Page 133 - ARM_19-1946_02
P. 133
ււ բ տ ա ւ ա Չսօւաււիյ ձւտւսււս ա բաաշւ ՊՈՒԼԿԱՐՆԵՐԸ
Թ Ր Ա Կ Ի Ա Ն ԿԸ Պ Ա Հ Ա Ն Ջ Ե Ն
- ք՚ՕՈԱ* 1(8»
Ո. Շ. .Տ 376.286
17, &Ա6 Օտատտա* - ԲձէԱՏ (136) Պոլսէն կը հեոագրեն Մ ^ յ ի ս 23 թուականով -
ա.; նՕՔ. 15-70 - €. 0. Բ. Բ*ոտ 1678-63
Այսօր չուր առնուեցաւ թէ Թուրքիա ՀրաՀան–
ԲԱԺ՚նԵ. Տ"՚Ր– 750, 6աւ1՝ս. 400, Ար տասական 1000 ֆրանք
գած է Աոֆիայի դեսպանին անմիջական բացա -
0ՐՇԹԵՐԹ Տ»ու6սւ 25 « ձ 1 1946 Շաբաթ 25 ՄԱՅԻՍ տ բութիւն պաՀանջել Պուլկարիս յ վարչապետ
այն յայտարարութեան
դնդ. կիմոն Կէորկիեւի
մասին որ կ՚ըսէր թէ Թրակիան պէտք է Պուլկա -
ԺԶ– ՏԱՐԻ ֊ – 186 Ճոո66 ք)0 4709-'ւ.ոյւ շրջան թիւ 348 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱ՜Ն ԳԻՆ՛ 3 ՓՐ րիո յ վերադարձս ւի , իբրեւ ա սլաց ո յց բարեկամ ա–
կան յա բաբե բո ւթեան ց ;
Կ՚ըսուի թէ քսան Հազարի չափ Պ ո ւլկա րնե ր ,
ԱՆԳՐԱԳԱՐՋՈՒՄ Ներգաղթի ԱասիԱ բնիկ Թրակի տցի , յուշադի ր մը ուղղած են պուլ
կա րական կառավարութեան , խնդրելով վերա -
դարձնել այդ Հ ողերը որոնք կո րսուեցան պա լ քան–
իլԱԲ .— Վերջերս ԳահիրԷ հասած է Պ. Գոլր– եան պատերազմին ատեն, աւելի քան 30 տարի ա՛
գէն օ ա հ նա զար ե ա(ւ , իրրեւ աաշաօքաեայ խորհր -
ԱՀ աւո ր Հարցում մր պիտի ընէ միշտ ՀայԸ դային դեսպասաաան: Արեւ (ռամկավար) ա յ ս ռաջ։ (էաիրնէ եւն*)։
առթիւ սւեսակցոլթիւն մր ունեցած է ւանոր հեա ,
ինք իրեն *—• ինչո՞ւ, եղաւ Ապրիլ 24ը : Երկրորդ ներգաղթի ս՛ասին (Երեւան կր գանուէր Մպափն) . Թուրքերէն Հ^Թանին՝^ թհրթր 1 ոէ՛ յաճախ կա–
հարցում մր պիտի Հետելի անոր իսկոյն* կարե ռա վա ր ո ւթ ե ան տեսակէտներ ր կ՝ արս/ ա յա յտէ , կր
լի չէ^ր խուսափի լ արդեօք ույդ աՀաւոր սպանդէն հ դրէ այս առթիւ * <ձԵթէ Պուլկարներր պնդեն այս
Այս Հա րցումնե ր ը պիաի Լա ր՝ՀՐ^Լ^**" Հայութեան պա Հ ան ի ե բուն վրայ , մ ենք չենք որ պիտ ի կոր–
ս՚իտքր , իր րո վանդակ պատմութեան ընթացքին ։ • Զեր կարծիքով , ե՞բբ կր սկսի ներգաղթր սընցնենք ։ Աէկ միլիոն թուրք ղինուորնեբու արիւ–
Պ իա ի կբնա^նք պա տ ա ս խ ան գտնել * չենք գի - Համ ար ։ Հոս ալ , Հաս– նբ ե Հոգիներր արդարութիւն պիտի պաՀտնջեն ի–
- նաեւ եգիպտաՀ ա յոլթեան
տեր % Բայց , գտնենք կամ ոչ , աՀռե լի իրոդութե բենցմ է : Պ ո ւլկա ր ի ա ոչ արեւմ տեան , ոչ ալ արե
անիկա կր մնայ անմարդ - կնալի է, կան՛ մեծ բաղմ ո ւթ իւններ որոնք անՀամ—
նէն ոչինչ կր փոխուի* պատմութեան բեր են օր առաջ իրենց առ^եւ բացուած տեսնելու ւելեան Թրակի ո յ եբեսբ պիտի տեսնէի ։ ,
կայի"՛ ու տննտխրնթաց մարդկային կա — Հայրենիքի դռները :
մ էի քստմնելի ոճիր մր, որ ոչ մէկ կերպով - իմ կարծիքով , եգիպտաՀա յո ւթեան Հեբթր ԱբարԱևքԱ աք կը ս պ ա ո ս ա Ա
քելի է բացատրել, մեղմացնելու դիտումով։
մ էջ . ոճիրներ պիտի գայ յառա^իկայ տարի, 1947 թուխին։ Պէաք
Համա շխարՀա յին սլա ամ ո ւթեան
շատ է, ոբպէս Հայ մամուլ, մեր Հայրենակիցներուն Եբուսադէմէն կը հեռագրեն Մինչ պատ -
շատ գործուած են , Հ ալափ ա կան սպանդներ
կա - Հասկցնէք թէ նե բղազթ բ ց ան կո ւթ ե ան Հարց չէ
սաբքուած , րա յց ոչ մէկ արձանագրութեան րաստութիւններ կը տեսնուին արաբական եօթը
րելի չէ Հտնդիպիլ, որ գար Հաստատելու թէ ադդի միայն, այլեւ կարելիոլթեանց (րնդղծումր «Արե– պետութեանց Հ ամ աղում ար ին առթիլ որ տեղի
մր մէկ երրորդր իւբդ ո ւ ահ՜ է սադայելական րո — ւինն» է * ^ . /$/•)• այլ իէօսքով՝ ան Հ ր աժ ե շտ Է ,նախ սլիաի ունենա յ երեքշաբթի օր , նախագաՀոլ -
մէ^է , Ստեղծել
լ ՛ւ ր միիցներով եւ այնքան կարճ ժամանակի պի քան մեծ ղանղոլածներ տեղափոխէլր թեամբ Եգիպաոսի թագաւորին, ^էմալ Հիւսէ յն ի ,
, նախապաա -
Ի՞նչ պիտի ըսէինք եւ մարդկութիլնր ի՞նչպէս րնակարսւնային յարմարութիւններ Արաբական Գերագո յն ^որՀուրգին նախագաՀ բ ,
տի բացատրէր , եթէ ոճրագործ պետութիւն մր , րասաել ներգաղթողներուն համար աշխատանքի եւ յա յտարարեց թէ Արաբներ բ ի Հարկին ղին ու զօ–
զարՀոլրելի կատաղութեամբ մր կոտորէը, °րի ՜ այլ հնարաւորոլթիւններ : Պէտք է ուրեմն քիչ մր ր ո ւթեան պիաի դիմեն, որպէսոի խափանեն անդլ–
նակի Համար, 13 միլիոն Ֆրանսացի , 20 *^էւէո<ս եւս Համ բերել ել սպաս ել ։ եւամ երիկեան ծրագրին գործադրութիւնը Պ աւլ ե ս–
Գերմ անացի , 15 միլիոն Բրիտանացի բնակչոլ - Ջէ^ք կարծեր թէ ժամանակ շաՀած րլլալու տինի մէջ*. Ալելցոլց թէ Հստ ո բեր կրեայ բանակ
թիւն , մէկ երրորդր ամէն մէկուն։ Ոչ միայն կո - Համար այժմէն կարելի է սկսիլ նաիսապատրաս - մը» կը կազմակերպուի ամբողջ Աոլբիոյ ել Լիբա
տորէբ , այլեւ քարուքանդ րնէր անոնց Հայրենի - տակտն ա չիւատ ութի ւննե բու , ա յսինքն՝ ա րձանա– նանի մէջ , պատրաստ՝ սաՀմ ան ր անցնելու եւ օղ–
քԲ , դարերու անոնց ստեղծագործութիւնը, արն - գրութի ւնն եր ու յ նելու Պաղեստինի Արաբներուն ։ «Անոնք Պաղես -
տեսութիւնը , մշակոյթր յ ստեդծագոբծական բո Այգ մասին արամադրոլթիլններ կան , բայց տ ին պիտի երթան նո յնիսկ Հակառակ իրենց կա–
վանդակ ճիգն ոկ արդիւնքր : Աարղկոլթեան խիղ– գեռ ոչ որոշում։ իսկ այն պարագային ուր որո– ռավարոլթեանց կամքին ։ Ա ենք պիտի կռուինք
ճր պիտի բմբոստանաբ անշուշտ , պատմութիւնը ուի աշխատութեանց սկսումր , \իմ կարծիքով մինչեւ վերջին
պիտի պայթէր , որովՀետել նման ոճիր աներեւա պէտք է մէկ Որ21շ մարմին զբաղուի ներ ՝- ԱՆԳԼԵՒԵԳԻՊՏԱԿԱՆ ԲԱՆԱԿՑՈՒԹԻՒՆԵՐԸ
կայելի է : գաղթ ի ար ձ ա նա դրո լ թ ի ւննե ր ով , օ բինա 1լ Ե գի*Գ~ Յանկարծ ընդՀատուեցան անդլեւեդիպտական
Բայց, եղաւ, դո բծուեցաւ նման ոճիր, 1915– տաՀայ Ազդ* հ)որՀոլրգր , կամ ներգաղթի րնդհ • բանակցութիւններր , որոնք այնքան բարենշան
ին , Հայաստան աշխարՀին մէջ եւ Հտյուն Հ սհւ - կոմիաէ մր եւ ոչ մէկէ աւելի անձեր եւ մարմին^ 1լ եբեւային , երկու շաբաթ առաջ, երր Լոնտոն կբ
դէպ , եւ գործուեցաւ աւելի աՀաւոր չավւով , ո - ներ մէ^տեղ իյնան ել երեւալոլ Համար տեսակ մր խո ո տան ար պար պ ել բ րիտ ան ական զօ րքը : Անգ
րովՀետեւ Հայուն Համար մէկ երրորդր այն էէ) մրցակցութ իւննե բ կատարեն : Արձանագրութիւն - լիական պատուիրակութեան նախագաՀ ր Եշ* օր
ին չ ո բ յ ի շուտ ծ մեծ ժ ո ղհ վ ո ւբ դն ե բ ո ւն Համ ար եւ նեբբ եւ բուն ի"կ ներգաղթր այնքան լուրԳ եւ ։թ*բջին փորձ մր կատարեց , Համոզելու Համար
որովՀետել Հա յուն Հա յբենէիք ր կո րծանեցաւ ,ամ ա– բազմապիսի նկատումներու կապուած Հարց է , որ Եդիպաացինեբր թէ երկու պետութեանց շաՀր կր
յացալ ու դա րձալ աւերակներու շեզ Գուկււյա ։ Ե ՜ կարիք կայ անպայման գործելու միացեալ ՈւԺե - պաՀանջէ վերաՀաստատել 1936/* զինակցոկթիլ ֊
սյսպէւ մեր օրեր ուս ու մե բ Ր՛ով, (րեդգծումնեբր մերն են ՛Ծ * Ա նր , «որ նշանակալից ա ր դի ւմքներ տուաւ պատե -
ջեւ , ել քաղաքակիրթ մարդկութիւնը աչքերոոււսն առ– դարանի բարոյական ա^ակցու^ւեամբ ել ռաբիաորեսի–ր– բազմի րնթացքին՝» ։ Այս փորձն ՜աէՏ ձախողեցալ*.
լուռ մնաց,
Ե դիպա աց>ին երբ նոր էն յոռետես ո ւթեա ն մատ
սլաամ ո ւթի ւն րչպատո֊ո ւեցաւ եւ աշխար Հ լռեց ,կէս Տ րա կան մ\ի ո ւթ ի ւննե ր ո ւ նիւթս;* ՝կան օժանդակոլ -
նուած են, իմանալով Անդլիոյ խոիՀբղարանին եւ
մր Հաւատաց ու կէս մր չՀաւատաց , վրդովուեցան թեամրչ Այ" պարագան եւս *^^Հք ք^^րք^է՛ միջոցաւ
մամուլին մէջ կատարուած վիճաբանութիւնն երր ,
քանի մը դաղափարապաշտ խիղճեր ՜ու մոռցուե - Հասկցուցէք մեր Հայրենակիցներուն , եթէ յար -
որոնք բացորոչապէս կ՚ապացուցանեն թէ Աեծն
ստւ ա մէն թաս * • • մար կբ տեսնէք եւ եթէ Համաձայն էք ք ի Հարկէ ։
Բ րիտանիա կ՛ուզէ պաՀել իր ռազմ տգիտական
*Հյ ե՜ լ։ ւլա զ թի կապուած կան եւ յարակից
դ՛ատապարտուեցաւ ոճրագործը պաՀ մը, յե ԳէՐՔ^ՐԼՀ) Նեղոսի եւԱուԷզի վրայ, յանուն իր
Հարցեր։ Աեր ներգաղթել ցանկացող Հայրենա–
տոյ պատուուեցալ *.ու այսպէս ալ կր շարունակ— կայսրութեան ապաՀովութեան ։ Ե գի պա ա ց ին ե ր ր
կիցներր կհուզեն Հարկաւ գիտնալ թէ Ի^՚^՚չ կ111 ք՛"՛է
ուի , մ ին չեւ ա րթննա յ մ ար դ կ ո ւ թ եան խիդճր "՚– բացա րձա կապէ ս ան կա ր ե լի կր գտնեն \ 936/ նմ ան
են տանիլ միասին կարասիք, մեքենաներ , աշ -
արդարութեան ձեռքը դո բծէ։ քՒոդունք սակայն զինակցութիւն մը ; Անոնք տրամ աղի ր են բնղոլ -
իւ ա տ ան քի գործ իքն եր , ՛իրենց խն ա յ ո ղո ւթի ւնն եր ր
պատմութեան ընթացքը, Հարցնելու Համար ք^է նե լու մ իա յն պա շտ պան ո ղա կան զին ա կց ո ւթ ի ւն
եւն * : Այս մասին լուսաբանութիւննեբու մեծ պա–
արդեօք Հա յուն սխալո՞վ է որ դո բծուեցաւ ա յդ մը, Համաձայն Աիացեալ Ազզե ր ո լ դաշինքին ։ Հե
Հ ան ջ կ՛ոյ ։
աՀռեէի ոճիբբ ։ Անիմաստ Հարցում , ո րովՀետեւ տեւաբար չեն ուզեր որ բրիտանա՝կան զօրքբ գրաւէ
աղգեբբ պիտի ւլ ո բծեն մ ի շա նմ ան «սխար>նեբ , Հասկնա լի է, բայց, իմ կարծիքով , կան– եգիպտական Հ ողը պատերազմի վտանգի մ ը կամ
որքան ատեն որ կյուղեն ազդ մնալ, կհուզեն պաՀել խաՀաս է առ ա յժմ ա յ դ մասին յա յ տ ար ար ո ւթի ւն միջազգային բարդութեան մը պարագային ։ Անոնք
իրենց ցեղային կերպարանքր, իրենց ինքնատպու— ընել ։ (25 Ապրիլ) : պատրաստ են խարիսխներ տրամադրելու միայն
թիւնը ։ այն ատեն երբ իրապէս նտխա՛յարձակում կատար
Ախա՞լ դոբծեց Հայը, երբ կեանքի ապաՀո - \թաՀապետբ դիւցազնական ոգիով, Վարդանանցր ուի, եւ Համաձայն ԱպաՀովութեան քՍորՀուրգի ո–
վութիւն պաՀանից , երբ ուզեց որ իր էնչքր յ իր նոյն ոգիին ու նոյն Հաւատքին պոռթկումն եղած բոշումներուն ։
աշխատանքի ա րդիւնքր չյափշտակուին եւ ուզեց էր , յետադայ գաբերու ազատագրական շարժում– ԱնՀամաձայնութիւն ծագած է նաեւ անգլ * "°Ը՜՛
վե ր ի յ սլէ ս՝ որ պա շտ պան ուի իր պատիւը , աղա - ները , Հերոսական փաղանգներու կողմէ մղուած , քի Հեռացման պայմանաժամի մասին։ Եդիպաոս
տ ութ իւն ունենա յ իր Հողին վրայ իւ ա զ ա զ օ ր էն աշ նոյն խառնուածքը կր լուսա կերտէ ին , Հայ Յեղա– կ՛ուզէ որ պարպում ր վերջանա յ մէկ տաբիէն* էս^է
խատելու եւ զարգանա լու ։ Հզօր էր Հ ոգիով , թէեւ վտոխութիւնբ , իր աննման ֆետայինեբովն ու գա Ան գլի ո յ մասնագէտներ ր անՀ ր աժ ե շտ կր գտնեն
տկար մարմինով, թշնամիի մր դէմ, որ Հակառակ ղափարական մ ա րտ իկներովր , նո յն Հ րաշքր կբ չորս - Հինգ տարուան պայմանա՛ժամ մր, աստի -
պատկերով կը ներկայանար եւ ունէր այն ոճրա պանծացնէ ։ Հայոց պատմութեան էջերը դիւցազ - ճ անարար լրացնելու Համ ար պարպում ր ։
յին սլատրանքր , թէ մարմինր խորտակելով կրնար նա կան , ազգաշունչ Հովերով դարձեր էին գարէ Այժմ խ^՚գիրը 1էԸ քննուի Լոնտոնի մէջ, որո–
խորտակել Հոգին ալ։ դար եւ Հայը փոր մր Հացի Համար չէր կրնար շելոլ Համար թէ կաբելի՞ է նոր զիջումներ ընել։
Հրաժարիլ իր ազգային գաղափարականներէն, իր Ւբ յաղթանակէն ի վեր առաջին անգամ բ լ –
Վրիպեցաւ։ Վիբաւոբեց Հայր, մաՀացու Հար Հայրենիքէն ու րոձանքներէն , արդար ու մարդ լալով, Անդլիոյ ա շխատաւո րական կառավտրոլ -
ուածով ու կատաղութեամբ , բայց չՀասալ իր կային ։ թիւնը պարտուեցալ Լորտեբու ժողովին մէջ, օ -
նպատակին ։ Վրիպեցաւ , ոբովՀետեւ այնպէս կար Բաւակա՞ն չէր միայն այս խառնուածքը , որ– րինադծի մը քեն ո ւթ ե ան առթիւ : Օրինագիծբ
ծեց իժէ ֆիդիքական ոյժր ամէն բան էր՛* կեանքր մեբժուե՚ցալ 13/ դէմ 65 ձայնով :
ցոյց տուաւ, թէ այդպէս չէր։ Այ" պատերազմն պէսզի դարաւոր ոսոխր խռովէր իր ծ ր ագի րնե բ ո ւն
իսկ չապացուցի՝լց թէ ֆիզիքական ինչ վիթխարի մէջ, որպէսզի վտանգուած զգաբ ինքզինքր իր յա– Զախհաւ ՎհԱամաէգ
ոյժեր խորտակուեցան ու փշուր փշուր եղան, փշտակութիւննեբուն մէջ՛. Որպէսզի Ապրիլ 24ի
նաեւ" այն պատճառով՝ որ բիրտ ո յ ժ ը սլա շտ ա - ոճիրր գործէ բ ան , միանդամ րնդ միշտ ազաաուե–
մ ունքի առարկայ եղած էր եւ սաորադնաՀ ատուած լու Համար անկէ։ Պայքարր կը սաստկանայ ընկերվարական եւ
Հոգեկանն ու անշօշափելին ։ Ազգերը բիրտ ուժով Գործուեցաւ ոճիրը , ինկաւ մէկ միլիոնը , բայց Համայնավար կուսակցոլթեանց միջել, Յունիս 2 /
չեն ապրիր սակայն , ոչ ալ կրնան մեռնիլ կամ մնացին անոնց ծիքերն ու արմատները։ Ու այսօր, րնտբոլթեանց առթիլ * Նե բքին նախարար Պ •
մեռցուիլ։ Հայր դիտէր այս ճշմարտութիւնը ,մէկէ երեք տասնամեակ եաք*ք մեծցած են անոնք , ծաղ Թրոքէր (ընկերվար ա կան) առջի օր ճառ մը խօ
աւելի անգամներ Հաստատած բլյալով զայն Հա - կած եւ պաՀ անջատէր իրենց ժառանգութեան , սելով Ա ոլլէնի մէջ, խստօրէն քննադատեց Համայ
ղարամեակներու իր պատմութեան ընթացքին ։ Հո– նիւթական թէ Հոգեկան : Տէր են իրենց իրաւունք նավարներ ր եւ դիտել տուաւ թէ Մ որիս Թոբէզ
դեկան ուժով ապրած էր ան , Հաւատքով յադթա– ներուն եւ աէր ջարդուած զանգուածներու երազ - իրաւունք չունէր բան ակր լքելու % «Պետ մ բ պէտք
Հարած ժամանակնեբու ամենամռայլ փորձութիւ ներուն ։ Ոաքի են, Հայրենիք ունին, բայց կր պ ա - չէ գլուխն առնէ երթայ , երբ իր զին ո լո րն ե բ բ վր–
ներուն եւ ցեղային կամքով զիմ աղբած դուրսէն Հանջեն ամ բոզլացում ր անոր, կբ պաՀանին ամ - տանզի մէջ են։ Որ ել է բաղդատութիւն կարելի
եկս՚ծ Հարուածներուն ։ Անիկա , իր պատմութեան բոզջացումբ կէս մնացած երազներու , որոնք մեր չէ ընել Թորէզի եւ զօր* ար Կօլի ընթացքին մի ^–
արշսւլՈյսին իսկ , ազատութեան Համար սլայքա - Արտերուն մէջն են ու մեր կեանքին խառնուած ։ ջեւ» ։ Յետոք յիշեց 19^9 օգոստոս 23 ի գերմ անել -
րած էր ըիըա ուժին դէմ, ստեղծադոբծելով իր (Խմբագրական «ՅՈՒՍԱԲԵՐ»^) խո րՀ րդա յին գա^իսՔԸ^ €որ ապշութեան մատնեց
Fonds A.R.A.M
Թ Ր Ա Կ Ի Ա Ն ԿԸ Պ Ա Հ Ա Ն Ջ Ե Ն
- ք՚ՕՈԱ* 1(8»
Ո. Շ. .Տ 376.286
17, &Ա6 Օտատտա* - ԲձէԱՏ (136) Պոլսէն կը հեոագրեն Մ ^ յ ի ս 23 թուականով -
ա.; նՕՔ. 15-70 - €. 0. Բ. Բ*ոտ 1678-63
Այսօր չուր առնուեցաւ թէ Թուրքիա ՀրաՀան–
ԲԱԺ՚նԵ. Տ"՚Ր– 750, 6աւ1՝ս. 400, Ար տասական 1000 ֆրանք
գած է Աոֆիայի դեսպանին անմիջական բացա -
0ՐՇԹԵՐԹ Տ»ու6սւ 25 « ձ 1 1946 Շաբաթ 25 ՄԱՅԻՍ տ բութիւն պաՀանջել Պուլկարիս յ վարչապետ
այն յայտարարութեան
դնդ. կիմոն Կէորկիեւի
մասին որ կ՚ըսէր թէ Թրակիան պէտք է Պուլկա -
ԺԶ– ՏԱՐԻ ֊ – 186 Ճոո66 ք)0 4709-'ւ.ոյւ շրջան թիւ 348 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱ՜Ն ԳԻՆ՛ 3 ՓՐ րիո յ վերադարձս ւի , իբրեւ ա սլաց ո յց բարեկամ ա–
կան յա բաբե բո ւթեան ց ;
Կ՚ըսուի թէ քսան Հազարի չափ Պ ո ւլկա րնե ր ,
ԱՆԳՐԱԳԱՐՋՈՒՄ Ներգաղթի ԱասիԱ բնիկ Թրակի տցի , յուշադի ր մը ուղղած են պուլ
կա րական կառավարութեան , խնդրելով վերա -
դարձնել այդ Հ ողերը որոնք կո րսուեցան պա լ քան–
իլԱԲ .— Վերջերս ԳահիրԷ հասած է Պ. Գոլր– եան պատերազմին ատեն, աւելի քան 30 տարի ա՛
գէն օ ա հ նա զար ե ա(ւ , իրրեւ աաշաօքաեայ խորհր -
ԱՀ աւո ր Հարցում մր պիտի ընէ միշտ ՀայԸ դային դեսպասաաան: Արեւ (ռամկավար) ա յ ս ռաջ։ (էաիրնէ եւն*)։
առթիւ սւեսակցոլթիւն մր ունեցած է ւանոր հեա ,
ինք իրեն *—• ինչո՞ւ, եղաւ Ապրիլ 24ը : Երկրորդ ներգաղթի ս՛ասին (Երեւան կր գանուէր Մպափն) . Թուրքերէն Հ^Թանին՝^ թհրթր 1 ոէ՛ յաճախ կա–
հարցում մր պիտի Հետելի անոր իսկոյն* կարե ռա վա ր ո ւթ ե ան տեսակէտներ ր կ՝ արս/ ա յա յտէ , կր
լի չէ^ր խուսափի լ արդեօք ույդ աՀաւոր սպանդէն հ դրէ այս առթիւ * <ձԵթէ Պուլկարներր պնդեն այս
Այս Հա րցումնե ր ը պիաի Լա ր՝ՀՐ^Լ^**" Հայութեան պա Հ ան ի ե բուն վրայ , մ ենք չենք որ պիտ ի կոր–
ս՚իտքր , իր րո վանդակ պատմութեան ընթացքին ։ • Զեր կարծիքով , ե՞բբ կր սկսի ներգաղթր սընցնենք ։ Աէկ միլիոն թուրք ղինուորնեբու արիւ–
Պ իա ի կբնա^նք պա տ ա ս խ ան գտնել * չենք գի - Համ ար ։ Հոս ալ , Հաս– նբ ե Հոգիներր արդարութիւն պիտի պաՀտնջեն ի–
- նաեւ եգիպտաՀ ա յոլթեան
տեր % Բայց , գտնենք կամ ոչ , աՀռե լի իրոդութե բենցմ է : Պ ո ւլկա ր ի ա ոչ արեւմ տեան , ոչ ալ արե
անիկա կր մնայ անմարդ - կնալի է, կան՛ մեծ բաղմ ո ւթ իւններ որոնք անՀամ—
նէն ոչինչ կր փոխուի* պատմութեան բեր են օր առաջ իրենց առ^եւ բացուած տեսնելու ւելեան Թրակի ո յ եբեսբ պիտի տեսնէի ։ ,
կայի"՛ ու տննտխրնթաց մարդկային կա — Հայրենիքի դռները :
մ էի քստմնելի ոճիր մր, որ ոչ մէկ կերպով - իմ կարծիքով , եգիպտաՀա յո ւթեան Հեբթր ԱբարԱևքԱ աք կը ս պ ա ո ս ա Ա
քելի է բացատրել, մեղմացնելու դիտումով։
մ էջ . ոճիրներ պիտի գայ յառա^իկայ տարի, 1947 թուխին։ Պէաք
Համա շխարՀա յին սլա ամ ո ւթեան
շատ է, ոբպէս Հայ մամուլ, մեր Հայրենակիցներուն Եբուսադէմէն կը հեռագրեն Մինչ պատ -
շատ գործուած են , Հ ալափ ա կան սպանդներ
կա - Հասկցնէք թէ նե բղազթ բ ց ան կո ւթ ե ան Հարց չէ
սաբքուած , րա յց ոչ մէկ արձանագրութեան րաստութիւններ կը տեսնուին արաբական եօթը
րելի չէ Հտնդիպիլ, որ գար Հաստատելու թէ ադդի միայն, այլեւ կարելիոլթեանց (րնդղծումր «Արե– պետութեանց Հ ամ աղում ար ին առթիլ որ տեղի
մր մէկ երրորդր իւբդ ո ւ ահ՜ է սադայելական րո — ւինն» է * ^ . /$/•)• այլ իէօսքով՝ ան Հ ր աժ ե շտ Է ,նախ սլիաի ունենա յ երեքշաբթի օր , նախագաՀոլ -
մէ^է , Ստեղծել
լ ՛ւ ր միիցներով եւ այնքան կարճ ժամանակի պի քան մեծ ղանղոլածներ տեղափոխէլր թեամբ Եգիպաոսի թագաւորին, ^էմալ Հիւսէ յն ի ,
, նախապաա -
Ի՞նչ պիտի ըսէինք եւ մարդկութիլնր ի՞նչպէս րնակարսւնային յարմարութիւններ Արաբական Գերագո յն ^որՀուրգին նախագաՀ բ ,
տի բացատրէր , եթէ ոճրագործ պետութիւն մր , րասաել ներգաղթողներուն համար աշխատանքի եւ յա յտարարեց թէ Արաբներ բ ի Հարկին ղին ու զօ–
զարՀոլրելի կատաղութեամբ մր կոտորէը, °րի ՜ այլ հնարաւորոլթիւններ : Պէտք է ուրեմն քիչ մր ր ո ւթեան պիաի դիմեն, որպէսոի խափանեն անդլ–
նակի Համար, 13 միլիոն Ֆրանսացի , 20 *^էւէո<ս եւս Համ բերել ել սպաս ել ։ եւամ երիկեան ծրագրին գործադրութիւնը Պ աւլ ե ս–
Գերմ անացի , 15 միլիոն Բրիտանացի բնակչոլ - Ջէ^ք կարծեր թէ ժամանակ շաՀած րլլալու տինի մէջ*. Ալելցոլց թէ Հստ ո բեր կրեայ բանակ
թիւն , մէկ երրորդր ամէն մէկուն։ Ոչ միայն կո - Համար այժմէն կարելի է սկսիլ նաիսապատրաս - մը» կը կազմակերպուի ամբողջ Աոլբիոյ ել Լիբա
տորէբ , այլեւ քարուքանդ րնէր անոնց Հայրենի - տակտն ա չիւատ ութի ւննե բու , ա յսինքն՝ ա րձանա– նանի մէջ , պատրաստ՝ սաՀմ ան ր անցնելու եւ օղ–
քԲ , դարերու անոնց ստեղծագործութիւնը, արն - գրութի ւնն եր ու յ նելու Պաղեստինի Արաբներուն ։ «Անոնք Պաղես -
տեսութիւնը , մշակոյթր յ ստեդծագոբծական բո Այգ մասին արամադրոլթիլններ կան , բայց տ ին պիտի երթան նո յնիսկ Հակառակ իրենց կա–
վանդակ ճիգն ոկ արդիւնքր : Աարղկոլթեան խիղ– գեռ ոչ որոշում։ իսկ այն պարագային ուր որո– ռավարոլթեանց կամքին ։ Ա ենք պիտի կռուինք
ճր պիտի բմբոստանաբ անշուշտ , պատմութիւնը ուի աշխատութեանց սկսումր , \իմ կարծիքով մինչեւ վերջին
պիտի պայթէր , որովՀետել նման ոճիր աներեւա պէտք է մէկ Որ21շ մարմին զբաղուի ներ ՝- ԱՆԳԼԵՒԵԳԻՊՏԱԿԱՆ ԲԱՆԱԿՑՈՒԹԻՒՆԵՐԸ
կայելի է : գաղթ ի ար ձ ա նա դրո լ թ ի ւննե ր ով , օ բինա 1լ Ե գի*Գ~ Յանկարծ ընդՀատուեցան անդլեւեդիպտական
Բայց, եղաւ, դո բծուեցաւ նման ոճիր, 1915– տաՀայ Ազդ* հ)որՀոլրգր , կամ ներգաղթի րնդհ • բանակցութիւններր , որոնք այնքան բարենշան
ին , Հայաստան աշխարՀին մէջ եւ Հտյուն Հ սհւ - կոմիաէ մր եւ ոչ մէկէ աւելի անձեր եւ մարմին^ 1լ եբեւային , երկու շաբաթ առաջ, երր Լոնտոն կբ
դէպ , եւ գործուեցաւ աւելի աՀաւոր չավւով , ո - ներ մէ^տեղ իյնան ել երեւալոլ Համար տեսակ մր խո ո տան ար պար պ ել բ րիտ ան ական զօ րքը : Անգ
րովՀետեւ Հայուն Համար մէկ երրորդր այն էէ) մրցակցութ իւննե բ կատարեն : Արձանագրութիւն - լիական պատուիրակութեան նախագաՀ ր Եշ* օր
ին չ ո բ յ ի շուտ ծ մեծ ժ ո ղհ վ ո ւբ դն ե բ ո ւն Համ ար եւ նեբբ եւ բուն ի"կ ներգաղթր այնքան լուրԳ եւ ։թ*բջին փորձ մր կատարեց , Համոզելու Համար
որովՀետել Հա յուն Հա յբենէիք ր կո րծանեցաւ ,ամ ա– բազմապիսի նկատումներու կապուած Հարց է , որ Եդիպաացինեբր թէ երկու պետութեանց շաՀր կր
յացալ ու դա րձալ աւերակներու շեզ Գուկււյա ։ Ե ՜ կարիք կայ անպայման գործելու միացեալ ՈւԺե - պաՀանջէ վերաՀաստատել 1936/* զինակցոկթիլ ֊
սյսպէւ մեր օրեր ուս ու մե բ Ր՛ով, (րեդգծումնեբր մերն են ՛Ծ * Ա նր , «որ նշանակալից ա ր դի ւմքներ տուաւ պատե -
ջեւ , ել քաղաքակիրթ մարդկութիւնը աչքերոոււսն առ– դարանի բարոյական ա^ակցու^ւեամբ ել ռաբիաորեսի–ր– բազմի րնթացքին՝» ։ Այս փորձն ՜աէՏ ձախողեցալ*.
լուռ մնաց,
Ե դիպա աց>ին երբ նոր էն յոռետես ո ւթեա ն մատ
սլաամ ո ւթի ւն րչպատո֊ո ւեցաւ եւ աշխար Հ լռեց ,կէս Տ րա կան մ\ի ո ւթ ի ւննե ր ո ւ նիւթս;* ՝կան օժանդակոլ -
նուած են, իմանալով Անդլիոյ խոիՀբղարանին եւ
մր Հաւատաց ու կէս մր չՀաւատաց , վրդովուեցան թեամրչ Այ" պարագան եւս *^^Հք ք^^րք^է՛ միջոցաւ
մամուլին մէջ կատարուած վիճաբանութիւնն երր ,
քանի մը դաղափարապաշտ խիղճեր ՜ու մոռցուե - Հասկցուցէք մեր Հայրենակիցներուն , եթէ յար -
որոնք բացորոչապէս կ՚ապացուցանեն թէ Աեծն
ստւ ա մէն թաս * • • մար կբ տեսնէք եւ եթէ Համաձայն էք ք ի Հարկէ ։
Բ րիտանիա կ՛ուզէ պաՀել իր ռազմ տգիտական
*Հյ ե՜ լ։ ւլա զ թի կապուած կան եւ յարակից
դ՛ատապարտուեցաւ ոճրագործը պաՀ մը, յե ԳէՐՔ^ՐԼՀ) Նեղոսի եւԱուԷզի վրայ, յանուն իր
Հարցեր։ Աեր ներգաղթել ցանկացող Հայրենա–
տոյ պատուուեցալ *.ու այսպէս ալ կր շարունակ— կայսրութեան ապաՀովութեան ։ Ե գի պա ա ց ին ե ր ր
կիցներր կհուզեն Հարկաւ գիտնալ թէ Ի^՚^՚չ կ111 ք՛"՛է
ուի , մ ին չեւ ա րթննա յ մ ար դ կ ո ւ թ եան խիդճր "՚– բացա րձա կապէ ս ան կա ր ե լի կր գտնեն \ 936/ նմ ան
են տանիլ միասին կարասիք, մեքենաներ , աշ -
արդարութեան ձեռքը դո բծէ։ քՒոդունք սակայն զինակցութիւն մը ; Անոնք տրամ աղի ր են բնղոլ -
իւ ա տ ան քի գործ իքն եր , ՛իրենց խն ա յ ո ղո ւթի ւնն եր ր
պատմութեան ընթացքը, Հարցնելու Համար ք^է նե լու մ իա յն պա շտ պան ո ղա կան զին ա կց ո ւթ ի ւն
եւն * : Այս մասին լուսաբանութիւննեբու մեծ պա–
արդեօք Հա յուն սխալո՞վ է որ դո բծուեցաւ ա յդ մը, Համաձայն Աիացեալ Ազզե ր ո լ դաշինքին ։ Հե
Հ ան ջ կ՛ոյ ։
աՀռեէի ոճիբբ ։ Անիմաստ Հարցում , ո րովՀետեւ տեւաբար չեն ուզեր որ բրիտանա՝կան զօրքբ գրաւէ
աղգեբբ պիտի ւլ ո բծեն մ ի շա նմ ան «սխար>նեբ , Հասկնա լի է, բայց, իմ կարծիքով , կան– եգիպտական Հ ողը պատերազմի վտանգի մ ը կամ
որքան ատեն որ կյուղեն ազդ մնալ, կհուզեն պաՀել խաՀաս է առ ա յժմ ա յ դ մասին յա յ տ ար ար ո ւթի ւն միջազգային բարդութեան մը պարագային ։ Անոնք
իրենց ցեղային կերպարանքր, իրենց ինքնատպու— ընել ։ (25 Ապրիլ) : պատրաստ են խարիսխներ տրամադրելու միայն
թիւնը ։ այն ատեն երբ իրապէս նտխա՛յարձակում կատար
Ախա՞լ դոբծեց Հայը, երբ կեանքի ապաՀո - \թաՀապետբ դիւցազնական ոգիով, Վարդանանցր ուի, եւ Համաձայն ԱպաՀովութեան քՍորՀուրգի ո–
վութիւն պաՀանից , երբ ուզեց որ իր էնչքր յ իր նոյն ոգիին ու նոյն Հաւատքին պոռթկումն եղած բոշումներուն ։
աշխատանքի ա րդիւնքր չյափշտակուին եւ ուզեց էր , յետադայ գաբերու ազատագրական շարժում– ԱնՀամաձայնութիւն ծագած է նաեւ անգլ * "°Ը՜՛
վե ր ի յ սլէ ս՝ որ պա շտ պան ուի իր պատիւը , աղա - ները , Հերոսական փաղանգներու կողմէ մղուած , քի Հեռացման պայմանաժամի մասին։ Եդիպաոս
տ ութ իւն ունենա յ իր Հողին վրայ իւ ա զ ա զ օ ր էն աշ նոյն խառնուածքը կր լուսա կերտէ ին , Հայ Յեղա– կ՛ուզէ որ պարպում ր վերջանա յ մէկ տաբիէն* էս^է
խատելու եւ զարգանա լու ։ Հզօր էր Հ ոգիով , թէեւ վտոխութիւնբ , իր աննման ֆետայինեբովն ու գա Ան գլի ո յ մասնագէտներ ր անՀ ր աժ ե շտ կր գտնեն
տկար մարմինով, թշնամիի մր դէմ, որ Հակառակ ղափարական մ ա րտ իկներովր , նո յն Հ րաշքր կբ չորս - Հինգ տարուան պայմանա՛ժամ մր, աստի -
պատկերով կը ներկայանար եւ ունէր այն ոճրա պանծացնէ ։ Հայոց պատմութեան էջերը դիւցազ - ճ անարար լրացնելու Համ ար պարպում ր ։
յին սլատրանքր , թէ մարմինր խորտակելով կրնար նա կան , ազգաշունչ Հովերով դարձեր էին գարէ Այժմ խ^՚գիրը 1էԸ քննուի Լոնտոնի մէջ, որո–
խորտակել Հոգին ալ։ դար եւ Հայը փոր մր Հացի Համար չէր կրնար շելոլ Համար թէ կաբելի՞ է նոր զիջումներ ընել։
Հրաժարիլ իր ազգային գաղափարականներէն, իր Ւբ յաղթանակէն ի վեր առաջին անգամ բ լ –
Վրիպեցաւ։ Վիբաւոբեց Հայր, մաՀացու Հար Հայրենիքէն ու րոձանքներէն , արդար ու մարդ լալով, Անդլիոյ ա շխատաւո րական կառավտրոլ -
ուածով ու կատաղութեամբ , բայց չՀասալ իր կային ։ թիւնը պարտուեցալ Լորտեբու ժողովին մէջ, օ -
նպատակին ։ Վրիպեցաւ , ոբովՀետեւ այնպէս կար Բաւակա՞ն չէր միայն այս խառնուածքը , որ– րինադծի մը քեն ո ւթ ե ան առթիւ : Օրինագիծբ
ծեց իժէ ֆիդիքական ոյժր ամէն բան էր՛* կեանքր մեբժուե՚ցալ 13/ դէմ 65 ձայնով :
ցոյց տուաւ, թէ այդպէս չէր։ Այ" պատերազմն պէսզի դարաւոր ոսոխր խռովէր իր ծ ր ագի րնե բ ո ւն
իսկ չապացուցի՝լց թէ ֆիզիքական ինչ վիթխարի մէջ, որպէսզի վտանգուած զգաբ ինքզինքր իր յա– Զախհաւ ՎհԱամաէգ
ոյժեր խորտակուեցան ու փշուր փշուր եղան, փշտակութիւննեբուն մէջ՛. Որպէսզի Ապրիլ 24ի
նաեւ" այն պատճառով՝ որ բիրտ ո յ ժ ը սլա շտ ա - ոճիրր գործէ բ ան , միանդամ րնդ միշտ ազաաուե–
մ ունքի առարկայ եղած էր եւ սաորադնաՀ ատուած լու Համար անկէ։ Պայքարր կը սաստկանայ ընկերվարական եւ
Հոգեկանն ու անշօշափելին ։ Ազգերը բիրտ ուժով Գործուեցաւ ոճիրը , ինկաւ մէկ միլիոնը , բայց Համայնավար կուսակցոլթեանց միջել, Յունիս 2 /
չեն ապրիր սակայն , ոչ ալ կրնան մեռնիլ կամ մնացին անոնց ծիքերն ու արմատները։ Ու այսօր, րնտբոլթեանց առթիլ * Նե բքին նախարար Պ •
մեռցուիլ։ Հայր դիտէր այս ճշմարտութիւնը ,մէկէ երեք տասնամեակ եաք*ք մեծցած են անոնք , ծաղ Թրոքէր (ընկերվար ա կան) առջի օր ճառ մը խօ
աւելի անգամներ Հաստատած բլյալով զայն Հա - կած եւ պաՀ անջատէր իրենց ժառանգութեան , սելով Ա ոլլէնի մէջ, խստօրէն քննադատեց Համայ
ղարամեակներու իր պատմութեան ընթացքին ։ Հո– նիւթական թէ Հոգեկան : Տէր են իրենց իրաւունք նավարներ ր եւ դիտել տուաւ թէ Մ որիս Թոբէզ
դեկան ուժով ապրած էր ան , Հաւատքով յադթա– ներուն եւ աէր ջարդուած զանգուածներու երազ - իրաւունք չունէր բան ակր լքելու % «Պետ մ բ պէտք
Հարած ժամանակնեբու ամենամռայլ փորձութիւ ներուն ։ Ոաքի են, Հայրենիք ունին, բայց կր պ ա - չէ գլուխն առնէ երթայ , երբ իր զին ո լո րն ե բ բ վր–
ներուն եւ ցեղային կամքով զիմ աղբած դուրսէն Հանջեն ամ բոզլացում ր անոր, կբ պաՀանին ամ - տանզի մէջ են։ Որ ել է բաղդատութիւն կարելի
եկս՚ծ Հարուածներուն ։ Անիկա , իր պատմութեան բոզջացումբ կէս մնացած երազներու , որոնք մեր չէ ընել Թորէզի եւ զօր* ար Կօլի ընթացքին մի ^–
արշսւլՈյսին իսկ , ազատութեան Համար սլայքա - Արտերուն մէջն են ու մեր կեանքին խառնուած ։ ջեւ» ։ Յետոք յիշեց 19^9 օգոստոս 23 ի գերմ անել -
րած էր ըիըա ուժին դէմ, ստեղծադոբծելով իր (Խմբագրական «ՅՈՒՍԱԲԵՐ»^) խո րՀ րդա յին գա^իսՔԸ^ €որ ապշութեան մատնեց
Fonds A.R.A.M
