Page 160 - ARM_19-1946_04
P. 160
ՀԱՅՐԵՆԱԳԱԲՋԸ Ի ԲԱՆԷՆ փ ո խագը ո ւթեան Հ ետ կա պո ւա ծ անտ Լ սա կան խն ԱՎԽիկափ
դիրները ; Աչքաթող չ ի կաբելի անել, քանի աբ գոբծուԱհութիլԱը
էո*–ըկ եւ ծանրակշիռ վատնումների մասին յամառ
ԹԵՀՐԱՆ, 1 Նոյ - (Յաււաջ) — Իրանում սկըս. զրոյցներ են շըկում , գիւղաց իութեան կենդանինե
ուած Հայրենադարձի աշխատանքները ա յս տարի, րի Լո չխար , եզ, կով ՜ձի եւն * ) , անշաբմ կա լուած– Հայ Օգնութեան Մ էութեան 26րգ պատդ մ .
1946^ Համար , սկսան մ ատն ան շ ո ւ ած մամ տնակէն նեբի Լտոլն , այգի, ծառեր , բերք ունեցող արտե մոգովը , որ գում՛արուեցաւ ԼՏ է թ ր ո իթ ի մէչ, անց
րաւ ական ուշ* ս՛ յն է (Հունիսի երկրորդ կէսին եւ րի Հասոյթբ) ձ"՚՜Րւ\ կա տ ա ր ո ւած առ ու ծախ , եալ (ձուլիս 8-13, շ՚"ՐՔ Մ 1 Լ կարեւոր որոշումներ
վերկացան Հոկտեմբերի առակին կէսին։ կամրինացիա5/^Հ» եւ ա յլն Հ Մ իմ իա յն Աուլթանա– տուած է : ժոզովին մասնակցած են 57 իրասասսլ
Աոյն մամ անակամիկոցում ամ բողկ իրանից բագի ձրկանից մ եկն ող ( եւ մի մասը չմ եկնած)
սլա բբե բարաբ մ եկն ող աղղա յ ինների ընդՀան.ուր գի ւղա ց իո ւթես֊ան այս կարգի վաճառումների դու֊ - մասնաճիւյլեր 67 ձայնով, Հինգ շրէ՝ • վար չ,,, ,
թիւր մօտ 20.000 է, 6000 Ատրպատականի շրկա– մարը մէկ միլիոն թում անի (35 մ իլիոն ֆրանք) թիլններ 10 ձայնով, Կեգր– Վարչութիւնը մէկ
նից, 6000 Արաքից (Սուլթանաբադ) , 6000 Սպա– Հասնող Հ ար ստ<ո ւթ ի ւն է կազմ ում , թեր եւս ալ ա– ձայն, րնղամէնր 78 ձայն։ Եօթը մասնաճիլգեր
Հան-ՋարմաՀալից եւ 2000 ԹէՀրանից, %աղւինիցդ .ելի : միայն ղրկած են իրենց ձայնը–. Տասներեք մասնա–
Մէշէդ*. Համ ադան եւ քիրման շաՀ քաղաքներից • Այստեղ իբրեւ ցաւալի իրողութիւն պիտի ճիլղեր , որոնք թէեւ իրաւասու, բայց ձայն լեն
Այս առակին տար ո լայ Համ ար 20.000/՛ Հասնող մ ատնանշել ոբ Աբաքի ք՝ ուր վար ի շըկանի \ 3 դի1— ղրկած։ Եղած են նաեւ մասնաւոր հբալիրեալներ ;
ա յս թ ի * ֊ ը պիտի Համարել խիստ գոՀացուց ի շ * զերի ագգաբնակութիւնը , ազդարարութիւն ստա - կատարուած է ղանաղան յանձնախումբերու
ԸնդՀանուբ կերպով կարելի է ասել թէ մեկ նալով մ եկնում ի Համ ար , ծախել եւ ծախծխել են ընտրութիւն :
նողների ճն շող մեծամ ա սն ո ւթ ի ւն բ 70-75 % եղած չեգածըէ 5000 անձի է ա փ ա յ " գԻ*~"ա9՝իԱերէ\ Ա՝ասնաճիւղերու բերանացի զեկոյցէն վերչ\ ,
բուն պաբսկաՀայ երկրագործ գիւղացիներ են , ո– ա յսօը-վաղը սպասելով յանկարծ գտնւում են ա յն կեգր՛ վարչութեան քարտուղարուհի Ա. Տէստէ 1
բոնց մէկ շատ է թի՚֊ը վարպետ եւ ււգէւ իր ո ղո ւ թեան առկեւ ոբ այս տաբի ներգաղթել չեն կիւլ կարդացած է միամեայ տեղեկագիրը , որու
գորգագործների, Պարսկաստանին՛ յատուկ բարձր կարող, պէտք է սպասեն 47ի տարեշբկանին։ Եւ մասին պատգմ • մոզովը Հեաեւեաք բանաձեւն է
որակով եւ արՀեստով : Մնացեալները քաղաքացի այմմ Հարց է ծագում թէ թնչպէս պիտի պաՀեն քուէարկած ՝
տարրեր են ,արՀ եստաւո բներ , մանր առեւտրական իրենց ֆ ի զի քու կան գո էութիւնը ապրուստի տեսա Թէ՝ Ա՛ կեգր– վարչոլթիլնր բոլորած է նիլ^
ներ , թտնոլթպաննեբ , ււ ւս ո ւց ի շ , բմիշկ , մեքենա կէտէն, միւս կողմից կալուած ատ էրեր ի, սրանց թական ու բար՛ոյական գո րծ ո լնէ ո ւթեան բեղնա -
վարներ, մեքեն՚ադէանեբ եւ ուրիշ ղբաղումի տէր •ա բ բանեա կներ ի եւ զինուած Հաբ եւաններ ի սար - ւոր տարեշրջան մր : ք՝ • մ ա սն աճ ի ւղեբ ը լր իւ կամ
անձեր ; սափից ... ա/ւնուաղն երեք չորբորդով^ կատարած են իրենց
( նիւթական եւ բարոյական պա ր տա կան ութ ի ւննե -
Մենք կարծում ենք քՒէՀբանի եւ քՒաւրիզի Այս րոէորր ս՛ յ ՚՛ ՛զէ ս Ի^է ա ձ ^ ՚ ա \ է ս խոչընդոտներ
ներգաղթի երկու Կ * Կ՛ոմիտէներբ պէտք է ձեռքի են յա ռակի կայ ներգաղթի Համար * ե լ պէտք է բ ր : Գ . Հեռաւոր շրջաններ՝ Ֆրանսա , Լի բան ան ,
տակ ունենան վիճակագրական ե լ թ ո լա կան տախ– ամէն կանք ու ճիգ թափել, նման անցանկալի ար ֊ Ա ուր իա, Տոլնաստան եւ այլուր, Հակառակ պա -
տակ Հ՛ե՛րանք անՀրամեշտ լուսաբանութեամբ պէտք գելքնեը մէկտեգից վերացնել կամ դարմանել ։ տերաղմի Հետեւանքով ստեղծուած աննպաստ ,
է Հրատարակուին Համաձայն մողովբգապետա կան Իսկ դա, մեբ Համոզումով կարող է լինել այն ոբ յաճաթ չավւա՚գանց ծանր պայմաններուն , ունեցած
Համարատուութեան ս կղբունքն եր ին ։ Արան ղու֊. - նեբդաղթի կոմիտէնեբր պատշաճ պատրաստու - են կենդան ի դո րծուձեէ ո ւթ ի ւն : Գ . Կեգր . վար -
դրնթաց տնտեսականյնիւթական եւ բաբո յական– թե ամ բ Հ ա շիլ տան Հ ամ ա յն ի բ՛ան աՀա յո ւթե աս , չութիւնը իր յարաբերութիւնը Ա՝ասնաճիլգերուն
Հաշո ւե տ ո Լո ւթիւնը խիստ անՀրամեշտ է։ Սփիւռքին ե լ Հայաստանի իշխանութեան , կեդրո ե լ շրջաններուն Հետ, ինչպէս իր Հաշիւները պա ֊
Այս րոլորր ՚յնպա յմ յ յնՀ ոամե > են նական մարմնի առկեւ։ ^ած է կանոնաւոր , ոլղարկաձ է ուտելիքի ծրար
ին
ներկայացնել Հ ան ր ո ւթ ե ան , ֊ո րպէ սղի փա բատ Հազա ր ու մ ի քար ո ղո ւթ ի ւն ի ց աւելի Հզօր ե լ ներ եւ Հագուստներ կա լ իքաւո րնե ր ո ւն , ա -
շրկան ընող աննպաստ յէոլՐերը տնտեսական եւ աւելի գործօն գեր կբ կատարի նման Հ բա պա բա - ղէաեալներու ֆոնտէն ստացուած գումարներէն
թէ բարոյական խնդիրների շա֊բկ։ Միւ֊ս կոդմէ կա յին մէկ Հա շուետուութիւն X կաբելս ր մաս մր յատկացուցած է Հայաստանին ,
կը կանխուին մի շարք խոշընդոտնեը յակոըգ տա– 1 947^ Հա յ բ են ա գա բ ձ ի ա շխ ա տ ան քի բեղուն ուղարկելով դեղեր , բմշկական գործիքներ , եւն . :
բեշյրկաննեբի Հայրենագարձի աշխատանքների Հա– ՚ ա Րդի՚-Հ՚քը մեծ մա ս ամբ կապուած է ա յս առակին Ընդ առա9 գացած է օգնութեան Համար իրեն եղած
մար : ^ շր կ ան ին կատարուած գործնական աշխատանքի դիմումներուն։ Հրատարակած է եռամսեայ պար
Այս կէտի * ի ր ա յ յատկապէս շեշտում ենք նկա դասերի եւ փորձի Հետ : բերաթերթը կանոնաւոր կերոլով,աշխատելովանոր
տի ունենա լով գիւղաց իա կան ղան գո լածն ե րի ԱՐԳՈՍ ելեւմուտքր Հ աւասարակշռել եւն . :
ում տալ ուտելիքի
Ւանաձելր կը թելադրէ՝ ել
նիւթը օգտագործելով, Հ ա դո ւս տն ե ր ո ծրարներու առավ մ ան . ւր որ
*ի.եմիրճեան՛ .ուզած է դ(ՀՐ֊ նոնց պէտքը կայ ;
ԳեբեԱիկ ՚հեէ֊էխճևաԱ
սեւորել կառավարողներու դէմքբ դասակարգային Պատգմ. ^՜ռԴոփր մասնաւոր բս
Հասարակութեան մէկ, ուր շատ մը դէպքերու մէկ , քուէարկած է Ֆրանսայի շրկանին Համար
(ք*. եւ. վերջին մաս) պա տ ա Հ ա կանո ւթ ի ւն ը վճռական գե ր կը խաղա յ ։ « Հ&բանսա քի Շրկ* վարչութեան զեկոյցէն տեւլե -
*)*Էմ իրճեան ա յգ ըմբռեր ւմէն ըստ էութեան շէ Հյատ չէ պատաՀած , .որ անբաղձալի տիրակալներ կանալով պատերազմի ընթացքին. ՝Ֆ ր ա ն ս ա յ ի մէկ
Հ րամ արա ծ իր «Վ^ա ը գան ան ք» վէպին մ էկ : ք*այց ունենան այն անձնական յատ կո ւթ իւննեբ ը , որոնք կա տ ա ը ո ւած աշխատ ա նքներու մասին, մողովր
այստեղ Վ^ասակը , ինշպէս եւ Վ՚աըդան Մամիկոն– զի ր ենք կար են։ ան դար ձնե լ թագաւ ո բներ , մ ո գո - գտաւ վերին աստիճանի գնաՀատելի եւ ոըոչեց
եանը, .աւելի իւ ո ր պատկերացուած են։ Վյյւսակը վուբգի բախտբ տն՛օրինողներ : Այդ աշխարՀին մէկ գնաՀատանքի խօսք ուղղել Ֆրանսայի Հ>րշ\՛ վաԲ<~
սկիղբնեբը երկմիտ խաղ կը խաղայ • ան այ Հա տարերքն էր՛ ԻԼՎԱՈԴԷ\ եւ այն անՀատը, որ ՛ս յզ֊ տա չոլթեան եւ իր միջոցաւ (երանսայի բոլոր մաս -
յաստանի անկախութիւնը կ^ուղէ , ըայց միայն այն րերքի ալիքը կը ըարձր՛ա՛ցնէր պատաՀմամբ , կա նաճիւղերուն »:
պայմանով, ոը թ^ՔքԼ գաՀ նստի ։ /I ւ ֊ անոր կը րող էբ գԻ՚^ՔՐ շրկապատոզնե բուն «պատ մ ական (յոյն գնաՀատանքի խօսքը ունեցաւ նաեւ Աա—
թուի , որ Պարսից զէնքն օգտագործելու միկոցով , .անձնաւո բութիւն» թուի լ ; Արտաքին գիտ՛ողներուն րիոյ , Լիբանանի եւ (Հունաստանի ՝Երչ\ * վարչու -
ինք պիտի կարենայ ոչնչացնել իբ Հակառակորդ Համար ասփկա սոսկ երեւութական բան մըն է ;\ 9՛ • թեան՛ց :
ներն ու գաՀ ին տիրանալ* 1\ւ սա ի իբ այգ կերպ իշ *)՚եմ իրճեան զմ ա յ լ ե լ ի ս րամ տութեամբ եւ զու ար - Պատգմ . մոդովր Հետեւեալ ՛որոշումները
խանութեան ձգտիլը անխուսափելի կե րպով պի թամ տութեամբ դբսեւոբած է ողորմելի մ արդու սալած է ե լ ըրած կարգ մը թելագրանքներ. խու—
տի յանգէ բ դաւաճանութեան ։ դիմագիծը, ա յն մ արդուն ^ որ ոչ մփա յն երկիր սավւիլ յաճախակի Հանդէսներէ ու ներկայացուէ) -
Ղ՚էմիրճեան Հոգեբանական մեծ, խորոլթեամբ կառավարել չգիտեր , այլ եւ իր կնոկ Հետ փսկ ներէ։ Տարուան մէշ\ քանի մը ձեռնարկ միայն կա
դբսեւոբած է Հեռաւոր անցեալի ( կերպարները , ա– գլուխ չկրնար ելլել ; . . տարել որ րլլան լոլրչ\ ու բ ո վ ան դ ա կա լի ց :
ռանց ղանոնք ա ր դի ա կանա ցն ե լո ւ ։ \ճշմ արիա ,գե– Հայ մողովոլրգի ստեղծած այս նիւ-թին, Գե– Միութեան ձեռնարկներուն Համար ծանօթ ար
ղարուեստագէտի վաբսլետ՚ււթեամբ , ան պատ ^ միրճեան տուած է փիլիսոփայական եւ ընկերային ուեստագէտներու մասնակցութիւնն ապաՀովել* :
կեր ացո լցած է թէ՛ գիւղաց իո լթեան , թէ Հ ոգեւո–. թանձրացեալ Զբովանդակութիւն ; Գաստիարակիչ շարմանկարային ց ուց ագրո լիեիւս–
ր ա կան ո ւթե ան եւ թէ իշ^սաննե բոլ կենցաղն ու Մարդկային կեանքին մէկ Հակասականը գտ ներ ունենալ, կազմել թատերական խում բեր եւ
բարքերը ։ Մ թնչել իսկ ե ը կը որ դա կան անձնաւո բու- նելու , արտաքին երէւո քթի տակ էականը տես ֊ տալ շինիչ ներկայացումներ , զգուշանալ թրքական
թիւննեըը գծագըուսած են ո՚յփոփ, պայծառ : նե լու ձգտ՛ում ը՝ ՛հեմիրճեանի ստեղծագոբծութե ան գռեՀիկ երդերէ եւ պարերէ եւ վերջապէս խուսա–
<ձՎ–աըդանանք»ը Ղ՝եմի բճեանւի ստեղծագո բ - բնորոշ գիծերէն մէկն է , .ոբ նո յն պա ր զո ւ— վ՚իլ աւելորգ խճողոսէներէ , ՛որոնք կրնան ձանձ -
ծութեան գագաթն է ։ Առ այմմ առակէն Հատորը թեամբ Հանդէս կուգայ անոր արձակին մէկ ։ բոյթ պատճառել :
լ ո յ ս է տեսած ։ Երկրորդ Հատորը, որուն մէկ նկա– 1916^՜^ սկսեալ գրած է պատմուածքնեբ , աւե Որո շահ է բնդՀ . արշաւի սկսիլ 1946 47 չըՐ–
բագբուած է Աւաբա յր ի ճակատ ամ արտը , լո յս կը լի ճիշտ՝ գեղաբուեստական ա կն ա բ կն ե բ , որոնց Լանին միութեան ան գամն ե րու թիւը 21004* –ա ո
տեսնէ մօտեբս * մ էկ կը ձգտի ի յա յտ բերել , գտնել մ աբդկա յին նուաղն 2500/» բարձրացնելու Համար։ Երիտասարդ
Ղ* * Ղ՝եմիրճեանի պատմական լաւագոյն ^սառե Հոգիի գաղտնարանները : Մ արգկային բնաւո բու - ումեր առնել մասնաճիլղերէն ներն եւ առաւելա -
րէն մէկն է «Երկիր Հայրենին» , գո բ դրուած– կ թեան մէկ զինքր Հ ետաքբքրոգբ մ իայն ա յն ՚ըն՚դ– Գ՚՚յն չափով օգտոլելոլ Համար անոնց ուժերէն
\Չ37ին ։ Ատիկա առակին սովետ աՀա յ պատմական Հ անուր տի պա բա յին ը չէ , ո ր նախ ո րո շուտ ծ է մի– քաջալերել զանոնք , տալով անոնց ամէն պատե –՛
խաղն է, որուն մէկ Հեղինակը կը ձգտի ըմբռնել կավա յրով , մ ամ տնակով կամ դա բ ա շր կան ով ; Հոլթիւն։ ժ՚ոզովները Հաճելի դարձնելու Համար,
եւ գե ղա ր ո ւես տ ա կան օ ր էն վերաստեղծել ա յն աղ– Տատուկ տիպարին տակ , ան կբ փնտռէ Հա Հերթական խնդի րնե րէ վերշ՝ կազմել ընկերային
բիւբնեբը, որոնց չնոբՀիլ Հայ փոքր մողովուբդը մամարդկայինը, այն 41 ր տարբեր մամանակնեբու մամ անցներ ե լ յաճախակի դասախօսութիւներ ու
կարողացաւ պաՀպանել իր մ շա կո ւթ ա յին ու ֆի եւ տարբեր պատ մ ական դէպքերու պատկանող նենալ : Կազմակերպել Հայերէն լեզուի եւ պատմու
զի քակւսն դւ յութ ք՚ւնը ։ 1հրեթէ պատանի , *հագիկԲ . մարդիկ իրարու կը կապէ։ թեան դասընթացքներ եւն • :
թագաւո րը ք*ագրատունիներո լ վեր կին շառաւիղը ՝Անոր առակին փիլիսոփայական աւանդավէպը ՞լյէրգաւլյյ-լ Համարելով մեր ազգային շաՀերու
ՍՀւիի մէկ, Հանդէս կուգա յ տատանող .ու դաւա «Ջութակը է լ սրինգը» , կը խօսի պայքարի , տեոակէտկն ամէնէն կարեւոր ձեռնարկը , պատգմ •
ճան մարդոց դէմ , առանց նկատի առնելու թէ ինչ տխրութեան , տառապանքի ե լ կեանքի ուրախս լ - մոգովը կր թելադրէ ամէն կերպով գրական վե -
դասակարգի կը պատկանին անոնք։ թեան մասին։ Տաղթողը կ՚ըլլայ Հա յ ան տ ին՝ կեան րաբերում անոր Հանդէպ .
Ուշագրաւ աշխատանք է ՛հեմ՛իրճեանի Հ^ակ քի խոըՀբդանիշը •
(յա զար» կատակն րգութիւն ը ,ո ը լեցուն է <եո զ՛՛ վէ՛ բ - Ղ՝եմ՛իրճեան գրած է շատ մը պատմուածքնեբ Գ. Գեմ իրճեանի ստեղծաղործելէն ի վեր յ՛ի
գական զուարթամտութեամբ
(հիւ֊մէւոււ) եւ որ Հե ու վիպակներ * անոր նշանաւոր պատմուածքնեըը՝ իսկա
«Աովնան սուն եւ մէկ տարի անցեր է ; Անոր ուղին
ղինակին թատերական վարպետութիւնը կը Հաս «Աւելորդը» , «ժպիտը» , ինչպէս նաեւ կան Հերոսի՝ մարդասէր , անձնուրաց , Հայրենա–
տատէ : մեծատուն»ը նուի բո լա ծ են 1915-1916^ Հայկական "էրի որոնման ոլղի% է։ Ան այդ Հերոսը գտաւ
Գեմիրճեան իր կատակերգութեան նիւթը վեր կոտորածներուն ; սթալինեան դարաշրջանին մէչ՝ եւ պատաՀական
ցուցած է «Վ^ակ ՚կազար»Հ ս յկական յայտնի Հէքեա նշանաւս բ է իբ «Ընկերները» , ուր կբ ն կա - չէ , որ անոր լաւագոյն երկերը մեր օրերուն
թէն ։ Այս նիւթի գրական մշակումը կատարած էին րագրէ քաղաքացիական պատերազմի ՀԲլ\ասի սո ստեղծուած են–.
8ովՀ * քհումանեան ե լ Ա* իսաՀակեան : Բայց ա– վետական մ ա գո ց իսկական բարեկամ ութիւն ը , ո–
ռակին անգամ Գ * Դ՛եմ՛իրճեան թատերգոլթեան րոնք վստաՀ են յաղթանակի մասոին ,պատրաստ են Ռ • ՎԱՐԴԱԶԱՐԵԱ՚Ն
վերածեց զայն եւ տուաւ անոր գեղաբուեստական իրենց կեանքը ղոՀել ո՛չ միայն Հայրենիքի , այլ
մեկնաբանութիւնը • եւ ընկերոկ Համար։
՚Աաղաբը^—, վախկոտ մարդ մըդ իըագաըձոլ* Անցեալ տաբի Հայաստանի գրական Հասարա^ ԳԵՐԱՍԱՆ Մ • ՄԱՐՈՒԹԵԱՆ Հալէպ Հասած է
թիլննեբոլ եւ Հանգամանքներու բերում ով կը կութիւնը յի շաաակեց Դերենիկ ՛հեմ իրճեանի դրա Իրանէն եւ շարք մը ներկայացումներ պիտի աայ
դառնայ Հերոս եւ նոյն իսկ թագաւոր։ Հէքեաթի կան գործուն է ութեան յիսն՚ամեակը : Լիբանանի եւ Ս "՛րիոյ Հայաշատ կեդրոններուն
Fonds A.R.A.M
դիրները ; Աչքաթող չ ի կաբելի անել, քանի աբ գոբծուԱհութիլԱը
էո*–ըկ եւ ծանրակշիռ վատնումների մասին յամառ
ԹԵՀՐԱՆ, 1 Նոյ - (Յաււաջ) — Իրանում սկըս. զրոյցներ են շըկում , գիւղաց իութեան կենդանինե
ուած Հայրենադարձի աշխատանքները ա յս տարի, րի Լո չխար , եզ, կով ՜ձի եւն * ) , անշաբմ կա լուած– Հայ Օգնութեան Մ էութեան 26րգ պատդ մ .
1946^ Համար , սկսան մ ատն ան շ ո ւ ած մամ տնակէն նեբի Լտոլն , այգի, ծառեր , բերք ունեցող արտե մոգովը , որ գում՛արուեցաւ ԼՏ է թ ր ո իթ ի մէչ, անց
րաւ ական ուշ* ս՛ յն է (Հունիսի երկրորդ կէսին եւ րի Հասոյթբ) ձ"՚՜Րւ\ կա տ ա ր ո ւած առ ու ծախ , եալ (ձուլիս 8-13, շ՚"ՐՔ Մ 1 Լ կարեւոր որոշումներ
վերկացան Հոկտեմբերի առակին կէսին։ կամրինացիա5/^Հ» եւ ա յլն Հ Մ իմ իա յն Աուլթանա– տուած է : ժոզովին մասնակցած են 57 իրասասսլ
Աոյն մամ անակամիկոցում ամ բողկ իրանից բագի ձրկանից մ եկն ող ( եւ մի մասը չմ եկնած)
սլա բբե բարաբ մ եկն ող աղղա յ ինների ընդՀան.ուր գի ւղա ց իո ւթես֊ան այս կարգի վաճառումների դու֊ - մասնաճիւյլեր 67 ձայնով, Հինգ շրէ՝ • վար չ,,, ,
թիւր մօտ 20.000 է, 6000 Ատրպատականի շրկա– մարը մէկ միլիոն թում անի (35 մ իլիոն ֆրանք) թիլններ 10 ձայնով, Կեգր– Վարչութիւնը մէկ
նից, 6000 Արաքից (Սուլթանաբադ) , 6000 Սպա– Հասնող Հ ար ստ<ո ւթ ի ւն է կազմ ում , թեր եւս ալ ա– ձայն, րնղամէնր 78 ձայն։ Եօթը մասնաճիլգեր
Հան-ՋարմաՀալից եւ 2000 ԹէՀրանից, %աղւինիցդ .ելի : միայն ղրկած են իրենց ձայնը–. Տասներեք մասնա–
Մէշէդ*. Համ ադան եւ քիրման շաՀ քաղաքներից • Այստեղ իբրեւ ցաւալի իրողութիւն պիտի ճիլղեր , որոնք թէեւ իրաւասու, բայց ձայն լեն
Այս առակին տար ո լայ Համ ար 20.000/՛ Հասնող մ ատնանշել ոբ Աբաքի ք՝ ուր վար ի շըկանի \ 3 դի1— ղրկած։ Եղած են նաեւ մասնաւոր հբալիրեալներ ;
ա յս թ ի * ֊ ը պիտի Համարել խիստ գոՀացուց ի շ * զերի ագգաբնակութիւնը , ազդարարութիւն ստա - կատարուած է ղանաղան յանձնախումբերու
ԸնդՀանուբ կերպով կարելի է ասել թէ մեկ նալով մ եկնում ի Համ ար , ծախել եւ ծախծխել են ընտրութիւն :
նողների ճն շող մեծամ ա սն ո ւթ ի ւն բ 70-75 % եղած չեգածըէ 5000 անձի է ա փ ա յ " գԻ*~"ա9՝իԱերէ\ Ա՝ասնաճիւղերու բերանացի զեկոյցէն վերչ\ ,
բուն պաբսկաՀայ երկրագործ գիւղացիներ են , ո– ա յսօը-վաղը սպասելով յանկարծ գտնւում են ա յն կեգր՛ վարչութեան քարտուղարուհի Ա. Տէստէ 1
բոնց մէկ շատ է թի՚֊ը վարպետ եւ ււգէւ իր ո ղո ւ թեան առկեւ ոբ այս տաբի ներգաղթել չեն կիւլ կարդացած է միամեայ տեղեկագիրը , որու
գորգագործների, Պարսկաստանին՛ յատուկ բարձր կարող, պէտք է սպասեն 47ի տարեշբկանին։ Եւ մասին պատգմ • մոզովը Հեաեւեաք բանաձեւն է
որակով եւ արՀեստով : Մնացեալները քաղաքացի այմմ Հարց է ծագում թէ թնչպէս պիտի պաՀեն քուէարկած ՝
տարրեր են ,արՀ եստաւո բներ , մանր առեւտրական իրենց ֆ ի զի քու կան գո էութիւնը ապրուստի տեսա Թէ՝ Ա՛ կեգր– վարչոլթիլնր բոլորած է նիլ^
ներ , թտնոլթպաննեբ , ււ ւս ո ւց ի շ , բմիշկ , մեքենա կէտէն, միւս կողմից կալուած ատ էրեր ի, սրանց թական ու բար՛ոյական գո րծ ո լնէ ո ւթեան բեղնա -
վարներ, մեքեն՚ադէանեբ եւ ուրիշ ղբաղումի տէր •ա բ բանեա կներ ի եւ զինուած Հաբ եւաններ ի սար - ւոր տարեշրջան մր : ք՝ • մ ա սն աճ ի ւղեբ ը լր իւ կամ
անձեր ; սափից ... ա/ւնուաղն երեք չորբորդով^ կատարած են իրենց
( նիւթական եւ բարոյական պա ր տա կան ութ ի ւննե -
Մենք կարծում ենք քՒէՀբանի եւ քՒաւրիզի Այս րոէորր ս՛ յ ՚՛ ՛զէ ս Ի^է ա ձ ^ ՚ ա \ է ս խոչընդոտներ
ներգաղթի երկու Կ * Կ՛ոմիտէներբ պէտք է ձեռքի են յա ռակի կայ ներգաղթի Համար * ե լ պէտք է բ ր : Գ . Հեռաւոր շրջաններ՝ Ֆրանսա , Լի բան ան ,
տակ ունենան վիճակագրական ե լ թ ո լա կան տախ– ամէն կանք ու ճիգ թափել, նման անցանկալի ար ֊ Ա ուր իա, Տոլնաստան եւ այլուր, Հակառակ պա -
տակ Հ՛ե՛րանք անՀրամեշտ լուսաբանութեամբ պէտք գելքնեը մէկտեգից վերացնել կամ դարմանել ։ տերաղմի Հետեւանքով ստեղծուած աննպաստ ,
է Հրատարակուին Համաձայն մողովբգապետա կան Իսկ դա, մեբ Համոզումով կարող է լինել այն ոբ յաճաթ չավւա՚գանց ծանր պայմաններուն , ունեցած
Համարատուութեան ս կղբունքն եր ին ։ Արան ղու֊. - նեբդաղթի կոմիտէնեբր պատշաճ պատրաստու - են կենդան ի դո րծուձեէ ո ւթ ի ւն : Գ . Կեգր . վար -
դրնթաց տնտեսականյնիւթական եւ բաբո յական– թե ամ բ Հ ա շիլ տան Հ ամ ա յն ի բ՛ան աՀա յո ւթե աս , չութիւնը իր յարաբերութիւնը Ա՝ասնաճիլգերուն
Հաշո ւե տ ո Լո ւթիւնը խիստ անՀրամեշտ է։ Սփիւռքին ե լ Հայաստանի իշխանութեան , կեդրո ե լ շրջաններուն Հետ, ինչպէս իր Հաշիւները պա ֊
Այս րոլորր ՚յնպա յմ յ յնՀ ոամե > են նական մարմնի առկեւ։ ^ած է կանոնաւոր , ոլղարկաձ է ուտելիքի ծրար
ին
ներկայացնել Հ ան ր ո ւթ ե ան , ֊ո րպէ սղի փա բատ Հազա ր ու մ ի քար ո ղո ւթ ի ւն ի ց աւելի Հզօր ե լ ներ եւ Հագուստներ կա լ իքաւո րնե ր ո ւն , ա -
շրկան ընող աննպաստ յէոլՐերը տնտեսական եւ աւելի գործօն գեր կբ կատարի նման Հ բա պա բա - ղէաեալներու ֆոնտէն ստացուած գումարներէն
թէ բարոյական խնդիրների շա֊բկ։ Միւ֊ս կոդմէ կա յին մէկ Հա շուետուութիւն X կաբելս ր մաս մր յատկացուցած է Հայաստանին ,
կը կանխուին մի շարք խոշընդոտնեը յակոըգ տա– 1 947^ Հա յ բ են ա գա բ ձ ի ա շխ ա տ ան քի բեղուն ուղարկելով դեղեր , բմշկական գործիքներ , եւն . :
բեշյրկաննեբի Հայրենագարձի աշխատանքների Հա– ՚ ա Րդի՚-Հ՚քը մեծ մա ս ամբ կապուած է ա յս առակին Ընդ առա9 գացած է օգնութեան Համար իրեն եղած
մար : ^ շր կ ան ին կատարուած գործնական աշխատանքի դիմումներուն։ Հրատարակած է եռամսեայ պար
Այս կէտի * ի ր ա յ յատկապէս շեշտում ենք նկա դասերի եւ փորձի Հետ : բերաթերթը կանոնաւոր կերոլով,աշխատելովանոր
տի ունենա լով գիւղաց իա կան ղան գո լածն ե րի ԱՐԳՈՍ ելեւմուտքր Հ աւասարակշռել եւն . :
ում տալ ուտելիքի
Ւանաձելր կը թելադրէ՝ ել
նիւթը օգտագործելով, Հ ա դո ւս տն ե ր ո ծրարներու առավ մ ան . ւր որ
*ի.եմիրճեան՛ .ուզած է դ(ՀՐ֊ նոնց պէտքը կայ ;
ԳեբեԱիկ ՚հեէ֊էխճևաԱ
սեւորել կառավարողներու դէմքբ դասակարգային Պատգմ. ^՜ռԴոփր մասնաւոր բս
Հասարակութեան մէկ, ուր շատ մը դէպքերու մէկ , քուէարկած է Ֆրանսայի շրկանին Համար
(ք*. եւ. վերջին մաս) պա տ ա Հ ա կանո ւթ ի ւն ը վճռական գե ր կը խաղա յ ։ « Հ&բանսա քի Շրկ* վարչութեան զեկոյցէն տեւլե -
*)*Էմ իրճեան ա յգ ըմբռեր ւմէն ըստ էութեան շէ Հյատ չէ պատաՀած , .որ անբաղձալի տիրակալներ կանալով պատերազմի ընթացքին. ՝Ֆ ր ա ն ս ա յ ի մէկ
Հ րամ արա ծ իր «Վ^ա ը գան ան ք» վէպին մ էկ : ք*այց ունենան այն անձնական յատ կո ւթ իւննեբ ը , որոնք կա տ ա ը ո ւած աշխատ ա նքներու մասին, մողովր
այստեղ Վ^ասակը , ինշպէս եւ Վ՚աըդան Մամիկոն– զի ր ենք կար են։ ան դար ձնե լ թագաւ ո բներ , մ ո գո - գտաւ վերին աստիճանի գնաՀատելի եւ ոըոչեց
եանը, .աւելի իւ ո ր պատկերացուած են։ Վյյւսակը վուբգի բախտբ տն՛օրինողներ : Այդ աշխարՀին մէկ գնաՀատանքի խօսք ուղղել Ֆրանսայի Հ>րշ\՛ վաԲ<~
սկիղբնեբը երկմիտ խաղ կը խաղայ • ան այ Հա տարերքն էր՛ ԻԼՎԱՈԴԷ\ եւ այն անՀատը, որ ՛ս յզ֊ տա չոլթեան եւ իր միջոցաւ (երանսայի բոլոր մաս -
յաստանի անկախութիւնը կ^ուղէ , ըայց միայն այն րերքի ալիքը կը ըարձր՛ա՛ցնէր պատաՀմամբ , կա նաճիւղերուն »:
պայմանով, ոը թ^ՔքԼ գաՀ նստի ։ /I ւ ֊ անոր կը րող էբ գԻ՚^ՔՐ շրկապատոզնե բուն «պատ մ ական (յոյն գնաՀատանքի խօսքը ունեցաւ նաեւ Աա—
թուի , որ Պարսից զէնքն օգտագործելու միկոցով , .անձնաւո բութիւն» թուի լ ; Արտաքին գիտ՛ողներուն րիոյ , Լիբանանի եւ (Հունաստանի ՝Երչ\ * վարչու -
ինք պիտի կարենայ ոչնչացնել իբ Հակառակորդ Համար ասփկա սոսկ երեւութական բան մըն է ;\ 9՛ • թեան՛ց :
ներն ու գաՀ ին տիրանալ* 1\ւ սա ի իբ այգ կերպ իշ *)՚եմ իրճեան զմ ա յ լ ե լ ի ս րամ տութեամբ եւ զու ար - Պատգմ . մոդովր Հետեւեալ ՛որոշումները
խանութեան ձգտիլը անխուսափելի կե րպով պի թամ տութեամբ դբսեւոբած է ողորմելի մ արդու սալած է ե լ ըրած կարգ մը թելագրանքներ. խու—
տի յանգէ բ դաւաճանութեան ։ դիմագիծը, ա յն մ արդուն ^ որ ոչ մփա յն երկիր սավւիլ յաճախակի Հանդէսներէ ու ներկայացուէ) -
Ղ՚էմիրճեան Հոգեբանական մեծ, խորոլթեամբ կառավարել չգիտեր , այլ եւ իր կնոկ Հետ փսկ ներէ։ Տարուան մէշ\ քանի մը ձեռնարկ միայն կա
դբսեւոբած է Հեռաւոր անցեալի ( կերպարները , ա– գլուխ չկրնար ելլել ; . . տարել որ րլլան լոլրչ\ ու բ ո վ ան դ ա կա լի ց :
ռանց ղանոնք ա ր դի ա կանա ցն ե լո ւ ։ \ճշմ արիա ,գե– Հայ մողովոլրգի ստեղծած այս նիւ-թին, Գե– Միութեան ձեռնարկներուն Համար ծանօթ ար
ղարուեստագէտի վաբսլետ՚ււթեամբ , ան պատ ^ միրճեան տուած է փիլիսոփայական եւ ընկերային ուեստագէտներու մասնակցութիւնն ապաՀովել* :
կեր ացո լցած է թէ՛ գիւղաց իո լթեան , թէ Հ ոգեւո–. թանձրացեալ Զբովանդակութիւն ; Գաստիարակիչ շարմանկարային ց ուց ագրո լիեիւս–
ր ա կան ո ւթե ան եւ թէ իշ^սաննե բոլ կենցաղն ու Մարդկային կեանքին մէկ Հակասականը գտ ներ ունենալ, կազմել թատերական խում բեր եւ
բարքերը ։ Մ թնչել իսկ ե ը կը որ դա կան անձնաւո բու- նելու , արտաքին երէւո քթի տակ էականը տես ֊ տալ շինիչ ներկայացումներ , զգուշանալ թրքական
թիւննեըը գծագըուսած են ո՚յփոփ, պայծառ : նե լու ձգտ՛ում ը՝ ՛հեմիրճեանի ստեղծագոբծութե ան գռեՀիկ երդերէ եւ պարերէ եւ վերջապէս խուսա–
<ձՎ–աըդանանք»ը Ղ՝եմի բճեանւի ստեղծագո բ - բնորոշ գիծերէն մէկն է , .ոբ նո յն պա ր զո ւ— վ՚իլ աւելորգ խճողոսէներէ , ՛որոնք կրնան ձանձ -
ծութեան գագաթն է ։ Առ այմմ առակէն Հատորը թեամբ Հանդէս կուգայ անոր արձակին մէկ ։ բոյթ պատճառել :
լ ո յ ս է տեսած ։ Երկրորդ Հատորը, որուն մէկ նկա– 1916^՜^ սկսեալ գրած է պատմուածքնեբ , աւե Որո շահ է բնդՀ . արշաւի սկսիլ 1946 47 չըՐ–
բագբուած է Աւաբա յր ի ճակատ ամ արտը , լո յս կը լի ճիշտ՝ գեղաբուեստական ա կն ա բ կն ե բ , որոնց Լանին միութեան ան գամն ե րու թիւը 21004* –ա ո
տեսնէ մօտեբս * մ էկ կը ձգտի ի յա յտ բերել , գտնել մ աբդկա յին նուաղն 2500/» բարձրացնելու Համար։ Երիտասարդ
Ղ* * Ղ՝եմիրճեանի պատմական լաւագոյն ^սառե Հոգիի գաղտնարանները : Մ արգկային բնաւո բու - ումեր առնել մասնաճիլղերէն ներն եւ առաւելա -
րէն մէկն է «Երկիր Հայրենին» , գո բ դրուած– կ թեան մէկ զինքր Հ ետաքբքրոգբ մ իայն ա յն ՚ըն՚դ– Գ՚՚յն չափով օգտոլելոլ Համար անոնց ուժերէն
\Չ37ին ։ Ատիկա առակին սովետ աՀա յ պատմական Հ անուր տի պա բա յին ը չէ , ո ր նախ ո րո շուտ ծ է մի– քաջալերել զանոնք , տալով անոնց ամէն պատե –՛
խաղն է, որուն մէկ Հեղինակը կը ձգտի ըմբռնել կավա յրով , մ ամ տնակով կամ դա բ ա շր կան ով ; Հոլթիւն։ ժ՚ոզովները Հաճելի դարձնելու Համար,
եւ գե ղա ր ո ւես տ ա կան օ ր էն վերաստեղծել ա յն աղ– Տատուկ տիպարին տակ , ան կբ փնտռէ Հա Հերթական խնդի րնե րէ վերշ՝ կազմել ընկերային
բիւբնեբը, որոնց չնոբՀիլ Հայ փոքր մողովուբդը մամարդկայինը, այն 41 ր տարբեր մամանակնեբու մամ անցներ ե լ յաճախակի դասախօսութիւներ ու
կարողացաւ պաՀպանել իր մ շա կո ւթ ա յին ու ֆի եւ տարբեր պատ մ ական դէպքերու պատկանող նենալ : Կազմակերպել Հայերէն լեզուի եւ պատմու
զի քակւսն դւ յութ ք՚ւնը ։ 1հրեթէ պատանի , *հագիկԲ . մարդիկ իրարու կը կապէ։ թեան դասընթացքներ եւն • :
թագաւո րը ք*ագրատունիներո լ վեր կին շառաւիղը ՝Անոր առակին փիլիսոփայական աւանդավէպը ՞լյէրգաւլյյ-լ Համարելով մեր ազգային շաՀերու
ՍՀւիի մէկ, Հանդէս կուգա յ տատանող .ու դաւա «Ջութակը է լ սրինգը» , կը խօսի պայքարի , տեոակէտկն ամէնէն կարեւոր ձեռնարկը , պատգմ •
ճան մարդոց դէմ , առանց նկատի առնելու թէ ինչ տխրութեան , տառապանքի ե լ կեանքի ուրախս լ - մոգովը կր թելադրէ ամէն կերպով գրական վե -
դասակարգի կը պատկանին անոնք։ թեան մասին։ Տաղթողը կ՚ըլլայ Հա յ ան տ ին՝ կեան րաբերում անոր Հանդէպ .
Ուշագրաւ աշխատանք է ՛հեմ՛իրճեանի Հ^ակ քի խոըՀբդանիշը •
(յա զար» կատակն րգութիւն ը ,ո ը լեցուն է <եո զ՛՛ վէ՛ բ - Ղ՝եմ՛իրճեան գրած է շատ մը պատմուածքնեբ Գ. Գեմ իրճեանի ստեղծաղործելէն ի վեր յ՛ի
գական զուարթամտութեամբ
(հիւ֊մէւոււ) եւ որ Հե ու վիպակներ * անոր նշանաւոր պատմուածքնեըը՝ իսկա
«Աովնան սուն եւ մէկ տարի անցեր է ; Անոր ուղին
ղինակին թատերական վարպետութիւնը կը Հաս «Աւելորդը» , «ժպիտը» , ինչպէս նաեւ կան Հերոսի՝ մարդասէր , անձնուրաց , Հայրենա–
տատէ : մեծատուն»ը նուի բո լա ծ են 1915-1916^ Հայկական "էրի որոնման ոլղի% է։ Ան այդ Հերոսը գտաւ
Գեմիրճեան իր կատակերգութեան նիւթը վեր կոտորածներուն ; սթալինեան դարաշրջանին մէչ՝ եւ պատաՀական
ցուցած է «Վ^ակ ՚կազար»Հ ս յկական յայտնի Հէքեա նշանաւս բ է իբ «Ընկերները» , ուր կբ ն կա - չէ , որ անոր լաւագոյն երկերը մեր օրերուն
թէն ։ Այս նիւթի գրական մշակումը կատարած էին րագրէ քաղաքացիական պատերազմի ՀԲլ\ասի սո ստեղծուած են–.
8ովՀ * քհումանեան ե լ Ա* իսաՀակեան : Բայց ա– վետական մ ա գո ց իսկական բարեկամ ութիւն ը , ո–
ռակին անգամ Գ * Դ՛եմ՛իրճեան թատերգոլթեան րոնք վստաՀ են յաղթանակի մասոին ,պատրաստ են Ռ • ՎԱՐԴԱԶԱՐԵԱ՚Ն
վերածեց զայն եւ տուաւ անոր գեղաբուեստական իրենց կեանքը ղոՀել ո՛չ միայն Հայրենիքի , այլ
մեկնաբանութիւնը • եւ ընկերոկ Համար։
՚Աաղաբը^—, վախկոտ մարդ մըդ իըագաըձոլ* Անցեալ տաբի Հայաստանի գրական Հասարա^ ԳԵՐԱՍԱՆ Մ • ՄԱՐՈՒԹԵԱՆ Հալէպ Հասած է
թիլննեբոլ եւ Հանգամանքներու բերում ով կը կութիւնը յի շաաակեց Դերենիկ ՛հեմ իրճեանի դրա Իրանէն եւ շարք մը ներկայացումներ պիտի աայ
դառնայ Հերոս եւ նոյն իսկ թագաւոր։ Հէքեաթի կան գործուն է ութեան յիսն՚ամեակը : Լիբանանի եւ Ս "՛րիոյ Հայաշատ կեդրոններուն
Fonds A.R.A.M
