Page 111 - ARM_19-1946_01
P. 111
I
«ՀՐԱՇԱԳՈՐԾ» ԱՒԱԳ
«ՃԹՃ^քԴ* ^0ՈՃ6 1925 Թէհրաքփ ՀԱյլիք»)։է կր՝ քայլենք ՛հետեւեալ սւե–
* V * * * «. 0. .Տ 376.286 ւլեկոլթիլԸսերը (13 Ցսւ֊նուար).—
Աւագի շրջապատէն կը խնդրեն Հաղոըգեչ թէ՝՝
0ււ–60է6սւ–Րւ–օբհ6էաւ–6 : ՏՕ֊Լ \11ՏՏՃՃեԱՏ «որովՀետեւ Աւագի Համար սկսած՜ է ծոմապաՀու–
17, &Ա6 Օտսատտատ - (13") թեան , պաՀքի եւ լուակեց ութեան շր^ան մը Հ 4 ի՛
7 & ; 0 0 8 ^ 5 – » - 0. Շ. Ր. Իյոտ 1678-63 ւանղներոլ ընդունելութիւնը կը ղադրի Յունուար
Բ&Ժ՚նԵԳԻ՜ե • - Տ"»ք.. ՚750, ճամս. 400, Յաւ1ս. 200 ֆրանք \ձէն սկսեալ յ թէ ւոոմսակ ունեցողներու եւ թէ
Օաաոշհտ 24 Հ&ոԽ 1946 Կիրակի 24 Փետրուար
* Ը • ՏԱՐԻ - 186 ձաձ» Ո° 4544-'Աոր շ|ջան թիւ 273 Խմբագիր՝ յյ. ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻ1ւ՝ 3 &ք
ՄԵՐ ԽՕՍ*Ը ՅԱՐԴԸ Գ10ԻՄ Է , ՑՈՐՄե՚ե Է Մ՛ՆՈՒՄ
՚ՒՐԱՄԱՇԱՐԺ օ
"Նստած Էի ես մի օր մեր կամին ,
4*եււիս ցորեն Էր Էրնում մեր կալում,
Սարից փչում Էր աշունքուայ քամին ,
՛համին քշում Էր եւ յաբդր տանում :
Բարբարոս բառ մր։ Եւ սակայն միակբ, որ — Քեոի՛, ասացի, այդ ի՞նչ ես անում,
Դու ամբողջ յարդր սալեցիր քամուն :
կրնա յ բացաարել րա ց ա ոփ կ երեւո յթ մ ը\։ — Բան չկայ , բալի՛կ, ասաց ինձ քեււիս ,
Յարդր գնում Է , ցորենն Է մնում։
Գրա՛մ , դրա՛մ , դրա՛մ ։ «Տուէ՛ք , ի սէր ազ
գութեան ։ Հյ էն եւ սլա յ հ առ մնաք» ։ ՝ 1
ՀազարումԷկ Հանբօգուա հ՜րագիրներ յ եկե Ամէն բանում էլ էդպէո է, բալի՛կ ,
Ինչ որ էրնում ենք, տալիս ենք քամուն ,
ղեցիներու , ակումբներոլ շինութենէն \ մինչեւ Մեզ էլ էրնում է աշխարհի քամին,
Յարդր գնում է, ցորենն է մնում • • •
ան Հ ամ ար թշուառութեանց ամոքումը : ք-Աէբեգո ր–
ծական , կարմիր եւ կասլոյա հ) ա չ , Հայրենակցա
կաններ եւ ՀԼեր ա շին ացն եր , երկու կաթողիկոս ու–
թխններ , բոլորն ալ կոչեր կ՝ ուղղեն ել ձեոՀ ^ք խ , ,հ է ն ո մ հ ն ք հ ի մ ի
հարկներ կր կավարեն, ղրաս ճարել,,, Հաձար։ ^ , ,ե ( ք ք^,,;
Ես ժողովուրգր կո, տայ բոլորին ար կռաայ ^^ ^ աէ
^ ^է :
աոատաձեււնօբ^ն, աոանց վերի կամ վարի արա
սրցնելո ւ
Կը թուի թէ ունեւորներն ալ աղգուած են , եւ էս էլ նստել եմ երգերիս կամին ,
սլա րբեբա՛բա ր իրենց գրամ ար շա ւէն րամին կը Հա– Ցարդն ւււ ցորենը տալիս եմ քամուն–
նեն առանց դժուարութեան ։ Ա ան աւանդ երր կռէր ինչ Որ չի մնայ՝ կը տանի քամին
կը լսեն փի լոնաւո բնե րէ ։ ԱՀ ա լա ս ի կ նոր կո է մը — Յարդր գնում է, ցորենն է մնում • • • չունեցողներու Համար, ր ա ռ ՛ի գիտական եւ փորձ
^ I՛էէկ1՚ո յ կաթողիկոս ին ստո րադրութեամբ ։ ԽԱՉԻԿ ԳԱՇՏԵՆ8 նական գէպքելւէ եւ ա շխա տ անքն ե ր է ։ Այգ ^ր2ասՐ
«Հասկ»ի 1945 Նոյեմբեր - Դեկտեմբերի թի– •վեր շան ալէ ետք, Հիւանգներբ պիտի բնգոլնուին
լին մ էշ , Գարե գին կաթողիկոս պարզելով «՚/ ա - «ՀալկակաԱ Հադը՝ նոյն Հ եր իժապաՀ ո ւթեամբ ։ Այո անշուշտ ՛չի վերա
տարուածն ու կատարուելիքը» , կը թուէ Անթի– բերիր այն Հիւանգնեբուն որ կբ գտնուին այս կամ
լ իա սի կաթողիկոսարանին պակասն երր ե լ պ ա– Բ ՀաՎաշխաոԽփԱ յա ս ՚Լ՚^մՐ՚Ւ^1 մէ2 եւ , իրիկուան լոյսեբր վառելէ
Հ ան շները - վ եր2 կրնան օգտուիլ տարածութեան վրա յ կա
1 . Կ ա թո ղի կո ս ա ր ան ը ունի ա աճա ր մը «մեծ ու պատերազմի ըԱթացքիԱ֊ տարուող բժ շկո ւթենէ , Համ աձա յն ան ց ետ լո ւմ
փառ աւո ր» , րայց շէնքը վերջացած՜ չէ տակաւին։ յայտարարուած Հ րաՀ անգներ ո ւ» ։ ԼՏես «Յառաշ» ,
«Աըձ ա գան գ է տալիս շատ ուժեղ կերսԼուէ , իւ առն | Փետրուարէ ։
աղմուկի վեբահ՜ելուէ երգեցողութիւնբ եւ անլսելի (ի. հւ վերջին մաս)
դարձնելով քարոզը ։ Հոյակապ տաճարի պատերր ԱՀմէա Հալիլ, աւելի չքնաղ բաներ 1լ ըսէ , իր Դաշնակ դաւադիրներու բովանդակ չարութիւնն ու
քսութիւնը» :
մ երկ են , սպիտակ վարէն վեր , մինչեւ գմբէթի յօդուածի ւԼե բ2աւո բո լթե ան : Հոս , այլեւս կաս
աո աստ աղբ» ; կած չի մնար՝ թէ մեր խիկար ր լուր չուն՛ի ա շխրքի « ՄԱՐՄԱՐԱ»Ի ՊԱՏԱԱԽԱՆԸ
Հ, կաթ ո ղի կո ս ա ր ան ը ամառանոց չունի : Այգ բաներէն , մանաւանդ Հայկական անցուղ արձերէն * ՊոլսաՀայ թերթերէն «Մարմարա», յաշորգ
ամառանոց ր սլկաք է ունենա յ նաեւ֊ եկեղեցի մր , « Թէ1 Հայ Հայրենակիցները, եւ թէ մենք՝ օրն իսկ 26 Գեկաեմբեր է թուրքերէն երկար
որուն Տ ամա ր բարեբար մր տրամագրած՛ Հ որո » շատ լաւ գիտենք, թէ վռր2Իս մէկ գարու ընթ աց– ի։.ձ՝րռ; գր կան ո վ մը ուժգնօրէն կը բողոքէ ԱՀ մէ տ
չափով գետին եւ. 10.000 սու֊րիական ոսկի՛. քին Գաչնակնեբը արտաքին ազդեց ո ւթեան են Հ ա լ ի լ ի եւ «ձճիւմՀուբիէթ»ի դէմ , ու կբ խոբՀր–
3. Անբաւական ել անյարմար է կաթողիկոսա թարկուելովն ինչպէս զո Հեց ին Հու յ ժողովուրդը ։ դածէ • ֊ ֊ -
րանի Աատհնադարանր: Գիտենք միշոցներու Ա , «ԱՀ մէտ Հաէիլ * գերմ անա ս ի ր ո ւթ ե ամ ր
են խուցեր ե ւ բնակարանի դիմեցին նաեւ, թէ Ղ ՚աշնակները ՚իոչ
4. ԱնՀրաժեշտ
յւԱրմարութ-իւննեբ Միաբանութեան Համար : Նոր , կամ կրնան դիմել երր մ ո լեղն ին ։ 1լ ամբասաանէ ՀֆրանսաՀայութիւնը ւ Մինչգեռ ,
շէնք շիոել կամ ռրկրորղ յաՐ^Լ մր բարձրաց նե, ե– « Այս ո ւՀ անդե րձ , յոյս ունին անոնք՝ թէ ար ֆրանսաբնակ մեր Հայ Հայրենակիցները, սլասւ հ–
գածին վբայ։ գի կատակերգութեան առիթով եւս, Հայ ժողո րագմի ա ռաշին օրէն մ ինչեւ վհր2էս ՈՐՐ » " 1 ՛Լ Գա"
5. ՎեՀարանբ ինքնաշարժ չունի։ վուրդին վ֊–ր2ի֊՛ անգամ ԱԼԷաէով ողշմ՛տ ո ւթեան միտ վերաբերում մ իա յն ունեցած են Հանդէպ պե
Գեռ Ո է ֊ ր ի շ պաՀանշներ՝ մշակոլթի , եկեղեցա Հրաւէր պիտի ոլ֊ղղէ ՀսՀ,ա^Լ կուսակցութիւնը, որ տութեան : Նոյն իսկ , ֆրան սայի մեր Հայ պաշտօ
կան եւ ժ ո ղո վր դա կան ե բաժ շտ ո ւթեան զարգաց աւելի շատ կը սիրէ Հա յութ իւն ը ։ նակիցն ե ր բ , Գերմաններու Փարիզ մուտքէն առա2
ման, մատենագրական ուսումնասիրութեանց ել « Հայերու գնաՀաաումին կր թողունք , այԼ"՝ իսկ գագբեցոլցած են իրրենց Հ րատա րակութիւ–
Հ ր ա տ ար ա կո ւթ ե ան ց , լսարանի ելն . Համար ։ եւս, այն պարագան՝ թէ ինչ տեսակ արդիւնքներ ն ր Հ ա ր կա գր ա րա ր իսկ չծսւռա յելու Համ ար թրշ՜
Եւ այս տակաւին մէկ երեսն է կաթողիկոսա պիտի տա յ անգործ - անզբաղ Հա յերու տեղաւ ո– նամիին :
կան պաՀանշներուն : Անդին կա յ էշմիածինը , որ բում ր Ատ ր պա տա կան ի մ էշ , ուրկէ կր Հեռացոլ ին բ. <հ Մեր բարեկամ բ յայտնութիւն մը կ*ը~
նո յնպէււ ակնդէտ եւ պա գա տ ագին կր ս սլա սէ Ար– Բ՝ոլրքերր : իյ . Բ՛ուսիւս կը յաւակնի պնդել , թէ նէ , երբ կր գրէ ՝ իԺ է Գերմ աններու Պ ա լքաններ ր
ւոասաՀմանի նիւթական օգնութեան ։ Մ՛իայն նո աղատադրած է Ատ ր պատ տ կանր : (Լն , արդէն իսկ մ ու տ քէն վեր 2 3 ունաՀ ա յերր կազմ ա կերպ ութիւ ւն–
րաբաց Գէորգեան ճեմարանին իւրաքանչիւր սանր սկսած է աՀարեկչական քաղաքական ութ իւն գոր ներ ստեղծած էին Բ՚րքաՀայերու Հետ : իրողու
էլաբժէ տարեկան 500 տոլար ;, ծադրել թրքոլթեան Հանդէպ , եւ սկսած է Հայեր թիւնն այն է , որ Հայութեան թշԳւամի կարգ մր
Գումարներ Հաւաքուած են 1*շմիածնի մայր– ա ե ՛լ ՛՛ւ ւ ո ր ե լ Ատրսլատականի մէշ : անխիղճ տարրեր , կասկածելի դարձնելու Համար
տաճարին նորոգութեան եւ բա բեզա բդո ւ թեան «Լոնտոնի ձայնաս վւիւռբ \ 945 Գե կտեմրեր թրքաՀալութիլնբ՝ յաչս թուրք Պետութեան ,
Համար ։ ^Ամերիկայի թերթեր ր կը գրեն թէ բարե \Չին Հաղորդեց՝ թէ պարսիկ ի շխսւնութիւննե րբ Բ ան կալթի ի Հա լոց գերեղմ անա տ ան մ էշ ռոլմբեր
րար մբ ստանձնտծ է ամբող2 ծաիսքը^ ։ Բ՝ուբքիո յ եւ ի) ւր մ ի ո յ լիճ.ին մ իշեւ գտնուած Հրր– պաՀած էին։ ԱպաՀովութեան կազմակերպութիւ՛
Ասդին , «8 ո ԼԱ արեր» ր կը գանգատի որ «չկր շանին մէ2, բուռն ճնշումներ ի գործ կը դնեն Հա՛ նը ,շուտով երեւան Հանեց ա յս աղտոտ դաւադրու
ցանք կամ չմտածեցինք Ազգային 3)օնա մր ՀիւՈւել , յերուն վյրա յ՛, եւ լա յն տՀ աբեկումներ կը կ ա– թեան Հեգինակները, ու Հրէշային ծրագրին կազ
տարեն ։
Հրատարակչական մր ունենալ , Հայ գրականու մակերպի չներբ ձերբակալուեցան ։.
թիւնը , Հայ Միտքր Հոգալու Համար» : թանկագին «Կը թուի, թէ դժուար չէ այս կարգի դէպքե Գ* «Ա * Հաէէէ հլ\միածնի կաթող* բնտրու–
ձեռադիրներ կան վանքերու մէշ ; «Արժանաւ որ րը կապել՝ չորս կողմ է Հայ Հ աւաքելու կապու ած թեան (լուղէ կապել, եք • Հիւպատոսարանի ծանօթ
Հ եղին ակն եր ձեռագիր գործե ր ուէւին որոնք կր քա զա քա կան ո ւթ ե ան եւ քա ր ո զո ւթ ի ւնն եբ ո ւն Հետ ։ ձեռնարկր , Լներգաղթ^ ։ Մ ինչգեռ , նո լնինքն Աա–
ս պասեն Հրատարակութեան» : « Եղրակացնելով , Համ ա շխա րՀա յին Բ . պա– րաճօղլու յայտարարեց թէ Հայոց Պատրիարքա
— <լ Չունեցանք դեււ Հայոց պատմութեան գի տերաղմէն վեր2, կրկի" ֊ռ լ վստաՀաբար վեր2ին րան բ կառավարութեան Հրամանով միայն մեկնած
տական ու արժանավայել հրատարակութիւն մը» : քննութեան մը դէմ յանդիման կը զանուին մեր է Երեւան, մասնակցելու բնտբութետն
« Յիշե՞նք դ ե ռ թ է չոլնինք Ոչ հայերէնի եւ ՈՏ Հ ա յ Հայրեակիցներր , որոնք 3)աթիՀի կոզմէ /՛ս Գ ՚ « Յօգուածաղիրր (լուղէ բովանդակ թըր–
ալ օտար լեգՈւնեբՈԼ բառարաններ»։ թանպուլի գրաւման թուականէն սկսեալ (1453) , քաՀա յ ո ւ թ ի ւն ը կասկածելի գա ր ձնե լ յաչս պետու
յ֊սկ ամէնէն վեր2ր , ւսՀ աւաս ի կ ՜Ներգաղթը , ի գործ դրուած Լեւ թերեւս չափազանցութեան թեան , քանի մը անՀատական գիմումները, Խ•
որ ամ էն բանէ առա շ տնտեսական խնդի բ է ւ Գր– տարուած ) ներ ո դամ աո ւթեան բար ի քներ ր ոտնսւ– Հիւպատոսարանի մօտ , վերագրելով Համայնքին ։
րա՚մ ։ Տակաւին անցեալ օր Հրատարակեցինք Ե– կոխած են հԻԲ՝ . գարէն ի վեր , երբ ա շխա րՀ ա կա լ– Ե * «Ա * Հալէէ 1 Հ ա յ ժողովուրդը կը Հրաւիրէ
րեւանի կեդր. կոմիտէին րնգՀ . քա ր տ ո ւ գա ր ին ներ Հ ր ապար ակր աղմ կեցին ՝ «Արեւելք մ՛է 2 խր^՜՜ «Հ ետեւիլ Հնչակեան կուսակցութեան» , մ ոռնա
ՀրաՀտնդբ, «Բարեգործական եւ Ա՛յ/ կաղմակեր– գժութեանց ենթարկուած ՝Բ ր ի ս տ ոնե անե ր »ու լով՝ որ ան լուծած է է^քդէսք ( ^ ) ւ ֊ռ լ մ՛իացած
պոլթիւննեբի կողմից Հաւ ա քոլող գումարների ժխորով Համայնավարներուն ։
Հաշլոյն Հոգալ Հայրենիք վերագարձոգ կարիքա– Յիսուն Հ աղա ր Հա յերր՚, որոնք մեր մէք կր Զ* «Գալով Հայերու Համար քննութեան
ւոր րնատնիքների Հագուստի, ճանապարՀածախ– բնակին, կրնան մեկնիլ՝ երբ փափաքին; Ասիկա, այս նոր առիթին , Հարկ կբ տեսնենք ճշդել, թէ
սի , ճանապարՀի , սննդի եւ ներգաղթի Հետ կազմ ոք մկկ կարեւորութիւն ունի մեղի Համար Հ Կր մենք շատոնց անցուցինք այգ քննութ իւն բ ,«քաշա–
ուած այլ պէտքերր »։ խորՀինք, սակայն , թէ այս անգամ գէթ, անոնք լաւ» արդիւնքով ։ Հայ Համայնքբ կատարեց Հայ
Ու վեր2ապէս Հայկական Գատը ։ Այսրէն դրամ : լաէաք չէ գործիք դաււնան այս ու այն պետում րենակցական իր բոլոր պարտականութիւններբ , եւ
Ե^սչ կբ Հետեւի այս Համառօտ, կիսկատար տե– ր եան , եւ , ի հարկին , զինուորական բեմի վրայ Հ աւտտարմ օրէն ծ առա յեց այս երկրին , մ ինչ Հա
սութենէն , ղո բ գրի առինք աոանց լաքն պրպտա մ– երեւան՝ ի հաշիւ Սլաւներու, որոնք բՖու չեն աւ րազատ Բ*ռւբքեր դաւաճանեցին իրենց Հայրենի՛
խորժիբ հայ ժողովուրդէն, եւ անոր դրամատիբա^
ներ կւ ՚յրԵլւ Արղա^ր են, ստիպողակա՛ն են կան հակումներէն։ Ապիտակամօբոլս մեր հայ քին ։ Կը թելադրենք մեր պաշտօնակցին , մաքուր
այս բոլոր պաՀանջԳւեըը։ Մեր ուժերը կը բաւե՞ն հայրենակիցներու՝ Հնչակեան՝ այսինքն ող-ջմիտ աչքերով եւ էոիոճով անդրադառնալ այս րո լո ր
գոՀացնելու բոլոր պաՀանրերը ։ խնգիրներուն , եւ ի զուր չպղտորել միտքերր»։
Փորձենք վերլուծել, «ըս՛տ կարգի»։ &• ոգին, պէտք է պարտութեան մատնէ ծախուած Մ–
Fonds A.R.A.M
՝
«ՀՐԱՇԱԳՈՐԾ» ԱՒԱԳ
«ՃԹՃ^քԴ* ^0ՈՃ6 1925 Թէհրաքփ ՀԱյլիք»)։է կր՝ քայլենք ՛հետեւեալ սւե–
* V * * * «. 0. .Տ 376.286 ւլեկոլթիլԸսերը (13 Ցսւ֊նուար).—
Աւագի շրջապատէն կը խնդրեն Հաղոըգեչ թէ՝՝
0ււ–60է6սւ–Րւ–օբհ6էաւ–6 : ՏՕ֊Լ \11ՏՏՃՃեԱՏ «որովՀետեւ Աւագի Համար սկսած՜ է ծոմապաՀու–
17, &Ա6 Օտսատտատ - (13") թեան , պաՀքի եւ լուակեց ութեան շր^ան մը Հ 4 ի՛
7 & ; 0 0 8 ^ 5 – » - 0. Շ. Ր. Իյոտ 1678-63 ւանղներոլ ընդունելութիւնը կը ղադրի Յունուար
Բ&Ժ՚նԵԳԻ՜ե • - Տ"»ք.. ՚750, ճամս. 400, Յաւ1ս. 200 ֆրանք \ձէն սկսեալ յ թէ ւոոմսակ ունեցողներու եւ թէ
Օաաոշհտ 24 Հ&ոԽ 1946 Կիրակի 24 Փետրուար
* Ը • ՏԱՐԻ - 186 ձաձ» Ո° 4544-'Աոր շ|ջան թիւ 273 Խմբագիր՝ յյ. ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻ1ւ՝ 3 &ք
ՄԵՐ ԽՕՍ*Ը ՅԱՐԴԸ Գ10ԻՄ Է , ՑՈՐՄե՚ե Է Մ՛ՆՈՒՄ
՚ՒՐԱՄԱՇԱՐԺ օ
"Նստած Էի ես մի օր մեր կամին ,
4*եււիս ցորեն Էր Էրնում մեր կալում,
Սարից փչում Էր աշունքուայ քամին ,
՛համին քշում Էր եւ յաբդր տանում :
Բարբարոս բառ մր։ Եւ սակայն միակբ, որ — Քեոի՛, ասացի, այդ ի՞նչ ես անում,
Դու ամբողջ յարդր սալեցիր քամուն :
կրնա յ բացաարել րա ց ա ոփ կ երեւո յթ մ ը\։ — Բան չկայ , բալի՛կ, ասաց ինձ քեււիս ,
Յարդր գնում Է , ցորենն Է մնում։
Գրա՛մ , դրա՛մ , դրա՛մ ։ «Տուէ՛ք , ի սէր ազ
գութեան ։ Հյ էն եւ սլա յ հ առ մնաք» ։ ՝ 1
ՀազարումԷկ Հանբօգուա հ՜րագիրներ յ եկե Ամէն բանում էլ էդպէո է, բալի՛կ ,
Ինչ որ էրնում ենք, տալիս ենք քամուն ,
ղեցիներու , ակումբներոլ շինութենէն \ մինչեւ Մեզ էլ էրնում է աշխարհի քամին,
Յարդր գնում է, ցորենն է մնում • • •
ան Հ ամ ար թշուառութեանց ամոքումը : ք-Աէբեգո ր–
ծական , կարմիր եւ կասլոյա հ) ա չ , Հայրենակցա
կաններ եւ ՀԼեր ա շին ացն եր , երկու կաթողիկոս ու–
թխններ , բոլորն ալ կոչեր կ՝ ուղղեն ել ձեոՀ ^ք խ , ,հ է ն ո մ հ ն ք հ ի մ ի
հարկներ կր կավարեն, ղրաս ճարել,,, Հաձար։ ^ , ,ե ( ք ք^,,;
Ես ժողովուրգր կո, տայ բոլորին ար կռաայ ^^ ^ աէ
^ ^է :
աոատաձեււնօբ^ն, աոանց վերի կամ վարի արա
սրցնելո ւ
Կը թուի թէ ունեւորներն ալ աղգուած են , եւ էս էլ նստել եմ երգերիս կամին ,
սլա րբեբա՛բա ր իրենց գրամ ար շա ւէն րամին կը Հա– Ցարդն ւււ ցորենը տալիս եմ քամուն–
նեն առանց դժուարութեան ։ Ա ան աւանդ երր կռէր ինչ Որ չի մնայ՝ կը տանի քամին
կը լսեն փի լոնաւո բնե րէ ։ ԱՀ ա լա ս ի կ նոր կո է մը — Յարդր գնում է, ցորենն է մնում • • • չունեցողներու Համար, ր ա ռ ՛ի գիտական եւ փորձ
^ I՛էէկ1՚ո յ կաթողիկոս ին ստո րադրութեամբ ։ ԽԱՉԻԿ ԳԱՇՏԵՆ8 նական գէպքելւէ եւ ա շխա տ անքն ե ր է ։ Այգ ^ր2ասՐ
«Հասկ»ի 1945 Նոյեմբեր - Դեկտեմբերի թի– •վեր շան ալէ ետք, Հիւանգներբ պիտի բնգոլնուին
լին մ էշ , Գարե գին կաթողիկոս պարզելով «՚/ ա - «ՀալկակաԱ Հադը՝ նոյն Հ եր իժապաՀ ո ւթեամբ ։ Այո անշուշտ ՛չի վերա
տարուածն ու կատարուելիքը» , կը թուէ Անթի– բերիր այն Հիւանգնեբուն որ կբ գտնուին այս կամ
լ իա սի կաթողիկոսարանին պակասն երր ե լ պ ա– Բ ՀաՎաշխաոԽփԱ յա ս ՚Լ՚^մՐ՚Ւ^1 մէ2 եւ , իրիկուան լոյսեբր վառելէ
Հ ան շները - վ եր2 կրնան օգտուիլ տարածութեան վրա յ կա
1 . Կ ա թո ղի կո ս ա ր ան ը ունի ա աճա ր մը «մեծ ու պատերազմի ըԱթացքիԱ֊ տարուող բժ շկո ւթենէ , Համ աձա յն ան ց ետ լո ւմ
փառ աւո ր» , րայց շէնքը վերջացած՜ չէ տակաւին։ յայտարարուած Հ րաՀ անգներ ո ւ» ։ ԼՏես «Յառաշ» ,
«Աըձ ա գան գ է տալիս շատ ուժեղ կերսԼուէ , իւ առն | Փետրուարէ ։
աղմուկի վեբահ՜ելուէ երգեցողութիւնբ եւ անլսելի (ի. հւ վերջին մաս)
դարձնելով քարոզը ։ Հոյակապ տաճարի պատերր ԱՀմէա Հալիլ, աւելի չքնաղ բաներ 1լ ըսէ , իր Դաշնակ դաւադիրներու բովանդակ չարութիւնն ու
քսութիւնը» :
մ երկ են , սպիտակ վարէն վեր , մինչեւ գմբէթի յօդուածի ւԼե բ2աւո բո լթե ան : Հոս , այլեւս կաս
աո աստ աղբ» ; կած չի մնար՝ թէ մեր խիկար ր լուր չուն՛ի ա շխրքի « ՄԱՐՄԱՐԱ»Ի ՊԱՏԱԱԽԱՆԸ
Հ, կաթ ո ղի կո ս ա ր ան ը ամառանոց չունի : Այգ բաներէն , մանաւանդ Հայկական անցուղ արձերէն * ՊոլսաՀայ թերթերէն «Մարմարա», յաշորգ
ամառանոց ր սլկաք է ունենա յ նաեւ֊ եկեղեցի մր , « Թէ1 Հայ Հայրենակիցները, եւ թէ մենք՝ օրն իսկ 26 Գեկաեմբեր է թուրքերէն երկար
որուն Տ ամա ր բարեբար մր տրամագրած՛ Հ որո » շատ լաւ գիտենք, թէ վռր2Իս մէկ գարու ընթ աց– ի։.ձ՝րռ; գր կան ո վ մը ուժգնօրէն կը բողոքէ ԱՀ մէ տ
չափով գետին եւ. 10.000 սու֊րիական ոսկի՛. քին Գաչնակնեբը արտաքին ազդեց ո ւթեան են Հ ա լ ի լ ի եւ «ձճիւմՀուբիէթ»ի դէմ , ու կբ խոբՀր–
3. Անբաւական ել անյարմար է կաթողիկոսա թարկուելովն ինչպէս զո Հեց ին Հու յ ժողովուրդը ։ դածէ • ֊ ֊ -
րանի Աատհնադարանր: Գիտենք միշոցներու Ա , «ԱՀ մէտ Հաէիլ * գերմ անա ս ի ր ո ւթ ե ամ ր
են խուցեր ե ւ բնակարանի դիմեցին նաեւ, թէ Ղ ՚աշնակները ՚իոչ
4. ԱնՀրաժեշտ
յւԱրմարութ-իւննեբ Միաբանութեան Համար : Նոր , կամ կրնան դիմել երր մ ո լեղն ին ։ 1լ ամբասաանէ ՀֆրանսաՀայութիւնը ւ Մինչգեռ ,
շէնք շիոել կամ ռրկրորղ յաՐ^Լ մր բարձրաց նե, ե– « Այս ո ւՀ անդե րձ , յոյս ունին անոնք՝ թէ ար ֆրանսաբնակ մեր Հայ Հայրենակիցները, սլասւ հ–
գածին վբայ։ գի կատակերգութեան առիթով եւս, Հայ ժողո րագմի ա ռաշին օրէն մ ինչեւ վհր2էս ՈՐՐ » " 1 ՛Լ Գա"
5. ՎեՀարանբ ինքնաշարժ չունի։ վուրդին վ֊–ր2ի֊՛ անգամ ԱԼԷաէով ողշմ՛տ ո ւթեան միտ վերաբերում մ իա յն ունեցած են Հանդէպ պե
Գեռ Ո է ֊ ր ի շ պաՀանշներ՝ մշակոլթի , եկեղեցա Հրաւէր պիտի ոլ֊ղղէ ՀսՀ,ա^Լ կուսակցութիւնը, որ տութեան : Նոյն իսկ , ֆրան սայի մեր Հայ պաշտօ
կան եւ ժ ո ղո վր դա կան ե բաժ շտ ո ւթեան զարգաց աւելի շատ կը սիրէ Հա յութ իւն ը ։ նակիցն ե ր բ , Գերմաններու Փարիզ մուտքէն առա2
ման, մատենագրական ուսումնասիրութեանց ել « Հայերու գնաՀաաումին կր թողունք , այԼ"՝ իսկ գագբեցոլցած են իրրենց Հ րատա րակութիւ–
Հ ր ա տ ար ա կո ւթ ե ան ց , լսարանի ելն . Համար ։ եւս, այն պարագան՝ թէ ինչ տեսակ արդիւնքներ ն ր Հ ա ր կա գր ա րա ր իսկ չծսւռա յելու Համ ար թրշ՜
Եւ այս տակաւին մէկ երեսն է կաթողիկոսա պիտի տա յ անգործ - անզբաղ Հա յերու տեղաւ ո– նամիին :
կան պաՀանշներուն : Անդին կա յ էշմիածինը , որ բում ր Ատ ր պա տա կան ի մ էշ , ուրկէ կր Հեռացոլ ին բ. <հ Մեր բարեկամ բ յայտնութիւն մը կ*ը~
նո յնպէււ ակնդէտ եւ պա գա տ ագին կր ս սլա սէ Ար– Բ՝ոլրքերր : իյ . Բ՛ուսիւս կը յաւակնի պնդել , թէ նէ , երբ կր գրէ ՝ իԺ է Գերմ աններու Պ ա լքաններ ր
ւոասաՀմանի նիւթական օգնութեան ։ Մ՛իայն նո աղատադրած է Ատ ր պատ տ կանր : (Լն , արդէն իսկ մ ու տ քէն վեր 2 3 ունաՀ ա յերր կազմ ա կերպ ութիւ ւն–
րաբաց Գէորգեան ճեմարանին իւրաքանչիւր սանր սկսած է աՀարեկչական քաղաքական ութ իւն գոր ներ ստեղծած էին Բ՚րքաՀայերու Հետ : իրողու
էլաբժէ տարեկան 500 տոլար ;, ծադրել թրքոլթեան Հանդէպ , եւ սկսած է Հայեր թիւնն այն է , որ Հայութեան թշԳւամի կարգ մր
Գումարներ Հաւաքուած են 1*շմիածնի մայր– ա ե ՛լ ՛՛ւ ւ ո ր ե լ Ատրսլատականի մէշ : անխիղճ տարրեր , կասկածելի դարձնելու Համար
տաճարին նորոգութեան եւ բա բեզա բդո ւ թեան «Լոնտոնի ձայնաս վւիւռբ \ 945 Գե կտեմրեր թրքաՀալութիլնբ՝ յաչս թուրք Պետութեան ,
Համար ։ ^Ամերիկայի թերթեր ր կը գրեն թէ բարե \Չին Հաղորդեց՝ թէ պարսիկ ի շխսւնութիւննե րբ Բ ան կալթի ի Հա լոց գերեղմ անա տ ան մ էշ ռոլմբեր
րար մբ ստանձնտծ է ամբող2 ծաիսքը^ ։ Բ՝ուբքիո յ եւ ի) ւր մ ի ո յ լիճ.ին մ իշեւ գտնուած Հրր– պաՀած էին։ ԱպաՀովութեան կազմակերպութիւ՛
Ասդին , «8 ո ԼԱ արեր» ր կը գանգատի որ «չկր շանին մէ2, բուռն ճնշումներ ի գործ կը դնեն Հա՛ նը ,շուտով երեւան Հանեց ա յս աղտոտ դաւադրու
ցանք կամ չմտածեցինք Ազգային 3)օնա մր ՀիւՈւել , յերուն վյրա յ՛, եւ լա յն տՀ աբեկումներ կը կ ա– թեան Հեգինակները, ու Հրէշային ծրագրին կազ
տարեն ։
Հրատարակչական մր ունենալ , Հայ գրականու մակերպի չներբ ձերբակալուեցան ։.
թիւնը , Հայ Միտքր Հոգալու Համար» : թանկագին «Կը թուի, թէ դժուար չէ այս կարգի դէպքե Գ* «Ա * Հաէէէ հլ\միածնի կաթող* բնտրու–
ձեռադիրներ կան վանքերու մէշ ; «Արժանաւ որ րը կապել՝ չորս կողմ է Հայ Հ աւաքելու կապու ած թեան (լուղէ կապել, եք • Հիւպատոսարանի ծանօթ
Հ եղին ակն եր ձեռագիր գործե ր ուէւին որոնք կր քա զա քա կան ո ւթ ե ան եւ քա ր ո զո ւթ ի ւնն եբ ո ւն Հետ ։ ձեռնարկր , Լներգաղթ^ ։ Մ ինչգեռ , նո լնինքն Աա–
ս պասեն Հրատարակութեան» : « Եղրակացնելով , Համ ա շխա րՀա յին Բ . պա– րաճօղլու յայտարարեց թէ Հայոց Պատրիարքա
— <լ Չունեցանք դեււ Հայոց պատմութեան գի տերաղմէն վեր2, կրկի" ֊ռ լ վստաՀաբար վեր2ին րան բ կառավարութեան Հրամանով միայն մեկնած
տական ու արժանավայել հրատարակութիւն մը» : քննութեան մը դէմ յանդիման կը զանուին մեր է Երեւան, մասնակցելու բնտբութետն
« Յիշե՞նք դ ե ռ թ է չոլնինք Ոչ հայերէնի եւ ՈՏ Հ ա յ Հայրեակիցներր , որոնք 3)աթիՀի կոզմէ /՛ս Գ ՚ « Յօգուածաղիրր (լուղէ բովանդակ թըր–
ալ օտար լեգՈւնեբՈԼ բառարաններ»։ թանպուլի գրաւման թուականէն սկսեալ (1453) , քաՀա յ ո ւ թ ի ւն ը կասկածելի գա ր ձնե լ յաչս պետու
յ֊սկ ամէնէն վեր2ր , ւսՀ աւաս ի կ ՜Ներգաղթը , ի գործ դրուած Լեւ թերեւս չափազանցութեան թեան , քանի մը անՀատական գիմումները, Խ•
որ ամ էն բանէ առա շ տնտեսական խնդի բ է ւ Գր– տարուած ) ներ ո դամ աո ւթեան բար ի քներ ր ոտնսւ– Հիւպատոսարանի մօտ , վերագրելով Համայնքին ։
րա՚մ ։ Տակաւին անցեալ օր Հրատարակեցինք Ե– կոխած են հԻԲ՝ . գարէն ի վեր , երբ ա շխա րՀ ա կա լ– Ե * «Ա * Հալէէ 1 Հ ա յ ժողովուրդը կը Հրաւիրէ
րեւանի կեդր. կոմիտէին րնգՀ . քա ր տ ո ւ գա ր ին ներ Հ ր ապար ակր աղմ կեցին ՝ «Արեւելք մ՛է 2 խր^՜՜ «Հ ետեւիլ Հնչակեան կուսակցութեան» , մ ոռնա
ՀրաՀտնդբ, «Բարեգործական եւ Ա՛յ/ կաղմակեր– գժութեանց ենթարկուած ՝Բ ր ի ս տ ոնե անե ր »ու լով՝ որ ան լուծած է է^քդէսք ( ^ ) ւ ֊ռ լ մ՛իացած
պոլթիւննեբի կողմից Հաւ ա քոլող գումարների ժխորով Համայնավարներուն ։
Հաշլոյն Հոգալ Հայրենիք վերագարձոգ կարիքա– Յիսուն Հ աղա ր Հա յերր՚, որոնք մեր մէք կր Զ* «Գալով Հայերու Համար քննութեան
ւոր րնատնիքների Հագուստի, ճանապարՀածախ– բնակին, կրնան մեկնիլ՝ երբ փափաքին; Ասիկա, այս նոր առիթին , Հարկ կբ տեսնենք ճշդել, թէ
սի , ճանապարՀի , սննդի եւ ներգաղթի Հետ կազմ ոք մկկ կարեւորութիւն ունի մեղի Համար Հ Կր մենք շատոնց անցուցինք այգ քննութ իւն բ ,«քաշա–
ուած այլ պէտքերր »։ խորՀինք, սակայն , թէ այս անգամ գէթ, անոնք լաւ» արդիւնքով ։ Հայ Համայնքբ կատարեց Հայ
Ու վեր2ապէս Հայկական Գատը ։ Այսրէն դրամ : լաէաք չէ գործիք դաււնան այս ու այն պետում րենակցական իր բոլոր պարտականութիւններբ , եւ
Ե^սչ կբ Հետեւի այս Համառօտ, կիսկատար տե– ր եան , եւ , ի հարկին , զինուորական բեմի վրայ Հ աւտտարմ օրէն ծ առա յեց այս երկրին , մ ինչ Հա
սութենէն , ղո բ գրի առինք աոանց լաքն պրպտա մ– երեւան՝ ի հաշիւ Սլաւներու, որոնք բՖու չեն աւ րազատ Բ*ռւբքեր դաւաճանեցին իրենց Հայրենի՛
խորժիբ հայ ժողովուրդէն, եւ անոր դրամատիբա^
ներ կւ ՚յրԵլւ Արղա^ր են, ստիպողակա՛ն են կան հակումներէն։ Ապիտակամօբոլս մեր հայ քին ։ Կը թելադրենք մեր պաշտօնակցին , մաքուր
այս բոլոր պաՀանջԳւեըը։ Մեր ուժերը կը բաւե՞ն հայրենակիցներու՝ Հնչակեան՝ այսինքն ող-ջմիտ աչքերով եւ էոիոճով անդրադառնալ այս րո լո ր
գոՀացնելու բոլոր պաՀանրերը ։ խնգիրներուն , եւ ի զուր չպղտորել միտքերր»։
Փորձենք վերլուծել, «ըս՛տ կարգի»։ &• ոգին, պէտք է պարտութեան մատնէ ծախուած Մ–
Fonds A.R.A.M
՝