Page 183 - ARM_19-1946_01

- ք՜օռճՅ 1925 • ԻՐԱՆԻ ԻՆԳԻՐԸ ԿՐ ք՚ՆՆՈԻԻ
Տ. Շ. Տ. 376.286
Հակառակ Մոսկուալի
17, &ս« Օաոէւատ - ք>ձ1ԱՏ (13°)
ըԱգդիմութեաԱ
տաէէԱ1տ1.։ նՕՏ. 15-70 - €. Շ.Բ. Բ&ա1678-63
Ր8ԼԺՆԵԳԻՆ Տ™*– 150, 6ա«"ս. 400, Յսւս՞ս. 200 ֆրանք ՈՐՈՇՈՒՄ՝ 21՛ ԳԷՄ 9 ՋԱ8ՆՈՎ

յ«սճւ 28 &1«ս–տ 1946 Հինգշաբթի 28 Սաբա Երեքշաբթի օր , ԱսլաՀ ո վութեան ք$որՀուրգբ
վրա յ պաՀել
2ի դէմ 9 ձայնով որոշեց օրակարգին

Իրանի թնգիբը, Հակառակ խորՀրգային գլիսաւոր

* 4 ֊ ՏԱՐԻ ֊ 18՛ ձւա& Թ 4571–՚1,որ շրշան թիւ 300 . Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱՔԵԱ՚Ն ԳԻՆ՝ 3 ֆր պատուիրակին առարկութեանց : Այո վերէինը ,

Ուոշինկթընի դեսպան Պ • Կրոմիկօ * երկու անգամ

պնդեց օրակարգէն Հանել իրանի ծանուցագիրը ,

ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ քանի ոը Համ աձա յնութիւն գո յացած է երկու եր­

կիրներուն միէեւ եւ խորՀրգային զինուոբները կը

քաշուին ։ Բայց որոշ աեզեկութ իւններ չՀաղորղհց

ԶՐՈՅՍ ԱՆՑՈՐԳԻ ՄԸ Հ Ե Տ (Գա) Համաձայնութեան , ոչ ալ բանակցութեանց թուա­
կանի մասին %

—~ 6 " ր ի " ա Ա ա ( ՚ Գ ա ^ Է ա ս ճակատի վրայ եւս նոյն Պ* Կրոմ իկօ իր ճառին մէէ մեծ յարգանքով

մրցակցութիւնը : &աա չէ՞ այսքան Միութիւն : իսօսեցաւ Միացեալ Ազգեբու կազմակերպութեան

== Զու՛րկ* րոյ յո մ աիկ րրէ * սլիաի րսէր մեր մասին , «ոբ Հիմնուած է բոլոր ազգեբու Հաւասա­

վարժապետը : կեանքք շարժում է եւ գազավտար– րութեան սկզբունքին վրայ»։ Տետոյ յայտարա -

ներ ո լ Հ ււլուի ում ։ էքլրոաա կ՚ապրինք, եւ կր տես– րեց* «Ոմանք կբ փորձեն շաՀագործել իրանի

նէք թէ ինչպէս կլլ գործեն ուրիշները* մեծ թէ կացութիւնը , աշխաբՀ ի քա դա քա կան մթնոլոբ -

փոքր : 1 ՚935ին Փուրիգի մէէ Հաստատուեցաւ Երի– տը պգտոբելոլ եւ մտաՀոգութիւն սերմանելու Հա­

աասարգական Մի՛ութիւն մր, Հ այ Ակում ր , ո - մար։ Բայց իմ կառավարութեանս աուած որոշու­

րուն անգամները գւսսաիսօս ութ իւննե բ կը լսէին մը դրաւական մըն է իր խաղա ղաս իբականդիտաւո–

Հայերէնի , Հայոց սլ ա ամ ութ եան եւ գրականու - րութեանց ։ Պ* Հիւսէյին Ալայի ծանուցագիրբ ան–

թեան մասին։ 1937/՚5/ անոր անգամնեըուն մէկ Հ իմն է ։ ՛Բան ի ոբ Համ աձա յնութիւն գո յացած է

մ ասը Դաշնակցութեան շարքերը մ անելով , կագ - իսոբՀբգային կառավարութեան եւ Իրանի կառա­

մեցին «Բաֆֆի» իսումրը, որ արգէն դարձած է վարութեան միէեւ, որ եւ է պատճառ չկայ Ապա -

կեն գան ի միաւոր մը, մ՛իշտ րն գունակ աճելու՝. Հ ո վութ եան խո րՀ ուրդին ներկա յա ցն ելու իրանեան

- իսկ Նոր Ա ե րո՞ ւնգը , որուն անունը կր խնդիրը »:

լսենք ամէն օր , ձեր թերթին եւ Հանգէսներու մէէ։ քՕոբՀրգային պատուիրակք այս առթիւ գիտել

տա= Պ ար գա սլ է ս տարրական պաՀ ան է մը ։ 1իւսո - տուաւ թէ բառ մը սխալ թարգմանուած է* /* *

վռուն ե ր ի ա ա ս ա ը գո ւթ ի ւն մը կը յածի * կը թէՐաԻ թէ «Հ ամ աձայնութիւն» , այլ «Հա սկաց ո գութ իւն»

մեր շ ո ՚ ֊ ր է ը * Անոնք որ կը յաւակնէին մէկ աւագա­ կայ երկու կառավարութեանց միէեւ։ Այս բա -

նի մէէ լուծել եւ կազմել ԸնդՀ . Միութիւն մը, ցատբութիլնը անմ ի էապէս օգտագո բծուեցաւ

իրրեւ թէ լ\էօոՔ է ան կո ւս ա կց ա կան գեանի վրայ , ան գ լի ւռո լսական պատուիրակութեանց կողմ է , ո–

ոչ այգսվիսի Համատարած շարժում մը Վարելու լանք շեշտեցին թէ գիւանագիտա կան շ օ շ ա ւի ե / ի

կաըոզութիւնն ունէին , ոչ ալ իրաւունք՝ ամէն վաւերագիր մը չկայ էք* Միութեան եւ իրանի

բան մենաշնոբՀի վերածելու ; Փ ասա ը մէէտեղն է ։ միէեւ ։

Հակառակ րո լո ր շռայլարան Հաւաստիքներուն, ե– Տետո յ խօսք առին ամ երիկեան պատուիրակը ,

ր իաասա րգութեան էախէախի չ մ եծ ամ ասնութիւնը արտաքին նախարար Պ * Պըընս , եւ բրիտանական

կը մնայ գուըսը, այսինքն անա էր կամ ինքնա - պատուիրակը, Մբբ Ալէքսանդր Բէտոկըն, որոնք

գլուխ։ Ոչ միայն խառնուածքի աա ր րե ր ո ւթ իւններ Ա. Ր ա ճ 00Ս1Ի1, Ր^տ^ոէ ՇօոտշՈ երկուքն ալ պնդեցին թէ իրանեան պատուիրակը
կան , ՖրսւԹսպի վարչապեաը, Պ՛ ՖԷփ^ս կոսէն
Ս,Ռ1 սնանքի (ընկեբվալւակաքւ) , որ քաղաքական կարեւոր ոաո պէտք է լսուի , որպէսզի Ա ւդ ա Հ ով ուիք եան Խոր -
րաց ի Ի՞նչ տարրեր գա լան ան ք պիտի ունենան , մբ խօսեցաւ Սթ֊բաղպուրկի մէջ, Մարա 24ին:
ներէն Հուբդբ կարենայ կարգ մը որոշումներ տալ։ Ամե­

Հա յրենիքի եւ աղա տ ո ւթ ե ան գաղափար - բիկեան պատուիրակը առաէարկեց նաեւ որ Իրա­

եւ գործակցութենէ յ նի պատուիրակը խօսի գոյացած Համաձայ -

ԱՀեշո՛ւշտ : Եւ Նոր Աեըունգին Հիմնական նոլթեան մասին, Հեթէ երբեք այդ Համաձայնու­

դաւանանքն ալ այդ ԷՀ Ոչ միայն քարոզութեամբ, Պաղ ԽվԽ թիւնը գոյութիւն ունի» Հ Բրիտանական պատուի­
Համա ~–>
այլ եւ իրենց կանոնագիր - ծրս՚գրռվ՝. ԱՀ ա կ* ր– ՛րակն ալ շեշահե՜ց թէ եթէ երկու կողմերը

Դացէ֊Ր՝է « Ֆրանսայի Հ. Տ՛ ՛Ն * Նոր Աեբունդ Աոսփա - Լիթսճանի ւ1կ ձայնութեան մբ յանգած են, պէտք է Հաղորդէին

Մ իութեան ն սլա տակն է դաստիարակել երիտա­ ԱպաՀ ովո ւթե ան ^ոբՀուբդին , յանձնելով անոր

սարդութիւնը Հա յկական մ շակո յթով , պատ րաս - պատճէնը։ Տետոյ գանգատեցաւ թէ իբ կառավա­

տել Հայաստանի կա ր գա պա Հ եւ զոՀաբեբող քա­ Պէյրութփ ղԱզդակ^յւ հետեւեալ տխուր տեղե– րութիւնը զանազան ծանուցագի րնե ր ուղղած է

ղաքացիներ՝» : կութփւսներր կբ հաղորդէ, «Անհրաժեշտ աշխա - խորՀրգային կառավարութեան , բայց որ եւ է պա­

Ո ա յց ինչո՞ լ կո ւս ա կց ա կան դրօշի տակ ա– տանք մը» խորագրով խմբագրականի մ բ մէջ (1 տասխան չէ ստացած։ ՀԼե ր էասլ է ս , գիտել տուաւ

ռած էք այս շարժումն ալ , փոիւանակ գնելու չէ - Մարտ) • թէ Պ * Կրոմ իկո յի յիշած Համ աձա յնութիւնբ ստո–

զոք Հողի վրայ։ ր ագրո ւած է ճիշդ ա յն պաՀ ուն երբ իրանեան Հողր
- « Վ^եբԷեբս կարդ մը տեղական թերթեր մեր կը դտնուէբ
օտար գրաւման տակ։
1== կ ո ւս ա կց ո ւթ ի ւն ը իր Հ ո վանաւոր ո ւթիւնը , ժ ո ղո վո լր ղ ի վերաբերմամբ սկսած են անճիշդ աբ–

ըաըո յա կան եւ մտաւոր պաշարը , կազմակեըպա - տա յա յ տ ո ւթ ի ւնն ե ր ունենալ ։ Ապա կարգով խօսեցան Աւստբալիոյ, Չինաս­

կան մեքենան տրամադրած է* այդ Հում տարրերը Մ եր երկու Հա յ երեսփոխանները արգէն բո - տանի, Եգիպտոսի եւն* պատուիրակները , ձայ -

դաստիարակելու, անոնց դիմագիծ եւ ուղղութիւն ղոքած էին մամլոյ տնօրէնութեան , թերթի մը այն նա կցելով անդլեւամ երիկեան առաէա ր կին Հ

տալու Համար ։ Անգամները ստիսլուած չեն ան - արտս։ յայա ո ւթեան դէմ , որմ ատնանշած էր թէ Վիճաբանութեանց ատեն միէագէպ մըն ալ

պատճառ Դաշնակցական ըլլալու : Եթէ ուռեն , Հայ երեսվէՈխաններբ թնչ կը ներկայացնեն Լիբա­ ծագեցաւ, բայց կաբելի եղաւ փակել, շնոբՀիւ

կրնան մտնել մեր շարքերը , Հ ետզՀ ետ է Հասուն­ նանի հյորՀրդարանին մէէ*, երբ իրենց ժողովուրգբ ֆրանսական պատուիրակին միէամ տութեան ;

նալով : Մնաց ոը , այդ երիտասարդութիւն ը ինք մեկնելու կը պատրաստուի ։ Ծանօթ էր նաեւ ուրիշ ԽորՀրգային պատուիրակը երբ տեսաւ որ խնդիր բ

բնազդաբար կը Հակի դէպի Դաշնակցութիւնը։ թորթի մբ արտայայտութիւնը։ Մամլոյ Տնօրէն բ օրակարգէն պիտի չՀանուի, առաէարկեց յետա -

Միայն Ա ա րսէ յ լի շրէանին մէէ արդէն 300 ան - խոստացած էր ո"–Լագէր Լ\լլաԼ ա յոուՀետեւ : Ա ա - ձգել, այլապէս ինք պիտի չկրնա յ ներկայ ըլլալ :

դամն եր արձանագրուած էին առանց յի ո ղ ի եւ կայն առէի օր * թերթ մը շատ տգեղ երկու ծաղրա­ Ֆրանսական պատուիրակը) միէին ճամբայ մբ

թմբուկի , Մ իութեան Հաստատումէն քանի մբ ա— նկար զետեղած էր , նոյնքան տգեղ մակաղբու - զանելով, առաէարկեց որ երեք - չորս Հոգինոց

միս վերէըւ թի ւնն եբ ո վ ։ Եթէ կ՚ուղուի ՝Բ իւրտե բու ինքնու — մասնախումբ մբ քննէ խնգիբբ եւ զեկուցանէ Ա -

Եթէ ՐՈԷՈՐԸ Համաիսմբուին մէկ ԳՐ°ՀԷ թե ան թուղթ տալ , անՀբաժեշտ չէ խառնել Հա - սլ ա Հ ով ո ւթ ե ա ն /(ք ո րՀ ուրդին : Այս առաէաբկն աք

տակ , աւելի արդիւնաւոր չըլլա՞ ր շարժում բ ։ յերու անունը, ըսելու Համար, որ՝ «Հայերը, Ա–^ բնգունուեցաւ 2,ի դէմ 9 քոլէներով ( Հակ առա կ ՝

Տ= Տարբեր բաներ են ցանկալին եւ կարելին : սոըինեբը եւ սատանաները Հպատակ դարձան , իսկ Խ ՚ Մ իութիւնը եւ ԼեՀա ս տ ան) ; Ուրեմն թնգիբը կը

Երիտասարդութիւնբ Հօտ չէ , որպէսզի տանիս *Բիւբտեբբ ոչ»։ Եւ կամ՝ ^.Հայերը կը մեկնին՝ մեր մնայ օրակարգին վըայ ել ԱպաՀ ովո ւթեան Խոր -

կապես մսուրի մբ առէեւ։ Անոնք ալ ունին տենչեր քով սլա աս պա բուելէ , սնոլցուելէ եւ Հարստանա - Հուբդբ պիտի կրնայ վճռական գեր մբ կատարել,

եւ տեսակէտներ ։ Ի^նչ էլա բժէ ա պա քա ոտ քա էլան լէ վեՐչ » : իբրեւ առաէին փորձ ւ

երիտասարդութիւն մ բ , մ անա ւ.անգ ա յս ավւեբուն ՛էյ ո յնքան ցաւալի է մատնանշել, որ ւս՚ւՀի օր , ՊԱՐՊՈՒՄԸ ԿԸ ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒՒ

վրա յ , ուր Հազար յորձանք , Հ բապո յբ եւ փոր - Այնճարի քաւլաքապ Լ տ ո ւիյ իւն ր ՀրաՀանգ ստացահ՝ Մինչ այս մինչ այն, վերէին էոլրորը կը Հաս՛­

ձանք իրար կը խաչաձեւեն։ ՏայտնապԷս կը կեղ– է մինչեւ, երկու, ամիս քանդել շ^ուրի թիւրպինր : տատեն թէ կարմիր բանակին պարպումը կը շա­

անոնք որ կր իսօսին չէզոքութեան մառին։ Ի - Այն թիւրպինր , որուն րացումր կատարուեցաւ լ՛ ունակ ո լի : քԻէՀրան Հասած ճամբորդներ կր

րականութիւնը բոլորուէին ուրիշ բան կ*ըսէ ։ Հանրապետութ՜եան նաիւագաՀին ել վարչապետին պատմեն թէ ռուսական Հրասայլեր, եւ բեռնակառ­

Դալով շարժում ին արդիւնաւորութեան եւ կողմէ: քեր կ՚ուղղուէին գէպի Հիւսիս - արեւմուտք։ ԹէՀ՝–~

աճման, կենդանի օր՛ինակ մը ձեզի՝ Ամեըիկայէն։ Այնճարի Հողերու չուրչ՝ յարոլցոլ աօ խնղրէն րանի տեղեկատու վարչութիւնը Հաղորդեց թէ կի՝–

Մ օտ աւո րապէս 15 տարի առաէ, Մ * ՆաՀանդնե - վերէ՝, այս անգամ թիւրպինի իւնգիր , ինչ որ կր րակի օր 55 ռուսական Հրասայլեր , 100 բեռնա -

րուն մէէ Հաստատուեցաւ Երիա՛ Միութիւն նշանակկ առանց շՀոլրի ձգել 1 000 տունէ աւելի կառքեր եւ 700 զինուո ըներ փոխադրուեցան *Բա

մը* որ այժմ կը կոչուի Հայ Երիա* Դւսշնակցու - Հաշուող գիւղաքաղաք մրէ րաճէն եւ պարպումբ շա բ ունակո ւեց աւ եըկուշա ր–
Ուրիշ երեւոյթներ չենք ուզեր
թիւն, աւելի, քան 3000 անգամներով։ Այս շարժու– մատնանշել։ թի օր : կը կարծուի թէ քիուսերբ 3000 զինուոր ու­

մ բ պատճառ եղաւ որ Բա ր ե դո րծ ա կան բ եւ ուր ի շ՜­ Այս րոլորր գարմանելոլ Համար անՀ րամեշտ Է նէին այգ քաղաքին մէէ, որ կբ գտնուի Բ՝ԷՀրանի

ներ ալ ստեղծեն «կբտսեբ»ներու կաղմակերպոլ - լուրէ՝ ել կազմակերպուած աշխատանք ւ կարելի է ճամբուն վրայ, իսկ ամբոզէ բանակին թիւը կր

թիւննեբ ։ Եթէ անոնք ալ քանի մը Հազար անդամ յուսալ որ արդիւնք կր ստացա ի , որովՀետեւ այս Հաշուեն 70—100.000։

ունին , կը նշանակէ թէ 5 6000 երիտասարդներ երկրին վարիչներ ր քանիցս ցո յց տուահ են իրենց Ապաըապետ Ա թ ալին պատասխանելով ամ ե -
մեր մոզովուրգին
կապուած են Հայկական կեանքին եւ Հայրենիքին , բարեացակամ վերաբերմունքը րիկեան գործակալութեան մբ նամակին , որ իբ ու–

իրենց գո րծ ո լնէ ո ւթե ամ բ եւ թերթերով : Ուրեմն Հանգէպֆ : շադրութեան յանձնած էր Ջրրչիլի մէկ ազդաբա -

տեսակ մբ բաբի նախանձ , որ կբ նպաստէ շարժու– ըութիւնբ, գբաւո րապէս յայտարարեց թէ «խոր՛–

մին ծաւալման : Հ բղային զինուո բներու պարպում բ գբապէս լուծ–՜

. Բայց պայքարը անխուսափելի է: Բ՝ՐԻԷՍ ԹԷԻ մէէ՝ Իտալացիներր բուռն ցոյցեր
պատուի -
= ԸնդՀակպռակն : Մենք խստօրէն կատարեցին, պաՀանէԴ լով անոր կցում ր իտալիո յ։ ուած է խորՀրգային կառավարութեան եւ իրանի
եղբայրա­
րած ենք խուսափիլ պայքարէ , վարուիլ Երկու Հոգի սպաննուեցան , Հարիւր Հողի վիրա - միէեւ գոյացած Համաձայնութեամբ մըֆ ;

բար , իբրեւ ժառանգորդները դժբախտ Ժողովուր– լորոլեցան։ Կացութիւնը ՀետզՀետէ կը ձանրա - Բա զաք ական շրէանակներու մէէ շատ կը

գէ °*(Լ "I* հ.Լ\ Գոլ–ՐԳՈ*՜Րայ իր տարագիր եբիտա - նայ։ Ամեբիկեան վինուորներու մեկնհլմը ընգ - (ՇաքաւնակույյփլԱքւ կարդալ է յ )
Հաս/ո-ւեց-ս/ւ :
ՍաբղՀւթեան Վբաի Դեռ կբ իօէէթնք։

Fonds A.R.A.M