Page 51 - ARM_19-1945_04

I

տաա Ս Ո Վ Ի ՎԱխ ԵԻՐՈՊԱՅԻ Մ Է Ջ

Լմ ձ Թ ձ 1՝Ր՝ք-1 քօռճ* «ո 1921
* *Հ**\ՀՂ 1\՚է* Տ.Տ.8. 376.286

0ւք6Շէ6Աք–ԲքՕբՈ6է31ք« : ՏՇՒԼ ա Տ Տ ճ & ա Ան գլի ո յ արտաքին նախարարը, Պ՛ Պէվին^

17. ծ ա 0&ա««ա> - ԲՃ&ՏՏ ( 1 3 6 ) կարեւոր ճառ մը խօսեցաւ երեսվւ • ժողովին մէջ^

էտ1. : ՇՕռ. 15-70 - Շ. Շ. Բ.Բատ 1678-63 պա ր զե լո ւէ Ե ւ՛ր ոպայի քաղաքական եւ տնտեսական

կացութիւնը։ Այս առթիւ ազդարարեց թէ , վեց

ԲԱԺՆԵԳԻն Տար. 150. 6ւսւքս. 400. Յաւքս. 200 ֆրանք։ շաբաթ առաջ ստացած տեղեկութեանց Համա -

ՕՐՇԲ»՝ԵՐԲ*՝ ՕւաՅոօհտ 28 Օօէօհո։ 1945 Կիրակի 28 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր ձայն, եթէ լուրջ միջոցներ ձեռք չառնուին, Եվ­

րոպան սարսափելի սովի մը եւ համաճարակներու,

* է – Տ Ա Ր Ի - 178 ձաատ ք*° 4543-Դւոր շրջան թ ի ւ 172 Խմբագիր՛ Շ • ՄԻՍԱՔԵԱէւ ԳԻՆ՝ 3 Ֆր պիտի մատնուի այս ձմեււ: Մանշը կասեցուց Գեր­
մանները ,բայց պիտի չկրնայ կեցնելմանրէները» տ

Բացատրելէ վերջ թէ անօթութիւնը ել զԱր -

կանքնեըը կրնան շատ աւելի աՀ աւո բ Բէէա լ քան

ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ Խ– ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ թնզ անօթներ բ , կամ նոյն իսկ Հ ի ւլէ-ռո ւմբ բ , նա՛
իսարարը յիշեց թէՄ ա Հ ան գն ե ր ո լ խո ըՀրգաբան ը

ԳԱՇՆԱԿ8ՈԻԹԻԻՆ ՈԻԺԵՐՈԻ ԻՍ" ձ Ա Յ Ր Ե Ն Ի Ք այս մ ի ջ*1 ցին կ՚ուսումնասիրէ օրինագիծ մը »
1.800.000.000 տոլաբի վարկ մը բանալու Համաբ

•քսան տարի սուտք, \925ին, Հ. 3– Գ– \0րգ Միացեալ Ազգերու Նպաստամատոյց վարչութեան

քէն զ Հ . Դո ո ՛ք Բ Հաստատեց նոր տօն մբ, Ղ՛աշ - (ՍԻ1ա^\) է Եթէ այս գումարը չտրամագբուի ,

Իմ հայրենիքի կապոյտ ժայռերից Նպաստամատոյց կազմ ակե րպութ իւն բ պիտի քան­
Գարնան գետերն են ներքեւ շաոաչհււք ,
նա կց ո ւթեան Օրը : Եւ թւոլլք է ինձ նորից ու նորից , դուի ել կաց ութ իւնը աղետալի պիտի դաոնա յ
Հայրենի գետեր, դուք էք ինձ կանչում :
իռնչ պատճառաբանու թեամբ : քանի մը շաբաթէն ։ «Երկու տեսակ անօթութիւն–

Յարղել յ ի շատ ակը 3եղավա իս ո ւթեան ղո - նե ր կան Եվրոպա յի մ էջ * առաջինը՝ ֆիզիքական »

Հերուն։ Ակնարկ մը նետել կտրուած ճամ բուն ^1յԿւ1"17ԳԸճ Հ ո գե կան ։ Ե՝ ւբոպա յի ա յսօր ո լան խառ–

վրա յ : Բննել , վեըլու ծել կատարուած աշխատան– Իմ հայրենիքի սարերը հիմի նա կո ւթ իւննե ր ը Հետեւանք են մօտ երեսուն տար­
Լողում են գարնան բեհհղ կանաչում ,
ՔԲ * Տեսակ մը վեբաքաղ, ուր եթէ խանգավառու– Եւ թ ւ ո ւ մ է ինձ ծ ա ո հ ՚ ր հայրենի , ուան պատերազմ ի ։ իմ կարծիքս վ , չկա յ աւելի
կանաչ ձեոքերով դուք էք ինձ կանչում
թեան առ իթներ կան , ճշգրիտ զնաՀ ա տ ո ւմն եբն ալ զէշ կամ ոճրապարտ բան մբ քան այն երբ գիւա -

պէտք է իրենց աեզԳւ ունենան հ : նազ էտնեը կը զբաղ ին ցեղա յին աաե լութիւննեբ

Տ օն ա կա տ ա ր ո ւթ ի ւն մը քննական ատեան չէ յ յարա ցանելով կամ՛ ժոզովուրգնե ր ր իրարու դէմ

որսլէսզի ամէն ինչ պարզոլի Հրապարակաւ։ Գաշ - Իմ հայրենիքի գարնան երկնքով Հ ան ե լով ։ $՝ոզ ժողովուրդն երբ իրենց ուզած
կարաւաննեշւն են հալքերի թ ո չ ո ւ մ ,
նա կց ո ւ թի ւնն ալ , ինչպէս ամ էն քա զա քա կան Հո - Եւ թ ւ ո ւ մ է ինձ մօրս սուրբ երգով, կեանքն ապրին , ինչ ազգի ալ պատկանին , եւ այն
Հայրենի հալքեր , դուք էք ինձ կանչում :
սանք , ունի ա յգ պաշտօնական ատեանը , Ընգհ * ատեն Հ ասա բակ ժողովուրդը աւելի երջանիկ պի–

$*ողով ։ Ղ՝ա շնա կց ո ւթ եան Օբբ Հանգիպում մ րն է տի ՐԱա յ : Ա յ դ ժողովուրդներ բ երբեք իրարու

Հասարակութեան Հետ, ընգՀանուբ դազավւար մր վրայ չյարձակեցան , մինչեւ որ իրարու դէմ չՀան–

կաղմ ելու Հ ամ ար կա ա ա ր ո ւած գո րծունէ ութե ան Իմ հայրենիքի արտերի ծովեր, ո ւ եց ան զինուորական , կամ ռազմագիտական կամ
Զհբ ծոցում ծազկանց հովն է շշնչում ,
եւ Հետապնդուած նպատակներու մասին։ Եւ թ ւ ո ւ մ է ինձ հայրենի հովեր, նմանօրինակ շարժառիթով մը՝% *
Հարսնացուիս հետ դուք էք ինձ կանչում
Պատերազմէն ի վեր, մենք զրկուած էինք այգ հյօսելով Չ եխ ո ս լո վաքի ո յ Զու ա է թե ա ն շրջանի

ւզատե՜Հ ութենէն : է,ւ ա Հաւ ա սի կ առաջին տօնակա­ : ա ււ ա ան ի *իերմ աններու վաաբմ անմ ասին ,նա–

տարութիւնը Փարիզի մէջ ։ ^Գաւառական ՀՐ^ան - խարարբ գիտել տուաւ թէ շատերը Հի թ էէ Բ ի կո քԼ"

ներէն Աէնթ - էթիէնն էր որ կատարեց առաջին Իմ հարազատնե՛ր, իմ տո՛ւն հայրակա՛ն, մ՚է վախադբուած էին տեզաՀան Չեխերու եւ Լե -
կռւոււք եմ ձեր կանչն հոգուս ականջում ,
ձեռնաբկբ , մ ասնակցոլթեամբ բնկերվա րական . Եւ նորից , նորից կարօտով կենդան Հերու Հողերուն վրայ։ «Արեւելեան Եվրոպայի ժո­
Ինձ Յ ա ղ թ ո ւ թ ե ա ն է ձեր ձայնը կանչում :
բարեկամի մը) : ղովուրդներուն այս տեղաՀանութիւնբ ես կը
ԱՇՈՏ
Անշուշտ չէք սպասեր որ ա յս նեղ սիւնակին պատկերացնեմ այսպէս , Ե՝րեւակայեցէք թէ

մ՛էջ բացատրենք ՚իաշՀւակցութեան կմեանքն ու գո ր– ԳՐԱԵԻ բրիտանական կղզիներու ժողովուրդին 60 առ Հա­

ծը ։ Հարեւանցի ակնարկ մր միայն, « ի պէտս զաբ– րիւր բ յանկարծ տուներէն Հանուելով այլուր կը

գացելոց՝^ ; ՛Բանի մը յատկանշական պա բազ աներ Հ քշոլ ի • Բա յց ամ էն ը մ իեւնո յն ճամ յւ ո վ չեն եր -

Երբ Ղ՚աշնակցութիւնը կը կազմուէր , անոր ԻւՄռդափԱ դեսպանը կ՚այցկէ թար։ Երբ ես Պերլինէն կը մեկնէի օդանա ւա յին

Հ ի մնա գի րնեբուն գլիս աւո բ մ տաՀ սղութիւնն էբ կայանը երթալու Համար, որքան փախստականներ

Համտիսմբել բոլո՛ր յե ղավա թական ուժերր։ Ա՝ իաս– Հաէեպի Հայոց նկեփցիԱ դուրս կ՚ելլէին, նո յնքան ալ նելւս կը մտնէին ;

նաբար պա յքա ր ի լ թրքական բռնակալութեան , Տեսա յ կիներ եւ մանուկներ որ կառքերու լծուած

ջա բ զ էւն ու աւ ա բ ին , անլուր ՀաըստաՀա բութեանց էին : Աակաւաթիւ էին այրեբբ ։ Եւ֊ գ1։աօ1.ոէ1 այս

ղ է մ որոնց Հիմնական նպատակն էր աստիճանտ - ՀԱԼկՊ ( Յ ա ո ա ջ ) — Հոկտեմբեր/, \5էն Հալէ– քստմնելի պաակերբ , կյյ խորՀԷի , • «Աստուած

բաբ փոշիացնել , անճիտել քՒոլրքիոյ Հայ ժոզո - պի Ա * ՝Բառասնից Ա անկանց եկեղեցին այցելեց ք$ • իմ, այս բոԼորր Հետեւանք են մարդուն տվսմարու–

՚/"լԲՂԸ • *՛^. Ա իութեան Լիբանանի եւ Աուրիոյ դեսպան Պ* Տ ա՜ թեան եւ պատերազմին։ Մարդկային կա ր ո ղո ւ թե–

Ամէն րանէ առաջ՝ ինքնապաշտպանութիւն ։ նիէլ Աոլոտ : "Դ՛եսպան ր վւավւաք յ ա յ ան ահ ԲԼԷաԼ"վ նէն վեր է– աբաղօբէն լուծել ա յս թնդի ր ը ։ Պիտի

ՀԼարնել երբ կբ զարնեն , եւ տանելի, մարդավա­ ուսումնասիրել դարաւոր այս տաճարը, Եկեղեցի վարձենք մեր կարելին՝^ ։

րի կեանք ստեղծել, ՀետզՀետէ Հասնելու Համար եւ Ազգ ՚ Իշխանութիւն ձեռք առած էին անՀբա - Այս առթիւ խօսք առին ընկերվարական եւ

մ ինչեւ ազատագրութիւն ; ժեշտ մ՛իջոցները, պատշաճ ընդունելութեան մ՝բ պա Հ սլան ո ղա կան երեսփո խաններ , ԼԲա$նելով ա-

Հիմնադիրներ բ, այն ատեն; ծ րազր ուած միաց­ Համար։ Բաղաք * (իոզովր, ատենապետ ո ւթեամբ Հաւոր թշուառութեան պատ կե ըը ,մանաւանդ աք­

եալ ճակատ ր կբ կոչէին <ձՀայ 3 եզափո խա կաննե - Պ * Յակոբ Պ ա պ ի կետն ի , ընդունեց Հ իւր ր եկեղեց - սորական կիներ ու եւ մանուկներու անասելի վիճա­

րու դ՛աշնակցութիւն՝^ ; ւ ո յ գռնէն , ու* տաճարին մէջ տուաւ անՀբաժեշտ կը ։ Աո /յ ւ..տրական նա խա րա բ բ յա յտարաբեց թէ

՛իժ բա իււո արաբ ձախոգեցալ միացեալ ճակա - բոլոր բացատբոլթ իւննեբ բ ։ Հ* Ա* * Ը * Ա *ի սկա­ Անզլիա այս տաբի մէկ միլիոն թոն ուտելիք պիտի

տ ը , եւ նոր կազմ ա կե ր պո ւթ ի ւն ր ասպարէզ իջաւ ուտն ե ր բ կը մասնակցէ ին Հ ի ւր բն կա լո ւթ եան , եւ զրկէ Ե՛ րոպա , վյոխանակ աւ ելցնելոլ իր ժոզո -

իբրեւ Հայ Յեղափոխական Գա շնա կց ո լթ ի ւն , իր կը կատարէ ին կար գա պաՀ ական Հ ս կո ղո ւթ իւն ր ։ վու բդին պարէնի բաժին բ ։ Պաըենաւորմ ան նա -

շո*֊բջը Համախմբելով զաղավւարակից եւ ուղեկից Մեծ բազմութիւն խռնուած էր եկեղեցին ու յա - իւարարն ալ բսաւ թէ Ե*֊ր ոպա յ ի կարգ մը մաս ե -
ւմե (1890)
բակից վաղոցներուն մէջ՛, Պ* Աոլոտ մանրամաս - բուն մէջ ժողովուրդք աւելի լաւ կ՚ուտէ քան Անգ–

ի^նչ եղան իր գլխաւոր Հողերը* նօրէն քննեց տաճարին բոլոր մասեբբ, շնոբՀաւո– լիոյ մ էջ , եւ մ իա յն ն ա խ կին թշնամ ի ե ր կի րն ե ր ո ւն

1. 8 ս ւ ր ա ծ ե | յ ե ղ ա փ ո խ ո ւ թ ե ա ն , գ ա ղ ա փ ա ր ն ե ր ը , բեցԱզգ ՚իշխանութեան անդամները , շնորՀակալու– մէջ է որ սովի վախ կայ։

արթնցնելով բռնութեան եւ. խաւարի ՚**Է9 թ՜մրած թիւն յա քանեց փառաւոր ընդունելութեան Հա -
ժ՜ ոգովուբդին
ղ ի ա ա կց ո ւթ ի ւն ը ։ մար , եւ մեկնեցաւ։ ՚իեսպանը այլ առիթով մը ԶօԲա տը Կ օ փ ծոսգիդ

2. Կ ա զ մ ա կ ե ր պ ե լ պիտանի տարրերը , զանոնք պիտի այցելէ նաեւ Ազգ * Առաջնորդարան ։ ֊Մ–

վարժեցնելով կ ա ր ղ ա պ ա հ ո լ թ - ե ա ն : Այս մէկ հա - ե ւ Փ^ս^քՒ^1 ապագաԱ

տիկ րւսո ր իր մէջ կր բովանզակէբ յեղավախա - Հայկա Գատը ԱմԽիկափ մկ օ

կան - ղաւադրական ուժի մր տարրական պահանջ­

ները , — Ա ն ձ ն ո ւ փ ր ա ֊ թ իւն , գաոտնապահույ>իւ 11, Առժ՛ամ ետ յ կառավարութեան նա իսաղաՀ ը ծը–

ա ն ս ա ս ա ն հ ա ւ ա տ ք եւ. յ ա ր ա տ ե ւ ո ւ թ փ ւ ն : Գիտա - ՛Նիւ Ե ռ ր ք է ն կը գրեն մ ե գ ի , (16 Հոկտ–).– րազիր մր կը պատրաստէ , իըրեւ ուղեզիծ նոր կա­

կից, կամաւոր ծաոա լու թիւն ասաԳտղրուած նր - ռավարութեան ։ իրազեկներ կր Հաւաստեն թէ այս

սլ ա տա կներո ւն : Հայկ . ՛ք՛աւ/ւին պաշտպանութեան Համար , բացի հ բազ ի ր ր պիտի լրացնէ Գիմ ադրական ճակատի

3. Ժոզովուրզ ր վարժեցնել զէնք րոնելՈլ , քագաքական աշիռստանքէ , Հիմնուեցաւ Հայ-Ա– Ազգ * հ) ո րՀ ուրդին ա ռա ջա դբ ո ւթի ւնն ե ր ը եւ պիտի

քանի որ թշնամին մաՀ կը սոլսւոնար զինու զօրոլ– մեըիկեան Մշակոյթի Ընկերակցութիւն մը, ոը ներկայացուի կո ւս ա կց ութեանց վարիչներուն ։

թեամը եւ ասիական րա ր րա ր ո ս ութ եան բոլոր մի­ պիտի ջանա յ ծանօթացնել Հա յ կա կ ան մ շակո յ թ ի ն Նոր զս/Հ լիճին կազմ ութիւնր կախում պիտի ունե­

ջոցներով : Անշուշտ մ ե ր կարո զոլ թեն էն շատ վեր արէժքները ամերիկեան Հասարակութեան ; Նորա­ նա յ երեք յազիմ ա կան կո ւս ա կց ո ւթ ե ան ց դիբքէն <,

էր թափուիլ պետական ուժին գէմ : Բայց, բոլոր կազմ ընկերակցութեան յարած են երկտասնեակ երբ աչքի առջեւ ունենան զօր * տբ Կօլի &Բագիբբ 1

յ ե զա վւ ո իս ո ւթե ան զ պատմ ութիւնր կ* ա պա ց ո ւց ա - մը ականաւս բ գիտնականներ ել փրոֆէսէօրներ ։• Լ ի պ Է ո ա ս ի օ ն կը զրէ թէ Պ * Փլէվէն , ելմտական

նէ ր թէ երբեմն մէկ ւի արւզեա աՀ տըեկու մ , կամ Ընկերակցութիւնր պիտի Հրատարակէ անգլերէն նախարարը , որ ապաՀ ո վարար պիտի մնա յ նոր

զինեալ ըմբոստներու արշաւ մր կրնար Հրաշքներ եռամ սեայ Հանղէս մ ր ստուար ծաւալով ։ Առաջին գակիճին մէջ, հ ա մ ա ձ ա յ ն է ֆ ր ա ն ք ը ա ր ժ ե զ ր կ ե -

զորհել՝. \յ ւ յետոյ, ինշո^լ. անզէն զետին ւիռռւիլ, թիւ բ լո յս ՛զ ի ՚ ո ի տեսնէ յառաջի կա յ Ղ*եկաեմրե - լա , մինչեւ նոր տուրի :

ե յէ ր զուն ալ կյւնաս զնզակ արձակել , մզուած՝ րին։ Յօզ ուածներ ունին տասնէ աւելի ամերիկազի

ե լ եւբոպաց ի ղի տնականն եր ։ (էն կե ր ա կց ո ւթ ե ան Զ*>ր՛ տը կօլ առջի օր ունկնզրութեան ընդու­

ի "քն ա պաշտ պ ան ու իք ե ա ն տ ա ր ր ա կ ա ն րնազգէն ։ ատենապետն է փրոֆ . ^^^»0^^^ , Պրիւ֊սէլէն, ոբ նեց աւ Աշիսատանքի ՚իաշնակցութեան վաբիշնեբը ։

Աա, ա ուր եմն ղէն1. ալ իաւմըեր, որոնց Հեբոսապա - այժմ Ամերիկա կը գտնուի ; ՝$ոէբմպիայի, Փէն - Պ՛ Լ"ւի Աայետն, Գիմագրութեան Ազգ* 1ԱորՀուր–

տում ո Հիացում եւ սարսուռ կ ազզէ մինչեւ այսօր ս է Լ՚ւ\ա<*՛ է՛ո յ ոէ՜Րեւ֊ ՝՝ "՚ մ ա լւ/ ա ր ա ն՚1ւ Լ ր ու նախա - ղին նախազաՀ բ , յա յտաբարեց ա յս առթիւ *

ալ , 55 տարի վերջբ ։ « –Բո,

4. Հ ա մ ե ր ա շ խ Ո լ թ - ի ւ ն բոլոր այն տարրերուն դաՀները պատուակալ անդամ են ընկերակցու - էարկունեբբ ւիա ւ֊ե ր ա ս ո ււյ ին Ս՛ոգ* Խ ո րՀ ո լբ–

Հետ ոբ նոյնպէս կը տառասլէին թրքական բարբա­ թեան ։ Հո կտեմբե ր 20ին Բոլըմ պիա Համ ա լսարա­ ղին Սահմանագրոլթիլնբ : Այժմ պէտք է գործի

րոս ո ւթ ի ւնն ե ր էն , աո անց կրօնի եւ ցեղի թ արու - նի մեծ սրաՀին մէջ տեղի պիաի ունենա յ Ընկե - վերած՜ել անոր տրամագբոլթիսսներբ^ : Իրագեկ

թեան ։ ԼՈ՚բքան զոՀեր , այս ճակատին վրայ) ։ ր ա կց ո ւթ Ն ան առաջին Հանդէս ր ուր պիտի խօսին պաշտօնատար մ րն ալ րսաս* «Ջ0/7՛ ո՛՛ ր Կ°էԻ

5. Աեբտ կապ նոր Հոսանքի մբ Հետ , ընկերվա– ամերիկեան ականաւոր գէմքեբ , նաեւ փրոֆ* կռէ– ծ՜րագիրլ, պիտի պարզէ այն քագաքա կանո ւթ իւն ր

ր ո լ թ փ ւ ն , որուն ալիքներբ էք ւր ո սյա յէն Հասեր է ին կուառ^ 0բ* Աիրարփի Տէր Ներսէսեան եւն,։ որուն պիտի Հետեւի ս*երքին եւ արտաքին ճակա -

մինչեւ ի)՝ ուս աստ ան եւ կովկաս ։ ճակատ մր ՂՈԲ Ամէն պարագայի մէջ այս նոր ձեռնարկբ ա՛ տի վրայ, եթէ իրեն յանձնէն նոր գահլիճին կազ­

կաբելի չէր անտեսել, եւ որուն 1907^5> միացած պա գայ խոստացող գործ մ ըն է, ոը կարեւոր դեր մութիւնը։ Հաւանական է որ ծ՜րաղիրր յայտա -

ր/լալոլ Հեռատեսութիւնը այսօր միայն կլէ գնա - պիտի կատարէ նաեւ մեր նոր սեբունդին ազգային բարութիւն մբ պարունակէ , յայանելով զօրավա -

Հատուի , Եվրոպայի պողոտաներուն վբայ : դաստիարակութեան Համար , նե ր շն չե լով անոր րին տեսակէտները ֆրանքի ապագայի մասինդ :

6. Ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ա շ խ ա տ ա ն ք , բոէոԲ ԿաՐ^Ժ Հ պա ր տ ո ւթ ի ւն մեր ներկայ եւ անցեալ արժէքնե­ X Գիմագրութեան Ազդ– Ի1որՀուրղին արտա–
րու Հ անդէպ :
մ իջոցնե բով , ծանօթացնելու Հ ամ ար մեր բողոք - ( Շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ա ր դ ա լ Գ– է յ )

նեբն ո Լ– պահանջները։ - &•

Fonds A.R.A.M