Page 11 - ARM_19-1945_03
P. 11
լ ք ա ա ւ ա օ ս օ յ ա ւ տ ^ ա ա ա » ռտ թ ճ օ ո Վ Ե Ր Ջ Ի Ն ԺԱՄ
Ւ1Ճ8Ճ7ՇՒ1 Բօռձէ։ տռ 102 5 ԹՈԻ1-ԲԻԱ ՄՏԱՀՈԳ
Ո.Շ.Տ. 376.286 ս՝»ԱԿՈ>սՅւ. Պ ւ ա ւ ն Ջ Ա Ր Ո > ն ֊ մ ա տ
Օո^էօսիԲւօրհշԱս™ : Տա. ա Տ Տ ձ ա 1 <
17 , 11ս6 Օտաշտաա - ԲՃ&1Տ (13 )
ա: 15-70 - Շ. Շ. ք. Բտռտ 1678-63
Ր-ԱԺ՚եհԳԻ՚ն Տար. 750, 6աս"ս. 400, Յամ՛ս. 200 ֆրանք։
ՕՐՇք<>՝ԵՐք<>՝ ^ԾոԽ^ւ 6 յա1>6է 1945 Ուրբաթ 6 8ուլիս Ամեբիկեան մեծ գործակալութեան, ձէոօ -
շէէյթրա Փբէս»ի թղթակիցը շաՀեկան տեղեկու ֊
Ժ՚Զ– ՏԱՐԻ - 166 հօռօէ 8°4446–՚սոր շրջան թիւ 75 Խմբագիր՝ Շ. ՄԻԱԱք՚ԵԱէ, Գին՝ 3 Ֆր– իժ ի ւ ն ն եր կը Հաղորդէ Անգար այ էն , Յուլի» 4
թուականոփ։Թղթակցին տպաւորութիւնն այն է թէ
Թուրքիա կը փախնա յ որ քիուսիո յ դրած պայ մ ան
ՄԵՐ ԽՕՍ+Ը ները կրնան խզել ռուսեւթուբք բարեկամութիւնը։
ՄԷԿԸ ՄԻԻՍԻՆ ԱՊԱԻԻՆԱԾ ՀԱՑԿ. ԳԱՏԻՆ ԱՌԱԾԻՆ Բ ա յ ո եւ այնպէս Թուրքերը կը շարունակեն պա -
ԱՐՁԱԳԱՆԳՆԵՐԸ
Հ ե լ այն միեւնոյն արտաքին Հանդարտութիւնը ո–
րուն շնոբՀիլ անց ո լցին շատ մը փոթորիկներ է Ա–
նոնք ամէն բանէ առաջ կյուղեն գիտնալ թէ ՌՈԼ–
սերը իսկապէս կը պահանջե՞ն վերադարձնել ւ1աի–
Ուբեմն Թուրքիաս , իր Լա յն տաբածութեամ ր Ինչպէս բնթեբցողը իմացաւ «.Հայըենիք»ի սը; սահմանագլուխի հիւսիսային արեւելեան շըբ–
ի իր
եւ սակաւաթիւ, բնակչո ւթե ամր , Հ.կլ* կարօտ օգ - փեբջին կիրակի օրուան թիլէն , Հայ Գաաի $անձ– ջանը։ Եթէ այո, Անգաբայի մէջ կը կարծեն թ է
ինչպէս
Հզօր Հարեւանին , Խ * Մ իութեան նիւթական \,ասիօ~ նախում բբ յուշագիր մը ներկայացուցած է Ա ան Միացեալ Ագգերու դաշինքը բացորոշ իրաւունք
նութեան եւ բարոյական աջակցութեան» , ֆրանչիսկո յի Համաժողոփին ել պատուիբակու - ներ կուաայ |^ոլրքիոյ , բողոքելու համար այս ա.
կբ յայտարարէր ԱՀմէտ Բէֆիք , «Ֆռօն - թիւններ ո ւն եւ ա յգ յուշագրոփ գրած է Հետեւեալ բարքին դ է մ յ Երեք Մեծելաւ յաււաջիկայ ժողովին
նարի մէչ (4 Ցուլիս) : երկու պաՀանջնեբը *--•* աււջեւ:
Թ՛ուրք յօդուածադիբո այլապէս շաՀեկան տե ա) ԽորՀ ր գ ա յ ի ն Հայաստանին կոել Թուբքիո յ Մինչ այս մինչ այն, Թուրքերը Հաւանաբար
սակէտ մբ կբ պարզէ : տիրապետութեան տակ մնացած Հայկական Հողե սլրպտումներ պիտի կատարեն, իմանալու Համար
Թուրքեւո-ուս Համ աձա յնութ իւն բ , Հհնախա - րը այն սաՀմաննեբոփ, զոր գծած է նախագաՀ Ա եծն Բըիտանիոյ եւ Մ * ՆաՀանդներուն գէրՔԼՀ
գ ր ե ա լբ եւ պսակբ մ իացեալ ազգերու Համ աձա յ– Ուիլսբն յ այս պաՀանջնեբուն Հանդէպ : Յայտնի է ոբ Թուբ
նոլթեան , խ ա զա գ ո ւթ ե ան յագթանակն է պատե - խ) Վերադարձնել եւ իրենց Հայրենի Հողերու քիո յ արտաքին նախարարը, Հասան Աաքա , Ա ան
Լոնտոն պիտի Հան -
բազմին վբայ» : փրայ փ Լ րաՀ ա աո ատել տարագիր Հայերը % ււ2>ր ան չի ս կո յ է ն փերագաբձին
Այո Հանգիսաւոբ յայտարարութենէն փ^Րլ\) Յուշագիրը, որ տրուած է նաեւ մամուլի ներ գիաի , տեսակցելու Համ ար ՋբրՀփէի ել իտբնի
ԱՀ մէտ Ոէֆիք , որ երեւի Հ ին պատմ ութիւն ալ կայացուցիչներուն եւ Հայ Գատոփ Հետաքրքրուող Հետ։ Անոնք ոբ յոռետես են կացութեան մասին,
գիտէ , կր յանգի Հ ետ ե լեալ սրտառուչ եզրակա կա ր ե ւո ր անՀ ատներու , արգէն ա բ ձա գան գ գտած 1լ ենթադրեն թէ Մոսկուա պիաի պայքարի փակե
ցութեան * է ոչ մ իա յն ամեբիկեան մամ ուլին ա յՀֆե լ Թուր - լու համար վերջին սեղքը իր «ապահովութեան
— « ինչպէս որ թիւ զանդիս նի անկումը իս «• ք ի - յ ՛ոչ •• ւ*՛ շղթային» արեւմաեան Թուրքիոյ եւ Նեղուցներուն
թանպուլի, եւ հետեւաբար Նեղուցներու թրք ա - մէջ , եւ արեւմտեան կամրջագլուխ մը — յենարան
կան նուաճումով, 14ՏՅին, պատմութեան մէջ կը « Տիթրոյթ Թույմզ» թերթի աշխատակից Ռէյ — պիաի շահի Մօտաւոր Արեւելքի մէջ : իսկ լաւա
վւակէ միջին դարոլ վախսանը եւ կը բանայ նոր ՈէԼէՀՐա յ օրինակ, մայիս 7 ի ն Ա ան Հհրանչիսկո յէն տեսներու կարծիքոփ , (Ի ուսերը կը լի ո ր ձեն ճամ -
Ժամանակներոլ շրջանը, նոյնպէս այն լուծումը ղրկած՝ իր թղթակցութեան մ էջ էլ ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա յ բան Հարթել Նեղուցներու պայմանագբին փոփո -
զոր «Մեծերը» պիաի ւռան Նեղուցներու հարցին յ Հա յ Գատ ի 3 անձնա խում բի ներկա յաց ո լցած յու– խութեան Համար , որուն շնոբՀիւ Խ* Միութիւնը
1945ին, աոաջնակարգ կարեւորութիւն մը պիաի շագբին եւ կը խօսի այդ 3 անձնա խում բի անգամ - առանձնաշնորՀնեը պիտի փա յելէ միւս պետու -
ռւնենայ միջազգային համերաշխոլթեան դաբա. -» ներու կողմ Է յայտնուած կաբծիքեե բու մ ասին , ո– թե անց փրա յ , Հ ո զա յին պաՀ ան ջներ յաբուցանելոփ
շրջանին մէջ ոբ րացուեցաւ միացեալ ազգերու բոնք կը պատճառաբանեն ու կը պաշտպանեն Հայ եւ ուրիշ նոյնքան փրդոփէէ ^ ո գ ե ր պատճառելոփ ։
յաղթանակով»։ կական պաՀանջներո ։ ք*այց թգթակիցբ կատաբ - Թէ ո ւր է ճշմարտութիւնբ այս երկու տեսու -
Ա յսպէս ուրեմն Թուրքիա նոբէն իր յ ո յ ո բ գը– եալ թ իւր իմ ացութեամ բ մը 1լ աւելցնէ , թէ Հոըոշ թեանց միջեւ, • անկարելի է ճշդել։ Իայց, դըԺ–
րած է Ա եծեր ոլ աջակցութեան , բուն բա /ւո ւթ ա– տարրեր», որոնք աւելի մոլեռանդ աղգայնական– ուաբ է այս մայրաքաղաքին մէջ գտնել մէկը որ
համոզուած չըլլայ թ է դիւանագիաական կացու
նոնց մրցակցութեան փրայ , անգամ մբ եւս ջուբին նեբ են քան 3 անձնա խում բբ ներկայացնող Հայե - թիւնը այնպիսի աստիսանի մը հասած է որ մի
ջազգային կարեւորութիւն ունի։ Անգլիացիները
երեսբ ելլելու Համար։ րը , խստիւ կը քննադատեն եղեբ Յանձնախումբի գործնապէս քաշուած ըլլալով Պ^ւլկարիայէն,
Ռումանիայէն , Եուկոսլաւիայէն եւ Հոլ նզար խո
պա Հ ան ջն ե ր ը՝ ՐԱելոփ թէ իրենք Հ ակտ ռակ են որ յէ՛՛։ , հաւանաբար ամէն ոիգ պիտի թափեն, պահե
լու համար իրենց դիրքը Յունաստանի, Թուրքիոյ ,
իսկ Մ եօթերուն տրամ ագր ո ւթիւննե ր բ գ ա զ տ - թրքաՀա յ Հ ողեր ր կցուին քիուսիո յ ։ հարաւային Իրանի եւ արաբական, աշխարհին մէջ :
ԱԻք չեն արգէն ; Երբեմնի փեց - եօթնէն երեք չոր
սի իջած՝ , անոնք աշխարՀի Գո Ր°^^Ր Ր ^ԷՐ փարեն Ասիկա , անկասկած , թիւր իմ աց ութիւն մ\ըն է ,
առան ց
նո յն զսրբազան ե սաս ի ր ո ւթեամ բ» ; կբ շարունա - ոբոփՀ ետ եւ Հա յ ժ ողոփո ւբ դ ը ամէն տեղ , , կ ու–
կեն իրար Հետապնդել եւ քարտէսներ սրբագրել, դաւանանքի եւ կուսակցական խտրութեան Խ ո ր–
, ո ր ոփ֊
Համաձայն իրենց քաղաքական եւ տնտեսական զէ , որ ԹրքաՀա յաստանի Հ ո քլե լւ ր միացուին
է ու
շաՀ երուն ։ Հ ր գ ա յին Հա յաստանին , եւ ա յսպէս 1լ ուղէ պաՀանջ Նեղուցներու մ ասին ոբ ել է խօսակցութիւն
Ազգեցութեան շրջանակներ ո կազմ ուած են Հ ետեւ նեբկա յ պա յմաննեբու մ էջ անկարող , ոբ եղած ատեն , Անգլիա եւ Մ * ՆաՀանգնեբը անշուշտ
արգէն , առանց սպասելու խազաղութեան ժ ո զո - րիշ ոեւէ կերպ ոփ իր ագո բծել իր արդար պիտի պաՀ անջեն թափոնի փտարում բ Լա յս պե -
փին։ Ամէն մէկբ միջոցներ ձեռք առած է «յանուն նեբը։ Ջ կա յ Հայկական ոեւէ խմբակցութիւն տա-թիլնն ալ ս տ ո ր ա գ ր ա ծ էՆեգուցնեբու պայմա
ապաՀ ո փութ եան» ։ տարբեր կեբպոփ մտածէ։ նագիրը) ։ Մ * ՆաՀանգնեբը չեն ս տ ո ր ա գ ր ա ծ պայ–
Մուրս - մանգաղէ Հոփանին կբ Հասնի մինչեւ Աան Ֆրանչիսկոյի « էքզամինբր », Հրր"թի մ ա ե ա գ ի րը , բա յց նեբկա յ է ին Մ ոնթբկո յի բան ա կ–
Ա* իջին Եւբոպայի սի բաբ, իր շուքբ փռելով Աղ֊ թերթը , ոբ կատաղի ՀակախորՀբգային թերթ մըն ցութեանց \ ՉՅեին , իբրեւ դիտոգ ։ Մ իւս ստոբա -
բիականի , Եգէականի եւ Ա ի ջեր կր ա կան ի փրա յ ։ է, նոյնպէս անդրադարձած է Հայկական յուշա - գրողներն են Խ * Մ իութիւնը, Պ ո ւլկաըիա , Յու -
(Այո՛ փեբջին ծոփուն փբայ՝ արեւելքէն արեւ - գրին, բայց խստիւ քննադատած է մեր պա - ն աս տան , Մ եծն Բրիտանիա , Ե ո ւկո ս լա ւիա , քիոլ–
մուտք, մինչեւ Թանճէր) : Հ անջԳյեբ թ ա յն Հ իմ ան փրայ , որ անոնք կբ ծառա մ ան ի Աք , 3> բան սա եւ Թուրքիա ։
Բրիտանական արեւը, ոբ «երբեք մայբբ չի յ ե ն ԽոբՀրգային Միութեան սաՀմաննեբու ը ն- Անգաբայէն կբ Հեռագրեն թէ Աղդ* Ժողոփբ
մտներ», ծանր ճիգ մբ կը փորձէ, պաՀելու Հա գաըձակման , ինչ որ , իր կարծիքոփ ,Մ իացեալ ^փոփոխութեան ենթարկեց զօրաշարժի օրէնքբ ։
մար իր փաղեմ ի գիբքեբբ , Մ օտաւոբ Արեւելքի եւ ՆաՀանգներու շաՀ եր ու տեսա կէտ ոփ բաղձալի չէ ։ Եթէ գէնեալ բնդՀարում պատաՀի առանց բնգՀ *
Միջերկրականի մէջ։ Ամեբիկեան մամուլի մէջ կան եւ, անտարա ֊ զօրաշարժի , նախարարական խորՀ ուրդը այսոլ -
երբոբգ
ԵԼ աՀ աւասիկ Ե ւր ո պա Ջոջը, Մ՛ Նահանգ - կոյս, դեռ պիտի ըլլան ուրիշ աբտայայտութիւն– Հ ետեւ պիտի կրնա յ ձեռք առնել բոլոր անՀ րա -
յի գործեր
նեբը : Տաբիներոփ բ Հեռուէն ներ ալ մեր դ ա տ ի ու պաՀանջնեբու մասին։ ժեշտ միջոցներբ։
գիտելէ փեբջ , ա յս պե ա ո ւթ ի ւն բ ա յ ժ մ Բո էո Րոփէն Չափազանց ուշագրաւ է եւ նշանակալից , սա ԱԱգփո) եքետիա ըԱտԲութիւԱԱեդ
մէկգի գ ր ա ծ Աընրոյի փարդապետո ւթիլնը , իր կայն , Թուրքիա յ է ն եկած արձագանգը։ օ
«ա ս տ ե գա գաբ գ» յ ա ո.ա ջխ էս զա ց ու թ Լ ամ բ կր Հ ետե– Ըստ « ՚ / * բ խ ՚ Հ ր ն Աայենս Աոնիթոբ»ի թղթակցի
ւ ի միւսներուն ։ կբ խառնուի ամէն Հարցի ոբ կապ Պոլսէն գրկած տեղեկութեանց , Հայկ . Գատ ի Տասը աարիէ ի վեր առածին անդամ Ր(1ա -
ունի ազգեցութեան շրջանակի մբ, քարիւղաբեր Յանձնախում բի պաՀանջնեբը «կատաղի անդրա լով, Մե&ն Բրի տան իա երէկ , 5 3111֊էիս յ ձեռնար
շաՀ աստ ան ի մբ Հետ ։ դարձում են առաջ բերած Թուբքիո յ մէջ» ։ Բայց կեց եբեսփ* բնտբութեանց ։ Արդիւնքը յայտնի
Անգարան , աւելի փարպետ քան Հ ի ն Պապբ Ա– Հետաքրքրական է, որ Թուրքերր փութացեր են սլ ի տի չըլլայ 3 ո լէի" 2՚եին , քա նի որ ճա կա ա ի սին–
միանգամայն
լ ի ն , այժ՜մ ապաւինած է այս երեքին պատերազ իսկոյն խեղաթիւրել մեր սլաՀանջնեբբ այնպէս , ուոբներն ալ քուէարկած են եւ ժամանակի կը կա
շ ո յ ե լ եւ
եւ իւրաքանչիւրին , առանձին ։ ինչպէս որ իբր թէ մեբ ուղածբ ուրիշ բան չէ, բայց եթէ րօտի ընգՀ . քուէՀամարը ։
մի ընթացքին , ուր յաջողեցաւ թէ եբեքր այն, որ Թուբքիո յ մէջ մնացած Հայեբլէ փոխա ֊ Ոչ մ իա յն բրիտանական կա յս ր ո ւթ ե ան , ա յ լ ե ւ
թէ ժպաիլ չո՚բբո՛բդին (Գերմանիա) ։ դրուին ԽորՀրդային Հա յա ս տ ան , եւ իբր թէ ա յգ ամբոդջ աշխարՀի մէջ անՀ ամ բեր կը սպասեն ընտ
Կա՛ց՛ութեան ամէնէն եղերական պարագան Հա յերբ արդէն բացարձակապէս կը մերժեն երթալ րութեանց արդիւնքին , որմէ կախում ո * – – * ի Անգ -
այն է որ, Եբեք Մեծերն ալ իրենց կարգին յոյսեր ԽորՀ Րգա յին Հա յա աո ան ։ լ ի ո յ ապագայ կառափարութիւնը 1 պաՀ պան ո զա
գ ր ա ծ են Անգաբայի փրա յ , զատ զատ , խաղի բե կան կամ ա շիւ ա ւո ա ւո ը ա կան ։ Հ^աբաթներէ ի փեր
րելու Համ ար մրոակիցբ ։ Աակայն , բարեբախտաբար , միայն Հայու -
թեան Հետ չէ որ Թուրքեր ր գործ պիտի ունենան բուռն պայքար կը մղուի երկրին մէջ, մ ասնաւո ֊
Հ ի ն պատմութիւնն է ոբ կը շար ունակս լ ի : Եր՜ րապէս այս երկու Հոսանքներուն միջեւ։ ՊաՀպա–
բեմն ճնշում , բայց մ անաւանգ խոստումներ , այս անգամ ։ Նման կեղծիքներոփ եւ խաղերոփ ա֊
խա յօ^եր , ինչպէս ա յս անգամ (կարս բ տուր , Հա նոնք կրնան թերեւս որոշ չափոփ մոլորեցնել ամե նողական կամ այսպէս կոչուած ազգային Հոսան
լէպը ա՛ռ) ։ բիկեան կամ անգլիական Հանրային Կ^աՐ^Իքր՝> քին գլուխն անցած է ԶէՐէփէգ "Ր կրակոտ ճառեր
բայց չեն կրնար մազա չ ա փ անգամ ազդել Խ ո րՀ բր խօսեցաւ մինչեւ փեբջին օրը, Հակառակ զանազան
Ո՛՜րքան այսպիսի խայծեր, պատերազմի բն - թշնամական ցոյցեըու ։ Տակաւին աո֊ջի օր \ 7 տա
բաժին
թացքին ։ Ո է միայն Գերմանիս յ կողմէ, որ միւսնե դային Մ իութեան փրայ, ոբ շատ լալ գիտէ թէ
խոստացած էր Կոփկասէն (1941 ) , այլեւ ինչպէս պէտք է Հաշիւ մաքրել իրենց Հետ* րեկան պատանի մը Հրթի"– $բ նետեց –^ՐՐէէւփ*
րէն (Հալէպ, Մուսուլ ելայլն)։ (Հայրենիք, 23 Մայիս) կառքին փրա յ եւ ձերբակալուեցաւ , բա յց փաբչա–
պետբ ներեց , խօսքն ո լ գ գ ե լ ո փ ոստիկաններուն ,-—
իսկ ժ ո գ ո փուր գներ ո ւ ինքնոբոշմ ան իբաւոռ ւն– «Մի՛ նեզէք այդ խենդուկը»։
քո ։ ԵԼ այն Հանգիսաւոբ ուխտե րբ ոբ անգամ մբ Վերջին ճառերուն մէջ, Ջբրչիլ խստօրէն յար
եւս ն ուի բ ագո բծուեցան Ա ան ֆբանչիսկռ յի մէջ , ՑՈՒԼԻՍ \4Ի ՏՕՆԻՆ աոթիւ, ժողովրդական
50 ա էյ ւյ Լ ր ո լ բերնով *»» թափոր մը պիտի Գլազմուի •Րոնքորտկն մինչեւ ձակեցաւ իր աշխատաւոր ական նախարարներուն
Պասթիյ, անցնելով Մ՚ատլէնէն Օփէոյս, մեձ֊ պոլլ– եւ առՀասարակ ք՛ ն կ Լ ր փար սւ կան կուսակցութեան
«//./ ևս։ ար ան ըստ Հզօրի»։ Ի մ արեւս մի խա վաոները եւ Ռէվէիւպլիքի Հրապարակը : գէմ ։ Բացէ ի բաց Հասկցուց ոբ եթէ իրենք յաղ -
փաներ, քեզի ալ շուք մը կր մնայ, ապրելու Հա ԱԼԺԵՐԻՐ8 մԷ1 կարգ մը րար են որ սղումներ թուին, Եւբոպայի շատ մը երկիրները ոչ թէ չա
մար։ ք1ւ<ե ունիս,— չափոլէ : Տկա՞՛ր ես,— Համա պիտի կատարուին, Համաձայն ներքին նախարա փաւոր ընկեբփարութեան մը պիտի Հասնին , այլ
կերպէ : ՛կա՛մ կորսոլէ՛: րին թելադրութեանց : Նախարարը, որ վերջերս Համ ա յնափ արական բռնութեան պիտի մ ատն ո լ ի ն ։
• • ՚ կլ պիաի կառուցուի նոր աշխարՀը, մի - Աըք-երիա ղացաձ– էր, մանրամասն զեկուցում մը քուէարկուներուն թիւր 33 միլիոնէն աւելի է ։
որ ինկան յանուն
լիոԴէներու դիակներուն վլ*այ, ներկայացուց քւքորՀրդակցական (ք–Ողձվին : Մ օտ 7 միլիոն Հոգի առա Հին անգամ է լւ որ
աղասւա թեան եւ ա րղա ր ո ւ թ Լ ան :
Fonds A.R.A.M
Ւ1Ճ8Ճ7ՇՒ1 Բօռձէ։ տռ 102 5 ԹՈԻ1-ԲԻԱ ՄՏԱՀՈԳ
Ո.Շ.Տ. 376.286 ս՝»ԱԿՈ>սՅւ. Պ ւ ա ւ ն Ջ Ա Ր Ո > ն ֊ մ ա տ
Օո^էօսիԲւօրհշԱս™ : Տա. ա Տ Տ ձ ա 1 <
17 , 11ս6 Օտաշտաա - ԲՃ&1Տ (13 )
ա: 15-70 - Շ. Շ. ք. Բտռտ 1678-63
Ր-ԱԺ՚եհԳԻ՚ն Տար. 750, 6աս"ս. 400, Յամ՛ս. 200 ֆրանք։
ՕՐՇք<>՝ԵՐք<>՝ ^ԾոԽ^ւ 6 յա1>6է 1945 Ուրբաթ 6 8ուլիս Ամեբիկեան մեծ գործակալութեան, ձէոօ -
շէէյթրա Փբէս»ի թղթակիցը շաՀեկան տեղեկու ֊
Ժ՚Զ– ՏԱՐԻ - 166 հօռօէ 8°4446–՚սոր շրջան թիւ 75 Խմբագիր՝ Շ. ՄԻԱԱք՚ԵԱէ, Գին՝ 3 Ֆր– իժ ի ւ ն ն եր կը Հաղորդէ Անգար այ էն , Յուլի» 4
թուականոփ։Թղթակցին տպաւորութիւնն այն է թէ
Թուրքիա կը փախնա յ որ քիուսիո յ դրած պայ մ ան
ՄԵՐ ԽՕՍ+Ը ները կրնան խզել ռուսեւթուբք բարեկամութիւնը։
ՄԷԿԸ ՄԻԻՍԻՆ ԱՊԱԻԻՆԱԾ ՀԱՑԿ. ԳԱՏԻՆ ԱՌԱԾԻՆ Բ ա յ ո եւ այնպէս Թուրքերը կը շարունակեն պա -
ԱՐՁԱԳԱՆԳՆԵՐԸ
Հ ե լ այն միեւնոյն արտաքին Հանդարտութիւնը ո–
րուն շնոբՀիլ անց ո լցին շատ մը փոթորիկներ է Ա–
նոնք ամէն բանէ առաջ կյուղեն գիտնալ թէ ՌՈԼ–
սերը իսկապէս կը պահանջե՞ն վերադարձնել ւ1աի–
Ուբեմն Թուրքիաս , իր Լա յն տաբածութեամ ր Ինչպէս բնթեբցողը իմացաւ «.Հայըենիք»ի սը; սահմանագլուխի հիւսիսային արեւելեան շըբ–
ի իր
եւ սակաւաթիւ, բնակչո ւթե ամր , Հ.կլ* կարօտ օգ - փեբջին կիրակի օրուան թիլէն , Հայ Գաաի $անձ– ջանը։ Եթէ այո, Անգաբայի մէջ կը կարծեն թ է
ինչպէս
Հզօր Հարեւանին , Խ * Մ իութեան նիւթական \,ասիօ~ նախում բբ յուշագիր մը ներկայացուցած է Ա ան Միացեալ Ագգերու դաշինքը բացորոշ իրաւունք
նութեան եւ բարոյական աջակցութեան» , ֆրանչիսկո յի Համաժողոփին ել պատուիբակու - ներ կուաայ |^ոլրքիոյ , բողոքելու համար այս ա.
կբ յայտարարէր ԱՀմէտ Բէֆիք , «Ֆռօն - թիւններ ո ւն եւ ա յգ յուշագրոփ գրած է Հետեւեալ բարքին դ է մ յ Երեք Մեծելաւ յաււաջիկայ ժողովին
նարի մէչ (4 Ցուլիս) : երկու պաՀանջնեբը *--•* աււջեւ:
Թ՛ուրք յօդուածադիբո այլապէս շաՀեկան տե ա) ԽորՀ ր գ ա յ ի ն Հայաստանին կոել Թուբքիո յ Մինչ այս մինչ այն, Թուրքերը Հաւանաբար
սակէտ մբ կբ պարզէ : տիրապետութեան տակ մնացած Հայկական Հողե սլրպտումներ պիտի կատարեն, իմանալու Համար
Թուրքեւո-ուս Համ աձա յնութ իւն բ , Հհնախա - րը այն սաՀմաննեբոփ, զոր գծած է նախագաՀ Ա եծն Բըիտանիոյ եւ Մ * ՆաՀանդներուն գէրՔԼՀ
գ ր ե ա լբ եւ պսակբ մ իացեալ ազգերու Համ աձա յ– Ուիլսբն յ այս պաՀանջնեբուն Հանդէպ : Յայտնի է ոբ Թուբ
նոլթեան , խ ա զա գ ո ւթ ե ան յագթանակն է պատե - խ) Վերադարձնել եւ իրենց Հայրենի Հողերու քիո յ արտաքին նախարարը, Հասան Աաքա , Ա ան
Լոնտոն պիտի Հան -
բազմին վբայ» : փրայ փ Լ րաՀ ա աո ատել տարագիր Հայերը % ււ2>ր ան չի ս կո յ է ն փերագաբձին
Այո Հանգիսաւոբ յայտարարութենէն փ^Րլ\) Յուշագիրը, որ տրուած է նաեւ մամուլի ներ գիաի , տեսակցելու Համ ար ՋբրՀփէի ել իտբնի
ԱՀ մէտ Ոէֆիք , որ երեւի Հ ին պատմ ութիւն ալ կայացուցիչներուն եւ Հայ Գատոփ Հետաքրքրուող Հետ։ Անոնք ոբ յոռետես են կացութեան մասին,
գիտէ , կր յանգի Հ ետ ե լեալ սրտառուչ եզրակա կա ր ե ւո ր անՀ ատներու , արգէն ա բ ձա գան գ գտած 1լ ենթադրեն թէ Մոսկուա պիաի պայքարի փակե
ցութեան * է ոչ մ իա յն ամեբիկեան մամ ուլին ա յՀֆե լ Թուր - լու համար վերջին սեղքը իր «ապահովութեան
— « ինչպէս որ թիւ զանդիս նի անկումը իս «• ք ի - յ ՛ոչ •• ւ*՛ շղթային» արեւմաեան Թուրքիոյ եւ Նեղուցներուն
թանպուլի, եւ հետեւաբար Նեղուցներու թրք ա - մէջ , եւ արեւմտեան կամրջագլուխ մը — յենարան
կան նուաճումով, 14ՏՅին, պատմութեան մէջ կը « Տիթրոյթ Թույմզ» թերթի աշխատակից Ռէյ — պիաի շահի Մօտաւոր Արեւելքի մէջ : իսկ լաւա
վւակէ միջին դարոլ վախսանը եւ կը բանայ նոր ՈէԼէՀՐա յ օրինակ, մայիս 7 ի ն Ա ան Հհրանչիսկո յէն տեսներու կարծիքոփ , (Ի ուսերը կը լի ո ր ձեն ճամ -
Ժամանակներոլ շրջանը, նոյնպէս այն լուծումը ղրկած՝ իր թղթակցութեան մ էջ էլ ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա յ բան Հարթել Նեղուցներու պայմանագբին փոփո -
զոր «Մեծերը» պիաի ւռան Նեղուցներու հարցին յ Հա յ Գատ ի 3 անձնա խում բի ներկա յաց ո լցած յու– խութեան Համար , որուն շնոբՀիւ Խ* Միութիւնը
1945ին, աոաջնակարգ կարեւորութիւն մը պիաի շագբին եւ կը խօսի այդ 3 անձնա խում բի անգամ - առանձնաշնորՀնեը պիտի փա յելէ միւս պետու -
ռւնենայ միջազգային համերաշխոլթեան դաբա. -» ներու կողմ Է յայտնուած կաբծիքեե բու մ ասին , ո– թե անց փրա յ , Հ ո զա յին պաՀ ան ջներ յաբուցանելոփ
շրջանին մէջ ոբ րացուեցաւ միացեալ ազգերու բոնք կը պատճառաբանեն ու կը պաշտպանեն Հայ եւ ուրիշ նոյնքան փրդոփէէ ^ ո գ ե ր պատճառելոփ ։
յաղթանակով»։ կական պաՀանջներո ։ ք*այց թգթակիցբ կատաբ - Թէ ո ւր է ճշմարտութիւնբ այս երկու տեսու -
Ա յսպէս ուրեմն Թուրքիա նոբէն իր յ ո յ ո բ գը– եալ թ իւր իմ ացութեամ բ մը 1լ աւելցնէ , թէ Հոըոշ թեանց միջեւ, • անկարելի է ճշդել։ Իայց, դըԺ–
րած է Ա եծեր ոլ աջակցութեան , բուն բա /ւո ւթ ա– տարրեր», որոնք աւելի մոլեռանդ աղգայնական– ուաբ է այս մայրաքաղաքին մէջ գտնել մէկը որ
համոզուած չըլլայ թ է դիւանագիաական կացու
նոնց մրցակցութեան փրայ , անգամ մբ եւս ջուբին նեբ են քան 3 անձնա խում բբ ներկայացնող Հայե - թիւնը այնպիսի աստիսանի մը հասած է որ մի
ջազգային կարեւորութիւն ունի։ Անգլիացիները
երեսբ ելլելու Համար։ րը , խստիւ կը քննադատեն եղեբ Յանձնախումբի գործնապէս քաշուած ըլլալով Պ^ւլկարիայէն,
Ռումանիայէն , Եուկոսլաւիայէն եւ Հոլ նզար խո
պա Հ ան ջն ե ր ը՝ ՐԱելոփ թէ իրենք Հ ակտ ռակ են որ յէ՛՛։ , հաւանաբար ամէն ոիգ պիտի թափեն, պահե
լու համար իրենց դիրքը Յունաստանի, Թուրքիոյ ,
իսկ Մ եօթերուն տրամ ագր ո ւթիւննե ր բ գ ա զ տ - թրքաՀա յ Հ ողեր ր կցուին քիուսիո յ ։ հարաւային Իրանի եւ արաբական, աշխարհին մէջ :
ԱԻք չեն արգէն ; Երբեմնի փեց - եօթնէն երեք չոր
սի իջած՝ , անոնք աշխարՀի Գո Ր°^^Ր Ր ^ԷՐ փարեն Ասիկա , անկասկած , թիւր իմ աց ութիւն մ\ըն է ,
առան ց
նո յն զսրբազան ե սաս ի ր ո ւթեամ բ» ; կբ շարունա - ոբոփՀ ետ եւ Հա յ ժ ողոփո ւբ դ ը ամէն տեղ , , կ ու–
կեն իրար Հետապնդել եւ քարտէսներ սրբագրել, դաւանանքի եւ կուսակցական խտրութեան Խ ո ր–
, ո ր ոփ֊
Համաձայն իրենց քաղաքական եւ տնտեսական զէ , որ ԹրքաՀա յաստանի Հ ո քլե լւ ր միացուին
է ու
շաՀ երուն ։ Հ ր գ ա յին Հա յաստանին , եւ ա յսպէս 1լ ուղէ պաՀանջ Նեղուցներու մ ասին ոբ ել է խօսակցութիւն
Ազգեցութեան շրջանակներ ո կազմ ուած են Հ ետեւ նեբկա յ պա յմաննեբու մ էջ անկարող , ոբ եղած ատեն , Անգլիա եւ Մ * ՆաՀանգնեբը անշուշտ
արգէն , առանց սպասելու խազաղութեան ժ ո զո - րիշ ոեւէ կերպ ոփ իր ագո բծել իր արդար պիտի պաՀ անջեն թափոնի փտարում բ Լա յս պե -
փին։ Ամէն մէկբ միջոցներ ձեռք առած է «յանուն նեբը։ Ջ կա յ Հայկական ոեւէ խմբակցութիւն տա-թիլնն ալ ս տ ո ր ա գ ր ա ծ էՆեգուցնեբու պայմա
ապաՀ ո փութ եան» ։ տարբեր կեբպոփ մտածէ։ նագիրը) ։ Մ * ՆաՀանգնեբը չեն ս տ ո ր ա գ ր ա ծ պայ–
Մուրս - մանգաղէ Հոփանին կբ Հասնի մինչեւ Աան Ֆրանչիսկոյի « էքզամինբր », Հրր"թի մ ա ե ա գ ի րը , բա յց նեբկա յ է ին Մ ոնթբկո յի բան ա կ–
Ա* իջին Եւբոպայի սի բաբ, իր շուքբ փռելով Աղ֊ թերթը , ոբ կատաղի ՀակախորՀբգային թերթ մըն ցութեանց \ ՉՅեին , իբրեւ դիտոգ ։ Մ իւս ստոբա -
բիականի , Եգէականի եւ Ա ի ջեր կր ա կան ի փրա յ ։ է, նոյնպէս անդրադարձած է Հայկական յուշա - գրողներն են Խ * Մ իութիւնը, Պ ո ւլկաըիա , Յու -
(Այո՛ փեբջին ծոփուն փբայ՝ արեւելքէն արեւ - գրին, բայց խստիւ քննադատած է մեր պա - ն աս տան , Մ եծն Բրիտանիա , Ե ո ւկո ս լա ւիա , քիոլ–
մուտք, մինչեւ Թանճէր) : Հ անջԳյեբ թ ա յն Հ իմ ան փրայ , որ անոնք կբ ծառա մ ան ի Աք , 3> բան սա եւ Թուրքիա ։
Բրիտանական արեւը, ոբ «երբեք մայբբ չի յ ե ն ԽոբՀրգային Միութեան սաՀմաննեբու ը ն- Անգաբայէն կբ Հեռագրեն թէ Աղդ* Ժողոփբ
մտներ», ծանր ճիգ մբ կը փորձէ, պաՀելու Հա գաըձակման , ինչ որ , իր կարծիքոփ ,Մ իացեալ ^փոփոխութեան ենթարկեց զօրաշարժի օրէնքբ ։
մար իր փաղեմ ի գիբքեբբ , Մ օտաւոբ Արեւելքի եւ ՆաՀանգներու շաՀ եր ու տեսա կէտ ոփ բաղձալի չէ ։ Եթէ գէնեալ բնդՀարում պատաՀի առանց բնգՀ *
Միջերկրականի մէջ։ Ամեբիկեան մամուլի մէջ կան եւ, անտարա ֊ զօրաշարժի , նախարարական խորՀ ուրդը այսոլ -
երբոբգ
ԵԼ աՀ աւասիկ Ե ւր ո պա Ջոջը, Մ՛ Նահանգ - կոյս, դեռ պիտի ըլլան ուրիշ աբտայայտութիւն– Հ ետեւ պիտի կրնա յ ձեռք առնել բոլոր անՀ րա -
յի գործեր
նեբը : Տաբիներոփ բ Հեռուէն ներ ալ մեր դ ա տ ի ու պաՀանջնեբու մասին։ ժեշտ միջոցներբ։
գիտելէ փեբջ , ա յս պե ա ո ւթ ի ւն բ ա յ ժ մ Բո էո Րոփէն Չափազանց ուշագրաւ է եւ նշանակալից , սա ԱԱգփո) եքետիա ըԱտԲութիւԱԱեդ
մէկգի գ ր ա ծ Աընրոյի փարդապետո ւթիլնը , իր կայն , Թուրքիա յ է ն եկած արձագանգը։ օ
«ա ս տ ե գա գաբ գ» յ ա ո.ա ջխ էս զա ց ու թ Լ ամ բ կր Հ ետե– Ըստ « ՚ / * բ խ ՚ Հ ր ն Աայենս Աոնիթոբ»ի թղթակցի
ւ ի միւսներուն ։ կբ խառնուի ամէն Հարցի ոբ կապ Պոլսէն գրկած տեղեկութեանց , Հայկ . Գատ ի Տասը աարիէ ի վեր առածին անդամ Ր(1ա -
ունի ազգեցութեան շրջանակի մբ, քարիւղաբեր Յանձնախում բի պաՀանջնեբը «կատաղի անդրա լով, Մե&ն Բրի տան իա երէկ , 5 3111֊էիս յ ձեռնար
շաՀ աստ ան ի մբ Հետ ։ դարձում են առաջ բերած Թուբքիո յ մէջ» ։ Բայց կեց եբեսփ* բնտբութեանց ։ Արդիւնքը յայտնի
Անգարան , աւելի փարպետ քան Հ ի ն Պապբ Ա– Հետաքրքրական է, որ Թուրքերր փութացեր են սլ ի տի չըլլայ 3 ո լէի" 2՚եին , քա նի որ ճա կա ա ի սին–
միանգամայն
լ ի ն , այժ՜մ ապաւինած է այս երեքին պատերազ իսկոյն խեղաթիւրել մեր սլաՀանջնեբբ այնպէս , ուոբներն ալ քուէարկած են եւ ժամանակի կը կա
շ ո յ ե լ եւ
եւ իւրաքանչիւրին , առանձին ։ ինչպէս որ իբր թէ մեբ ուղածբ ուրիշ բան չէ, բայց եթէ րօտի ընգՀ . քուէՀամարը ։
մի ընթացքին , ուր յաջողեցաւ թէ եբեքր այն, որ Թուբքիո յ մէջ մնացած Հայեբլէ փոխա ֊ Ոչ մ իա յն բրիտանական կա յս ր ո ւթ ե ան , ա յ լ ե ւ
թէ ժպաիլ չո՚բբո՛բդին (Գերմանիա) ։ դրուին ԽորՀրդային Հա յա ս տ ան , եւ իբր թէ ա յգ ամբոդջ աշխարՀի մէջ անՀ ամ բեր կը սպասեն ընտ
Կա՛ց՛ութեան ամէնէն եղերական պարագան Հա յերբ արդէն բացարձակապէս կը մերժեն երթալ րութեանց արդիւնքին , որմէ կախում ո * – – * ի Անգ -
այն է որ, Եբեք Մեծերն ալ իրենց կարգին յոյսեր ԽորՀ Րգա յին Հա յա աո ան ։ լ ի ո յ ապագայ կառափարութիւնը 1 պաՀ պան ո զա
գ ր ա ծ են Անգաբայի փրա յ , զատ զատ , խաղի բե կան կամ ա շիւ ա ւո ա ւո ը ա կան ։ Հ^աբաթներէ ի փեր
րելու Համ ար մրոակիցբ ։ Աակայն , բարեբախտաբար , միայն Հայու -
թեան Հետ չէ որ Թուրքեր ր գործ պիտի ունենան բուռն պայքար կը մղուի երկրին մէջ, մ ասնաւո ֊
Հ ի ն պատմութիւնն է ոբ կը շար ունակս լ ի : Եր՜ րապէս այս երկու Հոսանքներուն միջեւ։ ՊաՀպա–
բեմն ճնշում , բայց մ անաւանգ խոստումներ , այս անգամ ։ Նման կեղծիքներոփ եւ խաղերոփ ա֊
խա յօ^եր , ինչպէս ա յս անգամ (կարս բ տուր , Հա նոնք կրնան թերեւս որոշ չափոփ մոլորեցնել ամե նողական կամ այսպէս կոչուած ազգային Հոսան
լէպը ա՛ռ) ։ բիկեան կամ անգլիական Հանրային Կ^աՐ^Իքր՝> քին գլուխն անցած է ԶէՐէփէգ "Ր կրակոտ ճառեր
բայց չեն կրնար մազա չ ա փ անգամ ազդել Խ ո րՀ բր խօսեցաւ մինչեւ փեբջին օրը, Հակառակ զանազան
Ո՛՜րքան այսպիսի խայծեր, պատերազմի բն - թշնամական ցոյցեըու ։ Տակաւին աո֊ջի օր \ 7 տա
բաժին
թացքին ։ Ո է միայն Գերմանիս յ կողմէ, որ միւսնե դային Մ իութեան փրայ, ոբ շատ լալ գիտէ թէ
խոստացած էր Կոփկասէն (1941 ) , այլեւ ինչպէս պէտք է Հաշիւ մաքրել իրենց Հետ* րեկան պատանի մը Հրթի"– $բ նետեց –^ՐՐէէւփ*
րէն (Հալէպ, Մուսուլ ելայլն)։ (Հայրենիք, 23 Մայիս) կառքին փրա յ եւ ձերբակալուեցաւ , բա յց փաբչա–
պետբ ներեց , խօսքն ո լ գ գ ե լ ո փ ոստիկաններուն ,-—
իսկ ժ ո գ ո փուր գներ ո ւ ինքնոբոշմ ան իբաւոռ ւն– «Մի՛ նեզէք այդ խենդուկը»։
քո ։ ԵԼ այն Հանգիսաւոբ ուխտե րբ ոբ անգամ մբ Վերջին ճառերուն մէջ, Ջբրչիլ խստօրէն յար
եւս ն ուի բ ագո բծուեցան Ա ան ֆբանչիսկռ յի մէջ , ՑՈՒԼԻՍ \4Ի ՏՕՆԻՆ աոթիւ, ժողովրդական
50 ա էյ ւյ Լ ր ո լ բերնով *»» թափոր մը պիտի Գլազմուի •Րոնքորտկն մինչեւ ձակեցաւ իր աշխատաւոր ական նախարարներուն
Պասթիյ, անցնելով Մ՚ատլէնէն Օփէոյս, մեձ֊ պոլլ– եւ առՀասարակ ք՛ ն կ Լ ր փար սւ կան կուսակցութեան
«//./ ևս։ ար ան ըստ Հզօրի»։ Ի մ արեւս մի խա վաոները եւ Ռէվէիւպլիքի Հրապարակը : գէմ ։ Բացէ ի բաց Հասկցուց ոբ եթէ իրենք յաղ -
փաներ, քեզի ալ շուք մը կր մնայ, ապրելու Հա ԱԼԺԵՐԻՐ8 մԷ1 կարգ մը րար են որ սղումներ թուին, Եւբոպայի շատ մը երկիրները ոչ թէ չա
մար։ ք1ւ<ե ունիս,— չափոլէ : Տկա՞՛ր ես,— Համա պիտի կատարուին, Համաձայն ներքին նախարա փաւոր ընկեբփարութեան մը պիտի Հասնին , այլ
կերպէ : ՛կա՛մ կորսոլէ՛: րին թելադրութեանց : Նախարարը, որ վերջերս Համ ա յնափ արական բռնութեան պիտի մ ատն ո լ ի ն ։
• • ՚ կլ պիաի կառուցուի նոր աշխարՀը, մի - Աըք-երիա ղացաձ– էր, մանրամասն զեկուցում մը քուէարկուներուն թիւր 33 միլիոնէն աւելի է ։
որ ինկան յանուն
լիոԴէներու դիակներուն վլ*այ, ներկայացուց քւքորՀրդակցական (ք–Ողձվին : Մ օտ 7 միլիոն Հոգի առա Հին անգամ է լւ որ
աղասւա թեան եւ ա րղա ր ո ւ թ Լ ան :
Fonds A.R.A.M
