Page 15 - ARM_19-1947_02

8 Ա»Ա*

չ՛" չ՛չ Հաւաքուած րլլալու պարագան ի՛նչ աղդ ե - ԳԱղՈՒԹԷ ԳԱ՚ԼՈՒԹ թիւնն է յա յան ած ել 100 ոսկիի ն՛ուէր մբ բրած է :

ռութ իւն ունեցաւ քնգՀանուրի Հոգեբանութեան Ներկայ եղած են նաեւ պետական բարձր պաշտօ -

ւԼրա յ եւ ո՛բ քան– նպաստեց Հ ան գան ա կո ւթ ե ան յո՛՜ ԿԻԼԻԿԻՈՅ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻՆ Հրաւէրով անցեա, նատաբներ , թղթակիցներ , արաբ* մարզական մի–

^ո ղո ւթե ան % ի տես ա յգ Համ երաշտս գործ ա կց ո լ - շաբթոլ Հաւաքոյթ մր տեղի ունեցած է Անթիլիա­ ութիւններոլ ն ե բ կա յա ց ո ց ի չնե ր , եւն* ;

թեա*Լ , մեկոլսացեալ կարծուածներն իսկ յուղու­ սի կաթողիկոսարանին մէչ * Ներկա յ եղած են յ>ա–

մով է որ լայն բացին իրենց քսակներ ր եւ մենք ռասունի չափ մտաւորականներ ել լրագրողներ :

ունեցանք անսպասելի արդիւնք մբ ։ կաթողիկոսք պարզելով Հաւաքոյթին նպատա­ ՌԱԶՄԻԿԻ ԳԻՇԵՐԸ

կ աթ ող* պատուի ր ակր էէ քսէ թէ ոչ մէկ տ\ե ղ կք՝ կարդացած է ամ փոփ ծրագիր մ բ , որով կր & ա բա թ գիշեր , ֆր սւ ս ա կան բանակի Հայ Նախ­
է* Բալց ո®վ կր­
այսքան մեծ բազմութիւն տեսած յա յանէ ր թէ կր փափաքի ստեղծել Հայ Մշակոյթի կին քիազմիկն՚եբու Աիութիւնբ , Շշ01§6 V. պանղոկի
գոնէ կէսք*
նար եբաչխաւորել այգ յանգութեան ԷՐԷԷաՐ ։ Միութիւն մր՝ մասնակցութեամբ Լիբանանի Հայ շքեղ սրաՀներոլն մէչ, կազմակերպած էր «քիազ–

եթէ Համաձայնութիւն գոյացած մտաւորականնւեբու , իր անմիջական Հովանաւորու­ մի կի Գիշերր»՝ գեզա ր ո ւե ս տ ա կան ճ,ո խ յա լու ա ֊

Զրպարտութիւն է Ազգ • ճակատի օբկանին թեան ել նախագաՀ ո ւթեան տակ ։ Պատրաստուած գրով եւ պարաՀանգէսով մբ, որ տեւեց մինչեւ.

գրածբ ՝* Ւ բա կան ո ւթ ե ան մ էչ գիտակից անձերու ծրագրին Համաձա յն , Մ իութիւնբ մ արմին ել ձել

կոզմէ, Հայրենասիրական պարտականութեան մր պիտի առնէ երկու տարուան՛ փորձառական շրջանէ առաւօտ
Նախօրօք
շուբ^ եղած է Հ ամերաշխգո բծակց ո ւթ իւեներկա յա- մ ր վերի յայտարարուած էր թէ ,Հ անգէ ս ին Հ\ա–

ցուցԼական սկզբունքի վրայ առանց ճնշումի ,պաբ– Ներկաներք օզտակաբ դտնելով Հանգ)երձ ^ծրա­ ոոյթբ ամբոզչութեամբ կք յատկաց.ուի (Հուշար­

աագրութեան կամ «պայմանէի * գրուած մ իութեան նպատակք , թե լագրեցին որ ձանի– մբ շինութեան պատուոյ ղաշտր ինկած Հայ

Եթէ Ա՛յ ո արեւու պէս գեղեցիկ եւ պայծառ այժմէն Ա՝իութիլ\ն< չկազմուի եւ վարչութիւն չրն– ռազմիկներու յիշատակին *

գործբ տ Հ ա ճ ո լթիւս կր պատճառէ նո յն թե բթի տբուի, այլ կաթոզիկոսբ ինք նախաձեռնէ եւ Հրա՝~ Ժամք 1 1 ին նո լա գա խ ո ւմ րր Հնչեցուց ֆրան ֊

խմբադիբնեբուն , ես քսելիք չունիմ , թ ո ւլ բնթեր– լիրէ իւրաքանչիւր անգամ , իրեն օգնական ունե - սա կան Քա յ՚էերգբ որ ներ կապ՛երու կո ղմ է րն գուն -

ցոզր ինք Հանէ եզրակացութիւնք : նալով իր փափաքած տնձնաւոբութիւննեբր: ուեցալ յոանկայս : Գեղաբուեստական բաժնին , խ

Իսկ գի ո սեւցւնե լու Համար «գո բծակց ո ւթե ամ բ» ԵՐՈՒԱԱ՚ԼԷՄԻ Ս– Թարգմանչաց վարմարանի րենց մասնակցութիւնք բերին, մէչ րնգ մէչ, Պ*

մ տքերր պգտ ո ր ելո լ փ ո ր ձ ին պատասխանելու պա­ Տեսչութիւնք Հրապարակ Հանած է պատկերազարգ Գուրգէն ԱլէմշաՀ ել իր խումբբ , Հայկական՛ տա -

տիւն իսկ չեմ բներ : քՒոգ պատասխանեն իր ռւյն «(Հուշագիրք» մք , որուն՛ Համաձայն Ա * (Հակոբ - րազներով : Պ * Ալեքսանգբ կուրճի , իր վրացական

բնկեբնեբք որոնք ՛իմ պատ\ե բազմի քնթացքին եան ց վան քբ Հաբի լր տարի առա չ ո ւնե ցած է կազ­ պարերով : Պ * Ժաք Փբովէնս 1՝\ւՇՅձՀՇ ձշ 10 Ո61Մ6Տ-

գործունեութեանս տեզեակ են*. քծ՝ող Հարցնեն իր մակերպուած տպարան , վարժարան ել նախակր - էն % 3իկան նուագախումբր՝ Եօսքա Նէմէթ , մե -

բարեկամին՝ ՎաՀ բիճին ։ թ արան մ անկապա րտէզ ։ Տ պարանք Հ\իմն ո ւա Հչ֊ է ներգոզ Օր* 1*0Բայէ մասնակց՛ութեամբ, ինչպէս

Այմմ Հ.Ա.ԸՄ- կեգրո&էն Հրահանգ եկաձ է 1833^՛, Զաքար իա կոփեց ի ի ել կիբակոս Եր ու սա– նաեւ Աօնիա եւ Ա արաս իա երգի չ-պարուՀ ին՚ե րով X

որ Հ *(Հ *Գ * ին Հետ կապ ունեցող կադմակերպռւ - ղէմացի ի կոզմէ ; Նոյն Զաքար ի ան Հ իմն ած է Ժա­ Անակնկալ մ րն էր ժ ո ղո փո լր գին Հ ամ ար \ե ր–

թեանց տալիք գւ ՚-ին եւ Հ անգ ա ռանգաւորաց 1Լարժաբանք\$4էՅինքիամլէի մէ^ ^ուր­ գիչ Պ* էմանուէլ Փափազեան ի երեւում բ*. Եքիաա–
նա կի Է յանձնախում ձգոլին Հ *& *Գ * եւ
յ բսերր կէ զայն փոխագրած է Ե րու ո ա զէ մ 1845՚/5>1 սարգ երգիչր իր երկու եբզերով, քուոյն՛ ծափեր
բէն գուբս
խլեց ներկան\երէն :
Հ * կապոյտ քՍաչի ներկայացոլցիչներբ ։ ՀրաՀան– անոր կից Հիմնուած է Ա * Գա յետնէ
Տայտարգին մաս կբ կազմէր նոյնպէս փարի֊
դք շատ լաւ , ան սլա յմ ան կթ դործադրուի , բայց աղջկանց գպրոց մբ , բա ր ե բա ր ո ւթե ամբ Նո ր Նա–
զաբնակ Հայերու թագուՀ ի ի րն տ բո ւթ ի ւն՚ր ; Ըն -
մ ի՛ մոռնաք որ կբքն ոպլր իր կամքք ուրիշ ձեւով խի*էեւանցի ՛էչուաովեանի %Նոյն թուականներուն
արութեան կր մասնակցէին ներկաներ բ անխտիր։
արտայայտեց եւ ա՛յս է իրականք, ճշմարիտք, (ե ո– ծաղկոցներ բացուած ՛են նաեւ Տոպպէի եւ ք*եթղե–
Ըն՚տրուեցաւ թխագէմ Օր* Մոմճեան , իսկ պատ–
զովրգապետական ձեւբ յ Հէմի մէչ*. 1914/՛ պատերազմէն վերչ, Գուբ եաքԱ>
ււ ւ ո յ օբիորգնեբ Արքճեան ել Ալագեան : իսկ գոյգ
«3 առաի>ի գրածով չէ կարելի արդարացնել ե– պատրիարք քեծ ա յա բան ի եռամսեայ շքթանք աւել­
նշանա՛ւոր նուագախում բե ր պարեբր Հաճելի կր
։լ ահ ի րա կան «չաՀ ատա կութիւնր՝» : Հաւկիթին մէ֊ ցուցած է Ժառանգաւս բացի քառամ եւս յ ոնթաց -
գարձնէին մինչեւ առաւօտ ։
1էն մազ մի՛ զԿնտռէք։ Որոմ մի՛ ցանէք։ Մեղք է քին վրայ ։

այս ժոդովուրգին : \928ին Հիմնուած է Ա* թարգմանչաց վաբժա– Հյ ա բաթն ե ր առա չ «Ո՚ազմիկի Գիշեր»ուան

բանբ , իսկ բացում բ կատար ուած է 1929/՛ ն • Վար­ յայտաբ ար ո ւթ ի ւնն ե րր կք փայ,լ է ին Փ ար ի զի պո ֊֊

ՍԻՍԱԿ ՍԻՍԼԵԱ՚ս ժարան բ այժմ ունի 750 աշակերտներ : Տ ե սո ւչն է զոտաներոլ պատ՚եբուն* վրայ * քՒերթեբ\ով եւ

Ա ե ր ո րէ վրգ * Մ անուկեան է թռուցիկներով ալ կբ յայտարարուէր բացառիկ

Հ • Մ • Ը. ՄԻ ՀԻՄՆԱՐԿՈՒԹԵԱՆ 2&ամեակի Հանդամ անքք՝ բարձք Հ ո վան ա ւո ր ո ւթ ե ամբ , պատ­

Հ. Մ– Ը. Մ– ՄԱՐՍ ԷՅ ԼԻ ՄԷՋ տօն՚ախմբութ իւնր կատաքուա^ է Գամ ա ս կո ս իմ էչ , ուոյ նախագաՀոլթեամբ , գործօն նախագաՀու -

Այո կիրակի , 6ապրիլ Հ * Մ * Ը * Մ *\ր կ՝ունե - իւ ու ն գ ւս վ ա ռ մթնոլո րտի մր մէչ : Ն՛երկա յ եղած է թեամբ, զանազան ականաւոր դէմքեբու, եւն*։

նայ իր սեփական դաշտին՝ Տէ. Նօսբի մէչ իր վեր­ խուռն բազմ ութիւն մ բ*. Ա բաՀ ին 900 աթոռներէն ՜ Հակառակ թաւիուա^֊ աշխատանքին , \մթնո ֊

ջին ախոյենական մրցումբ Մարսէյլի ոստիկանա­ զատ, ամենա\յետին անկիւններն անգամ գրաւ ֊ լոբտբ այնքան ալ տաք չէր եբեւար ել օտար Հա­

կան՛ խումբին գէմ : Առածին խազաբկութեան Հ* ո ւ ա & են : սարակութիւնէ ր գրեթէ կբ բացակայէր ։ ՕտարՀիւ–

Ա՛ * Ը * Ա .ք պաքտուեցւաւ սոյն խում բէն, բա ւց այս Հանգէսին Հ ո վան ա ւո ր ո լթ ի լն ր սա ան ձնած է րերէնւ ներկայ էին, Հ՝օ\օՈհ\ ՏսՈՅ^, Հանրապետու ֊

ան ւլ ամ մեր տզաքք ուրիշ ոՂ՚է՚Ո։Լ Է " I՛ V ՚" Հ ՚՛1 աիաի՝ Գամասկոսի քաղաքապետք , որ իր գոՀունակու - թեան նախտգաՀիԿա նե բկայացուց ի չր , 06Ո61*&1 քՀտ–

ելլեն եւ յաղթանակք ապաՀովելու Համար ամէն \^ՇՐՏ, պետ ս պայ ա կո յտ ի , որուն նախագաՀ ու -

^անք պիտի թափեն ։ 1 947 տարեշբ^անէն ի վեր թեամբ տեղի կ՚ուն՛ենար Հանդէսր , (^6Ո€ա1 261161%

գեռ Հ* Մ* Ը* Մ *բ չէ պա բա ուած եւ այս փերթին՛ ԳՐ * որով այժմէն իսկ կբ ն՛ախատեսենք բուռն խա­ որ կր ներկայացնէր նոյնպէս Շ6ո61՚ծ1 Օշ^Ա^ <1&

խազի յագթութեամբ մեր տղաքր կյուղեն պատ ֊ ղարկութիւն*. Կր խնգրենք մեր յարգեէի Հանդիսա­ 7ցՏՏ1§Ո^, Շ6ո61՚2ւ1 0հօԱէ6&Ա, Փարիզի զինուորական

ուաւոք՚ապէռ փակել ֆութպո լի եղանակբ ։ կաններէն ո ր բնաւ չմիչամ աեն գա տ ա ւո ր ին տ1ր - կառավարիչք , ծովակալ Տ&ՆաՇ, Շ6Ո61՜&1 Շ. ձշ

Ոստիկանական խումբն ալ պէտք ունի ա յ ս ւած որոշումներուն , եթէ նոյնիսկ Հ\ակառակ բլ ֊ Հ^Ցաւ^6, Հրամանատար Մ ի չին Արեւելքի ն՛երքին ու­

վերջին յաղթութեան ել ամէն մի^ոց ի գործ պիտի լան Հ* Մ* Ը* Մ *ֆձ Մարսէ յլի ոստիկանական ժերուն, եւն**. — Շրջուն. թ-ղթ-ո՚֊ԿԻց

գն՛է, ոբովՀետեւ պարտուեան պարագային՝ Հա— խումթր կատարեալ կարգապաՀութեամբ օժտոլած

լան ական է որ իրենց վերաքն թեր գա ս ա ւո ր ո ւմ ով եւ շատ մ աքուբ խ ա ոաբկո ւթե ամ բ խումբ մ րն է X ԿԸ ԽՆԳՐՈՒԻ ԹՂԹԱԿՏՈՒԹԻԻՆՆԵՐԸ ԿԱՐՃ
կորսնցնեն իրենց թաաՕէաՈ <1՚Ւ1օՈՈ6Ա1՝^ դա սա կար– ԳՐԵԼ .
Վահան ՇամլեաԹ ԳՐԵԼ , ԺԱՄԱՆԱԿԻՆ ԳՐԵԼ, ՄԱ՝ԲՈԻՐ

ՍասուԱցի Գաւիթ դիա ց մ ան ։ Հին երկնածին՝ ու երկնաբնակ աստուա­ ու «խելացի» առածք անռւարակոյս քեռի ՕՀանն է

ծայինք դարձեր է լեռն՛ցի դիւցազնի մք ծնունդք* Հնարեր* Իրերր, վիճակներր , ուժերն ՛ու յաբաբե–

բնութեան կռուին պատկերացում ր գարձեբ է ազ­ րոլթիւններք ան կբ տեսնէ , ինչպէս որ կան–, գոնէ

գային կռուի մբ պատկերացումր*աստուածբղաք– ինքր այնպէս Համողուած եւ ատոր Համեմատ ալ

«է^ռւռեր» ենք մ ենք բոլոր Հայերս , որ գարերով ձեր է Հերոս*. Բայց Հոն ա լ * Հոս ալ կոփւբ միշտ կք շարժի , այսինյթյ կր չան այ , որ բնաւ չշարժի X

Մ սրա յ Մելիքի բռունցքին տակ ճզմուած անոք Հա­ մարդկային բարձրացման Համար է * Հոն վեքր*. Գառն փ՚որձ)երով եկած է ա լն եզրակացութեան ,

մար գանձել կր դիզենք եւ մեր ցեղային դեղեց - ֊ գեւ ՚ամպերուձն դէմ՝ անոնց ձեռքէն երկնային իւ– որ տկարք ինչպէս ալ որ շարժի՝ գլխուն փորձանք

կութիւններբ անոր իբրեւ Հարկ կբ վճարենք,բայց րեբբ աղատելու Համար ՛ու մարդոց տալու * Հոս է գա՛լու * ուրեմն լաւաւ լ ո յնն է լռիկ ենթարկուիք

եւ այնպէս մեր Հոգիներուն խորքր բարձրէն կք վարք, դել Մ սրա յ-Մ ելիքին ՛ձեռքէն զաքնուած ու բռնակալներու բոլոր պաՀանչնեբուն : Եւ ա յգ

նայինք այգ բո1Ն՝ակալ Հսկաներռւն վբայ եւ կր ղրկուած ժողովուրդ մր ազատելու Համար* Հ ո\ն՛ պատճառով ալ ՛ուրիշ կերպ զգացող ու մտածող իբ
ալ, Հոս ալ իր թուր մարմինք
տենչանք արդարութեան 1 իրաւունքի ել մեր պե­ մէչէն կիսելով ։ կայծակով ղեւին եզբօք ո բդին վտանգաւո բ ու փո րձանքաւո ր խենթ

տական ագատ գո յո ւթեան * եւ բոլոր ներկա յ Հա– մբն է իրեն Համ ար ել րնդՀանրապէս «ծուռ»ե ր

ւան ա կան ութի ւնն ե բուն Հակառակ « յիմ արա բար» ՛են րո լ ււ ր ա յն սերունդի մաբդիկբ , որոնք ազատ

՛կուզվենք ու կր Հաւատանք, .որ օր մբ պիտի իրա­ Ժողովրգ* անգիր վէպերուն մէչ սովորական մտածելու եւ ազատ ր լ լա լու ազնուական պ ա Հ ա ն 0\ր

կանանա յ այդ Հեքիաթք՛ ( օք մբ ղաբնէ պիտի Աա­ ւեբեւոյթ է, ՛որ մէկ կողմէն ապրող , ք ՚ ՚ վ ու մեծ գիչիլ չեն կրնար ոչ ոքի , , Գաւիթբ ՕՀանի Հւամար

՛սունցի Գաւթի արդարութեան ու .ազատութեան մա րղի կր կր ղի1 Ա ագնան ան ու 1լաստ ո ւած ան ան , ծուռ մտածող ՛ու սխալ վարուող երեխայ մքն է,

թուր-կայծակին : եբկրէն կ\ք փոխագրուին երկինք, միւս կողմէն ալ բայց սիրելի եւ Հարազատ երեխայ մբ, որու բ -

Հայ գուսաննեբր Հայ Հոգիի խորքէն են երգեր երկնային բնութեանս պատ կե ր աց՚ո ւմնե րք ՀետղՀե– սածնեբէն ու քրածն)եբէն կր վախնայ Օհ ՛անք , ո ր

•ու կե րտե բ Հայ տ են չան քի ել յոյսի ադխո ր իմ աստ IIIէ կք մարդկայնանան , երկինքէն կ՚իթեն ՛երկիր փորձանք ոլ պատ՚ոլՀաս բերեն իրենց գլխուն ,

գի ւց ա զներ գո ւթ իւնր , ՛որ գարձեբ է խորՀ բդաւոր ,ու կր դառնան «Որգի մարդոյ» ։ Առաչինբ՝ ելքք՝ թէեւ Հոգիին խորքբ գժդոՀ չէ , կ՛ուզէ որ Գաւիթք

Հէքիաթ մք * եւ ատոր Համար է ,որ այնքան Հարա­ կր կատարուի մարդկային աւելի ղաբդացած դա ֊ յաչոգի եւ Հպարտ է Գաւիթ ի դո բծով ու անունով :

զատ կր խօսի ամէն Հայ Հոգիի*. րերուն * երկրորդ շաբժումք էչքր մ արդկա յին Այո, ճիշդ այսպէս է Հայ «ժոգովուրգր» :

«Աասունցի Գաւիթ» ի ստեղծագործութիւնք աւելի զա բ գա ց ած դարերուն , աւելի գիտաւկից դա­

ինծի Հետեւեալ կերպով կբ պատկերանա յ •իրդիւ– րերուն ։ Եւ երկնքի ու երկրի միչել կատարոլ՚ոգ Վէպր շատ աղուոր կտորներ ՛ունի , գեղեցիկ

ցաղնական ծնունդով , իր կայծակէ ք^Ր"*/ եւ իր այ ււ ելեւէչր կբ կաաա բուի ու կր կրկնուի Րո/Ո ք՛ միչագէպե ք , տեղա եղ բարձր թոիչք ու խոր մ տա­

թռչող նժոյդով անւ՚ւանշուշտ որ ոկիզբք եղած ԷՀին ժողովուրդներու վէպերուն ու կրօնական քմ բքռ– ծում * եւ իւօսելու շնորՀք ՛ունին վէպին մէչի մար–

Հեթանոսական աստուա^ մք, Հաւանօրէն մրրիկի նումներուն մէչ ։ Աասունցի Գա ւթ ի մարդկա յնա ֊ ԳՒ^Ա^ էնչպէս եւ քսելու ^ պատմելու ել նկաբա ֊

մւ / կայծակի աստուածս ւթիւնբ , Հնդկական ինտ - ցումր բացառութիւն մք չէ : Գրելս ւ Հն"ր Հ քր "՚ ՚ո ի էնքբ վէ պր ։ Ոչ կենդանու՛­

բային եղբայրբ, որ քրիստոնէութեան յաղթանա­ Հեքիաթական այս քերթուածին ^՚էչ իսկապէս թիւնք կք պակսի , ոչ սիրուն պատ կեր ացո ւմնե րր ,
դէմ - ոչ ճիշղ ու Համարձակ բառ, ՛ոչ ալ Հ\եգնութիլնն
կէն՛ ու ամրացումէն \ետքն ալ շարունակեր է ապ­ ապրող ՛ու իրական դիտոդոլթենէ առնուաք
բոլորովին ու կատակր :
րել ժողովուրդի երդին ու վէպին մէչ, իբր՛եւ Հե­ քբ, իսկական մարդք քեռի ՕՀանն է,

քիաթ, մինչեւ իններորդ դարբ*. Ե՛– աՀ ա նոր ծլող ն\որ սսէեղծագոքծոլթիւն մբ , որ չկար մեր Հին ԲանաՀ իւ ււ ակունք երկ մլձն է Աասունցի Գաւի -

պետականութեան՝ մք յոյսերուն \ե ւ յո ւդո ւմնե բուն ազն՛ուական դիւցազներգութեան մէչ որ նեղ մ\րտ֊ թր» է որ գեղարուեստ ական արդար Հպարտ ու

ազդեց ւթեան տակ , բսա ժամանակի տրամադրու­ քով Հայ ճմլուած ժոդովոլրգր ^ այսինքն ոչ^ազ - թեամբ Հայերս կրնանք տանիլ բոլոր բարձր ժողո­

թեան , գուցէ քիչ մքն ալ գրգուած Աստուածա - նւ ո ւ ա կան աարրր կբ մարմնաւորէ , մեր Աանխօ վուրդներու գիւցագնե ր դա կան ստեղծադո բծոլ

շունչի Գողիաթի եւ Գաւիթի պատմ ութենէն՛, Հ ին Փանչօն եւ շատ ճիշգ ու իբացի նկաքտլած X թիւննեբուն քովիկբ առանց վարանելու ։

Հեքիաթբ գուսաննեբուն կոգմէ ենթարկուեր է նոր «Այն ձեռքբ՚որ չես կրնար կտրել Համբուրէ ու Մ եր ժողովուրդի Հին անկախ պետականու
մշակման
մարդկայնացման, ազգա յնացման՝, աբ - գիր ճակտիդ» . այս ընդվզեցուցիչ, բայց դրական թեան պտուղն ու նուէրն էր մեր անգիր , Հին զոԼ–

Fonds A.R.A.M