Page 90 - ARM_19-1947_01
P. 90
Խ՝ ա ա *տ ա
ՏՐՏՄԱԿԱՆ Մեբ պատասխանը ԱՆԴԱՍՏԱՆ
ԱմթոխէւվաբԱԽաւԱ Նո)Ա կ ե ղ ծ ի ք ը , ա մ հ Ա տեղ
իձնյւոլնական թուականներ ին , կովկաոյւլմ ,
յեղափոխականները Էրը Հասոյթի աղբիւր կա դմա. Մեր անարժան Հակառակորդները նորէն շարժ
կերպում Էին .երեկոյթներ նշատուքի պատրուա ման մէԼ են դրած իրենց վաղեմի թունաւոր մեքե ԽԱ-բ Հայրենիք խմբագրականով մր կը
պատասխանէ անանց որ կը սգնին Դաշնակցութիւնը
կով, ուր յաճախ արտասանում Էին Գ . Բարխու. նան * Նորէն մԷԼաեգ են Հանած իրենց սիլւելի զէն– եւ Դաշնակցականները ներկայացնել «ներգաղթի
թշնամիներ» (22 Դեկտ՛եմբեր) . .
դարեանի մի բանաստեղծութիւնը՝ Արձագանգ : քերը մատնութիւն , լրտեսութիւն, զյ*պաբտու -
Բանաստեղծը Հայոց ազգի ապագայով մտաՀոգ՝ թիւն , սպառնալիք եւ ատելութիւն ; Եւ կլՀ փորձեն
շրշում Է մտամոլոր եւ յանկարծ բացագանչում Է– մոլորեցնել զանդուածնե ր ը։Դաւե ր որոնք բազմիցս . հհ Հարկաւ, Համայնավար Հայատառ, թերթի
Ա՜խ , երանի մէկն ,ինձ տար պատասխան Հ Ար. ձախողած են , շնորՀիլ մ եր կո ւս ա կց ութ ե ան ար - վարիչները շատ լաւ գիտեն , թէ Դաշնակցական .
ձա գան դե ասում է ՚ Ա՛ ո֊ պատասխան : հ)ատգա. թ ո ւն պ այքա րի ։ կը փորձ են մեբ իսկ շարքե բու ները ոչ միայն թշնամի չեն ներգաղթին , այլեւ ,
մախօ՛ս , ասում է բանաստեղծը, Հարցմունքիս մ ԷԼ շլիս թութ իւն ստեղծել, բաժնելով մեզ <Հշէֆ*>ե– Հակառակ իրենց դէմ եզաի բոլոր, զզոլելի ոտըն .
լաւ ուշ դարձրու; Հարցրո՛ւ, ասում է արձա. բու եւ Հ.շարքային՝^ներու։ ձգութիւններուն , թէ՛ բաբոյապէս եւ թէ՛ նիւթա.
գանգը : Եւ բանաստեղծը Հարցնում է . Մ եր Համբե ր ո ւթե ան բաժակը վաղուց է լեց - պէս կ՛օգնեն ներգաղթի Հանգանակութեան։
Ի՞/Թչ է սպասում խեղն հայ ազգին. ուա՛ծ եւ այսօր Հրապարակաւ կը պաՀանԼենք մեր Հարկաւ, Համայնավար այգ պարոնները շատ
Միթէ կորո՞ւստ, ո՞չ փրկութիւն : ղեկավար ընկերներէն պա առել ա յ դ սեւՀ ողի թլէշ– լաւ գիտեն, թէ ներգաղթի իրական թշնամիները
Արձագանգը պատասխանում է . փր կութի՛ ւն • » • ուառականնե բուն զիմ ակը ։ իրաւական է որքան ո չ թէ Դաշնակցականներն են , այ/ անոնք, որ Դաշ.
Հանդիսականները լսում էին , ծափաՀարո ւմ հ– լռեցիք , աշխատելով սլտՀպանել ազգային միաս նակցականներու առֆեւ փակեցըն ու կը փակեն
յ ո ւս ա էէ ց ու խանդավառ գնում էրենց տները։ նականութիւնը ւ Երը եւ փ՛ո է անոնք ուզա՞ծ են Հայաստանի դռները– անոնք, որ ներգաղթը մ ի քոց
Հէմա անցած են այն լաւ օրերը ։ Հէմա ղէ– միասնականութեան պաՀ պան ո ւմ ք ։ Երբեք ։ Ան - ղարձուցին ու կը դարձնեն Դաշնակցութեան դէմ
ա ե նք , որ աօձագ անգր « փր 1ԼՈ ւթի՛ ւն » էր աս ո կեղծ միասնականութիւնը պիտի վտանգէր իրենց կատաղի կռիւ մղելու Համար– անոնք, որ աշխա -
որովՀետեւ Ա՛յղ բառն էր տ– ո ղավեր Լին դրուած եւ գոյութիւնը ։ Անոնք չեն կրնար շնչել առանց թլէշ֊ • տեցան եւ կ՚աշխատին ներգաղթի գո բծէն Հեռու
րանա սա եղծը աողէ վերելում էր գրած, որովՀետեւ նամութեան եւ խռովութեան ։ քրքրեցէք իրենց պաՀ ել Դաշնակցական մարմիններն ու գործիչնե ֊
Հաւաաում էր փրկութեան ՛ելուզում էր ,ոբամէնքբ պատմութիւնը ել կը Համոզուիք Հ բր • անոնք , որոնք աշխատեցան ու կ՚աշխատին ի.
Հաւասար ։Հէմա սաւառնակն ՛ո՛ւ թունաւոր կազըա– րենց կուսակցական մութ նպատակներուն ծ աո ա.
այս բառը տոզավերԼում կամենայ գնել, որովՀե Մ ենք , շարքայիններս խո րապէս յո լզուած մեր յնցնել ներգաղթը :
աեւ Հանրութեան մ է սլատկառազղու մ ասր կախ - դեկա վար նե բու լռութենէն , կը պաՀանԼենք անխը– Հարկաւ, Համայնավար չարախօսներէ լ111111
ծ ո ւմ է թէ գա ած է ար գէն իր փրկ ո ւթ է ւն\ր , իս կ նայ ձաղկեք անամօթ պոռոտախօսները *** լաւ գիտեն, թէ Հոն ուր իրենց ու իրենց խայտա
միւս մասը շուարած է թէ ա՛յս է փրկութիւնը։ Այս առթիւ կը յայտարարենք Հրապարակաւ բղէտ ուղեկիցներու ազգեցոլթիւնը տկար է ել
Նոր տարուան շեմքին–, որ յո յո ի էեմք է մարդ թէ Դաշնակցութիւնը Հշէֆ^եր չէ ունեցած , չունի ուր Դաշնակցական մարմիններ ու գործիչներ կըը֊
կութեան աչքում , նոյն Հարցումն եմ աալիս , բայց եւ չի կրնար ունենալ։ Մենք ունեցած՜ ենք եւ ու - ցած են գործօն գեր կատարել ներգաղթէ* Հ անդա
ոչ թէ մեբ ագգի , այլ բոլոր մանր ազգերի Համար , ն ինք ղեկավար ըն կերներ միայն , որոնք Հասարակ նակս ւթե ան մ ԷԼ, արգէւնքը միշտ քանի մը անգամ
որ կա՛մ ինքնավար ե մեզ նման , կա՛մ անկախ , զինուոր ի պէս յ ճաշակելով կրակն ու բոցը պայ - աւելի մեծ է եղած քան Հոն, ուր ասպարէզը Աքմ–
Ի՛՞նչ է ս սլաս ո ւմ նրանց * փրկութի՞ւն թէ կո ր ո ւս ւո ։ քար ե ց ան մեզ Հետ Հ աւասա ր Հայ աղա տա դրա կան բողԼովին մնացած է Համայնավարներուն եւ իրենց
Տաակապէս վեբԼին պատ՚եբազմի ընթացքին պայքարի ճամ բուն վրայ եւ ինկան Հերոսաբար ։ բարեկամներուն * Վկայ՝ ՝/• տլէֆ ո ր ն է տ ն , Տէթ -
ռազմ ա կան այնւգիսի գիւտեր եւ յար մ ա րաց ո ւմնեբ Մեր ներկայ ղեկավարներն ալ իրենց օրապաՀիկը Հ ––Հ , • ՜՛՝ ՝
Հանդերձ , ան՛–, րոյիթր
եզան , ոբ փոքր ա ռ դ ե բ ի Համ ար ա յլեւս անՀն՚աբ ին չարքաշ ա շիւ ատ ան քո վ վաստկելով Աակայն , ինչո ՛ւ այս բո լոր յէ գիտնալով Հան -
է կռուով իրաւունք շաՀել ։ Մի ժամանակ անկոխ տրտո՛ւն Լ իրենց ուսերս ւն վրայ կը կրեն մեր ազգի
Մենք շար - ղերձ՝ Համա յն ա վա բն ե ր ը կյուղեն անպա յմ ան Դաշ
մայռեր կային եւ մթին ձորեր , ուր թնդանօթր ամենակնճռուո եւ ամենածանր լուծը։ ֊ նակցութիւնը ներգաղթին թշնամի ներկայաց նե, »
գո ր ծե լ չէր կ ար ոգ եւ ուր ասլս տամբ՛ե ո ւ բռն ա– քայիններս երախտապարտ ենք մեբ ղեկավարնե շատ պարզ է : ք) րով Հ ե տ ե ւ կը խոր -
մերինին Պատասխանը
ւորը կառչած է ին Հ բացան ի եւ դրանով իսկ իբԱԲ բուն՛։ Ո՞ր կուսակցութիւնդ ունեցա՛ծ է
նման չարքաշ ու Համեստ ոեկավարնե ր * Մ իաժա– Հին, թէ այժմ ալ այդ կերպով կրնան վարկաբեկել
Հաւասար Հիմա սաւառնակն ու թունալո րկազյը ա– ման ա՛կ մենք Հպարտ ենք մեր աննկուն ղեկավար - ղա յն : Ջէ՞ որ Համա յնա-վարնեբու Համ ար ճշմ ար -
մենամոլթ որԼի մէԼ անդամ կարո՛ղ են խեղդել ա– նե րով: տութիւնը <<^»ռ ւրժո լական նախապաշարում՝^ մ ըն է
զատութիւնը ։ ՚Եբբ ատոմական ռումբը կարող է մ իայն ել թո յլատրելի է ո ելէ կեղծիք , որ կրնա լ
Հարիւր Հազարներ անշնչացնել , այլեւս ի՞նչ խօսք Ընկերներ,,Հ.3 Գն ա ս պա ր է զէ ի Լածազգի ազատա ւծառա յել իրենց ն պատ ակին ;
կարող է լինել ազատութեան մասին ; Մեծերն տն- գրական պայքարը վարելու եւ անոր իգձերը ի ր ա - Այգ է պատճառը^ նաեւ, որ այն Ժամանակա -
կ ախ ո ւ թ եան ձգտելով՝ գերեզմանած են փոքրերի գո բծելու Համար : Առանց աղգա յին իտէալի , ա– շբԼանթն– (1939 Օգոստոս 23 եւ 1941 8 ունիս 22)
ազատութ իւն՛լք : Հիմա միմիայն մ եծամեծնե րը կա ռանց այդ վսեմ ղաղաւիարի իրականացման,կեան երբ՛ քՏորՀրղային Միութիւնն ու Հիթլէրական
րող են շնչել , իսկ Հ՝փոքրերն ա1 յնքան , որքան թող քը անիմաստ է Դաշնակցական մարտիկին Համար։ Դերմ ան ի ան բար ե կամ է ին իրարու Հետ , Համա յ -
տան մեծ երը : Եւ որոլէՀետեւ չկայ մի Լա զգա յին Մեր կուսակցութիւնը ծնունդ է առած Հայ ժողո ն ա վա ր%երը աշխատեցան վարկաբեկել Դաշնակցա–
սլետութիւն եւ ուրեմն միԼաղգային մի սասա , ուս վոլրդի միսէն ել արիւնէն, անոր տառապանքներու կանտները՝ կոչելով մեզ անգլիական գործակալներ ։
տի մ անբերը կա խ ո ւած են մ եծերի քմ այքից * մ ին– եւ արցունքներու ծովէն , ոչ թէ բռնի պարտա - Ա յնուՀ ետ եւ , երբ Հիթչէրական Դերմ ան ի ան յար -.
չեւ ո՛ ւր եւ ի՛ն չսլէ ս թ ո յ լ տան ապրելու փոքբե ֊ դրուած օտաբէն * ձակեցաւ քՏորՀ իգային Միութեան վրսՏյ , Համա յ -
րին, մինչեւ ա՛յնտեղ եւ ա՛յնպէս կարող են շնչել։ Անոնք որ Մ * կէմալի Հետ գործակցելով կեն ֊ նավարներր իսկոյն մոռցան իրենց նախկին մե -
Աւլա սւ ո ւթեան ե ր աշխիքն ա յլեւս երկ ու կո ղմե ր ի .գանութիւն պարգեւեցին մտՀամերձ Թ՛ուբքիոյ, ա– ղադբանքյէ ել այս անգամ սկսան մեզ ներկայացնեք
ձեռքին՛ չէ* աքԼ մէմիայն մէկ կողմի ւ Փոքրի ստո նոնք որ երէկ դաշնագիր կը կնքէին Հիթլէբփ Հետ, էւբրեւ գերմանական կամ Հիթլէրական գործա -
րագրութիւնը ձեւ է մ իա յն ։ Ա եծերը մ ի շա կարող դուռ բանալով երկրորդ ՀամաշխաբՀային պատե կտիներ։ ՎերԼապէս , այժմ ալ, երբ Հիթլէրական
են Հինգերորդ ղօրամաս ստեղծել փոքրերի մէԼ, րազմին, այսօր, առանց ամչնալու ֆ տ շի ս սւ» կր Գերմանիան Լախ Լա խո ւա՛ծ է, Համայնավար Հայա
որովՀետեւ Հարուստ են եւ եթէ կամենան՝ կա– կււչեն մեզ ։ տառ թերթը նորէն կը փոխէ իր լեզուն եւ դարձեալ
բող են բնաԼնԼեյ ազգովին , որովՀետեւ ամենազօր Ընկերնե՛ր, ունւենալով մեր դիմաց բ՝ Հակառա մեզ կը դարձնէ «անգլիական գործակալներէ , բսե–
են։ փոքրի Հանդէպ • ԱշվսարՀն՛ ա՚յսպիսով շարժ 7. կորդներ որոնք ընդունակ են եւ պատրաստ ամէն լով՝ «Դաշնակցական կուսակցապետները արդէն
ւում է դէպի Համատարաւծ ստրկութիւն ։ Հէմա ոչ մէկ վայրկեան իրենց մորթը փոխելու քամէլիոնի կը ծառայեն Բրիտանական Կայսրութեան» : Աւե -
թէ առատութեան եւ անկախութեան , այլ յտ ր մա պէս , ան՚Հրաժեշտ է որ. մնանք միշտ արթուն ։
րաղ ո յն մ եծաւո ր ի խնդիր կարող է յար ուցւել ։ Մեր նշանախօսքը մէկ է , - ՈւՀ տանք Դաշ -
ԱշվսարՀն անցած է արդէն Համա՚շխաբՀայէն տն - նա կց ո ւթե ան , մեր ամբոզԼ նիւթական , ֆիզիքա\՝ , եւ անդիմակ թշնամիներուն Համար*
տեսութեան . Հայրենիքներ ր խաոնելում են իրար եւ կան եւ բա ր ո յա կան կարողութեամ բ : քԼարգււ Ո՛ւժ տանք Դաշնակց՛ութեան , Հաստատելու
ապաՀովոլթիւնյ§ դառնում է մեծագին ։ Աեծն ու պնենռ , , պատրաստււենք նոր ՚՚գււ* I րապըն Համար թէ մեր կուսակցութեան մ ԷԼ Լաբքերն ու
Հարուստը միայն կարող է ապաՀ ով էէնել* –փոքրը դենք յեղափոխական ոգին յ ղեկավարները կը գործեն ազատ եւ Հաւասար \ի -
ստէ պո ւած է ստորադաս վիճակում լինել։՝ Ոչ մի Ուժ տանք Դաշնակցութեան , անգամ մլՀ եւս բաւունքն երով , եւ– ոչ թէ իբրեւ անխօս կա մ ակտ -
մամանակ այնքան արդար ու ճշմարիտ չէ Հնչած ապացուցանելու Համար մեբճ՛ վճռական ո ւթի ւնը , տարնեբ , ինչպէս իրենց մէԼ։
Մ • Նալբանդեանի խօսքը , որքան Հիմա * «Ազա\ - Հաստատակամ ութիւն ը եւ միասնականութիւնը , Ո՛ ւ ժ ֊ տանք Դաւ՛ակցութեան , Համոզելու Հա
տոլթիւն սիրողին ա յս աշխարհը խիստ նեղ է% *. որոնք մղձաւանԼ մը դարձած են՝ բո լո րգիմակաւո ր մար թէ Դաչնակցութիւնր եղած է եւ կը մնայ Հս*$
Եւ զարՀուրելին ա յ ն է, որ լայնացնելու Հնար ազգի մարտական պաՀ ակը, բոլոր փոթորիկներու
չկայ Հ Աեծերի բռնութեան գէմ զօրաւոր միԼոցներ ււ։ ա ր ա ծ ւու մ : ԱպաՀ ովո ւթեան տաճարի շեմքին ժամանակ , բոլոր դիմակաւոր եւ դարանակալ թլՀչ–
պէտք են , որ կ ար ո ղ է միմի այն մ եծերից մի ու պէտք է խողխողուէ անձէ ել ազգի ազատութիւնը։ նամ ինե բու դիմաց * * .
րիշն ունենալ , այսինքն մէկ ուրիշ բռնաւոր ,բայց Աղա տա սէ րլՀ կարող է ապրել մեկուսի ել մ աՀա– /» պատասխան մեր պոռոտախօս Հակառա -
երբե՛ք փոքրերից մ է կը կամ մի քանիսը ։ Այս է նալ անպտուղ • իսկ Համակերպողն ապրել աղգո– կո րգԼ ե րոլ սեւ խաչակրութեան եւ վա յնասո լնին ,
պա տճ ա ռյէ , որ մ արգկութեան մ ե ծ ագո յն մ ասը իր վին ու յարատ եւել ; Մ թագնւգաՍծաՇ՜ եէնւ՜ ս ազատութեան Փարիզի Հ • 3 • Դ • «Ռ ո ստոմ» խում բը կ ատ ա ր ելով
անդրանկութիւնը ծա խած է մի ա\մ տն ո սպաթ ա - ճամ քթբանասեերըր\Ր* * ն ՝եա\ գռրռղմանուած Է, բայց չի մե իր առա Լին քայլը, կը նուիրէ Հ. Տ* Դ* Ֆոնտին
ռած* նա մի շունչ Է տիեզերական , Հզօր– եւ յա–
նով : 3000 ֆրանք , միաժամ տնակ էսոստանալով՝ ո՛ւժե
Արանից մի 30 40 տարի առաԼ կար մի զօրա ւերժագործ։ ք^այց Հիմա մթնած են իր ուղիները։ ղացնել եւ զարգացնել գաղափարական պայքարը*,
Համար * պէտք
ւոր ազդակ Հանրային կարծիքբ - ԱաՐգիկ^ /"/՚՜ Պէաք է Համակերպիլ,յարատեւելու ինչպէս եւ բարձրացնել իր անդամներու ազգային
յարութիւնը տես
զախում էին յանուն մարգկային բարձր դագա - է յարատեւել որ ա ղա տ ո ւթ ե ան եւ քաղաքական դաստիարակութիւնը *
փա րնե րի գատապատել բռնութիւնն ու անիրաւու նել կարենան Հետագաները։ Հ * Ց * Դ * «//*/*// /// ո մ» խումբը ա յս առթիւ կոչ
թիւնը ուր եւ պատաՀէր * եւ քաղաքական գոր Մարդկութ՛եան այսօրուան վարիչները գեռ մի կ՚ուղղէ բոլոր գաղութներ ո լ յ/ն կերներ ուն , Հրա -
ծիչներն աշխատում էին գէթ թզենու տերեւով վւոքր Հին կրթութեան մնացորդունին իրենց սրտի պարակ իԼնել նոյնանման՛ նշանաբաններով ՛եւ պա
ծածկել իրենց ամօթալի արարքը։ Հիմա մինչ այն մէԼ* նրանք իբր մանուկ մեծցած են Հնակիրթ ըն տասխաններով։ Թող մեր միամհական ու վճռա
աստիճան մթագնած է մարգոց իրաւական գիտակ֊ տանիքների ծոցում, ուստի գեռ մարգկային կեր կան կամքին աո Լեւ անդամ մը եւս կատաղութեան՝
ցոլթիւնր , որ աղղ֊եր են տեղաՀան լինում ՛ել Հա պարանք ունին եւ վարուելակերպ ։ Դոնէ արեւ ^ Ս ատ նո լին մեր ան արժան Հակառակս րգներ ը ։ ՚
զարներ են կոտ ո րւում առանց որ մ ի ձա յն բարձ մուտքն իր ճանկերը* ձեռնոցի մէԼ է պաՀ ում % ք*սկ ՈղԼ"՛յն , բոլոր այն ընկերներուն , որոնք ա -
րանայ յանուն մարդկութեան , իսկ եթէ խիզախի ի՞նչ պիտի լինին մեծ պատերազմի նախճիրներից ղա տ ա գր ա կան պա յքարէ մ ա րմնացում Հանդիսացող
բարձրանալ նա կը մնայ մի «ձայն բարբառոյ յա գուբս եկած մարդիկ, երբ վարիչ դառնան։ Ուս Դաշնակցութեան գրօշը պարզա՚ծ ճն ամէն տեղ^
նապատ ի» , նա չի կարոդ Հանրային ոյժ դառնալ տի՝ ասում են ՛սկիզբն է սրէւկաների էշխանութեան քաԼո ւթեամ բ եւ Հպարտութեամբ :
եւ կեանքի րնթացքը փոխել։ Մեծ պատերազմները եւ ոչ վախճանը։ Աակայն սրիկան չի կարոդ յա (Հառա՚Լ, յա ռա՛ Լ ընկերներ , մեր տատասկոտ
դռեՀ կաց րին մ ար դկո ւթի ւն,ը ։ րատեւ իշխել, մանաւանդ բռնաւոր սրիկան։ Պէաք ու փշոտ ճամ բով, գէպի մեր իտէաչներու իրակ ս/–
Ի՞նչ է իմաստն այս վայբերան ղ ատ ո ղու - է Համակերպիլ ժամանակէն եւ ազատութեան կայ– յմ ան բար ձոլն քը
Հայ էեողովոլրգր
թե անց , աղատ ութիւն ր դերեղմանուած է* փո-յէր ծր ան թեղած պաՀել : կսւրծում եմ այսպէս են՛ եւ անոր Հարազատ
ազդերը կը ոտ իււլ ււ ւ ին Համակերպիլ ստրկութեան , մտածում բոլոր փոքրերը՝ լին էն ինքնավար թէ զաւակը՝ Հ • 8 • Դաշնակցոլթիմնյլ , Հայրենիքի
մ տածելով ո ր ^ենթարկուին ^ փոքրագո ին չարիքի ։ անկախ * անվՀատ եւ անկաշառ զին ոլորը...
Բայց Հովանաւոր Հզօր տէրութեան թեւ^ը ձրի չի V ԱՂԲԱԼԵԱ՚Ն Հ. 8. Գ. «ՌՈԾՏՈՄ» նՈՒԱԲ
Fonւ ds A.R.A.M
ՏՐՏՄԱԿԱՆ Մեբ պատասխանը ԱՆԴԱՍՏԱՆ
ԱմթոխէւվաբԱԽաւԱ Նո)Ա կ ե ղ ծ ի ք ը , ա մ հ Ա տեղ
իձնյւոլնական թուականներ ին , կովկաոյւլմ ,
յեղափոխականները Էրը Հասոյթի աղբիւր կա դմա. Մեր անարժան Հակառակորդները նորէն շարժ
կերպում Էին .երեկոյթներ նշատուքի պատրուա ման մէԼ են դրած իրենց վաղեմի թունաւոր մեքե ԽԱ-բ Հայրենիք խմբագրականով մր կը
պատասխանէ անանց որ կը սգնին Դաշնակցութիւնը
կով, ուր յաճախ արտասանում Էին Գ . Բարխու. նան * Նորէն մԷԼաեգ են Հանած իրենց սիլւելի զէն– եւ Դաշնակցականները ներկայացնել «ներգաղթի
թշնամիներ» (22 Դեկտ՛եմբեր) . .
դարեանի մի բանաստեղծութիւնը՝ Արձագանգ : քերը մատնութիւն , լրտեսութիւն, զյ*պաբտու -
Բանաստեղծը Հայոց ազգի ապագայով մտաՀոգ՝ թիւն , սպառնալիք եւ ատելութիւն ; Եւ կլՀ փորձեն
շրշում Է մտամոլոր եւ յանկարծ բացագանչում Է– մոլորեցնել զանդուածնե ր ը։Դաւե ր որոնք բազմիցս . հհ Հարկաւ, Համայնավար Հայատառ, թերթի
Ա՜խ , երանի մէկն ,ինձ տար պատասխան Հ Ար. ձախողած են , շնորՀիլ մ եր կո ւս ա կց ութ ե ան ար - վարիչները շատ լաւ գիտեն , թէ Դաշնակցական .
ձա գան դե ասում է ՚ Ա՛ ո֊ պատասխան : հ)ատգա. թ ո ւն պ այքա րի ։ կը փորձ են մեբ իսկ շարքե բու ները ոչ միայն թշնամի չեն ներգաղթին , այլեւ ,
մախօ՛ս , ասում է բանաստեղծը, Հարցմունքիս մ ԷԼ շլիս թութ իւն ստեղծել, բաժնելով մեզ <Հշէֆ*>ե– Հակառակ իրենց դէմ եզաի բոլոր, զզոլելի ոտըն .
լաւ ուշ դարձրու; Հարցրո՛ւ, ասում է արձա. բու եւ Հ.շարքային՝^ներու։ ձգութիւններուն , թէ՛ բաբոյապէս եւ թէ՛ նիւթա.
գանգը : Եւ բանաստեղծը Հարցնում է . Մ եր Համբե ր ո ւթե ան բաժակը վաղուց է լեց - պէս կ՛օգնեն ներգաղթի Հանգանակութեան։
Ի՞/Թչ է սպասում խեղն հայ ազգին. ուա՛ծ եւ այսօր Հրապարակաւ կը պաՀանԼենք մեր Հարկաւ, Համայնավար այգ պարոնները շատ
Միթէ կորո՞ւստ, ո՞չ փրկութիւն : ղեկավար ընկերներէն պա առել ա յ դ սեւՀ ողի թլէշ– լաւ գիտեն, թէ ներգաղթի իրական թշնամիները
Արձագանգը պատասխանում է . փր կութի՛ ւն • » • ուառականնե բուն զիմ ակը ։ իրաւական է որքան ո չ թէ Դաշնակցականներն են , այ/ անոնք, որ Դաշ.
Հանդիսականները լսում էին , ծափաՀարո ւմ հ– լռեցիք , աշխատելով սլտՀպանել ազգային միաս նակցականներու առֆեւ փակեցըն ու կը փակեն
յ ո ւս ա էէ ց ու խանդավառ գնում էրենց տները։ նականութիւնը ւ Երը եւ փ՛ո է անոնք ուզա՞ծ են Հայաստանի դռները– անոնք, որ ներգաղթը մ ի քոց
Հէմա անցած են այն լաւ օրերը ։ Հէմա ղէ– միասնականութեան պաՀ պան ո ւմ ք ։ Երբեք ։ Ան - ղարձուցին ու կը դարձնեն Դաշնակցութեան դէմ
ա ե նք , որ աօձագ անգր « փր 1ԼՈ ւթի՛ ւն » էր աս ո կեղծ միասնականութիւնը պիտի վտանգէր իրենց կատաղի կռիւ մղելու Համար– անոնք, որ աշխա -
որովՀետեւ Ա՛յղ բառն էր տ– ո ղավեր Լին դրուած եւ գոյութիւնը ։ Անոնք չեն կրնար շնչել առանց թլէշ֊ • տեցան եւ կ՚աշխատին ներգաղթի գո բծէն Հեռու
րանա սա եղծը աողէ վերելում էր գրած, որովՀետեւ նամութեան եւ խռովութեան ։ քրքրեցէք իրենց պաՀ ել Դաշնակցական մարմիններն ու գործիչնե ֊
Հաւաաում էր փրկութեան ՛ելուզում էր ,ոբամէնքբ պատմութիւնը ել կը Համոզուիք Հ բր • անոնք , որոնք աշխատեցան ու կ՚աշխատին ի.
Հաւասար ։Հէմա սաւառնակն ՛ո՛ւ թունաւոր կազըա– րենց կուսակցական մութ նպատակներուն ծ աո ա.
այս բառը տոզավերԼում կամենայ գնել, որովՀե Մ ենք , շարքայիններս խո րապէս յո լզուած մեր յնցնել ներգաղթը :
աեւ Հանրութեան մ է սլատկառազղու մ ասր կախ - դեկա վար նե բու լռութենէն , կը պաՀանԼենք անխը– Հարկաւ, Համայնավար չարախօսներէ լ111111
ծ ո ւմ է թէ գա ած է ար գէն իր փրկ ո ւթ է ւն\ր , իս կ նայ ձաղկեք անամօթ պոռոտախօսները *** լաւ գիտեն, թէ Հոն ուր իրենց ու իրենց խայտա
միւս մասը շուարած է թէ ա՛յս է փրկութիւնը։ Այս առթիւ կը յայտարարենք Հրապարակաւ բղէտ ուղեկիցներու ազգեցոլթիւնը տկար է ել
Նոր տարուան շեմքին–, որ յո յո ի էեմք է մարդ թէ Դաշնակցութիւնը Հշէֆ^եր չէ ունեցած , չունի ուր Դաշնակցական մարմիններ ու գործիչներ կըը֊
կութեան աչքում , նոյն Հարցումն եմ աալիս , բայց եւ չի կրնար ունենալ։ Մենք ունեցած՜ ենք եւ ու - ցած են գործօն գեր կատարել ներգաղթէ* Հ անդա
ոչ թէ մեբ ագգի , այլ բոլոր մանր ազգերի Համար , ն ինք ղեկավար ըն կերներ միայն , որոնք Հասարակ նակս ւթե ան մ ԷԼ, արգէւնքը միշտ քանի մը անգամ
որ կա՛մ ինքնավար ե մեզ նման , կա՛մ անկախ , զինուոր ի պէս յ ճաշակելով կրակն ու բոցը պայ - աւելի մեծ է եղած քան Հոն, ուր ասպարէզը Աքմ–
Ի՛՞նչ է ս սլաս ո ւմ նրանց * փրկութի՞ւն թէ կո ր ո ւս ւո ։ քար ե ց ան մեզ Հետ Հ աւասա ր Հայ աղա տա դրա կան բողԼովին մնացած է Համայնավարներուն եւ իրենց
Տաակապէս վեբԼին պատ՚եբազմի ընթացքին պայքարի ճամ բուն վրայ եւ ինկան Հերոսաբար ։ բարեկամներուն * Վկայ՝ ՝/• տլէֆ ո ր ն է տ ն , Տէթ -
ռազմ ա կան այնւգիսի գիւտեր եւ յար մ ա րաց ո ւմնեբ Մեր ներկայ ղեկավարներն ալ իրենց օրապաՀիկը Հ ––Հ , • ՜՛՝ ՝
Հանդերձ , ան՛–, րոյիթր
եզան , ոբ փոքր ա ռ դ ե բ ի Համ ար ա յլեւս անՀն՚աբ ին չարքաշ ա շիւ ատ ան քո վ վաստկելով Աակայն , ինչո ՛ւ այս բո լոր յէ գիտնալով Հան -
է կռուով իրաւունք շաՀել ։ Մի ժամանակ անկոխ տրտո՛ւն Լ իրենց ուսերս ւն վրայ կը կրեն մեր ազգի
Մենք շար - ղերձ՝ Համա յն ա վա բն ե ր ը կյուղեն անպա յմ ան Դաշ
մայռեր կային եւ մթին ձորեր , ուր թնդանօթր ամենակնճռուո եւ ամենածանր լուծը։ ֊ նակցութիւնը ներգաղթին թշնամի ներկայաց նե, »
գո ր ծե լ չէր կ ար ոգ եւ ուր ասլս տամբ՛ե ո ւ բռն ա– քայիններս երախտապարտ ենք մեբ ղեկավարնե շատ պարզ է : ք) րով Հ ե տ ե ւ կը խոր -
մերինին Պատասխանը
ւորը կառչած է ին Հ բացան ի եւ դրանով իսկ իբԱԲ բուն՛։ Ո՞ր կուսակցութիւնդ ունեցա՛ծ է
նման չարքաշ ու Համեստ ոեկավարնե ր * Մ իաժա– Հին, թէ այժմ ալ այդ կերպով կրնան վարկաբեկել
Հաւասար Հիմա սաւառնակն ու թունալո րկազյը ա– ման ա՛կ մենք Հպարտ ենք մեր աննկուն ղեկավար - ղա յն : Ջէ՞ որ Համա յնա-վարնեբու Համ ար ճշմ ար -
մենամոլթ որԼի մէԼ անդամ կարո՛ղ են խեղդել ա– նե րով: տութիւնը <<^»ռ ւրժո լական նախապաշարում՝^ մ ըն է
զատութիւնը ։ ՚Եբբ ատոմական ռումբը կարող է մ իայն ել թո յլատրելի է ո ելէ կեղծիք , որ կրնա լ
Հարիւր Հազարներ անշնչացնել , այլեւս ի՞նչ խօսք Ընկերներ,,Հ.3 Գն ա ս պա ր է զէ ի Լածազգի ազատա ւծառա յել իրենց ն պատ ակին ;
կարող է լինել ազատութեան մասին ; Մեծերն տն- գրական պայքարը վարելու եւ անոր իգձերը ի ր ա - Այգ է պատճառը^ նաեւ, որ այն Ժամանակա -
կ ախ ո ւ թ եան ձգտելով՝ գերեզմանած են փոքրերի գո բծելու Համար : Առանց աղգա յին իտէալի , ա– շբԼանթն– (1939 Օգոստոս 23 եւ 1941 8 ունիս 22)
ազատութ իւն՛լք : Հիմա միմիայն մ եծամեծնե րը կա ռանց այդ վսեմ ղաղաւիարի իրականացման,կեան երբ՛ քՏորՀրղային Միութիւնն ու Հիթլէրական
րող են շնչել , իսկ Հ՝փոքրերն ա1 յնքան , որքան թող քը անիմաստ է Դաշնակցական մարտիկին Համար։ Դերմ ան ի ան բար ե կամ է ին իրարու Հետ , Համա յ -
տան մեծ երը : Եւ որոլէՀետեւ չկայ մի Լա զգա յին Մեր կուսակցութիւնը ծնունդ է առած Հայ ժողո ն ա վա ր%երը աշխատեցան վարկաբեկել Դաշնակցա–
սլետութիւն եւ ուրեմն միԼաղգային մի սասա , ուս վոլրդի միսէն ել արիւնէն, անոր տառապանքներու կանտները՝ կոչելով մեզ անգլիական գործակալներ ։
տի մ անբերը կա խ ո ւած են մ եծերի քմ այքից * մ ին– եւ արցունքներու ծովէն , ոչ թէ բռնի պարտա - Ա յնուՀ ետ եւ , երբ Հիթչէրական Դերմ ան ի ան յար -.
չեւ ո՛ ւր եւ ի՛ն չսլէ ս թ ո յ լ տան ապրելու փոքբե ֊ դրուած օտաբէն * ձակեցաւ քՏորՀ իգային Միութեան վրսՏյ , Համա յ -
րին, մինչեւ ա՛յնտեղ եւ ա՛յնպէս կարող են շնչել։ Անոնք որ Մ * կէմալի Հետ գործակցելով կեն ֊ նավարներր իսկոյն մոռցան իրենց նախկին մե -
Աւլա սւ ո ւթեան ե ր աշխիքն ա յլեւս երկ ու կո ղմե ր ի .գանութիւն պարգեւեցին մտՀամերձ Թ՛ուբքիոյ, ա– ղադբանքյէ ել այս անգամ սկսան մեզ ներկայացնեք
ձեռքին՛ չէ* աքԼ մէմիայն մէկ կողմի ւ Փոքրի ստո նոնք որ երէկ դաշնագիր կը կնքէին Հիթլէբփ Հետ, էւբրեւ գերմանական կամ Հիթլէրական գործա -
րագրութիւնը ձեւ է մ իա յն ։ Ա եծերը մ ի շա կարող դուռ բանալով երկրորդ ՀամաշխաբՀային պատե կտիներ։ ՎերԼապէս , այժմ ալ, երբ Հիթլէրական
են Հինգերորդ ղօրամաս ստեղծել փոքրերի մէԼ, րազմին, այսօր, առանց ամչնալու ֆ տ շի ս սւ» կր Գերմանիան Լախ Լա խո ւա՛ծ է, Համայնավար Հայա
որովՀետեւ Հարուստ են եւ եթէ կամենան՝ կա– կււչեն մեզ ։ տառ թերթը նորէն կը փոխէ իր լեզուն եւ դարձեալ
բող են բնաԼնԼեյ ազգովին , որովՀետեւ ամենազօր Ընկերնե՛ր, ունւենալով մեր դիմաց բ՝ Հակառա մեզ կը դարձնէ «անգլիական գործակալներէ , բսե–
են։ փոքրի Հանդէպ • ԱշվսարՀն՛ ա՚յսպիսով շարժ 7. կորդներ որոնք ընդունակ են եւ պատրաստ ամէն լով՝ «Դաշնակցական կուսակցապետները արդէն
ւում է դէպի Համատարաւծ ստրկութիւն ։ Հէմա ոչ մէկ վայրկեան իրենց մորթը փոխելու քամէլիոնի կը ծառայեն Բրիտանական Կայսրութեան» : Աւե -
թէ առատութեան եւ անկախութեան , այլ յտ ր մա պէս , ան՚Հրաժեշտ է որ. մնանք միշտ արթուն ։
րաղ ո յն մ եծաւո ր ի խնդիր կարող է յար ուցւել ։ Մեր նշանախօսքը մէկ է , - ՈւՀ տանք Դաշ -
ԱշվսարՀն անցած է արդէն Համա՚շխաբՀայէն տն - նա կց ո ւթե ան , մեր ամբոզԼ նիւթական , ֆիզիքա\՝ , եւ անդիմակ թշնամիներուն Համար*
տեսութեան . Հայրենիքներ ր խաոնելում են իրար եւ կան եւ բա ր ո յա կան կարողութեամ բ : քԼարգււ Ո՛ւժ տանք Դաշնակց՛ութեան , Հաստատելու
ապաՀովոլթիւնյ§ դառնում է մեծագին ։ Աեծն ու պնենռ , , պատրաստււենք նոր ՚՚գււ* I րապըն Համար թէ մեր կուսակցութեան մ ԷԼ Լաբքերն ու
Հարուստը միայն կարող է ապաՀ ով էէնել* –փոքրը դենք յեղափոխական ոգին յ ղեկավարները կը գործեն ազատ եւ Հաւասար \ի -
ստէ պո ւած է ստորադաս վիճակում լինել։՝ Ոչ մի Ուժ տանք Դաշնակցութեան , անգամ մլՀ եւս բաւունքն երով , եւ– ոչ թէ իբրեւ անխօս կա մ ակտ -
մամանակ այնքան արդար ու ճշմարիտ չէ Հնչած ապացուցանելու Համար մեբճ՛ վճռական ո ւթի ւնը , տարնեբ , ինչպէս իրենց մէԼ։
Մ • Նալբանդեանի խօսքը , որքան Հիմա * «Ազա\ - Հաստատակամ ութիւն ը եւ միասնականութիւնը , Ո՛ ւ ժ ֊ տանք Դաւ՛ակցութեան , Համոզելու Հա
տոլթիւն սիրողին ա յս աշխարհը խիստ նեղ է% *. որոնք մղձաւանԼ մը դարձած են՝ բո լո րգիմակաւո ր մար թէ Դաչնակցութիւնր եղած է եւ կը մնայ Հս*$
Եւ զարՀուրելին ա յ ն է, որ լայնացնելու Հնար ազգի մարտական պաՀ ակը, բոլոր փոթորիկներու
չկայ Հ Աեծերի բռնութեան գէմ զօրաւոր միԼոցներ ււ։ ա ր ա ծ ւու մ : ԱպաՀ ովո ւթեան տաճարի շեմքին ժամանակ , բոլոր դիմակաւոր եւ դարանակալ թլՀչ–
պէտք են , որ կ ար ո ղ է միմի այն մ եծերից մի ու պէտք է խողխողուէ անձէ ել ազգի ազատութիւնը։ նամ ինե բու դիմաց * * .
րիշն ունենալ , այսինքն մէկ ուրիշ բռնաւոր ,բայց Աղա տա սէ րլՀ կարող է ապրել մեկուսի ել մ աՀա– /» պատասխան մեր պոռոտախօս Հակառա -
երբե՛ք փոքրերից մ է կը կամ մի քանիսը ։ Այս է նալ անպտուղ • իսկ Համակերպողն ապրել աղգո– կո րգԼ ե րոլ սեւ խաչակրութեան եւ վա յնասո լնին ,
պա տճ ա ռյէ , որ մ արգկութեան մ ե ծ ագո յն մ ասը իր վին ու յարատ եւել ; Մ թագնւգաՍծաՇ՜ եէնւ՜ ս ազատութեան Փարիզի Հ • 3 • Դ • «Ռ ո ստոմ» խում բը կ ատ ա ր ելով
անդրանկութիւնը ծա խած է մի ա\մ տն ո սպաթ ա - ճամ քթբանասեերըր\Ր* * ն ՝եա\ գռրռղմանուած Է, բայց չի մե իր առա Լին քայլը, կը նուիրէ Հ. Տ* Դ* Ֆոնտին
ռած* նա մի շունչ Է տիեզերական , Հզօր– եւ յա–
նով : 3000 ֆրանք , միաժամ տնակ էսոստանալով՝ ո՛ւժե
Արանից մի 30 40 տարի առաԼ կար մի զօրա ւերժագործ։ ք^այց Հիմա մթնած են իր ուղիները։ ղացնել եւ զարգացնել գաղափարական պայքարը*,
Համար * պէտք
ւոր ազդակ Հանրային կարծիքբ - ԱաՐգիկ^ /"/՚՜ Պէաք է Համակերպիլ,յարատեւելու ինչպէս եւ բարձրացնել իր անդամներու ազգային
յարութիւնը տես
զախում էին յանուն մարգկային բարձր դագա - է յարատեւել որ ա ղա տ ո ւթ ե ան եւ քաղաքական դաստիարակութիւնը *
փա րնե րի գատապատել բռնութիւնն ու անիրաւու նել կարենան Հետագաները։ Հ * Ց * Դ * «//*/*// /// ո մ» խումբը ա յս առթիւ կոչ
թիւնը ուր եւ պատաՀէր * եւ քաղաքական գոր Մարդկութ՛եան այսօրուան վարիչները գեռ մի կ՚ուղղէ բոլոր գաղութներ ո լ յ/ն կերներ ուն , Հրա -
ծիչներն աշխատում էին գէթ թզենու տերեւով վւոքր Հին կրթութեան մնացորդունին իրենց սրտի պարակ իԼնել նոյնանման՛ նշանաբաններով ՛եւ պա
ծածկել իրենց ամօթալի արարքը։ Հիմա մինչ այն մէԼ* նրանք իբր մանուկ մեծցած են Հնակիրթ ըն տասխաններով։ Թող մեր միամհական ու վճռա
աստիճան մթագնած է մարգոց իրաւական գիտակ֊ տանիքների ծոցում, ուստի գեռ մարգկային կեր կան կամքին աո Լեւ անդամ մը եւս կատաղութեան՝
ցոլթիւնր , որ աղղ֊եր են տեղաՀան լինում ՛ել Հա պարանք ունին եւ վարուելակերպ ։ Դոնէ արեւ ^ Ս ատ նո լին մեր ան արժան Հակառակս րգներ ը ։ ՚
զարներ են կոտ ո րւում առանց որ մ ի ձա յն բարձ մուտքն իր ճանկերը* ձեռնոցի մէԼ է պաՀ ում % ք*սկ ՈղԼ"՛յն , բոլոր այն ընկերներուն , որոնք ա -
րանայ յանուն մարդկութեան , իսկ եթէ խիզախի ի՞նչ պիտի լինին մեծ պատերազմի նախճիրներից ղա տ ա գր ա կան պա յքարէ մ ա րմնացում Հանդիսացող
բարձրանալ նա կը մնայ մի «ձայն բարբառոյ յա գուբս եկած մարդիկ, երբ վարիչ դառնան։ Ուս Դաշնակցութեան գրօշը պարզա՚ծ ճն ամէն տեղ^
նապատ ի» , նա չի կարոդ Հանրային ոյժ դառնալ տի՝ ասում են ՛սկիզբն է սրէւկաների էշխանութեան քաԼո ւթեամ բ եւ Հպարտութեամբ :
եւ կեանքի րնթացքը փոխել։ Մեծ պատերազմները եւ ոչ վախճանը։ Աակայն սրիկան չի կարոդ յա (Հառա՚Լ, յա ռա՛ Լ ընկերներ , մեր տատասկոտ
դռեՀ կաց րին մ ար դկո ւթի ւն,ը ։ րատեւ իշխել, մանաւանդ բռնաւոր սրիկան։ Պէաք ու փշոտ ճամ բով, գէպի մեր իտէաչներու իրակ ս/–
Ի՞նչ է իմաստն այս վայբերան ղ ատ ո ղու - է Համակերպիլ ժամանակէն եւ ազատութեան կայ– յմ ան բար ձոլն քը
Հայ էեողովոլրգր
թե անց , աղատ ութիւն ր դերեղմանուած է* փո-յէր ծր ան թեղած պաՀել : կսւրծում եմ այսպէս են՛ եւ անոր Հարազատ
ազդերը կը ոտ իււլ ււ ւ ին Համակերպիլ ստրկութեան , մտածում բոլոր փոքրերը՝ լին էն ինքնավար թէ զաւակը՝ Հ • 8 • Դաշնակցոլթիմնյլ , Հայրենիքի
մ տածելով ո ր ^ենթարկուին ^ փոքրագո ին չարիքի ։ անկախ * անվՀատ եւ անկաշառ զին ոլորը...
Բայց Հովանաւոր Հզօր տէրութեան թեւ^ը ձրի չի V ԱՂԲԱԼԵԱ՚Ն Հ. 8. Գ. «ՌՈԾՏՈՄ» նՈՒԱԲ
Fonւ ds A.R.A.M