Page 155 - ARM_19-1947_01

ք՝»չլ , նկարագրելով նախ անոր Հերոսութիւննեբը , ֆրանսերէն եւ կարդացին օրուան յէշատակը ար– ներ՝ ժ՛ Ա արգի սեան, Ս՚ելոյեան։ Օրիորդներ ՈԼ

ապա անոր տանջանքը լի տխըութեամբ եւ յաբու* ծ ա բծող քան է մը էնքնագէր շա բ ա գբ ո ւթի ւններ ։ սլատանի՚ևեր՝ Ն՛ եւ. Մ • ՚հարրիէլեան, Փիլոյեան,

թիւնր յաղթական ներդաշնակութեամբ : (քաջող ատասանութէւններ կատարեցին մասնաւո– Պօսնօեան , Ա .Աարկոսեան , Աիրաքեան , Գալուստ^

Երրորդ կաորր <ձՀ այ կակ ան ս էն ֆօն ի » ն է ր , րապէս Ոսկեբիչեան Գրիգոր, ք&աշեան ՚քյոբայբ, եան, ՛Բիւր թեան , ժ– Թիրեաքեան, կօԼկակարեֆմԽ

Հայոց երդերու, փունջ մր դոյնղդոյն , շղթայուած Տէտէեան Ժ ի րայր , կառվս՚բենց Տիրան , 3)երման– եւ Ասչաչեան .

աւանդական ազգային եղանակներու, ամբող^ու ֊ եան Տակոբ , Հրաչեան Տիգրան , ՀյաՀ էնեան Ա կր,. Կ՛ Իւ աչէ վարչութիւնը սոյն ձեռնարկէ սար–

թիւն մր, որոնց մէկ մ ասր վեՀափառ դուրս կ ել­ աիչ, Ալեքսանեան Մկրաիչ եւ էուբիշնեբ ։ Միջանկ­ քած էր առանց մուտքի Հ Հքաիսքերր գոցեչու Համար

լէր ներդաշնակութեան ԼոաՐՀ.Է Վարագոյրներու եալ վարժարանի աշակերտներէն փոքրիկ Ա՝էսէլ - Հանդիսականներու բաղձանքով եղան նոլէրներ,

եա՚եւէն , իսկ ուրիշնւեր կր ցցուէին յաղթական ե– եան ԱիՀբան ու Ղ՚աբբիէլեան Տակոբ՝ գա շն ամ ո ւ— եւ տասը վայրկեանի մէ^ գոյացաւ 11.050 ֆրանքէ

բեւոյթով մր ^ փութով Հեռանալով ,անՀետանալով րով , էսկ Տէրաէբեաև Եդուարդ՝ ջութակով ել. Հանդէսր վերչՆսցալ ուչ ատեն եւ Հանդի սա *

մեղեդիներու յաԼորղող ալիքներուն մէջ ։ Տ աճախ Տ ո զրամ աճեան կարօ էր փան ջո յով երաժշտական կաններր բաժնուեցան տոգոր ո ւած Հայրենասիրաւ

ունկնդիրները կրնային որոշել այս կամ այն էն է սէրուն կտորներ նուադեցէն : կան լաւագոյն զգացումներով։

ազգային երդերը* էթ ատ ճարտարութեամբ շաղ - Ամէնէն վերջ, բեմ բարձրացաւ վարժարան թ Ա. Աշճհան

կապուած մէկը միւսին ։Այնպէս որ ապագային՛ մի– տեսուէը եւ շուրջ երեք քառորդ ժամ ծանրացաւ ԱԶԳԱՅԻՆ ԿԵԱՆ-ԲԸ ՆԻՍԻ ՄԷՋ

այն ա յս Հա յ կա կան Համ ան ո լագին վրա յէն կարե­ Վարդանանց պատեաղմ է բաբո յական եւ Հոդե բա­

լի է Հայկական երգաբան մր կազմել , եթէ Հայոց նական ն շան ա կո լթե ան վրա յ ։ Հ/եշտեց մասնաւո– ՛ՍԻՍ Անցեալ կիրակի, 9 Փ ետ ր . Ա. Աստ–

բոլոր ազգա յին երգերն այ կորսուելու ըլլան ։ բապէս թէ Վարդանանց պատերազմ է պատճառն •ոահտծին մատուռր լեցուած էր մեծ բաղմոլ

Այս Վերջին դասական կաս բնե բրէ Հասարակ ալ էր յունական ել պա ր ս կա կան կա յս բութեան ց մ ր - թեամբ: Պ ատաբագեց Աբտաւազդ արք • որ քարող

բա բ ածն ե ր ո ւն րմ բոն ո զո ւթ ի ւն ր կր գլեն 1լ անցնին։ ։ ց ա կց ո ւթ ի ւն ը Հանդէպ Հա յ ժ ո գո վո ւր գին : մը խօսելով օգտակար խրատներ տ՛ուաւ*

Ու՜ղղակի դե զա րո ւե ս տ ի մ ասնագէտ փա ր սլե ան ե բ ր Հանդէսը փա կո ւե ցաւ ֆրանսերէն եւ Հա յե րէն Կ էսօր էն վերջ տեղի ունեցաւ թէ յաս եղան մր

միայն կրնան գնաՀաաել ասոնց իսկական արժէքը : սիրուն երգերով : — "սեռկայ լքը Հ -Բ -Ը –Միութեան 40ամեայ յոբելեանին առթիւ ,

Բա յց եւ ա յն պէս շատերս ներկա յ եղած^ ենք՝ այս Փրոմրնատ տէ վԱնկլէի մէկ սրաՀին մէջ՛. Ներ­

յառաջդիմ ութեան եւ էուս աւո բ մայրաքաղաքին ԶԱ8ՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ կա յ էին մօտ 60 Հրալիրեալներ ։ ժամը 5ին, Պ *
Համանուագին
մէջ, մեծ վարպետներու գործեբու Զ ո ւՀ աճեան ղրաւո ր ուոե րձով մջատագովեց

եւ գա զա վւ ար մը կազմած անոնց ազդած խոր ապ­ ԿԱՊՈՅՏ ԽԱԶԻ ԹԷ8ԱՍ Ե՛ԼԱՆ Ը ք՝՚աբ ե գործական ի ազգօգուտ գո րծուն էութիւնը :

րումներու մ ասին , ո րոնք մ արդս կը բարձրացան են Պ * *Բէլէշեան կարգաց Հ *Բ *Ը *Միութեան 40ամեայ

եւ այլ աշխաբՀներ կր յածեն * Անուրանալի էր որ Մ Ա Ր Ս Է Յ Լ – կապոյտ Ի) ա շի Աէն-Լուի մաս– գործ ո ւնէ ութեան տեղեկադիրը, նիւթական եւ բա­

Օննիկ Պէրաէբեանի ս\ՀԴձԴն,երն ալ նո յն տ պա ւո - ն աճ իւղի վարչութիւնը թէ յաս եղան մը սարքած էր լա յական * Խօսեցաւ նաեւ Պ * Վ* Թէքէեան՝ յա -

բութ ի ւննե րյ§ գո բծեցին ն ե ր կան ե բ ո ւն նե բաշխ ար - Փետբ * Տին 8տւ1 (1ս 0,Շ1ՂէՀՇի սրաՀ\ը՝ ընտանեկան ու նուն Մարսէյլի Շ՛/7^* վարչութեան, յոյս յա յ անե­

Հին մէջ–.Եթէ մեզմէ վերջ եկող սերունդներր գրեն երիտասարդական տաքուկ մթնոլոըտի մը մ էջ ։ լով թէ Ն ի ս եւս՛լայնօրէն պիտի մասնակցի ներ­

մեր օր ե րո ւ ե բաժ շտ՚ո ւթե ան Հայկակ ան ճ իւղին Ներկայ էին Ա* Լու, Ա. Մաըկըիթ, Լա Փօմ-Վալ– գաղթի Հանգանակութեան։ Թէյ եւ առատ խմորե­

պատմ ո ւթ իւն ը , ան սլա յմ ան ա յ դ յիշատակարանին պարել թաղամ ասեըէն ու քաղաքէն բաղմ աթիւ ղէնէն վերջ ձա յն՚ը տ բո ւե ցաւ Աբտաւազդ արք * ի ,

առաջին տեղերէն մին պիտ ի գրաւէ տաղանդաւոր Հ ա յ բեն ա կիցն եր : Հանդիսականն երր մ ե՜ ծա ր ո ւե ց ան ոբ ամրոզջ մէկ ժամ խօսեցաւ Հ *Բ *Ը *Միութեան

եբգաՀան , երաժշտագէտը , Օննիկ Պէրպէրեան * թէյով ու կա ր կան զ ա կ" վ ե֊բարո յապէս թէ նիւթա­ 40 տարուան գո րծո ւնէ ութ եան վրայ, Բ ա ր ե գոր -

պէս սատարեցին ձեռնարկին յաջողութեան։ ծականը բաղդատելով ... Աուէզի ջրանցքին Հետ Տ

Ա*ասնաճիւղի ատենապետուՀին՝ տիկ * \,տդաշ– Յե աո յ նե րգազթի Համ ա բ կատարուեցաւ Հանգա­

ՎԱՐԴԱՆԱՆՑ ՏՕՆԸ եան ժամլՀ Գին Հանդէսր բացուած յայտա բարելո՚վ նակութիւն որմէ գոյացաւ 161.000 ֆրանք։ Անոնք

ՍԵՎՐԻ ՄՈՒՐԱՏԵԱՆ ՎԱՐԺԱՐԱՆԻՆ ՄԷՋ ե բկսեռ եբգչտխում բր երգեց «Ծ աղկի ր աղատ իմ որ ե ր դո ւմ –պա տ ա ռ ^՝ո1Լա^ & * Հայաս տան ի եւ

Հայրենիքէ ; Տեսայ խօսք առաւ Ա*արսիլիոյ ներ - ներգաղթի անունով, կը փայլէին իրենց բացակա­

Փ՚եաբ* Գին կիրակի օր Հաճոյքն ունեցանք ներ­ կա յա ցուց ի չ Տիկ* Հազարեան որ դեղեց իկ բանա– յս ւթեամ բ ։ ՀՀա յ ֊ լ ա յֆ՝Տ> դասն ալ չէր եկած ։ Ե -

կայ ըլլալու , Մուբատեան վարժարանին վերանո­ խօսութեամբ մբ պա բռեց Կ * ք(ք ա չի ծագումը ՛եւ թովպիո յ մեր ընկերներէն Տա կորեան թէ յասեղան ի

րս դո լա ծ գեղեցիկ ապոն/5/ մէչ, րն ա ան ե կա՛հ Հան­ անդուլ գոըծունէութիւձը 1911^՛՛^ ի վեր։ Ո*– վեր պաՀ ուն յայտնեց թէ 40 տարիէ ի վեր անդամ է

դէսի մր սաբքուած վարժարանի աշակերտներէն՝ առնելով կ * քօա չի մ ա ր դա ս ի ր ա կան նպատակները , Բարեգործական ին , թէ իր պարտքը կատարած է

Ա. ԱաՀակ Հ տյրապետի ել Ա * Վարդանանց տօնին մասնաւորապէս ծանրացաւ մշակոյթիգետնին՚վրայ Նե բղա գթի Հ ան գան\ակո ւթե ան առթիւ , եւ աւել -

առիթով ։ Հանդէսին ներկայ էին միայն աշակերտ­ յիշեց Պէյրութի Հայ (ճեմարանէն մինչեւ Ամերի­ ց ո ւց • Հոս ալ պիտի մասնա կ ց իմ * կյք խոստա -

ներուն ծնողն եր ը , տեղի ան ձկութեան սլա աճ ա - կա անոր կատարած ազգօղուտ ծառայութիւննե - նամ Նիոէն մ ե էլն ող իւրաքանչիւր Հա յո լ Համ ար

"֊ով ։ Վարժարանին երբեմնի թ ա տ ե ր ա ս ր ա Հը , կ ի– րը ; կ * քօ՛աչը իր յարատեւութեան գաղտնիքը կը Հազար ֆրանք տալ*, Ո*֊րեմն եթէ 200 Հոդի եր­

սափուլ վիճակի մէջ գտնուելով, կարելի եղած էէ բ պարտի իր Համալղային Հանգամանքին * Ան միշտ թան այս քաղաքէն, 200.000 ֆրանք պիտի տամ

գուբս էն բարեկամներ Հ րաւիրել • Ն ա խ ա պա տ ե - օգնած է բոլորէն առանց դաւանանքէ խտրութեան։ Ներգաղթի Համար : էյ ս Դաշնակցական եմ * այս ֊

բազմեան շրջան ին , ա յսպիսի առիթներու մէջ ,Հա– Տիկ* ՀազԿսրեա՚Ն պարզելով ք§ . Հայաստանի պէս կր Հասկնանք Հա յբենասի բութիւն ը ;

բիւբաւոբ Հայրենակիցներ սիրով կը Հաւաքուէին կառավարութեան ջանքերը մշակոյթի ճակատին Շ • Սեւան

Հայկական այս վառարանին շուրջ, տաքնալով ա– վրայ , թելադրեց բոլորին աւելի եւս ուժ տալ ազ­

նոբ յատուկ շոլնչովր։ գա պաՀ պան մ ան նուի բա կան դո րծ ին , մ ին չեւ որ ՍՏԱՑԱՆ-Բ

Հանդէսը բաց ո ւե ցաւ զո յգ խմ բերդն եբով , Պ * Հնարաւորութիւն ունենանք Համախմբուիլ մեր ԳԻԻԼԻԶԱՐ, գրեց՝

քուրդէն ԱլէմշաՀի յաջող ղեկավարութեամբ։ իւ­ Հայրենիքին մէչ–. Արմհսուհե Տէր Կարա .

րաքանչիւր դասարանի աշակերտներէն ներկա յա - Օրուան սեղանապետն էր Պ * Խ * Արթօես/ն ,որ պետհսւն ( Գ ե լ ոնեան՝) ։ Նա՛եւ նշխարներ Մշոյ Գե­

ցուց իչնե ր՝ մաղթանքներ ուղղեցին վաժարան ին իր ս րամ իտ աբտա յա լտու թիւններով մ ասնաւո ր դա մէն : Յառաջաբան՝ Շ– \|Ա1րդՈլ>նիէ , Փարիզ :

տնօրէնին , Հ * ԱաՀակ Տէր֊Մովսէսեանի որուն ա֊ փա յլ մը տ՛ուաւ Հանդէս ին * էք ղան խմ բերգևեբ , Գին 200 ֆրանք, արտասաՀմահ 250 ֆր • , Ամեւի -

նուան տօնին տարեդարձն էր ; Ու-րիչհեբ արտասա­ Հֆանթէղի^ներ ու գեղջկական պարեր սանուՀ ինե. կա 2 տոլար : կեդրոնատեղհ 1աբոտ6Ո6 0 « ^\§Օբ1&Ո,

նեցին րն տ ր ո ւած ո տ ան ա ւո րն ե ր , Հա յե րէն եւ րու կողմէ։ Մէ^ ՝Ը^Գ ՚^ԷՓ արտասանեցին փոքրիկ­ 1 7, Ոս6 Օ&աշտաշ, Բ&ոտ (1 Յ9).

«6ԱՌԱՋ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԾԲՆԵՐԸ խենում էր նրանից * ռէս Գ*էվօն , որի ճիպոտի ա– զա՜տ էինք * * *

ռաջ րոլոբր գողում էին ինչպէս ուռի տերեւներ, 0Հ , երբ մարգ այոպիսի ցաւեր ունի , ի&չսլէ–,

Ի Ա 8Ը սարսափում էր ճակատագրից * տէրտէրը Հօ՝ իեչ սին մերն էր , երբ մարդոլ քոյրը , մայրը , կինն է

քարոզէր, ՚ / ^ / ՚ ^ Հ 7 ճակատ՛ագիրն էր* ամէնքն էք անարգս ւած , երբ զաւակն էսպաննուած *երբ ծե­

ընկճ ուած էին՝ այգ աներեւոյթ ղօր–ութ\եան առաջ, րունի Հայրն է անպատուուած , այն ժամանակ էլ,

իբա՚լ է, իրա՛ւ, Մ էլի՛ ք* ասացին/ մի քանի ամէնքն է լ սոսկում էին նրանից , մէ՛կ այս ողոր­ աշխտրՀում ոչինչ, ոչինչ չի մնում նրան, րայց
մելի 1Աայը ճակատագրին չէր Հաւատում , չէր վա­
Հոգի, ճակատի գրածը չի ջնջուի •* խենում նրանից ։ եթէ Հրացանը *

^ակատագի^ր , ամենազօր ճակատագիծ ր ... ՛Բիւրդ ու Թիւրք մեզ ասում է՛էն «ֆէդայիտ ,

*հի շե րուա յ ա յս զար Հ ո ւր ե լի ժամին , կիսախաւաբ , Այո՛ , ես չեմ Հաւատում այգ ձեր ճակատա­ իսկ Հայերը^՝ «վրիժառու գելեր» ։ Մեր աոջելից

գետն/ափոբ սաքւում , քամու այս անճոռնի գոռոցի գրին , կրկնեց ք(յ ա յն ա յս անգամ աւելի յան՛ - սարսափն էր գնում , մեր յե տեւում մաՀն էր փըռ–

տակ , ոբ սարսափելի բաներ էր պատմում այԳ գուգն ձայնով, երբ տեսաւ իր վրայ ուղղուած ար֊ ւում հ Ա արերի միակ տէրը մնաց ինք մենք ու ար–

կո յբ զօրութեան մ ասին , գժուար էր խօսակց ու- Համ արՀ ական Հա յեացքներր յ էք լ ես ձեզ Հէնց ա յս ծիւները • ՝ԲանիՀ տեղ Հասանք, քանի՜ աւազակ

թեան աւելի պատշաճ նիւթ գտնել ; ի լ ր ա քան չի լ - ր ո պէ իս կարող էի ցո յց տալ յ որ իրաւունք ուն իմ , թէլՐՔ ո ւ քԷԼՐգէ զզուելի մուրազը փորումը թո­

րբն իր գիտողութիւնն արեց ա յգ մ աս ին . ամ էնքն բա յց ափսո* ս , որ պիտի դուրս գամ զի" զր Աղե­ ղինք հ Հյսւա անգամ մեղ փնտռում Էին, րայց մենք

է լ Հասան այն եղլ/ակացութեան , որ մարզը խաղա­ լու . էլ լ նա վեր կտցաւ , պատ րաստուե լով գուբս դարձել ենք աներեւոյթ դեւեր, ամէն տ ե ղ էինք եւ

լիք է ճակատագրի քմտՀաճոյքին , ոբ նրա ա/ւաՓ եր թա լ ։ ոչ մի տեղ* ֆէգայիին գտնելը Հեշտ չէր* Հանդի­

անզօր են մարդկային բոլոր Հնարքները, նրա բո­ Մնա՛ , մնա՛ , հ)ա՛յ , կոչեցին մի քանի ձայ­ պելն էլ զարՀուրելի : Այսպէս էինք մենք, եւ սպա­
լոր խելքը* եռանդը, աշխատանքի։ , ասաց մի, Հիմա
չեմ Հաւատում ՛ներ Հ ետաքրքբո ւած • ռէ՛ս, ասա թո՛ղ մնայ* սում էինք մեր ճակատագրին , մենք Հաւատում է–
—- էյ ս ճակատագրին
դի՚֊ղը չթալանեցին : ինք նրան ։

ձայն սաքուի մի անկիւն ից • քհէսի Հաճութեամբ ԷՕայը կրկին նստեց իր տե­ Մի օր Աիմ լեբան կատարին էիսք* երբ մեր

Ամէնքի Հայեացքները դարձան դէպի ա յն ղը : Ամէնքի Հայեացքները գէպի նա դարձան , ա–– պաշարը վերջացաւ* ինձ վիճակս ւն ց պաշարի գլա­

կողմը**. մ էնքր սպասում էին , թէ է ^ ՚ ^ չ պիտի պատմ ի ա յս նալ հ կս գիւղերը ճանաչում էի ։ Ցած իջայ մեր

^արմանքն ընդՀանուր էր : մարգը , որա յդպէս յան ուղն յամ առութեամ բ ա ր ֊ թագստոցից ^ Օրը ցերեկով, առանց զէնքի, առանց

Ո՛՞վ է ա յ գ աժդաՀան , աս՛աց Մէլէքը Հեգ­ ՀամաբՀ ում է ճակատագիր ը : նոյն իսկ ձեռնափայտի , մտա՛ծում էի թէ թշնամու

նութեամբ ։ էշն տարին այսպէս սկսեց ԷՕայը տաս չեմ պատաՀի , եթէ պատաՀ՚եմ էլ, անդէն լինելս

Գքառա՚գ ՛եմ, ես եմ, Մ է լէք* ես ճակատա­ Հոդի էինք, տասը գժեր։ Ամիսներ էր* էնչ թափա­ գուցէ ինձ փրկէ* էսկ եթէ չեմ փրկուէ, երեւէ ճա–

գրէն չե՛մ Հաւատում , կրկն՛եց նոյն ձայնը յամա– ռում էէնք չօլէցՀ չօլ, սաբէց՝ սար , ձորից՝ ձոր * կաաագէրս այդպէս է* Ե*~ այսպէս ես գնում էէ*»*

ռութեամբ * օձերի Հետ էինք ջուր խմում , քարէ անկողնի մէջ Բաւական ժամանակ շուրջս մեռելութիւն էր ,

Մարգէկ չգիտէին ծիծաղեին , թէ զայրանան * Հանգիստ առնում ; Ղ՝է ի*ն ք անէինք* շատ երկար ոչ ոք չկար, առջեւս մէ սար էր* պէաք էր բարձ­

ճակատագրի ամենակարող ուժին չՀաւատացողր կուլ տուինք մեր անարգանքը* Համբերութիւննեբս րանալ ել ապա վար էջն ել յաջորդ ձորը։ Բարձրա­

ողորմելէ Խայն էր։ աՀ ագին էր , բա լց մեր դուշմ անի անաստուած ու - ցայ , Հէնց կատարին առջեւս ցցուեց մի ՝Բիւբգ,մ,է
«էծերի քոսոտը
կր կատաղի» , սուտ չէ ա– թիւնբ, \ բա անսիրտ աԳ ամօ թութ իւնյ* սահման Համիգիէ, ոտից գլուխ զինուած * ^՝

սահ , մրմռաց Մէէիքր կէս Հեգնութեամբ , կէս չա­ չունէր* էլ ապրել չէր լին՛ում * Հաց չկար, եղածն Բաբե ւ քիրվա, ասացի ես անՀոգ եզանա -

է լ կուլ չէր գնում , թոյն ու լեղի էր դարձել*. Մենք կով..

րացած : թողինք տուն ու տեղ, ընտանիք , եւ մեր պատուի Բարեւ Ֆ/ա , պատա՛սխանեց *Ր՝իւ֊րդէՀէ
իսկապէս
ա յս խղճալի քԱ ա յ ի Համ արձակ ու - թուք ու մուրր ս ր բե լու Համար՝ մի մի Հրացան չանցաւ ( կանգ առաւ՝ նայեց ին՝ձ ։
թիւնր ամէնքին դժկամակեց։
ղօրեզ Մէլիքր՝ Մէլիքը* Հարուստ , առանք, սարերն ընկանք։ Այսպէս լա՛՛ւ էր*** ա– (2) Ա. ԱՀԱՐՈՆԵԱՆ
Հաւատում
էր ճակատագրին , վա­

Fonds A.R.A.M