Page 81 - ARM_19-1946_04
P. 81
սլրյաա» օսօաաւ չսասաւ աաա»& ԱՆ Գ ԼԻ Ռ &
ԱՐՏ. ա՚ԼԱաԿԱՆււհԹԻԻՆԸ
Օ^օէշսւ-Բաթոտէտեշ : ՏՇ». 1^1ՏՏՃՃ1ՃԻ1 ՋԼԱՄԱՐՏ,– ՉՄԻՋԱՄՏԵԼ ԹՈՒՐ֊ԲԻՈՅ ՆԵՐ -
17, «Ա6 նՅտշտատ - ( 1 3 ) ԳԵՐՄԱՆԱԿԱՆ ՀԱՐՑԸ
•ԲԻՆ ԳՈՐԾԵՐՈՒՆ»
161.։ Շ08. 15-70 ֊ Շ. €. ք. թ&հտ 1678-63 ԽՆԴԻՐՆԵՐ
ԵՒ ՈՒՐԻՇ
Տար. 1000, 6ա.քս. 500, կռամ*. 300, ֆր., Արաաս. 10 Տ»Լ •
մ6սճւ 24 Օշէօհո; 1946 Հինգշաբթի 24 Հոկտեմներ Պ • Պէվին , Անգչիոյ արտաքին նախարարը , ե–
բեքշաբթի օր երկար ճառ մը խօսեցաւ երեսփ •
ժողովին մէջ , պարզելով կառավարս ւթեան տեսա
Ժ-Ը– ՏԱՐԻ - 18՝ Ճոո66 Ւ1°4835–Նոր շրջան թիւ 474 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ* 4 ֆր կէտները օրուան Հարցեր ու մասին ։ ԺռղոՎին ներ^
կայ էին 10 15 օտար դեսպաններ եւ ուրիշ ակա
նաւոր Հիւր եր։
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ Օախարարը պարզելով միջազգային մթնոլոբ–
ՕՐԸ ՕՐԻՆ ա ը , յոյս յայտնեց թէ ^ժամանակին Հետ պիաի
փարատին՝ թիւըիմացութիմսներբֆ ։, Յետոյ բա ~
Եհ Ա Հ Ա ՆէէՐկՆ ԿԸ ՎԱՌԻ ԱՅՍ ԱԼ ԹԱՏՐՈՆԸ ցատրեց թէ Եւրոպայի խնդիրները չեն կրնար ա–
ււան ձին լուծուիլ : Անոնք սեր սար էն կապուած են
Վեց տարի առա , կա զգուբ ի չ յ ո յս մբ կը շո– Մի1ին եւ. Ծայր . Արեւելքի խնդիրներուն Հետ ; Ազ
Պզտիկ թ ի ւ սի չէն կազմէր անոնք ււբ կը յո. գայնական ոգին կը բարձրանայ ամբողջ աշխարհի
զ ՛ս ր Աէնի ավւեբուն վըայ , Աեվռի մէջ , Մ ոլրատ– շսորտան
եան վյսրմ՜աբա% ; «Օս հայկական թատրոն չեմ" երթար» : ^ էլ\ է հարկ է զա յն առաջնորդել մի ջա զգային կազ
Ես իմ մասիս մէկ պատասխան ունիմ անոնց — մակերպութեան մը մէջ, այլապէս վտանգ մր պի
Պատերազմը անոր դո ւռներն\ ալ փակեց ։ Վար– Միայն իմ ազնուական, հոյակապ լեզուս լսելու տի դառնա յ ապագա յ ընդհարումի ։ Ակնա ր կե լով
դապետնեբբ վանք վերադարձան գլխիկոր, աշւս . հ՛ամար ես կ ՚ ե ր թ ա մ մեր թատրոնը, գիտնալով ՛Ա Փարիզի խորհ ր գաժ ո գո վին՝, Պ * Պէվին ցաւ յա յտ -
կե բաներն ալ իրենց Լբ2.անը լրացուցին օտար կըր֊ նոր թերոլթիւսՕերը: նեց որ– աշխարհը կը միտի երկու ճակատներու ,
ի/ արաններ ո ւ մէջ կա մ շո ւ կ ան * ^ Պէտք չ է ուրանալ սա վերջին շրջանին փոր . ^Արեւելքի եւ Արեւմուտքի բաժնուիլ։ <^Պէաք է եւ
1940 Յունիս 12–13/.5., այս .վարժարանին ձուած այն լուրջ աշխատանքը որ կրցան մեզի տալ կարելի է խուսափի լ ա յսպիս ի պառակտում է մը ։
շէնքն ալ կ՚իյնար գերմանական գրաւման տակ , կանոնաւոր ներկայացումներու շարք մ ը , Սալ ՚Շի– Եթէ կ՝ուզենք տեւական խաղաղութիւն եւ անաե -
ծ՜առայելով իբրեւ զօր անաց * Յետոյ տեղի ունեցա՛ւ միի մ է ջ : սա կան վերաՀ աստատում ապահ ո վե լ , բոլորն ալ
ծանօթ ռմբակոծութիւնը , որ ԴԳաԼե վնասներ Հայ հանդիսատեսն ալ սկսած է պահանջկոտ Ա*իացեալ Ազգերու յառաջէի կայ ընդՀ * ժողովփն մէջ
• պա աճառեց ։ դաոնալ։ Պէտք է մ Ի շ ա ° ւ ա յ ն գոհացնելու մասին պէտք է պատրաստ ըլլան ճ ա՛նչն ա լո ւ ո ւր ի շներ ո ւն
Այգ մռայլ օրերուն , մարդիկ իռնէաէս մտա - խորհիլ : Իրեն ամէնէն շատ խօսողր բեմն է , ամէ. օրինաւոր շաՀեըը եւ ադգային չաՀը ստորադասե
ծէին վարժարանին վերա բացման մասին։ նէն մատչելին եւ միշտ ամէնէն ֆնտււուածը : լու Հասարակաց բարիքին ; Գերմանիս լ մասին Հա
ք՝այց աՀա , պատերազմէն երկու տարի վերոյէ , Հասարակութիւ՛նը չէ մեղաւորը, ե թ է սրահ, մա ձա՛յն ութ ի ւնը փորձաքարն է չո րս մ եծ պետ ու -
պիտի վերա ները շատ յ|ասախ չեն լեցուիր :
նորէն կր վառի ճրագը : Վարժարանը յայտարարուեցաւ թե անց յարաբերութեան , ինչպէս ել տ ե ւա կան
Աոաջին մեծ բացը՝ թատերախազերոլ պա -
բացուի \թոյեմբեր ՛հին, ինչպէս կասն է : Անշահ թաբգմանութիւննհր, հազար ան. խաղաղութիւն մը եւ ապաՀ ո վոլթ իւն Հաստատե -
պաշտօնապէս • լու սլաս։ եհ ութ եան * Հարկ է վերջ տալ ջիզերու
ի՞նչ պայմաններու մէ^է գամ տեսնուա՜ծ խազեր, ոբռքնք դասական ըլլալու պատ ե ր ադմ իս եւ փոքր ագգերու վրա յ դո ւր ս էն
Հարցուցինք վարդապետներուն եւ պա ր դե ցին ^Արդարացումն ալ չունին յասախ , կամ քաբոզչա. ճնշելու քաղաքականութեան ^;
կացութիւնը • կան խազեր չեն հրապուրեր թատերասէրը: Այստեղ ակնարկելով Տարտանէլի մասին եղած
Արկածեա՛լ շէնքին վերանորոգումը .կատար - Պէտք է այս շրջանին համար գո|նէ կանուխէն ռուսական պաՀան ջն եր ո ւն յ յա յտաբաըեց *
ուած է պարտքով * Վարժարանը առ այժմ պիտի կազմել շսաղացանկը առաւելապէս Հայաստանէն « ք* ր իա ան ա կան կառավարութիւնը բաց ո -
բացուի չորս դասարաններով ( 1 րդ , երդ, 5բդ եւ բերուած զուտ գեզ՚արուեստական գործերով : բոշապէս յայտնած է թէ այգ պաՀանջներն ընղու—
4րդ) ։ ք՝արձրագոյն դասարանները պիտի բաց ^ Երկրորդ յա՚նցաւորը խումբ՛ն է անշուշտ , նիլ պիտի նշանակէ միջամտել Թուրքիո յ ներքին՛
ուին , եթէ աշակետներու թիւն ըլլա յ 8 1 0 : կազմուած ընդհանրապէս իրար չհասկցող տարրե. գործերուն եւ անարդար Հարուա՛ծ մը տալ անոր
Գիշերօթիկ աշակերտներու տարեթոշակը պի րէ , որոնք անվերջ կռիւի մէջ ե՛ն իրարու հետ ե ւ գերիշխանութեան ։ Աոնթրէոյի պա յմ անագի րր
աի ըլլայ 67.000 ֆրանք։ իրենց աղտոտ լաթերր կը լուան հրապարակով : պէտք է բարեփոխուի , բայց բրիտանական կառա
Շ տա եր Հաշուած– էին թէ այս գումարը կրնայ 2ասար1սկութիւնր խորապէս կ՚ագդոլի այդ վար. վարութիւնը չի կրնար անտեսել Հարցին մ ի ջազ -
բարձրանալ մինչեւ 100.000^, ուրիշ ծախքերով, կաբեկիչ ըսի . ըսաւներէն եւ կը կորսնցնէ իր յաբ– գային Հանգամանքը։ Մեր տեսակէտն այն է թէ
( Համազգեստ , արձակուրդ եւն • ) * զանքը բեմին հա՛նդէպ : Փ •՝•• ցտամ ի մէջ ն ախ աա ես ուած խորՀ րդակցութիւն–
Վարդապետները յւ*էյ։ոքյյր»*յ բ ե*շ ի% ք^կ Հ ամ-ա գտֆ՝ • "*" ՚ ՚ձւպւպպյւ, Տկատելի պարագաս բհմադբ՚սսթնա՚6ւ ՚սսրը վերջացած են , Հետեւաբար ուրիշ որ ել է
զգեստը պարտագիր չէ առ այժմ ։ Համաձայն ի - նրբութիւնն է: ՝• քննութիւն պէտք է կատարուի միջազգային խոր\ -
րենց Հաւաստիքներուն, ոչ միայն տարեթոշակը Եթէ հովաւնաւորռղ մարմին՛ներ, ղեկավարներ, Հրգաժողովի մը մէջ։ Եթէ ջէգեըու պատերազմ բ
67.000հ» պիտի չանցնի , այլեւ, կը յուսան կրճատեք գեբասա՚ններ մոռնան իրենց ք|աղաքական հանգա, վե ր ջանայ , նոր– մթնոլորտ մը պիտի ստեղծուի ,
յառա^իկային , երբ կեանքի պայմանները գիլ - մանքը, թատրոնէն ներս ապրիլ միայն իբբհւ ար որո ւն շնո ր Հ ի լ կա ր ե լի պիաի ըլլա յ Տ ա ր ա ան է լի
բանան ։ ուեստագէտ եւ օժանդակ, լաւագոյնը կր՛նանք յոլ. խնդիրը քննել շատ աւելի լայն հիման մը վրայ՝ֆ ։
Վարժարանը կորսնց ո լցած է իր կահ կաբա ֊ սալ յառաջիկային՛ համար։ Յետոյ խօսելով ՅռսԹասսւանի մասին , յայտա–.
սիները, գրաւման շրջանին։ Հետեւաբար , կրկնա– Իսկ ե թ է մեր դեբաս|՝յւննհւբն ալ ք|իչ մը սիգ ը. րարեց * Ա* եծն ի*ր իտան՚իա պիտի չ քքէ 3ունաս–
պէս կը կարօտի գաղութին աջակցութեան։ նհն բան սորվելու, ամէնէն առաջ իրենք պիտի տանը, զէնքի մեծ եղբայր ակց ութ են էն վերջ եւ
Այս մա,սին որոշ տ ե դե կո ւթ ի ւնն ե ր Հա զո րգած շահին : Գ՛ոնէ օրինակ առնէին ֆրանսացի արուես սլիտի շարունակէ անոր օգնել տնտեսապէս՝^ ; Այս
ենք ժամ ան ակին ։ Մնացեալը կարելի է լրացնել տագէտներէն , որոնք անդադար կր սհրտեն ե ւ տեղ կարգ մը աշխաաաւորական երեսփոխաններ
վարժարանին՝ վերա բացման օրը։ Այդ առթիւ ան - կ՛ուսանին: ՍՕՍԻ ընդմիջեցին , « Հ ան գի ս տ ձգեց էք զա յն^ ։ Պէվին
շուշտ պիտի ներկայացնեն պաշտօնական տեդեկա– շարունակեց . <հԵս չեմ միջամտեր , ոչ ալ կառա
գիր մը, բոլոր մանրամասն ո ւթիւններով : Է վարութիւնը։ կը մերժեմ այգ, ամբաստան ո ւթիւն
Որքան դիտենք, շատ մը խոստումներ եդած ԳԻՆԻԻ ԱՌԵՒՏՈՒՐԸ ամԲոգթովին դադոած
են, վարժարանին մատակարարութեան բեռը թե ~ Հարաւային Ֆրանսայի մէջ։ Այգեգործները կբ ները ։ Երկու մասնաւոր պատուիրակներ զրկած
թեւցնելու Համար ։ մերժեն բանակցիլ ներկայ կառավարութեան Հետ։ ենք Յունաստան, ստուգելու համար այն մե ոա\ -
Ամ էնէն առաջ ասպարէզ նետ ուած էին անոր Պարենաւորման նւախարարը նախարարական խոր - դբանքը թէ արքայական՝ .կառավարութիւնը խա -
նախկին սաները եւ բարեկամներ ։ Թերեւս անՀա ֊ Հուրգիս պիտի ներկայացնէ միսի խնդիրը , որ մեծ վւանած է ա ր Հ ե ս տ ակց ա կան դո րծ ուն է ութ իւն ը ։/
տա կան յանձնառութի ւննե ր ալ կան որոնց տեղեակ մտաՀ ոգութիւն՛ կը պատճառէ , ք աս սա լո րարպաէս Յունաստ՚անի վե բա շինութեան ջանքերը կը խան -
չենք տակաւին ; Փարիզի մէչ–. դարուին ոչ այնքան նեբսէն որքան դուբսէն եղած
Ամէն պարագայի մէջ, Աեվռի Ա՝ ուր ատեան ՀԱՅՏԷԼՊեՐԿԻ (Գերմանիա) ամերիկեան ոս - մ իջամ տ ո ւթ ի ւնն ե բ ո վ ։ Ա՝ եր զինուոբնե բ ը պիտի
տոլարի
վարժարանը արժանի է լոյ֊րջ աջակցութեան , որ լ. ա ի կան ո ւթ ի ւնը յա ջո դե ցաւ գանել 40.000 քաշենք որքան կարելի է շուտ՝$> *
պէսզի կարենալ լա յն օր էն կատարել իր գերը ։ ադամանդ զո ր երկու Գեր մ աններ դո զնա լով , ամ ե– ԳԵՐՄԱՆԱԿԱՆ ԹՆՃՈՒԿԸ
Մեր գազութը կրնար երկու միջնակարգ վար րիկացի զինուորի մը ծախեր էին փոխան 450 ծրար Թ.րիԷԱյթ–Էի եւ ԴաԼաՆռի Հարցերն ալ շօշափելէ
ժարան
Ա*արոէյլի ճեմարան՝ պաՀել, մէկբ Փար՛իզի , միւսը դլանիկի Լսիկառէթ^ ; վնաԱուեցան վերջ , նախարար բ շեշտեց թէ Աւ-Ատրիա պէտք է
կատարել, զարնուելով։
մէջ ։ Ինչ որ աշխարՀ ականները չկրցան ԱՆԳԼ • ԵՐԿՈՒ ԹՈՐՓԻԼԱՆԱՒԵՐ վերագտնէ իր կատարեալ անկախութիւնը ամենա՝–
աՀա գլուխ Հանած են վարդապետները։ ՝ք^որֆուի նեղուցին ՛մէջ, ականներու կարճ ժամանակամիջոցի մը մէջ՛. Յետոյ ծանրա -
Եթէ չենք .սխալիր, պատերազմէն առաջ վար Անցեալ 3ուլիս ին Ալպանացիները կրակ բացած ցաւ գերմանական Հարցին վբայ *•
ժարանը ունէր 60 65 աշակերտներ , որոնց մ էջ էին անդլ* յածանաւի մը դէմ, միեւն՛ոյն ջուրերուն\ « Մենք կ1 ուզենք որ նախ Հաստատուին՝ քա
մ էի
կային Ամերիկահայեր ալ : ղաքական այնպիսի պայմաններ ոիոնք աշխարՀր
Այս անգամ, վերաբացումը շատ Համեստ պի– ՄԱՀՈՒԱՆ ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԵՑԱՒ Կանկլռֆ, 40 ապահովեն գերմանական ո եւ է դիկտատուրայի
տի ըլլայ , իբրեւ Հետեւանք դժնդակ պայմաննե Լ տարեկան Հաշմանդամ Ալզասցի մը, որ բազմաթիւ կամ նախայարձակմաս դէմ ։ իր նախատեսած դաշ
բու ։ ք*ա յց եւ այնպէս , կը կա բծենք .թէ ամ ուր են մատնութիւններ կատարած էր դրաւման շրջանին , նակցային Գերմանիան պէտք է ընդունելի ԲԱայ
Հաստատութեան Հիմ եր ը , ինչպէս Ա խ ի թա ր եան ւլ իբրեւ մարզպետ գիւղական շրջանի մը։ Գեր մ աննե բուն Համար , անկարելի դարձնելով նոր
Հաւատքը : Եւ– եթէ անՀ րաժեշտ ա ջա կց ո ւթ ի ւնս ալ ԱԹԷՆ^ԷՆ կը Հեռագրեն՛ թէ ալպանացի ղին - նախա յարձակում մը ։ Մ եր տեսակէտն ա յն է թէ
ընծայուի , աշակերտներու Համրանքը կրնայ կրկ–֊ ոլորներ սահմանը անցնելով, յոյն գին՛ուս ր մը գեր մ ան ա կան ճար տ ա բա ր ո ւե ս տ ը շատ .կարեւոր
նա պա տ կո լ ի լ ^ ժամանակի ընթացքին ։ ս պանն ած , ուրիշ մը վիրաւորած են : դե ր մ բ պիտ ի կատարէ ամ բող^ եւ բո պա կան տ լր
Աե բունդի փրկութիւն կ*աղաղակենք , տարի - ՊՈՒԼԿԱՐԱԿԱՆ կառավարութիւնր մերվեց տեսութեան մէջ, եւ պէտք չէ որ աւելի ջլաաուի ,
Ներէ ի վեր ։ Մինչեւ դանգուածային ֊ներգաղթ , անդլեւամերիկեան առաջարկ մը, որ՝կը թելադրէր Բ ա ռ ի այն պարագայէն երբ կրնալ վտանգել ապա–
մեր ձեռքն՛ է փրկել ինչ որ կրնանք։ Փրկել մանա^ երաշխաւո րել ե րեսփ * ընտրութեանց ազատ ութ ի է— Հովութիւնը։ Մեծն /»ր ի տան իա ընդունած է ֆրան
ւանգ անոնք ո բ կը յաւակնին դե ր կատարել Հ ան– ն՚ը , միջդաշնակցային Հսկողութեամբ սական առաջարկները՝ Աարի շբջանբ իրենց տնտե
րային կեանքի մէջ՛։ Զ0Բ* ՏԸ ԿՈԼԻ նախագահական թեկնածու . սական եւ վարչական գրութեան մէջ առնելու, ա–
Այս կարգի Հաստատ ո ւթիւնները լրացուցիք թեան մասին զրոյցներ Լրջած ԸԱալՈէԼ՝ ^Էնգ կու - ռանց զայն կցելու, բայց չի կրնար բնդունիլ անոր
մասը կը կազմեն Հայրենիքին մէջ կատարուած ա շ. սակցոլթիւններ յայտարարեցին թէ իրենք որ եւ է նո յն իմաստ առաջարկները Հռենոսի ել քիուըի մա
խտտանքին ։ դիմում չեն՝ կատարած զօրավարին մօտ , այգ առա սին • Մեր չաՀը եւ բովանդակ Ե՚֊բոպայի չահը կը
Ա արա տ եան վարժա բանը մ իեւնո յն ատեն կըբ– ջարկը ներկայացնելու Համար ։ պահանջեն որ 3) ր ան ս ան զօբաւո ր ըլլա յ եւ բար -
նայ դառնալ վառարան մը, Հայրենաշունչ գա սա - ԹԷՀՐԱՆԷՆ կը Հեռագրեն թէ կառավարութիւ գաւաճ » :
խօսութեանց : նը Հ րամ ա յեց ոստ իկան\ութեան գրաւել 100.000 ճ ա ո բ վերջացուցած ատեն , Պ • Պէվին ուժ -
ԱՀա նորէն կը վառի ճրագը։ է Ո՛վ որ ի վիճա թռուցիկներ,, որոնք Հրապարակ Հ ան ուած են աղ ֊ դնօրէն հերքեց ա յն մ եդագրանքր թէ ԱՀնգլիա իբ^
կի է օգնելու , ի րաւունք չունի տատամսելու յ գ֊-ցիկ մ ո լլաներու կողմ է եւ կը թելադրեն ժողո - րեւ միջնորդ կբ ծառայէ Ամերիկայի ել Ո՝ ուս ի ո ք
Վա ը գ.ա պետն երը ո՛ւրիշ միջոցն եր ալ կրնան վուրդին չմ ասն ակց ի լ երեսփ • Րաո ր ո ւթ ե ան ց , միջեւ։ «Մենք երբեք միջնորդի դեր չենք կատա
գտնել Հաստատութիւնը կանգուն պաՀելոլՀամալւ X ցոր չափ Ատբպաաականի նաՀանգը օտար գրաւ -
$այց, տխուր բան պիտի ըլլար, եթէ գաղութը ման տակ է՛ է .
ՀէոՀանար աժան ծափերով $ Շ*
Fonds A.R.A.M
ԱՐՏ. ա՚ԼԱաԿԱՆււհԹԻԻՆԸ
Օ^օէշսւ-Բաթոտէտեշ : ՏՇ». 1^1ՏՏՃՃ1ՃԻ1 ՋԼԱՄԱՐՏ,– ՉՄԻՋԱՄՏԵԼ ԹՈՒՐ֊ԲԻՈՅ ՆԵՐ -
17, «Ա6 նՅտշտատ - ( 1 3 ) ԳԵՐՄԱՆԱԿԱՆ ՀԱՐՑԸ
•ԲԻՆ ԳՈՐԾԵՐՈՒՆ»
161.։ Շ08. 15-70 ֊ Շ. €. ք. թ&հտ 1678-63 ԽՆԴԻՐՆԵՐ
ԵՒ ՈՒՐԻՇ
Տար. 1000, 6ա.քս. 500, կռամ*. 300, ֆր., Արաաս. 10 Տ»Լ •
մ6սճւ 24 Օշէօհո; 1946 Հինգշաբթի 24 Հոկտեմներ Պ • Պէվին , Անգչիոյ արտաքին նախարարը , ե–
բեքշաբթի օր երկար ճառ մը խօսեցաւ երեսփ •
ժողովին մէջ , պարզելով կառավարս ւթեան տեսա
Ժ-Ը– ՏԱՐԻ - 18՝ Ճոո66 Ւ1°4835–Նոր շրջան թիւ 474 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ* 4 ֆր կէտները օրուան Հարցեր ու մասին ։ ԺռղոՎին ներ^
կայ էին 10 15 օտար դեսպաններ եւ ուրիշ ակա
նաւոր Հիւր եր։
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ Օախարարը պարզելով միջազգային մթնոլոբ–
ՕՐԸ ՕՐԻՆ ա ը , յոյս յայտնեց թէ ^ժամանակին Հետ պիաի
փարատին՝ թիւըիմացութիմսներբֆ ։, Յետոյ բա ~
Եհ Ա Հ Ա ՆէէՐկՆ ԿԸ ՎԱՌԻ ԱՅՍ ԱԼ ԹԱՏՐՈՆԸ ցատրեց թէ Եւրոպայի խնդիրները չեն կրնար ա–
ււան ձին լուծուիլ : Անոնք սեր սար էն կապուած են
Վեց տարի առա , կա զգուբ ի չ յ ո յս մբ կը շո– Մի1ին եւ. Ծայր . Արեւելքի խնդիրներուն Հետ ; Ազ
Պզտիկ թ ի ւ սի չէն կազմէր անոնք ււբ կը յո. գայնական ոգին կը բարձրանայ ամբողջ աշխարհի
զ ՛ս ր Աէնի ավւեբուն վըայ , Աեվռի մէջ , Մ ոլրատ– շսորտան
եան վյսրմ՜աբա% ; «Օս հայկական թատրոն չեմ" երթար» : ^ էլ\ է հարկ է զա յն առաջնորդել մի ջա զգային կազ
Ես իմ մասիս մէկ պատասխան ունիմ անոնց — մակերպութեան մը մէջ, այլապէս վտանգ մր պի
Պատերազմը անոր դո ւռներն\ ալ փակեց ։ Վար– Միայն իմ ազնուական, հոյակապ լեզուս լսելու տի դառնա յ ապագա յ ընդհարումի ։ Ակնա ր կե լով
դապետնեբբ վանք վերադարձան գլխիկոր, աշւս . հ՛ամար ես կ ՚ ե ր թ ա մ մեր թատրոնը, գիտնալով ՛Ա Փարիզի խորհ ր գաժ ո գո վին՝, Պ * Պէվին ցաւ յա յտ -
կե բաներն ալ իրենց Լբ2.անը լրացուցին օտար կըր֊ նոր թերոլթիւսՕերը: նեց որ– աշխարհը կը միտի երկու ճակատներու ,
ի/ արաններ ո ւ մէջ կա մ շո ւ կ ան * ^ Պէտք չ է ուրանալ սա վերջին շրջանին փոր . ^Արեւելքի եւ Արեւմուտքի բաժնուիլ։ <^Պէաք է եւ
1940 Յունիս 12–13/.5., այս .վարժարանին ձուած այն լուրջ աշխատանքը որ կրցան մեզի տալ կարելի է խուսափի լ ա յսպիս ի պառակտում է մը ։
շէնքն ալ կ՚իյնար գերմանական գրաւման տակ , կանոնաւոր ներկայացումներու շարք մ ը , Սալ ՚Շի– Եթէ կ՝ուզենք տեւական խաղաղութիւն եւ անաե -
ծ՜առայելով իբրեւ զօր անաց * Յետոյ տեղի ունեցա՛ւ միի մ է ջ : սա կան վերաՀ աստատում ապահ ո վե լ , բոլորն ալ
ծանօթ ռմբակոծութիւնը , որ ԴԳաԼե վնասներ Հայ հանդիսատեսն ալ սկսած է պահանջկոտ Ա*իացեալ Ազգերու յառաջէի կայ ընդՀ * ժողովփն մէջ
• պա աճառեց ։ դաոնալ։ Պէտք է մ Ի շ ա ° ւ ա յ ն գոհացնելու մասին պէտք է պատրաստ ըլլան ճ ա՛նչն ա լո ւ ո ւր ի շներ ո ւն
Այգ մռայլ օրերուն , մարդիկ իռնէաէս մտա - խորհիլ : Իրեն ամէնէն շատ խօսողր բեմն է , ամէ. օրինաւոր շաՀեըը եւ ադգային չաՀը ստորադասե
ծէին վարժարանին վերա բացման մասին։ նէն մատչելին եւ միշտ ամէնէն ֆնտււուածը : լու Հասարակաց բարիքին ; Գերմանիս լ մասին Հա
ք՝այց աՀա , պատերազմէն երկու տարի վերոյէ , Հասարակութիւ՛նը չէ մեղաւորը, ե թ է սրահ, մա ձա՛յն ութ ի ւնը փորձաքարն է չո րս մ եծ պետ ու -
պիտի վերա ները շատ յ|ասախ չեն լեցուիր :
նորէն կր վառի ճրագը : Վարժարանը յայտարարուեցաւ թե անց յարաբերութեան , ինչպէս ել տ ե ւա կան
Աոաջին մեծ բացը՝ թատերախազերոլ պա -
բացուի \թոյեմբեր ՛հին, ինչպէս կասն է : Անշահ թաբգմանութիւննհր, հազար ան. խաղաղութիւն մը եւ ապաՀ ո վոլթ իւն Հաստատե -
պաշտօնապէս • լու սլաս։ եհ ութ եան * Հարկ է վերջ տալ ջիզերու
ի՞նչ պայմաններու մէ^է գամ տեսնուա՜ծ խազեր, ոբռքնք դասական ըլլալու պատ ե ր ադմ իս եւ փոքր ագգերու վրա յ դո ւր ս էն
Հարցուցինք վարդապետներուն եւ պա ր դե ցին ^Արդարացումն ալ չունին յասախ , կամ քաբոզչա. ճնշելու քաղաքականութեան ^;
կացութիւնը • կան խազեր չեն հրապուրեր թատերասէրը: Այստեղ ակնարկելով Տարտանէլի մասին եղած
Արկածեա՛լ շէնքին վերանորոգումը .կատար - Պէտք է այս շրջանին համար գո|նէ կանուխէն ռուսական պաՀան ջն եր ո ւն յ յա յտաբաըեց *
ուած է պարտքով * Վարժարանը առ այժմ պիտի կազմել շսաղացանկը առաւելապէս Հայաստանէն « ք* ր իա ան ա կան կառավարութիւնը բաց ո -
բացուի չորս դասարաններով ( 1 րդ , երդ, 5բդ եւ բերուած զուտ գեզ՚արուեստական գործերով : բոշապէս յայտնած է թէ այգ պաՀանջներն ընղու—
4րդ) ։ ք՝արձրագոյն դասարանները պիտի բաց ^ Երկրորդ յա՚նցաւորը խումբ՛ն է անշուշտ , նիլ պիտի նշանակէ միջամտել Թուրքիո յ ներքին՛
ուին , եթէ աշակետներու թիւն ըլլա յ 8 1 0 : կազմուած ընդհանրապէս իրար չհասկցող տարրե. գործերուն եւ անարդար Հարուա՛ծ մը տալ անոր
Գիշերօթիկ աշակերտներու տարեթոշակը պի րէ , որոնք անվերջ կռիւի մէջ ե՛ն իրարու հետ ե ւ գերիշխանութեան ։ Աոնթրէոյի պա յմ անագի րր
աի ըլլայ 67.000 ֆրանք։ իրենց աղտոտ լաթերր կը լուան հրապարակով : պէտք է բարեփոխուի , բայց բրիտանական կառա
Շ տա եր Հաշուած– էին թէ այս գումարը կրնայ 2ասար1սկութիւնր խորապէս կ՚ագդոլի այդ վար. վարութիւնը չի կրնար անտեսել Հարցին մ ի ջազ -
բարձրանալ մինչեւ 100.000^, ուրիշ ծախքերով, կաբեկիչ ըսի . ըսաւներէն եւ կը կորսնցնէ իր յաբ– գային Հանգամանքը։ Մեր տեսակէտն այն է թէ
( Համազգեստ , արձակուրդ եւն • ) * զանքը բեմին հա՛նդէպ : Փ •՝•• ցտամ ի մէջ ն ախ աա ես ուած խորՀ րդակցութիւն–
Վարդապետները յւ*էյ։ոքյյր»*յ բ ե*շ ի% ք^կ Հ ամ-ա գտֆ՝ • "*" ՚ ՚ձւպւպպյւ, Տկատելի պարագաս բհմադբ՚սսթնա՚6ւ ՚սսրը վերջացած են , Հետեւաբար ուրիշ որ ել է
զգեստը պարտագիր չէ առ այժմ ։ Համաձայն ի - նրբութիւնն է: ՝• քննութիւն պէտք է կատարուի միջազգային խոր\ -
րենց Հաւաստիքներուն, ոչ միայն տարեթոշակը Եթէ հովաւնաւորռղ մարմին՛ներ, ղեկավարներ, Հրգաժողովի մը մէջ։ Եթէ ջէգեըու պատերազմ բ
67.000հ» պիտի չանցնի , այլեւ, կը յուսան կրճատեք գեբասա՚ններ մոռնան իրենց ք|աղաքական հանգա, վե ր ջանայ , նոր– մթնոլորտ մը պիտի ստեղծուի ,
յառա^իկային , երբ կեանքի պայմանները գիլ - մանքը, թատրոնէն ներս ապրիլ միայն իբբհւ ար որո ւն շնո ր Հ ի լ կա ր ե լի պիաի ըլլա յ Տ ա ր ա ան է լի
բանան ։ ուեստագէտ եւ օժանդակ, լաւագոյնը կր՛նանք յոլ. խնդիրը քննել շատ աւելի լայն հիման մը վրայ՝ֆ ։
Վարժարանը կորսնց ո լցած է իր կահ կաբա ֊ սալ յառաջիկային՛ համար։ Յետոյ խօսելով ՅռսԹասսւանի մասին , յայտա–.
սիները, գրաւման շրջանին։ Հետեւաբար , կրկնա– Իսկ ե թ է մեր դեբաս|՝յւննհւբն ալ ք|իչ մը սիգ ը. րարեց * Ա* եծն ի*ր իտան՚իա պիտի չ քքէ 3ունաս–
պէս կը կարօտի գաղութին աջակցութեան։ նհն բան սորվելու, ամէնէն առաջ իրենք պիտի տանը, զէնքի մեծ եղբայր ակց ութ են էն վերջ եւ
Այս մա,սին որոշ տ ե դե կո ւթ ի ւնն ե ր Հա զո րգած շահին : Գ՛ոնէ օրինակ առնէին ֆրանսացի արուես սլիտի շարունակէ անոր օգնել տնտեսապէս՝^ ; Այս
ենք ժամ ան ակին ։ Մնացեալը կարելի է լրացնել տագէտներէն , որոնք անդադար կր սհրտեն ե ւ տեղ կարգ մը աշխաաաւորական երեսփոխաններ
վարժարանին՝ վերա բացման օրը։ Այդ առթիւ ան - կ՛ուսանին: ՍՕՍԻ ընդմիջեցին , « Հ ան գի ս տ ձգեց էք զա յն^ ։ Պէվին
շուշտ պիտի ներկայացնեն պաշտօնական տեդեկա– շարունակեց . <հԵս չեմ միջամտեր , ոչ ալ կառա
գիր մը, բոլոր մանրամասն ո ւթիւններով : Է վարութիւնը։ կը մերժեմ այգ, ամբաստան ո ւթիւն
Որքան դիտենք, շատ մը խոստումներ եդած ԳԻՆԻԻ ԱՌԵՒՏՈՒՐԸ ամԲոգթովին դադոած
են, վարժարանին մատակարարութեան բեռը թե ~ Հարաւային Ֆրանսայի մէջ։ Այգեգործները կբ ները ։ Երկու մասնաւոր պատուիրակներ զրկած
թեւցնելու Համար ։ մերժեն բանակցիլ ներկայ կառավարութեան Հետ։ ենք Յունաստան, ստուգելու համար այն մե ոա\ -
Ամ էնէն առաջ ասպարէզ նետ ուած էին անոր Պարենաւորման նւախարարը նախարարական խոր - դբանքը թէ արքայական՝ .կառավարութիւնը խա -
նախկին սաները եւ բարեկամներ ։ Թերեւս անՀա ֊ Հուրգիս պիտի ներկայացնէ միսի խնդիրը , որ մեծ վւանած է ա ր Հ ե ս տ ակց ա կան դո րծ ուն է ութ իւն ը ։/
տա կան յանձնառութի ւննե ր ալ կան որոնց տեղեակ մտաՀ ոգութիւն՛ կը պատճառէ , ք աս սա լո րարպաէս Յունաստ՚անի վե բա շինութեան ջանքերը կը խան -
չենք տակաւին ; Փարիզի մէչ–. դարուին ոչ այնքան նեբսէն որքան դուբսէն եղած
Ամէն պարագայի մէջ, Աեվռի Ա՝ ուր ատեան ՀԱՅՏԷԼՊեՐԿԻ (Գերմանիա) ամերիկեան ոս - մ իջամ տ ո ւթ ի ւնն ե բ ո վ ։ Ա՝ եր զինուոբնե բ ը պիտի
տոլարի
վարժարանը արժանի է լոյ֊րջ աջակցութեան , որ լ. ա ի կան ո ւթ ի ւնը յա ջո դե ցաւ գանել 40.000 քաշենք որքան կարելի է շուտ՝$> *
պէսզի կարենալ լա յն օր էն կատարել իր գերը ։ ադամանդ զո ր երկու Գեր մ աններ դո զնա լով , ամ ե– ԳԵՐՄԱՆԱԿԱՆ ԹՆՃՈՒԿԸ
Մեր գազութը կրնար երկու միջնակարգ վար րիկացի զինուորի մը ծախեր էին փոխան 450 ծրար Թ.րիԷԱյթ–Էի եւ ԴաԼաՆռի Հարցերն ալ շօշափելէ
ժարան
Ա*արոէյլի ճեմարան՝ պաՀել, մէկբ Փար՛իզի , միւսը դլանիկի Լսիկառէթ^ ; վնաԱուեցան վերջ , նախարար բ շեշտեց թէ Աւ-Ատրիա պէտք է
կատարել, զարնուելով։
մէջ ։ Ինչ որ աշխարՀ ականները չկրցան ԱՆԳԼ • ԵՐԿՈՒ ԹՈՐՓԻԼԱՆԱՒԵՐ վերագտնէ իր կատարեալ անկախութիւնը ամենա՝–
աՀա գլուխ Հանած են վարդապետները։ ՝ք^որֆուի նեղուցին ՛մէջ, ականներու կարճ ժամանակամիջոցի մը մէջ՛. Յետոյ ծանրա -
Եթէ չենք .սխալիր, պատերազմէն առաջ վար Անցեալ 3ուլիս ին Ալպանացիները կրակ բացած ցաւ գերմանական Հարցին վբայ *•
ժարանը ունէր 60 65 աշակերտներ , որոնց մ էջ էին անդլ* յածանաւի մը դէմ, միեւն՛ոյն ջուրերուն\ « Մենք կ1 ուզենք որ նախ Հաստատուին՝ քա
մ էի
կային Ամերիկահայեր ալ : ղաքական այնպիսի պայմաններ ոիոնք աշխարՀր
Այս անգամ, վերաբացումը շատ Համեստ պի– ՄԱՀՈՒԱՆ ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԵՑԱՒ Կանկլռֆ, 40 ապահովեն գերմանական ո եւ է դիկտատուրայի
տի ըլլայ , իբրեւ Հետեւանք դժնդակ պայմաննե Լ տարեկան Հաշմանդամ Ալզասցի մը, որ բազմաթիւ կամ նախայարձակմաս դէմ ։ իր նախատեսած դաշ
բու ։ ք*ա յց եւ այնպէս , կը կա բծենք .թէ ամ ուր են մատնութիւններ կատարած էր դրաւման շրջանին , նակցային Գերմանիան պէտք է ընդունելի ԲԱայ
Հաստատութեան Հիմ եր ը , ինչպէս Ա խ ի թա ր եան ւլ իբրեւ մարզպետ գիւղական շրջանի մը։ Գեր մ աննե բուն Համար , անկարելի դարձնելով նոր
Հաւատքը : Եւ– եթէ անՀ րաժեշտ ա ջա կց ո ւթ ի ւնս ալ ԱԹԷՆ^ԷՆ կը Հեռագրեն՛ թէ ալպանացի ղին - նախա յարձակում մը ։ Մ եր տեսակէտն ա յն է թէ
ընծայուի , աշակերտներու Համրանքը կրնայ կրկ–֊ ոլորներ սահմանը անցնելով, յոյն գին՛ուս ր մը գեր մ ան ա կան ճար տ ա բա ր ո ւե ս տ ը շատ .կարեւոր
նա պա տ կո լ ի լ ^ ժամանակի ընթացքին ։ ս պանն ած , ուրիշ մը վիրաւորած են : դե ր մ բ պիտ ի կատարէ ամ բող^ եւ բո պա կան տ լր
Աե բունդի փրկութիւն կ*աղաղակենք , տարի - ՊՈՒԼԿԱՐԱԿԱՆ կառավարութիւնր մերվեց տեսութեան մէջ, եւ պէտք չէ որ աւելի ջլաաուի ,
Ներէ ի վեր ։ Մինչեւ դանգուածային ֊ներգաղթ , անդլեւամերիկեան առաջարկ մը, որ՝կը թելադրէր Բ ա ռ ի այն պարագայէն երբ կրնալ վտանգել ապա–
մեր ձեռքն՛ է փրկել ինչ որ կրնանք։ Փրկել մանա^ երաշխաւո րել ե րեսփ * ընտրութեանց ազատ ութ ի է— Հովութիւնը։ Մեծն /»ր ի տան իա ընդունած է ֆրան
ւանգ անոնք ո բ կը յաւակնին դե ր կատարել Հ ան– ն՚ը , միջդաշնակցային Հսկողութեամբ սական առաջարկները՝ Աարի շբջանբ իրենց տնտե
րային կեանքի մէջ՛։ Զ0Բ* ՏԸ ԿՈԼԻ նախագահական թեկնածու . սական եւ վարչական գրութեան մէջ առնելու, ա–
Այս կարգի Հաստատ ո ւթիւնները լրացուցիք թեան մասին զրոյցներ Լրջած ԸԱալՈէԼ՝ ^Էնգ կու - ռանց զայն կցելու, բայց չի կրնար բնդունիլ անոր
մասը կը կազմեն Հայրենիքին մէջ կատարուած ա շ. սակցոլթիւններ յայտարարեցին թէ իրենք որ եւ է նո յն իմաստ առաջարկները Հռենոսի ել քիուըի մա
խտտանքին ։ դիմում չեն՝ կատարած զօրավարին մօտ , այգ առա սին • Մեր չաՀը եւ բովանդակ Ե՚֊բոպայի չահը կը
Ա արա տ եան վարժա բանը մ իեւնո յն ատեն կըբ– ջարկը ներկայացնելու Համար ։ պահանջեն որ 3) ր ան ս ան զօբաւո ր ըլլա յ եւ բար -
նայ դառնալ վառարան մը, Հայրենաշունչ գա սա - ԹԷՀՐԱՆԷՆ կը Հեռագրեն թէ կառավարութիւ գաւաճ » :
խօսութեանց : նը Հ րամ ա յեց ոստ իկան\ութեան գրաւել 100.000 ճ ա ո բ վերջացուցած ատեն , Պ • Պէվին ուժ -
ԱՀա նորէն կը վառի ճրագը։ է Ո՛վ որ ի վիճա թռուցիկներ,, որոնք Հրապարակ Հ ան ուած են աղ ֊ դնօրէն հերքեց ա յն մ եդագրանքր թէ ԱՀնգլիա իբ^
կի է օգնելու , ի րաւունք չունի տատամսելու յ գ֊-ցիկ մ ո լլաներու կողմ է եւ կը թելադրեն ժողո - րեւ միջնորդ կբ ծառայէ Ամերիկայի ել Ո՝ ուս ի ո ք
Վա ը գ.ա պետն երը ո՛ւրիշ միջոցն եր ալ կրնան վուրդին չմ ասն ակց ի լ երեսփ • Րաո ր ո ւթ ե ան ց , միջեւ։ «Մենք երբեք միջնորդի դեր չենք կատա
գտնել Հաստատութիւնը կանգուն պաՀելոլՀամալւ X ցոր չափ Ատբպաաականի նաՀանգը օտար գրաւ -
$այց, տխուր բան պիտի ըլլար, եթէ գաղութը ման տակ է՛ է .
ՀէոՀանար աժան ծափերով $ Շ*
Fonds A.R.A.M