Page 51 - ARM_19-1947_01
P. 51
ԱՆ Գ ԱՍ ՏԱ Ն բաբ վարելու նհրգաղթի Հանգան ակո՛ւթ էւն ը X նութիւններ Հայրենակից Պ՛ Աամսոն Զթչիհանի եւ
Գէհ բա խտաբար , բացէ Բ ա լիֆոբն ի ա յէն , Տէթբոյէ֊ Օր֊ ԱնաՀիտ կրանեանի կողմէ։ Ջութակ մր Հայ
թէն եւ ուր էշ քանէ մը փոքրիկ Վայրերէ ւ Բարե րենակից կարապետ Պօղոսեանէւ, պարերգ մը
Նեպաղթի ԽԱգաԱակոՆթիւԱը գործականէ վարիչները ջանացէն ն>ո յնէսկ Գա շ - դարձեալ դպրոցի, աղջիկներէն : Մեներգ մը Օր՛
ն ա կց ա կան ծանօթ գէմքերը Հեռու պաՀել Հանգա - ԱրբուՀի Գապատայեանէ % Բոլորն ալ յաֆող էին :
նակէչ յ ան ձն ա խ ո ւմբերէն՛ : Գժ բա խտաբար , Բարե Յետոյ բեմ եկաւ վարփչ մարմնոյ կողմէն Հայ
«Հայրենիք» հհտհւհալ խււրհրդածութ–իՆ1ն1նհրը գործականի շրջանակին մօտիկ Հակագաշնակցա ֊ րենակից Աիմօն Ա՝ աՀա ես եան եւ քանի մը խօսք ը–
կ՚ըսէ այս խորւոգրով խմբագրականի մը մէջ (15 կան տարրերը Հակադաշնակցական պայքարի եւ սալ Վերաշի՚նացի չոլրշ^Հ
Դեկաեմբեը) . զրպարտութեանց առիթ գարձ՚ոլցին ներգաղթի Գեղարուեստ ական բամինին կէսին, Վ. Վար -՝
Ներգաղթի մէկ մ էլէոնէ Հ անգան ա կոււթի ւնը ն ե բ կա յ քէմ փէյնը * ՚)՚ժ բա խտա բա ր , վերջապէս , գան եան եւ Ս արգիս Աս ատ ուր եան ս\իբա յօմար ի–
կբ մօտենայ Էբ յւս^ոգ վախճանէն : չափազանց ծանր անդրադաբձումնե բ ունեցան րենց մասնակցութիւնը բերին տ աւո ւլ֊ղո լռն այ՛ո վ :
Ընթերցող Հասա բ ակութն ան աւշադբո\ւթֆնէն ներգաղթէ Հետ կապուած ծանօթ տխոլր ՝ոլ դըր ֊ Հայրենակից կարապետ Պօդ՛71֊՝֊*–՜1**֊*֊՝ ՈՐ Իր՝ չ \ ո ։ ֊ ի ^ ա -
էվրէսլեցաԼ , անշուշտ , ա յն պերճախօս էրուշու ֊ գռէչ իրադարձն ւթիլԼները Աոլրէոյ , Լէբա-նանէ , կով մասնակցած էր մինչեւ վերՀ, Հազար ֆրանք
թէ՚-նը, \ո ր մեծ՜ագոյն արդիւնքը ս ա ա ց ո ւե ո ա ւ այն Տուն աս տան ի եւ Պարսկաստանի մէջ X ալ միութեան նտլիրեց : իսկ Անսուրեան եղբայր
վայրերու մէջ, ու,բ Բարեգործականէ վար՛իչները Մ իթէ0 կաբելի է կասկած իլ ՝ռր՝ եթէ ներգաղ ները որաՀը տրամադրեցին ս\ի րայօմար :-—
ոգ^մա ութ էւե է էն ունեցած գործօն մասեակցո լ - թը մ իջոց չգար ձո ւէ բ Հակադաշնակցական պա յ ֊ Ջիր֊ւււնի
թեան Հբաւէբելու նաեւ Դաշնակցական յայսւնի քարի Համ ար եւ եթէ Հ ա կա գա շն ա կց ա կան խմ բակ– Հ. Մ– Ը. Մ.Ը ՄԱՐԱԷՅԼԻ ՄՀՋ
դ է մ քեր եւ. եամակիրնեյւ : Այսպէս էր, որ բացառէկ ցութիւնները, փոխանակ, թշնա մո՛ւթ իւն ց՝ո յց. տա -
յա^ոգութէլն է ունեցած Հանգանակս ւթիւնբ Լոս լու գէպի Գաչնտկցութիւնր , գէթ ներգաղթի սի ՜՜
Աֆճելէսի , Ֆրէզնոյէ , ՝Բալէֆորնէոյ միւս քաղաք– բո յն , ժամանակի մր Համար Հրաժարէին Գաշ - ՄԱՐԱԷՅԼ— Միութեանս ֆութպոլէ զ ասա -
նեբոլ եւ Տէթբոյթէ մէջ, ուր յայանէ Գաշնակցա– նակցոլթ իւն ը քայքայելու իրենց ազգավնաս ճի ֊ խօսական եբկրորդ Հաւաքսյթը տեղէ ունեցաւ
կաննեբու դերը եղած է ո շ մ էա յն՝ գործօն) աձ1. գեր էն եւ ջանա յ էն ձեռք ձ եռքի տ ո ւա ծ աշխատի ք ՛ուրբաթ Հոծ մարզակա՛ն բազմութեան մը ներկա -
նոյնիսկ գեկավար՚ոգ ; Գաշնակցո լթեան Հետ , նո յնքան ժամանակս լայ յոլթեամբ , այս անգամսլան, դասախօսն էբ 01^աբ1Շ
Արդարեւ, եթէ ՝Բալիֆոբնիոյ մէջ Արփաքսաչո մ էջ ա մեր՛ի կաՀայ դա գութը դիւրոլթեամ բ պիտի շ1շ յ\1^Տ6ւ11շ// նշանաւոր աէ6ա&Ա0Ոշէ1 վեըջապաՀը ,
Աեդրակեանը ե՛ւ կարգ մր ուրիշ Գա շնա կցական տար ոչ՚թէ մէկ , ա՛յլ քանի մը միլիոն տոլար ;
ընկերներ ել Համակիրներ թէ նիւթապէս ֆւ թէ Լեզուաբան ֆրանսացին՛ իր անձնական փոր -
բաբոյապէս չնոլիբուէէն ներգաղթի Հան՛գանակու ձառոլթեան օր ինակնե րով բացատրեց ա յն ամէն\
թեան , արդէւնքը սպասուածէն ոչ թէ եբկո\լ ան - ՑԱ8ՆԷՐ ԳԱՒԱՌԷՆ ֆութպօլի ձեւակերպութ իւններ ը որ կրնային
գամ ալելէ , այլ Հաւանաբար սպասուածէն ալ շատ գործադրուիլ մբցումնեբու բնթացքին լաւ ագո յն
պակաս պէաէ է^էէաՐ՛ Նոյնը կաբելի է ըսել Տիթ– ՄԱՆՈՒԿՆԵՐՈՒ ՀԱՆԳԷՍԸ ֆութպօլի խագաբկոլթիւն մը ունենալու Համար ,
\րո յթի մ ասին, ուր մ եր ընկերնե բ Տիբս՛ն Փաշա - օրինակներ տուաւ Աւստբիացի , չէքոսլովաք եւ
լեան ՜եւ կուպեռնէկ թ՛ան արճեան իրենց բացառիկ անգլիական մ՛ե՛ծ խում բերաւ խաղար կո ւթեանց տե
ճիգերով մեծապէս ն՚պաստեցէն Հանգանակութեան ՓՈՆ ՏԸ-ՇԷՐԻՒԻ, 12 Յունուար Աթանօզի սակէտներէն եւ այնպիսի խրատներով մագձնիսա
փայլուն յաջողութեան : Հայր* Միութիւնը Հանդէս մը սարքած էր մա ֊ ցուց Հ* Մ՛Ը* Մ ՛ի մարզիկները ՛որ մէկ ժամ դա
Ա յս կա պակց ո՚լթեամ բ աւելորդ չէ Հոս արձա նոլկներուն. Համար, Տունտւաբ 4ին Աինէ՚մա Վա - սախօսս ւթ են էն՛, վերջ տղաքը չէին ռւղեր բաժնու\իլ։
նագրել, ււ ր միայն ՝Բ ա լիֆոբն իան տուած է մօա ռիէթէի մէջ : Ներկա յ էր խուռն բազմութիւն ^մ ը X ՝՝ Այ ս երկր որդ դասախօ ս՛ու թի ւ\նբ ա ւելի ար -
300.000 տոլար եւ, եթէ ա յգ գումարին ՛քրայ աւել Հանդէսը րաց ո ւե ց ա ւ փոքրիկ%երու խմբեբգո վ ւՕր֊ ղիւնաւոբ դարձաւ եւ կրկին 2 2 Հաւասար ար -
ցնենք Տ իթրո յթ՜է մ էջ Հ ա ւա քո ւած աւելի քան 110 Հուան նախագաՀ Պ * 0 * ԱՀ ար ոն ե ան, բացատրեց գիւնք մը ձեռք ձգեցին մեր տղաքը ^իրա–^ի °Ր *
Հագար տոլարը , գուբս կուգա յ , որ միա յն ա/Գ Ա իհւթեանս նպատակը եւ օգնութիւնը չքաւոր •֊. ուտն ֆութպօլի մըցումներ՚ոլն մէջ, Ս. Տ. &ՈԱՇց16^
վայրերու մէջ Հանգանակուածը կը կազմէ մէկ մի– նեբոլն, դպրոցին եւ գաղութին • Տետոյ՛ կարգով դէմ Շօսբշ <1շ Րո՜^ՑՈՇՇ/՛ խաղարկութեան առթիւ ,
լիո՚ն սրի 40 7 կո Աը արտասանեցին շատ մը փոքրիկներ Հայերէն գեզե– մինչդեռ մարզական լրաղիրները Հ * Մ * Ը * Մ ՛ին՛
Պէաք կաՓ լ ըսելու, թէ որքան աւելի մեծ պի– ցիկ Հնչումներով; Ատեփան Գասպարեան նուա -. սլաբտո ւթ ի ւնը կը գ՛ո ւշա կ է էն ; քօ աղար կութ է ւնը՛
՚ աի ըլլար Բարեգործականի ներ կա յ Հանգանակա- գեց գեզեցփկ մեներգ մը Հ Գագարի միջոցին մ իո լ^– չափազանց դժուար եղաւ Ա՛էութեանս մարգիկնե ֊
թեան ընդՀ ան ո ւր արդիւնքը , եթէ ա յս երկրի բո ֊ թեան կոզմ է նախըն թբ իք բաժնուեցաւ Հարիւր - րուն Համար քանդէ երկու ժամ անրնդՀատ ճաՀիճի
լոր շրջաններու եւ քաղաքն ե ր՝ոլ մ էջ ալ Բարեգոր յիսունէ աւելի դպրոցական բոլոր աշակերտնե - վեր ածուած դա շտի մը մ էջ կը խազա յէն> X
ծականի վարիչները իմ ա ս տ ո ւթ ի ւն ո լնենա յին բուն։ Հանդէսը փտկոլ֊եցալ ազ աքներո՚լ, խմբեր -
•գոՎւ ՆախագաՀ ը միութեան կոզմ է շն ո րՀ ակտ լու- ֆրանսական խումբէն Հանդէսատեսնեբը ամէն
սերտ օր էն գործակցելու Գ աչն ա կցական ծանօթ թիւն յայտնելով ն եր կան ե ր ո ւն , յորդոր եց միշա մՒ1"ՑԻ ԿԸ դիմէին Հ. Մ • Ը– Մ-ի մարզիկները
դ է մքերու Հ ետ ; վաու պաՀելոլ ազգ* ոգին ել մայրենի լեզուն X Հ յտուսաՀատեցնելու , ՚ սակայն է դերեւ ելաւ էբենց
Գժ բա խտա բար , Բարեգործականի կեդբ . *Լ ա ր - 8 • Մ • Պիչաքսհա1ն պոռչտուքները֊ եւ ան՛գամ մը եւս Հ * Մ * Ը * Մ ՛ր
շո ւթ՛իւնը ան ցետ լ տաբի մերժեց րնգո ւէւի լ Հ . Հ$ . ց՚՚յց տուաւ էբ մարզական բարձր ՚ոդէն եւ անիսո ր -
Գա տնակցութեան Ամերիկայի կեգր* կոմիտէի ԲԱԼՈՒԻ ՀԱՐԱԱՆԻ-ԲԸ ա ա կե լի կամքը ։Ա՚ րցումէն վերջ շնո րՀաւորոլթեան
բնդ–
պաշտօնական առաջարկը Համագազութային արժանացաւ 1^61՚1ձ.ո/՛՛ Հ ա յ մարզասէր Հանգիստ ֊
Հանուբ մարմ՛ին մը կազմակերպելու ՛եւ Հ ա ւա քա ԿԱՌՏԱՆ, 11 (յ ո ւնո լա ո (յապաղած) Բա ֊ կաններէն էւ նոյնիսկ ֆրանսական խումլվին վա ֊
լաՀովտի Վերաշինաց Ա՛ ի ո ւ թե ան Կ ա րա ան՝ ի մաս ֊ րէչներէն X
մանիա X Համա կերպութեամբ մը Հինգ երկար տա նաճիւղին ներկայացումը տեղի աւնեցալ 29 Գեկ– Այ" ^էէբա^1է պէաէ կրկնուէ սոյն մրցումը , այս
րիներ կրեցիր գերութեան բ՛ոլոր տառապանքները X տեմբերին , Պիվէռ, Անսուրեան .եղբայրներու սը՚– աձ֊էգամ միութեանս սեփական դաշտին վրայ Տէ.
Ու մինչ քու վերադարձ՛դ կ^տգջոլնէինք՝, ուրաէսոլ– րաՀին մէջ ֊X Լօսթ, կը–^ուսանք\ոբ մարզասէր Հասարակութիւնը
թեամբ , երբ կեանքին բարիքնեբէ>ն պիտի օգտոլէ– Հայրենակից Աս աւո ո ւր իյաչատո ւր ե ան\ի Հրա ներկայ Լդլալով մ՝րցավայրը ,պիտի քաջալերէ մեր
իր , տխմար արկսւ՚ծ մը կը զգետնէ քեզ» : ւէրով «Ա՚եռոյի» դպրոցի աԳ^է^ները երգեցէն՛ մարզիկները, ՛որոնց մատուցած կամքը եւ կորովը
Այս դամբանականը խ՛որ տպաւորութիւն գոր «Ծաղկէր ազատ էմ Հայրենէք»\ը * Եղաֆ աբտասա– ամէն գնաՀատո ւթենէ վեր են ։ Վահան Շամլհաւն
ծեց յուղարկաւորներուն վյւտյ :
«ՅԱՌԱՋ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԾ-ԲՆԵՐԸ (5) ինչո՞ւ շինել զէնք, տղաս* ՀՀ գաս։Այո, յագթական պէտէ գաս, որովՀետեւ դու
— Որպէ սղի* պիտի կռւես Հա յրենէքե\ե րէ պաշտպանութեան եւ
Ու եղաւ պատերազմ
;֊ ազատութեան Համար * դու ՜պիտ է կռւես կեանքէ
Ի ի գ ա ՚ խ եղխ, պա՛ս՝ Տղան , որ քաղաքացին չէր իր ապրած երկրի , եւ երջանկութեան ապաՀովութեան Համար : Գոլ
որ կատ ար ելով Հ ան դե բ ձ քա զաքա ցոլ բոլ որ պար պիտի կռւես արդարութեան եւ խաղաղութեան
Զէնքն։ է/ պէտք է, մայրիկ, թ շնամոլ յար տական՛ութիւնն ե ր ո՝ չէք վա յ ելում բոլոր իրա - Համար : քյաղա՛զո ւթի՛ւն * * * Ազա տ ո լթ է ւն –\յ զբա յ֊
ձակման դէմ Հայրենիքը պա չտպան ելու , կեանքը ւո ւնքները , որ աշխատում է բ ու գէնք է ր շէն ո ւմ ր ո ւթ ի ւն - Հա ւա ս ար ութի ւն * * •
եւ մարգոլ ստեղծածը կորուստէ փրկելու Համար ւ Հայբեն–իյ>ի պաշտպանութեան Համար, բայց չէ Բ Գնա՛ , տղաս ու խիզա՛խ եղիր ;
Զէնք ենք զէնք։
չինում, •մայրիկ, վայելում աշխատաւորի իրաւունքները , որ երկ - Տզան\ գնաց ;
բում \միշտ «օտարն էբ անբաղձալի , աշխատանքի X " • ; ՚–՛ ՚.՛
Ու եղաւ պատերազմ X ^ մուրացիկն անհայրենիք» , երբ եդաւ պատերազմ՝ • • • Բո ւմ - բո՛ ւմ - բուո
Թէ ինչո՞ւ է լինում պատերազմ , թէ ինչո՞ւ առանց լինելու քաղաքսւց|ի՝ եղաւ զինսռր: * * * Աո՛ լոլո՛ ւ - ձ ո ՚ ւ ո ՚ ւ ՝ - .
ազգեր ուժողովուբդներ սպառազէն ելնում ենգէմ– Պատերազմ անելու եւ յաղթանակ շաՀ ե լո ւ Հա ԱՀ ական չ : Փախուստ , պատսպարան , կործա
դիմաց՝ դա Հին պատմութիւն է, րոլորին ծանօթ X մար պէտք է մարգ ,մարդկային նոխազ եւ աբի՚ւ\նՀ նում , աւեր , փլուզում , վիրաւոր , ՜մաՀ , արիւնէ ,
Բոլոր պատերազմների ա ռա ջա գր ան քր եւ արդիւն արի՛ւն * * * արիւն * * * ճիչ 1 աղաղակ , լաց ու կոծ ,սուգ , կըս–
քը նոյնն են լինումս Տանուն Հայրենիքի պաշտպա Ու այն որ մարդ է, թէ կուղ ոչ ք աղաք ացի. կիծ , տառապանք* * * Ու ^ԼՐ՚^լԷն *ԼաօՔ ապրելու Հա -
նութեան՝ ոտնակոխւում , աւեբլոլմ են Հայրենիք .֊ ուր է լ որ լինի պատերազմի նո խազ է * ար ի ւն ր մար., աշխատանք , աշխատանք ;
ն ե ր ։ Տանուն մ արգկա յին արիւն է կարմիր , կա րմի* ր որ պա Ա՝այրն էբ Հերթէն խէոախ եղաւ; Երբ մեքե ձ
ազատութեան՝ բռնա բա բլում են ա– տերազմ ին պէտք ԷՀ ՚ * . նա^է Համար գործ չեղաւ՝ վազեց գործարան , շ\ի֊
ղատութ իւններ ; Տանուն կեանքէ սլա շտ սլան ու , Տզան , որ քաղքացի չէր յ որ Հայրենիք ունե նեց զէնք , որ ժամ անրակէն շէնել էբ էբ ամ ուսին՛ը,
թեան՛՝ սպանւում , խոխողւում , բանտարկւում , նալով Հանդերձ՝ .Անհայրենիք Հ ա յ էր, երբ ասա յետայ իբ զաւակը • Երբ գոբծաբանում իրեն Հա -
դատւում , չաբչարւում , կախւում , սրածւում, ցին թէ՝ պիտի լին՛ես զինւոր , պիտի գնաս մաՀ– մար գործը պակսեցաւ , գտաւ ուրիշ ա\շխատանք:
ւան դէմ հայրենիք սլ ա շտ սլ ահ ել ււ լ ՝ էքսսա" » §* որ Շ՜ , գո ր՝
ւս յ ր ւո ւմ են կեան՛քեր* արդիւֆքը միշտ լինում ^է
կոր՛ծանում , աւեր, արիւն ու մաՀ * մաՀ ո՛ւ ա-Հ չպաՀւեց , չփաէւալ, ՚՝չեղաւ դասալէք, որովՀետեւ *՜1 / V ԷԼ Լէ՛"Էք վաստակ, Հաց։ ինքն
րի՚մն . արիւն, արիւն, արիւն*** Հ ա յ էր եւ ունէր Հ ա յ ր ե ն ի ք ։ ւիբեն տւեց այնքան , արքան պէտք էր չմեռցնելու
Տետոյ լինում է յաղթանակ ու պարտութիւն * Հադաւ զինլորի Հագուսա\ը, առաւ զէնքը , ու եւ աշխատեր կարողանալու Համար : Ոչ մի վայելք ,
լինում են տիրողֆեր ու տիբւռգներ « ազատներ ու այնպէս գեղեցիկ , այնպէս կո բովի , այնպէս վե– ոչ մի Վայ^ԼՔ • • * Ի ՚ ն ա յ ե ց իր զաւակի Համար ։
անազատներ :
Հանձն էր նա իբրեւ զինւոր * ճիշտ իր նաէսաՀայ– Նա պիտի գար յաղթական , շաՀոլած խաղա
խաղաղութիւն * Յնցութիւն խաղաղութեան
րերի պէս , որ էնքբ չգիաէբ : ղութեան մէը պէտք է որ նա ապրէր, իրաւունք
Համար * վւառք ու ովսաննա՛* * * * Հքէնում են փառքէ
Հա՛յ զինւոր* պիտի ունենար ապրելու, ո՞վ պիտ\ի ղրկէր նրանէ
կոթոզներ յաղթանակէ Համար ՛շինում են յուշար
Վերջին մնաս բարովը մօրը տալիս մայրն ա֊ ապրելու իրաւունքէն ,երբ ՛ինքը լինէր յաղթանակը
ձաններ Հայրենիքէ ազատութեան Համար ղոՀւած
սաց նրան ՚ Հայ զինւոբին* շաՀողը։ Արդարութիւնը պիտի մեռնէր, աշխարՀր
ծանօթ ու անծանօթ Հերեսների Համար։
Ուրա՛խ եղիր, տղաս, որ ընկար մի բանա պիտի կործանէր , եթէ խաղաղութեան մէ^ Հապ ,
Լինում է Տօն խաղաղութեան • կազմւում են
կի մէջ^ (ԿաՐով էր Հակառակը լթնւել֊* չէ* Որ րէր երջանիկ, մինչեւ խոր ծերութիւն ւ Հարս,
թափորներ , երգ, ծաղիկ , գլուխների խոնաբՀոլմ
սփիւռքի անհայրենիք Հ ա յ Է ր ) , որ չի կռւում քո թոռներ, –կեանք կեանքի տեւականացում, ու այգ
Կ աՀաաակ Հերոսների յիշատակի ավեււ Լինում է կեանքը
Համար պէ՞տք է լինէր ազատ ու երջանիկ, որի.
ուխտ ապրողների կողմէն սեբունդէ-սե բունդ Հե~ Հայրենիքի դ է մ , այլ կռւում է քո Հայրենէքէ կեանքեր
(Շար)
•տեւեքու նրանց օրինակէն * Քայլեէ նրանց ճանա - Հետ րնգՀս/հոլր Հա յրենէքքներ է թ շնամ ո ւ դէմ : կռւում, զոՀւում էին այսօր երիտասարո
պաբՀով :
Գնա՛ս բսձրով X Բարով գաս ու յաղթակա՛ն , միլիոններ, միլիոններ ...
Նրանց ճանապա րՀ ո վ, . .
ԷԼԼԷՆ ԲԻԻԶԱՆԳ
Fonds A.R.A.M
Գէհ բա խտաբար , բացէ Բ ա լիֆոբն ի ա յէն , Տէթբոյէ֊ Օր֊ ԱնաՀիտ կրանեանի կողմէ։ Ջութակ մր Հայ
թէն եւ ուր էշ քանէ մը փոքրիկ Վայրերէ ւ Բարե րենակից կարապետ Պօղոսեանէւ, պարերգ մը
Նեպաղթի ԽԱգաԱակոՆթիւԱը գործականէ վարիչները ջանացէն ն>ո յնէսկ Գա շ - դարձեալ դպրոցի, աղջիկներէն : Մեներգ մը Օր՛
ն ա կց ա կան ծանօթ գէմքերը Հեռու պաՀել Հանգա - ԱրբուՀի Գապատայեանէ % Բոլորն ալ յաֆող էին :
նակէչ յ ան ձն ա խ ո ւմբերէն՛ : Գժ բա խտաբար , Բարե Յետոյ բեմ եկաւ վարփչ մարմնոյ կողմէն Հայ
«Հայրենիք» հհտհւհալ խււրհրդածութ–իՆ1ն1նհրը գործականի շրջանակին մօտիկ Հակագաշնակցա ֊ րենակից Աիմօն Ա՝ աՀա ես եան եւ քանի մը խօսք ը–
կ՚ըսէ այս խորւոգրով խմբագրականի մը մէջ (15 կան տարրերը Հակադաշնակցական պայքարի եւ սալ Վերաշի՚նացի չոլրշ^Հ
Դեկաեմբեը) . զրպարտութեանց առիթ գարձ՚ոլցին ներգաղթի Գեղարուեստ ական բամինին կէսին, Վ. Վար -՝
Ներգաղթի մէկ մ էլէոնէ Հ անգան ա կոււթի ւնը ն ե բ կա յ քէմ փէյնը * ՚)՚ժ բա խտա բա ր , վերջապէս , գան եան եւ Ս արգիս Աս ատ ուր եան ս\իբա յօմար ի–
կբ մօտենայ Էբ յւս^ոգ վախճանէն : չափազանց ծանր անդրադաբձումնե բ ունեցան րենց մասնակցութիւնը բերին տ աւո ւլ֊ղո լռն այ՛ո վ :
Ընթերցող Հասա բ ակութն ան աւշադբո\ւթֆնէն ներգաղթէ Հետ կապուած ծանօթ տխոլր ՝ոլ դըր ֊ Հայրենակից կարապետ Պօդ՛71֊՝֊*–՜1**֊*֊՝ ՈՐ Իր՝ չ \ ո ։ ֊ ի ^ ա -
էվրէսլեցաԼ , անշուշտ , ա յն պերճախօս էրուշու ֊ գռէչ իրադարձն ւթիլԼները Աոլրէոյ , Լէբա-նանէ , կով մասնակցած էր մինչեւ վերՀ, Հազար ֆրանք
թէ՚-նը, \ո ր մեծ՜ագոյն արդիւնքը ս ա ա ց ո ւե ո ա ւ այն Տուն աս տան ի եւ Պարսկաստանի մէջ X ալ միութեան նտլիրեց : իսկ Անսուրեան եղբայր
վայրերու մէջ, ու,բ Բարեգործականէ վար՛իչները Մ իթէ0 կաբելի է կասկած իլ ՝ռր՝ եթէ ներգաղ ները որաՀը տրամադրեցին ս\ի րայօմար :-—
ոգ^մա ութ էւե է էն ունեցած գործօն մասեակցո լ - թը մ իջոց չգար ձո ւէ բ Հակադաշնակցական պա յ ֊ Ջիր֊ւււնի
թեան Հբաւէբելու նաեւ Դաշնակցական յայսւնի քարի Համ ար եւ եթէ Հ ա կա գա շն ա կց ա կան խմ բակ– Հ. Մ– Ը. Մ.Ը ՄԱՐԱԷՅԼԻ ՄՀՋ
դ է մ քեր եւ. եամակիրնեյւ : Այսպէս էր, որ բացառէկ ցութիւնները, փոխանակ, թշնա մո՛ւթ իւն ց՝ո յց. տա -
յա^ոգութէլն է ունեցած Հանգանակս ւթիւնբ Լոս լու գէպի Գաչնտկցութիւնր , գէթ ներգաղթի սի ՜՜
Աֆճելէսի , Ֆրէզնոյէ , ՝Բալէֆորնէոյ միւս քաղաք– բո յն , ժամանակի մր Համար Հրաժարէին Գաշ - ՄԱՐԱԷՅԼ— Միութեանս ֆութպոլէ զ ասա -
նեբոլ եւ Տէթբոյթէ մէջ, ուր յայանէ Գաշնակցա– նակցոլթ իւն ը քայքայելու իրենց ազգավնաս ճի ֊ խօսական եբկրորդ Հաւաքսյթը տեղէ ունեցաւ
կաննեբու դերը եղած է ո շ մ էա յն՝ գործօն) աձ1. գեր էն եւ ջանա յ էն ձեռք ձ եռքի տ ո ւա ծ աշխատի ք ՛ուրբաթ Հոծ մարզակա՛ն բազմութեան մը ներկա -
նոյնիսկ գեկավար՚ոգ ; Գաշնակցո լթեան Հետ , նո յնքան ժամանակս լայ յոլթեամբ , այս անգամսլան, դասախօսն էբ 01^աբ1Շ
Արդարեւ, եթէ ՝Բալիֆոբնիոյ մէջ Արփաքսաչո մ էջ ա մեր՛ի կաՀայ դա գութը դիւրոլթեամ բ պիտի շ1շ յ\1^Տ6ւ11շ// նշանաւոր աէ6ա&Ա0Ոշէ1 վեըջապաՀը ,
Աեդրակեանը ե՛ւ կարգ մր ուրիշ Գա շնա կցական տար ոչ՚թէ մէկ , ա՛յլ քանի մը միլիոն տոլար ;
ընկերներ ել Համակիրներ թէ նիւթապէս ֆւ թէ Լեզուաբան ֆրանսացին՛ իր անձնական փոր -
բաբոյապէս չնոլիբուէէն ներգաղթի Հան՛գանակու ձառոլթեան օր ինակնե րով բացատրեց ա յն ամէն\
թեան , արդէւնքը սպասուածէն ոչ թէ եբկո\լ ան - ՑԱ8ՆԷՐ ԳԱՒԱՌԷՆ ֆութպօլի ձեւակերպութ իւններ ը որ կրնային
գամ ալելէ , այլ Հաւանաբար սպասուածէն ալ շատ գործադրուիլ մբցումնեբու բնթացքին լաւ ագո յն
պակաս պէաէ է^էէաՐ՛ Նոյնը կաբելի է ըսել Տիթ– ՄԱՆՈՒԿՆԵՐՈՒ ՀԱՆԳԷՍԸ ֆութպօլի խագաբկոլթիւն մը ունենալու Համար ,
\րո յթի մ ասին, ուր մ եր ընկերնե բ Տիբս՛ն Փաշա - օրինակներ տուաւ Աւստբիացի , չէքոսլովաք եւ
լեան ՜եւ կուպեռնէկ թ՛ան արճեան իրենց բացառիկ անգլիական մ՛ե՛ծ խում բերաւ խաղար կո ւթեանց տե
ճիգերով մեծապէս ն՚պաստեցէն Հանգանակութեան ՓՈՆ ՏԸ-ՇԷՐԻՒԻ, 12 Յունուար Աթանօզի սակէտներէն եւ այնպիսի խրատներով մագձնիսա
փայլուն յաջողութեան : Հայր* Միութիւնը Հանդէս մը սարքած էր մա ֊ ցուց Հ* Մ՛Ը* Մ ՛ի մարզիկները ՛որ մէկ ժամ դա
Ա յս կա պակց ո՚լթեամ բ աւելորդ չէ Հոս արձա նոլկներուն. Համար, Տունտւաբ 4ին Աինէ՚մա Վա - սախօսս ւթ են էն՛, վերջ տղաքը չէին ռւղեր բաժնու\իլ։
նագրել, ււ ր միայն ՝Բ ա լիֆոբն իան տուած է մօա ռիէթէի մէջ : Ներկա յ էր խուռն բազմութիւն ^մ ը X ՝՝ Այ ս երկր որդ դասախօ ս՛ու թի ւ\նբ ա ւելի ար -
300.000 տոլար եւ, եթէ ա յգ գումարին ՛քրայ աւել Հանդէսը րաց ո ւե ց ա ւ փոքրիկ%երու խմբեբգո վ ւՕր֊ ղիւնաւոբ դարձաւ եւ կրկին 2 2 Հաւասար ար -
ցնենք Տ իթրո յթ՜է մ էջ Հ ա ւա քո ւած աւելի քան 110 Հուան նախագաՀ Պ * 0 * ԱՀ ար ոն ե ան, բացատրեց գիւնք մը ձեռք ձգեցին մեր տղաքը ^իրա–^ի °Ր *
Հագար տոլարը , գուբս կուգա յ , որ միա յն ա/Գ Ա իհւթեանս նպատակը եւ օգնութիւնը չքաւոր •֊. ուտն ֆութպօլի մըցումներ՚ոլն մէջ, Ս. Տ. &ՈԱՇց16^
վայրերու մէջ Հանգանակուածը կը կազմէ մէկ մի– նեբոլն, դպրոցին եւ գաղութին • Տետոյ՛ կարգով դէմ Շօսբշ <1շ Րո՜^ՑՈՇՇ/՛ խաղարկութեան առթիւ ,
լիո՚ն սրի 40 7 կո Աը արտասանեցին շատ մը փոքրիկներ Հայերէն գեզե– մինչդեռ մարզական լրաղիրները Հ * Մ * Ը * Մ ՛ին՛
Պէաք կաՓ լ ըսելու, թէ որքան աւելի մեծ պի– ցիկ Հնչումներով; Ատեփան Գասպարեան նուա -. սլաբտո ւթ ի ւնը կը գ՛ո ւշա կ է էն ; քօ աղար կութ է ւնը՛
՚ աի ըլլար Բարեգործականի ներ կա յ Հանգանակա- գեց գեզեցփկ մեներգ մը Հ Գագարի միջոցին մ իո լ^– չափազանց դժուար եղաւ Ա՛էութեանս մարգիկնե ֊
թեան ընդՀ ան ո ւր արդիւնքը , եթէ ա յս երկրի բո ֊ թեան կոզմ է նախըն թբ իք բաժնուեցաւ Հարիւր - րուն Համար քանդէ երկու ժամ անրնդՀատ ճաՀիճի
լոր շրջաններու եւ քաղաքն ե ր՝ոլ մ էջ ալ Բարեգոր յիսունէ աւելի դպրոցական բոլոր աշակերտնե - վեր ածուած դա շտի մը մ էջ կը խազա յէն> X
ծականի վարիչները իմ ա ս տ ո ւթ ի ւն ո լնենա յին բուն։ Հանդէսը փտկոլ֊եցալ ազ աքներո՚լ, խմբեր -
•գոՎւ ՆախագաՀ ը միութեան կոզմ է շն ո րՀ ակտ լու- ֆրանսական խումբէն Հանդէսատեսնեբը ամէն
սերտ օր էն գործակցելու Գ աչն ա կցական ծանօթ թիւն յայտնելով ն եր կան ե ր ո ւն , յորդոր եց միշա մՒ1"ՑԻ ԿԸ դիմէին Հ. Մ • Ը– Մ-ի մարզիկները
դ է մքերու Հ ետ ; վաու պաՀելոլ ազգ* ոգին ել մայրենի լեզուն X Հ յտուսաՀատեցնելու , ՚ սակայն է դերեւ ելաւ էբենց
Գժ բա խտա բար , Բարեգործականի կեդբ . *Լ ա ր - 8 • Մ • Պիչաքսհա1ն պոռչտուքները֊ եւ ան՛գամ մը եւս Հ * Մ * Ը * Մ ՛ր
շո ւթ՛իւնը ան ցետ լ տաբի մերժեց րնգո ւէւի լ Հ . Հ$ . ց՚՚յց տուաւ էբ մարզական բարձր ՚ոդէն եւ անիսո ր -
Գա տնակցութեան Ամերիկայի կեգր* կոմիտէի ԲԱԼՈՒԻ ՀԱՐԱԱՆԻ-ԲԸ ա ա կե լի կամքը ։Ա՚ րցումէն վերջ շնո րՀաւորոլթեան
բնդ–
պաշտօնական առաջարկը Համագազութային արժանացաւ 1^61՚1ձ.ո/՛՛ Հ ա յ մարզասէր Հանգիստ ֊
Հանուբ մարմ՛ին մը կազմակերպելու ՛եւ Հ ա ւա քա ԿԱՌՏԱՆ, 11 (յ ո ւնո լա ո (յապաղած) Բա ֊ կաններէն էւ նոյնիսկ ֆրանսական խումլվին վա ֊
լաՀովտի Վերաշինաց Ա՛ ի ո ւ թե ան Կ ա րա ան՝ ի մաս ֊ րէչներէն X
մանիա X Համա կերպութեամբ մը Հինգ երկար տա նաճիւղին ներկայացումը տեղի աւնեցալ 29 Գեկ– Այ" ^էէբա^1է պէաէ կրկնուէ սոյն մրցումը , այս
րիներ կրեցիր գերութեան բ՛ոլոր տառապանքները X տեմբերին , Պիվէռ, Անսուրեան .եղբայրներու սը՚– աձ֊էգամ միութեանս սեփական դաշտին վրայ Տէ.
Ու մինչ քու վերադարձ՛դ կ^տգջոլնէինք՝, ուրաէսոլ– րաՀին մէջ ֊X Լօսթ, կը–^ուսանք\ոբ մարզասէր Հասարակութիւնը
թեամբ , երբ կեանքին բարիքնեբէ>ն պիտի օգտոլէ– Հայրենակից Աս աւո ո ւր իյաչատո ւր ե ան\ի Հրա ներկայ Լդլալով մ՝րցավայրը ,պիտի քաջալերէ մեր
իր , տխմար արկսւ՚ծ մը կը զգետնէ քեզ» : ւէրով «Ա՚եռոյի» դպրոցի աԳ^է^ները երգեցէն՛ մարզիկները, ՛որոնց մատուցած կամքը եւ կորովը
Այս դամբանականը խ՛որ տպաւորութիւն գոր «Ծաղկէր ազատ էմ Հայրենէք»\ը * Եղաֆ աբտասա– ամէն գնաՀատո ւթենէ վեր են ։ Վահան Շամլհաւն
ծեց յուղարկաւորներուն վյւտյ :
«ՅԱՌԱՋ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԾ-ԲՆԵՐԸ (5) ինչո՞ւ շինել զէնք, տղաս* ՀՀ գաս։Այո, յագթական պէտէ գաս, որովՀետեւ դու
— Որպէ սղի* պիտի կռւես Հա յրենէքե\ե րէ պաշտպանութեան եւ
Ու եղաւ պատերազմ
;֊ ազատութեան Համար * դու ՜պիտ է կռւես կեանքէ
Ի ի գ ա ՚ խ եղխ, պա՛ս՝ Տղան , որ քաղաքացին չէր իր ապրած երկրի , եւ երջանկութեան ապաՀովութեան Համար : Գոլ
որ կատ ար ելով Հ ան դե բ ձ քա զաքա ցոլ բոլ որ պար պիտի կռւես արդարութեան եւ խաղաղութեան
Զէնքն։ է/ պէտք է, մայրիկ, թ շնամոլ յար տական՛ութիւնն ե ր ո՝ չէք վա յ ելում բոլոր իրա - Համար : քյաղա՛զո ւթի՛ւն * * * Ազա տ ո լթ է ւն –\յ զբա յ֊
ձակման դէմ Հայրենիքը պա չտպան ելու , կեանքը ւո ւնքները , որ աշխատում է բ ու գէնք է ր շէն ո ւմ ր ո ւթ ի ւն - Հա ւա ս ար ութի ւն * * •
եւ մարգոլ ստեղծածը կորուստէ փրկելու Համար ւ Հայբեն–իյ>ի պաշտպանութեան Համար, բայց չէ Բ Գնա՛ , տղաս ու խիզա՛խ եղիր ;
Զէնք ենք զէնք։
չինում, •մայրիկ, վայելում աշխատաւորի իրաւունքները , որ երկ - Տզան\ գնաց ;
բում \միշտ «օտարն էբ անբաղձալի , աշխատանքի X " • ; ՚–՛ ՚.՛
Ու եղաւ պատերազմ X ^ մուրացիկն անհայրենիք» , երբ եդաւ պատերազմ՝ • • • Բո ւմ - բո՛ ւմ - բուո
Թէ ինչո՞ւ է լինում պատերազմ , թէ ինչո՞ւ առանց լինելու քաղաքսւց|ի՝ եղաւ զինսռր: * * * Աո՛ լոլո՛ ւ - ձ ո ՚ ւ ո ՚ ւ ՝ - .
ազգեր ուժողովուբդներ սպառազէն ելնում ենգէմ– Պատերազմ անելու եւ յաղթանակ շաՀ ե լո ւ Հա ԱՀ ական չ : Փախուստ , պատսպարան , կործա
դիմաց՝ դա Հին պատմութիւն է, րոլորին ծանօթ X մար պէտք է մարգ ,մարդկային նոխազ եւ աբի՚ւ\նՀ նում , աւեր , փլուզում , վիրաւոր , ՜մաՀ , արիւնէ ,
Բոլոր պատերազմների ա ռա ջա գր ան քր եւ արդիւն արի՛ւն * * * արիւն * * * ճիչ 1 աղաղակ , լաց ու կոծ ,սուգ , կըս–
քը նոյնն են լինումս Տանուն Հայրենիքի պաշտպա Ու այն որ մարդ է, թէ կուղ ոչ ք աղաք ացի. կիծ , տառապանք* * * Ու ^ԼՐ՚^լԷն *ԼաօՔ ապրելու Հա -
նութեան՝ ոտնակոխւում , աւեբլոլմ են Հայրենիք .֊ ուր է լ որ լինի պատերազմի նո խազ է * ար ի ւն ր մար., աշխատանք , աշխատանք ;
ն ե ր ։ Տանուն մ արգկա յին արիւն է կարմիր , կա րմի* ր որ պա Ա՝այրն էբ Հերթէն խէոախ եղաւ; Երբ մեքե ձ
ազատութեան՝ բռնա բա բլում են ա– տերազմ ին պէտք ԷՀ ՚ * . նա^է Համար գործ չեղաւ՝ վազեց գործարան , շ\ի֊
ղատութ իւններ ; Տանուն կեանքէ սլա շտ սլան ու , Տզան , որ քաղքացի չէր յ որ Հայրենիք ունե նեց զէնք , որ ժամ անրակէն շէնել էբ էբ ամ ուսին՛ը,
թեան՛՝ սպանւում , խոխողւում , բանտարկւում , նալով Հանդերձ՝ .Անհայրենիք Հ ա յ էր, երբ ասա յետայ իբ զաւակը • Երբ գոբծաբանում իրեն Հա -
դատւում , չաբչարւում , կախւում , սրածւում, ցին թէ՝ պիտի լին՛ես զինւոր , պիտի գնաս մաՀ– մար գործը պակսեցաւ , գտաւ ուրիշ ա\շխատանք:
ւան դէմ հայրենիք սլ ա շտ սլ ահ ել ււ լ ՝ էքսսա" » §* որ Շ՜ , գո ր՝
ւս յ ր ւո ւմ են կեան՛քեր* արդիւֆքը միշտ լինում ^է
կոր՛ծանում , աւեր, արիւն ու մաՀ * մաՀ ո՛ւ ա-Հ չպաՀւեց , չփաէւալ, ՚՝չեղաւ դասալէք, որովՀետեւ *՜1 / V ԷԼ Լէ՛"Էք վաստակ, Հաց։ ինքն
րի՚մն . արիւն, արիւն, արիւն*** Հ ա յ էր եւ ունէր Հ ա յ ր ե ն ի ք ։ ւիբեն տւեց այնքան , արքան պէտք էր չմեռցնելու
Տետոյ լինում է յաղթանակ ու պարտութիւն * Հադաւ զինլորի Հագուսա\ը, առաւ զէնքը , ու եւ աշխատեր կարողանալու Համար : Ոչ մի վայելք ,
լինում են տիրողֆեր ու տիբւռգներ « ազատներ ու այնպէս գեղեցիկ , այնպէս կո բովի , այնպէս վե– ոչ մի Վայ^ԼՔ • • * Ի ՚ ն ա յ ե ց իր զաւակի Համար ։
անազատներ :
Հանձն էր նա իբրեւ զինւոր * ճիշտ իր նաէսաՀայ– Նա պիտի գար յաղթական , շաՀոլած խաղա
խաղաղութիւն * Յնցութիւն խաղաղութեան
րերի պէս , որ էնքբ չգիաէբ : ղութեան մէը պէտք է որ նա ապրէր, իրաւունք
Համար * վւառք ու ովսաննա՛* * * * Հքէնում են փառքէ
Հա՛յ զինւոր* պիտի ունենար ապրելու, ո՞վ պիտ\ի ղրկէր նրանէ
կոթոզներ յաղթանակէ Համար ՛շինում են յուշար
Վերջին մնաս բարովը մօրը տալիս մայրն ա֊ ապրելու իրաւունքէն ,երբ ՛ինքը լինէր յաղթանակը
ձաններ Հայրենիքէ ազատութեան Համար ղոՀւած
սաց նրան ՚ Հայ զինւոբին* շաՀողը։ Արդարութիւնը պիտի մեռնէր, աշխարՀր
ծանօթ ու անծանօթ Հերեսների Համար։
Ուրա՛խ եղիր, տղաս, որ ընկար մի բանա պիտի կործանէր , եթէ խաղաղութեան մէ^ Հապ ,
Լինում է Տօն խաղաղութեան • կազմւում են
կի մէջ^ (ԿաՐով էր Հակառակը լթնւել֊* չէ* Որ րէր երջանիկ, մինչեւ խոր ծերութիւն ւ Հարս,
թափորներ , երգ, ծաղիկ , գլուխների խոնաբՀոլմ
սփիւռքի անհայրենիք Հ ա յ Է ր ) , որ չի կռւում քո թոռներ, –կեանք կեանքի տեւականացում, ու այգ
Կ աՀաաակ Հերոսների յիշատակի ավեււ Լինում է կեանքը
Համար պէ՞տք է լինէր ազատ ու երջանիկ, որի.
ուխտ ապրողների կողմէն սեբունդէ-սե բունդ Հե~ Հայրենիքի դ է մ , այլ կռւում է քո Հայրենէքէ կեանքեր
(Շար)
•տեւեքու նրանց օրինակէն * Քայլեէ նրանց ճանա - Հետ րնգՀս/հոլր Հա յրենէքքներ է թ շնամ ո ւ դէմ : կռւում, զոՀւում էին այսօր երիտասարո
պաբՀով :
Գնա՛ս բսձրով X Բարով գաս ու յաղթակա՛ն , միլիոններ, միլիոններ ...
Նրանց ճանապա րՀ ո վ, . .
ԷԼԼԷՆ ԲԻԻԶԱՆԳ
Fonds A.R.A.M