Page 199 - ARM_19-1946_04
P. 199
է Հ Ա Տ Ե Ր Ը ՆՈՐԷՆ ԿԸ Բ Ռ Ն Ե Ն
Ն1 \ ռ \ ^ՐՐ՚Ս ֊ քօոձտ տո 1925 - ԻՐԵՆՑ ՀԱՕՐԵՆԻ՚ԻԻ ՃԱՄԲԱՆ»
0 / – \ 1 \ / \ 1 Լ,Ո |1. Շ. Տ61Ո6 376.286
Օստշէօսւ-Բւօբոօեսոտ : Տա. տ Տ Տ ծ ճ ւ ճ Ա
17, ծա։ 0աո6տա& - Րձ&1Տ ( 1 3 ) ՄՕՏ 20.000 ՀՈԳԻ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԱԾ
Շ. €. Բ. Բ&ոտ 1678-63
761.։ 008. 15-70 - ԵԳԻՊՏՈՍԻ ՄԷՋ
Տար. 1000, 6աւքս. 500, Էյո-ւսւՐս. 300, ֆր., (Լրասւս. 10 8°Լ– Լշ ք՚Օբսւքաշ, ընկերվարական կուսակցութեան
ձաձն 28 Ւ|՜0\՝8տհւ՚<–. 1946 հինգշաբթի 28 Նոյեմբեր պաշտօնաթերթը, շաՀեկան նամակ մը Հ ր ա տ ա ր տ -
կած Էր երէկ, ԳաՀիրէի իր մասնաւոր թղթակցէն
( յ . ա2Ա61) , Հետեւե ալ իսոբագիբներով •— «Հազա
ԺԸ– ՏԱՐԻ ֊ ֊ 18" ձոո66 ^ 4 8 6 5 - Ն ո բ շրջան թ ի ւ 504 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱ՚Ս ԳԻՆ՝ 4 ֆր րաւորներ Արեւելքի սամբաներուն վրայ Հայե
րը նոբէն կը բւսնեն իրենց հայրենիքի համբան» ,
—՜ <ձՆոր ելք մը տեղի կ՚ունենայ Ա՝օտաւոր Ա–
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ րեւելքի մէջ, բայց տաքբեբեշով սիոնական շար ֊
ժումէն
\0 Ր Ը ՕՐԻՆ թեամբ , զո բ կը ջանան զսպել եւ ՛որոշ ՚ոլղղու -
առաջնորդել ^ ա յս շարժումը կը կատար
ՆՈՐԷՆ ՄՈՒԹ ԻԱ՚ԼԵՐ ուի ազատօրէն ։ ԺԹ * դարու վերջերէն սկսած,
բ կարմ իր
ԱՔԼՈՐԱՄԱՐՏ Ապտիւլ Համիտի օրով ա յլ անուամ Հեռանալ ի–
Աուլթան Հայերը Հարկադրուեցան
Ակե ալ հոկտեմբեր 25 ին .ուշադրութեան կբ Հայ Տարողներու նոր վարչութիւնը հանդիսա. րենց Հ ա յր են ի քէն • իրենց արտագաղթբ ա՛լ աւելի
սորապէս ն՜երկայանալու մտքով հանրՈւթեա(ն, ա՚նւ
յանձնէինք թուրքիոյ արտաքին նախարարին կարդ ցած շաբաթ գիշեր սարքած էր երեկոյթ մը : Դա շեշտուեցալ Երիտասարդ (Թուրքերու օրով, •որոնք
տելու համաբ — ինք գի՞նքը • • • ո՛չ, ա՜յլ — 1500
մր յայտաբարոլթիւններբ թուրքեւարաբ յարա տարիէ ի վեր հայր Աստուծոյ քով բնակող Վար . իբրեւ թէ նեբշնչուած էին Մ արդու իքասունքնե -
գանն ու Վասակը :
բերութեան ց մասին ; բու Յայտարարութենէն եւ, ատով էս^Լ) Բ՛" -
Եւ այս ինքնանեբկայացումը անցաւ յատկա -
Այդ առթիւ գրուեցաւ թէ /Թուրքիա միջոցներ |նշակա1ն կեբսլով պատուաբեր ու յաջող, արժա11ւ|խ ցարձակ Հաւասարութիւն կբ շնորՀէին Օսմ * կայս
նման վարչութեան մ ը :
կբ իսորՀ ի աւեէի ամր ա ան դե լո լ իր կապեր բ Հա - րութեան բոլոր քաղաքացինեքուն , առանց կրօնի
՛Նախ խօսք առին ամբաստա|նռղ,նւերր որոնցմէ
բեւան ե ր կի րն ե բ ո ւն Հ ետ , ի Հ արկին ղի՛ն ա կց ո լ - մին փոխանակ Վասակր ջախջախելու, գաղջ ջաւ . կամ ցեղի խտրութեան ;
բով մը լուաց ղայն.՛ Միւսը արդէն ծանօթ պատ -
թիւն կնք ե IIIII % մագիբւնեբոլ գրածը յրշեց : իսկ երրորդ մբ երբ Հետապնդո ւելով , Հ ա լած ո ւե լո վ , ջարղուելով ,
խօսեցաւ ,Վասակի պաշտպաններէն մին յառաջ խո
՝\քա խարարը , Հասան Աաքա , վերջին պաՀ ուն յանալով ստութեամբ ու ալքբոխավարութեամբ Հայերը ցբուեցան ի սփիւռս աշխարՀի։ Անոնք ա֊
ամբաստանեց իր պաշտօնակիցբ . ան պօռաց, այս
վերքեց կարգ մք վերագրումներ , րայց տպալս րու- պօռաց, ել ղալմաղալը ա՛յնքան լքեծցալ որ, երբ պաստանեցան Ամ եր ի կա ել Ա՛ի՛ջեր կրականի ա լա
կիսողները իրենց թեւերը սոթտած խրարու վրայ
թիլեր մնաց ան վւ ուի ո իւ • Այն աստիճա՛ն որ , արաբ յարձակելու կը պատրաստուէին, հասարակութիւ գանը ԼՊաղեսաին , Ա ուր իա , Եգիպտոսի , ուր շնոր–
՛նը այս կռփամարտի անակնկալ ներկայացումէն
Հեղինակութիւն մք, քՒաՀա Հիւսէյն ^ ք ԳաՀիրէի զուարճացած կամ գայթակղած, ինքն ալ սկսաւ Հիւ իրենց կսրսվին , յամ Ա111 ո ւթ եան եւ ուշիմու -
աղմկել ու գոռալ :
գրական Համալսարանին լԼե ր ատ եսո ւ֊չը յ Հաոկա - թեան արագօրէն դարձս/ե ուղզամիտ եւ Հաւատա
՛Նախագահը իր կարգիքն շուարած խւնդրին այս
գրուեցաւ ասպարէղ իՓԳւել, ազդարարելու Համար, նոր երեւոյթէն , հազիւ կրցաւ կարգը վերահաստա րիմ Հ սլա տ ա կն ե ր բ Հ\ի լըընկալ երկրին ;
տել եւ շարունակել տալ գրական դատավաբութրւ–
՛ԲՔԻ՛" 1՚1՛ մորթն է որ կր իւորՀի։ յքենր նը, որ դատապարտութիւնը եղաւ մեր գրողներէն Հակառակ նոր երկիրներու Հրապոյրին, եր ֊
ոմանց վիսաբա1նական հասկացողութեան եւ բարե
թուրքերու, ծառան չե՛նք»։ (Տես Բ– էք) : կրթութեան : կիրներ ՛ուր մեղուներ՛ու պէս իենց փեթակներէն
Կր թուի իմէ կրսյկր չկ մարաօ՜ տակաւին եւ Վաբդաւն - Վասակի գրական գատավարութիւ. դուրս թռան կատարեալ Հ ս/ն ղա ր տ ո ւթ ե ա մբ եւ
(ա նոր չ է ։ %ւլսոլ մէջ քանիցս եղած է, նաեւ Պէյ–
իսկապէս ապուր մր կ՝ ե փ ի Մօտաւոր եւ Ս՛իքի։՛ Ա– րեւՀՓ .յէջ եւ այլուր, վերջերս ալ Մաբսէյլ|ի մէջ՝ իսոբ արմ ատներ ձղեցին , անոնք երբեք չկո ր սն ց ո լ—
առանց աղմ՛ուկի; Հայ գրողքւերւու վարչո,ւթհա1ն
րելե/քի մեք։ է լ բնորոշ երեւոյթ ամէնէն այս մասին բերած նոբութիւնը հրապաբակայ|ի|ն ցին՛ անկախ Հայաստանի մը վերածնունդը տեսնե
գայթակղութիւնն էր միայ՛ն, եւ այ© ալ նո՛յն վար
ալ ելի Լոնտոնի թերթերն են որ լարս ւած ուշա - չութեան երկու անդամնհբուն լքիջեւ որոնք երէկ լու յ՛ո յս ը եւ աշխատեցան անվկանդ :
սրտակից եւ հոգեկից էիԹ Օշական՚ի եւ Շ փ խըն -
դրու/ժեայքբ կր Հ ետեկին ա յս խմ ո բումներռւն ; ղյիբ՚ներուն մէջ :
«եԷյԼՐ Ս՚էյչ^Հ բրիտանակս/ն աշխարՀակաչոլ - (՛այց ծափահարենք զիրենք : Իրենք այ՚ն։քսւ|ն պատերազմ էն քիչ 1Ս*Բ^Բ ծնաւ շաքժում
տարուեր։ են — խեղսերր — իրենց փոխա՛նորդած
թեան ամէնէն մո լե ռանդ ար սւ ա յա յաիչը , մասնա.. հերոսներուն սիրովը , որ իրենց բորբոքաւծ հրեւալ մը որուն ն սլա տ ա կն էր Հայերը Համախմբել Հայ
կայոլթեամբ՝ վւաբիզհան բեմը Աւաբայր|իւ դաշտը
ւո ր թղթակցութիւն մր Հրատարակած՜ էր երէկ , կարծեր եւ մօտէն անցնող Սէնն ալ Տղմուտ գետը րենի Հողին վրայ , նոր Աւետեաց երկիր : ՝ք՝ ա Փա լե ր–
եւ սկսեր են մենամարտը • «տո՛ւր որ կուտաս»
Հետեւեալ բովանդակութեամբ * ինչպէս կը ՚նկաըագրէբ հանգուցեալ պատմախօսը Ուելով խ,որՀրգային կառավարութենէն , գօտեպըն–
Մ • ՚Նաթանեան , դպրոցական տղոց առջեւ :
1. Մ օտաւոր Արեւելքի գործեր ու մասնագէտ ֊ գուած՝ Հայերը մեծ թիլով պ ւս ւո սւ ս իւ սէ ՛հ ե ց ի ն երկ
Ծափահարենք նաեւ Գրողներու վարչութիւնը
ներ կք Հաւաստեն թէ խանքեր կր թափուին Կ՛ա - ւոր ասով անգամ մըն ալ ապացոյցը տուաւ թ է յա րի ձայնին : Հրաժարիլ տքնաջան աշխատանքով
ջող աք յորամարտնհր սարքելու կոչումն ու վարպե
Հիրէի մէչ , աւելի սերտ կապեր Հաստատելս,*, Հ ա ֊ տութիւնը ունի : ստացուած գիբքռբէ յ Հա շուե յարդար ի ենթարկէ ւ
մ ար իՒո՚լրքիո յ ել Աք ա բա կան Գա Հնակց ;յ ւիժե ան 6– Տ֊Յ– իրենց ստաց ո լածքը ա յնքան զո Հ՛ո զո ւթ ի ւնն ե ր է
միջեւ ւ կ՛բ սու՛ի թէ ձեռնարկներէն մ է կբ պիտի ըլ վերջք , էքհլ Հ ի*–քէընկա՛լ երկիրներ առանց վ ե բա -
լայ Թուրքիան Արաբական Գաշնակցութեան ւքէ՝է դարձի յոյսի , վյ*բսկսԻէ կ քռ ա ս ^բ "ր ռՐԲռՔ ԳռԲ՚°^
առնել , իբրեւ ընկերակից - անգամ : Խնդիքր կք չէ գժուաբոլթիւններէ եւ լուսա խա բո ւթի ւ1նն երէ ,
քն՛նուի Ա* Գաշ1,ակցութեէսն կոգմէ% բ։ բոլոր նկատումները չկրցան լռեց՛նել ազ -
եքկրի
Լ– Արար վարիչներր շատ լալ գիտեն որ (Թ՛ուր գային զգացումը : Տոչորուած՝ Հայրենի
ի-
քիա սիրով կ ուղէ աւե լի սերտ կապեր Հ ա ո տ ա տ ե ք կարօտով , անոնք ռանզուածօրէն վերադարձան
Ար ա բա կան Գա ^էակցութեան Հետ եւ կարգ մր րենց Հայրենիքբ, Հայաստան :
անգլիական շրջանակներ ալ Համակի ր են այս քա Եգիպտոսի մէջ , մօտ քսան հագար Հայեր ար.
ծա՚նագրուած են ներգաղթի ցանկերուն վրայ , այս.
ղաքականութեան : Աակայն , Գա շնա կցո ւթ ե ան ան ինքն ամրողջ գազուղին ասելի քան 70 աո հարիւ.
դամ պ ե տ ո ւ թ ի լննե ր՚ր կր դմկամ ակին աւելի լա յն
մերձեցում Հաստատել թուրքիոյ Հետ։ Այս րն - բը : Երիտասարդ ել ծեր ա ո ւլ որու ա ծ միեւնոյն Հա
իժաւլքին գլխաւոր պա աճառն եր Էն մէկն այն է որ , ւատքով, ա չքէ ՀԱյնելով անցեալ առաւելութիւն ֊
այո. պարագային Արաբները պիտի հարկադրուին,1 ներր, արՀամաբՀելով արմատէն կտրուելու եւ նոր
րացէ ի րաց դիրք րոնել , եթէ որ եւ է վէս ծագի պայմաններու ւիարժուելոլ գժուաբոլթիւեներբ ,
քՅ՚արքիոյ եւ Ռ՚ուսիոյ միջեւ (օրինակ՝ ՏարտանԷ՚ի ա նո՚նք կը մեկնին ամ րասլեղուած իրենց փորձա -
մասին) : կ առար կո ւի նաեւ թէ իՒուրքիա շատ ռոլթեամբ ել առնական յա տ կո ւթ իւննե ր,ո վ , իրենց
Հղօր է արդէն , ղէնքի տակ ունենալով մէկ միլիոն ամբողջ վստաՀ ո ւթ իւնը գն ելով իրենց երկրին յա
զինուոր 1 ուրիշ մէկ միլիոն ալ պատրաստ, մխնՏ– րութեան վրա յ : Օժտուած՝ անխախտ կամեցողոլ–
դեււ բոլոր արաբական աղգերբ միասին ունին մի թեամբ , խռովեալ աշխարՀի մբ մէջ Աւր այնքան
այն 60.000 մար զո ւած զինուոբներ : ա իւ,ո րժակնե ր եւ շաՀեբ իրարու 1լ րն դՀ ար ին , ա -
3. Ուրիշ խնդիր մք՛ ք^ոլրքիա մինչեւ Հիմա նոնք գիտակցօրէն կբ Հրաժարին ամէն բանէ, մի
՛ոք եւ է տրամադրութիւն ցոյ ց չէ տուած Աուրիոյ այն ղէպի երկիր վերադարձի մասին՛ մտածելու
վերադարձնելու Ալեքսա՚նարէթի Աանսաքը : Անգա– Համար։ Երանի՛ այն երկրին որ պիտ\ի՝ Հարստա ֊
ր սւ յ իւ կա ռամվար ո ւթի ւնր շատ շատ պատրաստ 1լե– նայ այսպիսի մարդկային կարողութիւեով մք ,
րեւայ Ալեքսանտ րէթ ք դարձնելու ագատ նաւա ֊ բազմ՛ութիւն մր որ ոչ կո ւս ա կց՛ո ւթե ան ց մասին՛ կր
Հանգիստ մ ր արաբական եր կիրն ե րու ա ր տած ում - «ԳաչԱակցոՆթեաԱ Օդ մտածէ , ոչ ալ վար,չաձեւ\ի շատ տկար փոքրա
%ե րուն Համար : մասնութիւն մք միայն բնգունած է Համայնավար
վարդապետս ւթի ւնն երբ
4. Աւ/կէ զատ , կ\բսուի թէ թուրք դիւանագէտ Պհյաւթի մկ ժառիթով կ՝ առաջնորդս ել ՛որ միայն մէկ շար -
ներ կբ պաՀ անքեն որ Մուսուլր եւ ւիր քաբիւղբ ւի , ապրիլ խաղաղս լ -
յանձնուին Թուբք|իռյ , եւ ոչ թէ մնան իրաքի •. թեամբ եւ աշխատանքով, վերադտնուած Հայր՜ե ֊
5. կարեւոր պարագայ մր եւս, հթէ Թ՚՚ւր Պէյրութէն կը գրեն մեզի Նոյ • 18 թտլակա - նիքի մէք : ^–^–––
քիւ ւս Արաբական ՛իա Հնա կո ո ւթեան մ՚իանա յ ,նո յնիսկ (Լուրերու շարունակութիւնը կարդայ Դ– է յ )
իբրեւ րնկերակից - անգամ, պիտի տկարանաք Ե - նով. Երէկ*, 17 ՛Ն" յեմ բեր քաղաքին ամէնէն փա– ՚0*յքա^աա&ա&յքաաա^❁ա0ա&ճ7յ*ա^0՚յ.
գիպւսոսի դէրքր նոյն կազմակերպութեան մէք : ււ սւ ւ ո ր է լ մեծ սքաՀին մէջ տօնեցինքԳաշնակցու ֊ ԿԱԹՈղ . ՊԱՏՈՒԻՐԱԿԻՆ ԱՑ8ԵԼՈԻԹԻՒՆՆԵՐԸ
Կարճ իօսքով , իւրաքանչիւր արաբական եր - թ եան Օրը : Հանդէսն երբ նկարւսգբե լու բո յո ր ա -
կիր /սնգիր մր ունի թուրքիոյ Հետ։ իսկ այս վեր– ւծականներբ քիչ եկան։ Ներկայ էին բո լո բ բ , ր՛ն կե րն կաթող* պատուիրակ Արտաւաղգ արք* մաս -
քինը աւելի սերտ կաս/եր կ՝ուզէ Հաստատել գրլ– ալ էէ*Լոքր ք Համակիրն ու անտա բ բերք , ղաբման - /. աւոր Հ ր ալէ րով Նո յեմ բե ր 2Ձ*ին քն կ ե ր ա կ ց ո լ ֊
խաւորաբտր ա շիւարՀ ագրական պատճառներով։ քով ու Հիացումով տեսնելու որ «կք Հրամարիմ» - թեամբ Արսէն Ա* քաՀանայի, ներկայ եղաւ Լի ֊
«թուրքերբ գիտեն։ ՛որ պատերազմի մբ պարա ներր բոլորովին Հակառակ արգիւնք տուած են, եւ բանան եան դեսպանատան մէջ սար քուած պաշտօ -
գային Արաբներու զինուորական աքակցոլթիւնը Գաշնակցութիւնր կր մնա յ նո յն Հ ա ս տ ա բո ւն կաղ նակս/ե ընդունելութեանց ել Լիբանանի անկախու
աննշան պիտի բլլայ , սակայն իրենց Համար շատ նին՝ Գրականութիւն չիսաղամ , բսեմ միայն որ ե– թեան տարեդարձի առթիւ իր շն՚որՀ աւոբո լթիւն -
մեձ կարեւորութիւն ունին ցամաքային ճամբանե– րէկուան Հանղէսբ ղիս քսան տաքի եբիտասար - ներր ներկա յացուց դեսպան ԱՀմէտ պէյ Տաոլքի
րր արաբական երկիրներու մ է քէն; թուրքիա կր գացոլց յ եւ Տիկին Տաուքի •
յուսաք նաեւ կարգ մբ Հում նիւթեր եւ .ուտեստ Պատուիրակը յաջորզ օրր ժամը Յին ընկերակ–
ճարել այղ շրքանին մէք»։ ԳՊՐՈՏԱԱկՐ Տիկնանց Ընկ* կեդր* Վարչսլ - ցութեամբ Աղդէ քՀն յ * ի եւ վարչական խորՀուր -
թղթակիցը ամէնէն վերքը կբ քիչցնէ թէ՝ ւ&1"–նբ Նոյեմբեր \Գին նիստ դումարեց, նախագա– դի ատենապետ Պ* Գամէր Պ աղտատ լե ան ի այցելեց
Նոր Թուրքիոյ Հաստատումէն ի վեր , թուրք գիւա– Հութեամբ կաթ* պատ՛ուիրակ Արտաւաղգ արք*ի, ՊտՀապս/նեան Գերապա յծառի եւ շատ սիրալիի ք
նւագէտներբ աո աքին անգամ ըլլալով կը յ ի շեն եւ տուաւ կարեւոր ո քո շումնե ր մասնաւո րապէս տեսակցութիւն մք ունեցաւ՝ որուն ներկայ էր Հա ք
Թուրքերու ել Արաբներու «Հասարակաց կրօնը » , կաթողիկէ Համ ա յնքի Հ ո գա բաքձո ւթի ւնք :
մինչդեռ Մ– ք-էմալ փակաՆ էր այգ էքը։ շէսքին նորոգութեան եւ յառաջիկայ տարեշրջանին
Աքս բոլոր տեղեկութիւններր այնքան խօսուն վարժարանի վերա բացման Համար, բարձր* նա - ՄԱԲՈԷՅԼԷՆ ճամբայ ելաւ Հ<Ո՝օսիա» շոգենա
բագի ր–
Լն , որ բացատրութեան չեն կարօտիր : խակրթ արանի ծրագրով ; ւը , Հայրենիք փոխագրելով 2300» ռուս տա
ներ -
Լայնօրէն քաղեցինք զանոնք, անգամ մը եւս ներ։ Ֆրանսայի 45.000 - 60.000 Ռուսերէն Հազար
արթուն պաՀելու Համար Միքէն Արեւելքի մեր ՎԱղՈՒԱՆ ԹԻՒՈՎ Գագթ1՛ Համաբ արձանագրուած են տասը
տարազ իր բա զմութ իւէ՚՚ս էրը յ Շ• ՋԱՐԳԱՐԱՐ ԹԱԼԷԱԹԻ 8ՈՒՇԵՐԸ >լ տարագիրներ X
Fonds A.R.A.M
Ն1 \ ռ \ ^ՐՐ՚Ս ֊ քօոձտ տո 1925 - ԻՐԵՆՑ ՀԱՕՐԵՆԻ՚ԻԻ ՃԱՄԲԱՆ»
0 / – \ 1 \ / \ 1 Լ,Ո |1. Շ. Տ61Ո6 376.286
Օստշէօսւ-Բւօբոօեսոտ : Տա. տ Տ Տ ծ ճ ւ ճ Ա
17, ծա։ 0աո6տա& - Րձ&1Տ ( 1 3 ) ՄՕՏ 20.000 ՀՈԳԻ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԱԾ
Շ. €. Բ. Բ&ոտ 1678-63
761.։ 008. 15-70 - ԵԳԻՊՏՈՍԻ ՄԷՋ
Տար. 1000, 6աւքս. 500, Էյո-ւսւՐս. 300, ֆր., (Լրասւս. 10 8°Լ– Լշ ք՚Օբսւքաշ, ընկերվարական կուսակցութեան
ձաձն 28 Ւ|՜0\՝8տհւ՚<–. 1946 հինգշաբթի 28 Նոյեմբեր պաշտօնաթերթը, շաՀեկան նամակ մը Հ ր ա տ ա ր տ -
կած Էր երէկ, ԳաՀիրէի իր մասնաւոր թղթակցէն
( յ . ա2Ա61) , Հետեւե ալ իսոբագիբներով •— «Հազա
ԺԸ– ՏԱՐԻ ֊ ֊ 18" ձոո66 ^ 4 8 6 5 - Ն ո բ շրջան թ ի ւ 504 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱ՚Ս ԳԻՆ՝ 4 ֆր րաւորներ Արեւելքի սամբաներուն վրայ Հայե
րը նոբէն կը բւսնեն իրենց հայրենիքի համբան» ,
—՜ <ձՆոր ելք մը տեղի կ՚ունենայ Ա՝օտաւոր Ա–
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ րեւելքի մէջ, բայց տաքբեբեշով սիոնական շար ֊
ժումէն
\0 Ր Ը ՕՐԻՆ թեամբ , զո բ կը ջանան զսպել եւ ՛որոշ ՚ոլղղու -
առաջնորդել ^ ա յս շարժումը կը կատար
ՆՈՐԷՆ ՄՈՒԹ ԻԱ՚ԼԵՐ ուի ազատօրէն ։ ԺԹ * դարու վերջերէն սկսած,
բ կարմ իր
ԱՔԼՈՐԱՄԱՐՏ Ապտիւլ Համիտի օրով ա յլ անուամ Հեռանալ ի–
Աուլթան Հայերը Հարկադրուեցան
Ակե ալ հոկտեմբեր 25 ին .ուշադրութեան կբ Հայ Տարողներու նոր վարչութիւնը հանդիսա. րենց Հ ա յր են ի քէն • իրենց արտագաղթբ ա՛լ աւելի
սորապէս ն՜երկայանալու մտքով հանրՈւթեա(ն, ա՚նւ
յանձնէինք թուրքիոյ արտաքին նախարարին կարդ ցած շաբաթ գիշեր սարքած էր երեկոյթ մը : Դա շեշտուեցալ Երիտասարդ (Թուրքերու օրով, •որոնք
տելու համաբ — ինք գի՞նքը • • • ո՛չ, ա՜յլ — 1500
մր յայտաբարոլթիւններբ թուրքեւարաբ յարա տարիէ ի վեր հայր Աստուծոյ քով բնակող Վար . իբրեւ թէ նեբշնչուած էին Մ արդու իքասունքնե -
գանն ու Վասակը :
բերութեան ց մասին ; բու Յայտարարութենէն եւ, ատով էս^Լ) Բ՛" -
Եւ այս ինքնանեբկայացումը անցաւ յատկա -
Այդ առթիւ գրուեցաւ թէ /Թուրքիա միջոցներ |նշակա1ն կեբսլով պատուաբեր ու յաջող, արժա11ւ|խ ցարձակ Հաւասարութիւն կբ շնորՀէին Օսմ * կայս
նման վարչութեան մ ը :
կբ իսորՀ ի աւեէի ամր ա ան դե լո լ իր կապեր բ Հա - րութեան բոլոր քաղաքացինեքուն , առանց կրօնի
՛Նախ խօսք առին ամբաստա|նռղ,նւերր որոնցմէ
բեւան ե ր կի րն ե բ ո ւն Հ ետ , ի Հ արկին ղի՛ն ա կց ո լ - մին փոխանակ Վասակր ջախջախելու, գաղջ ջաւ . կամ ցեղի խտրութեան ;
բով մը լուաց ղայն.՛ Միւսը արդէն ծանօթ պատ -
թիւն կնք ե IIIII % մագիբւնեբոլ գրածը յրշեց : իսկ երրորդ մբ երբ Հետապնդո ւելով , Հ ա լած ո ւե լո վ , ջարղուելով ,
խօսեցաւ ,Վասակի պաշտպաններէն մին յառաջ խո
՝\քա խարարը , Հասան Աաքա , վերջին պաՀ ուն յանալով ստութեամբ ու ալքբոխավարութեամբ Հայերը ցբուեցան ի սփիւռս աշխարՀի։ Անոնք ա֊
ամբաստանեց իր պաշտօնակիցբ . ան պօռաց, այս
վերքեց կարգ մք վերագրումներ , րայց տպալս րու- պօռաց, ել ղալմաղալը ա՛յնքան լքեծցալ որ, երբ պաստանեցան Ամ եր ի կա ել Ա՛ի՛ջեր կրականի ա լա
կիսողները իրենց թեւերը սոթտած խրարու վրայ
թիլեր մնաց ան վւ ուի ո իւ • Այն աստիճա՛ն որ , արաբ յարձակելու կը պատրաստուէին, հասարակութիւ գանը ԼՊաղեսաին , Ա ուր իա , Եգիպտոսի , ուր շնոր–
՛նը այս կռփամարտի անակնկալ ներկայացումէն
Հեղինակութիւն մք, քՒաՀա Հիւսէյն ^ ք ԳաՀիրէի զուարճացած կամ գայթակղած, ինքն ալ սկսաւ Հիւ իրենց կսրսվին , յամ Ա111 ո ւթ եան եւ ուշիմու -
աղմկել ու գոռալ :
գրական Համալսարանին լԼե ր ատ եսո ւ֊չը յ Հաոկա - թեան արագօրէն դարձս/ե ուղզամիտ եւ Հաւատա
՛Նախագահը իր կարգիքն շուարած խւնդրին այս
գրուեցաւ ասպարէղ իՓԳւել, ազդարարելու Համար, նոր երեւոյթէն , հազիւ կրցաւ կարգը վերահաստա րիմ Հ սլա տ ա կն ե ր բ Հ\ի լըընկալ երկրին ;
տել եւ շարունակել տալ գրական դատավաբութրւ–
՛ԲՔԻ՛" 1՚1՛ մորթն է որ կր իւորՀի։ յքենր նը, որ դատապարտութիւնը եղաւ մեր գրողներէն Հակառակ նոր երկիրներու Հրապոյրին, եր ֊
ոմանց վիսաբա1նական հասկացողութեան եւ բարե
թուրքերու, ծառան չե՛նք»։ (Տես Բ– էք) : կրթութեան : կիրներ ՛ուր մեղուներ՛ու պէս իենց փեթակներէն
Կր թուի իմէ կրսյկր չկ մարաօ՜ տակաւին եւ Վաբդաւն - Վասակի գրական գատավարութիւ. դուրս թռան կատարեալ Հ ս/ն ղա ր տ ո ւթ ե ա մբ եւ
(ա նոր չ է ։ %ւլսոլ մէջ քանիցս եղած է, նաեւ Պէյ–
իսկապէս ապուր մր կ՝ ե փ ի Մօտաւոր եւ Ս՛իքի։՛ Ա– րեւՀՓ .յէջ եւ այլուր, վերջերս ալ Մաբսէյլ|ի մէջ՝ իսոբ արմ ատներ ձղեցին , անոնք երբեք չկո ր սն ց ո լ—
առանց աղմ՛ուկի; Հայ գրողքւերւու վարչո,ւթհա1ն
րելե/քի մեք։ է լ բնորոշ երեւոյթ ամէնէն այս մասին բերած նոբութիւնը հրապաբակայ|ի|ն ցին՛ անկախ Հայաստանի մը վերածնունդը տեսնե
գայթակղութիւնն էր միայ՛ն, եւ այ© ալ նո՛յն վար
ալ ելի Լոնտոնի թերթերն են որ լարս ւած ուշա - չութեան երկու անդամնհբուն լքիջեւ որոնք երէկ լու յ՛ո յս ը եւ աշխատեցան անվկանդ :
սրտակից եւ հոգեկից էիԹ Օշական՚ի եւ Շ փ խըն -
դրու/ժեայքբ կր Հ ետեկին ա յս խմ ո բումներռւն ; ղյիբ՚ներուն մէջ :
«եԷյԼՐ Ս՚էյչ^Հ բրիտանակս/ն աշխարՀակաչոլ - (՛այց ծափահարենք զիրենք : Իրենք այ՚ն։քսւ|ն պատերազմ էն քիչ 1Ս*Բ^Բ ծնաւ շաքժում
տարուեր։ են — խեղսերր — իրենց փոխա՛նորդած
թեան ամէնէն մո լե ռանդ ար սւ ա յա յաիչը , մասնա.. հերոսներուն սիրովը , որ իրենց բորբոքաւծ հրեւալ մը որուն ն սլա տ ա կն էր Հայերը Համախմբել Հայ
կայոլթեամբ՝ վւաբիզհան բեմը Աւաբայր|իւ դաշտը
ւո ր թղթակցութիւն մր Հրատարակած՜ էր երէկ , կարծեր եւ մօտէն անցնող Սէնն ալ Տղմուտ գետը րենի Հողին վրայ , նոր Աւետեաց երկիր : ՝ք՝ ա Փա լե ր–
եւ սկսեր են մենամարտը • «տո՛ւր որ կուտաս»
Հետեւեալ բովանդակութեամբ * ինչպէս կը ՚նկաըագրէբ հանգուցեալ պատմախօսը Ուելով խ,որՀրգային կառավարութենէն , գօտեպըն–
Մ • ՚Նաթանեան , դպրոցական տղոց առջեւ :
1. Մ օտաւոր Արեւելքի գործեր ու մասնագէտ ֊ գուած՝ Հայերը մեծ թիլով պ ւս ւո սւ ս իւ սէ ՛հ ե ց ի ն երկ
Ծափահարենք նաեւ Գրողներու վարչութիւնը
ներ կք Հաւաստեն թէ խանքեր կր թափուին Կ՛ա - ւոր ասով անգամ մըն ալ ապացոյցը տուաւ թ է յա րի ձայնին : Հրաժարիլ տքնաջան աշխատանքով
ջող աք յորամարտնհր սարքելու կոչումն ու վարպե
Հիրէի մէչ , աւելի սերտ կապեր Հաստատելս,*, Հ ա ֊ տութիւնը ունի : ստացուած գիբքռբէ յ Հա շուե յարդար ի ենթարկէ ւ
մ ար իՒո՚լրքիո յ ել Աք ա բա կան Գա Հնակց ;յ ւիժե ան 6– Տ֊Յ– իրենց ստաց ո լածքը ա յնքան զո Հ՛ո զո ւթ ի ւնն ե ր է
միջեւ ւ կ՛բ սու՛ի թէ ձեռնարկներէն մ է կբ պիտի ըլ վերջք , էքհլ Հ ի*–քէընկա՛լ երկիրներ առանց վ ե բա -
լայ Թուրքիան Արաբական Գաշնակցութեան ւքէ՝է դարձի յոյսի , վյ*բսկսԻէ կ քռ ա ս ^բ "ր ռՐԲռՔ ԳռԲ՚°^
առնել , իբրեւ ընկերակից - անգամ : Խնդիքր կք չէ գժուաբոլթիւններէ եւ լուսա խա բո ւթի ւ1նն երէ ,
քն՛նուի Ա* Գաշ1,ակցութեէսն կոգմէ% բ։ բոլոր նկատումները չկրցան լռեց՛նել ազ -
եքկրի
Լ– Արար վարիչներր շատ լալ գիտեն որ (Թ՛ուր գային զգացումը : Տոչորուած՝ Հայրենի
ի-
քիա սիրով կ ուղէ աւե լի սերտ կապեր Հ ա ո տ ա տ ե ք կարօտով , անոնք ռանզուածօրէն վերադարձան
Ար ա բա կան Գա ^էակցութեան Հետ եւ կարգ մր րենց Հայրենիքբ, Հայաստան :
անգլիական շրջանակներ ալ Համակի ր են այս քա Եգիպտոսի մէջ , մօտ քսան հագար Հայեր ար.
ծա՚նագրուած են ներգաղթի ցանկերուն վրայ , այս.
ղաքականութեան : Աակայն , Գա շնա կցո ւթ ե ան ան ինքն ամրողջ գազուղին ասելի քան 70 աո հարիւ.
դամ պ ե տ ո ւ թ ի լննե ր՚ր կր դմկամ ակին աւելի լա յն
մերձեցում Հաստատել թուրքիոյ Հետ։ Այս րն - բը : Երիտասարդ ել ծեր ա ո ւլ որու ա ծ միեւնոյն Հա
իժաւլքին գլխաւոր պա աճառն եր Էն մէկն այն է որ , ւատքով, ա չքէ ՀԱյնելով անցեալ առաւելութիւն ֊
այո. պարագային Արաբները պիտի հարկադրուին,1 ներր, արՀամաբՀելով արմատէն կտրուելու եւ նոր
րացէ ի րաց դիրք րոնել , եթէ որ եւ է վէս ծագի պայմաններու ւիարժուելոլ գժուաբոլթիւեներբ ,
քՅ՚արքիոյ եւ Ռ՚ուսիոյ միջեւ (օրինակ՝ ՏարտանԷ՚ի ա նո՚նք կը մեկնին ամ րասլեղուած իրենց փորձա -
մասին) : կ առար կո ւի նաեւ թէ իՒուրքիա շատ ռոլթեամբ ել առնական յա տ կո ւթ իւննե ր,ո վ , իրենց
Հղօր է արդէն , ղէնքի տակ ունենալով մէկ միլիոն ամբողջ վստաՀ ո ւթ իւնը գն ելով իրենց երկրին յա
զինուոր 1 ուրիշ մէկ միլիոն ալ պատրաստ, մխնՏ– րութեան վրա յ : Օժտուած՝ անխախտ կամեցողոլ–
դեււ բոլոր արաբական աղգերբ միասին ունին մի թեամբ , խռովեալ աշխարՀի մբ մէջ Աւր այնքան
այն 60.000 մար զո ւած զինուոբներ : ա իւ,ո րժակնե ր եւ շաՀեբ իրարու 1լ րն դՀ ար ին , ա -
3. Ուրիշ խնդիր մք՛ ք^ոլրքիա մինչեւ Հիմա նոնք գիտակցօրէն կբ Հրաժարին ամէն բանէ, մի
՛ոք եւ է տրամադրութիւն ցոյ ց չէ տուած Աուրիոյ այն ղէպի երկիր վերադարձի մասին՛ մտածելու
վերադարձնելու Ալեքսա՚նարէթի Աանսաքը : Անգա– Համար։ Երանի՛ այն երկրին որ պիտ\ի՝ Հարստա ֊
ր սւ յ իւ կա ռամվար ո ւթի ւնր շատ շատ պատրաստ 1լե– նայ այսպիսի մարդկային կարողութիւեով մք ,
րեւայ Ալեքսանտ րէթ ք դարձնելու ագատ նաւա ֊ բազմ՛ութիւն մր որ ոչ կո ւս ա կց՛ո ւթե ան ց մասին՛ կր
Հանգիստ մ ր արաբական եր կիրն ե րու ա ր տած ում - «ԳաչԱակցոՆթեաԱ Օդ մտածէ , ոչ ալ վար,չաձեւ\ի շատ տկար փոքրա
%ե րուն Համար : մասնութիւն մք միայն բնգունած է Համայնավար
վարդապետս ւթի ւնն երբ
4. Աւ/կէ զատ , կ\բսուի թէ թուրք դիւանագէտ Պհյաւթի մկ ժառիթով կ՝ առաջնորդս ել ՛որ միայն մէկ շար -
ներ կբ պաՀ անքեն որ Մուսուլր եւ ւիր քաբիւղբ ւի , ապրիլ խաղաղս լ -
յանձնուին Թուբք|իռյ , եւ ոչ թէ մնան իրաքի •. թեամբ եւ աշխատանքով, վերադտնուած Հայր՜ե ֊
5. կարեւոր պարագայ մր եւս, հթէ Թ՚՚ւր Պէյրութէն կը գրեն մեզի Նոյ • 18 թտլակա - նիքի մէք : ^–^–––
քիւ ւս Արաբական ՛իա Հնա կո ո ւթեան մ՚իանա յ ,նո յնիսկ (Լուրերու շարունակութիւնը կարդայ Դ– է յ )
իբրեւ րնկերակից - անգամ, պիտի տկարանաք Ե - նով. Երէկ*, 17 ՛Ն" յեմ բեր քաղաքին ամէնէն փա– ՚0*յքա^աա&ա&յքաաա^❁ա0ա&ճ7յ*ա^0՚յ.
գիպւսոսի դէրքր նոյն կազմակերպութեան մէք : ււ սւ ւ ո ր է լ մեծ սքաՀին մէջ տօնեցինքԳաշնակցու ֊ ԿԱԹՈղ . ՊԱՏՈՒԻՐԱԿԻՆ ԱՑ8ԵԼՈԻԹԻՒՆՆԵՐԸ
Կարճ իօսքով , իւրաքանչիւր արաբական եր - թ եան Օրը : Հանդէսն երբ նկարւսգբե լու բո յո ր ա -
կիր /սնգիր մր ունի թուրքիոյ Հետ։ իսկ այս վեր– ւծականներբ քիչ եկան։ Ներկայ էին բո լո բ բ , ր՛ն կե րն կաթող* պատուիրակ Արտաւաղգ արք* մաս -
քինը աւելի սերտ կաս/եր կ՝ուզէ Հաստատել գրլ– ալ էէ*Լոքր ք Համակիրն ու անտա բ բերք , ղաբման - /. աւոր Հ ր ալէ րով Նո յեմ բե ր 2Ձ*ին քն կ ե ր ա կ ց ո լ ֊
խաւորաբտր ա շիւարՀ ագրական պատճառներով։ քով ու Հիացումով տեսնելու որ «կք Հրամարիմ» - թեամբ Արսէն Ա* քաՀանայի, ներկայ եղաւ Լի ֊
«թուրքերբ գիտեն։ ՛որ պատերազմի մբ պարա ներր բոլորովին Հակառակ արգիւնք տուած են, եւ բանան եան դեսպանատան մէջ սար քուած պաշտօ -
գային Արաբներու զինուորական աքակցոլթիւնը Գաշնակցութիւնր կր մնա յ նո յն Հ ա ս տ ա բո ւն կաղ նակս/ե ընդունելութեանց ել Լիբանանի անկախու
աննշան պիտի բլլայ , սակայն իրենց Համար շատ նին՝ Գրականութիւն չիսաղամ , բսեմ միայն որ ե– թեան տարեդարձի առթիւ իր շն՚որՀ աւոբո լթիւն -
մեձ կարեւորութիւն ունին ցամաքային ճամբանե– րէկուան Հանղէսբ ղիս քսան տաքի եբիտասար - ներր ներկա յացուց դեսպան ԱՀմէտ պէյ Տաոլքի
րր արաբական երկիրներու մ է քէն; թուրքիա կր գացոլց յ եւ Տիկին Տաուքի •
յուսաք նաեւ կարգ մբ Հում նիւթեր եւ .ուտեստ Պատուիրակը յաջորզ օրր ժամը Յին ընկերակ–
ճարել այղ շրքանին մէք»։ ԳՊՐՈՏԱԱկՐ Տիկնանց Ընկ* կեդր* Վարչսլ - ցութեամբ Աղդէ քՀն յ * ի եւ վարչական խորՀուր -
թղթակիցը ամէնէն վերքը կբ քիչցնէ թէ՝ ւ&1"–նբ Նոյեմբեր \Գին նիստ դումարեց, նախագա– դի ատենապետ Պ* Գամէր Պ աղտատ լե ան ի այցելեց
Նոր Թուրքիոյ Հաստատումէն ի վեր , թուրք գիւա– Հութեամբ կաթ* պատ՛ուիրակ Արտաւաղգ արք*ի, ՊտՀապս/նեան Գերապա յծառի եւ շատ սիրալիի ք
նւագէտներբ աո աքին անգամ ըլլալով կը յ ի շեն եւ տուաւ կարեւոր ո քո շումնե ր մասնաւո րապէս տեսակցութիւն մք ունեցաւ՝ որուն ներկայ էր Հա ք
Թուրքերու ել Արաբներու «Հասարակաց կրօնը » , կաթողիկէ Համ ա յնքի Հ ո գա բաքձո ւթի ւնք :
մինչդեռ Մ– ք-էմալ փակաՆ էր այգ էքը։ շէսքին նորոգութեան եւ յառաջիկայ տարեշրջանին
Աքս բոլոր տեղեկութիւններր այնքան խօսուն վարժարանի վերա բացման Համար, բարձր* նա - ՄԱԲՈԷՅԼԷՆ ճամբայ ելաւ Հ<Ո՝օսիա» շոգենա
բագի ր–
Լն , որ բացատրութեան չեն կարօտիր : խակրթ արանի ծրագրով ; ւը , Հայրենիք փոխագրելով 2300» ռուս տա
ներ -
Լայնօրէն քաղեցինք զանոնք, անգամ մը եւս ներ։ Ֆրանսայի 45.000 - 60.000 Ռուսերէն Հազար
արթուն պաՀելու Համար Միքէն Արեւելքի մեր ՎԱղՈՒԱՆ ԹԻՒՈՎ Գագթ1՛ Համաբ արձանագրուած են տասը
տարազ իր բա զմութ իւէ՚՚ս էրը յ Շ• ՋԱՐԳԱՐԱՐ ԹԱԼԷԱԹԻ 8ՈՒՇԵՐԸ >լ տարագիրներ X
Fonds A.R.A.M
