Page 163 - ARM_19-1947_02

ՅորեփաԱ Յակոթ Օշակաէյի Լիո8ի մէջ. նա խաձեռնութի ւնը ստան ձնած է վռւշթն նուէրուած կտորներ է Արտասանեց նաեւ

Ուսումնական հքորՀ ուրդը ( ն ա էյ ա գա Հն է փրօֆ • Ար աքս ի Աս ա տ ո ւր ե ան ։ ^ոդովուրդէն բուռն փա­

Խայիկեան եւ քարտուզաբր Պ • . Կէւրեղ Խ բայ եան) • փաքէն վբայ Արամ Գրիգոր եան արտասանեց Ե*

Օակոբ Օշականի յոբելենական Կեդր • Մ ՚ " ր ~ "V 1՚Ր հաՂ^ԼՀ սլիաի լրացնէ գաղութին զանազան Ջաբենցէ <ձԳովք Հայաստանէն» , արժանանալով

մէ՚նվլ, իր վեչւչդն նիստին մէչ^, Ա՛՛՛՛՛յ՛" ՛Յ Փարիզի կաղմակերպո լթեանց ներկա յացոլցիէներ ո ւիր : ջերմ ծափերու ։

Հանգէսին կազմակերպական սլա տ րա ստո լթիւնն ե - ՏԷսինի եւ Վիէնի մէջ եւս կազմուած են նր– Տեսայ սկսաւ բուն խնջոյքը առատ աղանդեր—

րը՛՛ Թերթերոլն ղրկուեցաւ արդէն յայտագիրը, մ ան յանձն ա իւ ո ւմ բեբ ; Տ է ս ին ի յանձնա խումբին ներ ով ոլ խմիշքներով : Աեղանապետ րնտրուեցաւ

"Ր Ղ1Լ բաղկանա յ գրական ել գե գա բ ո ւե ստական կ անդամակցին՝ Տէր ել Տիկ* Փափազեան , Պ* Պ* Պ* Փ իլո ս Աարգիսեան որու ստացած ^Հեռագիր -

ճոխ բաժինէ մր; խօսողներուն տրուած֊ է միայն Ս • Առաքելեան , Վ • Հիւսեան , Պօյաճեան եւ Լ* Ա— ները» ստիպեցին շատեր ր իրենց շնո րՀներն ու

առաւելագոյն տասնական Վայրկեան X ս ա ա ո ւր ե ան ; ^ԷՐՔ,Ր Ըո յո ա ա լ մեներգներով , արտասանութիւն–

Պ– Լ– Շիրեան կեգր, Աարմնին տբամագրոլ - ՛Լի հնի , Տէսինի ել Վիէնի գաղութներուն կող– ներով ու զանազան անակնկալներով : Ւսկ խմբերգ

թեան տակ գրած֊ է 200 օրինակ ՍտհփանԹոս Աիւ– մ է յա յան ո ւած փափաքին Հ ամ աձա յն՝ Հ ան գի ս ո ւ– ները սրաՀր կր թնդացնէին ։ Մշոյ աւանդական

նեց|ի (Հեղինակ Օշականի Հրատարակիչ Շիրեան)։ թեանց նախագահելու Հրաւիրուած է Պ* Ա՝ Զօ– պարեր բ մ եզ փո խադրեցին Հայաստանի ա յգ էք -

Այս գիրքին Հետ, կեդր .Ա՝ արմ ինը վաճառման Հա­ սլան եան : Այս երեք գաղութները Համաձայնած են նազ երկրամասը, ուր դարերու ընթացքին ապրե­

մար տրամադրելի ունի 150 օրինակ Օշ–"կ–֊"––ի որ յոբելեանը տօնուի շաբաթ երեկոյ Լիոնի մէջ, ցաւ Տարօնի Հ ելա սա կան ժողովուրդը , կերտելով

քաղհանք Հատորը , զոր Հրատարակած– է Երուօա– կիրակի ցերեկ Տէսին, կիրակի երեկոյ Վէէն : մեր ազգային գեղեցիկ բանաՀ իւս ո ւթիւնը ։ Մէջ

ղէմի յոբելենական Կեդր* Լք արմ ինր՛. Գաւառին մ էջ կազմ ուած բոլոր ա յս յանձնա– ընդ մ էջ արեւելեան նուագր թափ կո ւա ա ր ա յ դ

Պ • Շ * Նա րդուե ի , որ գաւառնե րր գտցած՝ էր խում բերը կը Հ ր ալի բուին ան յա սլա ղ Հաղո րդակ - նուագի ս իր աՀ ա րնե ր ո ւն * • »

ցութեան մէջ մանել Փարիզի կեգրոնին Հետ, քար­

կազմակերպելու Համար յոբելենական մարմիններ, տուղարութեան Հասցէով. հ. Ատւոշձ&ոաո. 83, Հ^ետոլ խօսք տբուեցաւ ո ւս ո ւց շո ւ Հ ի Տիկէն Գ*

Հազորդեց թէՀ\/իսի մէ^ կազմուած՜ է արդէն մար­ աշ 1\1շ<1շոշ, Լտւ Շ&ւ՚շոոշ (Տշաշ). Կը խնգբուէ ղրկեւ Փ ա ՛ի աղե ան ի ն որ վառ պատ կե րնե րով յ ա ւե րմ ա -

մին մր, որ յոբելեանր պիտի տօնէ Հ$\ուսիսի սկիզ­ նաեւ յանձնա խում րի անգամներուն ան ո ւնն եր ը : ցուց Տարօնի անցեալ փառքը^ իր Մամիկոնեան–

բը , նախագաՀութեամբ Պ ՛Կ • Ցակոբեանի (Եթս՚է– կազմուեցաւ նաեւ Ելմտական Տ անձնախումբ ներով ^ Մեսրոպ Մաշտոցներով ու Գէորգ Զա -

պիայէն) եւ գեղարուեստ . չՔ^՚Լ ,1ա յ ՚ " " 1 ՛Լ Րք՛ ՚1 ՚^Բ.՛ մը, որուն կ՚անդամակցին Պ* Պ* Հ–Րաէ Աարգիս– վուշն եբու Հրա լ րնե րու ել անՀ ամ ար Հերոսներու

Պիտի խօսին Արամ Աավօ եւ Կ– Փօլաահան եան, Աարգիս Տէօքմէճեան , Տ արութիւն Աարաֆ– փաղանգով , որոնք Տարօնի Հ ե ր ո ս ա կան պատմ\ու–

(Մարսէ յլէն) , եան, Վաղար շ Աելիքեան եւ Աեսբոսլ Գույումճ - թիւնը Հիւսեցին։ Խ օսեցաւ նաեւ Պ * Հրանա Գու­

Մաբսիլիոյ մէջ եւս յոբելեանը պիտի տօնուի ճե ան Հ Հան գի ս ո ւթ ե ան ց առթիւ Հ ա ս ածն ո ւիր ատոշլ­ լս ւմճե ան , որ նոյնպէս Հ ամ աո օ ՛աս կի վեր Հանեց

0 ունիսի սկէգբբ , նախաձեռն ո ւթեամբ Մշակու - ութեան ց զ ո ւմ արով , Փարիզի յոբելենական Կեղր * Տարօնցիի Հայրենասիրութիւնը, կրած աառա -

թային Մարմնին % Մ արմ ինը ծրագրած է Հ րատարակել յոբելեար Հո­ պանքբ ու նկարագրեց Տարօնցէ պանդուխտներու

Վալանսէի մէջ կազմուած է յոբելենական մար֊ շականի անտիպ մէկ Հատորը։ կեանքը ւ՚գմէրէ մէջ։ Անոնք էրենց այդ Հոգեկան
մին մը,գաղութին
րէն. ներկայացուցչական աարբե - ԴԻԻԱ՚ե տառապանքէն մէջ էսկ օրինակ կր Հանդիսանա յ՛էն

ՓԱՐԻԶԻ 8ՈԲ-ԵԱ- ԿԵԴՐ– ՄԱՐՄՆԻՆ ազգային գիտակցութեան ^ եւ Հայրենասէրութեան

•Եգմէրէ Հայութեան Համար։

Աճուրդը զոր վարեցին Պ* Պ* Ս* Առաքելեան

կը կատարեն իրենց յարգանքի պարտա կան ութի ւ–~ եւ Կ • Պօտուրեան , 35 վայրկեանի ընթացքին

ՁԱՅՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ բարձրացաւ 18 Հազար ֆրանքի ։ Այս առթիւ Մ է–

նր ՛ողբացեալ Գառլօին որ Հ իմն ագի բներ էն եղած ութէւն ը կր խնդրէ մ ասն աւո ր շնո ր Հ ա կա լո ւթ է ւն­

էր մեր այս սիրած եւ պաշտած միութեան ; Գա <- ՏԱՐՕՆՑԻՆԵՐՈՒ ԽՆԶՈ6ՀԸ նե ր յա յտնել բո լո ր այն Մ է ո ւթ է ւնն ե ր ո ւ եւ ան -

տալորին մ էկ ս ո ւլ ի էո վ մ աբզագաշաը կը վերս - Հատել՛ուն որոնք առատաձեռնօր էն մասնակցեցան

յ&շ1էտանայ Հ* Մ * Ը* Մ */» . պեր­

ճախօս
իր բնական երեւոյթը աճուրդէն ու նպաստեցէն անոր յաջողութեան ։

լրատուն Պ* կուտայ տեզեկութէւններ ՏԷՍԻ՚Ն, (Յապաղած)—• 5 ա րօն—Տ ուրուրեր ա– Տարօնցէներու ա լԱ խնջոյքը իսկապէս Հաճելէ

խումբեբոլ մ ասին եւ ա Հ ւս կր տեղան սրտաբուխ նի Հայր* Ա ի ո ւթեան Տէսինի մասնաճիլղը կազմա­ անակնկալ մը եղաւ , ոդեւո րութէւն ու ազգս՛ յէն

նուէ բներ : Պ • Պ • Սիմոն Գաս պարետն , Պ . Զաթէկ– կերպած էր ընտանեկան խնջոյք մը որ տեղի ունե­ կա զդա լր ի շ մթնոլորտ ստեղծելով ։

\եան , Պ* Պարգեւ, եւ Պ* ոմն կը նուէրեն Հազարա­ ցաւ 3 Մայիս շաբաթ երեկոյ, Հ *3 *7" • Տ ան մէջ՛,

Ներկա լ էր խուռն բազմութիւն մը ։ գ.

կան ֆրանք յաղթական խում բին, Պ* Ս ոզոմ ոն - Բացման խօսքը կատարեց Պ • Լեւոն Աս ա՛ո ո ւր–

եան , նախագաՀ ր Լիոն Տէսինի մ ասնաճէւղէն 500– եան , ՝որ Հակիրճ բա յց բո վան գա կա լի ց բառերով

ական ֆրանք երկու խում բեր ուն , Տիկին էսմէր - խ ա ա ցուց իրենց Մ իութեան նպատակր 1 ա ռաջա - ՊԵՐԼԻՆԻ ՍԵՒ ՇՈՒԿԱՑԻ ամենամեծ՛ վարիչը ,

եան 500 ֆրանք Լիոն Տէսինի խումբին, Պ– Պօյա­ գր ո ւթ ի ւննե րն ո լ ըմբռնումը ազգային Հա րցերու *ւ՝արլ Եան յ ձերբակալուեցաւ երբ կր փորձէր ար -

ճեան , Պ * ՛Լա գարե ան 500ական ֆրանք յաղթական մ ասին * ա յն է օմանգա կե լ Հա լաստան ի վերաշի - ժ է քաւոր նկար մը ծա խել ամե ր իկեան գո րծակալի

խումբին , Պ * Մելտոնեան 500 ֆրանք առաջին նշա­ նական աշխատան քեե րո ւն , վառ պաՀել իր ան - մը 1 75.000 մարք առաջարկելով ։ թ՝երթերր կր

նակէտը շաՀոզ խումբին , Պ * Աւետիսեան 500 գամներուն ազգային ՜ գէտակցութէւնը , Հայրեք$է– զ րեն թէ ամբաստանեալին շաՀ ատ ա կո ւթ ի ւնն ե ր ր

ֆրանք երկրորգ նշանակէտը շաՀաղ խումբին , Պ * քէ գաղափարը եւ Տար օն ի փառաւո ր անցեալր ։ ՚ՀՐ սկսէն այն օրէն երբ Գերմանիա գրաւեց Հո -

ՄիՀբան 300 եւ Պ* Տէրտէրեան 200 ֆրանք յաղ­ Հ՚յ՚արերու տառապանքէն վերջ , այսօր պէտք է ու­ ր՛՛ն ւո ան ^ ուր ղրկուեցաւ 100 միլիոն մ արքով ,

թական խումբին իսկ Մարսէյլի Հ. Ա* Ը» Մ՛ի րախ ըլլալ ո ր անցեալի արտագաղթին յա ջո րգեց զինուորական գնումներ կատարելու Համար : Ան -

Հայրիկը Պ * Մ ուշեզեան . ա լս անգամ ալ իր լայն ներգաղթը» ; գամ մը մեծ քանակութեամբ քտքաօ գնած էր\

օմանգա կութ իւն բ բերած էր մա րզաՀ անգէս ին յա­ Փոքրիկներ Վար ում ան եւ Արամ *իրիգորե ան բայց բանակը սնտուկները բանալով գտաւ • • •

ջողութեան : \յախապէս Տիկէն &* Միսաքեան ե ր գե ց ին ^Տալւո րէկ^ը , որ ունկնդրուեցաւ յո ան­ կղմինտրի փոշի ։ Պ եր լին ի մէջ ամէն տեսակ առեւ­

յատկացս ւց գումար մը աղքատ ի կ մարզիկի մբ կայս ։ *ի֊եղաբուեստական րամն ին մէջ արտասա­ տուր կ^րնէր, մասնաւորապէս ի վնաս Ամերիկա -

պէտքերը Հոգալու Համար։ նեցին պատանի կորիւն Վարդապետ եան՝ Հրայրի ցիներուն, որոնք կբ՝ յուսան մեղսակիցներն աք

(Մնացեալը յաջորդով) ՎԱՀԱ՛Ն ՇԱՄԼԵԱՆ յիշատակին, է"կ Արամ Գրիգոր եան Գէորգ Զա - բռնել ;

8ԱԿ 0 0 Տ Ա Կ Ա Ն մը։ հյիզախ եւ արագաշարժ ա յս տղան տասնըՀէնգ ցնելու գրքի էջերուն Վրայ։ էթաբաթ մը վերջ վա­

տարեկանը դեռ էէ ր թեւակոխած այդ օրերուն ։ ՛հ ՛ո Հ այրը երբ թղթատել 1լ ո լզէ նո յն գիր քլէ \ ՛կր

(իր յոբելեանին աււիթտվ) Երբ կը գրեմ այս տողերը, աէքէս առջեւ կո ւ նշմարէ մոմի արատները : /»րարանցում ; Կը Հար­
գայ պ ատ ուա յ կկաանԼ -
թեամբ ։ Ան՝ կէս Հա յրս էր առատաձեռնու ցաքննուին քՒորգոմ վարդապետէն մինէեւ աբեգա–
դրա–
կանգուն ՚երկայնութեամբ ներն ու սարկաւագները եւ կը ստուգուի որ գրքէն

^*Բ^ւՐոՐԴ զ ր ո ւա գ մր իր անվաիսութենէն ։ Հո­ մէ տ ո պրակը կը բանար եւ մ էճ է տ է էն ե րը կը շա­ առեւանգուողը կատարուած է տիրացու Տակոբին

շականի Հօր գերեղմանր կը գտնուէր քաղաքէն եր­ րէ ր սեղանէն վրայ ^ որպէսզի Օշականի ուզած կոզմէ ։ կը խրատեն զէնքը երկրորգ անգամ ա յդ

կու քէլո՚մե թ ր Հեռու ( Ողէմ պոս լերան ստորոտը , ԳէրՔ^՚ւ՚յւ գնենք ։ Հօրս այս առատաձեռնու՜թեան յանցանքը էգործել։ Տակոբ Հոգ ալ գուբս կուգայ

բարձունքի մը կուշտէն, զմայլելէ գէրքէ մը վր– շնոբՀիւ էր որ Պրուսայի պէս տեգ մը ուր Հայերէն անե ր կի՛՜զ ու անվեր ապա Հ ։ կ*ա րտա յա յտուի ան -

րայ , աքասի ան եր ո լ ո լ շագանա կենիներ ո լանտառի զէրՔՐ «Աւետարեբ»ի պէս թերթն էր միայն, 0 - կե գծօրէն թէ ինք վանք եկած է լեզուներ սորվելու

մը մ օտ : Ջեմ գիտեր, այդ գեղեցիկ մ իջավա յրին շական Արեւմ տաՀայ գրականութեան բոլոր գո ր– ու օտար գրականութիւն կարդալու , եւ ո է թէ

Հրապո՞յրր թէ իր Հօրը կարօտը՝ զէնքը կը մղէր ծերր կարդաց ։ կը կարդար Հանդէսները, գր ա կա– վարդապետ րլլալոլ Համ ար։ Տղան չխրտչեցնելու

գրեթէ ամ էն շաբաթ իրիկուն կ էսօր ո ւան աբձա - ն ո ւթ ի ւն ը զարմ անալի ար ագո ։. թեամ լ ւ՝ գոց Համար, միջին ճամբայ մը կը գտնեն՛. Միջագէ -

կռւբգէ վերջ բարձրանալ այդ ճամբայէն վեր ,շատ կ՝ընէր ֊. պէն վերջ Գուրե ան եպս * կբ տրամագրէ անոր ա -

անգամ առանձին ու երբեմն մ օրը Հետ ։ քաղաքէն 1899/՚5/ աւարտեցինք դպրոցը։ իզմիբցի տէր - *֊ելէ լայն միջոցներ , որպէսզի կարենայ կարդալ

դուրս այդ ճամբոլ երկայնքին գրեթէ տասը վայր­ տէրին քարոզը շուտ մոռցան եւ բան մը ըրած ըլ­ ճոխ գրադարան ի բո վան դա կո ւթ ի ւն ր ։

կեան սա ի պո ւած է էն անցն է լ րէմ էն նո ր գաղթ ած լալու Հ ամ ար ա յնքան խօսուած աղան ղրկե ց էն Կնանցն ի ամ իսնե ր , տօնի օրերուն Հ րաՀանդ կը

քՒաթարներս լ կայաններուն մէջէն ։ Այս /^աթար­ Ար մաշէ դպրեվանքը ։ Ես դարձա ք էմ գէւղս ։ Հյ "՚ ս՛ արուի բոլոր տզոց ո րպէ սղի պա ա ր ա ս ա ո լին Ա*

ները կ ո վկա սէն էրենց սրտէն մ էջ կբ պաՀէէն ոխ բան էէ է սո րված , րայ° ^"՚նէցեր էէ քաղաքը եւ Հաղորդութիւն առնելու ։ \թոյն օրը պատաըագւորն

մը Հայերու դէմ եւ երբ պատեՀ ութիւն ը ներկա­ քագքց էն , ու մ տած բարձր շր ջան ա կն ե ր ո ւ մ էջ , էր Գուրեան եպիսկ * ու տգոց լ անձն ա րա րուած էր

յանար , չէ էն ւի ա լ՛ ա՛ն ե ր իրենց թշնամ ութիւնը չափած մ արգոց պզտ է կո ւթ է ւնն ե ր ը ։ Պ րո ւս ա յի ծոմ պաՀել : Մ եր Տակոբը որ ձեւականութենէ կը

գործնականացնել անցորդ Հայերու վրայ։ (ֆաճախ վաբմա բանէն Օշականի բարեկամութեան Հմայքր խուսափէ ր , կը Համ ոզէ իրեն պէս խորՀ ող Հո (՚"

Հայոց առաջնորդարանը կը ս տ ի պո լէ բո ս տ ի կանո ւ՛­ պիտի պաՀէի մ ին էեւ ա յսօր անփոփոխ X տղաքներ պատարագի առտուն՝ էս կ վանքի արտե—

թեան պաշտպանութիւնը խնդրել յուզարկաւորու­ ՕՇԱԿԱՆ ԱՐՄԱՇԻ ՄԷՋ — Սի րուած– սանն էր րէն եգիպտացորեն գողնալով, կր խորովեն կ ՚ո լ –

թեան ատեն։ Օշական իբ մօրը Հետ յարձակում Եղի էէ ՚" ր ք * Գուրե անի եւ պաշտ պան եա լը $՝ո րդոմ աեն , ծոմը 1լաւրեն ։ ք*ր րնկերներէն մէն որ արդէն

կրած էր այդ ճամ բուն քՐ յ1 ա ոլ վէրաւո րուած կ է ս ա ււ ա ր զ աւագ ալ ձեռնադրուած է Ր 1 խղճի խայ­

գլուխէն բաւական խորունկ վէրքով մը։ Մայրը վրգ • Գուշակեանի իբրեւ ուշիմ ու ապագայ խոս­ թէ բռնուելով, իր գործած մեղքին վախէն լո*–Ր

ւ/ւ րոշած է ր անգամ մ.րն ա լէբա րձ ր անա լղե ր եզմ անա– տացող աշակերտ ։ Տ ակ որ արտօնուած էր իր դա– կոլտա յ պաաա րագի էէն , մեզադրե լով Օակոբր :

տուն , բացի Մեռելոցի օրերէն , երբ պաշտպան - սերէն դուրս կարդալ գրական օտար Հեղէնակու -

ուած կ Րլլաբ թՈԼրք ոստիկաններով • թի ւնն եր Գուրե ան եպիսկոպոս ի անձնական Հա - Այս Վերջէն ը էմանալով է՚նդէրը, եկեղեցւոյ պա -

բուստ մ ատ են ադա բանէն , անո ր րնտրութեամբ ։Կր Հարանին մէջ կր ծեծէ մատն է է սաըկաւադը , որ

Օշականի Համար կարծես այդ ուխտագնացու­ զա բղան ար իր գրական ճաշակը ս ր ընթաց ։ Այլեւս Կաղատի վարդապետներուն մէջոցաւ։ կը բան -

թեան տրմէքը աւելի բուռն էր դարձած ու ան - էէր գոՀանար արտօնուած գէրքերով, կ^ուզէբ մօ­ տարկեն Օակոբր ու նոյն օրն իսկ կը քաշեն դա -

Հրաժեշտ ։ Ամիսներո֊վ շարունակ անցաւ անիկա տենալ ա բդի լուած դէրքերուն ։ Օր մը գրագա բա– տասաանէ ; Այլեւս անտեղի էր Տ"յկորին Հոն մնա–

ա յ դ ճամբան ե րէն առանձին ու ալ ճանչցուեցաւ նէն կր վերցնէ էհրնանի Հ<Տէ սուսի կեանքը» ,կ ը ՆԱ

թաթար Հասարակութեան կողմ է անձեռնմխելի ; աո ի պ ո ւի կա ր գա լ գաղտագողի , գէէերները, մոմէ

Առաջին օրերուն կռիւի կը բռնուէր անոնց Հետ , մր լոյսէն տակ։ Այգ աճապարանքին մէջ դժբախ­ ԳԷՈՐԳ ՋԱԳՐԵԱՆ

տեղացնելով անոնց գլխուն քարել՛ու տեղատարավւ տութիւնը կ՛՚ունենայ մոմէ քտ&ֆ մը ^ֆթեի էլա՜թռ– (4)

Fonds A.R.A.M