Page 83 - ARM_19-1946_04
P. 83
ա & յէ* Ա տ է»
զօրեղապէս էլաղդեն՛ մեր առողջութեան վրայ ; ԿԸ ՀՕՐՄԵՆ Ս ի Ո ն Ա Կ Ա ն Ա Բ Ք Հ8ԱքԻԱԶ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԵ-ԲՆԵՐԸ
մասնագէտները
Ամերիկացի դինո–ւորակա%
շինելու վըայ են ցատկող Հրասայլ մր Լթանք) , որ Անգլ • թերթ– մր հհաեւեալ ւոեզեկութիՆնւնեբը
շա րժմյճն մէ.ջ կր դրուի Հակազդող շարժիչ
մեքե կր հաղորդէ Սիոնականներու գործունէութհա՚ն ՏԱՆ8ԻԿԻ ՃԱՄԲԱՆԵՐՈՒՆ ՀՐԱ8
նայի մլլ միմոսաւ եւ որ պիտի գործածուի յար . մա՛սին
ձակո զական կռիւներու մէջ ։ Սիոնականները Պաղեստինի մէ^ Հաստատած — Գոլք Հա®յ էք։ (= Գո՞ւք էլ։ Այո , ես
Զինուորր իր տրամադրութեան տակ պիտի ու— են գերիշխան պետութեան մՀլ ստորոգելիները ալ, Ֆրանս ա կը բնակիմ , մեզ բերին բռնի աշխա
գէ-
նեն՚ա՚յ .անճԽա՝կաս Հրաէէռ փամփուշտներ , զոր վ(չ֊ Լմշտապէս զօրակոչի ենթարկուած չլան ակով մը) , տանքի Համար , Հիմա տուն կը վերադառնանք ;
պի ՚աո-աջ֊ օդին մէջ պիաի արձակէ թչնամիին բազմաթիւ օժանգակ կազմ ակեր պո ւթիւններով, Կ սարելէ* է այս գիշեր աեզ մը տաք պառկելու Հա
րայ,էերբ Հարկ բլլայ քա՛՛րամ–այռերու վրա / այնպէս որ Հրեայ այրերէն, կիներէն ել տղա քնե մար, դուրսը անձրեւ կուգայ, չենք կրնար ճամ ֊
մագլցի լ կամ ցատկել արգելքներու վբայէն ։ Հբա– լ՛ էն շատեր առ նուաղն մէկ Սիոնական իմրակի մը բո բդել ։
սայլր կրնայ \ 40 մ եթր Հեռաւորո ւթետմբ ո սա ում Հսկողութեան ներքեւ կը գտնուին յ
մը կատարել, սակայն գետին Հասած ատեն կռնա 1 397ի ն– գաղավւարապաշտ Երիտասարդ Հայ սպան գրկեց գիս եւ Համ -
իյմբակի ս°ը կո1Լ^՝է բո ւր ո լեց անք ։ Մ եզ \առա ջն ո րդող ռուս
կի վրայ Չիյնայ, ինչ որ անշուշտ մեծ ան՛պատե զին ո ւ ո ր բ
ստեղծուած այս կազմակերպուիք իւն ը , որուն Հ ի մ ֊ ապշաՀար
հութիւն մրն է, որուն առաջքը կարելի պիտի ըլլայ կբ դիտէր մեր գիրկընդխառնումները,
նագիլւը եղած է Հունգարասի անցորգ թատերա
առնել։ Ասկէ զատ, Հբաս ա՛յլը պիտի օժաոլի թե ոբովՀեաեւ մինչեւ այգ վայրկեանը՝ կը կարծէր
գիր մը, Հրեաները զայն վերածած են Հսկայական թէ ես ֆրանսացի եմ Ալֆրէտ էն Հետ ։ իտալացէ -
թեւ թնդանօթով մը, ինչպէս նաեւ քիատ ար ի գ 11 ր~ ել աշվսարՀասփիւռ կազմակերպութեան մը, 2.1 մի– ՛ներն այ զարմացան , որ ես ուրիշ լեզու մը սկսայ
ծ՜իքով է– որուն շնորՀ իւ յարձա՛կում կատարոզ գին - էիոն վճարող անգամներով, 62 ազգերու մէշ\է
ոլորը պիտի կրնա յ մ իանա / իր զօրաբաժինէն , երբ խօսիէ* Հ յ, / յ սպան անմիջա-պէս քանի մը ռուս զին–
մ "լորի ճամբան ; /ՍորՀրգային Միութենէն գուրս ապրող 8.500– ոլորներ կանչել տուաւ որ պ է սգի ցախեր բերեն եւ
՝^Հ Փ ուպէ լ անունով Հանքային երկրաչափ մր 000 Հրեաներէն բոլորէն ալ օժանդակութիւն կբ յարդար են սբաՀի մէկ պատին տակ : 1Լ ա ռա ր անն
ներկայիս կատարելագործելու վրայ է նոր մեքե - խնդրեն Լթէեւ միշտ չեն ստանա բ ) ։ Ռուս ի ո յ մէջ անգամ վառել տուաւ որ պէս զի մեր թրջած Հա -
նայ մըէ որ պիտի ծառայէ Հանքածռւիւ Հանելու ։ ապրող երկու երեք միլիոն Հրեաներէն ալ պիտի գ ււ ւս ան Լ ր ր էո րցնէինք : Զեռքէ ս բռնած , Հա յաս -
Մեքենան կը բագկանայ պտուտանէ մը Լբեռը վեր խն գրէին անոնց նիւթական օժանդակութիւնը , ե– տանէ զաւակը զիս տարաւ իբ սենեակը* «Մ են ք
թէ խոբՀրգային Լբնկերներս^
քա շոգ մեքենայ) որ շարժմ՛ան մէջ կը դրուի ճըն– նա կան կազմակեր կառավարութիւնը շատոնց սիո - միասին կը մնանք, նրանք $՜ոո Հ՝ոս
շող օդով եւ կը քաշէ կը տանի արօրի նմանող պո ւթիւնբ օրէնքէ գուբս Հռչա - պա ււ կին» • • •
սայլ մը։ Այս վերջինը օժտուած է ատամնաւոր կած չըլլաը: Բարձրացանք իր սենեակը։ Զի" ներ կայաց ո ւց
խոփերով, որոնք կրնան մինչեւ 60 սանդ իմ եթր Տ ա սնըոլթ տար իքը լբ ա ^ ս ո գ է լՐ ա ք ա ս չի *-/* իր ծառայէն, յիսունը անցած նիՀ ար ու եր կա յնա–
խորութեամբ պայթեցնել Հանքածուխի երակը ։ Հրեայ որ տարեկան սաՀմանուած տուրքը կը վճա Հ ասա կ ռուս մարդու մ բ ; Տետոյ Հրամայեց որ սե
Զորս Հանքադործներ կը բաւեն\ ՛վարելու մեքենան րէ , Ա իոնական կազմակերպութեան քուէարկու ղան շտկէ ինծի Համար ։ քիոմի Լ\իչերբ շարել ՛ո բ ֊
եւ Հսկելու անոր վրայ, որ կէս ժամուան մէջ կըր֊, անդամը կրնայ ըէէաէ* ւ՝ո ւէ ա ր կո ւթի ւն ը կը կա - ուաւ սեղանին ՚էէայ, եւ թ է յ ի խոշոր գաւաթներու
նայ Հայթայթել 15 Հանքագործներուն մէկ օրուան տարուի ընտրելու Համար պատգամաւորները Սիո մ էջ լեցնելով^ պնդեց ո ր խմ եմ ։ կեանքիս մ էջ ,
«/ էջ ձեռք բերած արդիւնքը, ինչ որ բնականաբար նական Համագումարին գ որ ընդՀանբապէս կը գոլ*, այգպիսի բան չէի ըրած եւ չէի ՚ա՝Լ ^Լրնար ընել, Ո–
ա ր տագր ո ւթեան տ ե ս ա կէ տ էն՛ անժ խտե լի առաւե - մարուի երկու տարին անգամ մ բ ։ քսաներկու - բովՀ ետ եւ՝ սովո բութիւն չունէի ա յդքան խԼ"Ր՛
լութիւն մը կը ներկայացնէ , դիւրացնելով Հանքա երորգ եւ առաջին Համ աղում արը \ 939 էն ի վեր , դալա թով ռոմ խմել, մ անաւանդ որ առողջական
գործին խիստ ու դժուարին աշխատանքը ։ տեգի պիտի ունենա յ ՚ԼյՈ յեմբերի վերջերը , Հաւա - վիճակս ալ շատ մխիթարական չէր այգ օրերուն ։
Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ նա բար $Լո լիցեր խոյ մէջ։ 10մէ՛ եղբայր ջան, կը կրկնէր ^ ա յ սպան ։
Աք ԱԽ քւ Ա յս տարի Հշէքրէ անդամն ե ր՝ֆ ուն Լա ե գա կան Զեմ կրնար ,գլուխս կբ դառնա յ ,\1լբսէ ի իրեն– Հա
Ակ
գրամ) վճտրոզներուն թի^Ր մեծապէս աւելցած է, մողի չ ակնարկ մը նետելով իր վրայ։ Այս անգամ
Վ ե ք ա շ ի Ա ա թ հ ա Ա աշխատս շատ մբ երկիրներու մէջ, բաղդատելով 1939 տար— Հրամայեց որ իբ ծառան ազնուական՛ դինի (շամ -
Իա Մ խ ւ ւ թ և ա Ա
ո ւ ան Հետ։ Անգամներ ուն ամենամեծ թիւր կը գտ փայն) բերէ։ Անկէ քանի մը գաւաթ ճնկեցի : Լաւ
նուի Ամ եր ի կա յի մ էջ , ուր Հ ինդ միլիոն Հբեանե - մը ճա շեցինք ու շատ երկար ատեն դեռ կը շար ու—
ըէն 956.000^ իրենց «շէքրրը կր վճարեն : նակէինք մեր խօսա\կցութիւններբ :
Այո Համ ագում արբ Ա իոնական Գերագո յն Զարմացալ , երբ իրեն յայտնեցի թէ դեռ մէկ
Իյ . Մ էութեան յետ պատերազմ եան տնտեսա Մ արմ ինն է եւ բստ սաՀմ ան ագրո ւթեան––, գծուած միէիոն Հա յեր կան Ե ւ լ։ ո սլա կամ զանազան եր -
կան վերելքի , մասնաւորաբար գերման՛ բանակնե– Հետեւելիք քաղաքականութեան բարձրագոյն իր ա– կիրներ :
բուն կոզմէ աւերուած շրջաններուն մասին, շա– ւարաբբ։ Համագումարը կ^ընտրէ 80 անգամնեբէ
Հեկան աեղեկոլթիւններ Հաղորդեց Ա՚ոսկուայի բաղկացած ընգՀ . խորՀոլրդ մը, որ կը Հսկէ կաւլ– • ինչո^լ Հա բաս տան չեն ՛գալիս , Հ ա րցուց
անթեյբ , Գերագո յն Իյ֊որՀ ուրդի անդամն եր ո լ բեր . մ ա կե բ պո ւթեան– բո լոր գործագի ր մ արմ իններու միամիտ երիտասարդը։ ք՝ացատրեցի պէտք եգա–
ՆովւԲոլորն ալ մեծ յառաջգիմութի ւն կբ ցուցնե՞ն : ՛է" I՛ ^ո է ո ւթեան ց վրա յ ։ \\) ։ւ բՀ ուրդին երեսուն հ ր , եւ շեշտեցի որ, եթէ Հնարաւորութիւն ըլլա յ՝
Ա պիտակ ք\*ուսիոյ ԼՊէլօռուսիա) մէջ մշակ - անգամները Պազեստփն կը բնակին , իբրեւ Ա իոնա բոլորս ալ պիտի գանք։ իր դէմքին Վ ո ա յ կր աես–
ուած տա բածութ իւննե ր բ նա խապատե րադմ եան կան ՛Ներքին ԽորՀուրդ անունով , այդ երկբան գոր նէի ուրախութեան՛ խայտումներ , կբ զգայի որ,,
թիվն 75%ը կը կազմեն ՜։ Աւելի քան 5000 մեծ–, ծերը կը Հակակշռէ ; դէմս նստող երիտասարդը լալ Հայերէն է ու Հ ա՛յ–
միջակ եւ փոքր ճաբտարա րուեսաական ձեռնարկ Ընթացիկ գո բծեր ո լ վարչութիւնը ք անձն ուա ծ \րեն\ասէր *
ներ վերաՀաստաաուած են ; Ե լե կար ա կան ուժի է 17 Հոգիէ բազկաց ած փոքր խումբ ի մը, Ա իոնա - Եկուր քեզ Հ՛այաստան , իմ Հօր մօտ ղրկեմ ,
ճ ա ր տ ա ր ա ր.ո ւե ս ա ը որուն 5%Հ* մ իա յն թշնամիի կան Գործագի ր՝ Մ ար մնին անունով ։ Ա իոնական 1լբսէր ինծի ժպտագին ։ = Մօրս կարօտբ կայ,
քանդում էն փբկո ւեցաւ , նախկին կա ր ո դո ւթ եան Հ^ԳաՀլիճն՝^ է ան, իբ ելեւմտական, կազմակերպա բսի * պէտք է որ զայն տեսնեմ , մանաւանդ որ տա
60 առ Հարիլրը վերականգնած է։ կան , քարոզչական , ե բկրագո ր ական , ճաբտարա ր^ սը տարի 1լ ընէ բաժնուած ենք :
\թաել երկու տարուան ըկթացքին՝ գիւղեր ու ո ւե ս ա ի , աշխատանքի ^ եւն * «1 ախա բաբաներ ով ։ — Նա է լ թող գայ էլի, յարեց Հայորդին։
մէջ 235 ՀաէԼ՚" Լ՛ աո լներ շինուած են* ուրիշ 52 Հա Արտաքին նախարարութեան պաշտօնը յանձ - Տ ետ ո յ՝ իբմէն տեղե կութ իւններ ուզեցի մ եր
զար տուներ եւս կբ շինուին , որով կարելի պիտի նուած է Ա իոնա կանո ւթեան ամենափայլուն դէմ - Հայրենիքէն , մեր քադաքներէն ու գիւղերէն , զձաշ–
ԸԷէայ մէկ միլիոն Հինդ Հարիւր Հազար անձի պա– քերէն Պ– Շէրթօքի։ Գ ործագիր Մ արմն էն կր նա - տերէն , գետերէն , գործարաններէն ու նոյնիսկ Ա–
տըսպաբան ապաՀովել ։ ՝/» ս ա ն եւ Հինդ կրթական խադ՚աՀԷ գիտնական եւ քաղաքագէտ Տ*>քթ* Վայղ– բաբատէն ; Պատմեց ինծի ՐՈԷ"ՐՐ * է***Լ\ "V գ Ւ ա է բ »
բարձր ագո յն Հա ս տ ա տ ո ւթ ի ւնն ե ր վերաբացուած մ ան՛ ։ ինչ որ տեսած էր կամ լսած։ Մէկ քքեզիզաւակ՝ ան
են ։ Հանր՛՛ապետութեան 1946"*՛ա բ ո լան ելմտացո յցն Հրէական դո րծա կա լութ ի ւնը , որ՛ պադեսաին - կբ ներկայանար իբրեւ ռուս սպա յ , իսկ ես իր՜
է 2.647.000.000 րուբլի ։ Այս գումարի կարեւոր մա– եան Հոգատարութեան ներքեւ կբ գտնուի , ել րեւ ֆրանսացի գազթա՚կան՛ ;
սբ պիաի գործածուի ազգային անտեսութեան , ճանչցուած բրիտանական կառավարութեան կոզ Մեր ճակատագիրը ինչ դաժան եղաւ, Հոգե -
կբ գոր մեր զինուորական Հտեխ–
գիտութեան , մշակոյթի ել Հանրային առողջապա– մէ իբրեւ զմասնաւոր Հանրային մարմին, կա տա յ ցնցող եւ սբտայոյղ ;
Հ ութ եան ճ իւղերու մ էջ , ժո զո վո ւր գին բարօրոլ ծակցի կառավար՛ութեան եւ Հ րաՀանգներ ՝—• ի^նչպէս գտաք
թիւնը բարելաւելու Համար : ան ոբ ։ նիկ»բ, Հաբցուց ;
Լենին կրատի մէջ մ եծ թիւով գործարաններ Ափոնական գո րծա կա լո ւթ ի ւն բ անուանապէս Հյատ լաւ եւ ար դէտ կան ( բայց • • •
եւ խանութներ սկսած են բանիլ ; ՝ք»աղաքին ա յս կը ներկայացնեն՛ Ա իոնա կան ել ոչ - սիոնական « Բայց» ի՛՛նչ։ ֊
տարուան ելմտացո յց ը 1940/՛ Հետ բաղդատելով 30 խմբակները, Հաւասար Համեմատութեամբ։ Զեմ կրնար ըսել ։
միլիոն րուբլի աւելցած էI Այսպէս այն էսումբբ որ մաս չի կազմեր Սիո –; • Հ Ո՛մ ի0 ց ւԼախենտ ւմ ես :
նա կան կազմակերպութեան հ կը Համարուի «ոչ - ՚ Ոչ Հոքից» , ըսի Համարձակ ։
ՎյւասաայւՍի ելեւմ ւ/ւ ււյ ցոյց բ նախորդ տարուան սիոնական» : քհէել Հրէական գործակալութեան Գէ ասա էլի ;՝
վրա յ 282.500.000 Րոլս1էէ պիտի աւելնա յ ։ Պ ա ա ե . շատ մբ ՛Հո չ - սփ ոն ա կան»ն Լ բ վեթեբան սիոնական V ո լզէ ի որ ձեր սւյգ մ եքենաշարժ բանա կ -
բազմի պատճառով ընգՀատուած ջրանցքնեբու շի՛ ներ են . այնպէս որ գործակալութեան ել Սիոնա ներբ արշաւէին դէպի Ք՝ոլբքէա , տրորէին ամէն
նութիւնը սկսած է եւ Հողերու բաըելաւումը կլ կան կազմակերպութեան տարբերութիւնը խիստ ինչ, փճացնելով Հմեր» ազգի ջարդարարներէն։
շա բոլնակո լի ; \թոբ ել զօրաւո ր ջյրա ելեկտրա կա • անն շան է ։ հյնգաց , ու կամաց մբ փսփսաց * Գոլ է լ Հօրս
յաններ կբ կառուցուին ; ՝Բ ո ւթ ա յ ե սի ինքնաշարժէ Հիմակ նման ես մտածում , նա է լ ցանկանում է որ մենք
գործարաններբ երբ աւարտին, պիտի կրնան տա ~ ա յ ս գո րծա կա լութ իլն բ Հսկայական
գործի մ րն է վե ր ած ո ւա\ծ , որ միլիոնաւո ը անգլ * կռիւ անենք Տաճիկների դէմ . . . : Այն °ՐՐ որ
րեկան 30.000 կառք արտադրել ։ Հանքածուխի եւ
ամէն Գայ՝ ես ձեզի Հետ զինուոր կուգամ, միասին կ\րլ֊
մանկանէզի արտադրութիւնը մեծապէս սլիաի ա - ոսկի փոխագրած է Պադեսաին : ԱշխարՀ ի
ել լանք ու միասին ալ*** կը մեռնինք։։ Եըիաասար–
ւելեայ։ Անդրկովկասեան երկաթի եւ պողպատի կողմ էն մեծաՀա բուստ թէ Հասարակ Հրեաներու
Համակիր շատ մբ ան զը յ՜էր - ^՜էր աչքեր ուս մէջ կբ նայէր ու կբ զգա
թրծարանին շին՚ութիլնը փութ ով յառաջ կը տար– ոչ - Հրեայ, բայց Հրէական յի որ , խօսքեբս դպած էին իր սրտին , արթնցնելով
ձեր մեծ գումարներ կբ ն ուիր են յ գլխաւոր ցեզային ոխակալութիւնը, Թուրքին դէմ ;
Ատրբէջանի ներկայացուցիչբ ըսաւ թէ իրենց Կամաւոր նուէրներ կբ կատարունին — Հալւս մի քիչ է լ սպասիր , նրանց է լ Հերթբ
Հանրապետութեան ելեւմ տացո յցին վրա յ 35 առ երկու բարենպատակ Հիմնաբկութիւննեբու ,
եւ Պաղեստինէ կբ գայ, ներկայումս մենք ուրիշ գործեր ունենք։
Հա բիւր ի յաւելում մը եդած է եւ իննամսեայ ծրա Հրէական Ազգային Հիմնադրամի
Գաւաթները լեցնել տուէ ու երկուքս ալ՝
գիրը գերակատարած են • Այգ ծրագրին Համա - Հիմնարկութեան Հիմնադրամի Համար ։
խմ եցինք մեր եղբայր ո ւթեան , մեր Հա յր են ի քէն
ձայն Հանրապետութեան գլխաւոր ճաբտարա ր -
ր ո ւթեան Համաձայն իր երկրին ելեւմտացո յց բ կենացը։ Չմոռցանք քիշել նաեւ մեր ծնողքները։
ուեստին՝ճ քարիւղի արտադրութիւնը աւելցած է եւ այսօր 1940/* ^ւՐ^ւք՚նը կը կազմէ։ ֆ՚օսֆատէ մեծ Այգ գէչեր կեանքիս ամէնէն Հաճելի գիշերն
նոը Հորեր են բացած ։ Ծրագրով նախատԼ սուածէն գործարանին կառուցման աշխատանքները աւար եղաւ։ Այնքան ուրախ էի , այնքան երջանիկդ Հա -
աւելի խոզակ ու թ է յ արտադրուած է։ տած են ։ Պալքաշի ջրաելեկտրակայանիշինութիւնբ յասաանի զին ո լոր ա կան ին Հ էւր բլլա լուս Համ ար։
կսթոնիո յ ներկա յացուցիչբ յայտարարեց թէ աւարաե լու վրա ք է է Ա յս տեսակ ութը \ուրէգ աՓո բ զ առաւօտ , երբ ճամ բա յ պիտ ի ի յնա ֊
տարուան առաջին ութ ամսուան ընթացքին մեծ կա յաններ պիտի շինուին : քարիւղի նոր դաշտեր յինք՝ Հայ սպան թ ո յ լ չտուաւ ;
քանակութեամբ կազմած , մեքենայ ել Հում դան ո լած են, արտագրութիւնբ աւելցած է, մետա–
նիւթ արտագրած է որ Գերմաններ ու կատարած դա յին ա շի/ատ ո լթ իլնն ե րն ու քիմ ի ական եւ մեքե Մ՛ի քանի օր մօաս կեցիր գ կեր, խմիր, ք է ֆ
Հսկայական աւերումին Համար պիտի գործած - նական ճաբտարարուեստբ աւելի տարածուած է է, արա , վերջը կը մե կնես ։
ուին ։ Մեծ ճա բ ա ա բա րուեստ ի արտադրութիւնը ա յս Թ. ՀԵՐՈՅԵԱՆ
Ուղպէկիստանի ներկայացուցիչին յայտարա - տարի 27 առ Հարիւր պիտի աւելնայ (9)
Fonds A.R.A.M
զօրեղապէս էլաղդեն՛ մեր առողջութեան վրայ ; ԿԸ ՀՕՐՄԵՆ Ս ի Ո ն Ա Կ Ա ն Ա Բ Ք Հ8ԱքԻԱԶ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԵ-ԲՆԵՐԸ
մասնագէտները
Ամերիկացի դինո–ւորակա%
շինելու վըայ են ցատկող Հրասայլ մր Լթանք) , որ Անգլ • թերթ– մր հհաեւեալ ւոեզեկութիՆնւնեբը
շա րժմյճն մէ.ջ կր դրուի Հակազդող շարժիչ
մեքե կր հաղորդէ Սիոնականներու գործունէութհա՚ն ՏԱՆ8ԻԿԻ ՃԱՄԲԱՆԵՐՈՒՆ ՀՐԱ8
նայի մլլ միմոսաւ եւ որ պիտի գործածուի յար . մա՛սին
ձակո զական կռիւներու մէջ ։ Սիոնականները Պաղեստինի մէ^ Հաստատած — Գոլք Հա®յ էք։ (= Գո՞ւք էլ։ Այո , ես
Զինուորր իր տրամադրութեան տակ պիտի ու— են գերիշխան պետութեան մՀլ ստորոգելիները ալ, Ֆրանս ա կը բնակիմ , մեզ բերին բռնի աշխա
գէ-
նեն՚ա՚յ .անճԽա՝կաս Հրաէէռ փամփուշտներ , զոր վ(չ֊ Լմշտապէս զօրակոչի ենթարկուած չլան ակով մը) , տանքի Համար , Հիմա տուն կը վերադառնանք ;
պի ՚աո-աջ֊ օդին մէջ պիաի արձակէ թչնամիին բազմաթիւ օժանգակ կազմ ակեր պո ւթիւններով, Կ սարելէ* է այս գիշեր աեզ մը տաք պառկելու Հա
րայ,էերբ Հարկ բլլայ քա՛՛րամ–այռերու վրա / այնպէս որ Հրեայ այրերէն, կիներէն ել տղա քնե մար, դուրսը անձրեւ կուգայ, չենք կրնար ճամ ֊
մագլցի լ կամ ցատկել արգելքներու վբայէն ։ Հբա– լ՛ էն շատեր առ նուաղն մէկ Սիոնական իմրակի մը բո բդել ։
սայլր կրնայ \ 40 մ եթր Հեռաւորո ւթետմբ ո սա ում Հսկողութեան ներքեւ կը գտնուին յ
մը կատարել, սակայն գետին Հասած ատեն կռնա 1 397ի ն– գաղավւարապաշտ Երիտասարդ Հայ սպան գրկեց գիս եւ Համ -
իյմբակի ս°ը կո1Լ^՝է բո ւր ո լեց անք ։ Մ եզ \առա ջն ո րդող ռուս
կի վրայ Չիյնայ, ինչ որ անշուշտ մեծ ան՛պատե զին ո ւ ո ր բ
ստեղծուած այս կազմակերպուիք իւն ը , որուն Հ ի մ ֊ ապշաՀար
հութիւն մրն է, որուն առաջքը կարելի պիտի ըլլայ կբ դիտէր մեր գիրկընդխառնումները,
նագիլւը եղած է Հունգարասի անցորգ թատերա
առնել։ Ասկէ զատ, Հբաս ա՛յլը պիտի օժաոլի թե ոբովՀեաեւ մինչեւ այգ վայրկեանը՝ կը կարծէր
գիր մը, Հրեաները զայն վերածած են Հսկայական թէ ես ֆրանսացի եմ Ալֆրէտ էն Հետ ։ իտալացէ -
թեւ թնդանօթով մը, ինչպէս նաեւ քիատ ար ի գ 11 ր~ ել աշվսարՀասփիւռ կազմակերպութեան մը, 2.1 մի– ՛ներն այ զարմացան , որ ես ուրիշ լեզու մը սկսայ
ծ՜իքով է– որուն շնորՀ իւ յարձա՛կում կատարոզ գին - էիոն վճարող անգամներով, 62 ազգերու մէշ\է
ոլորը պիտի կրնա յ մ իանա / իր զօրաբաժինէն , երբ խօսիէ* Հ յ, / յ սպան անմիջա-պէս քանի մը ռուս զին–
մ "լորի ճամբան ; /ՍորՀրգային Միութենէն գուրս ապրող 8.500– ոլորներ կանչել տուաւ որ պ է սգի ցախեր բերեն եւ
՝^Հ Փ ուպէ լ անունով Հանքային երկրաչափ մր 000 Հրեաներէն բոլորէն ալ օժանդակութիւն կբ յարդար են սբաՀի մէկ պատին տակ : 1Լ ա ռա ր անն
ներկայիս կատարելագործելու վրայ է նոր մեքե - խնդրեն Լթէեւ միշտ չեն ստանա բ ) ։ Ռուս ի ո յ մէջ անգամ վառել տուաւ որ պէս զի մեր թրջած Հա -
նայ մըէ որ պիտի ծառայէ Հանքածռւիւ Հանելու ։ ապրող երկու երեք միլիոն Հրեաներէն ալ պիտի գ ււ ւս ան Լ ր ր էո րցնէինք : Զեռքէ ս բռնած , Հա յաս -
Մեքենան կը բագկանայ պտուտանէ մը Լբեռը վեր խն գրէին անոնց նիւթական օժանդակութիւնը , ե– տանէ զաւակը զիս տարաւ իբ սենեակը* «Մ են ք
թէ խոբՀրգային Լբնկերներս^
քա շոգ մեքենայ) որ շարժմ՛ան մէջ կը դրուի ճըն– նա կան կազմակեր կառավարութիւնը շատոնց սիո - միասին կը մնանք, նրանք $՜ոո Հ՝ոս
շող օդով եւ կը քաշէ կը տանի արօրի նմանող պո ւթիւնբ օրէնքէ գուբս Հռչա - պա ււ կին» • • •
սայլ մը։ Այս վերջինը օժտուած է ատամնաւոր կած չըլլաը: Բարձրացանք իր սենեակը։ Զի" ներ կայաց ո ւց
խոփերով, որոնք կրնան մինչեւ 60 սանդ իմ եթր Տ ա սնըոլթ տար իքը լբ ա ^ ս ո գ է լՐ ա ք ա ս չի *-/* իր ծառայէն, յիսունը անցած նիՀ ար ու եր կա յնա–
խորութեամբ պայթեցնել Հանքածուխի երակը ։ Հրեայ որ տարեկան սաՀմանուած տուրքը կը վճա Հ ասա կ ռուս մարդու մ բ ; Տետոյ Հրամայեց որ սե
Զորս Հանքադործներ կը բաւեն\ ՛վարելու մեքենան րէ , Ա իոնական կազմակերպութեան քուէարկու ղան շտկէ ինծի Համար ։ քիոմի Լ\իչերբ շարել ՛ո բ ֊
եւ Հսկելու անոր վրայ, որ կէս ժամուան մէջ կըր֊, անդամը կրնայ ըէէաէ* ւ՝ո ւէ ա ր կո ւթի ւն ը կը կա - ուաւ սեղանին ՚էէայ, եւ թ է յ ի խոշոր գաւաթներու
նայ Հայթայթել 15 Հանքագործներուն մէկ օրուան տարուի ընտրելու Համար պատգամաւորները Սիո մ էջ լեցնելով^ պնդեց ո ր խմ եմ ։ կեանքիս մ էջ ,
«/ էջ ձեռք բերած արդիւնքը, ինչ որ բնականաբար նական Համագումարին գ որ ընդՀանբապէս կը գոլ*, այգպիսի բան չէի ըրած եւ չէի ՚ա՝Լ ^Լրնար ընել, Ո–
ա ր տագր ո ւթեան տ ե ս ա կէ տ էն՛ անժ խտե լի առաւե - մարուի երկու տարին անգամ մ բ ։ քսաներկու - բովՀ ետ եւ՝ սովո բութիւն չունէի ա յդքան խԼ"Ր՛
լութիւն մը կը ներկայացնէ , դիւրացնելով Հանքա երորգ եւ առաջին Համ աղում արը \ 939 էն ի վեր , դալա թով ռոմ խմել, մ անաւանդ որ առողջական
գործին խիստ ու դժուարին աշխատանքը ։ տեգի պիտի ունենա յ ՚ԼյՈ յեմբերի վերջերը , Հաւա - վիճակս ալ շատ մխիթարական չէր այգ օրերուն ։
Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ նա բար $Լո լիցեր խոյ մէջ։ 10մէ՛ եղբայր ջան, կը կրկնէր ^ ա յ սպան ։
Աք ԱԽ քւ Ա յս տարի Հշէքրէ անդամն ե ր՝ֆ ուն Լա ե գա կան Զեմ կրնար ,գլուխս կբ դառնա յ ,\1լբսէ ի իրեն– Հա
Ակ
գրամ) վճտրոզներուն թի^Ր մեծապէս աւելցած է, մողի չ ակնարկ մը նետելով իր վրայ։ Այս անգամ
Վ ե ք ա շ ի Ա ա թ հ ա Ա աշխատս շատ մբ երկիրներու մէջ, բաղդատելով 1939 տար— Հրամայեց որ իբ ծառան ազնուական՛ դինի (շամ -
Իա Մ խ ւ ւ թ և ա Ա
ո ւ ան Հետ։ Անգամներ ուն ամենամեծ թիւր կը գտ փայն) բերէ։ Անկէ քանի մը գաւաթ ճնկեցի : Լաւ
նուի Ամ եր ի կա յի մ էջ , ուր Հ ինդ միլիոն Հբեանե - մը ճա շեցինք ու շատ երկար ատեն դեռ կը շար ու—
ըէն 956.000^ իրենց «շէքրրը կր վճարեն : նակէինք մեր խօսա\կցութիւններբ :
Այո Համ ագում արբ Ա իոնական Գերագո յն Զարմացալ , երբ իրեն յայտնեցի թէ դեռ մէկ
Իյ . Մ էութեան յետ պատերազմ եան տնտեսա Մ արմ ինն է եւ բստ սաՀմ ան ագրո ւթեան––, գծուած միէիոն Հա յեր կան Ե ւ լ։ ո սլա կամ զանազան եր -
կան վերելքի , մասնաւորաբար գերման՛ բանակնե– Հետեւելիք քաղաքականութեան բարձրագոյն իր ա– կիրներ :
բուն կոզմէ աւերուած շրջաններուն մասին, շա– ւարաբբ։ Համագումարը կ^ընտրէ 80 անգամնեբէ
Հեկան աեղեկոլթիւններ Հաղորդեց Ա՚ոսկուայի բաղկացած ընգՀ . խորՀոլրդ մը, որ կը Հսկէ կաւլ– • ինչո^լ Հա բաս տան չեն ՛գալիս , Հ ա րցուց
անթեյբ , Գերագո յն Իյ֊որՀ ուրդի անդամն եր ո լ բեր . մ ա կե բ պո ւթեան– բո լոր գործագի ր մ արմ իններու միամիտ երիտասարդը։ ք՝ացատրեցի պէտք եգա–
ՆովւԲոլորն ալ մեծ յառաջգիմութի ւն կբ ցուցնե՞ն : ՛է" I՛ ^ո է ո ւթեան ց վրա յ ։ \\) ։ւ բՀ ուրդին երեսուն հ ր , եւ շեշտեցի որ, եթէ Հնարաւորութիւն ըլլա յ՝
Ա պիտակ ք\*ուսիոյ ԼՊէլօռուսիա) մէջ մշակ - անգամները Պազեստփն կը բնակին , իբրեւ Ա իոնա բոլորս ալ պիտի գանք։ իր դէմքին Վ ո ա յ կր աես–
ուած տա բածութ իւննե ր բ նա խապատե րադմ եան կան ՛Ներքին ԽորՀուրդ անունով , այդ երկբան գոր նէի ուրախութեան՛ խայտումներ , կբ զգայի որ,,
թիվն 75%ը կը կազմեն ՜։ Աւելի քան 5000 մեծ–, ծերը կը Հակակշռէ ; դէմս նստող երիտասարդը լալ Հայերէն է ու Հ ա՛յ–
միջակ եւ փոքր ճաբտարա րուեսաական ձեռնարկ Ընթացիկ գո բծեր ո լ վարչութիւնը ք անձն ուա ծ \րեն\ասէր *
ներ վերաՀաստաաուած են ; Ե լե կար ա կան ուժի է 17 Հոգիէ բազկաց ած փոքր խումբ ի մը, Ա իոնա - Եկուր քեզ Հ՛այաստան , իմ Հօր մօտ ղրկեմ ,
ճ ա ր տ ա ր ա ր.ո ւե ս ա ը որուն 5%Հ* մ իա յն թշնամիի կան Գործագի ր՝ Մ ար մնին անունով ։ Ա իոնական 1լբսէր ինծի ժպտագին ։ = Մօրս կարօտբ կայ,
քանդում էն փբկո ւեցաւ , նախկին կա ր ո դո ւթ եան Հ^ԳաՀլիճն՝^ է ան, իբ ելեւմտական, կազմակերպա բսի * պէտք է որ զայն տեսնեմ , մանաւանդ որ տա
60 առ Հարիլրը վերականգնած է։ կան , քարոզչական , ե բկրագո ր ական , ճաբտարա ր^ սը տարի 1լ ընէ բաժնուած ենք :
\թաել երկու տարուան ըկթացքին՝ գիւղեր ու ո ւե ս ա ի , աշխատանքի ^ եւն * «1 ախա բաբաներ ով ։ — Նա է լ թող գայ էլի, յարեց Հայորդին։
մէջ 235 ՀաէԼ՚" Լ՛ աո լներ շինուած են* ուրիշ 52 Հա Արտաքին նախարարութեան պաշտօնը յանձ - Տ ետ ո յ՝ իբմէն տեղե կութ իւններ ուզեցի մ եր
զար տուներ եւս կբ շինուին , որով կարելի պիտի նուած է Ա իոնա կանո ւթեան ամենափայլուն դէմ - Հայրենիքէն , մեր քադաքներէն ու գիւղերէն , զձաշ–
ԸԷէայ մէկ միլիոն Հինդ Հարիւր Հազար անձի պա– քերէն Պ– Շէրթօքի։ Գ ործագիր Մ արմն էն կր նա - տերէն , գետերէն , գործարաններէն ու նոյնիսկ Ա–
տըսպաբան ապաՀովել ։ ՝/» ս ա ն եւ Հինդ կրթական խադ՚աՀԷ գիտնական եւ քաղաքագէտ Տ*>քթ* Վայղ– բաբատէն ; Պատմեց ինծի ՐՈԷ"ՐՐ * է***Լ\ "V գ Ւ ա է բ »
բարձր ագո յն Հա ս տ ա տ ո ւթ ի ւնն ե ր վերաբացուած մ ան՛ ։ ինչ որ տեսած էր կամ լսած։ Մէկ քքեզիզաւակ՝ ան
են ։ Հանր՛՛ապետութեան 1946"*՛ա բ ո լան ելմտացո յցն Հրէական դո րծա կա լութ ի ւնը , որ՛ պադեսաին - կբ ներկայանար իբրեւ ռուս սպա յ , իսկ ես իր՜
է 2.647.000.000 րուբլի ։ Այս գումարի կարեւոր մա– եան Հոգատարութեան ներքեւ կբ գտնուի , ել րեւ ֆրանսացի գազթա՚կան՛ ;
սբ պիաի գործածուի ազգային անտեսութեան , ճանչցուած բրիտանական կառավարութեան կոզ Մեր ճակատագիրը ինչ դաժան եղաւ, Հոգե -
կբ գոր մեր զինուորական Հտեխ–
գիտութեան , մշակոյթի ել Հանրային առողջապա– մէ իբրեւ զմասնաւոր Հանրային մարմին, կա տա յ ցնցող եւ սբտայոյղ ;
Հ ութ եան ճ իւղերու մ էջ , ժո զո վո ւր գին բարօրոլ ծակցի կառավար՛ութեան եւ Հ րաՀանգներ ՝—• ի^նչպէս գտաք
թիւնը բարելաւելու Համար : ան ոբ ։ նիկ»բ, Հաբցուց ;
Լենին կրատի մէջ մ եծ թիւով գործարաններ Ափոնական գո րծա կա լո ւթ ի ւն բ անուանապէս Հյատ լաւ եւ ար դէտ կան ( բայց • • •
եւ խանութներ սկսած են բանիլ ; ՝ք»աղաքին ա յս կը ներկայացնեն՛ Ա իոնա կան ել ոչ - սիոնական « Բայց» ի՛՛նչ։ ֊
տարուան ելմտացո յց ը 1940/՛ Հետ բաղդատելով 30 խմբակները, Հաւասար Համեմատութեամբ։ Զեմ կրնար ըսել ։
միլիոն րուբլի աւելցած էI Այսպէս այն էսումբբ որ մաս չի կազմեր Սիո –; • Հ Ո՛մ ի0 ց ւԼախենտ ւմ ես :
նա կան կազմակերպութեան հ կը Համարուի «ոչ - ՚ Ոչ Հոքից» , ըսի Համարձակ ։
ՎյւասաայւՍի ելեւմ ւ/ւ ււյ ցոյց բ նախորդ տարուան սիոնական» : քհէել Հրէական գործակալութեան Գէ ասա էլի ;՝
վրա յ 282.500.000 Րոլս1էէ պիտի աւելնա յ ։ Պ ա ա ե . շատ մբ ՛Հո չ - սփ ոն ա կան»ն Լ բ վեթեբան սիոնական V ո լզէ ի որ ձեր սւյգ մ եքենաշարժ բանա կ -
բազմի պատճառով ընգՀատուած ջրանցքնեբու շի՛ ներ են . այնպէս որ գործակալութեան ել Սիոնա ներբ արշաւէին դէպի Ք՝ոլբքէա , տրորէին ամէն
նութիւնը սկսած է եւ Հողերու բաըելաւումը կլ կան կազմակերպութեան տարբերութիւնը խիստ ինչ, փճացնելով Հմեր» ազգի ջարդարարներէն։
շա բոլնակո լի ; \թոբ ել զօրաւո ր ջյրա ելեկտրա կա • անն շան է ։ հյնգաց , ու կամաց մբ փսփսաց * Գոլ է լ Հօրս
յաններ կբ կառուցուին ; ՝Բ ո ւթ ա յ ե սի ինքնաշարժէ Հիմակ նման ես մտածում , նա է լ ցանկանում է որ մենք
գործարաններբ երբ աւարտին, պիտի կրնան տա ~ ա յ ս գո րծա կա լութ իլն բ Հսկայական
գործի մ րն է վե ր ած ո ւա\ծ , որ միլիոնաւո ը անգլ * կռիւ անենք Տաճիկների դէմ . . . : Այն °ՐՐ որ
րեկան 30.000 կառք արտադրել ։ Հանքածուխի եւ
ամէն Գայ՝ ես ձեզի Հետ զինուոր կուգամ, միասին կ\րլ֊
մանկանէզի արտադրութիւնը մեծապէս սլիաի ա - ոսկի փոխագրած է Պադեսաին : ԱշխարՀ ի
ել լանք ու միասին ալ*** կը մեռնինք։։ Եըիաասար–
ւելեայ։ Անդրկովկասեան երկաթի եւ պողպատի կողմ էն մեծաՀա բուստ թէ Հասարակ Հրեաներու
Համակիր շատ մբ ան զը յ՜էր - ^՜էր աչքեր ուս մէջ կբ նայէր ու կբ զգա
թրծարանին շին՚ութիլնը փութ ով յառաջ կը տար– ոչ - Հրեայ, բայց Հրէական յի որ , խօսքեբս դպած էին իր սրտին , արթնցնելով
ձեր մեծ գումարներ կբ ն ուիր են յ գլխաւոր ցեզային ոխակալութիւնը, Թուրքին դէմ ;
Ատրբէջանի ներկայացուցիչբ ըսաւ թէ իրենց Կամաւոր նուէրներ կբ կատարունին — Հալւս մի քիչ է լ սպասիր , նրանց է լ Հերթբ
Հանրապետութեան ելեւմ տացո յցին վրա յ 35 առ երկու բարենպատակ Հիմնաբկութիւննեբու ,
եւ Պաղեստինէ կբ գայ, ներկայումս մենք ուրիշ գործեր ունենք։
Հա բիւր ի յաւելում մը եդած է եւ իննամսեայ ծրա Հրէական Ազգային Հիմնադրամի
Գաւաթները լեցնել տուէ ու երկուքս ալ՝
գիրը գերակատարած են • Այգ ծրագրին Համա - Հիմնարկութեան Հիմնադրամի Համար ։
խմ եցինք մեր եղբայր ո ւթեան , մեր Հա յր են ի քէն
ձայն Հանրապետութեան գլխաւոր ճաբտարա ր -
ր ո ւթեան Համաձայն իր երկրին ելեւմտացո յց բ կենացը։ Չմոռցանք քիշել նաեւ մեր ծնողքները։
ուեստին՝ճ քարիւղի արտադրութիւնը աւելցած է եւ այսօր 1940/* ^ւՐ^ւք՚նը կը կազմէ։ ֆ՚օսֆատէ մեծ Այգ գէչեր կեանքիս ամէնէն Հաճելի գիշերն
նոը Հորեր են բացած ։ Ծրագրով նախատԼ սուածէն գործարանին կառուցման աշխատանքները աւար եղաւ։ Այնքան ուրախ էի , այնքան երջանիկդ Հա -
աւելի խոզակ ու թ է յ արտադրուած է։ տած են ։ Պալքաշի ջրաելեկտրակայանիշինութիւնբ յասաանի զին ո լոր ա կան ին Հ էւր բլլա լուս Համ ար։
կսթոնիո յ ներկա յացուցիչբ յայտարարեց թէ աւարաե լու վրա ք է է Ա յս տեսակ ութը \ուրէգ աՓո բ զ առաւօտ , երբ ճամ բա յ պիտ ի ի յնա ֊
տարուան առաջին ութ ամսուան ընթացքին մեծ կա յաններ պիտի շինուին : քարիւղի նոր դաշտեր յինք՝ Հայ սպան թ ո յ լ չտուաւ ;
քանակութեամբ կազմած , մեքենայ ել Հում դան ո լած են, արտագրութիւնբ աւելցած է, մետա–
նիւթ արտագրած է որ Գերմաններ ու կատարած դա յին ա շի/ատ ո լթ իլնն ե րն ու քիմ ի ական եւ մեքե Մ՛ի քանի օր մօաս կեցիր գ կեր, խմիր, ք է ֆ
Հսկայական աւերումին Համար պիտի գործած - նական ճաբտարարուեստբ աւելի տարածուած է է, արա , վերջը կը մե կնես ։
ուին ։ Մեծ ճա բ ա ա բա րուեստ ի արտադրութիւնը ա յս Թ. ՀԵՐՈՅԵԱՆ
Ուղպէկիստանի ներկայացուցիչին յայտարա - տարի 27 առ Հարիւր պիտի աւելնայ (9)
Fonds A.R.A.M