Page 89 - ARM_19-1946_01
P. 89
6 ԱՈ֊ Ա* 3
ՀայաստաԱ րաՓպսղոատ ՍԻՐՈՎ ԵՒ ԳՐԿԱԲԱՑ Կ՝ԸՆԳՈՒՆԵՆԲ չութիւնը Հարկատուէն "ւ֊ղէ այլեւայլ վկայագրեր
կը մաղթէ տաւ՛աղխևԽուճ Ար տ ա ս տ Հ մ անից Հա յերի Խ • Հայասաան վե– յայտարարութեան մէչ^ անոր նշանակալի թիլերուն
ր ա գառն ա լո լ մասին ԱԱՈ* (ի ո զկո մ ս ո վե տ ի որո ստուգման Համար։ Այս կարգէն են՝ կալուաՆի մր
շումր պատմ ական մ ի ի րադա բձութ իւն էէ Մ ենք Ի՞նչ ձեւով Հարկատուին ս ե փա կանութ իւն ը եզաձ՜
ԽՄԲ՛— « Սովետական » րարի սրտանց ողջունում ենք մեր կառավարութեան այս ԼՀԼԼա1Ը / ա յ ա՛՛՛յ՛ղ թուղթերը, անոր ձ-աթաձ– գոյքե*
Հայաստան արդար որո շումր : Խ որՀ րգա յին կառավարութիւնը լաւն իրապէս եւ ի՞նչ դինով ձաիսոլաօ՝ ԸԼլալր ցոյց
գալուստի գիութիւննեբ կը հրատարակէ ատհնէ այս որոշումով Հնարաւորութիւն Է ստեղծում դա •տուող վաւերաթուղթեր , անոր ՚ ունեցահ՛ Հին
մը ի վեր, ականաւոր դէմքհրոլ ստորադրաւ– րերով Հալածուած , տարա գի ր ու բնալեր դարձած պարտքերուն թուականը ել \ /ոլնուար 1940 ել 4
թեամբ : Ստորեւ՝ բանասաեզծ Աւ • իսահակհանի, Հայերին վերադառնալու իրենց Հայրենիքը , միա– Յունիս 1945 թ ուականներուն մէջ իբրեւ նուէր
ակադեմական Հրաչեայ Ասառհանի, ժողովրդա նալոլ ք(ք * Հայաստանի իր եղբայրներին , մասնա ստացած գո յքե բուն եւ կա լո լածներուն ցուցակը ՛՛
կան նկարիչ Մ– Սաբհանի նամակները (միւսները՝ կից դառալու խաղաղ , շինարար , աղատ ստեղծ ՛Ա Ասոնցմէ զատ, եթէ նոյնիսկ *ԼաԸ էութիւնը
յաջորդով) ՛լ ո ր ծ աշխատանքի , ապրելու , գործելու իբ Է՚ս^Լ չսլաՀ՚անջէ , Հ ա ր կա տ ո լին Համար օգտակար է ու
ԲԱՐԻԳԱԼՈՒՍՏ ՄԵՐ ԹԱՆԿԱԳԻՆ Հայրենիքում՝ խ . Հ այտ սա ան ում : Նրանք Հնւարա– նենալ հետեւեալ թուղթեր ը իր յա յտա րա բութիւն ր
նոր Համ ա–
ՀԱՐԱԶԱՏՆԵՐԻՆ ւո բութ իւն կը ստանան ստեղծելու դիւրութեամբ խմբագրելու Համար, ուրիշ բան՝
:
Արտ ա ս աՀ մ ան ի ց Հա յերի ի) * Հա յասաան վե մարդկա յին աւելի մ եծ արժէքներ եթէ խ իս տ զօ րաւո ր յ ի շո զո ւթ ե ան տէ ր ըլլայ կ ամ
րադառնալու մասին ԱԱ ՌՄ ժողովրդական գո ր– Արտանց ողջունում ենք մեր կառավարս ւթեան շատ լաւ կազմակեր պո լա^ տոմարակալութիւն մր
ա յս որոշում ը ; ԽորՀ րգա յին կառավարութիւնը ,
ձավարներ ի խորՀ բդի որոշումը մեր բոչորի ս Ր ր՛ ինչպէս միշտ, այս Հարցում եւս ցոլցաբեբից իր ունենա յ ։ Այս կարգի թուղթեր են* \ .֊֊֊ 18ունիս
մ ար գա ս իր ական վե բաբե րմ ունքը :
աերր լցնում է շատ մեծ ո ւրա խո ւթեամր ։ ԱնՎե– \940ին աս ա ա ւււ ն մ բ յ՛ յնձն ուած Ղ չ՜ան ււ Լ սնա–
րասչաՀ խնդութեամբ ողջունում ենք այս նշանա կան աբժեթոլղթերու մէկ ցուցակը, 2. 1 Յուն
կալից ահ.աէ\Հ է ^Ւ ազնիւ ՀայՀ, բացի ցնծագին Այսօր , ա յս ո րո շում ով արտասաՀմ անի Հա յե ուար 1940^5/ դրամատան քով իր ունեցած գրամ -
դնաՀատականից ուրիշ վերաբերմունք չի կարող րր , մեր արիւնակիցներն ու Հայրենակիցնեբբ *ներուն ել րնթացիկ Հաշիւներուն ցուցակը . 3.—
ունենալ այս որոշման Հանդէպ ։ Հնար աւո բութ իւն են ստանում վերադառնալ Իր ունեցած արժե թուղթերուն զն մ ան եւ վաճառ
Բոնոլթիւնների , կոտորածերի եւ Հայրենի Հայաստան , այս որոշումով տարագիր Հայ ժողո ման ցուցակները , եւ կամ գոնէ էր դրամ տտան
քից վտարումների Հ ետ ե ւան քով Հայ °^՜ՈԳո։իրգԷ վրդի եր աղած իզձերի կա տարմ ան սկիզբն է ԴԸԸ՛ կոզմէ այս մասին ա ո ւա ծ տեղեկութիւններըԳ 4(.֊–
կէս ր ցրուած է երկրի երեսին , սակայն ոչ մի թըշ՜ ւում \ 1 Յունուար 1940^՜5> ի վեր իր վճարած պարտքե
նամ ա կան ոյժ չի կարողացել մեռցնել Հայերի Ա*ենք ղրկաբաց Ու սիրով կ^ընդունենք արտա– րուն մէ՛կ ցուցակը* 5.—5 ՀրդեՀի ապաՀովագրու–
աղգային միասնութեան զգացումը , Հանգցնել ն ր– սաՀմանի մ՛եր եղբայրներին : ՄաՈաիրՈԱ Սարեակ թեան սլա յմ ան ա գր ո լ թ ի ւննե ր ը • 6. ԱպաՀովա–
բաց սէ րն ու կ^Րօս*լՀ դէ՚՚Ղէ ՀամԲ°նիքր եւ վերըս– գր ո ւթե անց Համար իր վճարած ապաՀ ովագինե^
ա ին Հա յքենի քում Հ ա լա քո ւե լո լ կենտ բոն աՀ ակ բուն ցուցակը \ Յունուար \ 940^՜5> սկսեալ* 7. 1
ձգտումն ու մ տածումրէ ԱռաՕԻՆ ՀԱՄԵՐԱՇԻՈԻԹԵԱՆ 1938/^ կամ \939ին իր գանձած արժեթռւղթի
*իաղո լթաՀ ա յո ւթեան 8. • Փոխանակութեան
Հայրենաբաղձ Հայ կտրօններուն ցուցակը*
եացքները Խ * Հայաստան են ուղղուած , ուր ապ Տ Ո հ Ր ՝Բ Զ Համ ար իր յանձնած թ՛ղթադրամներուն դում արը
րում են եւ աշխատում իր արիւնակից եղբայրնե ներկայացնող ցուցակ մը* 9.–
րը : Թափառական Հայ րաղմ ութ իւններն մ ի ան" Շ6բէ6Աք) մ Էկ վկա յագիր ը՝ Հարկատուին տուրքէ
պարտելի տենչանք ունեն •. օր առա9 թողնել օ ֊ ունեցած պարտքին մնացորդ գումարը ցոյց տուող,
Հաշ
տար երկիրները , ուր նրանք մաշում են իրենց Անշարժ կալուածները —>- ինչպէս ժառանգու 10. քօոԺտ Ըօաաշւ՚Շշ/՛ Վերջին տարիներու է։
—• 4 Յունիս \945ին ինչ
կեանքը եւ գալ Հայրենիք , մ՛իանալ իրենցը եզբայր– թեան պարագային կ՚ըլլայ ուեկշիռները , եթէ Հարկատուն առեւտրական
նե րին , մ իասին աշխատել ու կառուցանել , իմ աս– գինով որ կրնային ծախ ուի լ նոյն գինին Համեմատ ՀՐ. Ն– ԹՈՐՈՍԵԱՆ
տաւորել իրենց եւ իրենց որդիների գո յութիւնր , պէտք է արժէք ունենան % Բայց այս գինը այնպէս–
վա յելել ի բե%ց վաստակը՛՝ միաՀ ամ ուռ խանքով մը որոշելու է որ , եթէ ոչ կատարելապէս , գոնէ ԳԻՏԱԿԱՆ ԱՍՈՒԼԻՍ
ծագկեցրած Հայրենիքում ։ շատ մ օտաւոր կերպով ներկա յացնէ Հ րապարակի
Ա՛ եր վերադարձող եղբայրներ ի սի բա կարօտ գԻնԼՀ ։ ԳԷՊԻ ԼՈԻՏԻն
,Ար ժ է քն ե ր ո ւ
զգացմունքներին մենք՝ Խ * Հայաստանի Հայերս , գնա Հատ ո ւթե ան վերա բեր եա լ
կը գիմ աւո ր ենք նո յն եղբա յ րակարօտ զւլացմ ունք– 1լպնոններէն շատեր կրնան կամ ա յա կան ո րո շում - Ա . Նա Հանգն եր ո ւ պատերազմ ական նախարա
ներով : ՛ի.աժ ան ճակատ աղբ ով իրարից բաժ ան ւած նե բու պատճառ ըլլալ՛. 4 Յունիս \Գ֊\Գին, թ՝նչ էր րութեան կողմէ տրուած ղեկո յց ի մը Համ աձա յն ,
քոյրեր եւ եղբայրներ , որ կռուել ենք զանազան զիսը անշարժ կալուածի մը, քօՈ^Տ ՇՕաաՇէՇՇի մը ամերիկացի. գնդապետ Հէրուիլթ յաջողած է Հա–
ճակատներում մեր թշնամիների դէմ, մեր ընդ* կամ մէկոլ մը ունեցած բաժինը սաՀմանափակ դոըգակցութիւն Հաստատել լուսնին Հետ, ՀՀռա–
Հ անուր նպատակի Հ ամ ար Հա յրենիքի ազատու պատաս խանատուութեամ բ կազմ ուած ընկերու աո՝^բէ միջոցաւ ։ յ
թեան , տզզային եւ մարդկային միեւնոյն իտէալ֊ թեան մը մէջ՛. Հյաա դժուար է որոշել աս, եւ վեր ինչսլէս գիտենք , երկնա յին մ արմ իններու մէ–
ների, այսօր երկու իր աւատ էր արաղատ նե, է Հա րկատուներու մեծամասն ո ւթե ան ՛կարողու ջէն լուսին ր ամէնէն մօտն է երկրին ։ ք1 ր Հեռաւո–
գրկաբաց ՛փարւում Հայ–
րենի տան մէչ% ենք իրար ազատագրուած թենէն : ԵԼ֊ սակայն , ան ճ ի շդ գնաՀատութեան մբ րութիւնը երերէն՛ 371 .000 քիլոմեթր է, իր տրա^
՝» ետ եռանքներ ը շատ ծանր են Հարկատուին : Տուր մագի&՜ը 3473 ՔԻԼ\ոաՐեթր > եսհ֊ ^ակեբեւոյթը
Սրտագին րարի դաչա սա մեր թանկագին Հա քի վարչութիւնը կրնայ մ ի շա խնդրո յ առարկա լ 37.800.000 քառակուսի Պրիոլմեթր , այս ինքն՝ մեր
րազատներին : ՚ ՝ Աւետիք իսահակհան րնել այս գնաՀատոլթիւնր կամ մերժել զայն բոլո
ՍՊԱՍՈՒՄ ԵՆԲ ԶԵԶ րովին, եւ, վէճի պարագային, կաբելի չէ լ՛սել ա– ե ր կր ա գո ւնդին \ 4րդ մ ասխկ կը Հաւասարի ։
Այն օրից երբ տաճկական եաթազանից Հազիւ ռա^ուլ/նէ թէ դատարանին տալիք վճիռր որո՛*ւ ժամր 100 քիԼոմեթր արաղութեամը ընթացող շո
աղա տուած , ձեր սիրտն արիւնով ոլ ձեր աչքերբ ն սլա ս տ ա ւո ր պիտի ըլլայ , Հ ա բ կա տ ո ւթ*ն թէ վար գեկառք մը 160 օրէն կը Հասնի լուսնին , ռումբը՝
արցունքով լցուած Հայրենի տան ծխացող կրակ չութեան % Եթէ Հարկատուն իրաւունք չ՚աՀի » ք11 3 օրէն եւ 15 ժամէն , իսկ ռտտորի ալիքներ , ոբ
ներից փախաք ապաստան որոնելու օտար աստղե– միայն ստիպուած կ^ըԱայ տուրքի յաւելուածական լո յս ի արաղութեամը կբ սուրան (300.000 քիլո–
րի տակ , • սպասում էինք ձեզ։ յիճարում մը ընելու , այլ նաեւ տուած տուրքին մեթր մէկ երկւիայրկեանի մէջ^ , այդ միեւնոյն Հե
խոտորուեցին ձեր Հայրերն ու մայրերը, ձեր կ րկինն ալ վճար ե լո ւ պիտ ի դատապարտուի , ի ր֊ ռաւորութիւնը կը կտրեն 1 1 )4 երկվայրկեանէն ,
Հարազատ քո յրեբր , տ աճ կա կան Հարէմներ ին զո Հ րել պատիժդ ինչպէս նաեւ պիտի զրկուի այն զիւ եւ 2,ուկէս երկվա յրկեանէն՝ երթուդարձի Համար ։
չգնալու, կամ Լպիրշ սրիկաների ձեռքը չընկնելու րութիւնն եր էն՝ զորս օրէնքը կ ո ւ ա այ ամէն Հար– Ամ երիկեան ծովային դիտարանի աստղագէտ
ց Համար Երասխի ալիքներին անձնատուր եզան» ւկատուի , իր տուրքերուն Հատուցման Համար : ներէն Հ * է՛* Փրրթըն նկատի առնելով լուսնի Հա֊՝
դուք նրանց ս ր բազան դիակն երբ կո խ ո տ ե լով՝ ան Ասկէ զատ, կարգ մը պարագաներու մէ^, կառա զո րգա՚կց ութ իւն ր ռատորի միջոցաւ , կը կարծէ
ցաք , գնացիք օտար Հորիզոններ ։ վ-առորդ ԳԱՐ վարութիւնը իրաւունք կ՚ունենայ խնդրոյ առար թէ մ իեւնո յն ձեւով կարելի պիտի ըԼԼա յ Հաղոր–
մոռացութեան անգունդր դլոբուեց * բայց դուք կայ զ ո յ ք ը ինք գնելու , նշանակոլած ցած գինով ։ Դ^սկցիլ նաեւ Հրատ մո լո րա կին Հետ , որ մեր
չմոռացաք" ձեր երկիրը , ձեր մարմնական վէրքեր ր ւԼյսսլիսի անիրաւութիլննեբ չգործուելու Համար, երկրէն 56 միլիոն քիլոմեթր Հեռու է ել ուր կեան
բուժուեցին , բայց ձեր ոգին չբուժուեց , դուք կառավարութիւնը շատ խիստ չպիտի ԸԱայ գինե– քը Հաւանական կը նկատուի ։ Հրատին մթնոլորտը
միշտ, յիշու^մ էիք Հայրենի երկիրը ։ Եւ այն միջո րու գնա Հատման խնդրին մէֆ, կը յուսանք։ նօսբացած րլլալով , ռատորի ճառագայթնեըը
ցին , երբ գործարանների մրոտ ծխի ուէ Հրավառ Հարկատուն պաըտաւո ր է իր յա յտա բարու Հ աւան ա բա ր անարգել ահա ի Հ ասն ին Հոն ւ 0 իշեալ
Վառարանի առաջ չար չարուում էիք յ > ա յրենի թեան Հետ յանձնել Հետեւեալ թուղթեր ր, 1. Նախ գիտնականին կարծիքով, լուսնի Հաղորդակցու
տան կարօտն է լ ձեր սիրտն էր այրում ՚։ կին պատերազմիկներու ընգՀ . քարտուղարու թեան փո ր ձե բուն շնորՀիւ , կարելի պիտի (ԼԼԷա/
՚էյնորՀիւ մեծ Ատալինի մեր ու ձեր սրտի իղձը թեան կողմէ տրուած վկա յադի ր մը պարզ թուզիժի •աւելի ճշդութեամբ չափել լուսնի Հեռաւորութիւ
վրայ, եթէ անչափաՀաս Հարկատուին Հայրը կաս0 նը երկրէն, Հաստատել թէ Հոն կեանքը գոյութիւն
ատ աբրոոււեց * դուք իրաւունք եւ արտօնութիւն մայրր եւ կամ ամուսինը մեռած է Ֆրանսայի Հա ունիթ որ եւ է ձեւի տակ ։ Լուսնի ձ7**՜/*^^ գտնուած
ստացաք Հա յ ր են ի ք դառնալու
: մար։ 2. ՄաՀուան վկայադիր մր ղրոշմեալ թուղ °ԳԲ նօսր Ըէէալով , կը կարծուի թէ Հոն խոնաւու
Ա* եր սրտեր ր յո յղեբուի, մեր աչքերը լո յսե– թի վրայ, եթէ Հարկատուին զաւակներէն ֊քէկը թիւն չկայ , ուստի եւ կեանքը գոյութիւն չունի ,
բով , մեր Հոգիները անձկալի կարօտով ու մեր կամ մէկ քանին 4 Յունիս 1945^5/ առով մեռած են սակայն փոըձեըր թերեւս Հաստատեն՛ թէ լուսնի
ձեռքերը ծաղկի պսակներով լցուած, սպասում տասնրվեց տարին լրացուցած ։ 3. Հաշտարար դա լեռնային ՛ճեղքուածքներուն մէջ խոնաւութիւն ըլ
ենք ձեզ : Հ • Ասաոհան տաւորէն ծՇէ6 Ո0է0Ո6է6 մր եթէ այգ զաւակ լալով, կեանքի գոյութիւնը կրնայ Հաւանական
ները մեռած են 4 Յունիս \Գ–\5էն առաք որ եւ է նկատ ո ւի լ :
ռանց Հոգեւոր Հովիւի , երե թաներ ր անկնունք կր տարիքի մէջ, թշնամիէն սպաննուելով կամ մե Միւ" կողմէ , վաւերական աղբիւրէ կբ Հաղոր
մնան ել աշթարՀէն անդարձ մեկնողներն ալ կր ռած՝ պատերազմի Հետեւանքներէն , \ ը է լ ա յ թշնա դեն թէ աւստբալիացի բնագէտներ իրենց կարգին
թազոլին ասանս աղօթքի : մութեանց միջոցին, ըլլայ թշնամութեանց դա– յաջողած են «քիսւտ ո ր՝%> ի մ իջո ցաւ Հ այլո բղա կցի լ
Ասիկա շատ մօտէն կը յիշեցնէ Հայ - Հոռոմ գարմ ան տա ր ւո յն մէւ-4. ՛Ծննդեան վկայական մր արելին Հետ ։
ներու թնդի րնե ր ը : Բոլորս ալ երրեմն Հ անդիպահ՜ ղրոշմեալ թուղթի վրայ, եթէ Հարկատուին մէկ Արեւը երկրէն 149.500.000 քիլոմեթր ՀեռՀլ
ենք Հայերէն թօսոդ ույյ յոյն օրթոտոքս եկեղեցի զա լա կ բ ձ-նաօ֊ է 4 Յունիս 1945^5՛ վերԼ\է ապրելու է. իբ շառաւիղը՝ 700.000 քիլոմեթր , իսկ հալալը՝
յաճ ա իւ ո դ սլաոաւներու. որոնց զաւակները ՀեազՀե վիճակի, մէշ ( \ \ – հ \ շ ) ։ 5. Բմշկական վկայադիր մր, 1.310.000 անդամ աւելի մեծ– մեր երկրագունդէն Հ
տԷ Յոյներուն Հետ ամուսնաց ահ՜ են, Հայութեան եթէ Հարկատուն , Հիւանդոտ ըլլալուն պատճառաւ Արեւին լոյսը մեզի կր Հասնի 8 վա յրկեանէն ել 18
Հետ ամէն կասլ թզելով տ * կը Փափաքի որ ինք կամ իր կինը օգտոլին տուր եբկվայրկեանէն , Հետեւաբար (հատորի ալիքներր
ինչսլէս այսօր կը պատաՀի Ավազի մէշ՝, մոդո– քերու վճարման Համար շնորՀուաօ՝ սլայմանամա– այդ մամանակամիիւցին կրկին բ կը բռնեն արեւին
վոլրդը մնացեր է անտէր, մինչեւ որ յոյն կրօնա մեբէն : 6. ՊաՀանշՆստէրին վկայականը կամ պա– Հասնելու եւ վերադառնալու Համար , այսինքն՝ 16
ւորներ թաղելէ են մեր մեռելները եւ մկրտեր ի ֊ Հան9աթուղթին բնադիրրկամպատճէնր նոտարիմր վայրկեան ել 36 երկվայբկեան : Նորագոյն Հետա
րենց պսակած՜ դոյդերուն սլղտիկները : Բնական է կամ Հաշտարար դատարանի քարտուղարին կողմէ զօտութեանց շնորՀիլ կարելի եղահ է չափել արե
ատոր վրայ այնտեղի Հայութիւնն ալ սկսեր է տրուաս– , եթէ Հարկատուն ապացուցանել կ՝՝ուղէ ւին բաբեթառնութիւնր , ոբ մէկ միլիոն աստիճան
ՀետդՀետէ յաճաթել Յունաց եկեղեցին եւ ընդու իր ունեցահ– պարտքերը • 7 • քօոօ1տ (^6 Շօոտ161՝Շ6^՛ ՌԱաԼ հ.ԼՀ կարհ֊ուի : »
ներ օրթոտոքս դաւանանքը : Երեք չորս Հարիւր մաս կաղմող ապրանքներուն մէկ ցուցակը, եթէ Մասնաղէտներու յայտարարութեան Համա
ընտանիքը իր բնագաւառին մէշ* ապագային Հա Հարկատուն առեւտրական է: ձայն , լուսնի հէնտ Հաղորդակցութեան ատեն լըս–
մար իսոստում մրն է, եւ եթէ տեղին վրայ գէթ Կարգ մր թուղթեր ալ Հարկ կ՚ըլլայ ներկայա ուաձ– են սովորական արձագանգի ձայներ, ի"Կ
մատուռ մր ել քաՀանայ մր գտնուին , դիւրին է ցնել , յա լտարարութիւնբ պատկանեալ պաշտօնա արեւի ներքնամասին մէչ1 լսելի եղահ են Հնչուն ա–
մատակարարել յ տան յանձնելէ վերչ։ կրնայ րԱալ որ տուրքի վար լիքներՈւ ձայներ տ տ
Հ. տէրտոԻ
Fonds A.R.A.M
ՀայաստաԱ րաՓպսղոատ ՍԻՐՈՎ ԵՒ ԳՐԿԱԲԱՑ Կ՝ԸՆԳՈՒՆԵՆԲ չութիւնը Հարկատուէն "ւ֊ղէ այլեւայլ վկայագրեր
կը մաղթէ տաւ՛աղխևԽուճ Ար տ ա ս տ Հ մ անից Հա յերի Խ • Հայասաան վե– յայտարարութեան մէչ^ անոր նշանակալի թիլերուն
ր ա գառն ա լո լ մասին ԱԱՈ* (ի ո զկո մ ս ո վե տ ի որո ստուգման Համար։ Այս կարգէն են՝ կալուաՆի մր
շումր պատմ ական մ ի ի րադա բձութ իւն էէ Մ ենք Ի՞նչ ձեւով Հարկատուին ս ե փա կանութ իւն ը եզաձ՜
ԽՄԲ՛— « Սովետական » րարի սրտանց ողջունում ենք մեր կառավարութեան այս ԼՀԼԼա1Ը / ա յ ա՛՛՛յ՛ղ թուղթերը, անոր ձ-աթաձ– գոյքե*
Հայաստան արդար որո շումր : Խ որՀ րգա յին կառավարութիւնը լաւն իրապէս եւ ի՞նչ դինով ձաիսոլաօ՝ ԸԼլալր ցոյց
գալուստի գիութիւննեբ կը հրատարակէ ատհնէ այս որոշումով Հնարաւորութիւն Է ստեղծում դա •տուող վաւերաթուղթեր , անոր ՚ ունեցահ՛ Հին
մը ի վեր, ականաւոր դէմքհրոլ ստորադրաւ– րերով Հալածուած , տարա գի ր ու բնալեր դարձած պարտքերուն թուականը ել \ /ոլնուար 1940 ել 4
թեամբ : Ստորեւ՝ բանասաեզծ Աւ • իսահակհանի, Հայերին վերադառնալու իրենց Հայրենիքը , միա– Յունիս 1945 թ ուականներուն մէջ իբրեւ նուէր
ակադեմական Հրաչեայ Ասառհանի, ժողովրդա նալոլ ք(ք * Հայաստանի իր եղբայրներին , մասնա ստացած գո յքե բուն եւ կա լո լածներուն ցուցակը ՛՛
կան նկարիչ Մ– Սաբհանի նամակները (միւսները՝ կից դառալու խաղաղ , շինարար , աղատ ստեղծ ՛Ա Ասոնցմէ զատ, եթէ նոյնիսկ *ԼաԸ էութիւնը
յաջորդով) ՛լ ո ր ծ աշխատանքի , ապրելու , գործելու իբ Է՚ս^Լ չսլաՀ՚անջէ , Հ ա ր կա տ ո լին Համար օգտակար է ու
ԲԱՐԻԳԱԼՈՒՍՏ ՄԵՐ ԹԱՆԿԱԳԻՆ Հայրենիքում՝ խ . Հ այտ սա ան ում : Նրանք Հնւարա– նենալ հետեւեալ թուղթեր ը իր յա յտա րա բութիւն ր
նոր Համ ա–
ՀԱՐԱԶԱՏՆԵՐԻՆ ւո բութ իւն կը ստանան ստեղծելու դիւրութեամբ խմբագրելու Համար, ուրիշ բան՝
:
Արտ ա ս աՀ մ ան ի ց Հա յերի ի) * Հա յասաան վե մարդկա յին աւելի մ եծ արժէքներ եթէ խ իս տ զօ րաւո ր յ ի շո զո ւթ ե ան տէ ր ըլլայ կ ամ
րադառնալու մասին ԱԱ ՌՄ ժողովրդական գո ր– Արտանց ողջունում ենք մեր կառավարս ւթեան շատ լաւ կազմակեր պո լա^ տոմարակալութիւն մր
ա յս որոշում ը ; ԽորՀ րգա յին կառավարութիւնը ,
ձավարներ ի խորՀ բդի որոշումը մեր բոչորի ս Ր ր՛ ինչպէս միշտ, այս Հարցում եւս ցոլցաբեբից իր ունենա յ ։ Այս կարգի թուղթեր են* \ .֊֊֊ 18ունիս
մ ար գա ս իր ական վե բաբե րմ ունքը :
աերր լցնում է շատ մեծ ո ւրա խո ւթեամր ։ ԱնՎե– \940ին աս ա ա ւււ ն մ բ յ՛ յնձն ուած Ղ չ՜ան ււ Լ սնա–
րասչաՀ խնդութեամբ ողջունում ենք այս նշանա կան աբժեթոլղթերու մէկ ցուցակը, 2. 1 Յուն
կալից ահ.աէ\Հ է ^Ւ ազնիւ ՀայՀ, բացի ցնծագին Այսօր , ա յս ո րո շում ով արտասաՀմ անի Հա յե ուար 1940^5/ դրամատան քով իր ունեցած գրամ -
դնաՀատականից ուրիշ վերաբերմունք չի կարող րր , մեր արիւնակիցներն ու Հայրենակիցնեբբ *ներուն ել րնթացիկ Հաշիւներուն ցուցակը . 3.—
ունենալ այս որոշման Հանդէպ ։ Հնար աւո բութ իւն են ստանում վերադառնալ Իր ունեցած արժե թուղթերուն զն մ ան եւ վաճառ
Բոնոլթիւնների , կոտորածերի եւ Հայրենի Հայաստան , այս որոշումով տարագիր Հայ ժողո ման ցուցակները , եւ կամ գոնէ էր դրամ տտան
քից վտարումների Հ ետ ե ւան քով Հայ °^՜ՈԳո։իրգԷ վրդի եր աղած իզձերի կա տարմ ան սկիզբն է ԴԸԸ՛ կոզմէ այս մասին ա ո ւա ծ տեղեկութիւններըԳ 4(.֊–
կէս ր ցրուած է երկրի երեսին , սակայն ոչ մի թըշ՜ ւում \ 1 Յունուար 1940^՜5> ի վեր իր վճարած պարտքե
նամ ա կան ոյժ չի կարողացել մեռցնել Հայերի Ա*ենք ղրկաբաց Ու սիրով կ^ընդունենք արտա– րուն մէ՛կ ցուցակը* 5.—5 ՀրդեՀի ապաՀովագրու–
աղգային միասնութեան զգացումը , Հանգցնել ն ր– սաՀմանի մ՛եր եղբայրներին : ՄաՈաիրՈԱ Սարեակ թեան սլա յմ ան ա գր ո լ թ ի ւննե ր ը • 6. ԱպաՀովա–
բաց սէ րն ու կ^Րօս*լՀ դէ՚՚Ղէ ՀամԲ°նիքր եւ վերըս– գր ո ւթե անց Համար իր վճարած ապաՀ ովագինե^
ա ին Հա յքենի քում Հ ա լա քո ւե լո լ կենտ բոն աՀ ակ բուն ցուցակը \ Յունուար \ 940^՜5> սկսեալ* 7. 1
ձգտումն ու մ տածումրէ ԱռաՕԻՆ ՀԱՄԵՐԱՇԻՈԻԹԵԱՆ 1938/^ կամ \939ին իր գանձած արժեթռւղթի
*իաղո լթաՀ ա յո ւթեան 8. • Փոխանակութեան
Հայրենաբաղձ Հայ կտրօններուն ցուցակը*
եացքները Խ * Հայաստան են ուղղուած , ուր ապ Տ Ո հ Ր ՝Բ Զ Համ ար իր յանձնած թ՛ղթադրամներուն դում արը
րում են եւ աշխատում իր արիւնակից եղբայրնե ներկայացնող ցուցակ մը* 9.–
րը : Թափառական Հայ րաղմ ութ իւններն մ ի ան" Շ6բէ6Աք) մ Էկ վկա յագիր ը՝ Հարկատուին տուրքէ
պարտելի տենչանք ունեն •. օր առա9 թողնել օ ֊ ունեցած պարտքին մնացորդ գումարը ցոյց տուող,
Հաշ
տար երկիրները , ուր նրանք մաշում են իրենց Անշարժ կալուածները —>- ինչպէս ժառանգու 10. քօոԺտ Ըօաաշւ՚Շշ/՛ Վերջին տարիներու է։
—• 4 Յունիս \945ին ինչ
կեանքը եւ գալ Հայրենիք , մ՛իանալ իրենցը եզբայր– թեան պարագային կ՚ըլլայ ուեկշիռները , եթէ Հարկատուն առեւտրական
նե րին , մ իասին աշխատել ու կառուցանել , իմ աս– գինով որ կրնային ծախ ուի լ նոյն գինին Համեմատ ՀՐ. Ն– ԹՈՐՈՍԵԱՆ
տաւորել իրենց եւ իրենց որդիների գո յութիւնր , պէտք է արժէք ունենան % Բայց այս գինը այնպէս–
վա յելել ի բե%ց վաստակը՛՝ միաՀ ամ ուռ խանքով մը որոշելու է որ , եթէ ոչ կատարելապէս , գոնէ ԳԻՏԱԿԱՆ ԱՍՈՒԼԻՍ
ծագկեցրած Հայրենիքում ։ շատ մ օտաւոր կերպով ներկա յացնէ Հ րապարակի
Ա՛ եր վերադարձող եղբայրներ ի սի բա կարօտ գԻնԼՀ ։ ԳԷՊԻ ԼՈԻՏԻն
,Ար ժ է քն ե ր ո ւ
զգացմունքներին մենք՝ Խ * Հայաստանի Հայերս , գնա Հատ ո ւթե ան վերա բեր եա լ
կը գիմ աւո ր ենք նո յն եղբա յ րակարօտ զւլացմ ունք– 1լպնոններէն շատեր կրնան կամ ա յա կան ո րո շում - Ա . Նա Հանգն եր ո ւ պատերազմ ական նախարա
ներով : ՛ի.աժ ան ճակատ աղբ ով իրարից բաժ ան ւած նե բու պատճառ ըլլալ՛. 4 Յունիս \Գ֊\Գին, թ՝նչ էր րութեան կողմէ տրուած ղեկո յց ի մը Համ աձա յն ,
քոյրեր եւ եղբայրներ , որ կռուել ենք զանազան զիսը անշարժ կալուածի մը, քօՈ^Տ ՇՕաաՇէՇՇի մը ամերիկացի. գնդապետ Հէրուիլթ յաջողած է Հա–
ճակատներում մեր թշնամիների դէմ, մեր ընդ* կամ մէկոլ մը ունեցած բաժինը սաՀմանափակ դոըգակցութիւն Հաստատել լուսնին Հետ, ՀՀռա–
Հ անուր նպատակի Հ ամ ար Հա յրենիքի ազատու պատաս խանատուութեամ բ կազմ ուած ընկերու աո՝^բէ միջոցաւ ։ յ
թեան , տզզային եւ մարդկային միեւնոյն իտէալ֊ թեան մը մէջ՛. Հյաա դժուար է որոշել աս, եւ վեր ինչսլէս գիտենք , երկնա յին մ արմ իններու մէ–
ների, այսօր երկու իր աւատ էր արաղատ նե, է Հա րկատուներու մեծամասն ո ւթե ան ՛կարողու ջէն լուսին ր ամէնէն մօտն է երկրին ։ ք1 ր Հեռաւո–
գրկաբաց ՛փարւում Հայ–
րենի տան մէչ% ենք իրար ազատագրուած թենէն : ԵԼ֊ սակայն , ան ճ ի շդ գնաՀատութեան մբ րութիւնը երերէն՛ 371 .000 քիլոմեթր է, իր տրա^
՝» ետ եռանքներ ը շատ ծանր են Հարկատուին : Տուր մագի&՜ը 3473 ՔԻԼ\ոաՐեթր > եսհ֊ ^ակեբեւոյթը
Սրտագին րարի դաչա սա մեր թանկագին Հա քի վարչութիւնը կրնայ մ ի շա խնդրո յ առարկա լ 37.800.000 քառակուսի Պրիոլմեթր , այս ինքն՝ մեր
րազատներին : ՚ ՝ Աւետիք իսահակհան րնել այս գնաՀատոլթիւնր կամ մերժել զայն բոլո
ՍՊԱՍՈՒՄ ԵՆԲ ԶԵԶ րովին, եւ, վէճի պարագային, կաբելի չէ լ՛սել ա– ե ր կր ա գո ւնդին \ 4րդ մ ասխկ կը Հաւասարի ։
Այն օրից երբ տաճկական եաթազանից Հազիւ ռա^ուլ/նէ թէ դատարանին տալիք վճիռր որո՛*ւ ժամր 100 քիԼոմեթր արաղութեամը ընթացող շո
աղա տուած , ձեր սիրտն արիւնով ոլ ձեր աչքերբ ն սլա ս տ ա ւո ր պիտի ըլլայ , Հ ա բ կա տ ո ւթ*ն թէ վար գեկառք մը 160 օրէն կը Հասնի լուսնին , ռումբը՝
արցունքով լցուած Հայրենի տան ծխացող կրակ չութեան % Եթէ Հարկատուն իրաւունք չ՚աՀի » ք11 3 օրէն եւ 15 ժամէն , իսկ ռտտորի ալիքներ , ոբ
ներից փախաք ապաստան որոնելու օտար աստղե– միայն ստիպուած կ^ըԱայ տուրքի յաւելուածական լո յս ի արաղութեամը կբ սուրան (300.000 քիլո–
րի տակ , • սպասում էինք ձեզ։ յիճարում մը ընելու , այլ նաեւ տուած տուրքին մեթր մէկ երկւիայրկեանի մէջ^ , այդ միեւնոյն Հե
խոտորուեցին ձեր Հայրերն ու մայրերը, ձեր կ րկինն ալ վճար ե լո ւ պիտ ի դատապարտուի , ի ր֊ ռաւորութիւնը կը կտրեն 1 1 )4 երկվայրկեանէն ,
Հարազատ քո յրեբր , տ աճ կա կան Հարէմներ ին զո Հ րել պատիժդ ինչպէս նաեւ պիտի զրկուի այն զիւ եւ 2,ուկէս երկվա յրկեանէն՝ երթուդարձի Համար ։
չգնալու, կամ Լպիրշ սրիկաների ձեռքը չընկնելու րութիւնն եր էն՝ զորս օրէնքը կ ո ւ ա այ ամէն Հար– Ամ երիկեան ծովային դիտարանի աստղագէտ
ց Համար Երասխի ալիքներին անձնատուր եզան» ւկատուի , իր տուրքերուն Հատուցման Համար : ներէն Հ * է՛* Փրրթըն նկատի առնելով լուսնի Հա֊՝
դուք նրանց ս ր բազան դիակն երբ կո խ ո տ ե լով՝ ան Ասկէ զատ, կարգ մը պարագաներու մէ^, կառա զո րգա՚կց ութ իւն ր ռատորի միջոցաւ , կը կարծէ
ցաք , գնացիք օտար Հորիզոններ ։ վ-առորդ ԳԱՐ վարութիւնը իրաւունք կ՚ունենայ խնդրոյ առար թէ մ իեւնո յն ձեւով կարելի պիտի ըԼԼա յ Հաղոր–
մոռացութեան անգունդր դլոբուեց * բայց դուք կայ զ ո յ ք ը ինք գնելու , նշանակոլած ցած գինով ։ Դ^սկցիլ նաեւ Հրատ մո լո րա կին Հետ , որ մեր
չմոռացաք" ձեր երկիրը , ձեր մարմնական վէրքեր ր ւԼյսսլիսի անիրաւութիլննեբ չգործուելու Համար, երկրէն 56 միլիոն քիլոմեթր Հեռու է ել ուր կեան
բուժուեցին , բայց ձեր ոգին չբուժուեց , դուք կառավարութիւնը շատ խիստ չպիտի ԸԱայ գինե– քը Հաւանական կը նկատուի ։ Հրատին մթնոլորտը
միշտ, յիշու^մ էիք Հայրենի երկիրը ։ Եւ այն միջո րու գնա Հատման խնդրին մէֆ, կը յուսանք։ նօսբացած րլլալով , ռատորի ճառագայթնեըը
ցին , երբ գործարանների մրոտ ծխի ուէ Հրավառ Հարկատուն պաըտաւո ր է իր յա յտա բարու Հ աւան ա բա ր անարգել ահա ի Հ ասն ին Հոն ւ 0 իշեալ
Վառարանի առաջ չար չարուում էիք յ > ա յրենի թեան Հետ յանձնել Հետեւեալ թուղթեր ր, 1. Նախ գիտնականին կարծիքով, լուսնի Հաղորդակցու
տան կարօտն է լ ձեր սիրտն էր այրում ՚։ կին պատերազմիկներու ընգՀ . քարտուղարու թեան փո ր ձե բուն շնորՀիւ , կարելի պիտի (ԼԼԷա/
՚էյնորՀիւ մեծ Ատալինի մեր ու ձեր սրտի իղձը թեան կողմէ տրուած վկա յադի ր մը պարզ թուզիժի •աւելի ճշդութեամբ չափել լուսնի Հեռաւորութիւ
վրայ, եթէ անչափաՀաս Հարկատուին Հայրը կաս0 նը երկրէն, Հաստատել թէ Հոն կեանքը գոյութիւն
ատ աբրոոււեց * դուք իրաւունք եւ արտօնութիւն մայրր եւ կամ ամուսինը մեռած է Ֆրանսայի Հա ունիթ որ եւ է ձեւի տակ ։ Լուսնի ձ7**՜/*^^ գտնուած
ստացաք Հա յ ր են ի ք դառնալու
: մար։ 2. ՄաՀուան վկայադիր մր ղրոշմեալ թուղ °ԳԲ նօսր Ըէէալով , կը կարծուի թէ Հոն խոնաւու
Ա* եր սրտեր ր յո յղեբուի, մեր աչքերը լո յսե– թի վրայ, եթէ Հարկատուին զաւակներէն ֊քէկը թիւն չկայ , ուստի եւ կեանքը գոյութիւն չունի ,
բով , մեր Հոգիները անձկալի կարօտով ու մեր կամ մէկ քանին 4 Յունիս 1945^5/ առով մեռած են սակայն փոըձեըր թերեւս Հաստատեն՛ թէ լուսնի
ձեռքերը ծաղկի պսակներով լցուած, սպասում տասնրվեց տարին լրացուցած ։ 3. Հաշտարար դա լեռնային ՛ճեղքուածքներուն մէջ խոնաւութիւն ըլ
ենք ձեզ : Հ • Ասաոհան տաւորէն ծՇէ6 Ո0է0Ո6է6 մր եթէ այգ զաւակ լալով, կեանքի գոյութիւնը կրնայ Հաւանական
ները մեռած են 4 Յունիս \Գ–\5էն առաք որ եւ է նկատ ո ւի լ :
ռանց Հոգեւոր Հովիւի , երե թաներ ր անկնունք կր տարիքի մէջ, թշնամիէն սպաննուելով կամ մե Միւ" կողմէ , վաւերական աղբիւրէ կբ Հաղոր
մնան ել աշթարՀէն անդարձ մեկնողներն ալ կր ռած՝ պատերազմի Հետեւանքներէն , \ ը է լ ա յ թշնա դեն թէ աւստբալիացի բնագէտներ իրենց կարգին
թազոլին ասանս աղօթքի : մութեանց միջոցին, ըլլայ թշնամութեանց դա– յաջողած են «քիսւտ ո ր՝%> ի մ իջո ցաւ Հ այլո բղա կցի լ
Ասիկա շատ մօտէն կը յիշեցնէ Հայ - Հոռոմ գարմ ան տա ր ւո յն մէւ-4. ՛Ծննդեան վկայական մր արելին Հետ ։
ներու թնդի րնե ր ը : Բոլորս ալ երրեմն Հ անդիպահ՜ ղրոշմեալ թուղթի վրայ, եթէ Հարկատուին մէկ Արեւը երկրէն 149.500.000 քիլոմեթր ՀեռՀլ
ենք Հայերէն թօսոդ ույյ յոյն օրթոտոքս եկեղեցի զա լա կ բ ձ-նաօ֊ է 4 Յունիս 1945^5՛ վերԼ\է ապրելու է. իբ շառաւիղը՝ 700.000 քիլոմեթր , իսկ հալալը՝
յաճ ա իւ ո դ սլաոաւներու. որոնց զաւակները ՀեազՀե վիճակի, մէշ ( \ \ – հ \ շ ) ։ 5. Բմշկական վկայադիր մր, 1.310.000 անդամ աւելի մեծ– մեր երկրագունդէն Հ
տԷ Յոյներուն Հետ ամուսնաց ահ՜ են, Հայութեան եթէ Հարկատուն , Հիւանդոտ ըլլալուն պատճառաւ Արեւին լոյսը մեզի կր Հասնի 8 վա յրկեանէն ել 18
Հետ ամէն կասլ թզելով տ * կը Փափաքի որ ինք կամ իր կինը օգտոլին տուր եբկվայրկեանէն , Հետեւաբար (հատորի ալիքներր
ինչսլէս այսօր կը պատաՀի Ավազի մէշ՝, մոդո– քերու վճարման Համար շնորՀուաօ՝ սլայմանամա– այդ մամանակամիիւցին կրկին բ կը բռնեն արեւին
վոլրդը մնացեր է անտէր, մինչեւ որ յոյն կրօնա մեբէն : 6. ՊաՀանշՆստէրին վկայականը կամ պա– Հասնելու եւ վերադառնալու Համար , այսինքն՝ 16
ւորներ թաղելէ են մեր մեռելները եւ մկրտեր ի ֊ Հան9աթուղթին բնադիրրկամպատճէնր նոտարիմր վայրկեան ել 36 երկվայբկեան : Նորագոյն Հետա
րենց պսակած՜ դոյդերուն սլղտիկները : Բնական է կամ Հաշտարար դատարանի քարտուղարին կողմէ զօտութեանց շնորՀիլ կարելի եղահ է չափել արե
ատոր վրայ այնտեղի Հայութիւնն ալ սկսեր է տրուաս– , եթէ Հարկատուն ապացուցանել կ՝՝ուղէ ւին բաբեթառնութիւնր , ոբ մէկ միլիոն աստիճան
ՀետդՀետէ յաճաթել Յունաց եկեղեցին եւ ընդու իր ունեցահ– պարտքերը • 7 • քօոօ1տ (^6 Շօոտ161՝Շ6^՛ ՌԱաԼ հ.ԼՀ կարհ֊ուի : »
ներ օրթոտոքս դաւանանքը : Երեք չորս Հարիւր մաս կաղմող ապրանքներուն մէկ ցուցակը, եթէ Մասնաղէտներու յայտարարութեան Համա
ընտանիքը իր բնագաւառին մէշ* ապագային Հա Հարկատուն առեւտրական է: ձայն , լուսնի հէնտ Հաղորդակցութեան ատեն լըս–
մար իսոստում մրն է, եւ եթէ տեղին վրայ գէթ Կարգ մր թուղթեր ալ Հարկ կ՚ըլլայ ներկայա ուաձ– են սովորական արձագանգի ձայներ, ի"Կ
մատուռ մր ել քաՀանայ մր գտնուին , դիւրին է ցնել , յա լտարարութիւնբ պատկանեալ պաշտօնա արեւի ներքնամասին մէչ1 լսելի եղահ են Հնչուն ա–
մատակարարել յ տան յանձնելէ վերչ։ կրնայ րԱալ որ տուրքի վար լիքներՈւ ձայներ տ տ
Հ. տէրտոԻ
Fonds A.R.A.M