղատնտեսութիւն - թեան նուի ր ուած Հարցերու ձորրորգ նիստբ։ Ա— րէն Մինասեաէն՚ր ու ժիբայբ քՒուրիկեանբ յ
ներոլ րնգՀանոլր զարգացման Համար ։ կոլխոզնե ռաթւին նիստին ժողովր լսեց բանաս իրական գի - խմբերգներ ղեկավարութեամբ .ընկեր Ա • (Հով–
րուն աբամադր ուած է 65 միլիոն րուբլիի երկարա տութիւններու թեկնածու Ա* Ասատրեանի զեկոլ - Հասնէսեա%ի \ել վերջաւորութեան խմբապար մբ
տեւ վարկ , ներգաղթողներու բնակա բանն ե բու գի ցումր , ՀչԱովետաՀայ գրականութեան պատմու - Հայկական տաբաղնեբով ու Հայրենական երգե -
նութեան Համար: թեան պատկերացման խնգիրները^ նիւթին շուրթէ րով, զո ր այնքան դատողութեամբ պատ բաս տած
ԵՐԵՒԱՆԻ ՆԿԱՐԻՋՆԵՐՈԻ ՏԱՆԸ մէշ բաՏուե֊ Երկրորգ օրուան էեողովին խօւէած են Էքգ՝ Թոփ– էր րնկեր Բ . Հապէշես/հ %
ներգաղթած
ցաւ , Աաբիլ 27ին , ա բտասաՀմանէն չեան եւ Ա . Տարութիւնեան , հԱոցիալիստական Տ*ամը Տէն վերջ սկսան եւրոպակս/ե պարերը
Հայ նկարիչներ ու գո րհերուն առածին ցուցաՀ ան– ռէալիզմի մաս\ին՝% : Վերջին նիստին խօսած են եւ խնջոյքը^ ու աՀաւասիկ նոր անակնկալ մը :
գէսը : ք*րենո նկարներ բ ցուցագբա^. են 14 նկա - պրօֆ . Հ. Գիւլէքէօխեան եւ Ա* կաբինետն : Վի - Տա\նկա րծ սրաՀ էն ներս կբ մ անէ բնկեբ Տ աւարք
րիչֆ՝հր , 203 ստեղհ֊ագոբնութիւններով , իւղա ճաբանութեանց մասնակցած են Ա*ամիկոնեան , Ա*իսաքեան խումբ մբ ուղեկիցներով >որո\նց մէք
նկար , հրանկար , քանդակ , վւո ր աղբ ութիւն , գծա Ս ի բաս Հ կաբին եան 1 էյ • ՝$ո չար , Համբաբձումեան , նաեւ «9* ի ւ լի լղարեի Հեղինակը Տիկիս ԱրմենուՀ ի
գրութիւն ( կր աֆ ի գ) եւն : ՚Վարգազարեան եւ ուրիշներ ; Գեւոնեան % Է՛Հ հ Շ՛աւվ՛ի՚լցին առիթը կրնա՞ր փախ -
8 ոլցաՀ անգէ ս ին բացում բ կատաբաՀչ– է Նկա– ԱԼԱՎԵՐՏԻԻ ՀԻՒԱՆԴԱՆՈՑԻ վ ի բարոյք Ա. ցբնել ։ Երկու սիրուն երգ մեր շնոբՀալի երգչու -
ր/ւչներու Մ իո ւթեան նախագաՀ ՝ ժ ո ղո վր գա կան Ջի լավեան ճարտար գործողութեամբ մբ վիրա - Հիէ՝ն ել քանի մը խանգավառ խօսքեր մեր երէց
նկարիչ Մ * Աարեան : էքօսք առած են նկարիչ *հ * Հատման ենթարկելով տիկնո^ մբ արգանգբ գուբս բէնկեբէֆ մեր տօնակատարութիւնը Հասցուցթն կա
*Բ իւրքճեան յ ներգաղթող ն կա բ ի չներ էն *հբ * ԱՀա– Հանած է ուռ մբ^ որ կբ կշռէր 14 քիէ° ՝ Հիւանգ՝բ տարելութեան ։ Կէս գիշեր ին իրաւ որ գւհ ուա բալ
րոֆւեան ԼՊուլկարիայէն^ , Բ . ՀԼաբգանեան , Արմ ի— երեք տարի է ստիպուած է ^ղեբ քնանալ նստած բաժ՜նուեցանք այգ ^երմիկ մթնոլորտէն :
նէ Պա րհնեան եւ ուրիշներ : վիճակի մէ^է Առողջացած Էէ թղթակից
խանգավառութեան բոլոր Պոլսոյ թերթերը , բացի Նոր տագնապի օրեր Էին) իզմիրէն յունական
8ԱԿ 0^ ՕՏԱԿԱՆ ՎաՀան ք^էքէեանէն , որ խանդավառ բառերով ող՜ բս/նակը ծով էր թափուած , քէմալական ուժերու
(իր. յւ1ւրւել1քաԹի& աւեիթ^ով) ջունած էր խաղը , ու Գուբգէն Մխիթարեանէն որ կողմէ, պաշարման օղակը սեղմ ուած էր Պրա՛սս*յի
վե բապաՀ ութեամ բ ընգունած էր ղս*յ^1 » գոբծա - եւ էսկիշէՀիր\ի չս՚֊րջ՛ Բանակի Հբամանատարու -
գրեցին անկարելի, ւո մ ՚" բղ ի գԱ1Ա| ա լ մը։0շական ա– թիւնը փոխադրուած էր ^է^լէյէԿ օ՜ովեզերեայ քա
ռաջին անգամ էր որ կբ զգար խաժամուժին ոյժբ ղաքը։ Նիկիոյ լիճի եզերքի Հայ գիւ֊ղերը Հրկիս
Աշխատակցած է «Նա՚֊ասաբգֆին (Պուքրէշ) , այսքան բնգարձակ , ու կազմակեբպուած Հ Հ/ա «* ձգուած էին՛ իրենց բախտին , բնդՀա բումն երբ քէ
«Հայտստան»ին (Աոֆիա), «Հա յրեն իք»ին ()922էն բաթնեբով* Պոլիս, կրնամ բսել ամէն տուն, փո մա լա կան ասպատակային ուժերու Հետ դարձած
38 Ամերիկա) , ու խմբագրած է Վահան քՒէքէեա ֊ ղոցներ բ, ժողովուրդը խօսեցաւ խաղի մասին, որ էին յաճախագէպ , գերադաս այդ ուժերուն գէ*^
նիւ Կ՝ Զ ս ՚ ր եան ի, &. Պէբպէրեանի ու Գ. Գավտֆ– առնուած էբ իրական կեանքէ յայտնի ու ծսՀնօթ պա շտ պան ո ւե լոլ Համար , ստիպուած էիս էՂաՐլՂ^ՏԼ
եանփ՝ Հետ «Բարձրավանքէ ամսեայ գրական Հան - գէմքե բու: շատ մը գիւղեր ու ցբուել զանազան ոլղղու -
գէսը։ Հոն է որ գուրս կուգայ իբրեւ անողորմ Այդ խաղին երրոբգբ գ «Կ ընքաՀ ա յ րը՝ֆ դարձ - թեամբ։ Շատեր եկած Հաւաքուած Էի^ 1 Աէ°էԷ°ղ
քննաղ աա ՀարթելոՎ արտակարգ գլանով մբ գրա եալ իրական կեանքէ , կը մնայ անտփպ ու չէ ներ Օշականի դի՚֊ղը) որ դիրքէ տեսակէտով աւելի լաւ
կանութեան ճամբան) լրացնելու Համ ար «ԱեՀեա– կայացուած : պաշապանոլած էր ու ունէր յարմարութիւն՝ ինք՜՛
նէ%*% իր կէս ձգած Հարթումները։ նա պաշտպանութեան Համար ։ Աս ալ պա շարուեցաւ
Նոր կազմուած Հ ա յ բեմին՝ որուն տիրակա՛ն Այս ղրոլ–աղՐ °" է՛ք կուտայ՝ Օշականը՝ իր ու սկսան ճակատագրական կռիւն ե բբ ւքՒշեամ ի ու
ոյժ՜երն էին Տիկիս էլիղ ՛հովանի Ա* ՇաՀխաթունի , ստեղծագործ թափին ինչպէս ել ի բ կամքին ԱԼՐՐ՜ ժերը օրէ օր կբ զօրանային^ Հարեւան թուրք դի*–*
Նշանեան եւ ուրիշ յայտնի գեբասանխեբ) , պաՀան– կութեանը մէջ : *ֆ՝նաՀատանքի Հանդէպ իր Համես զեբու մասնակցութեամբ ։ Մենք 0Լականին Հետ կբ
1"վր ան յանձն առաւ Հեդինակելթատերական խա տս ւթ ի ւնը ու պարս ալանք ի դէմ ալ իր անտ արբ ե– բնակէ ինք Պոլիս, անՀաւասար ուժերու դէմ՝ մեր
ղեր ։ Այգ օրուան Գօր|թատօ5^& ու Տրիլփիծ&/7* բութիւքն ո լ անվրդով արՀ ամա րՀ անքբ : Հայրենակիցներուն մղած այս պայքարին անտար
տառապանքներ գարձած էիս մեզի * • * ու գէմ մեր 1922/՛՛^՛ 0էական Հրաւէր էր ստացած խորՀր - բեր չէինք, ամէն փորձ կ^ր^էի^ք անոնց Հասցնելու
ճաշակին , կբ խաթարէին մեր ցաւագար Հասկացոա գային Հայաստանի ներկայացուցչութենէն , քքբե~ Համար դէթ քիչ մը փամփուշտ եւ ձեռնառումբ ։
զութ իւն բ թատեբակս/և գրականութեան ։ 1921/՛ ւսՀնւի Համալսարանի մէ^ աբեւմտաՀայ գրակա - ինչպէս րսի , Օշական՝ այդ օրերուն յանձնաոյւլ ա
ամրան արձակուբգի օրերուն ան գնաց Պուլկա - նութեան դասախօսութեան % Նոյն Հրաւէրը Կ* թեան տակն էր գրեթէ Պոլսոյ բոլոր Հայ երկրոր
րիա , ու լեռնանիստ գիւ՛ղի մ՛ր տասնըՀինգ Զարեան ալ։Այս վերջինըգԱաց ու թերեւս բարիքմբ դական վարժարաններու դասախօսութեան : ԱյԳ
Օրուան մէջ գրսց երեք խազեր։ Անոնց մէկը լոյս ճեղալ այգ պարագան իր գրականութեան Համար, բոլորին Հասնելու Համար իր կէս օրուան ճաշր
է տեսած 1925/՛ ԱղԳայէս Հի՚-Ա՚սդս՚սսցի տաբեցոյ– թէել կոբծանեցաւԶա բեանի նիւթականամ բողջ ո յ՜ կ՝բն՝էբ համ բու բնթացքին պատառ մը բան կրծե–
$ին մէջ, երկբորգը ^ «Նոր պսակ^ը ներկա յացու~ ժը , բայց տուաւ մեղի իրաւ ու ազնուական գբա՚ա լով։ Իմ գբասենեակս կբ գտնուէ բ Բերայէն Մաք
$/Հ՛ \922ին Պոլիս ։ Ներկայացման օրբ (Գեկտեմ– կան գործ մը, որ կբ պարտի այդ Հրաւէրին Հե - րի գիւղի ճամբուն վբայ ։ Կէս օբեբր կբ Հանդիպէր
Բեր) ինքբ Հիւանգ էր ու պառկած իր տանր մէջ^ տեւան քով ունեցած փ ր փորձառութեան ։ Օշակ ան վւնծի հ խո րՀ րդակցե լու Համ ար օժանդակութեան,
՛Աոաջին արարուածին իսկ՝ խանգավառութիւնը որ ապրած էր 1 9 1 5 1 Տի Աաբսափնեբբ , վախեր գործի մասին՛ Գտանք ճարը Պ՚ոլիսէ" մինչեւ Կէմ–
Հասած էր իր գագաթնակէտին ։ ինծի պաշտօն ար– ունէր իր ներ ս բ արմատացած։ ՚Բաղաքական տագ– լէյիկ փոխագրելու փամփուշտ \ել ռումբ , անկէ ա/
"ւ֊եցալ Հեզինակբ բերել բեմ ։ Առի ինքնաշարժ մըՏ նապբ այդ արեւձելքին կբ շաբունակուէբ աճիլ ։ Գ1"՜Գ ա հ ա է ԳՐ^"*֊էր մաքսս/եենգութեան եւ յելու–
հանեցի Հիւանգբ անկողնէն, ու բերի Աամաթիա– (հուսերբ իբենց քաղաքացիական կռիւԽեբուն մէջ զա կա յին կեանքի վտբժ մարդու մ շ միիցալ, լե–
յէն Բերա։ Տկար էր, ուսանողները խուզէին զթ*քՐ խորասոյզ։ Թուրքերը տիրական Հայաստանի կէ - րան ճամրով •
"՚֊սամբարձ տանիլ բեմ, ելաւ բեմ, կր թուէբ օ - սին, սաՀմաձւին, եւ իսքր իր գլխուն ունէր Հիմա ԳկՈՐԳ ԶԱԳՐԵԱՆ
հ–հԱ ^ՐՈԼ– եր\ոէ– զաւակներ , ոլ. այգ մտավախս լ-
ա ա ր մէկը, կը տառապէր րնգՀանուր Համակրան թիւհով մեքժեց Հոսէէ-Էբէլ ՚ .. ՚ : ՝ : *
(Ա)
քէս , ծափերու ժխորէն : Օաիրգ օրէՀ քաեղղէմ այգ
Fonds A.R.A.M