Page 147 - ARM_19-1946_04
P. 147
է 4» * & յ
չգայ ք նկատի ունենալով իբ Հիւանդութիւնը , Բալ° Լիոնէն յատկապէս Հրաւիրուած էր Օր • ^ * Հ– Մ– Ը– ՄԻ ՄՐՑՈՒՄՆԵՐԸ
անօգուտ ։ մ իա յն ՛իա շնա կցուիմ եան յո յսեր ով Տէր Պետրոսեան ( Լիո՚ն ի օփեբա յէն) , ոբուն ե ր գե
կ՚ապրիմ , ի՞նչպէս կ՚ոլզէք որ րա ց ա կա յիմ» : Կ*Ո–֊ րբ մեծապէս ոգեւորեցին նեբկանեբբ ։ Մ անա ւան գ ՏԷՍԻՆ Հ. Մ– Ը– Մ-ի պաՀեսաթ եւ Ա.
սէ՚ին ք նաեւ ••—• Անգամ ավճ-ար մ ի տար , կոմ իա Էն ԶՀՕ՛ յ֊ՆաբԴը արժանացաւ եր կա բատ եւ ծափերու ։ էսում բեբբ \,ոյեմբեբ Յիս կսյաարեւ/,ին իրենց ^ԸԳ
տեղդ կր վճարէ։ Բայց ամէնէն առաՀ ինքն էր որ Օբ * Ծ • Տէր Պետրոսեան, որուն արժէքը նոր չէ աիո յ են ա կան մրցում շ , Հ • Մ • Ը • Մ –է մարղագս՚շ–
Վ&արէրԴ*. Աինչեւ իմ մահս ես կք վճարեմ , որ կբ յայանուի , օտար արուեստին Հետեւելոփ աին վբայ։ Օտար թէ Հայ մարզասեր Հա սարա ֊
մ աՀէս վերՀ թ ո Գ կոմ իտէն վճարէ , որպէ սգի իմ Հանգեր ձ՝ կը Հանա յ պաՀ ել մեր երգեբուն ազգա կութիւԼր փա թ ա ո աՆ էր քա^աչերեչ մարղիկներրւ
անուն ս՝ ալ չսրքուի տետրակէն դ• յին շեշտը ; 0 ր ո ւան տօն ին Համ ա պա ա ա ս խ ան , մ*ամր 1.30/^ սկսաւ իւաղր մեր աաՀեստէէն եւ
Ա յս եւ ա յս թուականներէն առաՀ մ ե՜ռա ծ ըն յուռուած շեշտով , եւ բնական ապրումն երով ար հ. Տ. Օ&Բ0ՈՈ6/ Ա • խումրի գէմ; Հինգ վայրկեան
կերներ ո ւ անմ ոռանալի յիշաաակներլլ յարգեր լ. տա սան ո ւիժ իւննե ր բրի ս * Տիկի" Ա՛ Կ ի *֊մ՛ իլշլեան խազարկութե՚ւէ վերԸ Ջ«ւՀյձ< չաՀեցաւ նշանա
Համար , ամենայն «քքոց ա օնին առթիւ, % Հ. 6* Գ* (Թումանեանի Եբկրումը)% Օք • Աւաւեան (Աղալ,, կէտը, յա^ոէդաբար մինչեւ կիսաիյաղր ՚Րէչիչեան.՝
ՎիէսԻ կոմիտէի Հրաւէրով իւ ում ր մր բԼկեոներ եւ նոյ վանքր), Օբ* Ալի» Արապեան (Հայ Գբօշթն) , կեդրոնի յաււաէ՝աաաՀ՝ նշանակեց 4 եւյւ ու խաղը
Հ ամ ակիրնեբ ուխտագնացութիւն մ ք կատարեցինք Պ *Պ * Ե * Մ արա շ լե ան (Հայրենիքիս Հետ), % . Թ"– վերՀացալ 5 0 : Երկրորգ կք. սա խաղին Հա կառա -
իւրաքանչիւրին գերեզմանին վրայ, զետեզեցինք բոսեան ( Հա յ Հերոսներբ) , Վար դաս (Թալէաթի կոբղին ^անքերր աս֊լարդիւն ա\ցան ու մերոնք շա֊
մէկ մէկ փունՀ թարմ Նազիկներ։ Ընկեր Ա . Գա . սպանութիւնը) ։ Գեղեցկօրէն երգեց նաեւ Օր * Տէր Հեցան 5 նշանակէտ եւս։ քՕաղյլ վերՀացալ մերոնց
լուստեան եւ այս տ ո զերք ԳԲՈՈԲ յաԲԳա՚^քէ իսօս •֊ կոմ սեան , «Տէր կեցոդ եւ «Հովիկ Հայրենիդ ։ յաղթանակով 10 0 ։
քեբ ա ո աասա նեցին ա ւս առթ ի ւ ։ Ջերմ ծափերու մէՀ բեմ եկաւ բն կ . Գ* Իփէկ– Ժամր Յ.)5ին սկսաւ \Լ* խումրի մրցումր Ս. Տ,
\թոյն օրր ընկեր Համբիկ քԼաքաքեան
եւ իր սգ ես/ե , որ խօսեցաւ ժ ո գո վո լբ գի ն Հասկնա լի լեզու— Տէ. Ր՚ՕՈՏ/ դէմ ո բ զօրացած էր օգնական ո լձե րով :
ներՀայրր՝ 9ի Լեւոն Զիլինկիրեան ԼՌոմանէն), ով , ոգեւորուած ու Հաւատաւոր X ինչքա՛ն գեղեց ք$աղր սկսաւ Հակառակորդին բուռն յաբձակողա -
նաեւ րնկեր Ա . Գալուստեան իրենց ինքնաշարժ - կօրէն գծեց Գ ա շն ա կց ո ւթ ե ան անցեալի պատ կե րը՝ կանով Հ Տասը վարյկեան մերոնք սեղմուեցան , ու
ները սիրտ յօժար տրամ ագրեցին Վի էնէն Օ ՚ " " եր խիզախ ո լ Հարուածող; Եւ պատկերը ներկա լին,-* լետոյ մեր յառ ա Հա պա Հհ ե ր բ սկսան յարձակող ա -
թա լու եւ Հոն թաղուած մեր ընկերն ե րու գեր եզ Լ առնական , ինքնավստաՀ , իբրեւ Հաստաբուն կաղ կանի։ Ա* նշանակէտբ շաՀեցաւ Բեն իամին : Հակա
մաններր այցելելու : Մանուկեան նի , արմատ նետած ու ճիւղաւորուած Հայ ժողո ռակորդը այնքան սեղմուեցաւ որ, պաՀ մը մեր
վուրդի սրտին մէՀ։ ԱՀԷն ու ձախէն գաճաճներու վերՀապաՀներբ անոնց վերՀապաՀնեբուն գիբքե -
«ԳաչԹւսկւյ ո ւթե ա և Օդւ* արձակած նետեբբ կուգաս կբ փշրուին իր տեւե - բուն մ ԷՀ էին Հ կւ աՀա մեր կեդրոնի յ առա Հա պաՀ բ
ու Հայ ժողովուրդին
էու, Հայրենիքին ծառայե Ալեանաքեան զարկաւ Բ • նշանակէտը յ
լու պո զոլա տեւս ք կամքին գէմ ու յանդիման ; Այո ԱռաՀին կիսախաղբ վերՀացաւ 2,~–Հ)ով: Երկ -
ԿՐԸՆՈՊԼ ( Յ ա պ ա ղ ա ծ ) . ֊ Հոկտ. 27ին տօնե– առթիւ բա զգա տ ե ց Գա շնա կց ո ւթեան եւ իր Հակա բորդ կիսախաղբ աւելի կրակոտ էր ե լ ժողովոլբղբ
ցինք Գաշն ա կց ութեան Օքը ք մեծ խռձ1դավառու– ռակս բդնեբոլ բարոյականբ։ Գաշնակցութեան գէմ դա շտ բ կբ թնդացնէր : Բենիամին նշանակեց Գ ֊*
թեամր : ին չպէս մ ի Լա , ա յս անգամ ալ սրաՀը լե եզած բոլոր մատն ութեանց , քսութեանց չպատաս նշանակէտը : Վ^երՀանալուն Հագիւ Հինգ վայրկեան
ցուն էր ։ կարելի է ը"ել թէ գաղութին երեք չոր֊ խանելով , մ են^շ մեր լռութեան մ ԷՀ կր դնենք վե֊ մնացած՝ մերոնք նշանակեցին 4ւրդ եւ վեբՀին նշա
է՚ոբգբ եկած էք ,ո չ մ իա յն լսելու Գաշնակցո ւթեան Տ ա՛ն արՀամ՚աբՀանք մբ ։ Լռած ատեն մենք կբ նակէտ ր 4 — 0 ։
խօսքը , այէ մա Նա լա ն գ ^արգելու 56 տարուան մեր մ տածեն ք ճիշդ \,ազով քեցի ին պէս ,—- «Հայր , նե Հանդիսատեսներուն կբ թե լա գրենք որ բլլան
ազատագրա՛կան պայքարին յայտնի ու ակնյայտ Հե րէ՛ ասոնց , քանզի չեն գիտեր թէ ինչ կ՚ընենդ : քիչ մը լուրՀ եւ աւելի փափկանկատ X
րոսն՛երու յիշատակք ; (Երկարատեւ ծաֆեր)։ Ա յս առթիլ կրկին կբ յա յտա ր ար ենք թէ մ եր
Արգարեւ շատ չէ1 տարին մէկ անգամ ի մի Հանդէսը վերՀացալ կապ* քՕաչի ԱանուՀինե– միտքէն չանցնիր խանադարելոեւէ միութեան կամ
ԳաԼ *, ոգեկոչելու եւ եր կիւզածո ւթեամ բ խոնարՀ ե– բոլ տոՀ՝մ ա յին պարերով ։ Արեւելքի ամ բոգՀ ճո - կազմ ա կե ր պո ւթ ե ան ձեռնա ր կբ • Մեր խաոացանկբ
լու մեր անն մ ան Հեր ոսներոլ խնկելի յիշատակին խո ւթիւնբ՝ իրենց արդ ու զարդով , նաՀ ա պետա մինչեւ ապրիլ 1947 Բ.ն մեզի տուած է, ուս
ւՀեւ ։ Օրուան նախագաՀը , բնկ * Մ * Աիոլեսձե յ կան բնտանիքի ամ օ թխած նոբաՀաբսերոլ Հեզա - տի այգ միութիւններբ կամ կազմակերպութիւնն ե–
շեչւ քեց թէ Հայ ազատագրական շարժումր եւ ճկուն նազան քք՝ ի րեն ց պա ր երով : ումբին բեմի ն ԲԸ*, իրենց Հանդէսներր սաբքելէ առաՀ թ ո զ դիմեն
Հ. 3– Գ. երկու Հոմանիշներ են, եւ կարելի չէ վբայ երեւնալն իսկ կր բաւէ որ սրաՀբ թնդայ ծա Հ • Մ • Ը • Մ ՛ի վաքչոլթեան , րսի րսաւնեբու տեգի
մէկը մ իւս էն զատել, ՛որովՀետեւ Գաշնակցութիւնն փերով : Պարեցին ընդամենը վեց պար , մէկը մ իւ- չտալու Համար։ Մ ՛ ԴանիԷլէան
էր որ կրցաւ Հ ար ստաՀ ար ո ւած ժ ո զո վո ւր գին ցա սէն գեղեցիկ ու շնորՀ ա լի : Հ Մ Ը 1 Բ Ը ՄԱՐՍԷՅԼԻ ՄԷՋ
սումն ու բռնութեան գէս՞ ա Բ Գ ա Բ ընդվզումբ թըը֊ Օր * Տ * Աւաւեան ի եւ Թ * Մ արաիրոսեանի զու
ծել իր գաղափարական Հնոցին մէՀ եւ յեղափոխա գերգն ու Օր * Գ * Թ՛ոբոսեանի երկու առանձին պա ՄԱՐՍԷ8Լ Մարսէյլի արուարձաններէն Հ\ա–
կան րնգՀանուր շարժում ստեղծել ; Պատի՛ւ իրեն , րեր ր՝ արժանացան Հեր մ ծափերու : Օր • ՀոՀ ար ի– \>ՏԼ%1ՂՇի մարզական խումբբ՝՝Հբալիրած էր միութեա–
որ Հազար ու մէկ փոթորիկ անցուցած՝ այսօր ալ, կի պարն այնքան շնոբՀալի է, որ իբ մարմինի 1 բս առաՀին եւ Ը,3ւճշէ (կրասեր) խումբե բ բ բաբե -
56 տարի վերՀ՝ կր մնայ պատնէշին վբայ , մի՛շտ կեոթ ու նազելաշուք ձեւե րուն անպայման պիտի կամական խաղարկութեան մր Համար։ ԱռաՀին
առոյգ ու Հաւատաւոր * նախանձէ ին շատ մ բ ա բՀեստով սլաբուՀ իներ : խաղարկութիւն բ տեղի ունեցաւ կրտսերներու մ ի–
կոմ իտէն ու կարգագիր յանձքհ ա քում քը իրենց Պաբե բուն , Հո ւթ ա կո վ ու դա շն ա կո վ 1լ րնկե - Հ ե ւ ։ Ֆրանսական խումբլլ շատ զօրաւոր էր^ Բայ$
կարելին րրած էին Հ անգէսին յաՀողութեան Հա րանա յ էն 01 րիորզն եր Ա . ե լ Մ * Տէր-Կոմսեան եւ մեր տզաքբ ցոյց տուին ճարպիկ եւ արադ խաղար–
մար։ ր ր գե զար ո ւեստական ճոխ <ո լ խնամուած Պ– Տէր-Կոմսեա՚և : կոլթիւն մբ, շահելով \ 0 *
յայաագիրը մեծապէս գնաՀ ատուեցաւ ներ կան ե - Տ՛ամբ 7էն ՚քերՀ ժոզովուբդբ փոխագրուեցաւ Մեր առաՀին իւ ո ւմբբ վե բՀե րս բո լո բ ո վին բա
րէն , ամ էն մէկ երգ ու արտասանութիւն կր վեր– Ո 1 ֊ ր ի շ րնդարձակ սք-աՀ մբ , ուր գիոիի սեղաննե րեփոխուած էր նոր ուժերով։ Հակառակ իրենց
Հա՛նար բուռն ծափերու մէՀ\ րու շուոՀ ղո ւարճ ո լթիլքն բ շար ո ւն ակ ո Լեց ալ քի չ մ բ անփորձ խաղարկութեան , նորեկն եր ը կբ -
Վա ր ագո յրր բա ցուեշուն– բեմ ին վրայ են Նոր չես ո ւ շ գիչեբ։ ն– ՄԱՐԱՇԼԵԱ՚ե ցան շաՀիլ յաղթութիւնը ։
Ա եր ունգի տզաքն ու կապո յտ էք ա չի ԱանոլՀ ինեբը , ԱռաՀին կիսաէսաղին Ֆրանսացիները շաՀեցան
կար գա պաՀ եւ ուշագիր ; Անոնք յաՀորգաբաբ եր լ ը ւ\1Տօ<աւտա օտտ ւ բ օ ա ւ ւ տ թ6ւ–շ6բէ^օ - 3 նշանակէտ ընդդէմ \ ի , բա յց երկրորդ կի սա խա
գեցին ՀձՄԼակ Բանուորդ , ձէքաղկիր ազատդ եւ ճտտօշւտէւքտ 6Ո ւ&բրօւ՚է տ^շշ 1՚0ո§ւո6 (^6 1՚9311սշւո&էւօո զէն մեր տ զո ց կամքը ե լ ոյժը տիրապետեց ել 4
առաՀ ՆաՀ ատակդ խմ բերդն երբ , զե կա վար ու - 6է (^6 ^^^1^^6. Ր&ւ \շ թաք. ճ՞&յյ՚&ու&ո. Ըշ1. յ. Բտյ՚աո– նոր նշանակէտ շաՀե լո վ խլեցին յաղթութիւնը 5*^1 ,
թեամ բ Ե * Մ արաշյեանի ։ ոտէ 6է Շւշ., 33 ատ \^^16ոհշ, Բ&ոտ (2) : ՀյնորՀ աւո բե լի են մեր տզաքբ իրենց կարդա -
«ՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (5) Թէ ոբ այդպէս է՝ գոլ իմ տղան չես, դու - Բայց մայրս պաՀանՀում Է , որ աքաղաղբ
վախկոտ ես * * * ճարաւք լինի խմածդ կաթբ * * . գնա ես մ ո բթեմ * • •
խ Ա 8 II 8 Ի Ա 8 Ը գուբս , աչքս չտեսնի • • • - Բո կարմի՞ր աքաղաղբ * = Այո : Աե՚ղք
Անմօր ուս, անսլեխ իմ այս ԳԷՈէ~իյՐէ ԷսւԷ°ս &ունչս առայ Աւետիսի մօտ , ոք գիշերանոցով Է, ֊ Ե թ է , ասում է, մի աքաղաղ չգիտենաս
գեռ , կոտրած ատրճանակն էր իւղոտում ... մոքթել, մարդբ ի՞նչպէս պիտի մորթես • • •.
ուզում ես որ լուծէ այս խնդի բներ բ մզձաւանՀով Երբ ինձ տեսաւ, զարմացած նայեց գունատ Մարդբ՝ դիւրին է, բայց աքաղաղը՝ մի
լեցուն * * • ,իմ այս գլոլխբ որ իմը չէ*, զոր, գիտեմ , գէմ քիս ու կեցաւ Հարցական ... քիչ դժուար ... ւ։ : ին չո՞ ւ յ
մի օր պիտի թռցհ ես դպրոցում , կամ փո զո ցում Աւետիս ^ ասացի , այգ քո սեւ աչքերով Որ՛ովՀետեւ մարդբ մորթելիս , սիրտդ չսեզ–
խաղալու ժամանակ*** ի՛նչ Հաճոյք ուրիշի տա - մարդր ի ՞ ^ չ էր ասել • • • մ ուի , որով Հետե Լ գա քո թշնամին է , չես խղճա յ * *
ռապանքը տեսնելու մէՀ*՝* ^ Հազար անգամ կրկնեցի, չէ^ ասում է* բա յց խեղճ անասունին մ ո բթելիս մարդու սիրտք
Այսպէս զրուցում էի , յիմարաբար , երբ մայրս ՀձԶինւեցէք * * * եթէ ուզում էք Հարիսա ուտել . . .» ; կ՚երթայ •• .
կանչեց . չէի տեսել որ սաէնտի Ա*ԷՀ կորկոտ էր Հ^ասզացա բ * * * 1 Աւետիս , քո աքլորը դո՞ւ մորթեցիր։
ծեծում •• • Բայց, նա ի՞նչ գիտէ ոբ մենք այսօր Հարի– —- Ոչ * մեր Հարիսա^ մսով է ••*
իթնչ ես եփելու, Հարցուցի յ պիաի *ենյ ՚ Բայց՝ մայրս ասում է թէ դրամ չունենք
Հարիսա պատասիսանեց մայրս : \էա պատմութիւն կարդացած մարգ է՝** մ իս գնելու եւ յետ ո յ՝ * * * ը== 0 ետ ոյ , ի^նչ * * •
կր սիրեմ, ես Հարիսա ։ ամէն ինչ գիտէ*** գիտէ նաեւ որ Օնն ի կը փոշու Գոլ վախկոտ ես ասաց , գնա կորի ասաց « * •
Գիտեմ որ կը սիրես տղաս, այս անդամ ա– տակ թաղուած մ ի սուր ունի ... Գիտէ նաեւ որ Օն– Եո էլ քո մօտ եկայ
ւելի Համ եզ պիտի լինի ... նիկը վախկոտ է • • • Լաւ ես արել, դուն է լ մեր Հարիսան կ ու
= Ինչո՛՛ւ : Աւետիս , ճի՞շդ ես ասում » » • տես • * •
ՈրովՀետեւ ոչխարի մսով չէ ոբ պիտի եփեմ ի Հարկէ ճիշդ եմ ասում ... տեսնում ես , Բայց մեր աքազագին մեղք է չէ՛* :
այլ մեր աքաղաղի Գնւ լնիր գլուխր որ ես միէա պատրաստ եմ պաՀ ում իմ զէնքը * * * Գու այն ասա*** ի նչ եղաւ այդ սուրը :
կտքէ * * * = Երբեք ։ Ա յստեզ ծ իծաղս չկարողացա յ պաՀ ե լ՚.• կոտ– -—• Փոշիների մէՀ թաղուած կբ մնայ •.•
Ուրեմն Հարիսա չես ուտեր։ ՜։ ա օ՜ ատ ւճանւ ՝յՑէ ֊ Պէաք է իՀեցնես ու մաքքես * * •
Թոզ ոչխարի մսով լինի։ Ինչ նշանակութիւն ունի թէ կոտրած է, — Ի՞նչ անեէ ու Համ ա
Գրամ չունենք ոչխարի միս գնելու Համար։ մարդ պէտք է քաՀութիւն ունենայ գոքծածելու ** * Երբ մայրդ տեսնի թէ սրով ես զբազում ,
—- Առանց մսի թոքէ էէն ի , բայց ես աքաղաղը թոգ կոտրած էին ի .... եթէ գիտենամ կոտբածբ կարծիքր կբ փոխէ քո մասին •
չեմ մորթի * * * ֊ ֊ Վախենո՞ւմ ես .** գո րծածե լ , չկոտորածն է լ կր գործածեմ * * * մ արդ —• Բայց ես մարդ սպաննելու երբեք մտադիր
Ջգիաեմ ... բայց չեմ մորթի * * * պէտք է նախ • . • չեմ
Ես է լ Հարեւանին մորթել կբաամ . . . Աքագա՞գ մորթել գիտենա յ . . * - Գա ապացտյց չէ որ անպայման՛ մարդ պիտի
Ե ո էէ քո Հարիսան չեմ ուտի • • * ։=. ի՞նչ աքաղաղ * • • սպաննես , յիմար, դա կբ ցուցնէ որ դուն էլ մարդ
Վախկոտ * * * դեռ ուզում է Հօրբ վբէ^ը լոԼ– Աւետիս , լսէ ինձ * * * մայրս քիչ առաՀ Հա ես , զէնք ունիս , գործածել գիտես , բայց երբեք
ծեղ * . * եթէ մի աքաղաղ մոքթել չգիտես , մ աքդ րիսա էր պատրաստում •• • մտադիր չես մարգ սպաննելու*** որով թէ քո
ինչպէ՞ս պիտի մորթես * * * Շ ատ էլ լաւ է անում* ** մայրս է լ է պատ մալրբ գոՀ կք լինի եւ քո Հաւանական թշնամին * * ,
Չեմ ուզում աքաղաղը մորթել, ոբպէսղի րաստում*** Հիմա, բոէոՐ ^այրեբը Հարիսա են Հասկանո՞ւմ ես * * * եթէ թ ո յ լ տաս ոք քեզ սպան -
չվաբժուիմ մարդ մորթելու •*• պատրաստում * * . Բայց՝ պէտք է կարենալ ուտել նեն , քո տկաքութեան պատճառով, զո ւ ակամա ք
=== Պիաի մորթես** * - Ո՛՛չ*, չպիաի մորթեմ* . այդ Հարիսան * * * ԴԲա Հա՝մար՝էլ մեր սեւ աչքեր՛ով մաքդուն կբ դարձնես ոճրագործ*** աՀա թէ ինչ
Օնն ի կ , յիմ արութիւն մի արա * * . մարդը քարոզում է ոբ պէտք է զինւեյլ * * է կբ շաՀիս է եթէ սուրդ միշտ մնայ փոշու տակ* * *
Ո՛չ գ չեմ ուզում մ ո բթել* • . ՏՕ-ՐԹ– 8– ԿԻԼԻԿԵՑԻ
Fonds A.R.A.M
չգայ ք նկատի ունենալով իբ Հիւանդութիւնը , Բալ° Լիոնէն յատկապէս Հրաւիրուած էր Օր • ^ * Հ– Մ– Ը– ՄԻ ՄՐՑՈՒՄՆԵՐԸ
անօգուտ ։ մ իա յն ՛իա շնա կցուիմ եան յո յսեր ով Տէր Պետրոսեան ( Լիո՚ն ի օփեբա յէն) , ոբուն ե ր գե
կ՚ապրիմ , ի՞նչպէս կ՚ոլզէք որ րա ց ա կա յիմ» : Կ*Ո–֊ րբ մեծապէս ոգեւորեցին նեբկանեբբ ։ Մ անա ւան գ ՏԷՍԻՆ Հ. Մ– Ը– Մ-ի պաՀեսաթ եւ Ա.
սէ՚ին ք նաեւ ••—• Անգամ ավճ-ար մ ի տար , կոմ իա Էն ԶՀՕ՛ յ֊ՆաբԴը արժանացաւ եր կա բատ եւ ծափերու ։ էսում բեբբ \,ոյեմբեբ Յիս կսյաարեւ/,ին իրենց ^ԸԳ
տեղդ կր վճարէ։ Բայց ամէնէն առաՀ ինքն էր որ Օբ * Ծ • Տէր Պետրոսեան, որուն արժէքը նոր չէ աիո յ են ա կան մրցում շ , Հ • Մ • Ը • Մ –է մարղագս՚շ–
Վ&արէրԴ*. Աինչեւ իմ մահս ես կք վճարեմ , որ կբ յայանուի , օտար արուեստին Հետեւելոփ աին վբայ։ Օտար թէ Հայ մարզասեր Հա սարա ֊
մ աՀէս վերՀ թ ո Գ կոմ իտէն վճարէ , որպէ սգի իմ Հանգեր ձ՝ կը Հանա յ պաՀ ել մեր երգեբուն ազգա կութիւԼր փա թ ա ո աՆ էր քա^աչերեչ մարղիկներրւ
անուն ս՝ ալ չսրքուի տետրակէն դ• յին շեշտը ; 0 ր ո ւան տօն ին Համ ա պա ա ա ս խ ան , մ*ամր 1.30/^ սկսաւ իւաղր մեր աաՀեստէէն եւ
Ա յս եւ ա յս թուականներէն առաՀ մ ե՜ռա ծ ըն յուռուած շեշտով , եւ բնական ապրումն երով ար հ. Տ. Օ&Բ0ՈՈ6/ Ա • խումրի գէմ; Հինգ վայրկեան
կերներ ո ւ անմ ոռանալի յիշաաակներլլ յարգեր լ. տա սան ո ւիժ իւննե ր բրի ս * Տիկի" Ա՛ Կ ի *֊մ՛ իլշլեան խազարկութե՚ւէ վերԸ Ջ«ւՀյձ< չաՀեցաւ նշանա
Համար , ամենայն «քքոց ա օնին առթիւ, % Հ. 6* Գ* (Թումանեանի Եբկրումը)% Օք • Աւաւեան (Աղալ,, կէտը, յա^ոէդաբար մինչեւ կիսաիյաղր ՚Րէչիչեան.՝
ՎիէսԻ կոմիտէի Հրաւէրով իւ ում ր մր բԼկեոներ եւ նոյ վանքր), Օբ* Ալի» Արապեան (Հայ Գբօշթն) , կեդրոնի յաււաէ՝աաաՀ՝ նշանակեց 4 եւյւ ու խաղը
Հ ամ ակիրնեբ ուխտագնացութիւն մ ք կատարեցինք Պ *Պ * Ե * Մ արա շ լե ան (Հայրենիքիս Հետ), % . Թ"– վերՀացալ 5 0 : Երկրորգ կք. սա խաղին Հա կառա -
իւրաքանչիւրին գերեզմանին վրայ, զետեզեցինք բոսեան ( Հա յ Հերոսներբ) , Վար դաս (Թալէաթի կոբղին ^անքերր աս֊լարդիւն ա\ցան ու մերոնք շա֊
մէկ մէկ փունՀ թարմ Նազիկներ։ Ընկեր Ա . Գա . սպանութիւնը) ։ Գեղեցկօրէն երգեց նաեւ Օր * Տէր Հեցան 5 նշանակէտ եւս։ քՕաղյլ վերՀացալ մերոնց
լուստեան եւ այս տ ո զերք ԳԲՈՈԲ յաԲԳա՚^քէ իսօս •֊ կոմ սեան , «Տէր կեցոդ եւ «Հովիկ Հայրենիդ ։ յաղթանակով 10 0 ։
քեբ ա ո աասա նեցին ա ւս առթ ի ւ ։ Ջերմ ծափերու մէՀ բեմ եկաւ բն կ . Գ* Իփէկ– Ժամր Յ.)5ին սկսաւ \Լ* խումրի մրցումր Ս. Տ,
\թոյն օրր ընկեր Համբիկ քԼաքաքեան
եւ իր սգ ես/ե , որ խօսեցաւ ժ ո գո վո լբ գի ն Հասկնա լի լեզու— Տէ. Ր՚ՕՈՏ/ դէմ ո բ զօրացած էր օգնական ո լձե րով :
ներՀայրր՝ 9ի Լեւոն Զիլինկիրեան ԼՌոմանէն), ով , ոգեւորուած ու Հաւատաւոր X ինչքա՛ն գեղեց ք$աղր սկսաւ Հակառակորդին բուռն յաբձակողա -
նաեւ րնկեր Ա . Գալուստեան իրենց ինքնաշարժ - կօրէն գծեց Գ ա շն ա կց ո ւթ ե ան անցեալի պատ կե րը՝ կանով Հ Տասը վարյկեան մերոնք սեղմուեցան , ու
ները սիրտ յօժար տրամ ագրեցին Վի էնէն Օ ՚ " " եր խիզախ ո լ Հարուածող; Եւ պատկերը ներկա լին,-* լետոյ մեր յառ ա Հա պա Հհ ե ր բ սկսան յարձակող ա -
թա լու եւ Հոն թաղուած մեր ընկերն ե րու գեր եզ Լ առնական , ինքնավստաՀ , իբրեւ Հաստաբուն կաղ կանի։ Ա* նշանակէտբ շաՀեցաւ Բեն իամին : Հակա
մաններր այցելելու : Մանուկեան նի , արմատ նետած ու ճիւղաւորուած Հայ ժողո ռակորդը այնքան սեղմուեցաւ որ, պաՀ մը մեր
վուրդի սրտին մէՀ։ ԱՀԷն ու ձախէն գաճաճներու վերՀապաՀներբ անոնց վերՀապաՀնեբուն գիբքե -
«ԳաչԹւսկւյ ո ւթե ա և Օդւ* արձակած նետեբբ կուգաս կբ փշրուին իր տեւե - բուն մ ԷՀ էին Հ կւ աՀա մեր կեդրոնի յ առա Հա պաՀ բ
ու Հայ ժողովուրդին
էու, Հայրենիքին ծառայե Ալեանաքեան զարկաւ Բ • նշանակէտը յ
լու պո զոլա տեւս ք կամքին գէմ ու յանդիման ; Այո ԱռաՀին կիսախաղբ վերՀացաւ 2,~–Հ)ով: Երկ -
ԿՐԸՆՈՊԼ ( Յ ա պ ա ղ ա ծ ) . ֊ Հոկտ. 27ին տօնե– առթիւ բա զգա տ ե ց Գա շնա կց ո ւթեան եւ իր Հակա բորդ կիսախաղբ աւելի կրակոտ էր ե լ ժողովոլբղբ
ցինք Գաշն ա կց ութեան Օքը ք մեծ խռձ1դավառու– ռակս բդնեբոլ բարոյականբ։ Գաշնակցութեան գէմ դա շտ բ կբ թնդացնէր : Բենիամին նշանակեց Գ ֊*
թեամր : ին չպէս մ ի Լա , ա յս անգամ ալ սրաՀը լե եզած բոլոր մատն ութեանց , քսութեանց չպատաս նշանակէտը : Վ^երՀանալուն Հագիւ Հինգ վայրկեան
ցուն էր ։ կարելի է ը"ել թէ գաղութին երեք չոր֊ խանելով , մ են^շ մեր լռութեան մ ԷՀ կր դնենք վե֊ մնացած՝ մերոնք նշանակեցին 4ւրդ եւ վեբՀին նշա
է՚ոբգբ եկած էք ,ո չ մ իա յն լսելու Գաշնակցո ւթեան Տ ա՛ն արՀամ՚աբՀանք մբ ։ Լռած ատեն մենք կբ նակէտ ր 4 — 0 ։
խօսքը , այէ մա Նա լա ն գ ^արգելու 56 տարուան մեր մ տածեն ք ճիշդ \,ազով քեցի ին պէս ,—- «Հայր , նե Հանդիսատեսներուն կբ թե լա գրենք որ բլլան
ազատագրա՛կան պայքարին յայտնի ու ակնյայտ Հե րէ՛ ասոնց , քանզի չեն գիտեր թէ ինչ կ՚ընենդ : քիչ մը լուրՀ եւ աւելի փափկանկատ X
րոսն՛երու յիշատակք ; (Երկարատեւ ծաֆեր)։ Ա յս առթիլ կրկին կբ յա յտա ր ար ենք թէ մ եր
Արգարեւ շատ չէ1 տարին մէկ անգամ ի մի Հանդէսը վերՀացալ կապ* քՕաչի ԱանուՀինե– միտքէն չանցնիր խանադարելոեւէ միութեան կամ
ԳաԼ *, ոգեկոչելու եւ եր կիւզածո ւթեամ բ խոնարՀ ե– բոլ տոՀ՝մ ա յին պարերով ։ Արեւելքի ամ բոգՀ ճո - կազմ ա կե ր պո ւթ ե ան ձեռնա ր կբ • Մեր խաոացանկբ
լու մեր անն մ ան Հեր ոսներոլ խնկելի յիշատակին խո ւթիւնբ՝ իրենց արդ ու զարդով , նաՀ ա պետա մինչեւ ապրիլ 1947 Բ.ն մեզի տուած է, ուս
ւՀեւ ։ Օրուան նախագաՀը , բնկ * Մ * Աիոլեսձե յ կան բնտանիքի ամ օ թխած նոբաՀաբսերոլ Հեզա - տի այգ միութիւններբ կամ կազմակերպութիւնն ե–
շեչւ քեց թէ Հայ ազատագրական շարժումր եւ ճկուն նազան քք՝ ի րեն ց պա ր երով : ումբին բեմի ն ԲԸ*, իրենց Հանդէսներր սաբքելէ առաՀ թ ո զ դիմեն
Հ. 3– Գ. երկու Հոմանիշներ են, եւ կարելի չէ վբայ երեւնալն իսկ կր բաւէ որ սրաՀբ թնդայ ծա Հ • Մ • Ը • Մ ՛ի վաքչոլթեան , րսի րսաւնեբու տեգի
մէկը մ իւս էն զատել, ՛որովՀետեւ Գաշնակցութիւնն փերով : Պարեցին ընդամենը վեց պար , մէկը մ իւ- չտալու Համար։ Մ ՛ ԴանիԷլէան
էր որ կրցաւ Հ ար ստաՀ ար ո ւած ժ ո զո վո ւր գին ցա սէն գեղեցիկ ու շնորՀ ա լի : Հ Մ Ը 1 Բ Ը ՄԱՐՍԷՅԼԻ ՄԷՋ
սումն ու բռնութեան գէս՞ ա Բ Գ ա Բ ընդվզումբ թըը֊ Օր * Տ * Աւաւեան ի եւ Թ * Մ արաիրոսեանի զու
ծել իր գաղափարական Հնոցին մէՀ եւ յեղափոխա գերգն ու Օր * Գ * Թ՛ոբոսեանի երկու առանձին պա ՄԱՐՍԷ8Լ Մարսէյլի արուարձաններէն Հ\ա–
կան րնգՀանուր շարժում ստեղծել ; Պատի՛ւ իրեն , րեր ր՝ արժանացան Հեր մ ծափերու : Օր • ՀոՀ ար ի– \>ՏԼ%1ՂՇի մարզական խումբբ՝՝Հբալիրած էր միութեա–
որ Հազար ու մէկ փոթորիկ անցուցած՝ այսօր ալ, կի պարն այնքան շնոբՀալի է, որ իբ մարմինի 1 բս առաՀին եւ Ը,3ւճշէ (կրասեր) խումբե բ բ բաբե -
56 տարի վերՀ՝ կր մնայ պատնէշին վբայ , մի՛շտ կեոթ ու նազելաշուք ձեւե րուն անպայման պիտի կամական խաղարկութեան մր Համար։ ԱռաՀին
առոյգ ու Հաւատաւոր * նախանձէ ին շատ մ բ ա բՀեստով սլաբուՀ իներ : խաղարկութիւն բ տեղի ունեցաւ կրտսերներու մ ի–
կոմ իտէն ու կարգագիր յանձքհ ա քում քը իրենց Պաբե բուն , Հո ւթ ա կո վ ու դա շն ա կո վ 1լ րնկե - Հ ե ւ ։ Ֆրանսական խումբլլ շատ զօրաւոր էր^ Բայ$
կարելին րրած էին Հ անգէսին յաՀողութեան Հա րանա յ էն 01 րիորզն եր Ա . ե լ Մ * Տէր-Կոմսեան եւ մեր տզաքբ ցոյց տուին ճարպիկ եւ արադ խաղար–
մար։ ր ր գե զար ո ւեստական ճոխ <ո լ խնամուած Պ– Տէր-Կոմսեա՚և : կոլթիւն մբ, շահելով \ 0 *
յայաագիրը մեծապէս գնաՀ ատուեցաւ ներ կան ե - Տ՛ամբ 7էն ՚քերՀ ժոզովուբդբ փոխագրուեցաւ Մեր առաՀին իւ ո ւմբբ վե բՀե րս բո լո բ ո վին բա
րէն , ամ էն մէկ երգ ու արտասանութիւն կր վեր– Ո 1 ֊ ր ի շ րնդարձակ սք-աՀ մբ , ուր գիոիի սեղաննե րեփոխուած էր նոր ուժերով։ Հակառակ իրենց
Հա՛նար բուռն ծափերու մէՀ\ րու շուոՀ ղո ւարճ ո լթիլքն բ շար ո ւն ակ ո Լեց ալ քի չ մ բ անփորձ խաղարկութեան , նորեկն եր ը կբ -
Վա ր ագո յրր բա ցուեշուն– բեմ ին վրայ են Նոր չես ո ւ շ գիչեբ։ ն– ՄԱՐԱՇԼԵԱ՚ե ցան շաՀիլ յաղթութիւնը ։
Ա եր ունգի տզաքն ու կապո յտ էք ա չի ԱանոլՀ ինեբը , ԱռաՀին կիսաէսաղին Ֆրանսացիները շաՀեցան
կար գա պաՀ եւ ուշագիր ; Անոնք յաՀորգաբաբ եր լ ը ւ\1Տօ<աւտա օտտ ւ բ օ ա ւ ւ տ թ6ւ–շ6բէ^օ - 3 նշանակէտ ընդդէմ \ ի , բա յց երկրորդ կի սա խա
գեցին ՀձՄԼակ Բանուորդ , ձէքաղկիր ազատդ եւ ճտտօշւտէւքտ 6Ո ւ&բրօւ՚է տ^շշ 1՚0ո§ւո6 (^6 1՚9311սշւո&էւօո զէն մեր տ զո ց կամքը ե լ ոյժը տիրապետեց ել 4
առաՀ ՆաՀ ատակդ խմ բերդն երբ , զե կա վար ու - 6է (^6 ^^^1^^6. Ր&ւ \շ թաք. ճ՞&յյ՚&ու&ո. Ըշ1. յ. Բտյ՚աո– նոր նշանակէտ շաՀե լո վ խլեցին յաղթութիւնը 5*^1 ,
թեամ բ Ե * Մ արաշյեանի ։ ոտէ 6է Շւշ., 33 ատ \^^16ոհշ, Բ&ոտ (2) : ՀյնորՀ աւո բե լի են մեր տզաքբ իրենց կարդա -
«ՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (5) Թէ ոբ այդպէս է՝ գոլ իմ տղան չես, դու - Բայց մայրս պաՀանՀում Է , որ աքաղաղբ
վախկոտ ես * * * ճարաւք լինի խմածդ կաթբ * * . գնա ես մ ո բթեմ * • •
խ Ա 8 II 8 Ի Ա 8 Ը գուբս , աչքս չտեսնի • • • - Բո կարմի՞ր աքաղաղբ * = Այո : Աե՚ղք
Անմօր ուս, անսլեխ իմ այս ԳԷՈէ~իյՐէ ԷսւԷ°ս &ունչս առայ Աւետիսի մօտ , ոք գիշերանոցով Է, ֊ Ե թ է , ասում է, մի աքաղաղ չգիտենաս
գեռ , կոտրած ատրճանակն էր իւղոտում ... մոքթել, մարդբ ի՞նչպէս պիտի մորթես • • •.
ուզում ես որ լուծէ այս խնդի բներ բ մզձաւանՀով Երբ ինձ տեսաւ, զարմացած նայեց գունատ Մարդբ՝ դիւրին է, բայց աքաղաղը՝ մի
լեցուն * * • ,իմ այս գլոլխբ որ իմը չէ*, զոր, գիտեմ , գէմ քիս ու կեցաւ Հարցական ... քիչ դժուար ... ւ։ : ին չո՞ ւ յ
մի օր պիտի թռցհ ես դպրոցում , կամ փո զո ցում Աւետիս ^ ասացի , այգ քո սեւ աչքերով Որ՛ովՀետեւ մարդբ մորթելիս , սիրտդ չսեզ–
խաղալու ժամանակ*** ի՛նչ Հաճոյք ուրիշի տա - մարդր ի ՞ ^ չ էր ասել • • • մ ուի , որով Հետե Լ գա քո թշնամին է , չես խղճա յ * *
ռապանքը տեսնելու մէՀ*՝* ^ Հազար անգամ կրկնեցի, չէ^ ասում է* բա յց խեղճ անասունին մ ո բթելիս մարդու սիրտք
Այսպէս զրուցում էի , յիմարաբար , երբ մայրս ՀձԶինւեցէք * * * եթէ ուզում էք Հարիսա ուտել . . .» ; կ՚երթայ •• .
կանչեց . չէի տեսել որ սաէնտի Ա*ԷՀ կորկոտ էր Հ^ասզացա բ * * * 1 Աւետիս , քո աքլորը դո՞ւ մորթեցիր։
ծեծում •• • Բայց, նա ի՞նչ գիտէ ոբ մենք այսօր Հարի– —- Ոչ * մեր Հարիսա^ մսով է ••*
իթնչ ես եփելու, Հարցուցի յ պիաի *ենյ ՚ Բայց՝ մայրս ասում է թէ դրամ չունենք
Հարիսա պատասիսանեց մայրս : \էա պատմութիւն կարդացած մարգ է՝** մ իս գնելու եւ յետ ո յ՝ * * * ը== 0 ետ ոյ , ի^նչ * * •
կր սիրեմ, ես Հարիսա ։ ամէն ինչ գիտէ*** գիտէ նաեւ որ Օնն ի կը փոշու Գոլ վախկոտ ես ասաց , գնա կորի ասաց « * •
Գիտեմ որ կը սիրես տղաս, այս անդամ ա– տակ թաղուած մ ի սուր ունի ... Գիտէ նաեւ որ Օն– Եո էլ քո մօտ եկայ
ւելի Համ եզ պիտի լինի ... նիկը վախկոտ է • • • Լաւ ես արել, դուն է լ մեր Հարիսան կ ու
= Ինչո՛՛ւ : Աւետիս , ճի՞շդ ես ասում » » • տես • * •
ՈրովՀետեւ ոչխարի մսով չէ ոբ պիտի եփեմ ի Հարկէ ճիշդ եմ ասում ... տեսնում ես , Բայց մեր աքազագին մեղք է չէ՛* :
այլ մեր աքաղաղի Գնւ լնիր գլուխր որ ես միէա պատրաստ եմ պաՀ ում իմ զէնքը * * * Գու այն ասա*** ի նչ եղաւ այդ սուրը :
կտքէ * * * = Երբեք ։ Ա յստեզ ծ իծաղս չկարողացա յ պաՀ ե լ՚.• կոտ– -—• Փոշիների մէՀ թաղուած կբ մնայ •.•
Ուրեմն Հարիսա չես ուտեր։ ՜։ ա օ՜ ատ ւճանւ ՝յՑէ ֊ Պէաք է իՀեցնես ու մաքքես * * •
Թոզ ոչխարի մսով լինի։ Ինչ նշանակութիւն ունի թէ կոտրած է, — Ի՞նչ անեէ ու Համ ա
Գրամ չունենք ոչխարի միս գնելու Համար։ մարդ պէտք է քաՀութիւն ունենայ գոքծածելու ** * Երբ մայրդ տեսնի թէ սրով ես զբազում ,
—- Առանց մսի թոքէ էէն ի , բայց ես աքաղաղը թոգ կոտրած էին ի .... եթէ գիտենամ կոտբածբ կարծիքր կբ փոխէ քո մասին •
չեմ մորթի * * * ֊ ֊ Վախենո՞ւմ ես .** գո րծածե լ , չկոտորածն է լ կր գործածեմ * * * մ արդ —• Բայց ես մարդ սպաննելու երբեք մտադիր
Ջգիաեմ ... բայց չեմ մորթի * * * պէտք է նախ • . • չեմ
Ես է լ Հարեւանին մորթել կբաամ . . . Աքագա՞գ մորթել գիտենա յ . . * - Գա ապացտյց չէ որ անպայման՛ մարդ պիտի
Ե ո էէ քո Հարիսան չեմ ուտի • • * ։=. ի՞նչ աքաղաղ * • • սպաննես , յիմար, դա կբ ցուցնէ որ դուն էլ մարդ
Վախկոտ * * * դեռ ուզում է Հօրբ վբէ^ը լոԼ– Աւետիս , լսէ ինձ * * * մայրս քիչ առաՀ Հա ես , զէնք ունիս , գործածել գիտես , բայց երբեք
ծեղ * . * եթէ մի աքաղաղ մոքթել չգիտես , մ աքդ րիսա էր պատրաստում •• • մտադիր չես մարգ սպաննելու*** որով թէ քո
ինչպէ՞ս պիտի մորթես * * * Շ ատ էլ լաւ է անում* ** մայրս է լ է պատ մալրբ գոՀ կք լինի եւ քո Հաւանական թշնամին * * ,
Չեմ ուզում աքաղաղը մորթել, ոբպէսղի րաստում*** Հիմա, բոէոՐ ^այրեբը Հարիսա են Հասկանո՞ւմ ես * * * եթէ թ ո յ լ տաս ոք քեզ սպան -
չվաբժուիմ մարդ մորթելու •*• պատրաստում * * . Բայց՝ պէտք է կարենալ ուտել նեն , քո տկաքութեան պատճառով, զո ւ ակամա ք
=== Պիաի մորթես** * - Ո՛՛չ*, չպիաի մորթեմ* . այդ Հարիսան * * * ԴԲա Հա՝մար՝էլ մեր սեւ աչքեր՛ով մաքդուն կբ դարձնես ոճրագործ*** աՀա թէ ինչ
Օնն ի կ , յիմ արութիւն մի արա * * . մարդը քարոզում է ոբ պէտք է զինւեյլ * * է կբ շաՀիս է եթէ սուրդ միշտ մնայ փոշու տակ* * *
Ո՛չ գ չեմ ուզում մ ո բթել* • . ՏՕ-ՐԹ– 8– ԿԻԼԻԿԵՑԻ
Fonds A.R.A.M