Page 51 - ARM_19-1946_01

ւտ ր ա տ ա ՉՍօւաւըԻւ ա՛յ ո ՝ ա տ ՓԱՐԻԶհՆ ԱԼ ԳԻՄՈԻՄ

Տ. Շ. .Տ 376.286 Թ Ւ Բ Ա Հ Ա 6 ԴԱՏԻՆ ՀԱՄԱՐ
0Մ6շէ6սւ––ք՚ւ–օթՈ6էտ1ւ–6 : ՏՇՒԼ աՏՏծճԼ\Ւ1

17, 8 ս 6 Օտաէտատ - քձՏ1Տ (13*) Ֆրանսայի թրքաՀայ Դատի Պաշտպան Տանձ–
ՈԼ։ 008. 15-70 ֊ ֊ 0. Շ. Ր. I V » 1678-63
նախումբլլ , որ ամէն չորեքշաբթի կանոնաւոբա­
ք-ԱԼԺ՚նեԳԻՆ•-֊ Տար. 750, 6աս"ս. 400, ՅաԱս. 200 էիրան^
րաբ նիստ կր գումարէ, իր վեբշՀին ժոզովէն մէէ՝

Օասաշհէ 27 ձ&Ռոռ 1946 Կիրակի 27 Յունուար որոշած էբ Հեռագիր մը ուղղել Լոնաոն՝ Ա՝էացեալ
Պ՛ Սփս՛­
Ազգերու կազմակերպութեան նախագաՀ

քի , պատճէնը՝ Հէնգ Ա եհ ելաւ պատուէրակու–

ԺԸ • ՏԱՐԻ - 18* ձոո66 էէ" 4520-'ևոր շ ր շ ա ն թ ի լ 249 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻ ՍԱՌԵԱՆ ԳԻՆ՛ 3 ծ | թեանց ։ Այգ Հեռագիրը, որ զրկուեցաւ Հինգշաբ­

թի օր, անգամ մը եւս կբ յիչեցնէ Հայկական ի–

բաւունքները թուբքիոյ արեւելեան նահանգներուն

՛Հ 3. ԴԱՑՆԱԱՑՈԻԹեԱՆ ՅՈԻ&ՍԼԳԻՐԸ վբայ եւ կը պահաԼԷ Ուիլսընեան սաՀմ աններու
կցում ր ներկայ Հայաստանին է ալ կը գրէ թէ

Ամ երէ կայէ մեր թղթակիցն

ա ե Ր Ո Ւ ԸՆԴ^. ԺՈՂՈՎ.ԻՆ «Հայ Դատի Յանձնախումբը » անվհատ եւ անընգ–

Հատ առաչՀ կր տանի իր գործը։ ՄԱԿի ընգՀ ՚ ժո–

աաւ ղովին գումարման առթիւ Հեռագիր զրկած է, ող–

քունելով մոզովյէն գումարում ր ել յոյս յա յտնելով

որ Հայաստան եւս շուտով անգամ պէաէ գառնայ

ԽՄԲ ինչպէս գրած էինք, Հ • 3 • Դաշնակ­ լայնօրէն ապացուցած է "ր կանխորոշ ծրագիր մր Միացեալ Ազգերու կազմակերպութեան , ամվավւ–
ցութեան Գերագոյն Մարմինը յուշագիր մը յանձ–
նած է Միացեալ Աղգհրու ընդե • ժողովի նաիւագա– մշակուած էր Հայերուն գէմ, որուն նպատակն էր ուած Ուիլսընեան սահմաններու մէչՀ։
հոլր֊եան , ժիրայր Միսաքեանի միջոցաւ , պատ–
սէնր հաղորդելով հինգ մեծ պետոլր֊եանց արտա­ նաիս սպառել անոնց Համբերութիւնը ու յետոյ Ջուպայի եւ Հարաւ՛ Ամերիկայի միւս երկիր­
քին նախարարներուն: Ստորեւ՝ թարգմանոլ–
թիւնը Հա բդել ։ ներուն մէշՀ եւս կոմիտէներ կը կազմէ։ Ջուպայի

Նախընթաց չորս տասնեակ տարիներուն , Ա– կոմիտէին պատուակալ նախագահ ո ւթիւն ր ընգոլ–

ըեւմ սէ եան պետո ւթիւննե ր ր րաղմ աթիւ ձեռնարկ­ նած է Հանրապետութեան նախագաՀը : Ամերիկա­

ներ կատարած էին վարչական բարենորոգումներ յի Հանրային կաբծիքբ այմմ աւելի նպաստաւոր

Վս եմապատ իւ Տ Էր <> Հ՛ Ց՛ Գա շնա կց ո ւթեան Հաստատելու Համար իՒրքաՀա յա ս տ ան ի մ ԷՀ՝ է Հայկական Դատին Համար, շնոբՀիւ տարուած

-- Հայ Ըն կե ր վա ր ա /չան կուսակցութեան Գոր­ կեանքի, պատուի եւ գոյքի ապաՀովութիւնը ե– աշխատանքնեբուն : Վ^երֆերս ամեբիկեան մամու­

ծադիր Մ ար մնին Հ ր ա Հ ան գո ւի , պատիլ ունիմ րաշխաւոբելու նպատակով։ Եւ սակայն այս բոլոր լը աւելլի յաճախ կր յիչէ Հայաստանի եւ Հայ Դա­

խնդրելու Զեր ՎսեմութենԷն որ Միացեալ Ազգե– ձեռնարկնեբր վիժումի դատապարտուած էին , տի անունը :

ր ու կազմակերպութեան առածին բնդՀ անուր ժո­ քանի որ, աւելորդ է յիշել, Հայ ժողովուրդին ճա­ Ամեբիկեան թերթերը յունուար 18/՛^» Հրատա­

զովին յա յանէք Գա էակցութեան սրտագին ող՛ կատագրով ամէնէն աւելի շաՀագրգռուոզ պետու­ րակած են Հեռագիր մը, ոբ կ՛՚ըսէ թէ Հայաստանի

Հոյնն երր , ինչպէս նաեւ իր անկեղծ մաղթանքներ ր թիւները Համապատասխան միջոցներ ձեռք չէին կառավարութիւնը պաշտօնապէս գիմ ած է Լոն­

ներկայ խո րՀ րդակցութեանց կաաարեալ յաջողու­ առած գրական պաշտպանութիւն ընծայելու Հա­ աոն՝ Մ իացեալ Ազգերու կազմակերպութեան ան­

թեան Համար։ կուսակցութիւնը, եւ իրօք աշիւար– մար այս Հինաւուրց ժողովուրդին՝՞ րնգդէմ ապա­ գամ ընգունոլելու Համար։ Զարմանալի է որ

Հի բովանդակ Հայութիւնը , Հերմօրէն կը յուսան կանած կառավարութեան մը բռնակալութեան ։ ֆրանսական մամուլը արձագանգ չտուաւ այս կա­

թէ այս առածին ժողուէը նոր դարաշրջան մը պի­ րեւոր լուրինւ

աի րանայ մարդկութեան պատմութեան Համար , 2.֊ Երբ 1908 Յուլիսին, յաչՀոզ յեղաշրջումէ
մը վիբլ\, կր Հռչակուէր Օսմ. Աահմանա–
եւ 51 ներկայացուցիչ պետութեանց իմաստութիւ ղըոլթիւնը որուն կր յա^որդէր Հէն վարչաձեւին Ե ք ե ք & Ած ն ա ւ

ռ լ Րարի՛ կամեցոդութիւնը պիաի առաջնորդեն տաաալումբ , կայսրութեան փոքրամ ասնոլթ իւն–

մարդկութիւնը գէպի խաղաղ ու աւելի ելվանիկ ն/ մ նաւորաբար ՀայռՐԱ , կ^ողՀունէին ճ ա մ ա ձ ա $ Խւթի լ Ար

սլա գայ մր։ \,երկայ Արիսպագոսը կոչուած էի զէ. ՝Ա ՛՛բրել արշալոյս ր փայլուն ապագայի մր։ Ե՛– Խնգիրր կը վերաբերի ոչ թէ երեք մեծ պե֊

Կ ,ծե ՛Է՛՛­վստծաաՀնօրրԷակնշխ յշխ է տանք– սակայն երիտասարդ թուրքերու բռնակալ գիրքր ւթե անց , այլ Ֆրանսայի երեք մեծ կուսակցոլ–
ներ , բայց կԼաբեՐլաՐիԳ կառավարութեան
ակնկալել թէ շուտով պիտի փարատէր այգ պատրանքը։ կաբելի թեան ց , որոնք ս տանձն ւ ՛ծ են

աշխաբՀ ի ժողովուրդները որոնք ա յնքան գառնօ՛ չէր զանազանել նոր վար չութ իւն ր իր նախորդէն , պատասխանատուութիւնը ։

րէն տառապեցան երկրորդ պատերազմի պատ ու– բացի թերեւս այն պարագայէն որ սաՀմանադբա– Երկար եւ տքնա Հան րանակցութիւններէ վերՀ,

Հասէն, լաւագոյնս պիտի նկատեն ոբդեգբել քա­ կ ան կ առավա ր ո *–թի *–ն ր աւելի գի տակ անօ րէն վա յ՛ րնկեբվարական , Համայնավար եւ Հանրապետա­

ղաքականութիւն մը որ Համապաաասխանէ Միաց­ բ ագ ո ւ բա բբար ո ս էր , ինչպէ ս պ իա ի Հ աստ ատ է ին կան - ժողովրդական .Բ.) կուսակցո ւթիւն­

եալ Ազգերու ք\ւխտ ին մէՀ յա յտարարուած ա յն ի– յետագայ տարիներու գէաքեբը։ 1909/^ ^էէէ՝ԿԻո1 նե՝ րը վերՀնապէս Համաձայնեցան , Հետեւեալ կէ՜

տէալնե բուն որոնք ա ր գա բ ո ւթ ի ւս եւ անկողմնա­ 30.000 անմեղ Հայերու զարՀուբելի Հարդին յաՀոը– տեր ուն վրայ* —-

կալ վերաբերում կբ խոստանան բոլոր ազգերու ն գեց 1915^ բնաՀնՀումը որուն ընթացքին կոտ որ­

կամ ան Հ ատն ե բոլն : ու եցան ոՀ նուազ քան մէկ միլիմն Հայ այբեր , 1. Բերանաց ի թէ գրաւոր Հակաճառութեանց

Անշուշտ , Հ անգ ի ա ա ւո ր յա յա արա բութի ւնն եր կիներ ու երախաներ ։ Պատերազմը եզական պ***֊Հ,՛. ֊ մ^չ ՝֊յգուշանալ որ եւ է վիբաւոբական կամ նախա–

եւ յանձնառութիւնն եր ինքնին բաւական չեն երաշ­ Հութիւնը կ՚ընծայէր թուրքերուն լուծելու Համար սւ&ւկլքՀտ րան ա վէճ է % Մ ասնաւո ո դժ ո ւա ր ո ւթ ի լե­

խաւոր ելու Համ ար խազա զութ ի ւնն ու բարի կա­ Հա յկական եքնգիրը ա յնւղիս ի ձեով մ ր որ բո լո բո­ ները պիտ ի կարգադրուին ու֊զյլակի շփումներով

մեցողութիւնը՝ ազգե բու մ իՀեւ ; Ապագայի մ ասին վին ինքնատ իպ է իր են ց -— սբ է անց բն ել ո լ մ ԷՀ– կուսակցութեանց վարչութեանց միՀեւ , որպէո

տիրող մ տաՀ սղութիւն ր կրնայ փարատիլ միայն զի կաբելի ա Հա կց ութ ի ւնն բնծա յ ո լ ի կառավար ո ւ–
...».».*«..տեղէն վերցնել այն փոքրամասնութիւները, ո– քեան մետեամ եԼ Հ , Լ^Հ Լ
րոոոննքո ձ։լմմձդԼուԹՀեձու թիւն կԼոր յայտնեն Հ>աւ 1անոդ՛՝բար Հ.ձ "•Ժ-՚-ելո՛. Համար ի խնգիր
են երբ աշխարհի մողովոլրդներ ր խղճ– : երկրին մ։ա1լամ
Հանդէպ
մտօրէն յարգեն՝ արդարութիւնը բոլորին թուրքերր վերածնութեան ։ Երեք կուսակցութ իւննե֊
ի գործ դիտէին թէ իրենց դիւային ոճիրներր րը պիաի Հանան րո լո բ միՀոցներով
պա Հոլանել եւ
գնելու սկզբունքը : պիտի մոռցուէին ժամանակի բնթացքին։ Եւ կըս– զարգացնել
կառավարութեան, ԱաՀմ տնազիր
ԱնՀա շտ իտէալներ ու Հակամարտ չտՀեր՝ Հա– կծալի փորձա ռութ իւն բ Հաստատեց , անկէ ի վեր ,
ժոզովին, մամուլին ել երկրին մ ԷՀ, ուղղամիտ
մաշխարՀային առաքփն պատերազմի վաղորդա /- թէ
նին , պատճառ Համերաշխութեան ոգի մը, պաշտ պան ելու Համար
ներր ողբալի եզան որ յաղթական պ1 ւթէւն– չափազանցուած %էին իրենց լաւատես Հաշիւ­
կառավարութեան մէՀ Հաւաքաբար տրուած որո–
կերպով ձախողին կարգադրելու Հ ները ՀXայ ժողովուրդին կրած ողբերգութիւնը , շումնե
րը։
մար բազմաթիւ խնդիրներ որոնց շարքին Հայկա­ 4.ռԲՄ" եօթանասուն տարիներուն , մեծ յուղում
2. Եըեք կո ւս ա կց ո ւթ ի ւնն երր անՀ ր աժ ե շտ կը
կան Հարցր որ միջազգային Հանգամանք ունի, լո­ պատճառեց քաղաքակիրթ մարդկութեան ։ Հաւ
Հանդէպ գտնեն*—• 1 . կառավարութեան ծրագրին մ ԷՀ ներ­
մէն էն կարեւորներէն մէկն է ։ ազգը երախտագիտութեան պարտք ունի
որոնք վեՀ անձն ու­ մուծել իրենց սեփական ծ բագի րնե բուն մէՀ նա–
Այս ծանրակշիռ պաՀուն երբ ազգերը մոզովի այն մեծ ՛՛լ փոքր պետութեանց
չափով խտտեսուաՀչ֊ միՀո^Աեբը որոնց մ ասին Համ աձա յ–
նստած են Միացեալ Ազգերու Ուխաին կիրաբկու– րար օգնութեան ձեռք կարկառեցին իրեն՝
Միւս ՝ կողմ է , նած էին նախորդ կառավարութեան կազմութեան
մին մասին խորՀբդակցելու Համար, Հայ ժող,,– մը ամոքելու Համար իր գաւերբ։
ատեն * 2. Հաստատել եւ Հրատարակել ճշգրիտ
վոլբգը կը յուսա յ թէ իր պատմ ական Հ ա յրենիքը սակա յն , Հայ ժ ողովոլր ղ բ չ ի կրնար մ ոռացու– ցուցակբ մեր ներ կա յ Հ անՀ–
թեան տալ այն պարագան որ եթէ պետութ իւննե ր ր նեբուն « աղբիւ րնեբուն եւ պա միՀոց–
եք * Հա յա ոտանին վերադարձնելու իր արդար պա– 3. Արագօրէն
իրականացնել ա յն
ՀանՀբ լսելի պիտի գառնայ յարմարագոյն րոպէին չափէն աւելի Հաւատք բնծա յած չրլլա յին թրքա­ ներր որ արդէն քուէարկուած
են ԱաՀմանագիբ
եւ ինք պիտի արտայայտուի անոր մասին Միաց­ կան երկդիմի յանձնառութեանց , Հայերու վվւճա– մոզովի
կողմ է : Երեք կուսակցութ եանց պատուի­
եալ Ազգերու կազմակերպութեան միՀոցով։ կը բարւոքելու մասին, Հարիւր Հազարաւոր Հա­ րակները ճշդած են ա յգ ծրագրին
էական կէտ երբ
Օգտուելով ներկայ պատեՀութենէն , Ջեր Վսե­ յեր կոր ոնց ա ցած պիտի էէ\ԼԼային իրենց կեանքը եւ անոնց գործադրութեան
Ընկերվարական ստիպողութեան կ ար -
մութեան կր յղեմ, ի դիմաց Հայ այն կոտորածներուն մէՀ զորս թուրք ժողովուր­ ԳԸ՝ Ասկէ զատ, անոնք առա Հին կարգին վրայ դա­

կուսակցութեան Գործադիր Մարմնին ե՛ւ անոր Ա՛­ դին նենգաւոր Հնաբամ տ ո ւթ ի ւն բ կազմ ակերպած սելով պաբենաւորման խնդիրը , ստիպողական կը

նունով , Հայկական Գա ւո ին գլխաւոր երեւոյթները էր՝ վարիչներուն ուղղակի մեղսակցութեամբ Հ գտնեն անոր լուծումը ։ Միեւնոյն ատեն անՀրա­

ինչպէս նաեւ Հայ ժողով ուրդին բաղձանքներն ու (Մնացեալը յաջորդով) ժեշտ կբ գտնեն վարչական խոր բարենորոգում

պաՀանՀնեըը : մ ԷՀ է Հ^Հեէով անօգուտ եւ մակաբոյծ պաշտօնները,

1. ի1 շարս ա յն բո լո ր պզտիկ ազգե բուն ո– ււզգայնացումը եւն*։ Կը Հաստատ են ւՀեւ Կ֊

րոնց Հաւատարմութիւնը Ազատութեան եւ Արդա­ ՄԻԱՑԵԱԼ ԱԶԳԵՐՈՒ րնգՀ * մոգովը միաձայ– ցական ազատութիւնը։ Կր պաՀանշՀեն $ն^ել դիւա­

րութեան Գտա ին մի միայն պղատոնական չէր , նութեամբ ընդունեցաւ այն տեղեկագիր ր որով նա գի տա կան յարաբերութիւննեբը Ա պանիս յ ներ­

Հայ ժողովուրդը կը գրաւէ պատ լոյ աեո մը, ու մ ասնաւո ր րսնձնաժոզով մր կր կազմ ուի Հ իլվէա՜ կայ կառավարութեան Հետ : Դալով դպրոցական

արգար Հպարտութեամբ մ բն է ոբ իրեն կբ վերա– կան ուժի մասին։ Այս առթիւ Մ՛ ՆաՀանգներու °բէ սքէն , պիտի պաՀ պան ո ւէ 1939^ կաբգոլսարքր

պաՀԷ երկու մեծ պատերազմներու ընթացքին արտաքին նախարարը ճառ մը խօսելով յայտարա­ ներկայ կառավարութեան միջոցին :

Գաչնակիցներու կողքին կանգնած ըլլալու պա­ րեց թէ Հձգիտութիւնր մէկ ազգի մենաշնորՀը չէ ՚ Դիտելի է ոբ կնքուած Համաձայնութեան

տիւը * կռուելու Համար բռնակալութեան վատթար իյնգիըը կը վերաբերի նոր ուժի մբ որ եթէ ազդու մէշ^ որ եւ է տրամադրութիւն չկայ ապագայ սաՀ–

ուժերուն դէմ։ թ՝է ինչ է եղած իր վարձաարու– Հսկոզութեան տակ չառնուի , կրնայ ընգՀանուր մանադրութեան մասին։ Համ ա յնավարնե ր ր եւ

թիւնր անցեալին մ ԷՀ , քաղաքակիրթ մ արգկու– կործանումի առաՀնորդել մարդկութիւնը՝^։ Խ* ընկերվարականները թէեւ Համաձայն չեն շատ մը

թեան կը մնայ զատել։ Միութեան Ա* պատուիրակբ , ^Լէ^Ի^՚ոկի եւս ճառ կէաեբոլ մասին, բայց կուսակից են մէկ Աղդ՛

Երբ պատերազմը պայթեցաւ 1914/՛^, պատ­ մը խօսելով, գոՀունակութիւն յայտնեց ստաց­ մոզովի , մինչդեռ \1 .1^. ք. անհրաժեշտ կր գտնէ

մական Հայաստանը տակաւին բաժնուած կր մնար ուած արդիւնքին Համար ։ ՀՄիացեալ Ազգերու ա– երկու ժոզովներր եւ զօրաւոր իշխանութիւն մը։

ռուսական եւ օսմ ան եան կա յս բութ եանց մ իՀեւ : ռաՀին գործն է այո, ապաՀովելու Համար աչ– X Նոր դահլիճին կաղմութիւնր լրացած պի­

Զրկուա^. քաղաքական ինքնուրոյն կարգուսարքէ խարՀի խազազութիւնըֆ ։ *(յոյն գոՀունակութեամբ տի ըլլար երէկ։ Ամէնէն աւելի դժուարութիւն

եւ Հետեւաբար ինքն ա սլա չտպան ու թեան ամէնէն խօսեցաւ նաեւ Ֆրանսայի ներկայացուցիչը, Պ* սլատճառտծ է ելմտական նախարարին բնտբու­

էական միՀոցներէն, Հա յերբ ենթարկուած էին Փ ո լ Պոնքուռ ։ ԱսլաՀ ովու թ եան խորՀուբգբ սկր– թիւն ր։ Վարչապետ Պ՛ Ֆէլիքս Կուէն առչ^ի օր այ–

Թուբքիոյ մ ԷՀ ծբագբեալ Հալածանքի եւ պար­ սալ քննել իրանի , 8ոոււնեւս ս ատ <նի ճավայի ՏռԺց Ղ°Ր ՚ տԸ. ^°Լ1՛ ՚ "Ր 4Ք գանուի մօտաւոր գիւղ
խնդի բները, որոնց մասին գանգատագի րնե ր յանձ–
բերական կոտորածներու որոնք կը կազմակեր­ մր, Մ աո լի եւ դժուարութեամբ այցելու կ՝րնգու–

պուէին յաՀոըգական թուրք կտռավաբութԼ անց նուած էի՛ս– Հունաստան չուզեր որ ս/եղլ. զօրքը նի : Անգլ՛ մամուլը յոռետես է նոր դահլիճին տես­

զրգոութեամբ եւ Հաւանութեամբ։ Պատմութիւնը Հ ե ո ան այ Հ լականութեան մասին։

Fonds A.R.A.M