Page 175 - ARM_19-1947_01
P. 175
6 ԱՌԱ Զ
են մինչեւ այսօր անծանօթ մնացած 312.00$ քա - կերտները ղեկավար ութ եամբ Պ* Տովակիմեանփ ՛է Օսմանեան կայսրութեան անկումի օրերուն
ռա կուսի քիէո՚մ եթր ա ա ր ած ո ւթ ե ամր ցամ աքամ աս Ասոնք ա ի կէս ժամէն աւելի զուարճացուցին իբեսց երկրին ամէն կողմը տեղի ունեցած Հայկական
մը, ուր երեւան Հանած են 8 լեռնաշղթաներ ել երգերով եւ արտասանութիւներով։ Յետոյ կար սարսափէքլի Հալածանքներու պատմութիւնը բոլո
լայնատարած ծով ա խո ր չ մր , ք* ո ղվկ լթ ի ծովածո– գով երդուեցան <
ցէն վրայ՛. Ասկէ զատ ՛Բոքսի եզերքէն քիչ Հեռու ռաք ՛ընթանանք եղրայրնեբ» եւ «Լուսին չկար» ։ իսկ Սուլթանին .Հաւատա րիմ Հետիւորգը, Եգիպ
գտած են 60 ք/՚Լոմեթր տարածութեամր իրական Արտասանեցին փոքրիկներ՝ Տօնապետետն , Առա– տոսի Միւֆթին, որ բողոքեց իր Հաւատացեալնե
վասրս մլձ , ՜ որուն մակերես ր ձիւնապատ չէ եւ քելեան , Վաբժապետեան , Փավ/ազեան ,՝ Յ֊ովակիմ– րու ի՛ա լիֆտ յ աիրոք, թուրքերու կ ա ոալ
ատ
ծածկս ւած է բազմաթիւ լճակներով Հ Այո լճակներն եան ել Պոյաճեան ։ Սեղանապետին Հրաւէրով \ըն^՝ գթութիւձԼներուն գէմ , գիտել տալով թէ անոնքան–
բարձրութեամբ
ալ շբքապատուած են 150 մեթր Միսաք Միրզէ աաբղեց Նոր Աերունգ Միութեան մեղ կիներն ու երախաները կը սպաննէին եւ այս–
՛Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ
կոնաձեւ գոՐԼ Հ ողակոյտնե րով : ազգօգուտ աշխատանքը : Խօսեցան նաեւ Թ. Այ - պիսով իսլամական բարոյականը ոտնակոխ Կը -
վաղհան , ՛Լ, Ահարոնեան , Հ – Վարդանեան , Ժ՚ նէին • Այս քարդերուն դէմ ամէնէն աւելի ազդու
՚Ծառոլկեան եւ ուրիշներ , որոնք բոլորն ալ յաքո– եւ պերճախօս բողոքողը եղաւ Հարիւրապետ Ալեք–
ՄԵՐՑԵՐԵԿՈ8ԹԸ ղութիլն մաղթեցին մեր Ա՝իութեան : Յաքողու - սանտը Արոնսօն» ։
թեամբ երգեցին Տիկ՛ Վարգանեան, քիսաիկեան Յօդուածագիրը յետոյ կ*անդրագա/ւնայ Հա -
ՇԱՎԻԼ՛ Ա 1 ՚ ո ռ լ Ի Յաոյաջ, ուրիշ ալ աոփթով (Վիէնէն), Պ– Պ. Արշաւի ր (Պռոնէն) , Փափագ - յաստան ի անկախութեան եւ մեր յուսախաբիլ -
եան , Աիմոնեան , Առաքելեան , Ծերունի ՝Ր\րը^ք - թիւննե բուն , Հայերուն գադթ\ին \քոլրիա եւ Լիբա
ըսած եմ թէ մեր Հայ գաղությձ իր բոլոր կուսակ չեան (<ձ8առաք»ի գործակալը) : Երգեցին Ասձնու– նան եւ ֆրանսական՛ Հոգատար իշխանռւթիւննե ֊
ցական քէներն ու վէճերը կր մոռնայ , երբ խն՚դի^.։ Հիներ՝ Տէբմանեան եւ Առաքելեան ( Հաբրբան) , բուտ ընծայած գիւբութիւններուն եւ քաքալերան–
ՐՐ ԻՐ գպրոցին վրայ կուգայ։ Բաբայեան ել Առաքելեան Լէ՚ն աղին) , օր * Բ՝լսՀ~ քին յ «ՇնորՀիլ Հայերու, Աուրիոյ Հւ Լիբանանի
Աեբ ծադկոցը անխտիր բոլորին գուրգուրան., րա կետն առանձին Լ&րեւան բաղ եմ արել) : Ն՛" ՛՛՛ վաճառականութիւնն ու առեւտուրը մեծապէս ա–
քին առարկայ է * Այս իրողութեան առաւ. ե, ե^. ՛չ՛՛ւց ին ընկերներ Վ՛ Տոստողորեան•, Տէըաէրեան ճեցան ։ Գլխաւոր քաղաքնեբուն մէք առեւտրական
Համոզուեցա՛նք
անցեալ կիրակի տեսնելով այն ան^ եւ Զաքմաքեան : Ա եր չա՚րաճճ ի \րնկ • Փավ/ազեան մեծ Հաստատութխւններ Հիմնուեցան։ Հայերը կա
նախընթաց բազմութիւնը , որ եկած լեցուցած էր երգեց երեք երգ (Հայերէն, ֆրանսերէն եւ անդլե– տարեցին այն՝ ինչ որ գերման Հրեաները բրի"
քա զաքա պետ արանի բնգ ար ձակ ՜սրա Հր , լեցուցած րէն)։ ՝ •՚ Պազեստինի մէք»Տ Եւ կ^եղրակացնէ ՚
էր ՚ ծա յրէ ծա յր , նո յնիսկ երկու կողմ ի միքանց^֊Հ. Ն"ր՚~՚- Աերունդի վարչութեան կողմէ ընկ՛ Ա* ՀԱուբիացիներլչ Հայկական ներգաղթին ամ ֊
ներ ր Հ թաթուլեան դրաւոր ուղերձով մբ շն/որՀակալու - բողք ա՛կան կարեւո ր հ ւթ ի ւն բ դեռ չեն/ ըմբռնած •
անկասկած անոր աղդեցութիւնը պիտի ղդան յ ե –
Այգ °ՐՐ դպրոցի Հոգաբարձո՛ւթիւնը ի նպաստ թիւն յայտնեց ն ե ր կան ե բ ո ւն , որոնք իրենց նիկ. - աագային» ։•
ղպրոց ին ս ար քած էր ցե րե կ ոյթ մը եւ գիւղին թական եւրարոյական կարողութեամբ կէՀ– քաքալե-
«Ոաֆֆի» երիտ * երկսեռ միութեան երդչախում– րեն Նոր - Ա եր ունդ Միութիւնը եւ ըսաւ — Հր՛աշ
րի անգամ –անգա՛մ ո ւՀին երր , բոլորն ալ նախկին^ նա կց ո ւթեան ո դի ով գա ս տ ի ա բ ա կո ւե լո վ , մ ենք կր
սաները ,այգ գպրոցին, ՛իբրեւ երախտագիտական քալենք այն՛ ճ ամ րով որ մեզ կ*առաքնորգէ գէաի Օոփւաճ կէաԱքհԱ
պարտք պատրաստած էին թումանեանի «Ան ո / շ» ի ազատութիւն , , Հաւասարութիւն եւ ե ւլրտ յ րո լ -
ներկայացումը , ղե կա վա ր ո ւթե ամբ քքս\ * ԱաՀակ թիւն : ՓաՀ/լք , յաւերժ փառք Բրիստափորին, Զ"՚~
ւարեանին , քիոստոմին
8 ո վՀ աննէ սեան ի : ԱՀա պատճառ մըն ալ որ այգ ներին» ։ եւ իրենց գաղափարակից– ՄԷԿ ՉԱՐԻՔԷՆ ՄԻՒԱԸ
օրը նո յնիսկ Փ ա ր ի զ էն եւ շրջականներէն կոկիկ Հա Անսեալ տարի Ասլրիլին զ%րանսայի ԽորՀրգա–
սարակութիւն մը եկած Համախմբուած էր Հանգի., րան՚ը օրէնք մը քուէարկեց , որ կ՛ար՛գիլէ բ պոռն\ը֊
սավտ յրվ* : Մ եծ էր բտզմ ութիւնը , մեծ եղաւ նաեւ Ու֊ղերձէ վերք նուագախումբը թնդա ցուց կութիլնը ։ Ե*~ փա կո լե ցան Հան բատ //ւննե րը ։ Օ -
, որ ներ -
յաքողութիւնը * «Մշակ բանուո ր» եւ եը Հայրենիք» րձ^ՔՐ որ առաքարկուած էր Փարիղի քաղաքապե -
Առա քին մասին գպրոցի վ/ոքբիկ սաներն՛ հւ կաներու կողմ է ունկնդրուեցաւ յոտնկայս ։ տակտն թորՀոլլ/գ0ն կողմէ , ծանր պատիժներ կր
ստնոլՀիները երգեցին . արտասանեցին ել տրա - Պ » Մտնուկեան երկու խոսքով պաբղեց (յոր - սաՀմ անէր ան ս ա ս տ ո /լներ ո ւն գէմ վեց ամիսէն
մ ա խօսութիւն ըրին այն՛քան յստակել անոյշ որպա– Ա եր ո ւնդի * մին չեւ Հ իմ ա կա տ ա ր ած աշխատանքը , մինւչեւ Հինգ տարի բան տար կութ՜ իւն , տուգանք ։
ս՚՚իւ կր բերէ իրենց ուսուցչուՀ ինւերուն ։ Հաճելի է իսկ Տիկ * Ե • Մ տնուկեան յաքողապէս արտասանեց ք*այց երբեք չգործադրուեցան այգ իւս տ ու ֊
ձ 1"սէ Հայկական երգն ու խօսքը ա /գ պտըտիկ րե - 1Լարուժանի «Պատգամաւորներ»ը ։• թիւննե րը ւ Հանրատուններոլ ուժեղ սէնտիքային
բաններէն ։ ՝ .» ^ Ժամը 9 էն վերք սկս ան եւրո պակ ան պ ա ր երը , գէմ դատական Հետապնդում տեղի չունեցաւ ։ Փո–
«Ան ու֊չֆ ի՛՛ ներկայացում բ անցաւ իրապէս յա– տեւելով մինչեւ ժամը 1 2 ։ ղո ցն եր ո լ անկի ւնն երբ ՚ ս լ կ տ ացոդ ցնծո ւՀ թնե րու
քող եւ խանդավառ։ քՒէ գլխաւոր գերակատար - Ընկ * 8 * Ալթունեանի պարը Հքլաքէթ» իսկա Հանդէպ մեղմ վերաբերում ցոյց՛ տուին ըսգՀ * բա՛
ները եւ թէ ամ բողք. խումբը այստեղ ծնած "՚– կան ՛ձիարշաւի կը նմանէր ել մեծ խանդավառս/— րոյականի պա շտօնեանե րը , երբեմն ձերբակալ ֊֊
մեծցած մեր նորագոյն սերունդէն , յա ք սղութեամբ թիւն պատճառեց ներկանեբո/֊ե՛ , որոնք ստիպեցին՝ ուոզներն ալ քանի մը օրուան բանտարկոլթեեէ ւ) ր
կատարեցին իրենւց րամ ինները ։ Աաբոյի դերին կրկնել երեք անդամ ։ վերք աղա՛տ արձակուեցան։ Նոյն թ ո յ լ վերաբե -
մէք, Րաֆֆիի եւ թէ Հ.8Գ- Նոր Աերունդի ան– Հակառակ մղուած ղ ոձեՀ իկ սլա յքւսրին , մ եր րումը Ուն/եցան այն անձեբուն Հանդէպ , որ իրենց
գամնե ըէն եբ ի տա՛սար՛դ Խոր էն Ա՛ ի%աս\ե՝ան իր դե ֊4 Միութիւնը միշտ նոր յաքողութի/յննեբ ՝ կ^ էիսՀի I ՚՛՝ ֊՚Հչյ"( ՛էտը եր ճարեն։ Հանրային կիներու շնոբՀիւ ,
դեցիկ ձայնով եւ լալ ,խաղարկութեամբ գովեստի Ա՝ են՛ք Հաստատ Համողուտծ ենք որ վինչքա^Լւ Հւտ֊ ՚Յճ՚ինչգեռ–՜*Հ/յգ կործո. ՚-քչնՀ՚ր/ք ծանԵր տուգանք֊.
արժանացաւ։ Նմանապէս Ալֆոբվիլէն Պ* Աիմոն ՚–լուծուինք այնքան կը տաբածուինք» ։ ներու պիտի եհւթարկուէթն :
՝ Գափսւեան Ա օսիի բարդ ու դժուար ին դերը րս֊ Մերծախքերր Հոգալու Համար ապաՀովեցինք Այսօր օրէնքին , գործա՛դրութեան դրուելէն
քողութեամ բ կատարեց , իսկ" մեր գաղութի շնա ր ֊ կոկիկ գումար մր ։ չորս ամիս վերք , գաղտնի պոռնկութիւնը մեծ չԽ–
փեոոլ Հասա ձ֊ է Փարիզի
^ա1Ի երգչոլՀին, Հ ՛Տ ՛Գ . Նոր Աերունդի անդ ա - ՜ Արամ . Մկրայ&ի մէք եւ մայթեր ո Լ ան՛ -
մոլՀիներէն Օր * Աստղիկ Բէօսէեան իր Անունի կիւննեբը դարանակալ սպասող կիներ , գրեթէ սո
գերով գլեց, անցաւ ի.ր վրայ գրուած բոլոր ակն - ՄիչիԱ ԱրեւԱ\քի Հա$Խու վորականին նման կը գործադրեն իրենց արՀեստը :
կա լո ւթ ի ւնն երը ։ ք1 ր ձա յն ը ա յնքան գեղեցիկ եւ Պ ո ռնկ ո ւ թեան ալ/դելո Լմ ով ՝ փակուած է ին
զգայուն , իր ձեւերը այնքան բնական էին՛ որ ներ ԱեՀգւսղթը մասնաւոր տուները եւ վերք տրուած էր Հանրային
կաներ էն շատեր չքաշուեցան գի^ՔԱ րազդատոլ - կիներու շաբաթական պաբտաւո րի չ ^ բժշկական
թ ե ան դնել Ան։ ուշի դ երը կ ատ արող նշ ան աւոր դ //- ԵրւււսաղԷւքի/.«ՓսւլԷսթ֊ին Թրիպիւ֊ն» թհրթյը,, քն/նութեան ։ Ո սա ի կանո ւթիւնն ու Հանրային առող–
երը իրար անցած
բտսանոլՀ իներու Հետ ։ Ջեմ դիտեր , թերեւս Հ ՛՛՛ կը գրէ քտպաՀութեան Հաստատութիւնն
ւի աղ անւ /լ ո ՛թի ՚ ն կա լ իրենց ա յգ արտա յա յտու - Մ ին չեւ Հ Լ/մ ակ պա ղե ս տին ե ան մամ ուլը Հա յե– են այժմ ՚ Սիֆիլիսի եւ քերմամիզութեան դէպքե
աք
թեանց մէք, րայց կը Հաստատեմ որ մեր Աստդի– րուն Հայրենիք վե րադառնաշո լ մ ասին այնքան ուլը րը յանկարծ աւելցած են Օգոստոսէն Սեպտեմբեր ±
ո֊
- կը այգ օրը մեզ յուղեց ու լացուց յ 7ք ատ ապրիս, Հ ե տ ա քր քր հ ւթ ի ւն> ցոյց չտուաւ՛ Հ Ա եր մ ամ իբրեւ Հ ետեւան։ք սեռային գաղտնի յա բաբե րու ֊
՝ Աստղիկ , ՚ողբացեա լ մ այրիկիդ Հոդին/ ի^ոԳ ՚ / " " ~ րհաւ չՀե տա քրքրուեցան գաղթական Հայերով, թ իւննե բոլ եւ Հ անրատ ուեներ ո Լ /իա կո ւմ ին ՚.
ռաւորուի : Դ՛պրոց ի ուսուցչուՀ ի Օր * Մլին ՛Լ "՚ >- բոնք առա քին մեծ պատերազմէն վեըք եւ անկէց Հանրային։ առո ղքապաՀ ո ւթե ան սպասարկու ֊
նակով եւ ուսուցիԼր քութտկով մասնակցեցան եր ետք երկար ժամ տնակ տար ածուեցան Ա ուր իա եւ թ իւննե րը Ազդ՛՛ ժողովին ներկայացուցած են ծ ր ՛Ա
դերուն , իսկ ն/երկայացումին ղեկավարեր անշուշտ Լիբանան եւ Հասան մինչեւ Պաղեստին՝։ Այս շար ՛լ ի ը մը , որով կր խնդրեն վերաՀաստատել բժշկա
մոռցաւ իր տքնա քան աշխատանքը եւ մեզի Հետ ժումը մեծապէս քաքալերոլեցալ Հողատար իշխա՛ կան պարտաւորիչ քն1ւ ո ւթ ի Լ\ե\ը , ինչ որ , պէտի
ինյՀն ալ Համոզուեցաւ թէ կ՝աբժէ աշխատիլ այս նութեան՝ Ֆրանւսայի կողմէ, Հակառակ Ղ՛ամաս - նշանակէ վերսկսիլ ա րձանադըո ւթիւ֊ննե րը • . .
սերունդին Համար : » կոսի արաբ ղեկավարներու կամքիս ։ ւ Փարիզի քաղաքապետական խորՀ ուրդն այ կլՀ
Թղթակից Այո անգամ Հայկական ներգաղթը կ^ազքա ֊ կարծէ թէ արգելիչ օրէնքը ձախողա՛նք մը եդած է
ԽՆՋՈՅ֊ԲԸ տացնէ Աուրիան , ո՛ր արդէն բաւական խեղճ է : •ու կր մտածէ լայն փոփո խութ իւննե ր առա քարկել։
ՏաՆեՐ ԳԱՒԱՌԷՆ Կայսերական 3անձնս։ թու մ րին խղճամիտ վիճա ֊ Աակայն ինչ փոփոխումներ ալ կատարուին , Հա -
ՆՈՐ ԱԵՐՈՒՆԳՒ կագրութեանց Համաձայն, 186.000 քառ՚քիլօմէթր լան ա կ ան չէ որ Հ անրատո ւննե ր ը առա քո լան պէս
տարածութիւն ունեցող ա յս երկիրը միայն 2 մ ի ֊ ազատ դառնան Ֆրանսայի մէք՛.
լիոն 40 Հազար րեակիչ ունի ։ Գ ա տ ա կան պա շտ օն։ ե ան ե ր ո Լ տեղեկութիւն&ւե -
Հայերը Աուրիոյ ամէնէն մեծ ճարտարաբուես– բուն Համաձայն , ձերբակալուած ո
ԼԻՈՆ, 17 Փետր— Փեար. )6ին, կիրակի կէ. տական տարրերէն մէկն են եւ իրենց ազդեց ու •- ւՀիները չեն
օրէ վերք, տեղի ունեցաւ Հ ՛Յ –՛հ • «Նոր Ա երուձնդ»ի թիւնն ունին արՀ ե ստի^,ճարտա րա ր ո ւե ստ ի , վաճա կրնար երկար սլաՀել բանտերուն մէք , նկատելով
«Աիամանթօ» իյ ում րին րնկեբահ ամակրական իոն ֊ ռականութեան եւ արզիականացած Հ ոդագոբծ ու ֊ որ անո՛նք արդէն լեցուած են գործակցութեան
քոյքր : ՍրաՀլՀ կր ցնօ-ար մեհ՝ բազմութեամբ : Նոր թեան մէք՛. Այո ժողովուրդին Հեռացումը, արդէն յանցանքով դատապարտ՛ուածներու, կողմէ , որոնք
Աերունդի անդամներ ր քանք չէին իանա յահ– , ներ - դժուար ապրող մ ՛եր երկրին վրայ ,ի ր տղգեցութի/ դատավարութեան կը սպասեն ։
կաներ ր գոհ ձգելու համար : Բոլորն ալ աչքի կր նբ պիտի ՛ունենա յ ; Ոսաիկ/սնակտն Հետապնդումներէ խուսափե -
զարնէին իրենց ՚կարդասլահութեամբ եւ ներկաներ Արաբ մամուլը կը ներբողէ արաբական ասպն– լու Համար զանազան Հնարամտութիւններոլ կր
բու գովեստին արմանաց ան՛ քականութիւնը Հանդէպ Հայերուն , որոնք Աուրիու դիմեն այս ծաղիկները։ Օրթ՚ակ, մայթերու վրայ
Ժամը 4՝ին ներս մտաւ Նոր Աերունդի ել Աա֊ եւ Լիբանան/ի մէք ապրելու կատարեալ իրաւունք սպասած ատեն՝ իրենց Հետ կառնեն շուներ ,ի՛բր թէ
նուՀիներու երկսեռ երգչախումբը , որ մասնակ - ներ վայելեցին ւ «Հայերը զիրենք Հիւրընկալողնե անոնց Հետ կըիյօսթն ^^
ՄԸ– ՛Բանի մր ամիՀ՜աՀ.
ցութեա՚մբ «կառվարենց» նուադախումրի շատ յա– րէն չեն։ կրնար գանգատիլ* անոէ/ք իրենց բարե ֊ ՀԱՅԱԳԷՏ ՀՐԵԱՅ
քողութեամր կատարես խնքոյքի բացումը «Մշակ– րարները երախտադիտութեամբ պիտի յի շեն» : ռաք մեռաւ Պազեստինի Հրեայ Համալսարանին ու–
բանուոր» եւ Հ<($ ւս ո աք ն տ Հ ա տ ա կ » ո : Աեոանապեսա 1934/՚3> Աուըի/ս ծանր տագնապի մը մատնուե սուց չապետնէերէն պրօֆ ՚ Լէվի ՚ Աս (՛Ր ամ բողք
էր Պ * հքրիմեան, որու ամէն մէկ Հր՛աւէրին սիրով ցաւ • Արարս/կան դրամագլուխը փորձեց խոյս տալ կե ան քր նուիրած է ուսումն/աս իր ելու Հ ա յ կա կան
կը պատասխանէին ներկաներ յէ։ Մէկը (գժբախտա^ դէպի բարգաւաճ Պադեստինյ * Աոլրիական՝ մամու բանաստեղծութիւնը ։ Գրած է բազմաթիւ գիրքեր
բաբ անուն ը չեմ դիտեր) յա քո դա պէս ա րտասս/նեց լը կատաղի կե ր պո վ յարձակեցաւ Հոգատար իշխա՛ ե՝ւ յօդուածներ * ի\ւնի նաեւ շատ մը գրուածքներ
Ա * ԱՀ՛արոնետնի մէկ Հայրենտշունչ կտորը որ նութեան դէմ՝ Հայ գաղթականները քաքալերելուն աստուածաբ՛անական Դիւթերու շուրք) նո յնիսկ ՚ /
քերմ ապէս գնաՀ ատուեցաւ ։ Ղ՝եզ ա ր ո ւե ս տ տ կ սէն Համար։ Հայերէն։ լեզուով գիրք մը Հրատարակած է ։իրդըլ–
ճոխ բաժնին փայլ կուտային մեր ԱանուՀթնեբր ի֊ խաւոր դո րծրյ Լեբկու Հատոր) լո յս պիտի տեսնէ
րեն/ց ^Հեզաճկուն պարերով , վարժ արտասանոլ Հ Անկէց ի վեր շատ տարիներ անցան՛, շատ ք ո ւ ֊ ֊ յառաք ի կայ Աայիս-ին, տն/լլերէն լեզուով։ Այս
թիւննւերով ՛ու Հմայիչ երգերով՛ իրենց փափաքին բեր Մ իքերկբական թափեցան ։ Մ ի քին՝ Արեւելքի ԳԻՐՔՐ մեծ մասով նուիրուա֊ծ է Հայկական ու -
մէք շատ բաներ մոռցուեցան, աղօտ յիշատակ մբ սումնտսի րութիւններոլ * Հանզո / ցես/լը յարտբե -
Համաձայն եկած էին կիյոթիէռի Ղ"Ա՚ոոի աշա ֊ միայն ձ դե լո՛վ ՚ ՚ բութիւն/ կը սլաՀէրԵրեւանի Հայ զըոզներուն Հետ։
Fonds A.R.A.M
են մինչեւ այսօր անծանօթ մնացած 312.00$ քա - կերտները ղեկավար ութ եամբ Պ* Տովակիմեանփ ՛է Օսմանեան կայսրութեան անկումի օրերուն
ռա կուսի քիէո՚մ եթր ա ա ր ած ո ւթ ե ամր ցամ աքամ աս Ասոնք ա ի կէս ժամէն աւելի զուարճացուցին իբեսց երկրին ամէն կողմը տեղի ունեցած Հայկական
մը, ուր երեւան Հանած են 8 լեռնաշղթաներ ել երգերով եւ արտասանութիւներով։ Յետոյ կար սարսափէքլի Հալածանքներու պատմութիւնը բոլո
լայնատարած ծով ա խո ր չ մր , ք* ո ղվկ լթ ի ծովածո– գով երդուեցան <
ցէն վրայ՛. Ասկէ զատ ՛Բոքսի եզերքէն քիչ Հեռու ռաք ՛ընթանանք եղրայրնեբ» եւ «Լուսին չկար» ։ իսկ Սուլթանին .Հաւատա րիմ Հետիւորգը, Եգիպ
գտած են 60 ք/՚Լոմեթր տարածութեամր իրական Արտասանեցին փոքրիկներ՝ Տօնապետետն , Առա– տոսի Միւֆթին, որ բողոքեց իր Հաւատացեալնե
վասրս մլձ , ՜ որուն մակերես ր ձիւնապատ չէ եւ քելեան , Վաբժապետեան , Փավ/ազեան ,՝ Յ֊ովակիմ– րու ի՛ա լիֆտ յ աիրոք, թուրքերու կ ա ոալ
ատ
ծածկս ւած է բազմաթիւ լճակներով Հ Այո լճակներն եան ել Պոյաճեան ։ Սեղանապետին Հրաւէրով \ըն^՝ գթութիւձԼներուն գէմ , գիտել տալով թէ անոնքան–
բարձրութեամբ
ալ շբքապատուած են 150 մեթր Միսաք Միրզէ աաբղեց Նոր Աերունգ Միութեան մեղ կիներն ու երախաները կը սպաննէին եւ այս–
՛Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ
կոնաձեւ գոՐԼ Հ ողակոյտնե րով : ազգօգուտ աշխատանքը : Խօսեցան նաեւ Թ. Այ - պիսով իսլամական բարոյականը ոտնակոխ Կը -
վաղհան , ՛Լ, Ահարոնեան , Հ – Վարդանեան , Ժ՚ նէին • Այս քարդերուն դէմ ամէնէն աւելի ազդու
՚Ծառոլկեան եւ ուրիշներ , որոնք բոլորն ալ յաքո– եւ պերճախօս բողոքողը եղաւ Հարիւրապետ Ալեք–
ՄԵՐՑԵՐԵԿՈ8ԹԸ ղութիլն մաղթեցին մեր Ա՝իութեան : Յաքողու - սանտը Արոնսօն» ։
թեամբ երգեցին Տիկ՛ Վարգանեան, քիսաիկեան Յօդուածագիրը յետոյ կ*անդրագա/ւնայ Հա -
ՇԱՎԻԼ՛ Ա 1 ՚ ո ռ լ Ի Յաոյաջ, ուրիշ ալ աոփթով (Վիէնէն), Պ– Պ. Արշաւի ր (Պռոնէն) , Փափագ - յաստան ի անկախութեան եւ մեր յուսախաբիլ -
եան , Աիմոնեան , Առաքելեան , Ծերունի ՝Ր\րը^ք - թիւննե բուն , Հայերուն գադթ\ին \քոլրիա եւ Լիբա
ըսած եմ թէ մեր Հայ գաղությձ իր բոլոր կուսակ չեան (<ձ8առաք»ի գործակալը) : Երգեցին Ասձնու– նան եւ ֆրանսական՛ Հոգատար իշխանռւթիւննե ֊
ցական քէներն ու վէճերը կր մոռնայ , երբ խն՚դի^.։ Հիներ՝ Տէբմանեան եւ Առաքելեան ( Հաբրբան) , բուտ ընծայած գիւբութիւններուն եւ քաքալերան–
ՐՐ ԻՐ գպրոցին վրայ կուգայ։ Բաբայեան ել Առաքելեան Լէ՚ն աղին) , օր * Բ՝լսՀ~ քին յ «ՇնորՀիլ Հայերու, Աուրիոյ Հւ Լիբանանի
Աեբ ծադկոցը անխտիր բոլորին գուրգուրան., րա կետն առանձին Լ&րեւան բաղ եմ արել) : Ն՛" ՛՛՛ վաճառականութիւնն ու առեւտուրը մեծապէս ա–
քին առարկայ է * Այս իրողութեան առաւ. ե, ե^. ՛չ՛՛ւց ին ընկերներ Վ՛ Տոստողորեան•, Տէըաէրեան ճեցան ։ Գլխաւոր քաղաքնեբուն մէք առեւտրական
Համոզուեցա՛նք
անցեալ կիրակի տեսնելով այն ան^ եւ Զաքմաքեան : Ա եր չա՚րաճճ ի \րնկ • Փավ/ազեան մեծ Հաստատութխւններ Հիմնուեցան։ Հայերը կա
նախընթաց բազմութիւնը , որ եկած լեցուցած էր երգեց երեք երգ (Հայերէն, ֆրանսերէն եւ անդլե– տարեցին այն՝ ինչ որ գերման Հրեաները բրի"
քա զաքա պետ արանի բնգ ար ձակ ՜սրա Հր , լեցուցած րէն)։ ՝ •՚ Պազեստինի մէք»Տ Եւ կ^եղրակացնէ ՚
էր ՚ ծա յրէ ծա յր , նո յնիսկ երկու կողմ ի միքանց^֊Հ. Ն"ր՚~՚- Աերունդի վարչութեան կողմէ ընկ՛ Ա* ՀԱուբիացիներլչ Հայկական ներգաղթին ամ ֊
ներ ր Հ թաթուլեան դրաւոր ուղերձով մբ շն/որՀակալու - բողք ա՛կան կարեւո ր հ ւթ ի ւն բ դեռ չեն/ ըմբռնած •
անկասկած անոր աղդեցութիւնը պիտի ղդան յ ե –
Այգ °ՐՐ դպրոցի Հոգաբարձո՛ւթիւնը ի նպաստ թիւն յայտնեց ն ե ր կան ե բ ո ւն , որոնք իրենց նիկ. - աագային» ։•
ղպրոց ին ս ար քած էր ցե րե կ ոյթ մը եւ գիւղին թական եւրարոյական կարողութեամբ կէՀ– քաքալե-
«Ոաֆֆի» երիտ * երկսեռ միութեան երդչախում– րեն Նոր - Ա եր ունդ Միութիւնը եւ ըսաւ — Հր՛աշ
րի անգամ –անգա՛մ ո ւՀին երր , բոլորն ալ նախկին^ նա կց ո ւթեան ո դի ով գա ս տ ի ա բ ա կո ւե լո վ , մ ենք կր
սաները ,այգ գպրոցին, ՛իբրեւ երախտագիտական քալենք այն՛ ճ ամ րով որ մեզ կ*առաքնորգէ գէաի Օոփւաճ կէաԱքհԱ
պարտք պատրաստած էին թումանեանի «Ան ո / շ» ի ազատութիւն , , Հաւասարութիւն եւ ե ւլրտ յ րո լ -
ներկայացումը , ղե կա վա ր ո ւթե ամբ քքս\ * ԱաՀակ թիւն : ՓաՀ/լք , յաւերժ փառք Բրիստափորին, Զ"՚~
ւարեանին , քիոստոմին
8 ո վՀ աննէ սեան ի : ԱՀա պատճառ մըն ալ որ այգ ներին» ։ եւ իրենց գաղափարակից– ՄԷԿ ՉԱՐԻՔԷՆ ՄԻՒԱԸ
օրը նո յնիսկ Փ ա ր ի զ էն եւ շրջականներէն կոկիկ Հա Անսեալ տարի Ասլրիլին զ%րանսայի ԽորՀրգա–
սարակութիւն մը եկած Համախմբուած էր Հանգի., րան՚ը օրէնք մը քուէարկեց , որ կ՛ար՛գիլէ բ պոռն\ը֊
սավտ յրվ* : Մ եծ էր բտզմ ութիւնը , մեծ եղաւ նաեւ Ու֊ղերձէ վերք նուագախումբը թնդա ցուց կութիլնը ։ Ե*~ փա կո լե ցան Հան բատ //ւննե րը ։ Օ -
, որ ներ -
յաքողութիւնը * «Մշակ բանուո ր» եւ եը Հայրենիք» րձ^ՔՐ որ առաքարկուած էր Փարիղի քաղաքապե -
Առա քին մասին գպրոցի վ/ոքբիկ սաներն՛ հւ կաներու կողմ է ունկնդրուեցաւ յոտնկայս ։ տակտն թորՀոլլ/գ0ն կողմէ , ծանր պատիժներ կր
ստնոլՀիները երգեցին . արտասանեցին ել տրա - Պ » Մտնուկեան երկու խոսքով պաբղեց (յոր - սաՀմ անէր ան ս ա ս տ ո /լներ ո ւն գէմ վեց ամիսէն
մ ա խօսութիւն ըրին այն՛քան յստակել անոյշ որպա– Ա եր ո ւնդի * մին չեւ Հ իմ ա կա տ ա ր ած աշխատանքը , մինւչեւ Հինգ տարի բան տար կութ՜ իւն , տուգանք ։
ս՚՚իւ կր բերէ իրենց ուսուցչուՀ ինւերուն ։ Հաճելի է իսկ Տիկ * Ե • Մ տնուկեան յաքողապէս արտասանեց ք*այց երբեք չգործադրուեցան այգ իւս տ ու ֊
ձ 1"սէ Հայկական երգն ու խօսքը ա /գ պտըտիկ րե - 1Լարուժանի «Պատգամաւորներ»ը ։• թիւննե րը ւ Հանրատուններոլ ուժեղ սէնտիքային
բաններէն ։ ՝ .» ^ Ժամը 9 էն վերք սկս ան եւրո պակ ան պ ա ր երը , գէմ դատական Հետապնդում տեղի չունեցաւ ։ Փո–
«Ան ու֊չֆ ի՛՛ ներկայացում բ անցաւ իրապէս յա– տեւելով մինչեւ ժամը 1 2 ։ ղո ցն եր ո լ անկի ւնն երբ ՚ ս լ կ տ ացոդ ցնծո ւՀ թնե րու
քող եւ խանդավառ։ քՒէ գլխաւոր գերակատար - Ընկ * 8 * Ալթունեանի պարը Հքլաքէթ» իսկա Հանդէպ մեղմ վերաբերում ցոյց՛ տուին ըսգՀ * բա՛
ները եւ թէ ամ բողք. խումբը այստեղ ծնած "՚– կան ՛ձիարշաւի կը նմանէր ել մեծ խանդավառս/— րոյականի պա շտօնեանե րը , երբեմն ձերբակալ ֊֊
մեծցած մեր նորագոյն սերունդէն , յա ք սղութեամբ թիւն պատճառեց ներկանեբո/֊ե՛ , որոնք ստիպեցին՝ ուոզներն ալ քանի մը օրուան բանտարկոլթեեէ ւ) ր
կատարեցին իրենւց րամ ինները ։ Աաբոյի դերին կրկնել երեք անդամ ։ վերք աղա՛տ արձակուեցան։ Նոյն թ ո յ լ վերաբե -
մէք, Րաֆֆիի եւ թէ Հ.8Գ- Նոր Աերունդի ան– Հակառակ մղուած ղ ոձեՀ իկ սլա յքւսրին , մ եր րումը Ուն/եցան այն անձեբուն Հանդէպ , որ իրենց
գամնե ըէն եբ ի տա՛սար՛դ Խոր էն Ա՛ ի%աս\ե՝ան իր դե ֊4 Միութիւնը միշտ նոր յաքողութի/յննեբ ՝ կ^ էիսՀի I ՚՛՝ ֊՚Հչյ"( ՛էտը եր ճարեն։ Հանրային կիներու շնոբՀիւ ,
դեցիկ ձայնով եւ լալ ,խաղարկութեամբ գովեստի Ա՝ են՛ք Հաստատ Համողուտծ ենք որ վինչքա^Լւ Հւտ֊ ՚Յճ՚ինչգեռ–՜*Հ/յգ կործո. ՚-քչնՀ՚ր/ք ծանԵր տուգանք֊.
արժանացաւ։ Նմանապէս Ալֆոբվիլէն Պ* Աիմոն ՚–լուծուինք այնքան կը տաբածուինք» ։ ներու պիտի եհւթարկուէթն :
՝ Գափսւեան Ա օսիի բարդ ու դժուար ին դերը րս֊ Մերծախքերր Հոգալու Համար ապաՀովեցինք Այսօր օրէնքին , գործա՛դրութեան դրուելէն
քողութեամ բ կատարեց , իսկ" մեր գաղութի շնա ր ֊ կոկիկ գումար մր ։ չորս ամիս վերք , գաղտնի պոռնկութիւնը մեծ չԽ–
փեոոլ Հասա ձ֊ է Փարիզի
^ա1Ի երգչոլՀին, Հ ՛Տ ՛Գ . Նոր Աերունդի անդ ա - ՜ Արամ . Մկրայ&ի մէք եւ մայթեր ո Լ ան՛ -
մոլՀիներէն Օր * Աստղիկ Բէօսէեան իր Անունի կիւննեբը դարանակալ սպասող կիներ , գրեթէ սո
գերով գլեց, անցաւ ի.ր վրայ գրուած բոլոր ակն - ՄիչիԱ ԱրեւԱ\քի Հա$Խու վորականին նման կը գործադրեն իրենց արՀեստը :
կա լո ւթ ի ւնն երը ։ ք1 ր ձա յն ը ա յնքան գեղեցիկ եւ Պ ո ռնկ ո ւ թեան ալ/դելո Լմ ով ՝ փակուած է ին
զգայուն , իր ձեւերը այնքան բնական էին՛ որ ներ ԱեՀգւսղթը մասնաւոր տուները եւ վերք տրուած էր Հանրային
կաներ էն շատեր չքաշուեցան գի^ՔԱ րազդատոլ - կիներու շաբաթական պաբտաւո րի չ ^ բժշկական
թ ե ան դնել Ան։ ուշի դ երը կ ատ արող նշ ան աւոր դ //- ԵրւււսաղԷւքի/.«ՓսւլԷսթ֊ին Թրիպիւ֊ն» թհրթյը,, քն/նութեան ։ Ո սա ի կանո ւթիւնն ու Հանրային առող–
երը իրար անցած
բտսանոլՀ իներու Հետ ։ Ջեմ դիտեր , թերեւս Հ ՛՛՛ կը գրէ քտպաՀութեան Հաստատութիւնն
ւի աղ անւ /լ ո ՛թի ՚ ն կա լ իրենց ա յգ արտա յա յտու - Մ ին չեւ Հ Լ/մ ակ պա ղե ս տին ե ան մամ ուլը Հա յե– են այժմ ՚ Սիֆիլիսի եւ քերմամիզութեան դէպքե
աք
թեանց մէք, րայց կը Հաստատեմ որ մեր Աստդի– րուն Հայրենիք վե րադառնաշո լ մ ասին այնքան ուլը րը յանկարծ աւելցած են Օգոստոսէն Սեպտեմբեր ±
ո֊
- կը այգ օրը մեզ յուղեց ու լացուց յ 7ք ատ ապրիս, Հ ե տ ա քր քր հ ւթ ի ւն> ցոյց չտուաւ՛ Հ Ա եր մ ամ իբրեւ Հ ետեւան։ք սեռային գաղտնի յա բաբե րու ֊
՝ Աստղիկ , ՚ողբացեա լ մ այրիկիդ Հոդին/ ի^ոԳ ՚ / " " ~ րհաւ չՀե տա քրքրուեցան գաղթական Հայերով, թ իւննե բոլ եւ Հ անրատ ուեներ ո Լ /իա կո ւմ ին ՚.
ռաւորուի : Դ՛պրոց ի ուսուցչուՀ ի Օր * Մլին ՛Լ "՚ >- բոնք առա քին մեծ պատերազմէն վեըք եւ անկէց Հանրային։ առո ղքապաՀ ո ւթե ան սպասարկու ֊
նակով եւ ուսուցիԼր քութտկով մասնակցեցան եր ետք երկար ժամ տնակ տար ածուեցան Ա ուր իա եւ թ իւննե րը Ազդ՛՛ ժողովին ներկայացուցած են ծ ր ՛Ա
դերուն , իսկ ն/երկայացումին ղեկավարեր անշուշտ Լիբանան եւ Հասան մինչեւ Պաղեստին՝։ Այս շար ՛լ ի ը մը , որով կր խնդրեն վերաՀաստատել բժշկա
մոռցաւ իր տքնա քան աշխատանքը եւ մեզի Հետ ժումը մեծապէս քաքալերոլեցալ Հողատար իշխա՛ կան պարտաւորիչ քն1ւ ո ւթ ի Լ\ե\ը , ինչ որ , պէտի
ինյՀն ալ Համոզուեցաւ թէ կ՝աբժէ աշխատիլ այս նութեան՝ Ֆրանւսայի կողմէ, Հակառակ Ղ՛ամաս - նշանակէ վերսկսիլ ա րձանադըո ւթիւ֊ննե րը • . .
սերունդին Համար : » կոսի արաբ ղեկավարներու կամքիս ։ ւ Փարիզի քաղաքապետական խորՀ ուրդն այ կլՀ
Թղթակից Այո անգամ Հայկական ներգաղթը կ^ազքա ֊ կարծէ թէ արգելիչ օրէնքը ձախողա՛նք մը եդած է
ԽՆՋՈՅ֊ԲԸ տացնէ Աուրիան , ո՛ր արդէն բաւական խեղճ է : •ու կր մտածէ լայն փոփո խութ իւննե ր առա քարկել։
ՏաՆեՐ ԳԱՒԱՌԷՆ Կայսերական 3անձնս։ թու մ րին խղճամիտ վիճա ֊ Աակայն ինչ փոփոխումներ ալ կատարուին , Հա -
ՆՈՐ ԱԵՐՈՒՆԳՒ կագրութեանց Համաձայն, 186.000 քառ՚քիլօմէթր լան ա կ ան չէ որ Հ անրատո ւննե ր ը առա քո լան պէս
տարածութիւն ունեցող ա յս երկիրը միայն 2 մ ի ֊ ազատ դառնան Ֆրանսայի մէք՛.
լիոն 40 Հազար րեակիչ ունի ։ Գ ա տ ա կան պա շտ օն։ ե ան ե ր ո Լ տեղեկութիւն&ւե -
Հայերը Աուրիոյ ամէնէն մեծ ճարտարաբուես– բուն Համաձայն , ձերբակալուած ո
ԼԻՈՆ, 17 Փետր— Փեար. )6ին, կիրակի կէ. տական տարրերէն մէկն են եւ իրենց ազդեց ու •- ւՀիները չեն
օրէ վերք, տեղի ունեցաւ Հ ՛Յ –՛հ • «Նոր Ա երուձնդ»ի թիւնն ունին արՀ ե ստի^,ճարտա րա ր ո ւե ստ ի , վաճա կրնար երկար սլաՀել բանտերուն մէք , նկատելով
«Աիամանթօ» իյ ում րին րնկեբահ ամակրական իոն ֊ ռականութեան եւ արզիականացած Հ ոդագոբծ ու ֊ որ անո՛նք արդէն լեցուած են գործակցութեան
քոյքր : ՍրաՀլՀ կր ցնօ-ար մեհ՝ բազմութեամբ : Նոր թեան մէք՛. Այո ժողովուրդին Հեռացումը, արդէն յանցանքով դատապարտ՛ուածներու, կողմէ , որոնք
Աերունդի անդամներ ր քանք չէին իանա յահ– , ներ - դժուար ապրող մ ՛եր երկրին վրայ ,ի ր տղգեցութի/ դատավարութեան կը սպասեն ։
կաներ ր գոհ ձգելու համար : Բոլորն ալ աչքի կր նբ պիտի ՛ունենա յ ; Ոսաիկ/սնակտն Հետապնդումներէ խուսափե -
զարնէին իրենց ՚կարդասլահութեամբ եւ ներկաներ Արաբ մամուլը կը ներբողէ արաբական ասպն– լու Համար զանազան Հնարամտութիւններոլ կր
բու գովեստին արմանաց ան՛ քականութիւնը Հանդէպ Հայերուն , որոնք Աուրիու դիմեն այս ծաղիկները։ Օրթ՚ակ, մայթերու վրայ
Ժամը 4՝ին ներս մտաւ Նոր Աերունդի ել Աա֊ եւ Լիբանան/ի մէք ապրելու կատարեալ իրաւունք սպասած ատեն՝ իրենց Հետ կառնեն շուներ ,ի՛բր թէ
նուՀիներու երկսեռ երգչախումբը , որ մասնակ - ներ վայելեցին ւ «Հայերը զիրենք Հիւրընկալողնե անոնց Հետ կըիյօսթն ^^
ՄԸ– ՛Բանի մր ամիՀ՜աՀ.
ցութեա՚մբ «կառվարենց» նուադախումրի շատ յա– րէն չեն։ կրնար գանգատիլ* անոէ/ք իրենց բարե ֊ ՀԱՅԱԳԷՏ ՀՐԵԱՅ
քողութեամր կատարես խնքոյքի բացումը «Մշակ– րարները երախտադիտութեամբ պիտի յի շեն» : ռաք մեռաւ Պազեստինի Հրեայ Համալսարանին ու–
բանուոր» եւ Հ<($ ւս ո աք ն տ Հ ա տ ա կ » ո : Աեոանապեսա 1934/՚3> Աուըի/ս ծանր տագնապի մը մատնուե սուց չապետնէերէն պրօֆ ՚ Լէվի ՚ Աս (՛Ր ամ բողք
էր Պ * հքրիմեան, որու ամէն մէկ Հր՛աւէրին սիրով ցաւ • Արարս/կան դրամագլուխը փորձեց խոյս տալ կե ան քր նուիրած է ուսումն/աս իր ելու Հ ա յ կա կան
կը պատասխանէին ներկաներ յէ։ Մէկը (գժբախտա^ դէպի բարգաւաճ Պադեստինյ * Աոլրիական՝ մամու բանաստեղծութիւնը ։ Գրած է բազմաթիւ գիրքեր
բաբ անուն ը չեմ դիտեր) յա քո դա պէս ա րտասս/նեց լը կատաղի կե ր պո վ յարձակեցաւ Հոգատար իշխա՛ ե՝ւ յօդուածներ * ի\ւնի նաեւ շատ մը գրուածքներ
Ա * ԱՀ՛արոնետնի մէկ Հայրենտշունչ կտորը որ նութեան դէմ՝ Հայ գաղթականները քաքալերելուն աստուածաբ՛անական Դիւթերու շուրք) նո յնիսկ ՚ /
քերմ ապէս գնաՀ ատուեցաւ ։ Ղ՝եզ ա ր ո ւե ս տ տ կ սէն Համար։ Հայերէն։ լեզուով գիրք մը Հրատարակած է ։իրդըլ–
ճոխ բաժնին փայլ կուտային մեր ԱանուՀթնեբր ի֊ խաւոր դո րծրյ Լեբկու Հատոր) լո յս պիտի տեսնէ
րեն/ց ^Հեզաճկուն պարերով , վարժ արտասանոլ Հ Անկէց ի վեր շատ տարիներ անցան՛, շատ ք ո ւ ֊ ֊ յառաք ի կայ Աայիս-ին, տն/լլերէն լեզուով։ Այս
թիւննւերով ՛ու Հմայիչ երգերով՛ իրենց փափաքին բեր Մ իքերկբական թափեցան ։ Մ ի քին՝ Արեւելքի ԳԻՐՔՐ մեծ մասով նուիրուա֊ծ է Հայկական ու -
մէք շատ բաներ մոռցուեցան, աղօտ յիշատակ մբ սումնտսի րութիւններոլ * Հանզո / ցես/լը յարտբե -
Համաձայն եկած էին կիյոթիէռի Ղ"Ա՚ոոի աշա ֊ միայն ձ դե լո՛վ ՚ ՚ բութիւն/ կը սլաՀէրԵրեւանի Հայ զըոզներուն Հետ։
Fonds A.R.A.M
