Page 207 - ARM_19-1947_01

8 Ա* ԱԶ

ձաւնեցտն ժողովի մ՛աս՛նակցելու, իբրեւ. ն\որեկներ , դաշտավարական եւ այգեգործական վաշտապե - վճարած է նախապատերազմեան գինը,ներկայ սա–

թէեւ, շատեր 5 6 տար ի է ի վեր եկած՝ Հաստատ– տեր , սերմ՚նագաշտերոլ եւ բանչ\սբաբուծութեան կով 15—40%։
ո սա ծ՜ * տուն տեղ եղած են\
^ Էլ\ աշխատողներու եւ այլ մասԼագիտո ւթ ի ւննե - իՒրանսիլվանիո յ Արատ շրջանին մ էջ տաաը

45 Հ"ղէէ ներկայութեամբ , ձեռամբարձ քու– բու վարիչներ : կր դասաւանդեն շրջանին լալա - Հազար Հէքտար տարածութեամբ Քաբէէ՜*Լէ ս" Լ՛
340 անձ Հաշուող գա­
էով ըետրուեցաւ Վիէննայի գոյն երկրագործները, որոնց նիւթերը կը կագմեն Հանքերու մենաշնորՀը յանձն\ուած է (իումանօա -

ղութ ին վար չութիւն լլ \ Հայկական ԱՍ քիգիւղա տնտեսութեան զարգացումը մերիկեան քարիւղի ընկերութեան :

\չո րրնտ ի ր վար չութ իւն ր որ իր մէջ ունի աւե– եւ նոր Հնգասեայ ծրագրի խնդիրներ : (հում աիա Խ • Միութեան պիտի վճարէր 300

լի ԿՒ սրգ ել գործունեայ անգամներ , ան ԵՐԳԱՀԱՆ ՅԱՐՕ ՍՏԵՓԱՆԵԱՆը մեծ աշխա - միլիոն տոլաբ պատերազմական Հատուցվում՛։ Սա­
-- - ս լ ւ>
տանք է կատարած Հայ երաժշտական մշակոյթի կայն մօտաւոր թիլեր կը Հաստատեն թէ ան մին­
շուշտ պիտի փութայ սրբագրել ա խորգի անիրա­
չեւ 1946 Ապբիչ արդէն վճարած է 875 մէլփոն տո­
ւութիւնը եւ պիտի Հասկցնէ թէ եկեղեցիին ղատ զա ր ա ց մ ան մէԼ՚. Ան իրաւամբ կր Համարուի սովե­
լաբ։ Որո չ չէ թէ այս թիւը նախապատերաղմեա^ն
տուրք մր պէտք է վճարել, ինչպէս ար իւղագինի տական շր^ա ՚ ի Հայ օփե բային մ շա կո յթի Հիմեա–
գինով է թէ արդի սակով։ Ա-կէց զատ ան 10 • Մի­
եւ եկեղեցւոյ բացառիկ պէտքերուն Համար Հան­ ղիրեեբէն մէկը՛,
ութեան յանձնած է դարձեալ իբրեւ Հատուցում ,
գանակութեան ատեն կր յիշեցնեն։ 1939^5/ Ա ոսկուայի մէ^ կազմակերպուած Հայ­
Ատե -
Վերջերս ԱմերիկայԷն մ ասնաւոր պաշտօ - կական մշակոյթի տասնօրեակին Տարօ օփե - էէ՛ շոգեշաբմ փոխադրութեանց 50%^ , է^րային ել

նով Հոս եկած է ,ճորճ Աարտիկեան , եկեղեցւոյ վ։ անեան ը մ աս եա կցեցաւ իր «Լ\ուսարացին» որուն ցամաքային փոխադրութեանց միջոցներու 80-85
շքանշան
արարողութեանց աւարտումէն վերջ* ներկայ բազ­ րա յով , ա րժ ա ս ան ա լուի մ եծ գնաՀ ատանքի առ Հարիլրը։ 535 երկաթուղիի մեքենայ , 4.800

մութեան ուղղեց շատ աիսորմելի ել շաՀեկան խօս– Համար Աշէս ա տ ան քա յ ին կարմիր Գրոշի վակոն։ Իր ձեռքը մնացած են 1885 վայրաշաբմ եւ
27.258 վակոն։
քեր ,նո րութիւննե ր ամերիկաՀայ գա զութ էն , Հայ­ ստացալՀ •

կական Ղ՝ատի ել իրաւունքի մասին՛, Ներգաղթի ԽորՀրդային տնտեսական թափանցումը այժմ

մասին ալ խօսելով , ըսաւ թէ ինք անկաւսակցա - ք՝անաստեզծ Աւ * \*սաՀակեանի գրած ռոմանս­ խառն րնկերա կց ո ւթ իւննե րու յատկանշական ձեւր

կան մարդ ^ եւ անտեղի գտաւ կուսակցական խտ– ներ ր , ինչպէս ^ԱլադԼ ազի մ անին երր» եւ ուր ի ք ստացած է՚.Այս րն կե րակց\ո ւթ իւննե րը արդէն կ՚իշ­

ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ր Հ «իո\նչպէս կարելի է մեբժել Հայ ե– մ ելս ղի կ երգեր ր Ա տեվւանեա ն ր գա րձտուցին ժողո­ խեն իհումանիոյ տնտեսական կեանքին վրայ Հ

րիտասարղի մր երբ 1 լ ո ւ զ է Հայրենիք երթալ եւ ի ր վրդական արուեստագէտ՛. Ատեփանեանր 10 տարի Աովրոմպանքը գանձային խառն խումբ մը է, ո–

արՀեստը , իր մասնագիտութիւնր , իր ա շխատան– է արդէն , որ Հայաստանի էթ րդաՀ անն երո լ Ա իու­ րուն դրամագլուխին կէոը կը Հայթայթեն ռՏու -

քշ տրամագրեյ Հայրենիքին/ օգտին եւ յառածդ ի - թեան նախագաՀն է ԱԱքհՄ ԵրգաՀաններոլ Սի ոլ - մաԼական գբամաաունները, իսկ քս •Աիութիւնր կր

մութեան^Հ ի)օ սքը ուղղելով Վ^իէննայի ն՛որեկ գոր­ թեան Կազմկոմիտէի անդամ։ Հայթայթէ շատ Հաւանաբար մնացեալ 50%Հ* յ մեծ

ծաւոր ղասակարղին հ ըսաւ • Անտանելի է վ իճա– Հա յ կա կան Ս Ս //• Գերագո յն Ա ո վետ ի նա խա - մասով Հայթայթուած 1945/1 զինադադարին ձեռք

կր Գերմանիոյ գաղթ ա կա յաննեբու մէջ Հաւաք - գա Հ ութ իւն ր , գնաՀա տելով անո ր Հան՛րօգուտ աշ­ ձգած գերմանական ստացուածքներու Հաս\ոյթէն\

ուած մեր Հայրենակիցներու, ինչպէս ել Աւստրիու խատանքը սովետական մշակոյթի զարգացման զձոր աեի ամրան Աովրոմպանքը իր Հակակշիռին

մէչ–. 4՝ացէ՚ք ՀայաաոաՐւ. եթէ Հիւս* Ամերիկա եր. ծին մ էջ , շեո րՀած է Արուեստի վաստակաւոր տակ առած էր Ռում ան ի ո յ դրամ տտունն եր ու 50

թալու Համար կարգի եւ օրէնքի սսլասէք , ձեր մա­ ղործիչի կոչում * առ Հարիւբը^ ինչ Հոր կր նշանակէ թէ քյ * Աիու -
զերր կր ճերմկ
տեսապէս չալ /՚5/>> : Ամերիկա յ ի Հայ գաղութ ր տն­ թի ւնը Հակակ շի ռ գեր մր կը կատարէ Ո* ում անիո /

վիճակ ունի ։ Գլտե մ որ մ իա յն ե լմ տա կան դրութեան վրա յ , առնս ւազն 25 առ

ՖրէզԼ ոյի մ էջ \ 0 ֊15 մ ի լիոնատ է ր Հա յեր կան ել Սովը, Ալ ո ս ի չ տագԱապԱեէ՝ Հա ր հւը Համեմատ ո ւթեամր \ Իբրեւ Հետեւանք

ամ էն անգամ ար ղիմ ում կատարուած է Ամերիկա­ Ո՚ումանիոյ դրամատան վրայ եղած այս ուժեղ ազ–

Հայ գա գո ւթ ին , ան առատաձեռն եղած է՛. ք*ա յց եւ ՌռւԱւսեիպ Ակ դեցԽ ւթեան , ա զգայնացումը կարելի չէ եղած ի–
բագս բծե լ ցարդ :
այնպէս 40-50 տարիէն Ամերիկայի Հայ գաղութը

ձուլուած օտարացած պիտի չըլլայ, իսկ Հա յաս - Աովբոմփէթբոլ խառե ընկերակցութիւն մըն

տան, մեր վւոքր Հայրենի երկիր ր օրէ օր կր զար– « Տ է յ փ Մէյլ» կը գրէ (1 Մարա).- է որ կը Հ ա կա կշռէ քարիւղի պաՀ ե ս տ ին մէկ եր–

ղանայ , ան պէտք ունի բոլորին աԳակց\ութեան, «քհումանիա, որ ժամանակին \$ւր ոպայի շտե­ րորդր եւ կարեւոր Համ եմ ատՏո ւթեամբ նոր շաՀա–

աշխատաւոր Հըլլան , մտաւորական թէ ունեւորէ՛, մարանը կը Համ արուէ ր , յիսուն տար ի է ի վեր ծո բծո ւմներ :

Պ՛ ճօրճ Ա արտիկեան էքւրոպա ղրկուած է շատ չտեսնուած սովի մը մատնուած է՛. Այս պարագան Ս ովը\ոմթբանսփօր թ ի/առն րն կերա կց ո ւթեան

կա բե ւո ր պաշտօնով մր , մ ան րամ ասնօրէն քեն ելու ուրիշ շատ մը խնգիրներու կա ր գի՛լ աւելի կր րար– կը պատկանին կոնսթանցայի , Պբաիլիայի , կալա­

Համար Գերմանիս յ , Աւստրիոյ եւ ուրիշ երկիրնե­ գացնէ երկրին վիճակը՛, ք*ր թւլթագրամին աճ)ումր ցի գլխաւս բ ն ա ւաՀ ան գի ս ան ե ր ո լ Հ աստ ատՏոլթի ւն­

րու պարենավորման վիճակը՛. Հազիւ մէկ օր պի­ անՀամեմատ աստիճաններու է Հասած , ծանրօրէն նե րր՛. \յրեսուն տարուան պայմանադրութիւնով մը

տի մնար Վիէննա ել իր բազմազբաղ ժամանակէն վնասելով երկրին տնտեսութեան՛. Տետոյ կուգա ւ ան իր &ակաչիռին տակ է առած, Գանուբի այս ա–

մաս մ րն ալ բաժին Հանեց ղաղոլթին , մխիթարե­ իր գլխաւո ր արտադրութեան քարիւղի ն ո լա զԿւ լ ռաջին պետ ո ւթեան գրեթէ է*ոԼ" ր քարափներն ու

լով անորոշութեան մատնուած տարագիրն երր՛. մր, որուն փոխարէն կը ստանար իրեն Համար ան– նաւամատոյօները , ինչպէս նաեւ չորս գլխաւոր

ԳԱՂԹԱԿԱ՜Ն Հրաժեշտ մեքենաները՛. Բայց ատոնցմէ վեր կաք նաւարանները; Այսպէս , քքք . Աիութիւն^ր, որ պա­

Ա ո վետն ե ր՛ո ւ թափանցումը եւ պատերազմական տերազմէն ա ււ ա^ ^ որեւէ գիրք չունէր Գան՛ուբի

Հատուցումներու պարագան; 1 946// երաշտն ալ իր Վրա յ , ա յսօր, կը Հանդիսանա յ Գ ան ո ւբե ան գլխա–

ՀԱՏ ԱՍ ՏԱ Ն գերը կատարեց որ երկիրը սովի ճիրաններու տակ ւթիւնը։

դա լա բուի՛. Նա էս ատե սրուած 450.000 վակոն եգիպ­ 7ր պե

(•թաղուած՜ Օբեւաւնի թերթհրէն) տացորեն ի գէմ Հազիւ \ 00.000 վակոն ստացան I Ա ովրոմթ ր ան ս վա ր թի մ ասն աճ իւղերէն մ է կը ՛իր

ՋՄԵՌՆԱՅԻՆ ՄԱՐԶԱՆՔԻ զարգացման Հա - Ուտեստի նուազութիւնը այն աստիճան ծանր Հա­ Հսկողութեան տակ է առած , գրեթէ ամբոզԳ

մա ր լա յն Հ նարաւո ր ո ւթիւն ներ ստ եղծե լո ւ նպա - մեմ ա տ ո ւթ ի ււ նե ը ու է Հասած , ո ր խո րՀ րդա յին իսճուղիներով եղած փոխագբութիւնըէ

տակով Ծաղկաձորի մէջ կր շինուին 40 մեթր, իսկ բանակը ստ^պոլած է դադրեցեե լ ու - կազմուած Է նաեւ խո րՀ բղային եւ ռումէն

Լենինականի ե ւ Կիրովականի մէչ 20 մեթր բարձ– տեսա ի դրա ւ ո ւ-մ ը (/ բրել Հատուցվում ) ; Աանուկ– խառն քաղաքային օ գան ա ւո րդձո լթե ան ընկեըու ֊
ամենա­
բութեամ բ գաՀ ո ւկա յին խո յակներ : Հոս լա յն նե բու մաՀացումը ամբողջ Աւրոպայի մէջ թիւնր ԼքՒարս^ ,որ պիտի ղեկավարէ ,երե սուն տա­
է որ
Հնարաւոր ութ ի ւնն եր ստեղծուած են լե ռնա-ղա - մեծ թիւր կը կլտղմ է ՚. Ապագա յ սերունդն րի* Բոէ"Ր քաղաքային օդակայանները՛,
էլարժէր
Հտլկա յին մարզանքի Համ ար : անցեալ պռ տեբազմին ղինը կը վճարէ I տ ո լա րր Ա ովրոմ լէմն իսառն ընկերակցութիւնը կազ -
Նոյեմբե­
Աշտա բակի մ էջ գա Հո ւկա յին եւ Հետիոտն ար­ Պատերազմէւ առաջ մէկ սթերլինը մուած է ատաղձի արտադրութեան 25 առ Հարիւ-

շաւներուն մասնակցած են 2000 Հոգի՛. 600, տ\ո լա ր բ | 20 լէ յ ՚. 1 946ի " ^իղբեե րը րի շաՀագործման Համար , որուն 30 առ Հա բիւր ր

ԱՐՈՒԵՍՏԻ ԳՈՐ՛Ծ ԵՐ ՈՒ Վարչութեան գեղաբ– բարձրացաւ 3500 չէյի * նոյն տարուան կը պատկանի իւոըՀ րդա յին բանակին՝.

ո ւե սա ական խորՀրգի նիստին մ էջ ո բ տեղի ւ ո ւ ն ե – րին տոլարին պաշտօնական սակն էր 30.200 լէ յ *

ցաւ Տուն ո ւար 25 ին , ՚ԼաՀ րամ անեան զեկուցում նոյն ամ սուն անգլ* ոսկիին սեւ շուկայի դինն էր ԶԱ8ՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ
208.000 լէյ։
տ ո ւ ա ւ 1947^ առածին կիսամ եակի թատ րՀոններու

խազաց ան կի մ ասին ՚. բ^ան ա յին ե ւ քաղաքա յին Թղթադրամի շրջաբերութիւնը, որ 100.000 ԿԱՊՈՅՏ ԽԱԶԻ ՊԱՐԱՀԱՆԳԷՍԸ

թատրոններու իսազացանկէն Հ անո ւած են արեւ - միլիոն քէյ էր 1942/՛^, 1944/ ն Հա սա լ 356.000 մի­

մ տա - եւրոպական՛ թատե բադի ր ն ե րու Հ ինցած , լիոնի, 1945/.*. 1.212.000 միլիոնի։ 1946/. վերք գու­ ՍԻՆԹ ԷԹԻԷՆ , (Յաոաջ) Փետր . 22^5՛ Աօէ61

պատմական՛ Հին ն իւթերով եւ փտած բովանգա ֊ մարն էր 10.000.000 միլիոն։ Երկրին ելեւմուտքը

կէութեամբ թ ա տ ե ր գ ո ւթ ի ւնն ե բ ր ; խաղացանկէն սաՀմ անուած էր 4.000.000 միլիոն, Խր յ սվորդ.,,– <^Ա Րօ1€7./՛ սրաՀր տօնական Հանդամ անք ստացած

Հանեցին նաեւ ինչպէս ո չ-ժամ ան ա կա կից , նո յն ֊ բար բարձրացաւ մչ,նչեւ,9.ա.ա միլիոն լէյի։ էրէ Հա կառա կ անն պա ս տ օդին՝ Հ ա սար ա կո ւթիւն ր

պէս ե ւ ժամ ան ակտ կից Հ ե զինա կն ե րու թո յ լ գո բ - Գրամի այս անկումի գլխաւոր պատճառներէն խուռներամ կը դիմէր սրաՀ ; Հ է ՚ ֊ ր ե ր ունէինք Վա–

ծե րր՛. Եղած են ժամ ան ա կա կից ն իւթերով թատե­ մէկն կարելի է Համարել Պեսարապիոյ եւ Հա­ լանսէն, Լիոնէն, Վիէնէն, կրընոպլէն եւ Ա էն ծա­

րական կտորներու թարղմանէութիւն ներ որոնք րաւային Տոպրուճայի կորուստները։ Այս շրջան­ մոնէն՛. Որոշեալ ժամուն Օձ1՜1օ Իձւ\ՇՀ\ի նուագա -

սւեղ գտած են 1946// իսաղացանկին մէջ , ինչպէս ները Հարուստ են փայտի ել Հոգագործական ար. խում րը խգճմ տօ րէն կատարեց իր դերը , մ ին չեւ

Աուրովի «Ա տալին կր ատ էն Հեռու », Աալեւսդինի տագրութիւններով։ Անոնց կորուստը ել խորՀր - լո յս ղուարճացն ելով երիտասարդ զո յգերը ;

«Հին բարեկամներր^ , կա րաեւի «Գնդի որդինա , գային գրաւումէ երր իբրեւ Հատուցում , չկտտեցին Պատիւ կասլո յտ քյ ա չուՀ ինե բուն որ ի րենց

Լավբենեւի՝ «Նրանք , ովքեր ծովումն են1» , Ֆտ - երկրին տնտեսութիւնր։ Այս պայմաններու տսյկ ժրաջան աշխատանքով եւ ժպտերես սպասարկու-

գեւի «&ր իտասարդ գվարդիան՝^ եւ այլ տռամներ՛. տեղի բունեց ած Հողագործական բարենորոգումների թեամբ գոՀացուց^ն ամ ենադժ ո ւա բաճն ե րն իսկ *

ք*ացի թա րգմ ան ո ւթ ի ւնն եր էն ան Հ ր աժ ե շտ էր չկրցան պէտք եղած արդիւնքը տալ, աւելցնելու Թէեւ կ՝արժէր քանի մր $0 ա չուՀ ինե բու մասին

ստեղծել ժամանակակից նիւթ ելավ ինքն ուր ո յն Համար սնունդի արտադրութիւնը։ գնաՀատական խօսքե ր ըսել , սա կա յն իրենց Հա -

թատերական ղործե րՀ Այս նպատակով յա յտա - Գրամր կայուն վիճակի մը վրայ գնելու Հա­ մեստութիւնը չվիրաւորելու Համար զանց 1լառ ֊֊

բար ո/–ա ծ էր լաւագոյն գո բծե բումրցում ւէ^արք մր մար ռումանական դրամատուն ր աղգա քնացուեցաւ նեմէ

թատերագիրներ արդէն տուած են նոր զո բծեր ։ Յունուար \ին; Իր նոր դրամագլուխն է 600 միլիոն Տէր եւ Տիկին կարապետ (կա րա) Ընտբիկեա–

թատերական նոր որակեալ խում բեր ղրկուած լէյ, 200.000 բամթներով, իւրաքանչիւրը 3.000 ն ի ս պան իա կան պար ը մ եծ անակնկալ մը եղաւ :

են Նոյեմբերեանի , Գիլիչանի, Միկոյեանի, Ար - լէյ; Գրամատան նախկին բաժնետէբերը պետու - Աեներդեցին Օր* ՏիգրանուՀի Աւաւեան Կբրնոպ֊

թիկի * Ազինի , Կիրովականի թատրոնները ; թե 1 էն, պիտի ստանան վնասուց Հատուցում մը ; լկս* Տիկին ՊերճուՀի ԱՀարոնեան Լիոնէն եւ Օր՛

1947ի առածին կիսամեակին Հանրապետու ֊ Նոր օրէնքին, Համաձայն միայն պետական դրամա­ Ար շա լո յս Ա եգրակեան *
սլաՀես–
թեան բոլոր թատրոններու մ է ջ պիտի բեմագր\ուին տունը Հրապարակ Ալիտի Հանէ, իր ոսկիի Տապկուած ՀնդկաՀաւ մը աճուրդի գրուեցաւ

51 թատեբզութիւն տարբեր Հեղին.ակն երէն ,ոբոնց տին 25 աո Հարիւր Հ ամ եմատէո լթեամբ : եւ կարճ ժամանակի մէջ, շնորՀիլ մասնակցողնե­

16// ժամանակակից Հայ Հեղինակներու, \$ր՝ ժա­ Գուման իա Եվրոպայի ամենամեծ քարիւղ ար­ րու առատաձեռնութեան գոյացաւ 10.000 ֆրանք;

մանակակից ոձոլս Հեղինակներու, 9 ր Հայ դասա­ տագրող երկիր է : Իր Հորերն ու Հաստատութիւն– ՇաՀեցաւ Պ • Յարութիւն Վանլեան (1՝6Ո"6Ոօհ*€) ,

կաններու, 5ր ռուս դասականներու եւ 4 արեւմտա– ները մեծ մասով կր պատկանին Անգլիոյ , Ֆրան– Ա՝արզական Ա՝իութեան ղեկավարներէն : Ա*ասնա­

եւբոսլական Հեղինակներու : սայի եւ ե– Մ՛՝ ՚ ՚ թեան , բայց այմմ խո բՀ րդա յին ւոր շԼորՀակալո ւթեան արմանի են Պ • Պ • ՚Բիւրա–

ՏԱՍՆՕՐԵԱՑ ԳԱՍ ԸՆԹԱՑՔՆԵՐ Հաստատուած բանակն է որ կր վարէ ղանոնք։ 1945/՛ արտադրու­ ճեան եւ Պօգոս 3ակոբեան , որոնւք իրենց ինքնա–
պարա–
են Եղվարդ, Աշտարակ , 0 շական , Ոսկեվազ, Գոշ, թիւնը եղած է 4.500.000 թոն : Նոյն տարին իբրեւ շաբմնե րով մեծ ծառայութիւն մատուցին

Ագարակ եւ ֆարպի գիւղերուն մէչ՝, գիւղատնտե– պատերազմական Հատուցում Իք . Միութիւնւը ստա­ Հանդէսին յաշ\ողութեան Համար ։

ս ա կան , երկբ աղա բծական - արուեստագիտական ցած է 2.900.000 թոն. քարիւղ կամ ընգՀանոլր ար­ Վերջին սլաՀունւ կ՛իմանամ թէ Հասոյթը գո–

վարիչներ պատրաստելու Համար.. Հոն կ՛՛ուսանին տագրութեան 65 առ Հար իւր ր; Ասոր Համար ան Հա ցուց ի չ է եղած։ ՀարէքԱ1%ի

Fonds A.R.A.M