Page 179 - ARM_19-1946_02
P. 179
Լէ։ ր ո ա ա Օ յ ս օ ւ ա ւ ւ ո &աւււԻւաԻւ ոայշը աւրԱսրոԻ ժ ո ղ ո Վ Ը Հ Ա % Ը
8. Ը. .Տ 376.28*
0ե6շէ6ա––Ր1ՕթՈ6Աե–6 : Տա. աՏՏձճԼձԱ ճԵՒՐՈՊԱՆ ԵՐԿՈՒ-ԲԻ ՄԻ ԲԱԺՆԷէ–»
17, 8.Ա6 ետւաշտաէ - քձ&1Տ (13°)
Վ^ագը, շաբաթ՜, կը .վերսկսի չորս արտաքին
161.։ 008. 15-70 - 0. 0. Ր. Բ&հտ 1678-63
նա խա ր ա րնե ր ո ւ խորՀ չ՛ գա ժ ո զո վը , որ յետաձըգ -
Ր՝ԱԺՆ • 750, 6աւ1՝ս. 400, Արսւսաաքյյ՚ւօն 1000 ֆրանք ուած էր Մայիս \*ի ին , իբրեւ Հետեւանք ծանք ան–
Համ աձա յն ո ւթ ե ան ց : Մ է2ք"Լգա յԻ" մ ամ ուլը նո յ ս –
V^ոճ^^ժ^ 14 մՍա 1946 Ուրբաթ 14 ՅՈԻ՚եԻՍ քան յոռետես կ այս նոր խորՀրդակցութեան մա -
սին ։ Զորս նա իս ա ր ա րն ե ր ո լ փոխանորդներն ալ չեն
ԺԶ– ՏԱՐԻ ֊ – 18° Ճոո66 1*°4724–՚Նռր ՛շրջան թ ի ւ 363 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱ՚Ն ԳԻԴ՛ 3 կրցած Համաձայնիլ ել վիճելի խնդիրները կը
մնան գրեթէ նոյն վիճակին մէկ։
(ի ո զովին առակին գործը պիտի րլլ այ լսել փո
ՄՕՐ Խ 0 Ս * Ը խանորդներուն տեղեկագիրը ։ իրազեկներ կը Հա -
վրայ եւ
ՆԵՐԳԱ՚ԼԹԻ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԸ լաս ա ե ն թէ 55 խնդիրներ կան օրակարգին
Հիմնական Հարցերէն ոչ մէկու մասին Համ աձա յ -
ԱՐԻՒՆ ԿԸ ՔԱՄԵՆ (Սեփակխւն թզյտ-ակցոլթփւն «Յառակ»\ւ) նութիւն գոյացած է ։ Հետեւաբար Չորս Մեծերր
գործի պիտի սկսին այն կէտ էն ուր ձգեր էին մէկ
1 7—25 Մ ա յիս ի Երեւանի ձա յնասփիւռի Հ բա– ամիս առակ։ Հարկ է նախ լուծել երեք Հիմնական
Նամակ մ շ՝ Գայվալայէն ( 4 Յունիս) . տա կութ ի ւննե րէն կր քաղեմ Հետեւեալ տ եղե կու իսնգի բներ , բուն Հաշտութեան խորՀ ր գաժո դո վր
« ... Գերեզմաններու մէջ ապրող ուբոլական– թի ւննե րը , Ներգաղթ ի ու յա բակից աչիսատանքնե– Հրաւիրելէ առակ , I • Իտալական Հատուցումնե
ներոլ կը նմանինք : ՛Նիւթական հողը, քիչ մը ա.
զատ շարժելու դժուարութիւնը սպաննած են մեր բու շոլրկ , բա ր գե լո վ անոնց վրայ , Ա ո ւր ի աՀ ա յ եւ րու Հարցը։ 2. իտալական գաղթավայրերու խնդի
մէջ ամէն բ ա ն ։ Պատերազմը վեբջացաւ, բ ա յ ց խա–
զազոլրփլնր չգտանք : Անորոշ կամ գ ո ր շ օրեր, ա, ԼիբանանաՀայ «Հառակգիմ ական» մամուլի մաս - րը ։ 3. Թրիէսթէ ։ Թերթերը կը դըեն թէ անգլիա
ոանց հոգեկան մխիթարութեան :
նաւոր տեղեկութիւննեբը է կան ել ամերիկեան պատուիրակութեանց փոխա—
Ուսուցիչ ե մ ։ Պատկերը լրիւ է ։ Դպրոցէն
ՆԵՐԳԱՂԹՈՂՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱՐ նորգնեբը յոռետես են, որովՀետել կարելի չէ ե -
Ա այիս \5ին , կկմիածնի շբկանի կոմկուսի զած Համոզել խորՀ բ գ ա յին նա ր կա յաց ո ւց ի չ1ւե րը ,
«ռայոն»ական Լշրկանային) ժողովին մէկ , րնկեր
նո յնիսկ ե ր կր ո ր գա կան իսնգի րնե բո լ մ ասին ։
դուրս՝ հոս ու հոն կը վազեմ, մասնաւոր դասեր ՛Արբ աՀ ամ եան տեղեկութիւնն եր է տուած աբտա - ք0 ո բՀ րգաժոզովը պաշտօնապէս պիտի լ՛ացուի
գտնելու կամ դասեր տալու, որովհետեւ աոանց սաՀմանէն ներգազթոզ Հայերու ըևգունման եւ՛ վաղը , շաբաթ , ժամը 4/ին , ն ա իւ ա գա Հու թե ա մ բ Պ •
միկոցներու Պ իա ո յի որ պիտի շարունակէ բան սան ներկայա
ատոր կարելի չ է ապրիլ : Սղութիւնը հասած՜ է տեզաւորման առթիւ ձեռք առնուած
ա շխ ա տ աւո ր ո ւթ ի ւն ը , ցնել, մինչեւ նոր կառավարութեան կազմութիւնր։
ծայրագոյն չափերու • . . Սիրտ ու հոգի չմնաց։ չուբկ : էկմիածնի շբկանի
^/Հ Ան գլի ո յ ա շխատաւո բական կո ւս ա կց ո լ -
Գրելը, որ երբեմն հաճոյք էր ինծի համար, այսօր շե շտ ած է ԱրբաՀամ եան , մ եծ խ ան գա վա ո ո ւ թի ւն
անՀբաժեշտ թեան Համ աղում արին մէկ, Պ * Պէվին , արտաքին
դարձած է հոգեկան տագնապ . . .» ցոյց կուտա յ այժմէն պատրաստելու
նախարարը , երկար ճառ մը խօսելով , պաբզեց
Րայց միայն Ղ՚ավալա^՚ն Է այսպէս։ էյ լ միայն օղնո ւթի ւնները՝ ներգաղթող բաղմ ութի ւննե բ ս ւ ։
միկաղդա յին կացոլթ իւն ր ել ուղղակի կոչ մ ը ուղ
նամակագի՞րը, միե՜ւնոյն ատեն գրագէտ : Մ ինչեւ Յուլիս \ , Հարկ է 500 նոր բնակարաններ
ղեց Ապարապետ Աթալինի եւ Պ* Մոլոթովի, որ -
Եթէ հայեբէն թերթ կը կարգաք, մանաւանգ կառուցանել։ Ասկէ զատ , ՀբաՀ անգո ւած է շուտով
պէս զի «Ե ւր ո պան ե ր կո լքի չբաժն ո ւի» ։ քշուիս ան -
կը հետելիք այն թղթակցութեանդ որ կը Հ աս՛եին պատրաստել ներգաղթողներու անՀբաժեշտ կաՀ
ձագին խնդրեց որ վե րաՀա սա ատ ո լին Համ աձա յ -
բոլոր գա ղո լթնե ր էն , կրնաք լրացնել պատկերը : կա ր ա ս ին եր ը , եւ ա սլ ա Հ ովե լ անոնց Հանգ
թեաս պւ ՛յյմանները ։ II131 Ո I - ն ո ւթի ւն ը ել գործա՛կցութիւնը , այլապէս Եւբո ՜
Անհ րաժեշտ չէ օժտուած՜ բ//ա/ ւէառ երեւակա
ււ լան ուղիղ գօ՜ով մը պիտի բաժնուի Հյթէ թինէն
յութեամբ՝. Ամբող^ ողբերգութիւն մըն է որ կը
Լենինականի Շբէ\^եգրոնի զեկո յց ին Հ ամ ա - մ ին չեւ Ալպանիա ։ «Այս կերպով երկու բանակա
սարսռայ սովորական բաուեբոլ եւ տողերու մէջ : ձայն, կը Հաղոբղէ «Զարթօնք» (28 Աայիս) , տեղիներ պիտի կազմ ուին Ե ւր ո պա յի մ էկ , ին չ որ
Անձկութիւն մը, գող մը, ԲայՅ սաել տոկուն, արտասաՀմանէն ներգաղթող Հայ եղբայրներու պիտի առակնորդէ նոր պայքարի մը»։ Պ* Պէվին
յարատեւ ճիգ։ էակութիւն ։ տեղաւո րմ ան Համ ար՝ կա ռո ւց ո ւած են աբղէն 3 1 0 «պատերազմ» բառը չգործածեց , բայց ժ ո զո վր
(Լսենք քուն ր ա ո ո ւէ . , մ աբգիկ ՛իրենց երակ բնակարաններ : Յատուկ «բր ի կաղա» կազմուած է , Հասկցաւ թէ ԻսՀ (ԼԱեէ ^Լոլսէ՝ Մյս առթիւ բա —
ներն է որ կր քամեն , Հոգեպէս ել ֆիզիքապէս գի– նոր ոգելու ել լրացնելու Համար անկատար մնա - ցատրեց թէ ինք երբեք պիտի չընէ որ եւ է բան որ
մ անա լու ։ Ուսուցանելու , գործելու Համ աք ։ ցած չէնքեբը , եւ կաՀաւորելու պատրաստ բնակա կրնայ յանդի լ Եւրոպա յի բաժանում ին ։ (իոգովին
Կր մ իւ ա՛հ , կր Հեւան , րա յո կր աոկան ։ Կր քա րանները ։ Լենին ի Հ յ ՚ շ ^ ս ի " մէկ) ՛աւարտած է շի - մէկ խօսք առած էին 90 պատգամաւոր ներ, բայց
մեն ինչ որ ունին , սերունդէ սերունդ ւի ո իւ ան զ ե - նո ւթի ւն ը | 1 0 բն ակա բ անն ե ր ո լ , օժտուած ամէն Հ ազի ւ քան ի մր Հ ո դի իս օ ս՛ե ցան , վա ս ն զի թէ ժա
լու Համար թանկագին ժառանգութիւնը, Հա ձ ՜ կարգի յա րմ ա ր ութ իւննե րով, կազմ եւ պատրաստ։ մանակը կարճ ,էր եւ թէ Պ * Պէվին լիովին պաբզեց
կական Մշակոյթ ։ Բա սար կեչաբ ի մ էկ պատրաստուած են 150 բնակա կուսակցութեան ել կառավարութեան տեսակէտ -
(յ ո ւն ա ս ա ան էն անոէք Աոլրիա — Լիբանան, րաններ Հ արեւոտ , կաՀաւոբուած , բաղնիքով եւ նևբը։ (յախաբարբ գիտել տուաւ թէ անգլեւխոր -
Պազեսաին , իրաք եւ իրան։ Թեւ առէք մինչ ւ պա ր ա է զն եր ո վ : Նորաշէնի կոլխոզնե բ ը 300.000 Հ բգա յին բարեկամութեան իրական թշնամ ինեբ բ
Հի ւս ի ս այ ին կամ Հա ք ա ւա յին ԱԼմերի կա ։ կեգրո - րուբլի Հաւաքած են՝ «Նեքզազթի Ջ)ոնտ»ին Հա - անոնք են որ Խ * Մ իութեան ուժ կուաան Անդլի ով
նա ո էք այստեղ , մեք գա գութին մ էկ : մար։ Նոր Բայազիտի եւ Ա ա բ ո լիս ան ի շբկաններուն մէկ։ Այս առթիւ պատմեց թէ ի՛նք առակարկեց
Համրանքուի մարգիկ են մնաս եր , ուսուցիչ, մէկ շինուած են 800 բնակարաններ , նոյնքան ար - Ա թալին ի եւ ուրիշներու 50 տարուան դաշ՛նագիր
գրագէա , վաբժոլՀի Հ Ա՛էկ բառով՝ ուսումնական ։ գիական ու կատարեալ։ Օրուան կարգախօսն է՝ 1Լ ^էսքհ՛Է & * Մ իութեան Հ ետ , «բա յց որ եւ Է որոշ
Ծ ա զկո ցնե բ ո լ ցանց մ ր բացուեր է , նաիսնա — «շուտ եւ շատ բնակարաններ պատրաստել» , ար - պատասխան չստացաւ» ։ Յետոյ րսաւ թէ առել
կան միկոցնեբով ։ ԱաՐգԻ^Լ » ոՐ կրնային գաս տալ ժանավայել կերպով րնգունելու Համար օտարու - ա ր ա կ ան նախարարը ա ււա կա ր կած էր առեւտրական
միկնակարգ վարժարաններու մէկ , գատապար ֊ թենէ վերագարձող եղբայրները։ բանակցութիւններ կատարել , բայցՄ ո ս կո ւա չպա
տուած են Ա* ք* * Գ* սորվեցնելու սերունգի մր որ • «Թաս » գործակալութեան 23 Մայիսի մէկ տասխանեց : Վ^եբկապէս յայտարարեց թէ առա -
Հասակ նետեց «չարլսթըն»ի , «սուինկ»ի , սին է մա– գեկոյցին Համաձայն՝ «Հայաստանի մայրաքազա — կար կե ցին օզանաւա յ ին , ուղղակի Հազորգակցու -
յի կամ զօ րանոցնե բու (/–թորին մ էկ : Լ$ անձն առած քին մէկ ցաքգ կառո ւց ո լած են 700 տուներ , ներ - թիւննե բ Հաստատել Մ ոսկուայի եւ Լոնտոնի մի -
են ամէն զոՀոզութիւն , վառ պաՀելու Համար գաղթողներու Համար ։ 1 50 տուներ կա ռո ւց ո ւած կեւ , բա յց մեբժեց ին : «Երբ ձեզի պատաս խան
Հայրենի ճրագը : են Երեւանի մօտ ՝Բանաքեռ ս ար ա Հար թի ն կա լոս — չեն տար , ին չո* լ կը մեղադրէք մեզ»։ Եւ զարմանք
Զէռ վ> խոնաըՀիր այս անսպառ իսանգ ա զ ա ւո ա ն - գեղ զառիթափեբուն վբայ։ 130 տուներ ալ մեծ յա յտնեց որ մ ինչ Աթալին ի եւ Մ ո լոթովի րոլո ր
քին , թանգավառութեան եւ Հաւատքին առկեւ։ գործարաններու մօաիկ։ ինարա բոլթիւններ ը կբ ճառերը կր Հ ր ա տ ա ր ա կո լին անգլիական ամ էն
Կը կա ր գաք ամէն օր , «արտասանեց , երգեց , շա ր ո ւն ա կո լին նո յն թափով ։ թերթի մէկ, իր վերկին ճառը չապուեցաւ որ եւ է
թագաց» ։ Ա * Հայաստանի լուսաւորութեան Լկրթա - իսոբՀրղային թերթի մէկ։ «ի՛նչո*ւ ռուս ժողովուր
Բայց, օր մը օրանց 1Լ անցնիմ ձեր միտքէն, կան) նախաբար Ա. Խաչիկեան, «Զաբթօնք»ի մէկ դը պիտի չ\կրնայ գիտնա լ թէ ի՛նչ կ՝ անցնի կը դառ
Ո** վ ս ո բ ւիև ց ո ւց : Ո րո^նք են այն մ չակնեքը որ կր Հ րատաբա կած է յօգուած մ ր 1Ս • Հա յասաանի ժո - նա յ աշխարՀ ի մ էկ» է
տքնին ամէն օր , կամ շաբաթը քանի մը օր , Հա գովրգ * կրթութեան չոլբկ * Կ ր Քագեմ թիլերու խօսելով Փարիզի խորՀ ր զ աժ ո զո վ ի մ աս ին , Պ •
բաժինը (24 Մայիս)"֊ ՝
տիկ - Հատիկ սո բվեցնե լու Համ ար ա յգ ՛երգերը , Պէվին յայտարարեց . « Ջեմ գիտեր ի՚նչպէս պի
ա ը տ ա ս ան ո ւթ ի ւննե բ ը , իսազեքք ւ Բոլոր այն գիտե– 1918—1920, Հ այտս տան ունէր բնգամ էն ր 1 16 տի սա ո բա գրենք Հ ա շտ ո ւթեան գաշնագի բներ ր :
չիքներր ո բ կրնան օտարութեան մ էկ աճած սե - կրթական Հիմնարկներ , 17600 աշակերտներով։ Բա յց ոչ ոք կրնա լ մեզ յ ա ւի տ են ա պէ ս պատերազ
րունգը կապել Հա յկական կե ան քին ։ Հայրենիքին... (Իոզովուբղի 90 առ Հար իւր ր անգրագէտ էր ։ 1921 մական վիճակի մէկ պաՀել ոլրԻձ • երկիրներու
^արտասանական բա ււ ա իւ ա զ մր չէ բացատ քու— -1922 յ գպբոցնեբու թիւր բարձրացաւ 545ի , Իս^Լ Հետ։ Պէաք է ճար մը գտնել, այսպէս չի կբնա՝ր
թիւնր, Կր միս ան , իրենց արիւնը կը քամեն , աշա կերտութիւն բ՝ 68000/՛ : Այսօր , Հա՚այ.լա ստաւ շա րո ւնակո լի լ » :
Հետք մը ձգելու Համար իրենց ետին ։ ունի 1136 Դ ա Ր ո ց Ա ե ր , 263.000 աշակերտներով ։
կը մթան, կը քամեն, բայց եւ այնպէս կը տո ՈՒՐԻՇ ԼՈՒՐԵՐ \ Մին(քթի(ւ փախած Խ
կան : Հյո 1-ն չ կուտան ղսլբոց կո չո լած գարշաՀոտ Մ այիս 2\ ին Արուեստ ի Տան մէկ, Գերագոյն
խրճիթներու , աւերակ շէնքեբու , մթերանոցներու ԽորՀ»ոլբգի «գեպուտատ» Լ երեսփոխան) Հալկա - Մ ա յ ի ս 29ի Ա
կամ տաղաւարներու մէկ ՚. նո յշ Գանիէ լեան , Հա յկական արուեստի Հ՛՛՛՜Ր լ\
Զենք ուզեր մեծ բառեր գործածել , աննա - մանրամասնութիւններ Հագորգած է^ Աթալինեան
խընթաՀ ց , Հերոսակա՛ն , եւն * : Այգ բացատ րու - Ձ)բանսայի արտաքին նախարարութեան պա շ -
թիւննեբ ը վիրաւորանք մր պիտի Ըէէա յ ի ս ։ Գ* Հնգամեայ Ծրագրին առնչութեամր ։ Մ աքերու ա օն ա տ ա րնե ր էն մ էկր յա յա արարեց թէ ՝ Համ ա -
Բայց, Հարկ է բարձրաձայն Հռչակել, Ի՛ "է փ ո իս ան ա կո ւթեան մ ա ս ն ա կց ած են Արմ էն Գուլակ– ձայն ոստիկանական քեն ութ եան ց , Ե բուս ա զ էմի
պատկեր պիտի ներկայացնէին մեր գաղութները, եան , կոկանեան , ՆԼարգանեան , Բա րիսո ւզա րեան , •Մ իւֆթին Փա լ՛իզէն Հ եռացած է երկու շաբաթ ա–
եթէ չունենայինք «անձինք նուիրեալք» , ղաս տա Աբղոլթեան ել ուրիշներ։ ռակ, ամերիկեան օդանաւ մբ նստելով Օրլիի օդա
լու, բան սորվեցնելու, գրիչ շարժելու, Հոգիէ ՝/ՀԼ Ար ա ա շատ ի կոլխոզ - կո լխոզուՀ ինեբ ը ա -կայանէն եւ իկած է ԳաՀիբէ ։ Մ իւֆթին սուր իա–
Հոգի թօսելու Համար։ ւարտած են քազՀանբ 300 Հեքթար բամ ր ա կ ա ր տ ե– կան անցագիր մբ ճարած էր 1945 նոյեմբեր 28ին,
« Անշօշափելի» բաներ են ասոնք, բայց ոչ ան բու եւ 500 Հեքթար այգիներու ։ կեղծ անունով։ Օդանաւ նստած է Մայիս 2Հ)ին եւ
տեսանելի : ^^^^^^^^^Մ • ԳաՀիբէ Հասած 29 ՅՕին ։ Զգուչութեան Համար
Հա յբոնիքի ներկա յացուցիչներն անգամ զար– մօրուքն ալ ածիլած էր : Ըսաիկանական տեղեկա
մ ացան , եւ իրենց Հ իա ցումր յա յտնեց ին Ա ուրիա– ՊՈ ԼԱ Ո 3 քաղաքապետական ժողովին անգամ գրին Համաձայն , Մ իւֆթիին բարեկամները Աա
Լի բանանի մէկ , տեսնելով Հա յկական մ շակո յթին ՛ըն տրուած է Պ * *ԼաՀ բամ Կ ե սա ր ե ան : Ըն ա ր ո ւա ծ յիս 2Տին յա յաներ են թէ Հիւանդ է ։ Մարդ մը, որ
ծաղկում ր, գպբոցնեբու ցանցը եւ ուրիշ թանկա են նաեւ մէկ 3 \ ո յ ն եւ մէկ Հրեայ։ կառավարու– իրեն շատ կր նմանէր կերպարանքով եւ Հագուստ-
գին նուաճումներ ։ էք լ այս ամէնը՝ առանց սլեաա– թիւնր երկու օբինաղիծնեբ պատրաստած է , որոնց կապուստով , Մ ի՚֊ֆիէ ԻԻս բնակարանը վե բազար -
կան օժանդակութեան ։ մ էկուն արա մ ագր ութեամբ այսուՀ եաեւ գա տա - ձած է մա յիս 23 ի՛ն , անոր անձնական կառքով ։ Աս՜
Գլխարկներ բ վա՛ր, Հայկական մշակոյթին ր աններ ուն պիտի յանձն ուի թերթ փակելու ի բա - տ ի կաննե րր Համ ո ղուեր են թէ իր բնակարանը կր
անծ՜անօթ զին ոլորներն են որ կը մ էսան ի սփիւռս ւասութ իւնր , իսկ մ իւս ով պիտի լուծուի 1938^5> գտնուի , եւ երբ տասր օր դուրս չէ ելիր, չեն զար
աշխարՀ ի : կազմ ուած Մ ամ ուլի Մ ի ո ւթ ի ւն ը , ո ր պէ ս զի լբա - մացեր, քանի որ 1լենթադբէին թէ Հիւանդ է ։
ՈՈվ պիտ ի կրնար գր ի առն ել ան ոնց ամ են օր - ՂՐՈէւԱե Ր ը կարենան ագատ ըն կե ր ա կց ո ւթ ի ւնն ե ր իրականին մէկ, Միւֆթին այլեւս տուն վեբա–
եայ տառապանքն ու վաստակը : Ա յս ափերուն հիմնել : (Լուրերու շարունակոլթ-իւնը կարդայ ՛Ւ . էյ»)
աԼրայ եւ ուրիշ ամէն տեղ *
Fonds A.R.A.M
8. Ը. .Տ 376.28*
0ե6շէ6ա––Ր1ՕթՈ6Աե–6 : Տա. աՏՏձճԼձԱ ճԵՒՐՈՊԱՆ ԵՐԿՈՒ-ԲԻ ՄԻ ԲԱԺՆԷէ–»
17, 8.Ա6 ետւաշտաէ - քձ&1Տ (13°)
Վ^ագը, շաբաթ՜, կը .վերսկսի չորս արտաքին
161.։ 008. 15-70 - 0. 0. Ր. Բ&հտ 1678-63
նա խա ր ա րնե ր ո ւ խորՀ չ՛ գա ժ ո զո վը , որ յետաձըգ -
Ր՝ԱԺՆ • 750, 6աւ1՝ս. 400, Արսւսաաքյյ՚ւօն 1000 ֆրանք ուած էր Մայիս \*ի ին , իբրեւ Հետեւանք ծանք ան–
Համ աձա յն ո ւթ ե ան ց : Մ է2ք"Լգա յԻ" մ ամ ուլը նո յ ս –
V^ոճ^^ժ^ 14 մՍա 1946 Ուրբաթ 14 ՅՈԻ՚եԻՍ քան յոռետես կ այս նոր խորՀրդակցութեան մա -
սին ։ Զորս նա իս ա ր ա րն ե ր ո լ փոխանորդներն ալ չեն
ԺԶ– ՏԱՐԻ ֊ – 18° Ճոո66 1*°4724–՚Նռր ՛շրջան թ ի ւ 363 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱ՚Ն ԳԻԴ՛ 3 կրցած Համաձայնիլ ել վիճելի խնդիրները կը
մնան գրեթէ նոյն վիճակին մէկ։
(ի ո զովին առակին գործը պիտի րլլ այ լսել փո
ՄՕՐ Խ 0 Ս * Ը խանորդներուն տեղեկագիրը ։ իրազեկներ կը Հա -
վրայ եւ
ՆԵՐԳԱ՚ԼԹԻ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԸ լաս ա ե ն թէ 55 խնդիրներ կան օրակարգին
Հիմնական Հարցերէն ոչ մէկու մասին Համ աձա յ -
ԱՐԻՒՆ ԿԸ ՔԱՄԵՆ (Սեփակխւն թզյտ-ակցոլթփւն «Յառակ»\ւ) նութիւն գոյացած է ։ Հետեւաբար Չորս Մեծերր
գործի պիտի սկսին այն կէտ էն ուր ձգեր էին մէկ
1 7—25 Մ ա յիս ի Երեւանի ձա յնասփիւռի Հ բա– ամիս առակ։ Հարկ է նախ լուծել երեք Հիմնական
Նամակ մ շ՝ Գայվալայէն ( 4 Յունիս) . տա կութ ի ւննե րէն կր քաղեմ Հետեւեալ տ եղե կու իսնգի բներ , բուն Հաշտութեան խորՀ ր գաժո դո վր
« ... Գերեզմաններու մէջ ապրող ուբոլական– թի ւննե րը , Ներգաղթ ի ու յա բակից աչիսատանքնե– Հրաւիրելէ առակ , I • Իտալական Հատուցումնե
ներոլ կը նմանինք : ՛Նիւթական հողը, քիչ մը ա.
զատ շարժելու դժուարութիւնը սպաննած են մեր բու շոլրկ , բա ր գե լո վ անոնց վրայ , Ա ո ւր ի աՀ ա յ եւ րու Հարցը։ 2. իտալական գաղթավայրերու խնդի
մէջ ամէն բ ա ն ։ Պատերազմը վեբջացաւ, բ ա յ ց խա–
զազոլրփլնր չգտանք : Անորոշ կամ գ ո ր շ օրեր, ա, ԼիբանանաՀայ «Հառակգիմ ական» մամուլի մաս - րը ։ 3. Թրիէսթէ ։ Թերթերը կը դըեն թէ անգլիա
ոանց հոգեկան մխիթարութեան :
նաւոր տեղեկութիւննեբը է կան ել ամերիկեան պատուիրակութեանց փոխա—
Ուսուցիչ ե մ ։ Պատկերը լրիւ է ։ Դպրոցէն
ՆԵՐԳԱՂԹՈՂՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱՐ նորգնեբը յոռետես են, որովՀետել կարելի չէ ե -
Ա այիս \5ին , կկմիածնի շբկանի կոմկուսի զած Համոզել խորՀ բ գ ա յին նա ր կա յաց ո ւց ի չ1ւե րը ,
«ռայոն»ական Լշրկանային) ժողովին մէկ , րնկեր
նո յնիսկ ե ր կր ո ր գա կան իսնգի րնե բո լ մ ասին ։
դուրս՝ հոս ու հոն կը վազեմ, մասնաւոր դասեր ՛Արբ աՀ ամ եան տեղեկութիւնն եր է տուած աբտա - ք0 ո բՀ րգաժոզովը պաշտօնապէս պիտի լ՛ացուի
գտնելու կամ դասեր տալու, որովհետեւ աոանց սաՀմանէն ներգազթոզ Հայերու ըևգունման եւ՛ վաղը , շաբաթ , ժամը 4/ին , ն ա իւ ա գա Հու թե ա մ բ Պ •
միկոցներու Պ իա ո յի որ պիտի շարունակէ բան սան ներկայա
ատոր կարելի չ է ապրիլ : Սղութիւնը հասած՜ է տեզաւորման առթիւ ձեռք առնուած
ա շխ ա տ աւո ր ո ւթ ի ւն ը , ցնել, մինչեւ նոր կառավարութեան կազմութիւնր։
ծայրագոյն չափերու • . . Սիրտ ու հոգի չմնաց։ չուբկ : էկմիածնի շբկանի
^/Հ Ան գլի ո յ ա շխատաւո բական կո ւս ա կց ո լ -
Գրելը, որ երբեմն հաճոյք էր ինծի համար, այսօր շե շտ ած է ԱրբաՀամ եան , մ եծ խ ան գա վա ո ո ւ թի ւն
անՀբաժեշտ թեան Համ աղում արին մէկ, Պ * Պէվին , արտաքին
դարձած է հոգեկան տագնապ . . .» ցոյց կուտա յ այժմէն պատրաստելու
նախարարը , երկար ճառ մը խօսելով , պաբզեց
Րայց միայն Ղ՚ավալա^՚ն Է այսպէս։ էյ լ միայն օղնո ւթի ւնները՝ ներգաղթող բաղմ ութի ւննե բ ս ւ ։
միկաղդա յին կացոլթ իւն ր ել ուղղակի կոչ մ ը ուղ
նամակագի՞րը, միե՜ւնոյն ատեն գրագէտ : Մ ինչեւ Յուլիս \ , Հարկ է 500 նոր բնակարաններ
ղեց Ապարապետ Աթալինի եւ Պ* Մոլոթովի, որ -
Եթէ հայեբէն թերթ կը կարգաք, մանաւանգ կառուցանել։ Ասկէ զատ , ՀբաՀ անգո ւած է շուտով
պէս զի «Ե ւր ո պան ե ր կո լքի չբաժն ո ւի» ։ քշուիս ան -
կը հետելիք այն թղթակցութեանդ որ կը Հ աս՛եին պատրաստել ներգաղթողներու անՀբաժեշտ կաՀ
ձագին խնդրեց որ վե րաՀա սա ատ ո լին Համ աձա յ -
բոլոր գա ղո լթնե ր էն , կրնաք լրացնել պատկերը : կա ր ա ս ին եր ը , եւ ա սլ ա Հ ովե լ անոնց Հանգ
թեաս պւ ՛յյմանները ։ II131 Ո I - ն ո ւթի ւն ը ել գործա՛կցութիւնը , այլապէս Եւբո ՜
Անհ րաժեշտ չէ օժտուած՜ բ//ա/ ւէառ երեւակա
ււ լան ուղիղ գօ՜ով մը պիտի բաժնուի Հյթէ թինէն
յութեամբ՝. Ամբող^ ողբերգութիւն մըն է որ կը
Լենինականի Շբէ\^եգրոնի զեկո յց ին Հ ամ ա - մ ին չեւ Ալպանիա ։ «Այս կերպով երկու բանակա
սարսռայ սովորական բաուեբոլ եւ տողերու մէջ : ձայն, կը Հաղոբղէ «Զարթօնք» (28 Աայիս) , տեղիներ պիտի կազմ ուին Ե ւր ո պա յի մ էկ , ին չ որ
Անձկութիւն մը, գող մը, ԲայՅ սաել տոկուն, արտասաՀմանէն ներգաղթող Հայ եղբայրներու պիտի առակնորդէ նոր պայքարի մը»։ Պ* Պէվին
յարատեւ ճիգ։ էակութիւն ։ տեղաւո րմ ան Համ ար՝ կա ռո ւց ո ւած են աբղէն 3 1 0 «պատերազմ» բառը չգործածեց , բայց ժ ո զո վր
(Լսենք քուն ր ա ո ո ւէ . , մ աբգիկ ՛իրենց երակ բնակարաններ : Յատուկ «բր ի կաղա» կազմուած է , Հասկցաւ թէ ԻսՀ (ԼԱեէ ^Լոլսէ՝ Մյս առթիւ բա —
ներն է որ կր քամեն , Հոգեպէս ել ֆիզիքապէս գի– նոր ոգելու ել լրացնելու Համար անկատար մնա - ցատրեց թէ ինք երբեք պիտի չընէ որ եւ է բան որ
մ անա լու ։ Ուսուցանելու , գործելու Համ աք ։ ցած չէնքեբը , եւ կաՀաւորելու պատրաստ բնակա կրնայ յանդի լ Եւրոպա յի բաժանում ին ։ (իոգովին
Կր մ իւ ա՛հ , կր Հեւան , րա յո կր աոկան ։ Կր քա րանները ։ Լենին ի Հ յ ՚ շ ^ ս ի " մէկ) ՛աւարտած է շի - մէկ խօսք առած էին 90 պատգամաւոր ներ, բայց
մեն ինչ որ ունին , սերունդէ սերունդ ւի ո իւ ան զ ե - նո ւթի ւն ը | 1 0 բն ակա բ անն ե ր ո լ , օժտուած ամէն Հ ազի ւ քան ի մր Հ ո դի իս օ ս՛ե ցան , վա ս ն զի թէ ժա
լու Համար թանկագին ժառանգութիւնը, Հա ձ ՜ կարգի յա րմ ա ր ութ իւննե րով, կազմ եւ պատրաստ։ մանակը կարճ ,էր եւ թէ Պ * Պէվին լիովին պաբզեց
կական Մշակոյթ ։ Բա սար կեչաբ ի մ էկ պատրաստուած են 150 բնակա կուսակցութեան ել կառավարութեան տեսակէտ -
(յ ո ւն ա ս ա ան էն անոէք Աոլրիա — Լիբանան, րաններ Հ արեւոտ , կաՀաւոբուած , բաղնիքով եւ նևբը։ (յախաբարբ գիտել տուաւ թէ անգլեւխոր -
Պազեսաին , իրաք եւ իրան։ Թեւ առէք մինչ ւ պա ր ա է զն եր ո վ : Նորաշէնի կոլխոզնե բ ը 300.000 Հ բգա յին բարեկամութեան իրական թշնամ ինեբ բ
Հի ւս ի ս այ ին կամ Հա ք ա ւա յին ԱԼմերի կա ։ կեգրո - րուբլի Հաւաքած են՝ «Նեքզազթի Ջ)ոնտ»ին Հա - անոնք են որ Խ * Մ իութեան ուժ կուաան Անդլի ով
նա ո էք այստեղ , մեք գա գութին մ էկ : մար։ Նոր Բայազիտի եւ Ա ա բ ո լիս ան ի շբկաններուն մէկ։ Այս առթիւ պատմեց թէ ի՛նք առակարկեց
Համրանքուի մարգիկ են մնաս եր , ուսուցիչ, մէկ շինուած են 800 բնակարաններ , նոյնքան ար - Ա թալին ի եւ ուրիշներու 50 տարուան դաշ՛նագիր
գրագէա , վաբժոլՀի Հ Ա՛էկ բառով՝ ուսումնական ։ գիական ու կատարեալ։ Օրուան կարգախօսն է՝ 1Լ ^էսքհ՛Է & * Մ իութեան Հ ետ , «բա յց որ եւ Է որոշ
Ծ ա զկո ցնե բ ո լ ցանց մ ր բացուեր է , նաիսնա — «շուտ եւ շատ բնակարաններ պատրաստել» , ար - պատասխան չստացաւ» ։ Յետոյ րսաւ թէ առել
կան միկոցնեբով ։ ԱաՐգԻ^Լ » ոՐ կրնային գաս տալ ժանավայել կերպով րնգունելու Համար օտարու - ա ր ա կ ան նախարարը ա ււա կա ր կած էր առեւտրական
միկնակարգ վարժարաններու մէկ , գատապար ֊ թենէ վերագարձող եղբայրները։ բանակցութիւններ կատարել , բայցՄ ո ս կո ւա չպա
տուած են Ա* ք* * Գ* սորվեցնելու սերունգի մր որ • «Թաս » գործակալութեան 23 Մայիսի մէկ տասխանեց : Վ^եբկապէս յայտարարեց թէ առա -
Հասակ նետեց «չարլսթըն»ի , «սուինկ»ի , սին է մա– գեկոյցին Համաձայն՝ «Հայաստանի մայրաքազա — կար կե ցին օզանաւա յ ին , ուղղակի Հազորգակցու -
յի կամ զօ րանոցնե բու (/–թորին մ էկ : Լ$ անձն առած քին մէկ ցաքգ կառո ւց ո լած են 700 տուներ , ներ - թիւննե բ Հաստատել Մ ոսկուայի եւ Լոնտոնի մի -
են ամէն զոՀոզութիւն , վառ պաՀելու Համար գաղթողներու Համար ։ 1 50 տուներ կա ռո ւց ո ւած կեւ , բա յց մեբժեց ին : «Երբ ձեզի պատաս խան
Հայրենի ճրագը : են Երեւանի մօտ ՝Բանաքեռ ս ար ա Հար թի ն կա լոս — չեն տար , ին չո* լ կը մեղադրէք մեզ»։ Եւ զարմանք
Զէռ վ> խոնաըՀիր այս անսպառ իսանգ ա զ ա ւո ա ն - գեղ զառիթափեբուն վբայ։ 130 տուներ ալ մեծ յա յտնեց որ մ ինչ Աթալին ի եւ Մ ո լոթովի րոլո ր
քին , թանգավառութեան եւ Հաւատքին առկեւ։ գործարաններու մօաիկ։ ինարա բոլթիւններ ը կբ ճառերը կր Հ ր ա տ ա ր ա կո լին անգլիական ամ էն
Կը կա ր գաք ամէն օր , «արտասանեց , երգեց , շա ր ո ւն ա կո լին նո յն թափով ։ թերթի մէկ, իր վերկին ճառը չապուեցաւ որ եւ է
թագաց» ։ Ա * Հայաստանի լուսաւորութեան Լկրթա - իսոբՀրղային թերթի մէկ։ «ի՛նչո*ւ ռուս ժողովուր
Բայց, օր մը օրանց 1Լ անցնիմ ձեր միտքէն, կան) նախաբար Ա. Խաչիկեան, «Զաբթօնք»ի մէկ դը պիտի չ\կրնայ գիտնա լ թէ ի՛նչ կ՝ անցնի կը դառ
Ո** վ ս ո բ ւիև ց ո ւց : Ո րո^նք են այն մ չակնեքը որ կր Հ րատաբա կած է յօգուած մ ր 1Ս • Հա յասաանի ժո - նա յ աշխարՀ ի մ էկ» է
տքնին ամէն օր , կամ շաբաթը քանի մը օր , Հա գովրգ * կրթութեան չոլբկ * Կ ր Քագեմ թիլերու խօսելով Փարիզի խորՀ ր զ աժ ո զո վ ի մ աս ին , Պ •
բաժինը (24 Մայիս)"֊ ՝
տիկ - Հատիկ սո բվեցնե լու Համ ար ա յգ ՛երգերը , Պէվին յայտարարեց . « Ջեմ գիտեր ի՚նչպէս պի
ա ը տ ա ս ան ո ւթ ի ւննե բ ը , իսազեքք ւ Բոլոր այն գիտե– 1918—1920, Հ այտս տան ունէր բնգամ էն ր 1 16 տի սա ո բա գրենք Հ ա շտ ո ւթեան գաշնագի բներ ր :
չիքներր ո բ կրնան օտարութեան մ էկ աճած սե - կրթական Հիմնարկներ , 17600 աշակերտներով։ Բա յց ոչ ոք կրնա լ մեզ յ ա ւի տ են ա պէ ս պատերազ
րունգը կապել Հա յկական կե ան քին ։ Հայրենիքին... (Իոզովուբղի 90 առ Հար իւր ր անգրագէտ էր ։ 1921 մական վիճակի մէկ պաՀել ոլրԻձ • երկիրներու
^արտասանական բա ււ ա իւ ա զ մր չէ բացատ քու— -1922 յ գպբոցնեբու թիւր բարձրացաւ 545ի , Իս^Լ Հետ։ Պէաք է ճար մը գտնել, այսպէս չի կբնա՝ր
թիւնր, Կր միս ան , իրենց արիւնը կը քամեն , աշա կերտութիւն բ՝ 68000/՛ : Այսօր , Հա՚այ.լա ստաւ շա րո ւնակո լի լ » :
Հետք մը ձգելու Համար իրենց ետին ։ ունի 1136 Դ ա Ր ո ց Ա ե ր , 263.000 աշակերտներով ։
կը մթան, կը քամեն, բայց եւ այնպէս կը տո ՈՒՐԻՇ ԼՈՒՐԵՐ \ Մին(քթի(ւ փախած Խ
կան : Հյո 1-ն չ կուտան ղսլբոց կո չո լած գարշաՀոտ Մ այիս 2\ ին Արուեստ ի Տան մէկ, Գերագոյն
խրճիթներու , աւերակ շէնքեբու , մթերանոցներու ԽորՀ»ոլբգի «գեպուտատ» Լ երեսփոխան) Հալկա - Մ ա յ ի ս 29ի Ա
կամ տաղաւարներու մէկ ՚. նո յշ Գանիէ լեան , Հա յկական արուեստի Հ՛՛՛՜Ր լ\
Զենք ուզեր մեծ բառեր գործածել , աննա - մանրամասնութիւններ Հագորգած է^ Աթալինեան
խընթաՀ ց , Հերոսակա՛ն , եւն * : Այգ բացատ րու - Ձ)բանսայի արտաքին նախարարութեան պա շ -
թիւննեբ ը վիրաւորանք մր պիտի Ըէէա յ ի ս ։ Գ* Հնգամեայ Ծրագրին առնչութեամր ։ Մ աքերու ա օն ա տ ա րնե ր էն մ էկր յա յա արարեց թէ ՝ Համ ա -
Բայց, Հարկ է բարձրաձայն Հռչակել, Ի՛ "է փ ո իս ան ա կո ւթեան մ ա ս ն ա կց ած են Արմ էն Գուլակ– ձայն ոստիկանական քեն ութ եան ց , Ե բուս ա զ էմի
պատկեր պիտի ներկայացնէին մեր գաղութները, եան , կոկանեան , ՆԼարգանեան , Բա րիսո ւզա րեան , •Մ իւֆթին Փա լ՛իզէն Հ եռացած է երկու շաբաթ ա–
եթէ չունենայինք «անձինք նուիրեալք» , ղաս տա Աբղոլթեան ել ուրիշներ։ ռակ, ամերիկեան օդանաւ մբ նստելով Օրլիի օդա
լու, բան սորվեցնելու, գրիչ շարժելու, Հոգիէ ՝/ՀԼ Ար ա ա շատ ի կոլխոզ - կո լխոզուՀ ինեբ ը ա -կայանէն եւ իկած է ԳաՀիբէ ։ Մ իւֆթին սուր իա–
Հոգի թօսելու Համար։ ւարտած են քազՀանբ 300 Հեքթար բամ ր ա կ ա ր տ ե– կան անցագիր մբ ճարած էր 1945 նոյեմբեր 28ին,
« Անշօշափելի» բաներ են ասոնք, բայց ոչ ան բու եւ 500 Հեքթար այգիներու ։ կեղծ անունով։ Օդանաւ նստած է Մայիս 2Հ)ին եւ
տեսանելի : ^^^^^^^^^Մ • ԳաՀիբէ Հասած 29 ՅՕին ։ Զգուչութեան Համար
Հա յբոնիքի ներկա յացուցիչներն անգամ զար– մօրուքն ալ ածիլած էր : Ըսաիկանական տեղեկա
մ ացան , եւ իրենց Հ իա ցումր յա յտնեց ին Ա ուրիա– ՊՈ ԼԱ Ո 3 քաղաքապետական ժողովին անգամ գրին Համաձայն , Մ իւֆթիին բարեկամները Աա
Լի բանանի մէկ , տեսնելով Հա յկական մ շակո յթին ՛ըն տրուած է Պ * *ԼաՀ բամ Կ ե սա ր ե ան : Ըն ա ր ո ւա ծ յիս 2Տին յա յաներ են թէ Հիւանդ է ։ Մարդ մը, որ
ծաղկում ր, գպբոցնեբու ցանցը եւ ուրիշ թանկա են նաեւ մէկ 3 \ ո յ ն եւ մէկ Հրեայ։ կառավարու– իրեն շատ կր նմանէր կերպարանքով եւ Հագուստ-
գին նուաճումներ ։ էք լ այս ամէնը՝ առանց սլեաա– թիւնր երկու օբինաղիծնեբ պատրաստած է , որոնց կապուստով , Մ ի՚֊ֆիէ ԻԻս բնակարանը վե բազար -
կան օժանդակութեան ։ մ էկուն արա մ ագր ութեամբ այսուՀ եաեւ գա տա - ձած է մա յիս 23 ի՛ն , անոր անձնական կառքով ։ Աս՜
Գլխարկներ բ վա՛ր, Հայկական մշակոյթին ր աններ ուն պիտի յանձն ուի թերթ փակելու ի բա - տ ի կաննե րր Համ ո ղուեր են թէ իր բնակարանը կր
անծ՜անօթ զին ոլորներն են որ կը մ էսան ի սփիւռս ւասութ իւնր , իսկ մ իւս ով պիտի լուծուի 1938^5> գտնուի , եւ երբ տասր օր դուրս չէ ելիր, չեն զար
աշխարՀ ի : կազմ ուած Մ ամ ուլի Մ ի ո ւթ ի ւն ը , ո ր պէ ս զի լբա - մացեր, քանի որ 1լենթադբէին թէ Հիւանդ է ։
ՈՈվ պիտ ի կրնար գր ի առն ել ան ոնց ամ են օր - ՂՐՈէւԱե Ր ը կարենան ագատ ըն կե ր ա կց ո ւթ ի ւնն ե ր իրականին մէկ, Միւֆթին այլեւս տուն վեբա–
եայ տառապանքն ու վաստակը : Ա յս ափերուն հիմնել : (Լուրերու շարունակոլթ-իւնը կարդայ ՛Ւ . էյ»)
աԼրայ եւ ուրիշ ամէն տեղ *
Fonds A.R.A.M