Page 79 - ARM_19-1947_01
P. 79
ՆԱՄԱԿ ԽՄՐԱԳՐՈԻԹԵԱԳ կութ եան •— կ*արմէ Հո* արձանագրել որ Հա յ
Ս*արզ* ԱիութիւնլՀ իր լաւագոյն խաղացողներէ
ՀԱՄԱՀԱՒԱ* ՊԱՏԱՍԽԱՆ ԹԱՏԵՐԱԿԱՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՄ կազմ ո ւած Ա * խումբր միշտ ալ գովռլի ե ռանգով
ՔՆՆԱԴԱՏՆԵՐՈՒՍ Հանած է Հ*Մ*Ը*Մ*փ գէՀ։
ԱՑՍՕՐՈՒԱՆ ԵՒ ՎԱ՚ԼՈՒԱՆ « Հ • Մ • Մ –ի Հայ^
կական խո ւմ բր կազմուած է զուտ Հայերէ * « *^կ^Լ\–*
ՎԻԷՆ , («3 առաքի) — Թատերական գեղեցիկ սեն . Հապա չ–՛*" չ գո լ ծ ունին իրենց խումբե րուն
Երկու տա՛րի է՝ Հանրութեան Հրամցուած է ն՛երկա յացում մշ կր սպասո ւէր ՜ Վիէ ն ի գաղութի մէք ՖրաԼ սաց ի երր , ԼեՀ եր ր եւ Ալմեր քացիները * •
բազմաթիւ դեաՀատանք ու քն կողմէ : Եւ աՀա, Ֆր* կապոյտ Խաչի մասւտճիւղի * 6-ուՏՓւա– \ 9ին, Հ – Մ՛՜Ը՛ Մ ի Բ • խումբք
նադատութիւն իրարու յա^որգեցին , Հրապարակով նախաձեռ^ ո ւթ ե ա մ բ ա յղ շատ սպա ս ո ւած՜ ներ կա մրցեցաւ Հ. Մ \Մ • ի Բ • խում բին , դէմ ել 5 1
թէ առանձնապէս : յացումը տեղի ունեցաւ կիրակի , \^)/Յունոլա - պարաուհցաւ , թերեւս անտեղի սպառնալիքներու
Եթէ ամէն մէկու ըսածին կէտ առ կէտ պա րին, առանց մ եհ ահ ախս ել չռնգալից ազղերոլ : տակ : Թղթակից 1947
տասխանեմ՝ Հարկ կ՚ըլլայ գիրք մ շ գրել։ Ներկայացուեցաւ Հքիրվանզատէի <&Ջար Ո - ԿՈՒՍԱԿՑԱԿԱՆ ԿԵԱՆ֊Բ
Մէկն ը՛սաւ՝ ՍասՈՆնակաԱ՚ք մեծարմ֊էք գործ գի»Լ • քաղաքիս Սէրքլբ կաթոլիկ "Բ*"^՛".* ռլ՜Բ տե
է–, միւսն րսաւ՝ անարժ՜էք էէ Մէկն րսաւ. Հրաշա ղի ունեցաւ ներկայացումէ , թերեւս ա յս ՛քերծին
լիք մրն է, ուրիշ մը՝ սքանչելի է ։ Ոմանք ըսին՝ տարին ե բուն՛– այզքա՚և բազմութիւն տեսած չէր ։ ՀԱԼԱՆՍ Յունուար \6ին, Եչ՛ իրիկուն տե–
մը կաղմ ակեր պո ւած
մեր Ազգային Աւետարա՛նն է, ուրիշ մը թէ խա Իրապէս ասեղ ձգելու տեգ չկա ր Հ Գե րա կատար - զի ունեցաւ բանախօսութիւն
կողմէ :
նութպանի գործ է : Մէկն ըսաւ՝ ան ո ր մասին կար ները ամէնքն ալ սիրողներ Տէսինէն, քանք չէին Հ. 3– Գ– ՇԲչ– կոմիտէին
ծիք յայտնել սրբապղծութիւն է, ուրիշներ թէ էսն ա յած լա ւա գո յն կե րպով բեմ ա գրելու Հյիր վան– Օէուան բանախօսը, ընկեր Գ* Իփէքեան երկու
կոթողական անմաՀ գործ է X Մէկն ըսաւ գիտա զատէի այգ ին ա ան ե կան յո ւղի չ տ րամք է մամ իսօսեցալ, նիւթ ունենալով « Հ • 3* Ղ՝ * Գ^ՐՐ
կան արժէք չունի, ուրիշներ էսին՝ Ակադեմական Գիմ ԳանիԷլշ (Պ * Տէր Պօղոսեան) ւ Ոսկանբ՝ արտասաՀմանի մ է ի> X Րազմաթիւ անՀեբքելի ա–
տշխատտն ք է : Մէկն ըսաւ՝ վիպական Հիւսուածքէ (Ն– ւրեան) , Աժն ան՝ (Տիկին Մ * Կարւ ՚պ.է պացբէ յցնեբո վ վւաստեց թէ Հ* 3 * Գաշնակցոլթիւ—
զուրկ է, ուրիշն՛եր թէ՝ գիշերներ լուսցուցինք եան) , ՋաւաՀիրը՝ (Օր* Վ * Խռրէնեան ) եւ էթու - ն ր ամէն գնո վ կը քան ա յ վառ պաՀել Հ այրենաս ի–
վէ՛գի Ալէս մէկ շունչով լափեցինք գրուածքը ։Մէկ" շանը՝ (Տիկին Ա* Պոյաճեան) չէին կր՛նար աւելի ր ո ւթեան ոգին նոր սե բունդին մ էք : Ան լմ ան 26
ալ թէ կր նախանձ^մ որ ես չեմ անոր Հեղինակը՛: լաքող կերպով ապրի՛լ բեմին վբայ* Գովելի եւ քա– տարի պա յքարած է արտասաՀմ ան ի մէք , փբկե լու
Մէկն ըսաւ՝ բանաստեղծական կառոլցուածք չու քալե ր ե լի ՛էին բո լո ր գ եր ակատ արն երբ մ եծ թէ Համ ար մեր ազատատենչ մ ո զո վո ւր դը ապազգայ -
նի, միւսր* ամէնէն. Հեղինակաւս րը զայն բաղդա փ՚՚քր : նացումէ Հ Եւ, իրրեւ լուսատու քաՀբ մեր ցեղին է
տեց Ֆիյ՚գուսիի Շահնալքէ^յ, Հետ։ Հ – Մ– Ը– Մ փ մցոււՐնհրը Յունուարի՝ըն - ան վւաիոիս կը պա,ՀԷ իր ուղին Հայկ * Գատի նաեւ,
Համաձայնեցէ՛ք, բարեկամնե՛ր , Համաձայնե թացքին Վիէնի Հ. Մ– Ը– Մ-ի երկու խում բերը մշակոյթին Հա%դէպ : ՀՀՅ ա ռա ք^> ի սիւնակները պի
ցէ՛ք •• Ձեզմէ ո՛՛ր մէկուն ըսածն է ՍասոՆ՚նակաՑք : ունեցան շատ կարեւոր մրցումներ ,եւ գրեթէ միշտ տի՛ լեցուէին, եթէ ղրի առնէի այդ տարրական
ԱշխարՀիս ամէնէն զմայլելի ԴիւցազՂ ավէպն ու - լաւագոյն արդիւնքներով պսակուած Հ Յունուար ճ շմ ա րտութ իւննե րը %
նինք ։ Գիտնանք գնաՀատել զայն : \2ի առաւօտուն , կրտսերներու խումբը , Հ *Մ *Ը * Այս առթիւ կարդ մը Հարցումներ ուղղուեցան
ըն կեր բան ա խօսին , որ պատասխանեց մ ի առ մի ,
Բիծ եթէ փնտռենք՝ Արե՛ւն ալ բիծ ունի Հ Մ Հի սեփական դաշտին՝ վրա լ մրցեցաւ Օս11ւՈՏ^ (0. գոՀաց՚ւ ելով բոլորը :
ՉԻԹՈԻՆԻ ^.Տ.0.Օ.Լ.) Համապատասխան խումրին դէմ : Ա՝եր
կարգապաՀ եւ մարտական ոգիով դաստիարակ -
ուած տղաքը արժանաւոր յաղթան ակով մը , 3 1 Յաքորգ օրլլ, Ուրբաթ , Շրք* կոմիտէն թէյա–
գուբս ելան դա շտ էն :
ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱԿԱՆ ԵՐԵԿՈՅԹ ՄԸ սեղան մը սարքած էր ԱՀ ա ր ոն ե ան Ակում բին մ էք ,
իսկ կէս օրէն վեր1\ նմանապէս Հ. Մ • Ը– Մի ի պատիւ ընկեր իփէքեանի : Ներկա յ էբ խուռն
դա շտ ին վրա յ , տեղի ուձւեցալ ախո յ են ական կաբե բազմ ութիւն մը : 0 րուան սեղանապետ ը , ոն կե ր Գ •
Անցեալ Շբ. իրիկուն (18 Յունուար) «8ոյսր լս ր մրցումը Հ. Ա* Ը* Մ *ի Ա* խումբին բնդդէմ ՝^ ի րէ § եան կա րդ մը բացատ բութ ի ւն\ե ր տուաւ աղ–
կրկնուեցաւ յաքողոլ -
թեամբ : Ե՚նայի սրաՀին մէք ն՛ոյն Հայ Ա այ զ* Աիութեան (Ս. Տ. առաքին եւ զօ - գտյի՚ն բն թաց ի՚կ գո բծեբոլ մ աս ին * Պ * Լեւոն Տէր
... բացած խումրին * Աարգիսեանի քանի մը իմաստալի՛ց խօսքերը մեծ
Այս յաքողոլթեան առաքին պատճառն այն է ալեւորութիւն ստեղծեցին *
որ երիտասարդ ումհր են բոլոր դերակատարները X Խ աղը կա՛ն ոն ա ւո բ ան ցաւ , առանց անախո րմ Գեղա րուեստական բաժն ին կը մ ասնա կցէին
մի՚քադէպի X, Թէեւ դատաւորը (սպանիացի) աւելի
Հաս՛արակութեան եւ մամուլին կ՚իյնայ քաքալեբել Հ * Մ * Մ *ի շատեր X Մ ա սնտւո րտպէ ս շն ո րՀ աւո րե լի են Տիկին
Հաճո յ ա կա տ ա րո ւթ ի ւն ցոյց կուտար
նման ճ ի դերը : Աակտւաթիւ չեն նոր սերունդին . իՀերղ^կեան եւ Զ * Գասեան որո՛նք իրենց անուշ
Մ իա յն թէ մ րցւմ ի արդիւնքը եղաւ \ 1 , ին չ որ ձայ՛ներով
մ Էք ան՛ոնք որ կբ Հ ետաքրքր ո լին Հա յ կա կան մ շա կր թնդացնէին սրաՀը*. Կ* Խաչի կողմէ
շատ Հաճելի չանցաւ կարգ մը մարգոց եւ կար քան ի մլՀ խօսք ըրաւ Տ ի^էին կօշկակար եան , ո րուն
կո յթով , ուրեմն կրկնակի գովելի Է ձեռնարկը :
ծես թէ սգաւոր Հեռացան՛ դաշտէն , յետ՚ոյ իրենց մրաքան ա շի/ատ ութ ի ւնը խիստ գնաՀատելի
.Ըսենք անմիքապէս Որ մեծ Հաճոյքով լսեցինք էx
սեւ մաղձ բ յանձնելու Համար սպիտակ թուղթին
ա յ Գ հ 1՚հհւո՚^1Ո\ ^ա>(նահ.՚1՛^ երդը եւ բանաստեղծու- Ապա խօսեցաւ (նկեր իփէքեան , Հրաւիրելով
եւ ապա Հիւրընկալ թերթին որ Հասարակաց բե ֊
թիւն ր նոր բեր անն եբո լ մէք * եւ բանսաբ– •որ իւրաքանչիւր Դաշնակցական Հետեւի մեր կու ֊
րՀտ+ն՝ է դարձեր , սուտի՛, նախատինքի
սակցոլթեան &՜րագիը կանոնագրին % Թելադրեց
1 Ավտտասանութեան Համար առաքին տեղր կը բռ–
նէր օր * Խ տը՚շեան ր յա յանգութիւն մը եղաւ * բայց միշտ փարած մնալ մեր քա զ ա քա կան –արդար գա -
ինչո^ւ միայն ֆրանսերէն կ՚արտասանէ * Հթատ լաւ $)րանսուՀի՝ մը փոխարինեց պարով, ինչ ո՛ր ան տին , կարգապաՀոլթեամբ ու Համեբաշխ՛ութեամբ
առոգանութիւն ունի պ * քիուբէն Տէր Ասլան եան : ՚յմե ) լէբ–– մա րմ ին տա լու Համ ար ան ո ր : 3 արգելի բն կե րը
Կ՚ը սպասենք
Արտասանեցին նաեւ օր՝ *՝ք՝օճաման եան ՝Հ օր *՛ Մատ– յաքորգ երեկոյիմձ. եր՚ոլն՝ վստաՀ վեր քացուց իր խօսքերը ք Գա շն ակց ո ւթի՛ւնը ներկա
թէոսեան եւ օր * Պ ա զի կե ան : Երգ՚ով իրենց մ աս - որ մի շտ աւելի խնամ քով եւ աւելի փո րձտռու - յացնելով իբրեւ աննկուն առաքն՚ոբդ մլէ ՛որ ունի
նակցութիւնը բերին օր * Ատոմեան ել օր • Աճէմ– թեամբ ՛պիտի կազմակերպուին ան՛ոնք : Ա ասն աւո ր անսասան Հաւատք եւ կամք :
եան որոնք արդէն ծան օթ են , ինչպէս եւ պ • Սե– շնորՀ աւո բոլթիւԼներ պ* (հ * Տէր Աս լանեան ի որ Ա*աբսէյլէն Տիկին Ե • Յակոբեան գեղեցիկ սա
տէֆճեան ել՜ա* Աարտինեան • Օր* Առաքելեան եթէ չեմ սխալիր այս անգամ առանձին աշխատե ւքավա ր մը նուի րե ց ԱՀա րհն եան Ակումբին : Հ/նոբ -
դաշնակի վրայ նուադեց Նազպարը եւ ուրիշ երկու ցաւ այս երեկոյթի պատրաստութեան Համար* Հակալութ իւններ ;
էլտոբներ Հ Օր* ՏիւյմԷճեան բացակայ ՐԱաԼո1է^ Ներկայ Թղթակից
ՆԻՒԹԵՐ 7 ՀԱՄԱՐ Հ րդա յին քա ր ո զո ւթե ան Հ ն ա ր ա լո ր ո ւթ ի ւն՛ը վրայ կովկասեան ազգեր էն «միքնորմ» պետութիւն
ՊԱՏՄՈՒԹԵԱՆ
ա յ դ թաթար ցեղերու մ իք" ռռ*Լ : Ապա շատ բաց. մը, թուրք Հովանփի տակ , կովկասի մէք * * *
կերպով ան ըսաւ ինծ ի , որ Հետագային՛ կովկաս - ԱաՀմետակա\ն\ ազգեր էն այլ զօրաւոր պետ ու ֊
թիւն մը՝ Կասպից ծ՚ո՚վ^ն դէպի արեւելք . .
Ծ՚հծակշիո– փաստարոպքԽ եան մողովհւրդն երր կաբելի պիտի րլլաբ խմբեք
(ԹՈՒՐՔԻԱՆ
միքն որմ պետութե՛ան մը մ էք , եւ Հասկցուց , որ
ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԵՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻՆ) նաեւ Կասպից ծովէն դէպի արեւելք կրնար ստեղ ԱաՀմետական այ։ զօրաւոր պետութիւն մըն
՛ծ ուի լ թաթաբական ուբ\իշ անկախ պետութիւն ալ դէպի Հիւսիս , մինչեւ Վոլկայի մի քին ափերը* *
Մ\ի՚նչ այս մինչ այն կը Հասնի Յունիս 22ք եւ մըն ալ » : Եւ այս բոլորը միշտ եւ անխափանօրէն թուրք
կը սկսի գերմանեւռուս պատերազմը * Թուրք ղի ւան ա գէ տ ին ակն արկը՝ Անդրկասպ «իսորՀրդական^ն երռլ • քազաքական եւ մշակոլ ^
եան երկրին , ուր Խ * Մ ի ո ւթե ան քնախաձեռնոլ– թայի՛ն վերին գե կավարութեա\Լ\ր տակ ։
Գերման ղէ՚ևքի սկզբնական յա քողութ իւններ ր թ եամ բ Հինգ մաՀ մ ետ տկաւ ա1 կախ պե տ ո ւթ իւններ Ուրիշներու ախորմակը ուտելով կը բացոկի ,
Կը թեւաւորէն Թուրքիան * ստեղծուած են , Թուրքմենիստան , Ուղպեքիս ֊ մինչ թուրք վարիչներու ախորմակը առանց ուտե
, քաղաքիս -
Տակաւին պատերազմի երկրորդ ամիսը չբոլո .տանգ Տաճվ. կիստան ( Խըրիսըգիստան լու իսկ բացուահ էր արդէն յ
րած՝՝ Փափըն 1941 Օգոստոս 5 թուական ով կը տե– տան յ Այսպէս , Համաթուրանական Հին ու ծանօթ
զո լղտ -
գեկադրէ իր նախարարին Պ եր լին * ՛ճիշդ նոյն օրերուն, 1941՛/՛ Օգոստոսին , ՛ո լզ ֊ երազնւերը, գերման զէնքի յաքոգութեանց
Հ՝ԼէգոՔ*
« Լաւատեղեակ անձ մբ կր յա յանէ .՚— Նկատի ղո– կի ինք թուրք դեսպանը Պերլինի մէք՝ կերետէ՝ Հեռ , վերստին յարութիւն կ՚առնէին * . .
առնելով (իուսիոյ յա քո զո ւթի ւնները Ո*ոլսիոյ մէք, քիոլսիոյ պարտութեա\հ պարադային \իր բարեկամ Թուրքոյ մէչ :
թուրք կառավարական շրքանակներբ սկսած են ա– Գե րմ աններէն կր պաՀանքէ ր Պտքուն , ամ բոզք I՝ ա յց շտ րո լնակենք յ
՚֊ելի Հետաքրքբոլիլ ճակատագրովբ իրե՛նց ա՛յն՛ Խ՛ո րՀ րգա յին Աղրպէ յճա՚Լը ու նաեւ այն շրքաննւե - նշանակալից պարագայ մը :
ցեղակիցներ՛ու, որոնք կը գտնուին ռուսեւթուրք րը* որո'1 ք «Արեւելքէն սաՀմանակից են Թ-ուրքիոյ, Խօսելով Թ՝ո ւըքիո յ աշիսարՀաաենչ ցան կոլ -
սաՀմանին այն կողմը, մ ան աւանդ ճակատաղբովր միեչել Կասպից ծով » : թ ի ւնն ե ր ո ւ մ ասին դէպի կովկասեան՛ Աորպէ յճան ,
ազբպէյճանեան Թաթարնեբու Հ Ն-ոյլնՀարցե րո ւն ՜անդրադառնալով՝ Փալիըն Փափոն՝ Պերլին ուգգած իր 1941 Օգոստոս 5 տեղե
իր
ՀձԱյս շր քանակէ երր, ըստ երեւոյթին՛, տրամա 1941 0 ղո ս տ ո ս ին էնկիւբի էն կը տեղեկագրէր կագրին կը կցէր Հետեւեալ չափազանց ուշագրաւ
դիր են դառնալու \ 91 &/ ն դէպքերուն եւ կը փա - կառավարութեան * տողերը»
փաքին Թուրքիոյ կցել ա յզ շրքանը* ման՛աւանդ «Աակայն Թուրքիոյ բաղձանքներ ր երբեք չեն
բաղ
Պաքոլի թանդարմէք քարիւգավայրերը »: Հին չ կը վերա բերի արեւելեան թուրք մողո -
Փափընի «լաւատեղեակ անձ՝ֆը ^— բացառու - վոլրդն ե րուն , բացառո լթեամ բ Աղրպէ յճանի , նոյնանար բուն, իսկ արեւելեան՛ Թաթարնեբու
թիւն չէր : մ եբձ - վո լկեան Թուրքերս ւն , Թաթա րնե րուն , ձանքներուն Հետ՚ֆ ։
Գերման արտաքին գործոց նաիսարարի տեղա– Թ ո ւր քմ էննե ր ո ւն եւա յլն , ապա արդի թուրք կա Գերման դեսպանը , իբ ունեցած գաղտնի տե -
պաՀր՝ Վեյցղեքըր՝ 1941 Օգոստոս 5 թուականով ռավարական շյրքանակ՜ւ ե բու ծր ագի բները կր յան ղե կութ ի ւնն եր ը Հ՛ի մ առնե յով ստացո ւա՛ծ , ան -
Հետեւեալ քուշատոմսը կը ներկայացնէր իբ նա - գին այդ մողովու բդնե բոլ Համախմ՛բումին սեփա– շս ւշտ , թաթար արմաԼ աՀ աւատ աղբի լ րնե րէ , .
խարաբին՝ քիիպէնտրոփի • կա). * արտաքնապէս անկախ , ա րե ւե լա թ ի ւր ք պե - կ^լղար Հեղինակաւս րապէս վկայելու, որ Հարե -
Հ Այսօր թուրք դեսպան յւ (Պ եր լինի) ինծի ներ– տութեա^ մր մէք* ուր քաղաքական եւ մշակութա– ւելեան Թաթարիներն իսկ դէմ են Թուրքիոյ տի .
կայացուց իր դեսպանատան նոր խորՀբգակաՆը։ ւին «խո րՀ րդակա֊Հֆ* ե րու զ եր ը վե ր ա սլաՀ ո ւած րակալո ւթեան >՛ րենց երկրին վրայ ;
Այս ՚իերքինր անմիքապէս խօսակցութիւն բացաւ սլհսղ՛ ր։ լա ք սա կա յն ա րեւմ տեան Թո ւ րքե րուն՚ֆ : Զար չէր Փափընի այս յիշեցումշ իր կառա -
ք^ուրք ծագում ով այն ս ա Հ մ ան ա մ ե ր ձ ցե գերու մ ա– Առատութեան եղջիւրէն կը յարգէին Թուրքիոյ վարութեան ։
•• •
սին , որոնք կը բնակին խորՀրգային Հողերու վը– աշխարՀատենչ ծրագիրնեբր մէք * . .
բա յ X Ան իմ ուշադրութիւնը Հրաւիրեց Հակախոր– Թուրքիան . . . Պաքուի (4) (Եար .)
Fonds A.R.A.M
Ս*արզ* ԱիութիւնլՀ իր լաւագոյն խաղացողներէ
ՀԱՄԱՀԱՒԱ* ՊԱՏԱՍԽԱՆ ԹԱՏԵՐԱԿԱՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՄ կազմ ո ւած Ա * խումբր միշտ ալ գովռլի ե ռանգով
ՔՆՆԱԴԱՏՆԵՐՈՒՍ Հանած է Հ*Մ*Ը*Մ*փ գէՀ։
ԱՑՍՕՐՈՒԱՆ ԵՒ ՎԱ՚ԼՈՒԱՆ « Հ • Մ • Մ –ի Հայ^
կական խո ւմ բր կազմուած է զուտ Հայերէ * « *^կ^Լ\–*
ՎԻԷՆ , («3 առաքի) — Թատերական գեղեցիկ սեն . Հապա չ–՛*" չ գո լ ծ ունին իրենց խումբե րուն
Երկու տա՛րի է՝ Հանրութեան Հրամցուած է ն՛երկա յացում մշ կր սպասո ւէր ՜ Վիէ ն ի գաղութի մէք ՖրաԼ սաց ի երր , ԼեՀ եր ր եւ Ալմեր քացիները * •
բազմաթիւ դեաՀատանք ու քն կողմէ : Եւ աՀա, Ֆր* կապոյտ Խաչի մասւտճիւղի * 6-ուՏՓւա– \ 9ին, Հ – Մ՛՜Ը՛ Մ ի Բ • խումբք
նադատութիւն իրարու յա^որգեցին , Հրապարակով նախաձեռ^ ո ւթ ե ա մ բ ա յղ շատ սպա ս ո ւած՜ ներ կա մրցեցաւ Հ. Մ \Մ • ի Բ • խում բին , դէմ ել 5 1
թէ առանձնապէս : յացումը տեղի ունեցաւ կիրակի , \^)/Յունոլա - պարաուհցաւ , թերեւս անտեղի սպառնալիքներու
Եթէ ամէն մէկու ըսածին կէտ առ կէտ պա րին, առանց մ եհ ահ ախս ել չռնգալից ազղերոլ : տակ : Թղթակից 1947
տասխանեմ՝ Հարկ կ՚ըլլայ գիրք մ շ գրել։ Ներկայացուեցաւ Հքիրվանզատէի <&Ջար Ո - ԿՈՒՍԱԿՑԱԿԱՆ ԿԵԱՆ֊Բ
Մէկն ը՛սաւ՝ ՍասՈՆնակաԱ՚ք մեծարմ֊էք գործ գի»Լ • քաղաքիս Սէրքլբ կաթոլիկ "Բ*"^՛".* ռլ՜Բ տե
է–, միւսն րսաւ՝ անարժ՜էք էէ Մէկն րսաւ. Հրաշա ղի ունեցաւ ներկայացումէ , թերեւս ա յս ՛քերծին
լիք մրն է, ուրիշ մը՝ սքանչելի է ։ Ոմանք ըսին՝ տարին ե բուն՛– այզքա՚և բազմութիւն տեսած չէր ։ ՀԱԼԱՆՍ Յունուար \6ին, Եչ՛ իրիկուն տե–
մը կաղմ ակեր պո ւած
մեր Ազգային Աւետարա՛նն է, ուրիշ մը թէ խա Իրապէս ասեղ ձգելու տեգ չկա ր Հ Գե րա կատար - զի ունեցաւ բանախօսութիւն
կողմէ :
նութպանի գործ է : Մէկն ըսաւ՝ ան ո ր մասին կար ները ամէնքն ալ սիրողներ Տէսինէն, քանք չէին Հ. 3– Գ– ՇԲչ– կոմիտէին
ծիք յայտնել սրբապղծութիւն է, ուրիշներ թէ էսն ա յած լա ւա գո յն կե րպով բեմ ա գրելու Հյիր վան– Օէուան բանախօսը, ընկեր Գ* Իփէքեան երկու
կոթողական անմաՀ գործ է X Մէկն ըսաւ գիտա զատէի այգ ին ա ան ե կան յո ւղի չ տ րամք է մամ իսօսեցալ, նիւթ ունենալով « Հ • 3* Ղ՝ * Գ^ՐՐ
կան արժէք չունի, ուրիշներ էսին՝ Ակադեմական Գիմ ԳանիԷլշ (Պ * Տէր Պօղոսեան) ւ Ոսկանբ՝ արտասաՀմանի մ է ի> X Րազմաթիւ անՀեբքելի ա–
տշխատտն ք է : Մէկն ըսաւ՝ վիպական Հիւսուածքէ (Ն– ւրեան) , Աժն ան՝ (Տիկին Մ * Կարւ ՚պ.է պացբէ յցնեբո վ վւաստեց թէ Հ* 3 * Գաշնակցոլթիւ—
զուրկ է, ուրիշն՛եր թէ՝ գիշերներ լուսցուցինք եան) , ՋաւաՀիրը՝ (Օր* Վ * Խռրէնեան ) եւ էթու - ն ր ամէն գնո վ կը քան ա յ վառ պաՀել Հ այրենաս ի–
վէ՛գի Ալէս մէկ շունչով լափեցինք գրուածքը ։Մէկ" շանը՝ (Տիկին Ա* Պոյաճեան) չէին կր՛նար աւելի ր ո ւթեան ոգին նոր սե բունդին մ էք : Ան լմ ան 26
ալ թէ կր նախանձ^մ որ ես չեմ անոր Հեղինակը՛: լաքող կերպով ապրի՛լ բեմին վբայ* Գովելի եւ քա– տարի պա յքարած է արտասաՀմ ան ի մէք , փբկե լու
Մէկն ըսաւ՝ բանաստեղծական կառոլցուածք չու քալե ր ե լի ՛էին բո լո ր գ եր ակատ արն երբ մ եծ թէ Համ ար մեր ազատատենչ մ ո զո վո ւր դը ապազգայ -
նի, միւսր* ամէնէն. Հեղինակաւս րը զայն բաղդա փ՚՚քր : նացումէ Հ Եւ, իրրեւ լուսատու քաՀբ մեր ցեղին է
տեց Ֆիյ՚գուսիի Շահնալքէ^յ, Հետ։ Հ – Մ– Ը– Մ փ մցոււՐնհրը Յունուարի՝ըն - ան վւաիոիս կը պա,ՀԷ իր ուղին Հայկ * Գատի նաեւ,
Համաձայնեցէ՛ք, բարեկամնե՛ր , Համաձայնե թացքին Վիէնի Հ. Մ– Ը– Մ-ի երկու խում բերը մշակոյթին Հա%դէպ : ՀՀՅ ա ռա ք^> ի սիւնակները պի
ցէ՛ք •• Ձեզմէ ո՛՛ր մէկուն ըսածն է ՍասոՆ՚նակաՑք : ունեցան շատ կարեւոր մրցումներ ,եւ գրեթէ միշտ տի՛ լեցուէին, եթէ ղրի առնէի այդ տարրական
ԱշխարՀիս ամէնէն զմայլելի ԴիւցազՂ ավէպն ու - լաւագոյն արդիւնքներով պսակուած Հ Յունուար ճ շմ ա րտութ իւննե րը %
նինք ։ Գիտնանք գնաՀատել զայն : \2ի առաւօտուն , կրտսերներու խումբը , Հ *Մ *Ը * Այս առթիւ կարդ մը Հարցումներ ուղղուեցան
ըն կեր բան ա խօսին , որ պատասխանեց մ ի առ մի ,
Բիծ եթէ փնտռենք՝ Արե՛ւն ալ բիծ ունի Հ Մ Հի սեփական դաշտին՝ վրա լ մրցեցաւ Օս11ւՈՏ^ (0. գոՀաց՚ւ ելով բոլորը :
ՉԻԹՈԻՆԻ ^.Տ.0.Օ.Լ.) Համապատասխան խումրին դէմ : Ա՝եր
կարգապաՀ եւ մարտական ոգիով դաստիարակ -
ուած տղաքը արժանաւոր յաղթան ակով մը , 3 1 Յաքորգ օրլլ, Ուրբաթ , Շրք* կոմիտէն թէյա–
գուբս ելան դա շտ էն :
ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱԿԱՆ ԵՐԵԿՈՅԹ ՄԸ սեղան մը սարքած էր ԱՀ ա ր ոն ե ան Ակում բին մ էք ,
իսկ կէս օրէն վեր1\ նմանապէս Հ. Մ • Ը– Մի ի պատիւ ընկեր իփէքեանի : Ներկա յ էբ խուռն
դա շտ ին վրա յ , տեղի ուձւեցալ ախո յ են ական կաբե բազմ ութիւն մը : 0 րուան սեղանապետ ը , ոն կե ր Գ •
Անցեալ Շբ. իրիկուն (18 Յունուար) «8ոյսր լս ր մրցումը Հ. Ա* Ը* Մ *ի Ա* խումբին բնդդէմ ՝^ ի րէ § եան կա րդ մը բացատ բութ ի ւն\ե ր տուաւ աղ–
կրկնուեցաւ յաքողոլ -
թեամբ : Ե՚նայի սրաՀին մէք ն՛ոյն Հայ Ա այ զ* Աիութեան (Ս. Տ. առաքին եւ զօ - գտյի՚ն բն թաց ի՚կ գո բծեբոլ մ աս ին * Պ * Լեւոն Տէր
... բացած խումրին * Աարգիսեանի քանի մը իմաստալի՛ց խօսքերը մեծ
Այս յաքողոլթեան առաքին պատճառն այն է ալեւորութիւն ստեղծեցին *
որ երիտասարդ ումհր են բոլոր դերակատարները X Խ աղը կա՛ն ոն ա ւո բ ան ցաւ , առանց անախո րմ Գեղա րուեստական բաժն ին կը մ ասնա կցէին
մի՚քադէպի X, Թէեւ դատաւորը (սպանիացի) աւելի
Հաս՛արակութեան եւ մամուլին կ՚իյնայ քաքալեբել Հ * Մ * Մ *ի շատեր X Մ ա սնտւո րտպէ ս շն ո րՀ աւո րե լի են Տիկին
Հաճո յ ա կա տ ա րո ւթ ի ւն ցոյց կուտար
նման ճ ի դերը : Աակտւաթիւ չեն նոր սերունդին . իՀերղ^կեան եւ Զ * Գասեան որո՛նք իրենց անուշ
Մ իա յն թէ մ րցւմ ի արդիւնքը եղաւ \ 1 , ին չ որ ձայ՛ներով
մ Էք ան՛ոնք որ կբ Հ ետաքրքր ո լին Հա յ կա կան մ շա կր թնդացնէին սրաՀը*. Կ* Խաչի կողմէ
շատ Հաճելի չանցաւ կարգ մը մարգոց եւ կար քան ի մլՀ խօսք ըրաւ Տ ի^էին կօշկակար եան , ո րուն
կո յթով , ուրեմն կրկնակի գովելի Է ձեռնարկը :
ծես թէ սգաւոր Հեռացան՛ դաշտէն , յետ՚ոյ իրենց մրաքան ա շի/ատ ութ ի ւնը խիստ գնաՀատելի
.Ըսենք անմիքապէս Որ մեծ Հաճոյքով լսեցինք էx
սեւ մաղձ բ յանձնելու Համար սպիտակ թուղթին
ա յ Գ հ 1՚հհւո՚^1Ո\ ^ա>(նահ.՚1՛^ երդը եւ բանաստեղծու- Ապա խօսեցաւ (նկեր իփէքեան , Հրաւիրելով
եւ ապա Հիւրընկալ թերթին որ Հասարակաց բե ֊
թիւն ր նոր բեր անն եբո լ մէք * եւ բանսաբ– •որ իւրաքանչիւր Դաշնակցական Հետեւի մեր կու ֊
րՀտ+ն՝ է դարձեր , սուտի՛, նախատինքի
սակցոլթեան &՜րագիը կանոնագրին % Թելադրեց
1 Ավտտասանութեան Համար առաքին տեղր կը բռ–
նէր օր * Խ տը՚շեան ր յա յանգութիւն մը եղաւ * բայց միշտ փարած մնալ մեր քա զ ա քա կան –արդար գա -
ինչո^ւ միայն ֆրանսերէն կ՚արտասանէ * Հթատ լաւ $)րանսուՀի՝ մը փոխարինեց պարով, ինչ ո՛ր ան տին , կարգապաՀոլթեամբ ու Համեբաշխ՛ութեամբ
առոգանութիւն ունի պ * քիուբէն Տէր Ասլան եան : ՚յմե ) լէբ–– մա րմ ին տա լու Համ ար ան ո ր : 3 արգելի բն կե րը
Կ՚ը սպասենք
Արտասանեցին նաեւ օր՝ *՝ք՝օճաման եան ՝Հ օր *՛ Մատ– յաքորգ երեկոյիմձ. եր՚ոլն՝ վստաՀ վեր քացուց իր խօսքերը ք Գա շն ակց ո ւթի՛ւնը ներկա
թէոսեան եւ օր * Պ ա զի կե ան : Երգ՚ով իրենց մ աս - որ մի շտ աւելի խնամ քով եւ աւելի փո րձտռու - յացնելով իբրեւ աննկուն առաքն՚ոբդ մլէ ՛որ ունի
նակցութիւնը բերին օր * Ատոմեան ել օր • Աճէմ– թեամբ ՛պիտի կազմակերպուին ան՛ոնք : Ա ասն աւո ր անսասան Հաւատք եւ կամք :
եան որոնք արդէն ծան օթ են , ինչպէս եւ պ • Սե– շնորՀ աւո բոլթիւԼներ պ* (հ * Տէր Աս լանեան ի որ Ա*աբսէյլէն Տիկին Ե • Յակոբեան գեղեցիկ սա
տէֆճեան ել՜ա* Աարտինեան • Օր* Առաքելեան եթէ չեմ սխալիր այս անգամ առանձին աշխատե ւքավա ր մը նուի րե ց ԱՀա րհն եան Ակումբին : Հ/նոբ -
դաշնակի վրայ նուադեց Նազպարը եւ ուրիշ երկու ցաւ այս երեկոյթի պատրաստութեան Համար* Հակալութ իւններ ;
էլտոբներ Հ Օր* ՏիւյմԷճեան բացակայ ՐԱաԼո1է^ Ներկայ Թղթակից
ՆԻՒԹԵՐ 7 ՀԱՄԱՐ Հ րդա յին քա ր ո զո ւթե ան Հ ն ա ր ա լո ր ո ւթ ի ւն՛ը վրայ կովկասեան ազգեր էն «միքնորմ» պետութիւն
ՊԱՏՄՈՒԹԵԱՆ
ա յ դ թաթար ցեղերու մ իք" ռռ*Լ : Ապա շատ բաց. մը, թուրք Հովանփի տակ , կովկասի մէք * * *
կերպով ան ըսաւ ինծ ի , որ Հետագային՛ կովկաս - ԱաՀմետակա\ն\ ազգեր էն այլ զօրաւոր պետ ու ֊
թիւն մը՝ Կասպից ծ՚ո՚վ^ն դէպի արեւելք . .
Ծ՚հծակշիո– փաստարոպքԽ եան մողովհւրդն երր կաբելի պիտի րլլաբ խմբեք
(ԹՈՒՐՔԻԱՆ
միքն որմ պետութե՛ան մը մ էք , եւ Հասկցուց , որ
ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԵՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻՆ) նաեւ Կասպից ծովէն դէպի արեւելք կրնար ստեղ ԱաՀմետական այ։ զօրաւոր պետութիւն մըն
՛ծ ուի լ թաթաբական ուբ\իշ անկախ պետութիւն ալ դէպի Հիւսիս , մինչեւ Վոլկայի մի քին ափերը* *
Մ\ի՚նչ այս մինչ այն կը Հասնի Յունիս 22ք եւ մըն ալ » : Եւ այս բոլորը միշտ եւ անխափանօրէն թուրք
կը սկսի գերմանեւռուս պատերազմը * Թուրք ղի ւան ա գէ տ ին ակն արկը՝ Անդրկասպ «իսորՀրդական^ն երռլ • քազաքական եւ մշակոլ ^
եան երկրին , ուր Խ * Մ ի ո ւթե ան քնախաձեռնոլ– թայի՛ն վերին գե կավարութեա\Լ\ր տակ ։
Գերման ղէ՚ևքի սկզբնական յա քողութ իւններ ր թ եամ բ Հինգ մաՀ մ ետ տկաւ ա1 կախ պե տ ո ւթ իւններ Ուրիշներու ախորմակը ուտելով կը բացոկի ,
Կը թեւաւորէն Թուրքիան * ստեղծուած են , Թուրքմենիստան , Ուղպեքիս ֊ մինչ թուրք վարիչներու ախորմակը առանց ուտե
, քաղաքիս -
Տակաւին պատերազմի երկրորդ ամիսը չբոլո .տանգ Տաճվ. կիստան ( Խըրիսըգիստան լու իսկ բացուահ էր արդէն յ
րած՝՝ Փափըն 1941 Օգոստոս 5 թուական ով կը տե– տան յ Այսպէս , Համաթուրանական Հին ու ծանօթ
զո լղտ -
գեկադրէ իր նախարարին Պ եր լին * ՛ճիշդ նոյն օրերուն, 1941՛/՛ Օգոստոսին , ՛ո լզ ֊ երազնւերը, գերման զէնքի յաքոգութեանց
Հ՝ԼէգոՔ*
« Լաւատեղեակ անձ մբ կր յա յանէ .՚— Նկատի ղո– կի ինք թուրք դեսպանը Պերլինի մէք՝ կերետէ՝ Հեռ , վերստին յարութիւն կ՚առնէին * . .
առնելով (իուսիոյ յա քո զո ւթի ւնները Ո*ոլսիոյ մէք, քիոլսիոյ պարտութեա\հ պարադային \իր բարեկամ Թուրքոյ մէչ :
թուրք կառավարական շրքանակներբ սկսած են ա– Գե րմ աններէն կր պաՀանքէ ր Պտքուն , ամ բոզք I՝ ա յց շտ րո լնակենք յ
՚֊ելի Հետաքրքբոլիլ ճակատագրովբ իրե՛նց ա՛յն՛ Խ՛ո րՀ րգա յին Աղրպէ յճա՚Լը ու նաեւ այն շրքաննւե - նշանակալից պարագայ մը :
ցեղակիցներ՛ու, որոնք կը գտնուին ռուսեւթուրք րը* որո'1 ք «Արեւելքէն սաՀմանակից են Թ-ուրքիոյ, Խօսելով Թ՝ո ւըքիո յ աշիսարՀաաենչ ցան կոլ -
սաՀմանին այն կողմը, մ ան աւանդ ճակատաղբովր միեչել Կասպից ծով » : թ ի ւնն ե ր ո ւ մ ասին դէպի կովկասեան՛ Աորպէ յճան ,
ազբպէյճանեան Թաթարնեբու Հ Ն-ոյլնՀարցե րո ւն ՜անդրադառնալով՝ Փալիըն Փափոն՝ Պերլին ուգգած իր 1941 Օգոստոս 5 տեղե
իր
ՀձԱյս շր քանակէ երր, ըստ երեւոյթին՛, տրամա 1941 0 ղո ս տ ո ս ին էնկիւբի էն կը տեղեկագրէր կագրին կը կցէր Հետեւեալ չափազանց ուշագրաւ
դիր են դառնալու \ 91 &/ ն դէպքերուն եւ կը փա - կառավարութեան * տողերը»
փաքին Թուրքիոյ կցել ա յզ շրքանը* ման՛աւանդ «Աակայն Թուրքիոյ բաղձանքներ ր երբեք չեն
բաղ
Պաքոլի թանդարմէք քարիւգավայրերը »: Հին չ կը վերա բերի արեւելեան թուրք մողո -
Փափընի «լաւատեղեակ անձ՝ֆը ^— բացառու - վոլրդն ե րուն , բացառո լթեամ բ Աղրպէ յճանի , նոյնանար բուն, իսկ արեւելեան՛ Թաթարնեբու
թիւն չէր : մ եբձ - վո լկեան Թուրքերս ւն , Թաթա րնե րուն , ձանքներուն Հետ՚ֆ ։
Գերման արտաքին գործոց նաիսարարի տեղա– Թ ո ւր քմ էննե ր ո ւն եւա յլն , ապա արդի թուրք կա Գերման դեսպանը , իբ ունեցած գաղտնի տե -
պաՀր՝ Վեյցղեքըր՝ 1941 Օգոստոս 5 թուականով ռավարական շյրքանակ՜ւ ե բու ծր ագի բները կր յան ղե կութ ի ւնն եր ը Հ՛ի մ առնե յով ստացո ւա՛ծ , ան -
Հետեւեալ քուշատոմսը կը ներկայացնէր իբ նա - գին այդ մողովու բդնե բոլ Համախմ՛բումին սեփա– շս ւշտ , թաթար արմաԼ աՀ աւատ աղբի լ րնե րէ , .
խարաբին՝ քիիպէնտրոփի • կա). * արտաքնապէս անկախ , ա րե ւե լա թ ի ւր ք պե - կ^լղար Հեղինակաւս րապէս վկայելու, որ Հարե -
Հ Այսօր թուրք դեսպան յւ (Պ եր լինի) ինծի ներ– տութեա^ մր մէք* ուր քաղաքական եւ մշակութա– ւելեան Թաթարիներն իսկ դէմ են Թուրքիոյ տի .
կայացուց իր դեսպանատան նոր խորՀբգակաՆը։ ւին «խո րՀ րդակա֊Հֆ* ե րու զ եր ը վե ր ա սլաՀ ո ւած րակալո ւթեան >՛ րենց երկրին վրայ ;
Այս ՚իերքինր անմիքապէս խօսակցութիւն բացաւ սլհսղ՛ ր։ լա ք սա կա յն ա րեւմ տեան Թո ւ րքե րուն՚ֆ : Զար չէր Փափընի այս յիշեցումշ իր կառա -
ք^ուրք ծագում ով այն ս ա Հ մ ան ա մ ե ր ձ ցե գերու մ ա– Առատութեան եղջիւրէն կը յարգէին Թուրքիոյ վարութեան ։
•• •
սին , որոնք կը բնակին խորՀրգային Հողերու վը– աշխարՀատենչ ծրագիրնեբր մէք * . .
բա յ X Ան իմ ուշադրութիւնը Հրաւիրեց Հակախոր– Թուրքիան . . . Պաքուի (4) (Եար .)
Fonds A.R.A.M
