Page 191 - ARM_19-1946_01

տԱոաա.։ ն08. 15-70 ֊ ււ բ & ը տ ա օ . ց օ յ ա ւ ա ձ ւ տ տ ա ^ ա ո ա ւ օ . նՐեք> ՀԱՐՑՈՒՄՆԵՐ
1ԲՈՍԿՈԻԱ8Ի ԵԻ ԹԷՀՐԱՆԻ
& &Ւ\1\1\ 1 \*>Ո Ո. Ը. .Տ 376.286
օ
Օո-օէշսւ-Բէօբճ-Աձէ : ՏՇ». աՏՏծ&ե\Ւ<
Կլւ վախ Աա և ա ւյաԱ/իԱ
17, &ս– Օօատսոտ - ք»ձ1ԱՏ (13՛)

Ը. €. 8. Բ&ճ» 1.7&-.3

ԲԱԺՆԵԳԻՆ Տ ֊ ՚ ք . ՚750, 6սււքս. 400, Յամ՛ս. 200 ֆրանք Բագաի ԱադաճաԽը

նաաոշհօ 31 1\1ա՚տ 1946 Կիրակի 31 Մարտ ԱպաՀովութեան ԽորՀոլրդր առջի օր նորէն

դում տրուեց ալ առանց խո րՀ րգա յին պա աո լիրա -

* » • ՏԱՐԻ ֊ 18» ա. * 4574-Նոր 2 Ր ^ ^ ի , 303 Խմոագիբ՛ Շ • ՄԻԱԱ*նԱն 3 ՓՐ կին ներկայութեան ։ Մ * ՛ՆաՀանգներոլ ներկա յա–

9Ո*–ՅԻ11Լ առաջարկեց յանձնարարել ընդՀ * քար -

տ ո լղարին կարգ մը լո ւս ա րան ո ւթ իւննե ր խ^գրել

Խ • ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ Խ* Միութենէն եւ իրանէն։ Անգլ*
որոշման
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ պատուիրակն
Համաձայն,
ալ ձայնակցեցաւ X Տրուած

ՆԱԻԱՊԱ€ԱՐՈԻՄՆԵՐ ԶՍ.ՆԳԻԻ ԿԱՄՈՒՐՋԸ Հետեւեալ երկու Հարցումները պիտի ուգդուին եր­

(ԵՐԳ ՓԱՌԱՐ-ԱնՈԻԹԵԱ՚ե) կու կառավարութեանց .

1 • ԽորՀրդային զօրքին պարպումը պա յ մ անա–

ւոբոլա^ծ է Համաձայնութեան մը կնքումին Հետ

Հիւանդնեբ կան որոնք եթէ պաաաՀաբար փոր­ որ ուրիշ յան ձնա ռութ իւննե ր կը տրամագրէ * 2*

ձանքի մր Հանդիպած ր//ան ո ր ո շ գեղէ մր կամ Ջուրը գ(աւ֊մ է, կամուրջն է մնում՛ Աւելի լրիւ աեղեկութիւններ բանակցութեանց մա­
Փա՜ոք գետի վրայ կամուրջ կապողին,
ղորհ֊ողութենէ մր, ուրիշ ամէն աաղնապ եւ տա­ ճանապարհից լաւ ի՜նչ կայ աշխարհում– սին, որպէսղի ԱպաՀովութեան ԽորՀուբդը կարե­
Հազա՜ր , հազա՜ր փաոք ճամբայ շինողին •
ռապանք անոր կր վերադրեն X Հբճաւմ է հռզին լալ խօսք լսելիս, նա յ Հաստատել թէ խորՀրդային գ°րքին պարպու­
Լալ խօսքդ խաոնի՛ր դու Զ ա ՚ ն գ ո լ գետին*
« Այդ ասեղէն եղաւx Այգ ներարկումը Փա՜ռք նրան, ով որ ճամրով անցնելիս մը կը կատարուի առանց պայմանի ։ (Պ * Պըրնս
Ցիշում է ճամբան շինող վարպետին ,
խանդա բեռ առողջութիւնս • • • Եթէ ա յգ ան պ ի տ ան կամոլրջի տակով թող հոսի Զ ա ն գ ո ւ ն • շեշտեց թէ պէտք չէ որ այդ Գ°րքին նե ր կա յութ իւ­
Փա՜ոք այս կամուրջով գնացողներին :
գ ե գ բ առած չըլլայի • • •» : ճամբորդր գնում, ճամբան է մնում • նբ ազդէ բանակցութեանց վրայ * 3» կարելի չէ**
Փա՜ոք ս1յբ աշխարհի ճանապարհներին,
Այսսլէս ալ Հանրային կեանքի մէջ X Երգն է| հիւսւում է ճանապարհի հետ աւելի շուտ կատարել Խ • ռ0րքի" պարպումը X
Եւ֊ նրա հետ էլ մ1նում է կանգուն :
Առա ո ւն կանուխ արթնցողր ձիւթ կր ծամ է Լաւ երգն ու ճամբան ապրում են յաւէտ, Նիստը դռնփակ ը/Լալով , թերթերը Հ ա կա ս ա–
Փաոք նրան, ով նոր ճամբան է երգում :
կուսակցութեանս ղլխուն ։ կ ան լո ւ բեր կը Հրա տար ա կ են եր եք Հարց ո ւմն եր ու

Բարեմիտներ կբ Հարցնեն , Այլեւս ժամ անա–֊ մ ասին X Ամ էն պա ր ա դա յի մ էջ , խնդիրը ա յն է որ

կբ չէԲ որ միայն մէկ Հոսանք ունենանք , կամ բնաւ ԱպաՀովութեան ԽորՀուբդը՝ անՀրաժեշտ կը գտնէ

չունենանք : Համերաշխութիւն , եղբայր , Համե - լրաց ուց ի չ տեղե կո ւթ իւննե ր պաՀ անջել , ան ո բ

բաշխութիւն ; Ա՝ էկ ժողովուրդ , մէկ եկեղեցի , մ կ կ Համեմատ քննելու եւ վճռելու Համար խնդիրը։ Եւ

Հայրենիք X ո րպէ սղի երկու կառավա ր ո ւթի ւնն եր ը ժամ ան ակ

իսկ չարամիտներ ծուռն ու շիտակբ , սեւն ու ունենան պատասխանելու, հքորՀոլրդը իր նիստե­

ճերմակը, սուտն ու իրաւբ իրար խառնելով, ամէն րը յետաձգեց մինչեւ չորեքշաբթի , 3 Աարիլէ

դժբախտութիւն , ամէն պառակտում կամ տգէտ կբ ԽԱՋԻԿ ԳԱԵՏԵՆՏ Ուրբաթ օրուան նիստին մէջ, ԱպաՀովութեան

փաթթեն կուսակցութեանց գլխուն X 3տճախ ալ , Խ ո րՀ ուրդբ շարունակեց լսել Հիւսէ յին Ալայի ղե–

միայն մէկ Հոսանքի ճիտէն կբ կախեն պատասխա­ կուցումըx Իրանի ներկայացուցիչբ շեշտեց , «Ես

նատուութեանց երկանաքարբ X ՄԻՏ՝Բ ԵԻ ԱՐՈՒԵՍՏ պաշտօնական կամ ուրիշ տեղեկութիւն չունիմ թէ
խորՀ բղային
Եւ այս նա խտ պա շա բ ո ւմն ե ր բ կամ չարախօ - ղին ո ւո րնե բ բ Հեռացած

ս ո ւթ ի ւնն ե բ բ յամ առօր էն կբ շա ր ո ւն ա կո լին 25 են իրանէն ,

տարի Ե՝ ւրոպա բնակելէ վերջն ալ ։ Ա ան ա լան գ եր­ Ա< ՖԷԹՎԱՃԵԱՆ անցնելով սաՀմանը : Խ • Մ իո՛ւթիւնը պէտք է ան -

կ՛71– Հ ամ ա շխա րՀ այ ին պատերազմներու պատկերը պայման Հաւաստիքներ տայ թէ կաըմիր բանակբ

«Հայրենիք» տարեգրքի Բ՛ Հատորին մէջ պիտի Հեռանայ իրանէն կարճ , որոշ թուականի մբ

տեսնելէ վերջ X (1944) տպուած է ս^ԼարԻչ Ար՚շակ Ֆէթվա - մ էջ» ։ Հիւսէ յին Ալա խոստովանեցաւ թէ խորՀբբ–

Ե բ բեմն կբ փորձուինք Հարցնել , Այս մ աբ– ճետն ի մ անբամ ասն կենս ա գր ա կ ան ը , անոր ՏՕ ամ - զային զօրամ ասերը պարպած են կարդ մ ը շբբ -

գիկը իսկապէս կր Հաւատալն իրենց ոլոր - մ ո լո ր եակին առթիւ* ոբ կը լրանար նոյն տարին։ կեանք ջաններ , բայց կբ մնան ուրիշ վայրերու մ էջ X

փաստերուն , թէ պարզապէս բանդիտ ո ւթեան • մ ար– մը աշխատանքի , տառապանքի եւ մ ան աւանդ յ ո ւ ­ «Մ ենք խնդիրը վեր ջնա պէս կար դադր ո լած պիտի

ղանքնեբ կր կատարեն X սա խտրութեանց X նկատենք միայն այն ատեն երբ խորՀրդային զին<–

/՚ վերջոյ, ի^նչ է կուսակցութիւն ր, եթէ ոչ « Ւր միակ իղձը արժանաւոր կերպով ոլորները պարպած րք/ան Խորասանբ , Մ ա զան տա–

կազմակերպուած ուժ : Համախմբում որոշ ղա — տ պ ա գր ո ւած տեսնել իբ ղո րծեր ր մնաց անկա - րանբ , Դիւա՛նը եւ Ատրպատականը եւ երբ ա յդ
տար Հ. Ֆէթվաճեանը ա յգ ե բազով է յ ապրոէ մ Հ
նանքի մր շուրջ , ո ի ամ փոփուած 1/Ր//ա յ ՜ Րադիր պարպում բ կատարուի առանց որ եւ է պա յմանի X

- կանոնագրի մբ մէջ. Անկարելի է որ իրական բանա կց ո ւթ իւններ կա -

կուստկցո ւթ ի ւննե բ շ եԲն եկեզեցինե րն ալ , ի - դեռ։ Տ տարուին , երբ խորՀրդային զինուո բները կը ղ ր ա՛­

բենզ Հանգանակներով , սաՀմ՚անտդրոլթեամր եւ արագրոէ թեան այս քսան տարիների ըն է նուին իրանի Հողին վրայ»։

կազմ ակե րպութեամբ : Եւ աէ–ելի սուր չէ0 պա յքա– թացքին անընդՀատ ա շխա սւ ել ո էի , լրացրել Է իր ԹէՀ բանի օտար պաշտօնական շրջանակնեբուն

ՐԸ եկեղեցիէ եկեղեցի։ Գ աւասա ՚նքէ ււ֊աւանան ՛ք կոթողական գործը Հայ ճարտարապետութեան մէջ կր Հաստատուի թէ խորՀրդային զինուո բները

Ա՝ անա ւան ղ աղանդէ աղանդ : ՚՚յք ՛՛բ մռ ՚լր մ ասին՝ պատրաստ տպագրութեան Համ ար ; Պատ­ կը շարունակեն Հեռանա լ ^Լազուինէն , Թաքիս տա­

տեւէ ել զարմ ան ազան դ իմ ակներ կը փոխէ 19 րաստ Է եւ իբ ուսումնասիրութիւնը Հա յ բերդերի նէն եւ Զինճանէն X Իրանի պատերազմական նախա­

գարէ ի վեր ; մասին , • բանասիրական մի մարզ, ուր ղբեթէ րարը Հ աստատեց թէ կարմիր զօրամ աս երր պար­

ինչո^լ բնական կր Համարուի որ այս Հալածա­ ոտք չի կոխել ոչ մի Հայ գիտնական X Ունի եւ ու­ պած են ամբողջ Մազանտա՚րանը , Ֆիրուզուխէն

կան ժողովուրդը բաժնուած Րք(այ առաքելական , րիշ մասնագիտական աշխատութիւնն ե ր ։ $) է թ վտ- մինչեւ Կասպից ծով եւ մինչեւ կիլանի սաՀմ անա—
գւոլԻռ ՝• ԽՆԴԻՐ
Հռոմէական եւ բողոքական Հատուածներու, Իս^է ճեանի բաղմ աթիլ նկարներ ը ցրուած են զանազան ՄԻՇՏ աՐԻՒ՚ԼԻ

մաՀացու մեղք՝ սա քանի մր կուսակցութեանց գո— թանգարաններ ի մ էջ եւ մ ասնաւո բ ան Հ ատն եր ի

յո ւթ ի ւն ր : Այն ալ 55 60 ՛ո ար ի է ի վեր։ մօտ։ Աի կարեւոր մաս է լ մնացել է Թիֆլիսում» : ինչպէս բացատրած էինք երէկ , նորէն քա -
Կ ո ԼԱ տ կց ո ւթ ի ւնն ե ր չե^ն որ կր վարեն ամ րողջ
Անբախտ արուեստագէտը որոշեր է իբ ամ, - VԻ՚՜՚էԻ 1ս^*ՂՒՐա է "V հ֊ԼՀ ՂԲ՚^՚ն^Յ՚^է երեք Մեծեբը ;

երկի բներ , բա բ ե շբ ջա կան Լոնտոնէն մինչեւ յեղա­ րոզջ վաստակը նուիրել Հա յա սա ան ին եւ գիմ ում Մ ս՛ սն աղէ ան եր ո ւ կարծիքով, Մ ոսկուայի մէջ կր

փոխական Ա ո ս կո ւան եւ Երեւտնր : Պալքաններէն , ալ կատարած է , «րայց պատասխանի իսկ չի ար­ վախնան թէ Հ իւս * իրանի նաւթաՀ որերուն շաՀա–

Թուրքիա յէն մ ինչեւ Ամ երիկա ։ Աշիւա րՀ ա կա լ պե– ժանացել ։ Ցանկացել է Հայաստան գնալ * ա յգ գործում բ կրնայ ծանրապէս ւթւասել Բագուի ար­

տ ո ւթ ի ւնն եր է ն մ ինչեւ փոքր , Հ ին կամ նորազատ նպատակով արած դիմումն է լ մնացել է ան պա - տագրութեան , ո բովՀետեւ ստորերկրյա յ կապա կ–

մողովոլրդնեբ ։ տ ա ս խան ի» : ւղութիւն մր կայ երկու Հանքերուն միջեւ։ Ուրեմն ,

Անշուշտ շատ բան փսխուած է Հայկական ք1 ր խոր դառնութեան մէկ արտա յա յտ ո ւթ ի ւե ը երր քհոլււերբ բաժին մը ունենան Հիւսիսային Ի-

կեանքին մէչ , այն օրէն ի վեր որ կազմուեցան կը տեսնենք անարուեստ ա յլ յ ո ւ զ ի չ ո տան աւո րի րանի նաւթաՀ որերուն շաՀագո րծման մէջ, Բագուի

առաջին յեղափոխական կո ւս ա կց ո ւթի ւնն ե րը : "*Ը. "՞էջ* գրուած՝ \939ին ես նաւթ՛աՀ ո րեր ը աւելի պակաս կամ աւելի ուշ պիտի

Անոնք ամ էն րան է առաք ին քն ա սլա շտ պան ո ւ– Հրատարակուած ցամքին • • •
ՄՈՍԿՈՒԱՏկՆ
թեան կաղմսւկերսլութիւններ էին , • տեսակ մը զօ­ «Հայրենիք» օրաթերթին մէչ (17 Փետր. 1946)։ կր Հեռագրեն թէ Ֆրանսայի

րաշարժ բռնութեան դէմ սլա /քարելու, աղատոլ— Ամըո զ^ո ւթի լնը կը բաղկանա յ 37 քառեակներէ X յ սւ ա կաց ո ւ ա ծ արմ տիքբ արաւլօրէն կր բեռցուի 0֊

թեան եւ Հա յրենիքի ղաղավւարը տարածելու ժո­ I)տոբեւ վերջին երկու տուներ ը* ւոէսայի մէջ։ ՚ ^ ՚ է պ ի ՄաՐսէյէ ճամբայ ելած է ա -

ղովուրդի մը մ էջ որ դատապարտուած էր ա յ\յ ւս- Անօրինակ — Այս նոր երկրռւմ — Ես մ՛են մ ե ­ ռտջին շոգենաւը ,«Վո ր ո շիլով» , 52,34թոն ցորենովւ

սերե լու , եթէ ոչ փո շի ան ա լո Լ ։ նակ - Չեմ խմանում՝

Ա յստեղ ա յգ կազմ ա կե ր պո ւթ ե ան ց գոբծու — Ո՞ր յանցանքիս — Որպէս պատիժ — Մեո - Անիի աւերակները , ճոխ Հաւաքածոյ մը հւսՂ ՜

նէ ո ւ իժ ե ան Հաշուեկշիռը չէ որ պիտի կատար ենյ> ։ մ ելով X

Թող պատմ ութ իւնբ դատէ անոնց չարն ու բարին։ նում, մեոնում,— Չեմ վերջանում :

Ո*՝ վ ըսալ թէ կուսակցութ իւննե րն ալ կր մնան Արշակ Ձհէթվաճեան ծնած է Տրապիզոն , 1863՜ ԱնՀ ամ ար են իր գեդա րուեստական գործերը ;

կամ կը գործեն ճի շդ "՚ յնպէս ինչ պէս 30 40 տա­ ին X Ունեւո ր ընտան իքի զաւակ , գպրոցր աւարտե­ 1918 ապրիլին , ճակատ մ եկն ող զինուո բներու Հ ետ

րի առաջ : լէ վերջ ճամ բո բդած է Պետերբուրգ, Ա՚ոսկուա , անցնելովդ էջմիածին , նկարած է ազգագրական

Ը1 ր եւ է բարեշրջում չէ0 կատարուած , օրի - Ո՝ ո ս ա ո վ եւ Ռուսաստանի ուրիշ քագաքներ ։ Եր ՜ տիպարներ ել զգեստներ գազ թականներուն մ էջ X

նակ , ՛Լերջին արտաղաղթէն ի վեր։ Եւ եթէ սխալ­ կար ատեն բնակած է Ե՛ բո սլա , մ ասնաւորապէս I, ո յն տարուան ամ առր Ար ա մի Հ րամ անով Ե ր ե ւան

ներ գո բծուած են , կր նշա՛նակէ թէ ի ք""1 աջ ագո ւնէ Հռոմ է 1Լիէննա , թէ ուսանելով եւ թէ ն կա ր աՀ ան­ կ երթա յ , Հա յ կա կան դրամներ պատրաստելու Հ ա–

չարինք են անոնք, իրենց ամբողֆ գոյութեամբ։ գէսներ սարքելով : Տետոյ նորէն դարձած է Պե - մար եւ կբ յօրինէ վեց միաւորներ : Յաջորդ տա -

ինչո վ պիտի կրնա /իք փոխարինել անոնց տե ր բուրգ (Լէնինկրատ^ , մնալով մինչեւ 1903 : րին ճարտարագէտ Ղ*ր * Ագաբւսրեանի Հետ կբ

շունչն ոլ կազմակերպական ուժ ր ։ հո յնի սկ օտա­ Աւելի առաջ, 1899/5՛ ն կ ա ր ա Հ ա նգէս մր կազմ ա - ղրկոլ֊ի Ե՛ւրոպա , թգթա դրամն եր պատրաստելու

րութեան մէջ. կեբպած էր Պաթումի , ուրիշ մոն ալ՝ Թ/՚ֆ/ի"ի Համար ։ դ՛րամներու տ պաղը ութ իւնբ կր յանձն ո ւի

Այստեղ կ՛ուզենք շեշտակի գնել Հարցը, Ա– մէջ, ուր ն աՀ ան ղ ա պ ե ա ին Հ րամ անով Փառքի Տա­ Լոնտոն եան Հաստատութեան մը ։Հսէթվաճեան Փա­

ւելի լա ւ դասաւորուած պիտի ը//ար ԱրատսաՀ - ճոլաարինո յա թմաընգակրաատնարածբ տրէամՀաայգրասոտանւած , էր Լ<ոոռրի,ս շա Հյի-– ք՛ ք՛ ղ կր Հրաւիրուի Ա* ԱՀարոնեանի կողմէ ել կր
սարքէ ցուցաՀանդէս
մանի տարագիր բազմութեանց ինքնապաշտ պա - Հբա*կ«,//7 :1կ9ար00ս/,/ ամԱնիաո, ր ԱրՀասՀգաքծիՀռոմէգաակագանթներ բ,ու ԱշտաՀրոգեաւկո,ր մը 2000 նկարներով, ամ–

նութետն պայքարը , եթէ ասպարէզէն քշուած , Հէջոմվիիւածին,Հ. Գ^Եարրերւիաէնլ, ՆԱաեՀ ւաանպետ ելնեան• : իԱյսՀետ աււքմիւ երնկրա—ր րողջ ՌուսաՀ ա յա ս տ ան ր ; ^ ո խ էր մասնաւո րապէս

լուծուած Րէ/ային քաղաքական կուսակցութիւն - կարաօ֊ է Հայկական ճարաարասլետոլթեան կո - ճարտարաւգետական մ ասր , զոր Հիացումով կը

ներբ , ել մ ասնաւո րապէս Հ . . Պ՚աշնակցոլ - թողներր; Յետոյ նորէն ան էյ ահ Է Ե • ր ւ։ սլա , Փա­ ւլիտեն բիւղանդագէտ Հալումպէրժէ եւ &արլ Տիլ »

թիւնը , որ աչքի փուշ է դարձեր : րիզ, Պերլին, ՚ԼիԷննա։ Նոր պտոյտ մր Անի՝ » եշ տ ել ո §Լ թէ «ն ո ր ա շ խա րՀ մ ր կ ր բացուի մ եր

Թող իր մատը բարձրացնէ աքն քաջր , որ պիտի 1901/<5/, րնկերակսութեամ ր Լէոյի։ Այդ օրերուն աո Չեւ » :

կ րն ար ՛ո ալ ա / ս Հարցում ի ն վւ ա ս տ "՛ց ի "/ ՚" "՚ ՚" " ~~ Ն– Ս առր պեղումներ կր կատարէր Թ՛ Թորաման– ք)0ր մէկ էջր պատմել այս բազմավաստակ այլ

խանբ։ Ընդունելով Հանդերձ որ Հայրենիք մր ու­ եանի Հետ : ֆէթվաճեան եր՛կու շաբաթ կր ՛եկարI, տառապալից կեանքէն • • •

նինք , իբրեւ վ/սղ՚ոս եւ խալվւսխ ;

Fonds A.R.A.M