Page 269 - \ARM_19-1946_03
P. 269
ԱՄԵՐԻԿԵԱՆ ՏԱԳՆԱՊԸ
- Փօռճճ 1925 -
Տ Շ Տ 376 286 ՆտխագաՀ թրումբն չո բեքշաքթի օր ^վերք -
Օեշշէտսւ-Բւ-օթւաէաւ-շ : Տա՛. \ « Տ Տ ծ ճ 1 Ճ Ա
17, &ւա Օտսոէտաք - Ր Ճ & 1 Տ ( 1 3 6 ) նագիբ՝^ մ բ յանձն ե ց իր առեւտրական նախարա -
761.։ ն08. 15-70 - 0. Շ. Ր. Բ»ոտ 1678-63 րին, պաՀան քելով որ արտաքին քագաքականու -
Տար. 1 0 0 0 , 6ամ՚ս. 5 0 0 , (յււաւքս. 3 0 0 » ՛ֆր., Արա աս. 1 0 ձ 8 օ Լ * թեան մաս ին չար տա յա յա ո լի ա յլեւս եւ կամ Հ րա–
մ ար ի : ՆտխագաՀ ը Ուտլըսի Հետ տեսակցելէ ա-
V6Ո^^^^^ 20 Տտրէճահռ 1946 Ո ւ ր բ ա թ 20 Ս ե պ տ ե մ բ ե ր ս աք Հ անգ ի պո ւմնեը ո ւնեցա լ ա ր տաք ին փո խ նա -
խաբարներ ՝Բլէ յթընի եւ Րոնըլտ Ոասըլի ինչպէս
եւ Պէրնըրա Պարուխի Հետ , ոբսնք բացատրեցին ի–
ԺԸ– ՏԱՐԻ - .18° ծ ա ա յ 4&06–Նոբ շրջան յ փ ւ 445 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գ Ի Ն ՝ 4 ֆ Ր բեն թէ տագնապը այնքան սուր Հանգամանք ստա
ցած է որ անիմ աստ է զիքոլմնեբ ընել «ըմ բո ստ՝%>
նբւխաբաբին ՚. Փարիզի պատուիրակութիւնն ալ եր
ԼՈԻՍԱԲԱՆԵԼ Եհ1 ՀեՏԱՊՆԳԵԼ ՕՐԸ ՕՐԻՆ կու օրէ ի վեր կր Հասկցնէ նախագաՀ ին որ եթէ
Ուալբս միքամտէ իրենց գործեբուն , ^ոլ–րէԼ բան
չի մնար իրենց , եթէ ոչ Ուոշինկթբն վերադառ -
Այս սիւնակներուն մէք Հրատարակեցինք շտաբ ՆՈՐԻՆ Հ Ի Ի Ի Հ Ե Ի նար> X Այս պայմաններուն մէք է, ուրեմն , որ ա -
–օ–
թղթակիցներու կամ պետական անձնաւորութեանց ռեւտբական նախարարբ յայտաբարեց ՀոՐեքշաբթի
Հետ մ եբ ունես ած տ ե ս ա կցո ւթ ի ւնն ե ր ո ւն մէկ — Տ ո ղ ա շ ա ր ը գ ն ա ց : Ա հ ք հ ն ա վ ա ր ը գնաց : Դի. իրիկուն թէ «յանձն կ՚առնէ Հ ր ապա ր ա կա յին կար
\մ ասբ մ իա յն ; մացի խ ա ն ո ւ թ ը փակուհցալ 15 օ ր ։ Դռնապանին ծիք չյայտնել արտաքին քագաքականութեան մա
կատուն անգամ օդափոխութեան գնաց : Գուն ոք ր սին , մինչեւ Փա բիզի խոբՀ բ դամ ո գո վին վերքանա–
օրուան կը սպասես • • .
Վերքին տա ս բ օբեբու ընթացքին , տ յս տոզերբ լԲ ։ Ուալրս երկու մամ տ ե ս ա կց ո ւթ ի ւն ունեցաւ
ունե
ս ստորագրողը բազմաթիւ տեսակս ո ւթիւենեբ էլ; ա ռ տ ո ւ մ ը ն ա մ բ ա յ ինկայ դ է պ ի հարաւ-ա. նախագաՀ ին Հետ Հ Պիտի չՀրամարի առայմմ ,
ցաւ անգլիացի , ամեբիկացի կամ ֆրանսացի քա~ բայց մամուլի ներկայացուցիչներուն Հարցումնե
օտար քա - ր ե ւ ե լ ք :
զաքագէտնեքու , ինչպէս եւ գանագան • • • Ուրեմն ա ՞ յ ս է Լ ե մ ա ն ը , ար ա յ ն ք ան կ ը յ ի – րուն պատասիսանելով , բսաւ թէ որ ել է բան չէ
գաքական կազմ ակեր պո ւթեանց ներկա յացուցի է - շեցնէ մեր քպնոլնեաց ծովը։ Աստիճան մըն ա լ ՝ փոիսած իբ տեսակէտներէն եւ պ իա ի . պաշտպանէ
ոուն Հետ ; Մեւանը։ Թէեւ լե ռ ու ձոր կայ մէկուն եւ միւսին Ա եպտեմ բեր \2ի իբ յայտարարութեան ոգին
երապոյբնհրուն միջեւ։
Մ՛եգի Հետ մամ ա գր ո ւե ց ան գի ւան ա գի տ ական մերձեցում Խ * Միութեան Հետ։ «ինչոԲլ յանկար՛ծ
ներկայացուցիչներ , կո ւս ա կց ո ւթեանց պետերը , Ուզածդ ծով չէ՞ր,— Ահաւսաիկ : ՐՈ Ո չեց իք ար տաքին քա գա քա կան ո ւթ եան մ աս ին
երեսլիո խանն եր , ծերակուտականներ , եկեզեցա - Լեոնհ՞ր ամեհի , երկնասլաց : - Դիտէ՛ մինչեւ չիսօսի^» , Հաքցուցին թգթակիցնեբբ ՚, «ի\բովՀետեւ
կանն՚եբ՝ այս վերքիսներուն կարգին Պապական որ աչքդ յոգնի : պարկեշտ մարդ եմ՝% , պատասխանեց նախարարբ ։
նո ւի բ ա կբ ։ Ջ ո ւ ր ե ^ ր հ ո ս ո ւ ն , տ ա ք ո ւ պաղ : Ը մ պ է ՛ ա ՛ յ ս ա– Երբ Հարց տբուեցալ թէ նախագաՀբ \«թնչ կբ
Գե ռ ունինք ուրիշ մամ ագրո ւթի ւննե թ յ առա խո բՀէր ա յս միքագէպին մ ասին^ , Ուալբս Հաւաս
Տ՜եսակցութիւններու կ է ն , ա յ ն ա կ է ն
քի կայ շաբթուան Համար \ էքւ ա ր ե ՜ ւ , ա ր ե ւ , ո ր ո ւ ն շ ո ղ ե ր ը կ ը թ ա փ ա ն ց ե ն տեց թէ թրումրն կբ Հաւատայ որ «խաղաղութիւ–
ա յս շա բքբ պիտ ի շար ո ւնակ ենք թո բՀրգամո գո վի նբ պիտի պաՀ պան ո ւի Խ * Միութեան Հետ :
, Հ ո կտեմ բերի կէսէնէ ետք մ ի ն չ ե ւ ե ր ա կ ն ե ր դ :
ամ բոգք տեւոզոլթեան Այլեւս մի՛ մտածեր մեծ քաղաքի ապականու Այսպէս կամ այնպէս , արտաքին նախարարբ
ո ւք ի շ մա յ ր ա քաղաքն եր այ ց ելելո լ առա քագրո լ - թեանց , համայնակուլ ժխո՛րին եւ ջզաձգոլթեանց Պրրնզ պիտի շա րուն տկէ իբոլղեղիծբա յնպէսինքկբ
թե ամբ ։ ծաւալք թ ո յ լ չի տար վ ր ա յ : Հասկնա յ յ Ամ երի կա յի մ էք Ուալբսի ե լո յթը խստ -
Գմբախտ արաբ , թերթին Անշուշտ, անշո՛ւշտ: Իսկ ո՞րն է սա դիմացի գբէն կը քննադատուի ։ ՝0՝ ո ւի ւււ կա յ Աթէնտլի , որ
որպէսղի մ անբամ ասնօրէն պատմէինք մեր լսածն՛ քաղաքը որ ամէն գիշեր նբագալոյց կը կատարէ։ պատերազմ ի քն թաց քին Մ ս ս կո ւա յի ամ եր ի կեան
ու տեսած ր , մեզի բս ուածն ու պատմուածբ : դեսպանն էր , յա յտարաբեց թէ «Ուալբս ոչ միա յն
է որ տանք մեր կրած տպա կ ա ր ծ ե ս թ ա գ ո ւ հ ի մ ը ը լ լ ա ր հ ա բ ս ն ց ո լ կ ա մ հ ա ր ս -
ք*այց անՀրամեշտ նհւոր : յանցաւոր է ազգին ու նախագաՀ ին Հանդէպ , այլեւ
ւոր ո ւթի լեն ե ր բ՝ քանի մք բառով՛. Լռզա՜ն : Միայն կէս ժամ հեռու է մէկ ավւէն օգնած է Հաւանական թշնամիի մբ յանցանք մք
Աւելորդ է յիշել թէ այս տեսակցոլթիւսներբ , որուն Համար կրնար գնդակաՀա բուի լ պատերազ
Հ* 3 * ՛իա շն ակց ո ւթե անէ մ ի ւ ս ը : ի ւ ս ա կ ա յ ն չ ե ս կ ր ն ա ր ե ր թ ա լ , ա ռ ա ն ց աբ–
որոնք տեգի 1լ ունենան մէկ գըլ~ տ օ ն ա գ բ ի : մի ատեն^ ։ Ամերիկայի մէկ ծայրէն միւսբ կբ պա–
ք՛ի ւր ո յին գիտութեամբ , կբ Հետապնդեն ճիշդ ինչպէս հագիլ կէս ժամ էր մնացած որ Հ անքեն Ուալբսի Հ րամ ա ր ո ւմ բ : ք1բեն կբ ձա յնա կ–
խտւոր նպատակ — ծ ա ն օ թ ա ց ն ե լ մ ե ր քաղաքակայն ցին միայն ձտիւակողմեան Հոսանք ները, թէեւ Ա–
դատւը , շ՛եշտել մ ե զ ի դ է մ դ ո ր ծ ա ֊ ա ծ ա՛նար դ ա յ ա ւ – Ս ե վ ո ը ի բ ա կ ա ն ա ւ թ ի ւ ն դ ա ռ ն ա ր , բայց...
— Նորե՞ն քաղաքականութիւն : պոնտականներ ը բո լո բովին Հակառակ են իր յայտ -
թի՜ւ՚նը ե ւ ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ մ ե ր պահանջ նէ րր :՛էատ նած տեսակէտներուն ։
Համեստ աշխատանք մբ ոբ կրնայ թերեւս ունենա ք — Ներողութիւն։ Րայց Փարիզ չեթնք արդէն։ •^Հ Ամերիկեան թե րթե ր բ Հրատարակեց ին ա -
իբ օգուտներ բ , երբ Ա եծեբբ բաբեՀ աճին՛ կանան ք Ն ո բ է ն հ՚եւ ի հ հ ւ : Ի բ ր ե ւ օ դ ո ւ ն ե ն ա լ ո վ պէնզինը : ո ե ւա լ՛ ա կան նաիսաբարին մէկ նամակբ, Յուլիս 23
սեղաններուն վբայ բերել մեր խնդիրը։ Մանաւանդ այն որ կը կոչուի ազգային : թուակիր եւ 1 2 էքէ բաղեացեա լ ։ Ա յս նամ ակով
կբ թուի թէ անՀ րամեշտ է, ամէնէն առա^ ո* ՎԱՀե ն*,. քտւա բա բ բ կբ թելադրէ բ նախադաՀին բանակցու–
ամէնէն աւելի , նախ մօտենալ անոնց որոնք բա - թիւննեբ կատարել, դաշեպգիբ մբ կնքելով ք$ *
ցասական գիրք բռնած են մեզի Հանդէպ եւ վա - Միութեան Հետ, Հիւլէական ում ի մասին։ ք*ր կար
բակո ւա ծ են թըքա ս իր ո ւթե ան֊ ախ տէն ։ ՑխաւԱ՛ տ ա փ առաջ ծիքով, ներկայիս աշխարՀ ի ամենամեծ խնդիրն է
ԱնՀ րամեշտ է նոյնպէս կապ Հաստատել տա - ն եր դա շն ակ յարա բե ր ո ւթի լեն եր Հ ա ս տ ատէ Մ–
բիքով կամ փո րձառութեամ
բ երիտասարդ քաղա - ՆաՀանդներուն եւ քյ * Մ ի ո ւթեան մ իքեւ ՚. ինք այս
քագէ ան ե բո լ Հետ , որովՀետեւ քսանքՀ՚ինգ տար - Նիւ Նորք Հէրրլա)ւ 19 Աեպտ– 1 8 9 Գ թ ի ւ է ն պէս կբ պատկերացնէ խնդիրը* 1, կաբելի չէ Հա
ուան մէք նո ր աՀ աս դիւանագէտներէն չատ քէէ^ՐԷ1 թուր քերբ 1լ ըսեն թէ պա յթ ո լցի կնեբ ո լ ո լրի յ մաձայնիլ Ո՚ուսերուն Հետ, ուրեմն պ-ւ ւղմ ը
լսեցին ու կարդացին մեր մասին՛. պաՀեստ մբ երեւան Հանած են Բերայի մէշ եւանխուսափելի է ։ 2. ք$ * Մ իութեան Հետ պատե
Ի^նչ կարծիք ունին մեք Գատին մասին, ամ ե՛ կ՝ւ ւաստա նեն Հւ ՛յերր Պերլինէն կբ Հաղորդեն րազմ բ աՀռելի ագէտ մբ պիտի Բէէայ մարդկու -
րի կաց ի ծերակուտականն ու ֆրանսացի եբեսփո - թէ Աեւ ՛Օ՝ ո վ ս լ ռուսական նաւատորմ ր Վ^ոսփոր պի թեան Համար* ուստի պէտք է մփքոցնեբ գտ՛նենք
խանք, անգլիացի դիւանագէտն ու իտալացի մտա տի մտնէ , եթէ Անգլիա բռնաբաբէՏաբաանէլի Նե իս ւս զա զո լիք ե ա մբ ապրելու ։ «ք՝ացո բո շ է թէ մեզի
ւորականք; Տիրական գիծ մբ կայ յայտնուած տե ղուցն երբ ւ Գիտել կը տրուի թէ Համաձայն թուրք– եւ. ամ բողք աշխարՀ ի Համար պարտաւոր ենք վեր
սակէտներուն մէք* Ջեր պաՀ անքն երբ բուն Հայ եւռուս դաշնագրին, ռուսական բանակը կրնայ 36 քին տեսակէտն բնգունիլ ։
կական պաՀ ան քներ չեն*** մամ էն թոլբքիա մ անել , եթէ ա յս վեր քինք օգնու Յայտնի չէ թէ այս նամակբ թնչպէս ամերիկ
ԱնՀ րամեշտ է փարատել թիւրիմացութիւնբ ։ թիւն ուզէ իրմէ X - եան թերթի մբ իս մ բա գբին ձեռքն անցած է ։ թեր -
Եւ աՀա անխուսափելի Հարց՛ումը . աաա*ո**™աաաաա<>ա\Ոէաաաա*աաա ա աւաււււա^ւո թերբկբ գրեն թէ վեց պատճէններ պատրաստուած
ԱբտասաՀմանի մէկ միլիոնէն քանթ Հոգի ՄՈՍԿՈՒԱՑԻ թերթերր եւ անթելր կր մեղա - էին այս նամակէն, «ինչ որ շատ է, գազանի պաՀ–
ուելու Համարի :
կրնաք Հայրենիք վեբագար ձնել։ գրեն Անգլիան թէ 680.000 զինուոր կբ պաՀ է օտար
կուտաս ամէնէն տրամաբանական Հաշիւր։ Կբ երկիրներու մէք (50.000 Հունաստան, 40.000 ծ ֊
խօսիս ներգաղթին եւ Ափիւռքի Հայութեան խան– գիպտոս , 4 0 50.000 Ի բաք, 150 Հազար Անդր յոր Հաշտութեան. դաշԱադխԱեէը
գավառո ւթեան մասին, ել յանկարծ պատ մր առ– դանան , 50 8 0 Հազար Պ աղե ս տ ին ե ւն * ) : Նոյն
չեւգ . ագբիւբնեբուն Համ աձա յն , Ան գլի ա ցին ե ր բ թէ կբ
. կբ Հասկնաք ան շուշտ որ մեծ պետս ւթեանց թրքական Այն յանձնախումբբ որ պաշտօն ունի մշակելու
մարզեն եւ թէ կը սպառազին՛են բանտա Թրիէսթէի
շաՀերուն գէմ է Հայաստանի Հողային րնդարձա Ազատ & ր քան ին Ա աՀ մ՛ան ագրո ւթիւն բ ,
կը X «Նոր մամ տնակներէ Հանդէս բ կ՝ աղգա բա րէ նո րէն վեր քուական Հ ամ աձա յն ո ւթեան՛ մ բ չյանգե -
կս ւմբ * • . թոլբքիան պէտք է ապրի՛ * • *
ա յ ո առթիւ * «/(/ աղ աղա սէ ր ազգեբբ չեն կրնար ցաւ առքի օր, ազգ* մողովի
Աշխատէ՛ բացատրել թէ Թուրքիան Վանին , եւ կառավարիչին ի–
անտար բե բոլթեամբ գիտել օտար գինուոբնեբու ր ա ւ ա ս ււ ւթ– ե ան ց
էբզրումին կամ Պիթէիոին պէտք չո •֊նի , թէ 750000 մ աս ին ; *Լիճաբանութիւններբ
ներկայութիւնբ ոչ-թշնամի երկիրներու մէք^ :
քառ* քիլոմեթր տարածութեան մէք կբ լողայ*. Եւ տեւեցին երեք մամ, անգամ մք եւս շեշտելո՛վ մէկ
յետոյ, ի՛՛նչ անիմանալի արդարութիւն է որ մեր ՀՐԷԱԿԱՆ ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹԻՒՆԸ պիաի մաս ֊ կոգմէ Խ * Միութեան, միւս կոգմէ Անգլիո յ , Մ–
մոգովուրդբ գոՀէ իր կենսական շաՀերբ, որպէսղի նակց ի Լոնտոնի Պ1,1 զ ե՜ ս ա ին եան խոբՀ ր դամ ո դո - ՆաՀանգնեքուն եւ Ֆբանսայի միքեւ տիբոգ տա -
Թուրքիան ծաղկի ; Հազիւ թէ ականք կուտան ՚. վին, եթէ Հետեւանք տրուի ԱՀնգլիոյ Հրեայ կտգ - բակաբծ ո լթիլննեբ բ*. ԻյորՀրդային եւ Եուկոսլաւ
Ու այսպէս անվեր ք ու միաձայն առարկութիւն մ ա կե բ պո ւթե ան կողմ է եղած թելադրութեանց X պաաոլիբակոլթիւններբ կբ պաՀան քեն որ Ագգ *
մ եր արդար պաՀան քներ ուն դէմ X Գաշնակցոլթիւն բ մոզով պիտի գումարէ այսօր յ ՜ ո Գ ո ՚ Լ բ գերիշխան րէէայ , իսկ միւսները դիտել կու
•Եւ սակայն , պիտի աշխատինք , պիտի բա - Երուսաղէմի մէք եւ Հաւանական է որ նսւ պա ս տ ա լո / տան թէ քանի որ կառավարիչը պիտի նշանակո լի
ցատքենք , երբեմն ալ պիտի վիճինք , որպէսղի որո շոլ, մ մր ՛՛բ՛՛լի իբրեւ ներկա յացո ւցի չբ Միացեալ Ազգ՝երու Ապա
Հասկցնենք, անՀատապէս կամ Հաւաքաբար , թէ ՄԱՏՐԻՏԷՆ կր տեղեկացնեն թէ Ֆբանքոյի Հովութեան իյոբՀոլբդին , պէտք է իրաւասութիւն
այս մոգովուրդբ յուսաՀատ՝ել չի գիտեր : կառավարութիւնը կբ խորՀի Ա իացեալ Ազգեր ոլն ունենայ օրէնքներ առաքարկելու ։
Պիտի պաՀանքենք ոք պետռլթիւննեբբ յարգեն վճարել ա յն գում աբնե բ բ զորս Գերմ ան իա եւ ի - ԽորՀ րգամոգովին միւս յանձնա խո ւմբե բ բ բա
իրենց յանձնառոլթիւններբ, գործադրեն Ուիլսրն– ա ա լի ա փո խ տուին իրեն * գֆ՚նքը իշխանութեան ւական յառաք գտցած են ։ Վեր քացած է պոլլկարա–
եան Հայաստանի ծրագիրբ ու մեզի վեբագար ձնեն գլուխ բերելս լ Համար : Ֆրանքօ կբ պա բտի 62 մի– կան դաշնագրին քննութիւնբ , բացի երկու կէտե–
Հայկական բարձրաւանդակր : թ՛ոն սթեր լին իտալիոյ , իսկ 5 0 միլիոն Գեր - րէ , որոնց մին կբ վերաբերի պոլլկարելՀելլենա -
կ ո ւս ա կց ա կան տաբակարծութ իւնե ր չուն՚ինք մ ան ի ո յ * կան ս աՀմ տնագլուխ ին ; Զինուորական յանձնա -
ա յս Հ իմնական պաՀան քին մ ասին : ԱՆԳԼԻՈՅ Ա– ԴԱՀԻՃԸ Եւրոպա ղրկուեցաւ խումբն է ոբ պիտի վճռէ թէ Յունաստան պէտք
ԱնացոԽր՛ գաԲցհբԲԳ՛ սյին Հ ա ւաստանք ՛եւ արտասաՀմանի մասնաւոր առաքելութեամբ։ կբ կարծուի թէ ունթ սահ մ անագծի փոփոխմ ան , իբ ա պաՀ ո վու -
իրաւական տէրերն արեւմտեան
են խնդիր ր կապ ուն ի Ն ի ւր րն պէ բ կի ամ բա ս տ ան ե ա լ - թեան Համար ։ Բանաձեւի մբ քուէարկութեան ա-
Հայաստանի Հ ո գե ր ո ւն : ^ նե բուն Հետ ։ Ա պառազէն գինուս բներ գիչեր ցերեկ տեն , խո րՀ րգա յին պատուիրակբ գիտել տուաւ թէ
Այս կէտն է որ կբ բացատրէ Գա էակցութեան Հսկոգոլթիւն կբ կատարեն Նիւրընպէրկի ատեա Ֆրանսա իրաւունք չունի ք"ւէ տալու, քանի որ
ներկայացուցիչը օտար քառաքազյէտներոլն, իր նին թարգմաններուն բևակա բաններ ուն առքեւ , պատերազմած չէ Պ " ւլ1լա ր ի ո յ Հետ։
բոլոր տեսակցութիւներուն մէք՛. որպէսղի որ եւ է գաղտնիք դուրս էելլէ դատաւոր–
ՎԻՐԱՅՐ նե րու իա րՀ ր զա կց ո ւթ ե ան ց մասին։ (ԼոՆյւեոոՆ շար^Օ֊ակոՆթիւն^ կարդալ դ. է յ )
Fonds A.R.A.M
- Փօռճճ 1925 -
Տ Շ Տ 376 286 ՆտխագաՀ թրումբն չո բեքշաքթի օր ^վերք -
Օեշշէտսւ-Բւ-օթւաէաւ-շ : Տա՛. \ « Տ Տ ծ ճ 1 Ճ Ա
17, &ւա Օտսոէտաք - Ր Ճ & 1 Տ ( 1 3 6 ) նագիբ՝^ մ բ յանձն ե ց իր առեւտրական նախարա -
761.։ ն08. 15-70 - 0. Շ. Ր. Բ»ոտ 1678-63 րին, պաՀան քելով որ արտաքին քագաքականու -
Տար. 1 0 0 0 , 6ամ՚ս. 5 0 0 , (յււաւքս. 3 0 0 » ՛ֆր., Արա աս. 1 0 ձ 8 օ Լ * թեան մաս ին չար տա յա յա ո լի ա յլեւս եւ կամ Հ րա–
մ ար ի : ՆտխագաՀ ը Ուտլըսի Հետ տեսակցելէ ա-
V6Ո^^^^^ 20 Տտրէճահռ 1946 Ո ւ ր բ ա թ 20 Ս ե պ տ ե մ բ ե ր ս աք Հ անգ ի պո ւմնեը ո ւնեցա լ ա ր տաք ին փո խ նա -
խաբարներ ՝Բլէ յթընի եւ Րոնըլտ Ոասըլի ինչպէս
եւ Պէրնըրա Պարուխի Հետ , ոբսնք բացատրեցին ի–
ԺԸ– ՏԱՐԻ - .18° ծ ա ա յ 4&06–Նոբ շրջան յ փ ւ 445 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գ Ի Ն ՝ 4 ֆ Ր բեն թէ տագնապը այնքան սուր Հանգամանք ստա
ցած է որ անիմ աստ է զիքոլմնեբ ընել «ըմ բո ստ՝%>
նբւխաբաբին ՚. Փարիզի պատուիրակութիւնն ալ եր
ԼՈԻՍԱԲԱՆԵԼ Եհ1 ՀեՏԱՊՆԳԵԼ ՕՐԸ ՕՐԻՆ կու օրէ ի վեր կր Հասկցնէ նախագաՀ ին որ եթէ
Ուալբս միքամտէ իրենց գործեբուն , ^ոլ–րէԼ բան
չի մնար իրենց , եթէ ոչ Ուոշինկթբն վերադառ -
Այս սիւնակներուն մէք Հրատարակեցինք շտաբ ՆՈՐԻՆ Հ Ի Ի Ի Հ Ե Ի նար> X Այս պայմաններուն մէք է, ուրեմն , որ ա -
–օ–
թղթակիցներու կամ պետական անձնաւորութեանց ռեւտբական նախարարբ յայտաբարեց ՀոՐեքշաբթի
Հետ մ եբ ունես ած տ ե ս ա կցո ւթ ի ւնն ե ր ո ւն մէկ — Տ ո ղ ա շ ա ր ը գ ն ա ց : Ա հ ք հ ն ա վ ա ր ը գնաց : Դի. իրիկուն թէ «յանձն կ՚առնէ Հ ր ապա ր ա կա յին կար
\մ ասբ մ իա յն ; մացի խ ա ն ո ւ թ ը փակուհցալ 15 օ ր ։ Դռնապանին ծիք չյայտնել արտաքին քագաքականութեան մա
կատուն անգամ օդափոխութեան գնաց : Գուն ոք ր սին , մինչեւ Փա բիզի խոբՀ բ դամ ո գո վին վերքանա–
օրուան կը սպասես • • .
Վերքին տա ս բ օբեբու ընթացքին , տ յս տոզերբ լԲ ։ Ուալրս երկու մամ տ ե ս ա կց ո ւթ ի ւն ունեցաւ
ունե
ս ստորագրողը բազմաթիւ տեսակս ո ւթիւենեբ էլ; ա ռ տ ո ւ մ ը ն ա մ բ ա յ ինկայ դ է պ ի հարաւ-ա. նախագաՀ ին Հետ Հ Պիտի չՀրամարի առայմմ ,
ցաւ անգլիացի , ամեբիկացի կամ ֆրանսացի քա~ բայց մամուլի ներկայացուցիչներուն Հարցումնե
օտար քա - ր ե ւ ե լ ք :
զաքագէտնեքու , ինչպէս եւ գանագան • • • Ուրեմն ա ՞ յ ս է Լ ե մ ա ն ը , ար ա յ ն ք ան կ ը յ ի – րուն պատասիսանելով , բսաւ թէ որ ել է բան չէ
գաքական կազմ ակեր պո ւթեանց ներկա յացուցի է - շեցնէ մեր քպնոլնեաց ծովը։ Աստիճան մըն ա լ ՝ փոիսած իբ տեսակէտներէն եւ պ իա ի . պաշտպանէ
ոուն Հետ ; Մեւանը։ Թէեւ լե ռ ու ձոր կայ մէկուն եւ միւսին Ա եպտեմ բեր \2ի իբ յայտարարութեան ոգին
երապոյբնհրուն միջեւ։
Մ՛եգի Հետ մամ ա գր ո ւե ց ան գի ւան ա գի տ ական մերձեցում Խ * Միութեան Հետ։ «ինչոԲլ յանկար՛ծ
ներկայացուցիչներ , կո ւս ա կց ո ւթեանց պետերը , Ուզածդ ծով չէ՞ր,— Ահաւսաիկ : ՐՈ Ո չեց իք ար տաքին քա գա քա կան ո ւթ եան մ աս ին
երեսլիո խանն եր , ծերակուտականներ , եկեզեցա - Լեոնհ՞ր ամեհի , երկնասլաց : - Դիտէ՛ մինչեւ չիսօսի^» , Հաքցուցին թգթակիցնեբբ ՚, «ի\բովՀետեւ
կանն՚եբ՝ այս վերքիսներուն կարգին Պապական որ աչքդ յոգնի : պարկեշտ մարդ եմ՝% , պատասխանեց նախարարբ ։
նո ւի բ ա կբ ։ Ջ ո ւ ր ե ^ ր հ ո ս ո ւ ն , տ ա ք ո ւ պաղ : Ը մ պ է ՛ ա ՛ յ ս ա– Երբ Հարց տբուեցալ թէ նախագաՀբ \«թնչ կբ
Գե ռ ունինք ուրիշ մամ ագրո ւթի ւննե թ յ առա խո բՀէր ա յս միքագէպին մ ասին^ , Ուալբս Հաւաս
Տ՜եսակցութիւններու կ է ն , ա յ ն ա կ է ն
քի կայ շաբթուան Համար \ էքւ ա ր ե ՜ ւ , ա ր ե ւ , ո ր ո ւ ն շ ո ղ ե ր ը կ ը թ ա փ ա ն ց ե ն տեց թէ թրումրն կբ Հաւատայ որ «խաղաղութիւ–
ա յս շա բքբ պիտ ի շար ո ւնակ ենք թո բՀրգամո գո վի նբ պիտի պաՀ պան ո ւի Խ * Միութեան Հետ :
, Հ ո կտեմ բերի կէսէնէ ետք մ ի ն չ ե ւ ե ր ա կ ն ե ր դ :
ամ բոգք տեւոզոլթեան Այլեւս մի՛ մտածեր մեծ քաղաքի ապականու Այսպէս կամ այնպէս , արտաքին նախարարբ
ո ւք ի շ մա յ ր ա քաղաքն եր այ ց ելելո լ առա քագրո լ - թեանց , համայնակուլ ժխո՛րին եւ ջզաձգոլթեանց Պրրնզ պիտի շա րուն տկէ իբոլղեղիծբա յնպէսինքկբ
թե ամբ ։ ծաւալք թ ո յ լ չի տար վ ր ա յ : Հասկնա յ յ Ամ երի կա յի մ էք Ուալբսի ե լո յթը խստ -
Գմբախտ արաբ , թերթին Անշուշտ, անշո՛ւշտ: Իսկ ո՞րն է սա դիմացի գբէն կը քննադատուի ։ ՝0՝ ո ւի ւււ կա յ Աթէնտլի , որ
որպէսղի մ անբամ ասնօրէն պատմէինք մեր լսածն՛ քաղաքը որ ամէն գիշեր նբագալոյց կը կատարէ։ պատերազմ ի քն թաց քին Մ ս ս կո ւա յի ամ եր ի կեան
ու տեսած ր , մեզի բս ուածն ու պատմուածբ : դեսպանն էր , յա յտարաբեց թէ «Ուալբս ոչ միա յն
է որ տանք մեր կրած տպա կ ա ր ծ ե ս թ ա գ ո ւ հ ի մ ը ը լ լ ա ր հ ա բ ս ն ց ո լ կ ա մ հ ա ր ս -
ք*այց անՀրամեշտ նհւոր : յանցաւոր է ազգին ու նախագաՀ ին Հանդէպ , այլեւ
ւոր ո ւթի լեն ե ր բ՝ քանի մք բառով՛. Լռզա՜ն : Միայն կէս ժամ հեռու է մէկ ավւէն օգնած է Հաւանական թշնամիի մբ յանցանք մք
Աւելորդ է յիշել թէ այս տեսակցոլթիւսներբ , որուն Համար կրնար գնդակաՀա բուի լ պատերազ
Հ* 3 * ՛իա շն ակց ո ւթե անէ մ ի ւ ս ը : ի ւ ս ա կ ա յ ն չ ե ս կ ր ն ա ր ե ր թ ա լ , ա ռ ա ն ց աբ–
որոնք տեգի 1լ ունենան մէկ գըլ~ տ օ ն ա գ բ ի : մի ատեն^ ։ Ամերիկայի մէկ ծայրէն միւսբ կբ պա–
ք՛ի ւր ո յին գիտութեամբ , կբ Հետապնդեն ճիշդ ինչպէս հագիլ կէս ժամ էր մնացած որ Հ անքեն Ուալբսի Հ րամ ա ր ո ւմ բ : ք1բեն կբ ձա յնա կ–
խտւոր նպատակ — ծ ա ն օ թ ա ց ն ե լ մ ե ր քաղաքակայն ցին միայն ձտիւակողմեան Հոսանք ները, թէեւ Ա–
դատւը , շ՛եշտել մ ե զ ի դ է մ դ ո ր ծ ա ֊ ա ծ ա՛նար դ ա յ ա ւ – Ս ե վ ո ը ի բ ա կ ա ն ա ւ թ ի ւ ն դ ա ռ ն ա ր , բայց...
— Նորե՞ն քաղաքականութիւն : պոնտականներ ը բո լո բովին Հակառակ են իր յայտ -
թի՜ւ՚նը ե ւ ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ մ ե ր պահանջ նէ րր :՛էատ նած տեսակէտներուն ։
Համեստ աշխատանք մբ ոբ կրնայ թերեւս ունենա ք — Ներողութիւն։ Րայց Փարիզ չեթնք արդէն։ •^Հ Ամերիկեան թե րթե ր բ Հրատարակեց ին ա -
իբ օգուտներ բ , երբ Ա եծեբբ բաբեՀ աճին՛ կանան ք Ն ո բ է ն հ՚եւ ի հ հ ւ : Ի բ ր ե ւ օ դ ո ւ ն ե ն ա լ ո վ պէնզինը : ո ե ւա լ՛ ա կան նաիսաբարին մէկ նամակբ, Յուլիս 23
սեղաններուն վբայ բերել մեր խնդիրը։ Մանաւանդ այն որ կը կոչուի ազգային : թուակիր եւ 1 2 էքէ բաղեացեա լ ։ Ա յս նամ ակով
կբ թուի թէ անՀ րամեշտ է, ամէնէն առա^ ո* ՎԱՀե ն*,. քտւա բա բ բ կբ թելադրէ բ նախադաՀին բանակցու–
ամէնէն աւելի , նախ մօտենալ անոնց որոնք բա - թիւննեբ կատարել, դաշեպգիբ մբ կնքելով ք$ *
ցասական գիրք բռնած են մեզի Հանդէպ եւ վա - Միութեան Հետ, Հիւլէական ում ի մասին։ ք*ր կար
բակո ւա ծ են թըքա ս իր ո ւթե ան֊ ախ տէն ։ ՑխաւԱ՛ տ ա փ առաջ ծիքով, ներկայիս աշխարՀ ի ամենամեծ խնդիրն է
ԱնՀ րամեշտ է նոյնպէս կապ Հաստատել տա - ն եր դա շն ակ յարա բե ր ո ւթի լեն եր Հ ա ս տ ատէ Մ–
բիքով կամ փո րձառութեամ
բ երիտասարդ քաղա - ՆաՀանդներուն եւ քյ * Մ ի ո ւթեան մ իքեւ ՚. ինք այս
քագէ ան ե բո լ Հետ , որովՀետեւ քսանքՀ՚ինգ տար - Նիւ Նորք Հէրրլա)ւ 19 Աեպտ– 1 8 9 Գ թ ի ւ է ն պէս կբ պատկերացնէ խնդիրը* 1, կաբելի չէ Հա
ուան մէք նո ր աՀ աս դիւանագէտներէն չատ քէէ^ՐԷ1 թուր քերբ 1լ ըսեն թէ պա յթ ո լցի կնեբ ո լ ո լրի յ մաձայնիլ Ո՚ուսերուն Հետ, ուրեմն պ-ւ ւղմ ը
լսեցին ու կարդացին մեր մասին՛. պաՀեստ մբ երեւան Հանած են Բերայի մէշ եւանխուսափելի է ։ 2. ք$ * Մ իութեան Հետ պատե
Ի^նչ կարծիք ունին մեք Գատին մասին, ամ ե՛ կ՝ւ ւաստա նեն Հւ ՛յերր Պերլինէն կբ Հաղորդեն րազմ բ աՀռելի ագէտ մբ պիտի Բէէայ մարդկու -
րի կաց ի ծերակուտականն ու ֆրանսացի եբեսփո - թէ Աեւ ՛Օ՝ ո վ ս լ ռուսական նաւատորմ ր Վ^ոսփոր պի թեան Համար* ուստի պէտք է մփքոցնեբ գտ՛նենք
խանք, անգլիացի դիւանագէտն ու իտալացի մտա տի մտնէ , եթէ Անգլիա բռնաբաբէՏաբաանէլի Նե իս ւս զա զո լիք ե ա մբ ապրելու ։ «ք՝ացո բո շ է թէ մեզի
ւորականք; Տիրական գիծ մբ կայ յայտնուած տե ղուցն երբ ւ Գիտել կը տրուի թէ Համաձայն թուրք– եւ. ամ բողք աշխարՀ ի Համար պարտաւոր ենք վեր
սակէտներուն մէք* Ջեր պաՀ անքն երբ բուն Հայ եւռուս դաշնագրին, ռուսական բանակը կրնայ 36 քին տեսակէտն բնգունիլ ։
կական պաՀ ան քներ չեն*** մամ էն թոլբքիա մ անել , եթէ ա յս վեր քինք օգնու Յայտնի չէ թէ այս նամակբ թնչպէս ամերիկ
ԱնՀ րամեշտ է փարատել թիւրիմացութիւնբ ։ թիւն ուզէ իրմէ X - եան թերթի մբ իս մ բա գբին ձեռքն անցած է ։ թեր -
Եւ աՀա անխուսափելի Հարց՛ումը . աաա*ո**™աաաաա<>ա\Ոէաաաա*աաա ա աւաււււա^ւո թերբկբ գրեն թէ վեց պատճէններ պատրաստուած
ԱբտասաՀմանի մէկ միլիոնէն քանթ Հոգի ՄՈՍԿՈՒԱՑԻ թերթերր եւ անթելր կր մեղա - էին այս նամակէն, «ինչ որ շատ է, գազանի պաՀ–
ուելու Համարի :
կրնաք Հայրենիք վեբագար ձնել։ գրեն Անգլիան թէ 680.000 զինուոր կբ պաՀ է օտար
կուտաս ամէնէն տրամաբանական Հաշիւր։ Կբ երկիրներու մէք (50.000 Հունաստան, 40.000 ծ ֊
խօսիս ներգաղթին եւ Ափիւռքի Հայութեան խան– գիպտոս , 4 0 50.000 Ի բաք, 150 Հազար Անդր յոր Հաշտութեան. դաշԱադխԱեէը
գավառո ւթեան մասին, ել յանկարծ պատ մր առ– դանան , 50 8 0 Հազար Պ աղե ս տ ին ե ւն * ) : Նոյն
չեւգ . ագբիւբնեբուն Համ աձա յն , Ան գլի ա ցին ե ր բ թէ կբ
. կբ Հասկնաք ան շուշտ որ մեծ պետս ւթեանց թրքական Այն յանձնախումբբ որ պաշտօն ունի մշակելու
մարզեն եւ թէ կը սպառազին՛են բանտա Թրիէսթէի
շաՀերուն գէմ է Հայաստանի Հողային րնդարձա Ազատ & ր քան ին Ա աՀ մ՛ան ագրո ւթիւն բ ,
կը X «Նոր մամ տնակներէ Հանդէս բ կ՝ աղգա բա րէ նո րէն վեր քուական Հ ամ աձա յն ո ւթեան՛ մ բ չյանգե -
կս ւմբ * • . թոլբքիան պէտք է ապրի՛ * • *
ա յ ո առթիւ * «/(/ աղ աղա սէ ր ազգեբբ չեն կրնար ցաւ առքի օր, ազգ* մողովի
Աշխատէ՛ բացատրել թէ Թուրքիան Վանին , եւ կառավարիչին ի–
անտար բե բոլթեամբ գիտել օտար գինուոբնեբու ր ա ւ ա ս ււ ւթ– ե ան ց
էբզրումին կամ Պիթէիոին պէտք չո •֊նի , թէ 750000 մ աս ին ; *Լիճաբանութիւններբ
ներկայութիւնբ ոչ-թշնամի երկիրներու մէք^ :
քառ* քիլոմեթր տարածութեան մէք կբ լողայ*. Եւ տեւեցին երեք մամ, անգամ մք եւս շեշտելո՛վ մէկ
յետոյ, ի՛՛նչ անիմանալի արդարութիւն է որ մեր ՀՐԷԱԿԱՆ ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹԻՒՆԸ պիաի մաս ֊ կոգմէ Խ * Միութեան, միւս կոգմէ Անգլիո յ , Մ–
մոգովուրդբ գոՀէ իր կենսական շաՀերբ, որպէսղի նակց ի Լոնտոնի Պ1,1 զ ե՜ ս ա ին եան խոբՀ ր դամ ո դո - ՆաՀանգնեքուն եւ Ֆբանսայի միքեւ տիբոգ տա -
Թուրքիան ծաղկի ; Հազիւ թէ ականք կուտան ՚. վին, եթէ Հետեւանք տրուի ԱՀնգլիոյ Հրեայ կտգ - բակաբծ ո լթիլննեբ բ*. ԻյորՀրդային եւ Եուկոսլաւ
Ու այսպէս անվեր ք ու միաձայն առարկութիւն մ ա կե բ պո ւթե ան կողմ է եղած թելադրութեանց X պաաոլիբակոլթիւններբ կբ պաՀան քեն որ Ագգ *
մ եր արդար պաՀան քներ ուն դէմ X Գաշնակցոլթիւն բ մոզով պիտի գումարէ այսօր յ ՜ ո Գ ո ՚ Լ բ գերիշխան րէէայ , իսկ միւսները դիտել կու
•Եւ սակայն , պիտի աշխատինք , պիտի բա - Երուսաղէմի մէք եւ Հաւանական է որ նսւ պա ս տ ա լո / տան թէ քանի որ կառավարիչը պիտի նշանակո լի
ցատքենք , երբեմն ալ պիտի վիճինք , որպէսղի որո շոլ, մ մր ՛՛բ՛՛լի իբրեւ ներկա յացո ւցի չբ Միացեալ Ազգ՝երու Ապա
Հասկցնենք, անՀատապէս կամ Հաւաքաբար , թէ ՄԱՏՐԻՏԷՆ կր տեղեկացնեն թէ Ֆբանքոյի Հովութեան իյոբՀոլբդին , պէտք է իրաւասութիւն
այս մոգովուրդբ յուսաՀատ՝ել չի գիտեր : կառավարութիւնը կբ խորՀի Ա իացեալ Ազգեր ոլն ունենայ օրէնքներ առաքարկելու ։
Պիտի պաՀանքենք ոք պետռլթիւննեբբ յարգեն վճարել ա յն գում աբնե բ բ զորս Գերմ ան իա եւ ի - ԽորՀ րգամոգովին միւս յանձնա խո ւմբե բ բ բա
իրենց յանձնառոլթիւններբ, գործադրեն Ուիլսրն– ա ա լի ա փո խ տուին իրեն * գֆ՚նքը իշխանութեան ւական յառաք գտցած են ։ Վեր քացած է պոլլկարա–
եան Հայաստանի ծրագիրբ ու մեզի վեբագար ձնեն գլուխ բերելս լ Համար : Ֆրանքօ կբ պա բտի 62 մի– կան դաշնագրին քննութիւնբ , բացի երկու կէտե–
Հայկական բարձրաւանդակր : թ՛ոն սթեր լին իտալիոյ , իսկ 5 0 միլիոն Գեր - րէ , որոնց մին կբ վերաբերի պոլլկարելՀելլենա -
կ ո ւս ա կց ա կան տաբակարծութ իւնե ր չուն՚ինք մ ան ի ո յ * կան ս աՀմ տնագլուխ ին ; Զինուորական յանձնա -
ա յս Հ իմնական պաՀան քին մ ասին : ԱՆԳԼԻՈՅ Ա– ԴԱՀԻՃԸ Եւրոպա ղրկուեցաւ խումբն է ոբ պիտի վճռէ թէ Յունաստան պէտք
ԱնացոԽր՛ գաԲցհբԲԳ՛ սյին Հ ա ւաստանք ՛եւ արտասաՀմանի մասնաւոր առաքելութեամբ։ կբ կարծուի թէ ունթ սահ մ անագծի փոփոխմ ան , իբ ա պաՀ ո վու -
իրաւական տէրերն արեւմտեան
են խնդիր ր կապ ուն ի Ն ի ւր րն պէ բ կի ամ բա ս տ ան ե ա լ - թեան Համար ։ Բանաձեւի մբ քուէարկութեան ա-
Հայաստանի Հ ո գե ր ո ւն : ^ նե բուն Հետ ։ Ա պառազէն գինուս բներ գիչեր ցերեկ տեն , խո րՀ րգա յին պատուիրակբ գիտել տուաւ թէ
Այս կէտն է որ կբ բացատրէ Գա էակցութեան Հսկոգոլթիւն կբ կատարեն Նիւրընպէրկի ատեա Ֆրանսա իրաւունք չունի ք"ւէ տալու, քանի որ
ներկայացուցիչը օտար քառաքազյէտներոլն, իր նին թարգմաններուն բևակա բաններ ուն առքեւ , պատերազմած չէ Պ " ւլ1լա ր ի ո յ Հետ։
բոլոր տեսակցութիւներուն մէք՛. որպէսղի որ եւ է գաղտնիք դուրս էելլէ դատաւոր–
ՎԻՐԱՅՐ նե րու իա րՀ ր զա կց ո ւթ ե ան ց մասին։ (ԼոՆյւեոոՆ շար^Օ֊ակոՆթիւն^ կարդալ դ. է յ )
Fonds A.R.A.M