Page 78 - ARM_19-1946_04
P. 78
քւ * « *
Ք*Վ I – 4Ա8Կ. ԳԱՏԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆ խոշոր եղ$յւ~աւ.որ անասուններու., 1 7՝՜ ո չի, արն ե -
րոլ, անկորական այծերու. , 10 խոպաբուծու.
թեան եւ 30 ագարակ՝ ձիերու Համար;
ՀԱգաՎհակի Այս ծ-ըագրին Համաձայն 1950/՛ վիքՀյլ Հայաս
աոաջադաւթիՆԱՇեդ
Իրաւունքի եւ իրաւաբանութեան խնդիր չենք տանի խոլոր եղքեըաւոր անասուններուն թիւ-ԷՀ պի
Հաներ :
տի ըլլայ 670 Հազար գլուխ , որուն 350 Հազարը
*$արղ է Հարցումին սլատասխանր հ Հայկ» Ղ՛ա զո լան տես ո ւթի ւններ ո ւն մ ԷՀ։ Ոչխարներուն ե լ այ
տին տէրը տ ա յ ժողովուրդն է* բոՎանգակ Հա - Երեւանի թերթերը կը գրեն թէ չորրորդ Հըն– ծերուն թիւը աիտի Հաս նի 1 միլիոն 680.000^։
գամեակին ընթացքին ուժեղ թափով աիաի շարու* Ջիերունը՝ 32.500^ , խողերուհը
յոլթիւձնը, ո՛լր աչ գտնուի ան, Հայրենիքէն մին֊ ՝ 80.000/.։
֊չեւ. Սփիւռք Հ մինչեւ աչխաբՀի 4եռալսրագոյն նակուին արօտավայրեր՛ու, մաքրութեան , պարար ֊ Պիաի կառոլցոլին 2350 գոմեր, ախոոձեր ,
հ՜այրը : Այո մասին չկայ կա ս կահ , եւ ամէն Հայ տացման եւ ճաՀճային վայրերու չորացման ա շ - փարախներ , խոզանոցներ , թռչնանոցներ ելն . ։
իրաւաաէր է , Հաւասարապէս : Հա րը ում ր կոլտանք խտտանքները տ Այս բոլորին շնորՀիւ 50—60 առ Հարիւր պի
ոչ թէ ճշտելու. Համաը ա յ ս կէաՐչ 1 Ո՝Ր ա ա Ր Գ է » Տատոէւ,կ ուշադր//յւ.թիւն "ւիաի տի աւելնա յ անասունֆեը"Ւ Աաթնաքոուոլթիլնը,
*է)ար&ոկի Հո՝ ֊ Հետեւաբար
այլ կուտակեք անո՛ր Համար ոը Հակառակ այե ի– ե լ պանիրը, իւղը 1 ղարադը, "երը,
վիքձտերու բնակութեան , կա թնա անտեսութեան , ա– պազպագազը
րոգութհան, Հայկ* Ղ՝ատը անլոյծ կը մնայ հ Տէ , ելն * :
նասունները ցուրտէն , անձրեւէն– պատսպարելու
րը, Հայ ժողովուրդը, չի կր՛նար լուծել զայն, 1950/5> Հայաստան պիտի արտադրէ 800 թոն
Համար անՀրաժեշտ չէնքեր՛ո լ կառուցմա՛ն գործին։
մինչել ի"կ կա րծէք ձայն չունի անոր մէ^ , երը կերի պաշարը բա զենգանական իւղ եւ Հազարաւոր թոն զոլիցերիա–
.Անասուններու ձմեռնային
իրմէ զատ բոլորը ձա յն ունին ։ Երբ բուն տ իր ո^֊. ով եւ ա յլ կերե - զան , եւրոպական ու տեղական պանիր ; Այգ թուա
րելաւելու եւ արմատապտուղներ
մէն զատ բոլոր ը իրաւասու կը զգան իը$*նք զի կանին անասնապաՀութիւնը երկրին պիտի տայ
րով ապաՀովելու ՀամայՀ , արոշուած է ճիշդ իր 8400 թոն միս : Հնգամեակի վերջաւորութեան իւ
րենք իրենց ուռած կերսլով խագալոլ այդ ատենին կատարել
ա յս ցանքերը , առաջին առթիլ
դատին Հետ։ Երբեմն տարին զայն լուծ ում ի , &ՐՐ մէջ, ուր անաս– րաքանչիւր ոչխարէ՛ս մի1ին Հաշուով 1.8 քիլոկրամ
մասնաւորաբար այն շրջաններու^
<ւՀյարմար2> տեսան, ՀՀօգտակար» նկատեցին իրենց բուրգ պիտի ստացոլի :
նապաՀ ութիԼնը զարգացած՜ է ։
Հաշխւներուն • «այէգար» դատեցին խօսելս Վ մեծ ՚Լյերկայիս Հայաստանի մէ^ կան բազմաթիւ
Ղք ախ որ գ Հ նգամեա կներ ո ւն այդ աս պա րէզնե -
գաղափարականնե րէ : Երբեմն ալ քշեցին ղայն ան– է կոլտնտեսական ագարակներ, որոնք մէկ կովէն
ըուն մէջ արդէն դգալի աշխատանք կատարուածէ
գունգին եզերքը. ՚՚ՐՐ պտՀը այգպէս կը պաՀան– խոտա– տարեկան մի^ին Հաշուով կը ստանան 1800—2000
Օրինակ , 1 91 Յին՛ Հայաստանի մէջ ցանուած
4400 Հեքտաբ է Լ՛ ^ \ 945/՛ 5/ լիտր կաթ : իսկ առաչ\սգէմ կոլտնտեսութիլննեըը
1Կ-– բոյսերու տարած՜ութիւնը
այգ թիւը Հասցուցած են երեք Հազարի ե լ աւելի
Ամէն պատերազմի ատեն , մի^ագդային ամէ՛ն Հասած է 35.000 Հէքտարի %
լիտրի, ոչխարները 130 լի ար կաթի :
տագնապի օրերուն , էլ արծարծուի Հայկ* Գատը, 1947 տարուան Համար նախատեսուած է Հան
կարեւոր տեղ է տրուած նաւել թոՀեաբուծոլ -
բա յց միշտ ալ կը մնա յ ան լո յհ՜ , որովՀ ետ ե լ ա– րապետութեան՝ կռլտնտ ե ս ո ւթի ւննե ր ո ւն մ էջ ցան եք թեան, մեղուաբուծութեան
, շերամապաՀ ու թեան
նոնք ոը աշխարՀի ճակատագիրը կը վարեն , անո՛նք 40.000 Հ էքթար տարած՜ո՚ւթեամբ բազմամեայ , ե լ ճագա րա բո ւծութե ան զար՛գացման
;
կր դիտեն միայն իրենց ակնոցներով ՚\,կատի կ՚առ 2000 Հ էքթար միամեայ խո տա բոյս եր , այ% Հաշ -
՚Հյախատեսուած է 1950/ Վ)*Բլ\էԼ ^աՐՐլՐ հ՛ազար
նեն միայս Հզօրներու շտՀեըը, բանաձեւեր ճարե ուովգ որ բազմամեայ խոտաբոյսերու ցանքը 1950
մեղուի ընտանիք ունենա յ % \,կատե լով որ Հայաս
լով, ոսկեզօծելու Համար ղանոնք գաղափարական թ 52 Հազար Հէքտարի Հասնի % :
ցեգի բա– - տանի լեռնային շրջաններուն մէշ^ մեղուները աւելի
ու արդարութեան փոչւիով * Մեծ տեղ է տրուած՜ կենդանիներու
Համար քան 150 օր ձմեռանոցներու մէչ* կը մնան, օ՜րա -
Ղյախորգ պատերազմին, որ աւելի կայուն գա- րելաւման միջոցներ՛ու մաս ին ։ Այդ գործին
ա - գրուած է 640 տիպար ձմեռանոց Հիմնել , որոնց
գաւիարա կաններոլ եւ աւելի իրալ նշանախօսքեըու պիտի կազմակեըպոլին նո^յ ա ո Հմա բուծական
\00ը, 1946 /Թուականին :
տակ մզուեցաւ , եւ , չափով մը, փոքր ազգերու դա րա կն եր , պիտի բա ր ե լաւս ւի անասուններուն
& րեւանի թերթերը կը գրեն թէ Հայաստանի
ազատագրութեան պայքար մը եգաւ , ճանչցո\ւե - տոՀմ ը% 1 934/՛ 5/ Ռուսաստան ի տոՀմ ա բուծարաննե
են՝ մեծ քանակու - բժշկական , ճարտարապետական , գիւղատնտեսա -
ցաւ Հայկ *Ղ*ատը, պատմութեա^յ մէ^ առածին ան ր՛ էն քս • Հայաստան՛ ներածուած
, ոչխար , կան եւ մանկավարմ-ական Հ՜ամալսարաններուն մ էշ*
գամ ՐլլաԼով * Մ իք/սգգ1" յ Իս վաւերացում ստացաւ թեամբ խոշոր եղջերաւոր անասուններ
ա - րնգոլնուած են Իրանէն , Աուրիայէն, Լիբանանէն ,
Հա յկ * Ղ՝՝աաը եւ գրուեցաւ մի^ագգա յին եբաշխա– այծ ու խոդեր* կազմակերպուեցան ցեղական
ագարակներ*–—• 47՝ Պուլկարիայէն , քհումանխբյյէս ել &,ոլնաստանէն
ւորոլթեան տակ ։ &ռ՝Լո՚վ*՚ը ճանչցան , որ ՀաձՐ Ի՜ նասուեներու վերարտադրման
ներգաղթած 200 երկսեռ ուսանողներ :
ըաւռւնք ունի տէրն ըյլալու ՛իր Հայրենիքին ու իր
ճակատագրին ; միտենք յետոյ ոգբերգութիւնը Հ * ԳԻՏՈՒԹԻՒՆԸ ԺՈղՈՎՐԳԱԿԱՆԱՑՆԵԼՈՒ
Փոխոլեցան գէ սԼքհր ը , սլառակտուեցա% մեծերը , ագդեր\ուե նոր աշիւարՀ մը պիտի բերէ ։ Ջենք կր Համար գիտական նոր նուաճումներ ներկայաոնոգ
միջամտեցին եսասիրական շաՀերը եւ ոտնակոխդ նար մեր կամքը պարտագրել, քանի հը ուժ չու- ՛ու բառատրող ժապաւէններ պատրաստուած են , ո–
ուեցաւ Հայկ * Ղ՝ատը ; //՛լրաց՛ո՛լեսան , պատռոլե –։ նինք* չենք կրնար մեր ձայնը լսելի դարձնել, քա րոնք կը ներկայացուին զանազան գիտական Հաս -
ցան միջազգային յ ան ճնա ռութի ւններ ը , Աելրի նի հր թ ի ւ ֊ չոէւնինք եւ չենք կրնար մեր իրաւունքը աատոլթեանռ անդամն ե ր ո ւ , ուսանոզներոլ ելա յլ
պատմական դա շնագի րը նետելս վ արի) 11. եւ մե ընդունելի դարձնել , քանի որ տ\որմ իզ՚ներ չո ւն ին ք Հետաքրքիրներու առ^եւ։
ծարանքի առարկայ դարձնելով մեր դարաւս ր թ շ՜ , օգին մէջ թէ ջուրերուն վրա յ ։ Այգ նիւթերէն են օրինակ, Հ իլսուած եգէննե -
նամին, որ միայն մերը չէ ե՛ղած , ա յ լ շատերուհը, Զունինք այս Բոլռ(րՐ * րայց ունինք այն Հա րոլ շ^ոլրի դէմ անթափանցելիութեան արուեստը ,
չըսելու Համար բոլորին , ինչպէս պատմութիւնը մոզումը թէ Բ111 ՚1 ա Լ՛ Հոդագէտի մը այն փորձերը, որուԼ կըռած է ամա–
կը Հաստատէ ւ ,/*՚°|&՛չ Հարկ պատմութիւներ պրպտե է մեր դատը , ե լ անոր վու- ռը գետնաիւն&որի երկու բերք ստանալ ;
լու սակայն՛ , երբ գիտենք թէ մեզմէ աւելի լաւ հ ում չափան ի շը կը կազմ է միջսյզգսյյին Արդարա ԳԱԱԱԳՐ-ԲԵՐՈՒ ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԹԻՒՆԸ, կրկ–
՚սեըաողներ շատ կան զայն ։ դատոլթեա\ն , Հ ետ ելա բար անոր զօրութեան , կա– նապատկոլած՜ է այս տարի, տարրական եւ միջնա
Ան ո զոք եղաւ սակա՛յն պատմութիւնը եւ արիւ - \ըեւորռւթեան , արժէքին ։ կարգ գպբոոներոլ Համար։ ՀայպետՀրատը պիտի
նոտ նոր՛ պ ո\ռթ կ ումն եր եկ ան ծա ծկ ելս ւ ան ո ր է ֊ Ողնինք այն Հաւատքը, թէ այն արդարութիւ Հ րատարակէ 40 դաս ագի րք , մ էկ մ իլիոն 210 Հ ա՝–
ջհրը, դեռ քառրդ գարը չլրացած ։ նը ոը դեռ վերացական բառ մըն է միայն , Հար ՛Լար օրինակ ։ Ասոնցմէ 34ւը պիտի ըլլայ Հայերէն ե լ
կադրանք մը պի տի ըլլա յ բո չո րին Համ ար , ի բր 6 դասագիրք ռուսերէն ;
Այնքա՛ն մ ի ամիտ չենք , ենթադրելու Համ ար՝ միակ միջոցը՝ խադազոլթիւն Հաստատելու ազգե– Հրատարակուած գիրքերուն մէ^ կան աշխար–
թէ Հա յկ . Ղ՛ատին դէմ դո բծուած անիրաւութիւնն րուն միջեւ ։Աիակ երաշխիքը արիւնոտպոթռկում– Հագրութեան դասագրքեր , 5դ , երգ եւ. 7րդ դասա
էր պատճառը արիւնոտ երկրորդ պոռթկչումիս Հ ներու դէմ, ոըովՀետել փորձառութիւնը ցոյց տը~ րաններու Համար ։ Ա՝ի^ին գարու պատմութիւն,
Բայց միամտութիւն՝ չէ) ^՚ՐՐ ըսենք թէ Հայկ՛ լաւ ՝ո,ր* առանց արդար կարդերոլ, անՀնարին է դրաՀաշոլի եւ ուրիշներ, որոնք քանի մը տարիէ ի
՛հատին տր ուած Հ ար ո ւա հը չափ անի շ մը եղաւ իս ադա զ ո ւթեան յաղթանակը ։ պիտի գան պատե - ՚լեԼ՛ I",1" տեսած չեն։ Այս տարի առածին անդամ
արդարադատութեան ւ Ախտանշան մը՝ տիրող Հի րազմնեըը այս կամ այն կողմ էն , եթէ վերջ չ զ Ր"՛՜ \Լ՚էէաէոէԼ ա Ի տ Ի Հրատարակուին անգլերէնի, ֆրան
ւանդութեան՝ , ո րմէ կը տառապէր ազգեր ու կեան նեն աշխ ար Հա կա լա կան ձգտումները , եթէ չգԱս– սերէնի եւ գերմաներէնի դասագրքեր , լաւ թուզ -
քը , անոր Համար Հաստատուած կաՐԳՐգ "Հ՛ խա պցոալգիոն րանծնիերրշաւս• լթիլններյլ։ է թէ չպատժոլին յա՛ն– թի վրայ ։
ղաղութիւն ան ո լն ը կը կրէր , իր ո ս կեճ ա մ ո ւկ զէն ԱԽՈՒՐԵԱՆԻ Հրային մեծ աւազանին կառուց
ո ւ դարդով , ո ըոնք կը կ ո չո ւ է ին Ազդ եր ո լ Ընկ ե - ՚Հյիւր ըմ պերկի մ էջ վճիռնե ր տփուեցան . յան– ման ձեռնարկուած է Հիւսիս. Հայաստանի լեռ
յատկութիւն , քԼթհ ա թափ ո ւթ ի ւն , Մ 1'ֆա^զգ • ՒԼաւա ցալորնհր պատժուեցան– : Հարէք պիտի ըլլոսքր^ այս ներ ո ւն մէչ*։ 110 միլիոն խորանարգ մեթը տարո
բարութեան
Ատեան , Պատերազմը Հօրէնքէ դուրս՛^ բոլոր ին , եթէ նախորդ Ա եծ Պատերազմի ոճ րա - ղութեամբ, երեք կողմերէ բարձրաբերձ պատերով
յայտարաբոզ ()ւիւ/ո ելն * եւ^ն . : Փլան ու փոշի գոըծները պատժոլէին ,. կայզերին իսկ դլխաւո . պիտի շրքապատուի , իսկ չորրոըգ կողմ է՝ պԷթ-Ո.
գարձաս այս բոլորը, ոըովՀետեւ ծուռ դրուած էը րոլթեամբ , իր զինակիցներուն Հետ , որոնց ձեռ - Աէ ամբարտակով մը, որ կը խափանէ Ախոլրեանի
Հ իմ ը Հաստատուած^ կա բդին , որուն մ էկ փոքր Օ– քե\րը թաց են գեռ մէկ միլիոն Հայերու արիւնով,,. Հոսանքը հ
ղակը կը կաԳս^էր ՀաձԿ * Ղ*ատը ; Կը Հ աւատ անք սակայն , թէ պիտի գայ օր մը
՜Նո ր պատերազմ ե լ աՀա՛ նոր խաղաղութիւն , պատուՀասոզ Արդարութիւնը : Ա՝ ին չեւ ա^յդ , պի Այս աւազանը իւրով լեցուելու պարագային ,
որ կը կերտուի մաս առ մաս , բեկոր առ ըեկոր , տի Հարցուի * Պիտի սպասէ աշվսաըՀ , յաղթ՜անա երկու Հազար Հէքտար տարածութեամբ տրուես -
չենք գիտեր ամբոգջական ի՛նչ կերպարանքով է կին Համար , անՀուն Հաւատքով* տական լիճ մը պիտի կազմուի հ
Ղյորէն փայլուն խօսքեբ , նորէն յուզիչ գաղափա Մեր ջանքը թող Ր Լ Է ա յ "°Րա9Աել այս Հաւատ– Նոր աւազանը & իրակի ոռոգման ամրոզչ* ցան–
րականներ, բոլորէն, մեծերէն ու փոքրերէն : ՔՐ* Աշիսատիլ որ ապրի, Հզօրանա յ Հայը, կաբե ցր պիտի ապաՀովէ : Ասոր շնորՀիւ տասը Հազար
լի բոլոր միջոցներով։ քէօրանայ թիւով, մշակոյ Հեքթար նոր մշակելի Հողեր Հարկ եղած Հուրը
Հայկ* Գտար նորէն սեղանի վրայ է, արտա թով, Հայրենիքի զգացումով եւ Հ ա յր են իքով ,ո գի պիտի ստանան Ամասիայի ե լ Ախուրեանի անմշակ
քին քիչ մը տարբեր պատկեըով, բայց, ըստ էու ով ու բազուկով* &*- այսպէս՝ ոչ թէ ուրիշնեբբ շրջանները, ուր մօտ ատենէն պիտի Հաստատուի
թեան՝ նո՛յնը : Նոբէն արդար\ոլթեան գատ մը , Հա լածե լու ,յափշտակութեան վա զ ՚> լո լ Համար, այ\ շաքարեղէն՛ի գործարանը X
ժոդովուբդի մը գոյութեան, անոր կեան՛քին ու, տես\ նեւոլ. Հ ամա\ր Արդարութիւնը , օժանդակելոլ ՀՐԱՍԱՅԼԵՐՈՒ (թանք) պատերազմին մէչ,
մաՀուան դատը, որ լուծումի կր սպասէ • անոր յտզթանակին ե լ պաշտպանելոլ մեր իրա Հայաստան ալ կարեւոր բաժին մը ունեցած է,
Կայ իրաւատէ ը ը , Հայ ժողովուրդը , որ լու ւունքները ։ ինչպէս կը գրեն խորՀրգային թերթերը : Այ ս –առ
ծ՛ումի կը սպասէ , բայց լուռ են բոլորը, նոյնիսկ Հայկ* Ղ՛ատի՛ն տէրը, առաջինն ու անվիճելին՝ թէ"՜ ՂԸ յ Ւ լ ո լ Ի Դ°Ր • Հ՚՚՚՚ւ՝աղա,,,,լ Բաբաջանեան,
բարեկամները։ Հայը իր Հայրենիքը կՀուզէ * կը ղովոլրգն է* \,ախ ան պիտի տէր կենայ ալ, որ Սմոլենսքի ե լ Աոսկուայի աՀեղ կռիւներուն մԷՀ
պաՀանջէ իրմէ բռ\նադրաւուած ^ովռրը » Հոն վե նոր , իր աշխատանքով, ի\ր Հաւատքով ե լ իր կամ– մեծ անուն Հանեօ :
րադառնալու եւ խազաոօքէն աշխատելու Համարէ ք՚ւ ՛ի , ապա գա յն պա շտ պան ե լո լ Համ ար. մ իջազգա– Անոր զօրամասը 1943 Յունիսին կոլրսկի մօտ
Պիտի լսուի0 իր ձայնը ^ որ պատմութեան Էջերէն յին Ատեաններուն առջեւ։ Պարզ, զգացական Հաս մզուած պատմական ճակ ատամ ա րին կը մասնակ
կը պոռթկա յ * մեծանուն դէմ քե բու Հաւաստիքնե կացողութիւն մր չէ այս Ղ՝ատը ,այլ դաշնագրերով ցի, ուր իր զինուորն երը Հրաշալի յաջողութիւն
րուն կը խառնուի , կր միանայ, այսօր իսկ , ար վաւերացուած մ ի ջ ազգս յյի% Յանձնառութիւն մը , ձեռք կը բերեն ու յանկարծակի գրոՀով մը կա
դարութեան ու իրաւունքի ա՛նունով եղած յա բոա- ժոզովո լրդի մ ը կեանքի ու մաՀ ուան Համ ա\ր ան– զատագրեն քաղաքը։ 1944 Մարտ 2\ին կը մտնեն
բարութիւ֊ննեըուն ։ Չ֊այն մը, որ այս անգամ, ա~ Հրաժեշտոլթիւն մը։ ժոզովուրգի մը՝ որ Հազար Պրոսկոլրովի գերման պաշտպանողական գիծը,
ղերսական ալ չէ , այլ պայքարող ու արիւն թա ամեակներ ապրած է, մեծազօր կայս բո ւթի լեներ ո լ իսկ երկրորդ օրը վաթսուն քիլոմէթր յառաիյնա–
փած ըաղմաՀազար բազմութիւնն եր ու կամքը եւ. փլուզում ը տեսած , Հաւատացած^ է իր ճակատա լով, Ջերքով քաղաքր կբ գրաւեն։ Գերման նա
վճռականութիւնը կը բերէ ։ գրին , Արդարութեան ու կռթնած անոր ։ Հանշոզ զօրքերու ետեւէս յաղթական կերպով կը
կբ սպասենք դէպքերուն * խաղաղութեան՝ .որ Ա յոօը, կը Հաւատա յ գեռ ան եւ ունի ուժը շարժին գէպի արեւմուտք; կարմիր բանակի միւս
պիտի կերտուի , արդարութեան՝ ոը պիտի Հաս - սպասելու , ոբպէսզի արդարութիւն ըլլայ իրեն ։ զօրամասերէն կտրուելով, իր զօրաբաժինը կր
գե.
տատով՛ , միջազգային այն կարգուսարքին, որ (Խմբս&գրակսա «ՅՈԻՍԱք*ԵՐ>փ) կռուի եւ սրընթաց կը կարէ կ՛՛անցնի Տնիէսթր
Fonds A.R.A.M
Ք*Վ I – 4Ա8Կ. ԳԱՏԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆ խոշոր եղ$յւ~աւ.որ անասուններու., 1 7՝՜ ո չի, արն ե -
րոլ, անկորական այծերու. , 10 խոպաբուծու.
թեան եւ 30 ագարակ՝ ձիերու Համար;
ՀԱգաՎհակի Այս ծ-ըագրին Համաձայն 1950/՛ վիքՀյլ Հայաս
աոաջադաւթիՆԱՇեդ
Իրաւունքի եւ իրաւաբանութեան խնդիր չենք տանի խոլոր եղքեըաւոր անասուններուն թիւ-ԷՀ պի
Հաներ :
տի ըլլայ 670 Հազար գլուխ , որուն 350 Հազարը
*$արղ է Հարցումին սլատասխանր հ Հայկ» Ղ՛ա զո լան տես ո ւթի ւններ ո ւն մ ԷՀ։ Ոչխարներուն ե լ այ
տին տէրը տ ա յ ժողովուրդն է* բոՎանգակ Հա - Երեւանի թերթերը կը գրեն թէ չորրորդ Հըն– ծերուն թիւը աիտի Հաս նի 1 միլիոն 680.000^։
գամեակին ընթացքին ուժեղ թափով աիաի շարու* Ջիերունը՝ 32.500^ , խողերուհը
յոլթիւձնը, ո՛լր աչ գտնուի ան, Հայրենիքէն մին֊ ՝ 80.000/.։
֊չեւ. Սփիւռք Հ մինչեւ աչխաբՀի 4եռալսրագոյն նակուին արօտավայրեր՛ու, մաքրութեան , պարար ֊ Պիաի կառոլցոլին 2350 գոմեր, ախոոձեր ,
հ՜այրը : Այո մասին չկայ կա ս կահ , եւ ամէն Հայ տացման եւ ճաՀճային վայրերու չորացման ա շ - փարախներ , խոզանոցներ , թռչնանոցներ ելն . ։
իրաւաաէր է , Հաւասարապէս : Հա րը ում ր կոլտանք խտտանքները տ Այս բոլորին շնորՀիւ 50—60 առ Հարիւր պի
ոչ թէ ճշտելու. Համաը ա յ ս կէաՐչ 1 Ո՝Ր ա ա Ր Գ է » Տատոէւ,կ ուշադր//յւ.թիւն "ւիաի տի աւելնա յ անասունֆեը"Ւ Աաթնաքոուոլթիլնը,
*է)ար&ոկի Հո՝ ֊ Հետեւաբար
այլ կուտակեք անո՛ր Համար ոը Հակառակ այե ի– ե լ պանիրը, իւղը 1 ղարադը, "երը,
վիքձտերու բնակութեան , կա թնա անտեսութեան , ա– պազպագազը
րոգութհան, Հայկ* Ղ՝ատը անլոյծ կը մնայ հ Տէ , ելն * :
նասունները ցուրտէն , անձրեւէն– պատսպարելու
րը, Հայ ժողովուրդը, չի կր՛նար լուծել զայն, 1950/5> Հայաստան պիտի արտադրէ 800 թոն
Համար անՀրաժեշտ չէնքեր՛ո լ կառուցմա՛ն գործին։
մինչել ի"կ կա րծէք ձայն չունի անոր մէ^ , երը կերի պաշարը բա զենգանական իւղ եւ Հազարաւոր թոն զոլիցերիա–
.Անասուններու ձմեռնային
իրմէ զատ բոլորը ձա յն ունին ։ Երբ բուն տ իր ո^֊. ով եւ ա յլ կերե - զան , եւրոպական ու տեղական պանիր ; Այգ թուա
րելաւելու եւ արմատապտուղներ
մէն զատ բոլոր ը իրաւասու կը զգան իը$*նք զի կանին անասնապաՀութիւնը երկրին պիտի տայ
րով ապաՀովելու ՀամայՀ , արոշուած է ճիշդ իր 8400 թոն միս : Հնգամեակի վերջաւորութեան իւ
րենք իրենց ուռած կերսլով խագալոլ այդ ատենին կատարել
ա յս ցանքերը , առաջին առթիլ
դատին Հետ։ Երբեմն տարին զայն լուծ ում ի , &ՐՐ մէջ, ուր անաս– րաքանչիւր ոչխարէ՛ս մի1ին Հաշուով 1.8 քիլոկրամ
մասնաւորաբար այն շրջաններու^
<ւՀյարմար2> տեսան, ՀՀօգտակար» նկատեցին իրենց բուրգ պիտի ստացոլի :
նապաՀ ութիԼնը զարգացած՜ է ։
Հաշխւներուն • «այէգար» դատեցին խօսելս Վ մեծ ՚Լյերկայիս Հայաստանի մէ^ կան բազմաթիւ
Ղք ախ որ գ Հ նգամեա կներ ո ւն այդ աս պա րէզնե -
գաղափարականնե րէ : Երբեմն ալ քշեցին ղայն ան– է կոլտնտեսական ագարակներ, որոնք մէկ կովէն
ըուն մէջ արդէն դգալի աշխատանք կատարուածէ
գունգին եզերքը. ՚՚ՐՐ պտՀը այգպէս կը պաՀան– խոտա– տարեկան մի^ին Հաշուով կը ստանան 1800—2000
Օրինակ , 1 91 Յին՛ Հայաստանի մէջ ցանուած
4400 Հեքտաբ է Լ՛ ^ \ 945/՛ 5/ լիտր կաթ : իսկ առաչ\սգէմ կոլտնտեսութիլննեըը
1Կ-– բոյսերու տարած՜ութիւնը
այգ թիւը Հասցուցած են երեք Հազարի ե լ աւելի
Ամէն պատերազմի ատեն , մի^ագդային ամէ՛ն Հասած է 35.000 Հէքտարի %
լիտրի, ոչխարները 130 լի ար կաթի :
տագնապի օրերուն , էլ արծարծուի Հայկ* Գատը, 1947 տարուան Համար նախատեսուած է Հան
կարեւոր տեղ է տրուած նաւել թոՀեաբուծոլ -
բա յց միշտ ալ կը մնա յ ան լո յհ՜ , որովՀ ետ ե լ ա– րապետութեան՝ կռլտնտ ե ս ո ւթի ւննե ր ո ւն մ էջ ցան եք թեան, մեղուաբուծութեան
, շերամապաՀ ու թեան
նոնք ոը աշխարՀի ճակատագիրը կը վարեն , անո՛նք 40.000 Հ էքթար տարած՜ո՚ւթեամբ բազմամեայ , ե լ ճագա րա բո ւծութե ան զար՛գացման
;
կր դիտեն միայն իրենց ակնոցներով ՚\,կատի կ՚առ 2000 Հ էքթար միամեայ խո տա բոյս եր , այ% Հաշ -
՚Հյախատեսուած է 1950/ Վ)*Բլ\էԼ ^աՐՐլՐ հ՛ազար
նեն միայս Հզօրներու շտՀեըը, բանաձեւեր ճարե ուովգ որ բազմամեայ խոտաբոյսերու ցանքը 1950
մեղուի ընտանիք ունենա յ % \,կատե լով որ Հայաս
լով, ոսկեզօծելու Համար ղանոնք գաղափարական թ 52 Հազար Հէքտարի Հասնի % :
ցեգի բա– - տանի լեռնային շրջաններուն մէշ^ մեղուները աւելի
ու արդարութեան փոչւիով * Մեծ տեղ է տրուած՜ կենդանիներու
Համար քան 150 օր ձմեռանոցներու մէչ* կը մնան, օ՜րա -
Ղյախորգ պատերազմին, որ աւելի կայուն գա- րելաւման միջոցներ՛ու մաս ին ։ Այդ գործին
ա - գրուած է 640 տիպար ձմեռանոց Հիմնել , որոնց
գաւիարա կաններոլ եւ աւելի իրալ նշանախօսքեըու պիտի կազմակեըպոլին նո^յ ա ո Հմա բուծական
\00ը, 1946 /Թուականին :
տակ մզուեցաւ , եւ , չափով մը, փոքր ազգերու դա րա կն եր , պիտի բա ր ե լաւս ւի անասուններուն
& րեւանի թերթերը կը գրեն թէ Հայաստանի
ազատագրութեան պայքար մը եգաւ , ճանչցո\ւե - տոՀմ ը% 1 934/՛ 5/ Ռուսաստան ի տոՀմ ա բուծարաննե
են՝ մեծ քանակու - բժշկական , ճարտարապետական , գիւղատնտեսա -
ցաւ Հայկ *Ղ*ատը, պատմութեա^յ մէ^ առածին ան ր՛ էն քս • Հայաստան՛ ներածուած
, ոչխար , կան եւ մանկավարմ-ական Հ՜ամալսարաններուն մ էշ*
գամ ՐլլաԼով * Մ իք/սգգ1" յ Իս վաւերացում ստացաւ թեամբ խոշոր եղջերաւոր անասուններ
ա - րնգոլնուած են Իրանէն , Աուրիայէն, Լիբանանէն ,
Հա յկ * Ղ՝՝աաը եւ գրուեցաւ մի^ագգա յին եբաշխա– այծ ու խոդեր* կազմակերպուեցան ցեղական
ագարակներ*–—• 47՝ Պուլկարիայէն , քհումանխբյյէս ել &,ոլնաստանէն
ւորոլթեան տակ ։ &ռ՝Լո՚վ*՚ը ճանչցան , որ ՀաձՐ Ի՜ նասուեներու վերարտադրման
ներգաղթած 200 երկսեռ ուսանողներ :
ըաւռւնք ունի տէրն ըյլալու ՛իր Հայրենիքին ու իր
ճակատագրին ; միտենք յետոյ ոգբերգութիւնը Հ * ԳԻՏՈՒԹԻՒՆԸ ԺՈղՈՎՐԳԱԿԱՆԱՑՆԵԼՈՒ
Փոխոլեցան գէ սԼքհր ը , սլառակտուեցա% մեծերը , ագդեր\ուե նոր աշիւարՀ մը պիտի բերէ ։ Ջենք կր Համար գիտական նոր նուաճումներ ներկայաոնոգ
միջամտեցին եսասիրական շաՀերը եւ ոտնակոխդ նար մեր կամքը պարտագրել, քանի հը ուժ չու- ՛ու բառատրող ժապաւէններ պատրաստուած են , ո–
ուեցաւ Հայկ * Ղ՝ատը ; //՛լրաց՛ո՛լեսան , պատռոլե –։ նինք* չենք կրնար մեր ձայնը լսելի դարձնել, քա րոնք կը ներկայացուին զանազան գիտական Հաս -
ցան միջազգային յ ան ճնա ռութի ւններ ը , Աելրի նի հր թ ի ւ ֊ չոէւնինք եւ չենք կրնար մեր իրաւունքը աատոլթեանռ անդամն ե ր ո ւ , ուսանոզներոլ ելա յլ
պատմական դա շնագի րը նետելս վ արի) 11. եւ մե ընդունելի դարձնել , քանի որ տ\որմ իզ՚ներ չո ւն ին ք Հետաքրքիրներու առ^եւ։
ծարանքի առարկայ դարձնելով մեր դարաւս ր թ շ՜ , օգին մէջ թէ ջուրերուն վրա յ ։ Այգ նիւթերէն են օրինակ, Հ իլսուած եգէննե -
նամին, որ միայն մերը չէ ե՛ղած , ա յ լ շատերուհը, Զունինք այս Բոլռ(րՐ * րայց ունինք այն Հա րոլ շ^ոլրի դէմ անթափանցելիութեան արուեստը ,
չըսելու Համար բոլորին , ինչպէս պատմութիւնը մոզումը թէ Բ111 ՚1 ա Լ՛ Հոդագէտի մը այն փորձերը, որուԼ կըռած է ամա–
կը Հաստատէ ւ ,/*՚°|&՛չ Հարկ պատմութիւներ պրպտե է մեր դատը , ե լ անոր վու- ռը գետնաիւն&որի երկու բերք ստանալ ;
լու սակայն՛ , երբ գիտենք թէ մեզմէ աւելի լաւ հ ում չափան ի շը կը կազմ է միջսյզգսյյին Արդարա ԳԱԱԱԳՐ-ԲԵՐՈՒ ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԹԻՒՆԸ, կրկ–
՚սեըաողներ շատ կան զայն ։ դատոլթեա\ն , Հ ետ ելա բար անոր զօրութեան , կա– նապատկոլած՜ է այս տարի, տարրական եւ միջնա
Ան ո զոք եղաւ սակա՛յն պատմութիւնը եւ արիւ - \ըեւորռւթեան , արժէքին ։ կարգ գպբոոներոլ Համար։ ՀայպետՀրատը պիտի
նոտ նոր՛ պ ո\ռթ կ ումն եր եկ ան ծա ծկ ելս ւ ան ո ր է ֊ Ողնինք այն Հաւատքը, թէ այն արդարութիւ Հ րատարակէ 40 դաս ագի րք , մ էկ մ իլիոն 210 Հ ա՝–
ջհրը, դեռ քառրդ գարը չլրացած ։ նը ոը դեռ վերացական բառ մըն է միայն , Հար ՛Լար օրինակ ։ Ասոնցմէ 34ւը պիտի ըլլայ Հայերէն ե լ
կադրանք մը պի տի ըլլա յ բո չո րին Համ ար , ի բր 6 դասագիրք ռուսերէն ;
Այնքա՛ն մ ի ամիտ չենք , ենթադրելու Համ ար՝ միակ միջոցը՝ խադազոլթիւն Հաստատելու ազգե– Հրատարակուած գիրքերուն մէ^ կան աշխար–
թէ Հա յկ . Ղ՛ատին դէմ դո բծուած անիրաւութիւնն րուն միջեւ ։Աիակ երաշխիքը արիւնոտպոթռկում– Հագրութեան դասագրքեր , 5դ , երգ եւ. 7րդ դասա
էր պատճառը արիւնոտ երկրորդ պոռթկչումիս Հ ներու դէմ, ոըովՀետել փորձառութիւնը ցոյց տը~ րաններու Համար ։ Ա՝ի^ին գարու պատմութիւն,
Բայց միամտութիւն՝ չէ) ^՚ՐՐ ըսենք թէ Հայկ՛ լաւ ՝ո,ր* առանց արդար կարդերոլ, անՀնարին է դրաՀաշոլի եւ ուրիշներ, որոնք քանի մը տարիէ ի
՛հատին տր ուած Հ ար ո ւա հը չափ անի շ մը եղաւ իս ադա զ ո ւթեան յաղթանակը ։ պիտի գան պատե - ՚լեԼ՛ I",1" տեսած չեն։ Այս տարի առածին անդամ
արդարադատութեան ւ Ախտանշան մը՝ տիրող Հի րազմնեըը այս կամ այն կողմ էն , եթէ վերջ չ զ Ր"՛՜ \Լ՚էէաէոէԼ ա Ի տ Ի Հրատարակուին անգլերէնի, ֆրան
ւանդութեան՝ , ո րմէ կը տառապէր ազգեր ու կեան նեն աշխ ար Հա կա լա կան ձգտումները , եթէ չգԱս– սերէնի եւ գերմաներէնի դասագրքեր , լաւ թուզ -
քը , անոր Համար Հաստատուած կաՐԳՐգ "Հ՛ խա պցոալգիոն րանծնիերրշաւս• լթիլններյլ։ է թէ չպատժոլին յա՛ն– թի վրայ ։
ղաղութիւն ան ո լն ը կը կրէր , իր ո ս կեճ ա մ ո ւկ զէն ԱԽՈՒՐԵԱՆԻ Հրային մեծ աւազանին կառուց
ո ւ դարդով , ո ըոնք կը կ ո չո ւ է ին Ազդ եր ո լ Ընկ ե - ՚Հյիւր ըմ պերկի մ էջ վճիռնե ր տփուեցան . յան– ման ձեռնարկուած է Հիւսիս. Հայաստանի լեռ
յատկութիւն , քԼթհ ա թափ ո ւթ ի ւն , Մ 1'ֆա^զգ • ՒԼաւա ցալորնհր պատժուեցան– : Հարէք պիտի ըլլոսքր^ այս ներ ո ւն մէչ*։ 110 միլիոն խորանարգ մեթը տարո
բարութեան
Ատեան , Պատերազմը Հօրէնքէ դուրս՛^ բոլոր ին , եթէ նախորդ Ա եծ Պատերազմի ոճ րա - ղութեամբ, երեք կողմերէ բարձրաբերձ պատերով
յայտարաբոզ ()ւիւ/ո ելն * եւ^ն . : Փլան ու փոշի գոըծները պատժոլէին ,. կայզերին իսկ դլխաւո . պիտի շրքապատուի , իսկ չորրոըգ կողմ է՝ պԷթ-Ո.
գարձաս այս բոլորը, ոըովՀետեւ ծուռ դրուած էը րոլթեամբ , իր զինակիցներուն Հետ , որոնց ձեռ - Աէ ամբարտակով մը, որ կը խափանէ Ախոլրեանի
Հ իմ ը Հաստատուած^ կա բդին , որուն մ էկ փոքր Օ– քե\րը թաց են գեռ մէկ միլիոն Հայերու արիւնով,,. Հոսանքը հ
ղակը կը կաԳս^էր ՀաձԿ * Ղ*ատը ; Կը Հ աւատ անք սակայն , թէ պիտի գայ օր մը
՜Նո ր պատերազմ ե լ աՀա՛ նոր խաղաղութիւն , պատուՀասոզ Արդարութիւնը : Ա՝ ին չեւ ա^յդ , պի Այս աւազանը իւրով լեցուելու պարագային ,
որ կը կերտուի մաս առ մաս , բեկոր առ ըեկոր , տի Հարցուի * Պիտի սպասէ աշվսաըՀ , յաղթ՜անա երկու Հազար Հէքտար տարածութեամբ տրուես -
չենք գիտեր ամբոգջական ի՛նչ կերպարանքով է կին Համար , անՀուն Հաւատքով* տական լիճ մը պիտի կազմուի հ
Ղյորէն փայլուն խօսքեբ , նորէն յուզիչ գաղափա Մեր ջանքը թող Ր Լ Է ա յ "°Րա9Աել այս Հաւատ– Նոր աւազանը & իրակի ոռոգման ամրոզչ* ցան–
րականներ, բոլորէն, մեծերէն ու փոքրերէն : ՔՐ* Աշիսատիլ որ ապրի, Հզօրանա յ Հայը, կաբե ցր պիտի ապաՀովէ : Ասոր շնորՀիւ տասը Հազար
լի բոլոր միջոցներով։ քէօրանայ թիւով, մշակոյ Հեքթար նոր մշակելի Հողեր Հարկ եղած Հուրը
Հայկ* Գտար նորէն սեղանի վրայ է, արտա թով, Հայրենիքի զգացումով եւ Հ ա յր են իքով ,ո գի պիտի ստանան Ամասիայի ե լ Ախուրեանի անմշակ
քին քիչ մը տարբեր պատկեըով, բայց, ըստ էու ով ու բազուկով* &*- այսպէս՝ ոչ թէ ուրիշնեբբ շրջանները, ուր մօտ ատենէն պիտի Հաստատուի
թեան՝ նո՛յնը : Նոբէն արդար\ոլթեան գատ մը , Հա լածե լու ,յափշտակութեան վա զ ՚> լո լ Համար, այ\ շաքարեղէն՛ի գործարանը X
ժոդովուբդի մը գոյութեան, անոր կեան՛քին ու, տես\ նեւոլ. Հ ամա\ր Արդարութիւնը , օժանդակելոլ ՀՐԱՍԱՅԼԵՐՈՒ (թանք) պատերազմին մէչ,
մաՀուան դատը, որ լուծումի կր սպասէ • անոր յտզթանակին ե լ պաշտպանելոլ մեր իրա Հայաստան ալ կարեւոր բաժին մը ունեցած է,
Կայ իրաւատէ ը ը , Հայ ժողովուրդը , որ լու ւունքները ։ ինչպէս կը գրեն խորՀրգային թերթերը : Այ ս –առ
ծ՛ումի կը սպասէ , բայց լուռ են բոլորը, նոյնիսկ Հայկ* Ղ՛ատի՛ն տէրը, առաջինն ու անվիճելին՝ թէ"՜ ՂԸ յ Ւ լ ո լ Ի Դ°Ր • Հ՚՚՚՚ւ՝աղա,,,,լ Բաբաջանեան,
բարեկամները։ Հայը իր Հայրենիքը կՀուզէ * կը ղովոլրգն է* \,ախ ան պիտի տէր կենայ ալ, որ Սմոլենսքի ե լ Աոսկուայի աՀեղ կռիւներուն մԷՀ
պաՀանջէ իրմէ բռ\նադրաւուած ^ովռրը » Հոն վե նոր , իր աշխատանքով, ի\ր Հաւատքով ե լ իր կամ– մեծ անուն Հանեօ :
րադառնալու եւ խազաոօքէն աշխատելու Համարէ ք՚ւ ՛ի , ապա գա յն պա շտ պան ե լո լ Համ ար. մ իջազգա– Անոր զօրամասը 1943 Յունիսին կոլրսկի մօտ
Պիտի լսուի0 իր ձայնը ^ որ պատմութեան Էջերէն յին Ատեաններուն առջեւ։ Պարզ, զգացական Հաս մզուած պատմական ճակ ատամ ա րին կը մասնակ
կը պոռթկա յ * մեծանուն դէմ քե բու Հաւաստիքնե կացողութիւն մր չէ այս Ղ՝ատը ,այլ դաշնագրերով ցի, ուր իր զինուորն երը Հրաշալի յաջողութիւն
րուն կը խառնուի , կր միանայ, այսօր իսկ , ար վաւերացուած մ ի ջ ազգս յյի% Յանձնառութիւն մը , ձեռք կը բերեն ու յանկարծակի գրոՀով մը կա
դարութեան ու իրաւունքի ա՛նունով եղած յա բոա- ժոզովո լրդի մ ը կեանքի ու մաՀ ուան Համ ա\ր ան– զատագրեն քաղաքը։ 1944 Մարտ 2\ին կը մտնեն
բարութիւ֊ննեըուն ։ Չ֊այն մը, որ այս անգամ, ա~ Հրաժեշտոլթիւն մը։ ժոզովուրգի մը՝ որ Հազար Պրոսկոլրովի գերման պաշտպանողական գիծը,
ղերսական ալ չէ , այլ պայքարող ու արիւն թա ամեակներ ապրած է, մեծազօր կայս բո ւթի լեներ ո լ իսկ երկրորդ օրը վաթսուն քիլոմէթր յառաիյնա–
փած ըաղմաՀազար բազմութիւնն եր ու կամքը եւ. փլուզում ը տեսած , Հաւատացած^ է իր ճակատա լով, Ջերքով քաղաքր կբ գրաւեն։ Գերման նա
վճռականութիւնը կը բերէ ։ գրին , Արդարութեան ու կռթնած անոր ։ Հանշոզ զօրքերու ետեւէս յաղթական կերպով կը
կբ սպասենք դէպքերուն * խաղաղութեան՝ .որ Ա յոօը, կը Հաւատա յ գեռ ան եւ ունի ուժը շարժին գէպի արեւմուտք; կարմիր բանակի միւս
պիտի կերտուի , արդարութեան՝ ոը պիտի Հաս - սպասելու , ոբպէսզի արդարութիւն ըլլայ իրեն ։ զօրամասերէն կտրուելով, իր զօրաբաժինը կր
գե.
տատով՛ , միջազգային այն կարգուսարքին, որ (Խմբս&գրակսա «ՅՈԻՍԱք*ԵՐ>փ) կռուի եւ սրընթաց կը կարէ կ՛՛անցնի Տնիէսթր
Fonds A.R.A.M