Page 201 - ARM_19-1947_02
P. 201
00՛ Մւսաքի ապստաէյ՚թաւււետքէ
- * « • * * « • 1925 - Եգիպտոս փախան
է. Շ. Տօա« 376.2Տ*
Օււօշէտա-Բւօթոօէտա* : ՏՕէ ^1ՏՏձ&Լ\^ (թաԱսսէկաԱ շոգհԱաւհ ՛մը
17, 8.Ո6 Օտատտա* - (130
7տ1–։ Շ08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բտոտ 1678–«3
««•ո. 1000, 500, Ապա է լ ՝Բէով*մդ Ռիֆի (Մարոք) Հռչակաւոր
ասր է տամբապետը դ որ Մատակասքար աքսորուած
ասէճ Յ յ ս ա 1947 ՜ 1 յ ր 1 ^ ա բ թ ի Յ ՅՈԻ՚ՍԻՍ Էր 21 տաոիէ ի Վեր եւ վերքերս ն-երում ստացած
Ռ Լ Լ ա Լ ո ւ \ Ֆրանսա՝ կը փոխադրուէր դ յա^ողեցաւ Ե"
ՏԱՐԻ - 19– ԻւոռԽ 8" 5049-'եպ, շրջան թիլ 658 Խսբագփբ՝ Ա. ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ՛ 4 Տ»ք դիպտոս ապաստանիլ ք երեք կիներուն , 11 զաւակ–
ներում եւ 25 սպասաւորներուն Հետ X
Թերթերը շռնդա լից մանր ամ ասնութ իւննե բ կը
Հրատարակեն այս փախուստի մասինդ որ մեծ
ՄԱՏԻՍ %8Ը ՏՕՆՈՒԵՑԱՒ «Այս տօնը մեր յոյսերուն իրակնացումն էգ մտաՀոդութիւն կր պատճառէ Ֆրանսայի , որով -
ԱԿԶ
ՓԱՐԻԶ» անոր Համ ար մենք տարիներով պա յքարեցանք , Հետեւ Ապա է լ ՝Բէրվ>մ Հազիւ ցամաք ելածդ յա յ–
ԽԱՆԳԱՎԱՌՈՒԹԵԱՄԲ
ՀՈԾ ԲԱԶՄՈՒԹԵԱՄԲ յուսացինք \ու շատ արիւն թափեցինք , ինչպէս բո տարարեր է թէ պիտի շարունակէ պայքարը իր
ԵՒ ՄԵԾ
լոր մեղ բախտակից ազգերը^ ; Բանախօսը յէլ\^*Ց երկրին անկախութեան Համարէ
Սեվռի դաշնագիրը Հ ոք վերտէն դրժուեցաւ , թուեց Աքսորականր դ >ո ր 67 տարեկան Էդ Ֆրանսա
թրքական վայրագութիւնները^ եւ յոյս յայաս^9 պիտի ՀասնԷր Տուֆտիս 4ին<։ Իրեն յատկացուած էք
թէ Հայ ժողովուրդին Համար ալ պիտի գործա - շքեզ բնակարան մը Նիսի եւ Աարսէյլի մփֆեւ X
դրուին արդարութիւնն ու Հաւասարութիւնը ,ո - & ա րա թ առտու կանուխ դ երբ շոգեն աւր Փ ո ր թ Աա֊
Տարակուսանքով ՛ու աա րաամ խորՀ ր գահ ու - րոնց իրականացման Համար կռուեցանք ու՜տառա– յիա Հասաֆ– էր դ դուրս ելաւ իր բեռներով եւ Հ ե–
թիւններով կր մանեմ նախկին Բօէ1է ^ Լ Մ Ո Ց ^ ըն - պեցանք դարերով : տեւորդներով ։Մէկ օր առաք Աուէզի կառավարիչը
դարձակ ս րաՀներէն ներս % Այս իրի՚կո՚ւնը՝ Մայիս Ընկերվա րական կուսա կցոլթեան (Տ. ք. I. Օ ) Եզ ի պո՛ ո ւ՛ի Հիւրընկալութիւնը առաջարկած էր
31 , չարաթ Փարիզի Հայութեան Հա յրենա սիրո լ՛ ողջոյններ ր Հաղորդեց քաղաքացի Լ'I-^ա11^^^ , ո ա%ո ւն Ֆար ո լք թաղալո րին : Հ> ա բաթ օ ր Փո րթ
թեան եւ քաղաքական գիտակցութեան փ ո բ ձա քտ– յա յտա բա րեց թէ Հաճոյքով կը մասնակցին ՝ մե 1ա յիւոի կառավար ի չր կրկնեց Հ րաւէբը եւ Ապա
րր պիաի Հաֆդիսանա յ Հ Ու նաեւ փորձաքարԷՀ ՜ Հ • ազգ* տօնին Հ որովՀեաեւ իրենք կը պայքարէս լ ՝$էրի*ւ՝ շոգենաւէն դուրս ելաւ րն կերակ ցու -
3 - ՛հաշն ակս ո ւթեան Հմայքին եւ՝ գա զա փար ական տառապող ժողովուրդներու դատին Համար X ՚ եամր Եգիպտոսի դատական ֆախարարութեան
ուժին; «քերաֆսան ալ տառապեցաւ օտար գրաւման ժա - յերկայացոցիչին Հ քՍումբ մր ոստիկաններ եւ զին–
Հիամր*) է դ սրաՀները կիսով չափ լեցուն ։Հեղ– մանակգ բայց մենք չ յ ո ւսաՀատեցանք ամ են ահ ան ո ւո րնե բ կը սպասէ ին քարափին վրայ : Ապստամ–
ձուռիչ տաք :
օրերուն Իսկտ ռ*~ գէմադբեցինք թշնամիին X Մ ե՛ բապետր քանի մը խօսքեր փոխանակելէ Վ^րք 1
Ան ո ե աք տարի աւելի շատ էլերեւար րազ - Համակրանքով կը դիտենք Փա բիզի ընկերվաբա • փառաւոր կառք մը նստելով գնաց ԴաՀիրէ դ իրեն
մութիւնը յ կաֆ—գաշնակցական Հայերուն դործուեէութիւնը ։ յատկացուած պալատը : Այս առթիւ էր որ յ ա յ -
~–՚ ՝Բիչ մրն ալ սպասէ դ պիտի տեսնես : Կը փափաքի նք որ պաՀէք Հայկ* մշակոյթը^ Ո<Ր տարարեց թէ այլեւս շոգենաւ պիաի չվերագառ -
ԵԼ. արդարեւ մամ ր 9.30ին, երբ նա խագաՀ շատ բարձր է ։ Ամէն ս/եգամ երբ որեւէ խնդրիառ– նայ դ ճամբան շարունակելու Համ ար դէաի Ֆրաֆէ–
ընկեր Դ» Բալա լեան բազում ր կր կատարէր դԱրաՀ Ա թիւ աէտք ունենաք մեք աջակցութեան, նկատի սա դ , ընդունած Բէէալով Եգիատոսի թագաւորին
ամ բո զտութեամբ լեռ ուահ՜ էր ծայրէ հ՜այր , մինչեւ պիտի առնենք ամենայն բարեացակամութեամբ >է
սանդուղներ ուֆ գլուխը X Բոլոր աթոռները գրաւ - (իայսն ծափեր) ։ ,տ ԼԷՐԼՀ Հասած ատեն ալդ Ապա է լ ՚Բէըիմ ըսած
Սուէզ
ո ւահ՜ են ^ ն բբան ցքե ե րն ու քար ակից սե հակները
Վրացիներուն կողմՀԷ խօսեցաւ Տոքթ * Կվար ՝~~ էր դ տեսակցութեանց մը առթիւ •
խճողուած է Եւ գեռ. կր Հասին սանգուզներէն՛ վեր X
ցավացէ, Բ* Մի1ազգայինի նե րկա յացուղցի չյը , « Ֆրանսացիները ինծի ներում շնորՀած են
Հայե ր ամէն գա սա կարգէ՝ Փարիզէն եւ շրքանն՚ե •«
յայտնելով իրենց եղբայրական անկեղհ՝ զգացում– պայմանաւ )որ Ֆրանսա բնակիմ : Եթէ ինծի մ ո ւ ա ր դ
րէն։ ԵԼ այս ալեկոծող բազմութիւնը եկաւդ Հա -
նեբը* իբրեւ դրացի եւ բախտակից ժողովուրդներ ե ս պիտի նախրնտրէի Եգիատոս մնալ դ սպասելով
զարերորգ անգամ րIլաք " ՛ք * Հաստատելու թէ
թելադրեց աշխատիլ ձեռք ձեռքի Տ դարմանելու Մարոք վերադառնալու արտօնութեան : Մարոքր
զուր է Հակառակսրգ տարրերու վայ\*ւասուֆ\ը դ
նսեմ ացնելու ել ուրանալու Համ ար Ա ա յիս 2,$ի Համար անցեալին մէ^ գործուած սխալները^ ու մ աս կյչ կազմ է ա րա բա կան աշխարՀին եւ պէտք է
պատմական մ եհ֊ աՐ^՜էքԼՀ 1 պառակտելու եւ քան - այն ժամանակ պիտի ըլլանք անպարտելի ։ ազատ ըլլա ք որեւէ օտար տիրապետութենէ : Ես
գելու Հ» Տ* Դաշնակցութիւնը՝ մեծագոյն գերա– Ցավորդ բանախօսն էր Համակրելի Ֆրանսու - կռուեցայ I)^պս/նիոյ դէմ դ որովՀեաեւ կը մերժէր
կատարը անոր իրականացման։ Այս բազմութիւնը Հինդ Տիկին 0<1շէէՇ Միքայէլեան : Անունը Հազիւ անկախութիւն տալ մեզի X Ես թշնամի եմ բոլոր
ամ բողք չորս մամ) Հակառակ ֆեղացուցիչ տաքին դ արտասանուած՝ սրաՀը կը թնդայ հափերով՛. Ա՛խ աշիսարՀակալ ազգեբունդ իմ երկիրս գրաւած ըլ՜
կարգապաՀ ո ւթեամբ եւ անխառն ոգեւորութեամբ Գին Ֆրաքնսայի Հայութեան քաջածանօթ այս Տի ~ լաթ՛ թէ ուրիշ որեւէ արաբական կամ իսլամ եր–
Հ եաեւեցաւ Տ անգի ս ո ւթ ե անց ՝ կինը, ,որ ղԼա լան ս կը բնակի եւ որ Հայուֆ Համար կիր»։
եբգերուն ^ պարերուն ; Այն աստիճան խան գա զ առ 5 բաբախող սիրտ մը ունի յ առածին անդամֆ է ար ԴաՀիրէ Հասնելէ վերքդ Ապա է լ ՝Բէրփմ արքա
պարերու կրկ՜՜ կԳրեւտյ
որ երբ երգի չ - երգչուՀ իներոլ եւ Փարիզի Հայերուն*. Նախ ֆրանսերէնդ յական պալատ այցհլհլոՎ ք գնաց իր ապարանքը
նութենէն խուսափելու Համար վառվռուն խօսնւս– յետոյ Հայերէն լեղուով կը պանծացնէ ան կա խո ւ - ե լ Հոն ալ թզթակիցներուառքեւ կրկնեց ի ր յա յտա–
կր ւ Ժ* Դատաւորեան՝ 1լ ազդարարէր թէ «ուշ է% , թեան Համար մղած մեր կռիւները՝ դժուարին, պա րաբութիւնները X
բազմ ութիւնը կր շար ո ւն ա կ է ր «պիս՝^ ազագակել : րագաներու տակդ որոնց ղեկավարը Հանդիսացաւ, Այս երկրորդ արաբ մեծ Վ ա ր ի ^ է ոՐ Ե-
հ. (Լսէ 1 Հ * գիպտոս
Բեմին երկոլ կոզմր Հայկական եւ ֆրանսա - այֆ Հայերուն Տ • Դաշնակցութիւնը*. «Հպարտ եղէք ռաքինը կ՚ապաստանի դ պատերազմ էն ի վեր ՝• Ա—
կան եռագո յններր գիրկ ընդխառն*՝ ամ պՀովանի՝ են Համարդ որոնք ՛Լա բաքի լիսէն ու Եգիպաոսի նախորդ միւֆթին՝ 1 որ պա -
կտղմե ր խորքի ձիւնափառ Արարատին դ որ կր փա-լ– Սարաարապաաչլ կերաեցին Հեցցէ՜Հայ Դողովռ^ր–^ աերազմի աաեն Գերմանի» յ եԼ Ւաալէոյ Հես, գո ր–
*էքայ լուսարձակներու ցնցուղումովդ մինչ կր բեկ գը ։ Կեցցէ Հայաստանը՝) ծակցելէ վերքդ Եգիպաոս փախաւ Ֆրաֆսայէն :
բեկին մ ելանո յշ խազեր ր Հեռաւոր սր ինդթէէ է Վերքին բանախօսն էր Շ* Միս™քէան , ար խօ Դժուար է րոել թէ ի՛նչ Հետեւանքներ պիտի
Բեմ կուդայ Հ. Տ* Դ • Նոր Սերունդի ի ս ի ի ել սեցաւ կրակոտ ճառ մըդ կէս գիշերուան մօտ : ունենա յ այս նո ր գէ՚ՂՔլՀ ։ Ֆրանսական կառա վա -/
&ավիլի միացեալ երկսեռ երգչախումբը, դեկա - «Մենքդ տարագիր ծիծեռնակներ դ եկած ենք Հա/ բութ իւն ը լրիւ տեղեկադիր մը կը սպասէ ԴաՀիրէի
վարութեամբ ընկեր Ա . ՏովՀաենԷսեանի դ եւ Հանա ժողովուրդի բազուկին փառքը պանծացնելու X Ո՚^վ դեսպանէն դ վերքնտկան որոշում տալու Համար X
գէսը կը բանայ «Ա՝արսէյեէզֆով ու «Մեր Հայրե պիտի ուզէր խուսափիլ ա յս տաք րական պարտա - Երեսփոխան որոշած է Հարցապնդում ուղղել Ազգ*
նիքէ ով : Փակումն ալ կատարուեցաւ նոյն երգչա կան՛ո ւթ են էն : Ո վքե^ ր եֆ ւո ր կը փորձեն ան ան սե ւ ժռղովին մէք X
խումբս վ^ ո ր երգեց ժողովրդական եւ քեղափոխա– ամ բողք ժողովուրդի մը աՀ ա ւո ր պայքարը եւ եր– ԱՊՏ ԷԼ ՚ԲԷՐԻՄԻ ԱՐԿԱԾՆԵՐԸ
կան երգեր դ արժանանալով բուոֆ ծափերու եւ կունքը՝ ճակատագրական պաՀ ո լ մը X Դիմ ադ րա Արաբ իշխանաւորըդ \որ քրիստոսի Դ* գար ուֆ/
կրկնութեանց : կան պայքար դ ինքնապաշտպան ո ւթեան եւ աղա - Եէմէնէն Մ-արոք գաղթած գերդաստանէ մր կը սե՛
"Նախագահը՝ ռ&կեռ թալայեան ը%դՀա%ուր ակ տագրս ւթեան կռիւ՝ առանց դաւանանքի եւ գա - րի, \9\5ին ապստամբեցաւ Սպանիացիներուն դէմ :
նարկ մր նետելով Մայիս 2,$ի պատմական 8դէպքին սա կարգի խտրութեան : Բոլորովին, մինակ : Ոչ իսկ Ա յն ատեն ն շան ա կուա հ՝ էր «դատաւոր դատաւո -
վրայ դ Հրաւիրեց ժ՜ողովուրդը ՛ոտքի , ի յարգանս լեռներ՝ ^ապաստանելու Համ ար դ այլ բաց դաշտի րաց» Մէլիլայի շր քանին մէք եւ Ապանիացիներր
վեց Հազար կտրիճներուն յ որոնք ինկաֆ \) ա ր գա - *ԼՐայ * թիկունքն ալ անպաշտպան էԵւ էբԲ^՛1՜ ալի՛ բանտարկեցին զիֆքը » մ առէ շաչ Լիոթէի պաՀան -
բա սլա տի դ ՚ԼարաքիյիսԷի եւ Բաշ Աբարանի Հերո - գիւեք ափ մ բ Հող դ պետական կորիզ մը դ որուն քին վրայ։ Հաստատուած էր թէ Ապա է լ ՝Բէրիմ դ
սարմարտներու ընթացքին Հ (Հնկերր վառ գոյֆւերով շնորՀ իլ ա յս ժողովուրդը դարձաւ քաղաքական որ ՝ անկախութիւն 1լե րազէր դ պատրաստուած էր
էք
նկարագրեց այն գժ>ոխտյին պայմանները, որոնց արժէք դ դաշնագիր կնքելու Համար Հաւասարէ Հա 4000 Հոգին ոց բանակ մը կազմելու։ 1919^5> Ապտ
մ է^ կր կռուէին Աարտարապատի , ՛Լա բա քիլի սէ ի ւասար դ Հոդ չէ թէ օ ր ո ւսձն յաղթականները Հատ ՝Բէրփմ ապաստանեցաւ ֆրանսական Մարոք, իսկ
եւ Բաշ Աբարանի Հերոսֆերը X կարգաց փոխանակ շուտ ուրացան զայն Հ Այդ վաստակին դ այդ ափ ա2ի% ընւ ՚րուեցաւ
ուած Հեռադիրները Արամի եւ զօր • Աիլիկեանի մը Հ ոգին ել դաշնագրին՛ շն\որՀիւ է որ այսօր այ էմիր Ռիֆի : Սպանիական
միգեւ ք ինչպէս ել սպարապետութեան Հեռագիր֊, բոլորս մ իա կա մ կը պա Հ ան քեն ք Ա լի լս ընե ան սաՀ– շր1անի բոչոյ, ռազմիկները Համախմբուեցան, իր
պայքար ր
ները յաղթանակի մ ասին : Դարաւոր մանն ե ր ը մ իացնե լ ներկա յ Հա յա ս տ ան ին» X Հրամանատարութեան տակ, բայց էմիրը չուզեց
Հայութեան եւ իր թշնամիին՝ կր յանգէր Մայիս Բանախօս ը վեր քացուց վստաՀռլթիւն լայտ^նե– նուիրական պատերբաազղսմ՝ յայտարարել ւնց կրւ
2&Ի եւ Ա եվ ո ի դ աշնտգրին , որով Հա յաս տան ր լոՎ ապագայի մասին միացեալ ել ազատ Հա - նակր ապաՀովելու։ Ելաւ գնաց Անգլիա, աիկ -
պաշտօնապէս կր ճանչցուէր ազատ եւ անկախ * յաստան—֊ ռՐՐ մենք ալ պիտի կրնանք աղաղակելդ ց ութ իւն խնդրելու, բայց ^աքալեբո ւթիւն չգտաւ
Ֆրաֆսերէն շատ գեղեցիկ եւ փաստերո՛վ լե - ինչպէս Մար աթո նի դ աշտ էն վերա դարձ (Լուրերու. շ ա ր ո Ն հ ա կ ո լ թ ֊ ի ւ ն ո կարդայ Դ • է * )
ցուն ճառ մը խօսեցաւ , Նոր Սերունդի կեդր* վար ցին ձՅաղթեցի՚նք »:
չութեան նախագաՀը)
ընկեր 8ովիկ Եղիազար - Գեղարուեստ ական բաժինքլ շատ ճոխ էր ու էէ՚ափս 28ը ւՐաահւփ մկ
եաԹ. «Դատ մը ունինք որ Հարիւրաւոր տարինե այլազան է հոր զգացումով երգեցին տիկիններ
րէ ի վեր անլոյծ կը մնայ ; Մ եր ժողովուրդը շատ Արզւաթեան եւ ԳեՆՈնեան, ազգային ու. մողովր -
է տեսած տաք եւ պաղ օրեր յ կուրծք էտ ո ւահ֊ շատ գական երգեր։ Մ է՛ ծ յաֆոգութեամ ր արտասան՚ե - Մարսէյլէն հեռաձայնով կը հաղորդեն մեգի.
մը փորձութիւններու, տեսած է նաեւ փառքի օ– ցին րնկեր Զ– Ղ^ՐԻպէաս՝ ԱՀարոնեանի -
Վարանգ–
բեր։ Այդ փառքի օրերէն մէկն է 1918 Մայիս "իս»11, Տիկին ՎասԷօր (Օսմանեան) Մայիս 28ը տօնուեցաւ շաբաթ գիշեր, մեՆ
28ը) Հսյ յկս՚Կ*1^ անկախութեան 29րդ ւոարե - եանի «Հերոսներր՝» եւ. ինկեր ժ ի ր ա յ բ ՓալամոՆտ– խտնգավառութեամբ եւ անՀամար բազմութեամբ
դարձը , որուն տօնախմբութեանր եկած ենք այս եան Հատուած մր՝ դարձեալ ԱհարոնեանԷն , «Ար - ՛որ կ՚անցնէր երեք Հազարը։՛ Խօսեցան րնկեր Հր՛
իըիկոՓ* * մենիա՝)>։ իրենց տարերով հանդէսին ւիայլր աւել Ա ամոլէ լ եւ երգեց Օր– Աստղիկ Առաքելեաֆ : Ոգե
ՀյնորՀակալութիւն մեր Ֆրանսացի ընկերվա - ցուցին Տիվիս Հ– Թրաւեան եւ Օր– Հրանոյշ Գա - ւորութիւնը տեւեց մինչեւ ա ոտ ո լա՛ն ժամը 8.30։
րական բարեկամներուն, որոնք մեզի Հանդէպ զսպեաւն : Հաճելի էին նաեւ խումբ մը ազդակնե Մ ան րամ՚սանոլթ իւննե ր ր նամակով է
միշտ ցոյց տուած են Համակիր վերաբերում Հ րու եւ երիտասարդներու արարատեան պարերը,
Շնորհակալութիւն ֆաեւ կո վկա սեան Հ այրենա - Հայկական տարազով յ ՄԻԱ8Ն 150 ԿՐԱՄ ՀԱՑ
կիցներուն , որոնց Հետ բաժնած ենք մեր վիչան ու Բոլոր մասնակցողներն ալ արժանացան Հչերմ Պիտի արուի Փարիզի մէշ, երկուշաբթի ե լ ե–
դորա
ուրախութիւնները : Թարդմանը Հ անդիսսՀևալո՛վ ծափերու եւ կրկնութիմններու : 1ցնշ*ոյքթ, ու պա - Րկշաբթի, իբրեւ Հետեւանք Հացթոլխներոլ
խոստա
ներկաներուդ է կը խնդրեմ որ ծափաՀարէք մեք րերր չարունակուեցան մինչեւ լոյս, խանդավառ ձաղոլլին : Զինուորական իշխանութիւնը
Հիւրերը։ (Ս^<Ը ԿԱ ԳԳՐԳայ հ֊ափե^Վ) ։ մթնոլորտի, մը մէֆ : ՏՐՏՈՒՆ թ%ԹԱԿԻՑ ցած՝ է Հացագործներ արւսմադլէել ;
Fonds A.R.A.M
- * « • * * « • 1925 - Եգիպտոս փախան
է. Շ. Տօա« 376.2Տ*
Օււօշէտա-Բւօթոօէտա* : ՏՕէ ^1ՏՏձ&Լ\^ (թաԱսսէկաԱ շոգհԱաւհ ՛մը
17, 8.Ո6 Օտատտա* - (130
7տ1–։ Շ08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բտոտ 1678–«3
««•ո. 1000, 500, Ապա է լ ՝Բէով*մդ Ռիֆի (Մարոք) Հռչակաւոր
ասր է տամբապետը դ որ Մատակասքար աքսորուած
ասէճ Յ յ ս ա 1947 ՜ 1 յ ր 1 ^ ա բ թ ի Յ ՅՈԻ՚ՍԻՍ Էր 21 տաոիէ ի Վեր եւ վերքերս ն-երում ստացած
Ռ Լ Լ ա Լ ո ւ \ Ֆրանսա՝ կը փոխադրուէր դ յա^ողեցաւ Ե"
ՏԱՐԻ - 19– ԻւոռԽ 8" 5049-'եպ, շրջան թիլ 658 Խսբագփբ՝ Ա. ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ՛ 4 Տ»ք դիպտոս ապաստանիլ ք երեք կիներուն , 11 զաւակ–
ներում եւ 25 սպասաւորներուն Հետ X
Թերթերը շռնդա լից մանր ամ ասնութ իւննե բ կը
Հրատարակեն այս փախուստի մասինդ որ մեծ
ՄԱՏԻՍ %8Ը ՏՕՆՈՒԵՑԱՒ «Այս տօնը մեր յոյսերուն իրակնացումն էգ մտաՀոդութիւն կր պատճառէ Ֆրանսայի , որով -
ԱԿԶ
ՓԱՐԻԶ» անոր Համ ար մենք տարիներով պա յքարեցանք , Հետեւ Ապա է լ ՝Բէրվ>մ Հազիւ ցամաք ելածդ յա յ–
ԽԱՆԳԱՎԱՌՈՒԹԵԱՄԲ
ՀՈԾ ԲԱԶՄՈՒԹԵԱՄԲ յուսացինք \ու շատ արիւն թափեցինք , ինչպէս բո տարարեր է թէ պիտի շարունակէ պայքարը իր
ԵՒ ՄԵԾ
լոր մեղ բախտակից ազգերը^ ; Բանախօսը յէլ\^*Ց երկրին անկախութեան Համարէ
Սեվռի դաշնագիրը Հ ոք վերտէն դրժուեցաւ , թուեց Աքսորականր դ >ո ր 67 տարեկան Էդ Ֆրանսա
թրքական վայրագութիւնները^ եւ յոյս յայաս^9 պիտի ՀասնԷր Տուֆտիս 4ին<։ Իրեն յատկացուած էք
թէ Հայ ժողովուրդին Համար ալ պիտի գործա - շքեզ բնակարան մը Նիսի եւ Աարսէյլի մփֆեւ X
դրուին արդարութիւնն ու Հաւասարութիւնը ,ո - & ա րա թ առտու կանուխ դ երբ շոգեն աւր Փ ո ր թ Աա֊
Տարակուսանքով ՛ու աա րաամ խորՀ ր գահ ու - րոնց իրականացման Համար կռուեցանք ու՜տառա– յիա Հասաֆ– էր դ դուրս ելաւ իր բեռներով եւ Հ ե–
թիւններով կր մանեմ նախկին Բօէ1է ^ Լ Մ Ո Ց ^ ըն - պեցանք դարերով : տեւորդներով ։Մէկ օր առաք Աուէզի կառավարիչը
դարձակ ս րաՀներէն ներս % Այս իրի՚կո՚ւնը՝ Մայիս Ընկերվա րական կուսա կցոլթեան (Տ. ք. I. Օ ) Եզ ի պո՛ ո ւ՛ի Հիւրընկալութիւնը առաջարկած էր
31 , չարաթ Փարիզի Հայութեան Հա յրենա սիրո լ՛ ողջոյններ ր Հաղորդեց քաղաքացի Լ'I-^ա11^^^ , ո ա%ո ւն Ֆար ո լք թաղալո րին : Հ> ա բաթ օ ր Փո րթ
թեան եւ քաղաքական գիտակցութեան փ ո բ ձա քտ– յա յտա բա րեց թէ Հաճոյքով կը մասնակցին ՝ մե 1ա յիւոի կառավար ի չր կրկնեց Հ րաւէբը եւ Ապա
րր պիաի Հաֆդիսանա յ Հ Ու նաեւ փորձաքարԷՀ ՜ Հ • ազգ* տօնին Հ որովՀեաեւ իրենք կը պայքարէս լ ՝$էրի*ւ՝ շոգենաւէն դուրս ելաւ րն կերակ ցու -
3 - ՛հաշն ակս ո ւթեան Հմայքին եւ՝ գա զա փար ական տառապող ժողովուրդներու դատին Համար X ՚ եամր Եգիպտոսի դատական ֆախարարութեան
ուժին; «քերաֆսան ալ տառապեցաւ օտար գրաւման ժա - յերկայացոցիչին Հ քՍումբ մր ոստիկաններ եւ զին–
Հիամր*) է դ սրաՀները կիսով չափ լեցուն ։Հեղ– մանակգ բայց մենք չ յ ո ւսաՀատեցանք ամ են ահ ան ո ւո րնե բ կը սպասէ ին քարափին վրայ : Ապստամ–
ձուռիչ տաք :
օրերուն Իսկտ ռ*~ գէմադբեցինք թշնամիին X Մ ե՛ բապետր քանի մը խօսքեր փոխանակելէ Վ^րք 1
Ան ո ե աք տարի աւելի շատ էլերեւար րազ - Համակրանքով կը դիտենք Փա բիզի ընկերվաբա • փառաւոր կառք մը նստելով գնաց ԴաՀիրէ դ իրեն
մութիւնը յ կաֆ—գաշնակցական Հայերուն դործուեէութիւնը ։ յատկացուած պալատը : Այս առթիւ էր որ յ ա յ -
~–՚ ՝Բիչ մրն ալ սպասէ դ պիտի տեսնես : Կը փափաքի նք որ պաՀէք Հայկ* մշակոյթը^ Ո<Ր տարարեց թէ այլեւս շոգենաւ պիաի չվերագառ -
ԵԼ. արդարեւ մամ ր 9.30ին, երբ նա խագաՀ շատ բարձր է ։ Ամէն ս/եգամ երբ որեւէ խնդրիառ– նայ դ ճամբան շարունակելու Համ ար դէաի Ֆրաֆէ–
ընկեր Դ» Բալա լեան բազում ր կր կատարէր դԱրաՀ Ա թիւ աէտք ունենաք մեք աջակցութեան, նկատի սա դ , ընդունած Բէէալով Եգիատոսի թագաւորին
ամ բո զտութեամբ լեռ ուահ՜ էր ծայրէ հ՜այր , մինչեւ պիտի առնենք ամենայն բարեացակամութեամբ >է
սանդուղներ ուֆ գլուխը X Բոլոր աթոռները գրաւ - (իայսն ծափեր) ։ ,տ ԼԷՐԼՀ Հասած ատեն ալդ Ապա է լ ՚Բէըիմ ըսած
Սուէզ
ո ւահ՜ են ^ ն բբան ցքե ե րն ու քար ակից սե հակները
Վրացիներուն կողմՀԷ խօսեցաւ Տոքթ * Կվար ՝~~ էր դ տեսակցութեանց մը առթիւ •
խճողուած է Եւ գեռ. կր Հասին սանգուզներէն՛ վեր X
ցավացէ, Բ* Մի1ազգայինի նե րկա յացուղցի չյը , « Ֆրանսացիները ինծի ներում շնորՀած են
Հայե ր ամէն գա սա կարգէ՝ Փարիզէն եւ շրքանն՚ե •«
յայտնելով իրենց եղբայրական անկեղհ՝ զգացում– պայմանաւ )որ Ֆրանսա բնակիմ : Եթէ ինծի մ ո ւ ա ր դ
րէն։ ԵԼ այս ալեկոծող բազմութիւնը եկաւդ Հա -
նեբը* իբրեւ դրացի եւ բախտակից ժողովուրդներ ե ս պիտի նախրնտրէի Եգիատոս մնալ դ սպասելով
զարերորգ անգամ րIլաք " ՛ք * Հաստատելու թէ
թելադրեց աշխատիլ ձեռք ձեռքի Տ դարմանելու Մարոք վերադառնալու արտօնութեան : Մարոքր
զուր է Հակառակսրգ տարրերու վայ\*ւասուֆ\ը դ
նսեմ ացնելու ել ուրանալու Համ ար Ա ա յիս 2,$ի Համար անցեալին մէ^ գործուած սխալները^ ու մ աս կյչ կազմ է ա րա բա կան աշխարՀին եւ պէտք է
պատմական մ եհ֊ աՐ^՜էքԼՀ 1 պառակտելու եւ քան - այն ժամանակ պիտի ըլլանք անպարտելի ։ ազատ ըլլա ք որեւէ օտար տիրապետութենէ : Ես
գելու Հ» Տ* Դաշնակցութիւնը՝ մեծագոյն գերա– Ցավորդ բանախօսն էր Համակրելի Ֆրանսու - կռուեցայ I)^պս/նիոյ դէմ դ որովՀեաեւ կը մերժէր
կատարը անոր իրականացման։ Այս բազմութիւնը Հինդ Տիկին 0<1շէէՇ Միքայէլեան : Անունը Հազիւ անկախութիւն տալ մեզի X Ես թշնամի եմ բոլոր
ամ բողք չորս մամ) Հակառակ ֆեղացուցիչ տաքին դ արտասանուած՝ սրաՀը կը թնդայ հափերով՛. Ա՛խ աշիսարՀակալ ազգեբունդ իմ երկիրս գրաւած ըլ՜
կարգապաՀ ո ւթեամբ եւ անխառն ոգեւորութեամբ Գին Ֆրաքնսայի Հայութեան քաջածանօթ այս Տի ~ լաթ՛ թէ ուրիշ որեւէ արաբական կամ իսլամ եր–
Հ եաեւեցաւ Տ անգի ս ո ւթ ե անց ՝ կինը, ,որ ղԼա լան ս կը բնակի եւ որ Հայուֆ Համար կիր»։
եբգերուն ^ պարերուն ; Այն աստիճան խան գա զ առ 5 բաբախող սիրտ մը ունի յ առածին անդամֆ է ար ԴաՀիրէ Հասնելէ վերքդ Ապա է լ ՝Բէրփմ արքա
պարերու կրկ՜՜ կԳրեւտյ
որ երբ երգի չ - երգչուՀ իներոլ եւ Փարիզի Հայերուն*. Նախ ֆրանսերէնդ յական պալատ այցհլհլոՎ ք գնաց իր ապարանքը
նութենէն խուսափելու Համար վառվռուն խօսնւս– յետոյ Հայերէն լեղուով կը պանծացնէ ան կա խո ւ - ե լ Հոն ալ թզթակիցներուառքեւ կրկնեց ի ր յա յտա–
կր ւ Ժ* Դատաւորեան՝ 1լ ազդարարէր թէ «ուշ է% , թեան Համար մղած մեր կռիւները՝ դժուարին, պա րաբութիւնները X
բազմ ութիւնը կր շար ո ւն ա կ է ր «պիս՝^ ազագակել : րագաներու տակդ որոնց ղեկավարը Հանդիսացաւ, Այս երկրորդ արաբ մեծ Վ ա ր ի ^ է ոՐ Ե-
հ. (Լսէ 1 Հ * գիպտոս
Բեմին երկոլ կոզմր Հայկական եւ ֆրանսա - այֆ Հայերուն Տ • Դաշնակցութիւնը*. «Հպարտ եղէք ռաքինը կ՚ապաստանի դ պատերազմ էն ի վեր ՝• Ա—
կան եռագո յններր գիրկ ընդխառն*՝ ամ պՀովանի՝ են Համարդ որոնք ՛Լա բաքի լիսէն ու Եգիպաոսի նախորդ միւֆթին՝ 1 որ պա -
կտղմե ր խորքի ձիւնափառ Արարատին դ որ կր փա-լ– Սարաարապաաչլ կերաեցին Հեցցէ՜Հայ Դողովռ^ր–^ աերազմի աաեն Գերմանի» յ եԼ Ւաալէոյ Հես, գո ր–
*էքայ լուսարձակներու ցնցուղումովդ մինչ կր բեկ գը ։ Կեցցէ Հայաստանը՝) ծակցելէ վերքդ Եգիպաոս փախաւ Ֆրաֆսայէն :
բեկին մ ելանո յշ խազեր ր Հեռաւոր սր ինդթէէ է Վերքին բանախօսն էր Շ* Միս™քէան , ար խօ Դժուար է րոել թէ ի՛նչ Հետեւանքներ պիտի
Բեմ կուդայ Հ. Տ* Դ • Նոր Սերունդի ի ս ի ի ել սեցաւ կրակոտ ճառ մըդ կէս գիշերուան մօտ : ունենա յ այս նո ր գէ՚ՂՔլՀ ։ Ֆրանսական կառա վա -/
&ավիլի միացեալ երկսեռ երգչախումբը, դեկա - «Մենքդ տարագիր ծիծեռնակներ դ եկած ենք Հա/ բութ իւն ը լրիւ տեղեկադիր մը կը սպասէ ԴաՀիրէի
վարութեամբ ընկեր Ա . ՏովՀաենԷսեանի դ եւ Հանա ժողովուրդի բազուկին փառքը պանծացնելու X Ո՚^վ դեսպանէն դ վերքնտկան որոշում տալու Համար X
գէսը կը բանայ «Ա՝արսէյեէզֆով ու «Մեր Հայրե պիտի ուզէր խուսափիլ ա յս տաք րական պարտա - Երեսփոխան որոշած է Հարցապնդում ուղղել Ազգ*
նիքէ ով : Փակումն ալ կատարուեցաւ նոյն երգչա կան՛ո ւթ են էն : Ո վքե^ ր եֆ ւո ր կը փորձեն ան ան սե ւ ժռղովին մէք X
խումբս վ^ ո ր երգեց ժողովրդական եւ քեղափոխա– ամ բողք ժողովուրդի մը աՀ ա ւո ր պայքարը եւ եր– ԱՊՏ ԷԼ ՚ԲԷՐԻՄԻ ԱՐԿԱԾՆԵՐԸ
կան երգեր դ արժանանալով բուոֆ ծափերու եւ կունքը՝ ճակատագրական պաՀ ո լ մը X Դիմ ադ րա Արաբ իշխանաւորըդ \որ քրիստոսի Դ* գար ուֆ/
կրկնութեանց : կան պայքար դ ինքնապաշտպան ո ւթեան եւ աղա - Եէմէնէն Մ-արոք գաղթած գերդաստանէ մր կը սե՛
"Նախագահը՝ ռ&կեռ թալայեան ը%դՀա%ուր ակ տագրս ւթեան կռիւ՝ առանց դաւանանքի եւ գա - րի, \9\5ին ապստամբեցաւ Սպանիացիներուն դէմ :
նարկ մր նետելով Մայիս 2,$ի պատմական 8դէպքին սա կարգի խտրութեան : Բոլորովին, մինակ : Ոչ իսկ Ա յն ատեն ն շան ա կուա հ՝ էր «դատաւոր դատաւո -
վրայ դ Հրաւիրեց ժ՜ողովուրդը ՛ոտքի , ի յարգանս լեռներ՝ ^ապաստանելու Համ ար դ այլ բաց դաշտի րաց» Մէլիլայի շր քանին մէք եւ Ապանիացիներր
վեց Հազար կտրիճներուն յ որոնք ինկաֆ \) ա ր գա - *ԼՐայ * թիկունքն ալ անպաշտպան էԵւ էբԲ^՛1՜ ալի՛ բանտարկեցին զիֆքը » մ առէ շաչ Լիոթէի պաՀան -
բա սլա տի դ ՚ԼարաքիյիսԷի եւ Բաշ Աբարանի Հերո - գիւեք ափ մ բ Հող դ պետական կորիզ մը դ որուն քին վրայ։ Հաստատուած էր թէ Ապա է լ ՝Բէրիմ դ
սարմարտներու ընթացքին Հ (Հնկերր վառ գոյֆւերով շնորՀ իլ ա յս ժողովուրդը դարձաւ քաղաքական որ ՝ անկախութիւն 1լե րազէր դ պատրաստուած էր
էք
նկարագրեց այն գժ>ոխտյին պայմանները, որոնց արժէք դ դաշնագիր կնքելու Համար Հաւասարէ Հա 4000 Հոգին ոց բանակ մը կազմելու։ 1919^5> Ապտ
մ է^ կր կռուէին Աարտարապատի , ՛Լա բա քիլի սէ ի ւասար դ Հոդ չէ թէ օ ր ո ւսձն յաղթականները Հատ ՝Բէրփմ ապաստանեցաւ ֆրանսական Մարոք, իսկ
եւ Բաշ Աբարանի Հերոսֆերը X կարգաց փոխանակ շուտ ուրացան զայն Հ Այդ վաստակին դ այդ ափ ա2ի% ընւ ՚րուեցաւ
ուած Հեռադիրները Արամի եւ զօր • Աիլիկեանի մը Հ ոգին ել դաշնագրին՛ շն\որՀիւ է որ այսօր այ էմիր Ռիֆի : Սպանիական
միգեւ ք ինչպէս ել սպարապետութեան Հեռագիր֊, բոլորս մ իա կա մ կը պա Հ ան քեն ք Ա լի լս ընե ան սաՀ– շր1անի բոչոյ, ռազմիկները Համախմբուեցան, իր
պայքար ր
ները յաղթանակի մ ասին : Դարաւոր մանն ե ր ը մ իացնե լ ներկա յ Հա յա ս տ ան ին» X Հրամանատարութեան տակ, բայց էմիրը չուզեց
Հայութեան եւ իր թշնամիին՝ կր յանգէր Մայիս Բանախօս ը վեր քացուց վստաՀռլթիւն լայտ^նե– նուիրական պատերբաազղսմ՝ յայտարարել ւնց կրւ
2&Ի եւ Ա եվ ո ի դ աշնտգրին , որով Հա յաս տան ր լոՎ ապագայի մասին միացեալ ել ազատ Հա - նակր ապաՀովելու։ Ելաւ գնաց Անգլիա, աիկ -
պաշտօնապէս կր ճանչցուէր ազատ եւ անկախ * յաստան—֊ ռՐՐ մենք ալ պիտի կրնանք աղաղակելդ ց ութ իւն խնդրելու, բայց ^աքալեբո ւթիւն չգտաւ
Ֆրաֆսերէն շատ գեղեցիկ եւ փաստերո՛վ լե - ինչպէս Մար աթո նի դ աշտ էն վերա դարձ (Լուրերու. շ ա ր ո Ն հ ա կ ո լ թ ֊ ի ւ ն ո կարդայ Դ • է * )
ցուն ճառ մը խօսեցաւ , Նոր Սերունդի կեդր* վար ցին ձՅաղթեցի՚նք »:
չութեան նախագաՀը)
ընկեր 8ովիկ Եղիազար - Գեղարուեստ ական բաժինքլ շատ ճոխ էր ու էէ՚ափս 28ը ւՐաահւփ մկ
եաԹ. «Դատ մը ունինք որ Հարիւրաւոր տարինե այլազան է հոր զգացումով երգեցին տիկիններ
րէ ի վեր անլոյծ կը մնայ ; Մ եր ժողովուրդը շատ Արզւաթեան եւ ԳեՆՈնեան, ազգային ու. մողովր -
է տեսած տաք եւ պաղ օրեր յ կուրծք էտ ո ւահ֊ շատ գական երգեր։ Մ է՛ ծ յաֆոգութեամ ր արտասան՚ե - Մարսէյլէն հեռաձայնով կը հաղորդեն մեգի.
մը փորձութիւններու, տեսած է նաեւ փառքի օ– ցին րնկեր Զ– Ղ^ՐԻպէաս՝ ԱՀարոնեանի -
Վարանգ–
բեր։ Այդ փառքի օրերէն մէկն է 1918 Մայիս "իս»11, Տիկին ՎասԷօր (Օսմանեան) Մայիս 28ը տօնուեցաւ շաբաթ գիշեր, մեՆ
28ը) Հսյ յկս՚Կ*1^ անկախութեան 29րդ ւոարե - եանի «Հերոսներր՝» եւ. ինկեր ժ ի ր ա յ բ ՓալամոՆտ– խտնգավառութեամբ եւ անՀամար բազմութեամբ
դարձը , որուն տօնախմբութեանր եկած ենք այս եան Հատուած մր՝ դարձեալ ԱհարոնեանԷն , «Ար - ՛որ կ՚անցնէր երեք Հազարը։՛ Խօսեցան րնկեր Հր՛
իըիկոՓ* * մենիա՝)>։ իրենց տարերով հանդէսին ւիայլր աւել Ա ամոլէ լ եւ երգեց Օր– Աստղիկ Առաքելեաֆ : Ոգե
ՀյնորՀակալութիւն մեր Ֆրանսացի ընկերվա - ցուցին Տիվիս Հ– Թրաւեան եւ Օր– Հրանոյշ Գա - ւորութիւնը տեւեց մինչեւ ա ոտ ո լա՛ն ժամը 8.30։
րական բարեկամներուն, որոնք մեզի Հանդէպ զսպեաւն : Հաճելի էին նաեւ խումբ մը ազդակնե Մ ան րամ՚սանոլթ իւննե ր ր նամակով է
միշտ ցոյց տուած են Համակիր վերաբերում Հ րու եւ երիտասարդներու արարատեան պարերը,
Շնորհակալութիւն ֆաեւ կո վկա սեան Հ այրենա - Հայկական տարազով յ ՄԻԱ8Ն 150 ԿՐԱՄ ՀԱՑ
կիցներուն , որոնց Հետ բաժնած ենք մեր վիչան ու Բոլոր մասնակցողներն ալ արժանացան Հչերմ Պիտի արուի Փարիզի մէշ, երկուշաբթի ե լ ե–
դորա
ուրախութիւնները : Թարդմանը Հ անդիսսՀևալո՛վ ծափերու եւ կրկնութիմններու : 1ցնշ*ոյքթ, ու պա - Րկշաբթի, իբրեւ Հետեւանք Հացթոլխներոլ
խոստա
ներկաներուդ է կը խնդրեմ որ ծափաՀարէք մեք րերր չարունակուեցան մինչեւ լոյս, խանդավառ ձաղոլլին : Զինուորական իշխանութիւնը
Հիւրերը։ (Ս^<Ը ԿԱ ԳԳՐԳայ հ֊ափե^Վ) ։ մթնոլորտի, մը մէֆ : ՏՐՏՈՒՆ թ%ԹԱԿԻՑ ցած՝ է Հացագործներ արւսմադլէել ;
Fonds A.R.A.M