Page 2 - \ARM_19-1946_03

& տւաաա

ՏովաւԱԱես ԱմատաՕի Հայաստանի Բւռժավաթեդ Օքա Ծ ո վ ի Ա ա ք ի ԽՐւդհսը

Ամաաունիի մ աՀով Հայ Հանրային ասպարէ­ (Ր - եւ. վերջին մաս) Անչոլչտ բացականերն էին որ դզզացին Տունիս

զէն 1լ անՀետանայ փորձառու, ել արժէքաւոր ուժ Հայաստանէ լա լադ ո յն բա (/ ավա յրե բէն մ էկն \6ին։ Օր– Ծովինար Տէր Պետրոսեան ոչ միայն

մ ր ֊ Հ –Ցւ-Գաշնակցութիւնը կր կորսնցնէ անձնուէր է Ջերմուկբ որ Արեւելեան Աբփաչայի վերին Հո­ նոր էր մեր չրչՆսնին Համար, այլ եւ լիուլի 1լ ա ր–

եւ վաստակաւոր ընկեր մր : վիտին մէք կբ գտնուի դ խիստ գեղանկար ձորի մբ դարացնէր Համբաւը։

Տարին նոր լրացաւ արգէն, երբ Յէրէզնոյի մէԼ մէքդ ծովու մակեբեւոյթէն 2000 մեթր բարձբոլ - Կ՛արժէ աւելի մանրամասն խօսիլ իր ձայնին

Հողին յանձնեցինք մէկ այլ գրչի մշակ, ընկ • Մ • թեան– վրայ եւ Երեւանի Հետ միացած է 205 քի - ել արուեստին մասին :

Վերածինը : Արելի եւ կեն ս ո ւնա կո ւթեան ՜Բալի– լոմեթբ երկարութեամբ խճուղիով։ Երգիչի մր արուեստ ր ուսումնասիրելու Հա ֊

ֆորնիան մեզմէ կը խլէ մէկ առ մէկ ընկերներ՚, Ջերմուկի Հանքաղբիւբներբ կբ գտնուին գե - մար նկատի սլէտք է ունենալ երկու իրողութիւն–

որոնց բացը գժուաբ թէ կարելի ըլլայ գոցել ար– աին երկու ափեբբ։ Հանքային աղբիւբներ կան ներ, 1. Աայնը, 2. Արուեստր, այսինքն երա­

տասաՀմանի ներկայ պայմաններուն մէջ–. նաեւ սաբաՀաբթի վյրայ՛՛դ ուր կբ գտնուի իսթիսու ժշտական կրթութիւնը :

Ամ ատ ունին ճտնչցայ Պ "էէս * Անցեալ պատե– Գէ՚՜ՂՐ ։ ^ՂՐէ^Բ^եբբ ունին 63 աստիճան քեբմու - Ա* Կանացի ձայները կր բաժնուին դասա–

բաղմ էն վե բք միասին եղանք որոշ կուսակցական թիւն եւ շատ Հարուստ են ածխաթթուով։ կա ր զէ 1. 0>Ոէա1էՕ, ամէնէն թաւ ձայնը,–

աշխատանքնեբոլ մէք։ Աշխատանքբ մեղ մ ւոե ր մա– Երիկամունքի դ լեարդի եւն . Հիւանդ ո ւթի / ն ն ե - յ\1տ220–Տ0ր1՚ՅՈ0, նուազ թ լ 3. Տօբաոօ,

ցուց եւ մենք պաՀ եց ինք այգ մտ եբիկ կա պշ մին­ բու Համար այս աղբիւբնեբբ օգտակար են. \՝աէն կանացի բնական ձայն որ իր կարգին կր բաժնուի.

չեւ Ամերիկա։ փ վեր Հայաստանի Առո ղքապա Հ ա կան Յանձնա - — տւ) Տօթաոօ ճաատւէւցստ, օրինակ Մելիզանգի գե­
ահ֊ բ ցոյց
Անցեալ տարի դ մի քանի ամսով ՝Բալիֆռրնիա խումբի կա տ ար րբ (Բ611շյտ տէ ^61ւտ&ոճ6), ե) Տօբաոօ ն16ւա–շտււ։&(;է«6,
թէ միասին Հետազօտութիւներ
այցելութեանս աո թիւ , 1լա լւ ե լի է ըսել օր - Լօատշ/ւ դերը; շ) Տօթւ՚շաօ 17^^^ս6, օրինակ աաւի
մէք , զոր
էինք ամ էն օր դ յաճախ իր բնակարանին գերը (Լ& ճտ Տօհաոշ), Տօթւ-տոօ 1կշւ, օրին.

նոր էր գնած եւ որ, ւն ՎյըսՀձ ռլ^էբ մ ասնաւհր տուին որ .Ջերմուկը չատ մ եհ֊ ապագայ ունի; Ն&ևաշի ղերր:
գուրգուրալ ւնռք մՍԱ :
Ջերմուկի աղբիւրներու մասին առածին ան - Ծովինարի ձայնը կը պատկանի այս վերջին
^Բ ս1՚ՐէՐ էր տունլէդ
ոչ միայն իրրեւ րնակա -՚ գամ ւՏրգ գարու պատմիչ՝ Ատեփանոս Օրբելեանը դասակարգին , այսինքն զթեթեւ սօփրանօ» , որուն
իտալացիները
րան իր եւ իր ազնիւ կնոքյշ դ այէ իբրեւ սեփակա­ կը յիչատակէ՝ ըսելով թէ Հանքային աղբիւրներու ք Օլօրաթուրա անունը կուտան–

նութիւն դ իբր Հա լալ ել քոտնաթոր ա շիւ ատ ան քի մօտ կը գտնուէր Ջերմուկ գիւղը՛– Իր «Աիսական» Հազուագիւտ ձայն մ րն է ։ Բազմաթիւ թատերա -

( աս տա կ 1 Անոր մասին խօսելու ատեն իր եւ իր յայտնի աչիատութեան մէԼ կը խօսի նաեւ ղեւոնգ կան կտորներ կան, գրուած քօլօբաթՈՆՈա ձայնե–
կեանքի բնկեբոք այդ­
խօսքերուն մ էք ,կբ տեսնէի ան - Ալի չանը , ըսելով թէ « չոքակայ գաւառներէն րու Համար , որոնք այսօր չունին իրենց թարգ­

սաՀման ինքնագոՀացում մլէ ։ Այգ տունր գնուած տեղ կուգան չատեր ր , բոլժոլելոլ եւ զբօսնելու մանները, որովՀետեւ այս ձայնը ՀետղՀետէ ֊ կր

Էր աղգային Վաստակաւոր գործիչի մր եւ իր կնո– Համ ար ^ : ԱՍՌ նախարարական նուաղի :
Հայկական խորՀ ոլբգր Օրինակներ — 1\՚1օշտււ՚է : « Լտւ Ոսէտ Ըոշհ&ոէտշ»,
քր պաււ1–1լ|ւ գործարաններու մէք թափած քբտ ին–
1945/՚5> մասնաւոր որոշումով յանձնարարեց Առող–
քուէդ ան այ յառաքացեալ տարիքի մէք։ դիշերոլան թազա Հիին դերբ, 1\4օ2&1՚է։ «Տո1^61Ո6Ոէ
ագգին չ^ապաՀական ժ ո ղո վբ գա կան Տ անձնախումբին
՛Քառասունէ աւելի երկար տարիներ յա Տշո։տս1», Պլօնաինի դերը , 0օա26էէւ : « Լսշւշ
չեղայ Հ ֊կազմել Ջերմուկ բուժավայրի գլխաւոր յատակա– Լ,Յուտ6աւօօւ՚, Շօսոօժ : «1\1ւ^ւ116», Միրէյի դերը, Օշ–
Համար գործեցի դ Հաւնոցի մր տէր հեշտ : «Լ&եաՇ», Լաքմէի ղերը եւն %
գիծր։
Երկ»յոլ տարուա ն իմ եւ կնոքս գործարանի աշխւ Արգէն սկսած են չինել օթեւան , չ^բակայան ,

՚ւնքո վ ր տունի տէր եղանք ։ փառք Ա ստուՇ՜ո I դմեր եւ Հանքային իւողովակնեբՀ Այս գործերոլ բեմագրութեան Համար թատե­
Համար երգիք մլլ ունեցանք ։ պուրակ ազբիւբներու
ծերութեան օրերուն
Գլխաւոր ծրագրին Համաձայն , բուժավայրը 800 րապետներ ը կը փնտռեն ք 0 լ 0 Ո1Ա թ– Ո Լ|ԱԱ երգչոլՀ ի–
Աւանդդ կարճատեւ եղան այգ վայելք.ի օբեբբ... մաՀճակալ
անցեա / պիտի ունենա յ որոնց 600/* ապաքինա֊– ներ որոնք գոյութիւն չունին Հ
թափառական ու տարագիր Հայեր
Պո - րաննեբոլ մէք եւ 200^ օթեւանողներու Համար։ Ու կան եբգչոլՀ ինեբ որոնք ամ էն գնով ք օլՕ–է
պատերազմէն վերք ամէն կողմէ կբ թափէին
«Ագա– Բուժավա յբի սաՀմ անագիծին մ էք պիտ ի բլլան րաթ-ՈՆրա բլլա լու Համար ճիգ կ^բնեն եւ կբ շինեն
լիս I Ասոնց Հետ ՀեղՀետէ կբ Հաւաքուէին
«\Հ$աւկա— բուժարան դ ճաչարան ել լոգարան 20 խցիկներով։ իրենց Համար «արուեստականդ ձայն մբ որ տեւա­
տամարտեան Աեբունդֆի մնացոբգնեբբ։
մ րն էբ եռու– ԱաբաՀարթի վրայ կատարուած երկրաբանական* կան չէ դ դիւրաբեկ է դ Հիւանդագին եւ Հակադե–
տամաբտ՚ֆի ձ^սՔՐ՝^ Բեբադ կեդրոն
երկրորդ Հետախուզական աշխատանքներ՚բ Հանքա քին քուրե– զարուեստական :
ղեռի ու ոգեւորութեանդ կաբելի է բսելդ
բու նոր պաշարներ մէքտեղ Հանեցին ։ Ծովի նարը պէտք չունի ճիգի : Անոր ձայնր
Աւկզյգգ * Պատ բիար քարտն մ բ ։
Հայաստանի ԱռոզքապաՀական նախարաբու - բնականօբէն քօլօրաթՈՆրա է, շատ վեր զետեղ -

«ճակատամարտկի գլուխ բ անցած եւ կուսակ— թեան բուժման ֆփզիքական մեթոտներու եւ օգա— ուած֊, որուն ստեղնաշարը կ՛ ե ր կա ր ի դ ի ւր ո ւթ ե ամ բ

ցոլթեան առաքնորդ մի քանի բնկերներ իրենց յա - փոթութեան կաճառբ մեծ աշխատանք տարած է մինչեւ ՕՕՈէւ-6-քՅ, ունենալով Հանդերձ միշտին ձայ­

ւագոյնբ կ^բնէին՝ գոՀացում տալու. Համար գաղ­ վերքին ա ա ս ր տարիներու բնթացքին դ Հայաստանի ներ, որոնց գոյութիւնը Հաստատեցինք ՀԱնտ՚ու–

թական Հայեբու բաղմապիսի պաՀանքնեբուն ։ բուժավա յբեբոլ Հնա րաւո րոլթիւննեբբ պաբղելոլ նի»ի Տօ լաս տնաւեր^ երգեցողութեամբ

Զինադադարի քանի մբ տարուան այգ կարճա­ Հ ամաբ յ Ու այգ ձայնը Համասեռ է, ամբող^ ստեղնա­

տեւ շբքանին դ Պո լիս բ կր գտնուէր Ղ՚աշնակիցնե– Ակադեմական Լ* ՏովՀաննէսեանի դ . պրոֆէ - ֊շարի ընթացքին , Հինչ1 եւ բիլբեղային :

բոլ իշխանութեան տակ : սէօբներ Ա * Մելիք Ադամ եան ի , //» . *Ի եան քեց եան ի դ /՝ • Ի՞նչ արուեստով կ՚եբգէ ան , ի՞նչպէս

Այգ օրերուն պէտք էր տեսնել ու ճանչնալ Ա– Ա * Տակոբեանի դ Գ - Մեղնիկեանի դ բժիշկներ Գ* կ արժեցնէ իբ ձայնը։

մատունին ։ Ան ոչ մ իա յն մեր շբքանի կուսակցա­ 7. եւոնգեան ի , 7. * Մ ագաթ եան ի ^ Լ* Առաքելեան ի դ Ծովի ւաբ շբքանաւարտ է ՏՀիոնի թաղապետա­

կան առաքտւոր լւն կե բ՛կեր էն էր » ա յ֊լ ել ներկայա­ Ա * Տ է գր ան ե ան է դ Մ ՚ կամենցեանի դ Բ եգլար ե ան ի , կան Երաժշտանոցէն։ Իր ամ բոզք երաժշտական

ցուցիչն էբ կուսակցութեան Ագգ * Կեդբ* Վ^աբչու– ՛Լ • Աղիկեանի ել ուրիշներու քանքեբով եւ դիտա— վարժութիւնբ կբ կայանա յ ուրեմն քանի մբ տար­

թեան մօտ* ներկայացուցիչ բազմապիսի միքկու– կան բազմաթիւ արշաւանքներու շնոբՀիւ արդէն րս ւան երաժշտական կրթութեան մբ մէք։ ԽոնաբՀ

սակցական բանակցութեանց դ ազգ* ներկայացոլ — յայտնաբեր\ուած են 150 Հանքային աղբիւր եւ ու– . պայմաններովդ չունենալով Նոյնիսկ իր աշխա -

ցհչ Գաշնակից իշխանութեանց է մանաւանդ անոնց ս ո ւմնա ս ի ր ուած անոնց յա տ կո ւթ ի ւնն եր բ ։ տութեան անՀբաժեշտ գոբօ~իքբ) դաշնակ մբ։

ամէնէն ազդեցիկին՝ Անգլիացիներու մօտ։ Վ^եր — Իրենց բուժական յատկութիւննեբով ուշագբաւ Աննպաստ պա յմ աններ կատարեալ ե րգչուՀի մբ

քապէս դ Ամատունին 0|աւ Ա111 էք արդ Ո էր յ են շարք մ բ աղբիւրնե ր դ ինչպէս Արարատ Հանքա­ ր լ լ ա լ ո լ – Համար ։

Ոբբենւէ ւնն շան խնդրի Հ աամս.տր պատա^Հաական յին աղբիւրէ՚բ ոբ Երեւանէն 48 քէ է°մ է թ ր Հ եռու է յ Բայց բնականօբէն օժտուած է ան եւ տուաւ
չէր յուղումի մր
Հայ ՛յ Ն Հ ո։ 131 ի մ բ գ իմ ո *–մբ ննկատ • կ՚ունկնդրէր Ղ՛էխաւոբ քուրի արտագրութէւնբ Հ֊աւասար՝ է օրա­ կ ււ մ ի ա աս ճշմարիտ եւ խոր արտայայտութիւն
անուկ
իր կողմէն։ Հանդարտ ու պաղարիւն՝ կան ութ միլիոն լիտբ՝է * Հանքային քուբբ ալազա - Վարդապետի «՛Ծ իրանի ձ՜առ» եւ Ա

իրեն գիմ ողբ եւ դ խնդրին տեղեկանալէ վէ՛րք–) իր նի տակէն կազով դուրս կոլգայ՚դ որու բաղա — Աղատ եան ի «Զձմեռն անցաւ եկաւ գարուն» երդերով։

ունեցած բոլոր միքոցներով կ1 աշխատէր գոՀացում դրութեան մէք կա յ բորակածին եւ ածխաթթու ։ Ուշ Հ արդէն անդրադառնա լու Համար յայտա–

տալ խնդրարկուին դ դիմելով աւլգային իշխանու– Ղ՚լխաւո բ աղբիւր ին Հս/նքա յին քուբբ 25 աստիճան ւլրէն ամէն մէկ երգին։ Տոյս ունինք որ Օր* Ծ ո՜

թեւ կց , գր, ՚յւմ ան ւմե. ւն եԼ յմ ենւ. ՚ - ր ե ք ։ Ան քեբմ ութիւն ունի եւ կբ պատկանի, քերմ ո լկն ե ր ո ւ վինաբ Կարէն Փարիզի մէք զինքբ լսելու եւ ար ժ ա–

այս ձեւով վաստկեցալ դ եւ աբգտրօբէնդ բազմա­ տիպարին ։ նաւոր կերպով գնաՀատելու աո ի թ ր պիտի տայ *

թ ի * ֊ անտ էր ան ա ի ր ա կան ազգակիցն եր ո լ երախ Ուշագրաւ են նաեւ «Ա ատ ան ի կամուբքֆ կո չ– Այս երաժշտական վայռլքբ կբ պարտինք Օր *

աիքբ։ ուած Հանքային աղբիւբներ բ որոնք յայտնի են նա­ Հ . քՒորոսեանի դ \որ դ ինչպէս մեր սիրելի եր աժ շ–

Ազգային Պատրիարքարանն անգամ յաճախ եւ Տա թեւի Հանքային աղբիւբներ անունով։ Տա– տադէտին դ 1Լաբգան Ա ա ր գի ս ե ան ի եբգաՀ անգէսիս*

Ղ՝ա շնակիցնե բու մ օտ իր գիմ ումնեբբ կբ կատարէ բ թեւ գիւղէն չորս քի լոմ եթր եւ Ղ՝ո բ ի ս էն 20 քիլո­ այս անգամ այ անվեբապաՀօրէն տրամադրեց իր

Ա՜մ ատունիի մ իքոցով ։ $)նամ ատ ա բա կան , գաղթա­ մեթր Հեռու՝ Հէանդեղոլրի մէք կբ գտնուին։ արուեստագէտի եւ աբուե ստասէ բ ի բոլոբ աշխա–

կանական դ որբախուղական Հազար ու մէկ կնճռոտ օ ա թեւ Հ տնքային աղբիւբնեբբ ալկալի - կ բ ու— տանքբդ երգաՀանգէսին յաքոզոլթեան Համար ։

Հարցեր կբ ներկայացուէին իրեն ել ինքբ մինակբ , յին-ածխաթթուի տեսակի էդ կագի, մեծ քանակու­ ՍՕՍԻ

բնական օր էն կռթն ե լո վկո ւո ա կց ո ւթե ան բաբ ո յա կան թեամբ* քեբմութիլնբ 25 աստիճան է ։

Հեղինակութեան վրայ եւ սա կակա յն դ ՕԾ՜ տուտ ծ իր Այս ազբիւբներու մուտքի մօտ կան քարէ Հին *>*–ո/՚յՀ&*>%֊ւՀ**^ ՚

անՀատական բնատուր ձիրքերովդ կբ քանաբ լու­ լոգարաններու, մնացորդներ ։ Ջուրբ կբ բուժէ յօ­ Ախտայի շրջաններու ն Հանքային աղբիւբներ ը։

ծել ամ էն Հարց կամ Հետեւանք տալ բո լոր ւլ ի - դացաւ եւ մորթի Հ ի ւան գութի ւնն եր : Գուժուելու ել կազդուբուելու Համար Հայաս­

մումնեբուն։ \յմանապէս շաՀ եկան են Աէսոլրեանֆ շբքանի տանի մէջ կարելի է յիշել Լոռին իր մեղմ կլիմա -

՛Բանի՛՛ քանի՛՛ գաղթականական ե բբաբւու - Ախուբիկ գիւղի մօտ գտնուող եւ Աիկոյեանի ել յով։ Գիւլագաբակի սոճաստանր ծ՜ովու մակերեսէն

զական խնդիրներ , որոնք /ուբք վէճի առարկա յ 1599 մեթր

էին Հւ ՚մո9 եւ Թւ ւրքնրւ միքեւ դ լուծուեցաւն ի Զինադադարի օրերուն , Պոլսո յ Ա՝ իքգաշնակ - բարձրութեան վրայ կը գտնուի , որու

նպաստ Հայերու ողբացեալ Ամ ասա ւնիի դիմում — ցա յին իշխանութեան բարդ մեքեն ա կան ո ւթի ւն բ դ տարածութիւնը 115 Հեկտար է ։ Մեծ սոճաստանին

նեբուն շնոբՀիւ ։ / Թուրքերուն փաղաքշիչ ու դիւանագէտ լեզուն դ մէջ շինուած^ է \932ին մանկական ապաքինարան

Պոլսո յ մ էք մ ենք ունէինք բաղմ աթիլ որսա - 200.000^ աւելի Հայերու յա բա բե ր ո ւթեանց 1 50 մաՀճակալով : Սոճաստանր իր Հաւասարաչափ

բաստուած մտաւորականնեբ , կուսակցական կամ Համար պէտք ունէին մարգոլ մը, որ խնդիրները ջերմաստիճանով եւ փոքր տատանոււամնգնոլեթրիուվններո >ատ

ոչ դ տարիներու բնթացքին ազգային գոբծեբոլ մէք կը Հասկնար , ունէր անՀրաժեչտ ճկունութիւնը եւ, նպաստաւոր է թոքային Հիլ

թ բծուած վարչադէտ անձեր եւ , սակայն դ ՛հաշուա­ պաՀելով Հանդերձ սկզբունքի անկաիսոլթիւնը , բուժման Համար։

կից ուժերու մ էք կա ր գա դր ո ւթ եան կարօտ կարե­ կրնար լուծում գտնել ներկայացած բարդ Հարցե– Ծաղկաձորբ նմանապէս սքանչելի կայան է, ե–

ւոր գործ՜եր 1 թէ՛ էր պատ կանած կուսակցութեան բուն; Ամատունին յաէոզԼցալ : Ըստ իս, Ամատու­ բեք կողմէն շրջապատուած֊ անտառապատ /Լոեե–

եւ թէ՛ ո՚'1'1 * իշխանութեանց կողմէ կբ յանձնուէ– նիի Պոլսո յ մէը ունեցած այգ գործոլնէոլթիլնը, բով։ Ծովու մակերեսէն 1800 մեթր բարձր է ես

անոր Հանրային աչխատանքին փառապսակը կր միացած Երեւանի 51 քի լոմ եթ ր երկայնութեամբ

ին քՕտբբերդցէ Ամատունիին ։ կոլրանապատ Հիանալի խճուղիով։ Ծաղկաձորը

Ամ ա տ ո ւն ին խօսակցին վստաՀութիւն նեբշբն–^– կազմ է : Հինէն ի վեր յայտնի է իբրեւ սքանչելի բուժա -

չոզ անկեղծ շեշտ մբ ունէր իր խօսքերուն մէք։ կբ Մ իՎկո ւսակց ական բազմաթիւ Հարցերոլ մէ^ վ ա յլւ • ամաւ։ ր զով է : Ա՝ օտակայ անտառին մէջ կան

Համոզուէիր դ լսելով ՂԷ"ՔԲՀ թէ էր խօսածէն տէրն Ամատունին կ՝րլլար մեր կ ուսակցոլթեան ներկա՜ Նարզանի տեսակի բազմաթիւ Հանքային աղբիւր­

է դ անկեղծօրէն եւ անշաՀախնդբօրէն կբ Հետապն­ յացոլցիչը ել Հարցերը կը լուծուէ ին Հանդարտ եւ ս առբ ֊> ո ււ գան մանկական խում բեր

դէ ձեոք առած էսսգէբր ; Ա"Գ * էշխտնութեան ան­ անաղմուկ, յօգուտ Հանուր ազգին; Եթէ լուծում Ախթալանը բուժման ել կազղոլրՈլե.ոլ ,աբ–

դամ չէգսք ւ նոյնէսկ Հակադաշնակցական անՀատ– ալ չստանային , կողմերը մարդավայել կերպով մաբ վայրերէն մէկն է , ծովէն \350մեթբ բտբձբու–

ներ դ կատարեալ վստաՀ ութ իւն ունէին անոր վրայ. բանակցելէ վերչ\, իրարմէ կը բաժնուէին ձեռքի թեան վրայ։ Ունի տոոլվ կչիմայ ել Հարուստ բու­

անոնց Հ ետ խօսելու , վարուելու եւ գործակցելու սեղմումնեբով ֊. սականութիւն։ Հոն ալ կայ Հանգստեան տուն 150

բնատուր յատկութիւննեբով օժտուած էր ան ։ Կ– ԹԱ՚սՏՐՃԵԱ՚ե մ աՀ ճակալով :

Fonds A.R.A.M