Page 167 - ARM_19-1945_03

տաա լը Ի ս ա ւ ա Չսօւաաո տւ^ ո ա ւ շ տ ՎԵՐՋԻՆ ԺԱՄ

Լք X Թ \ 7՝/~՝ք–ք Տ՚օռձ* տռ 1828
* ձՏ՜է.1\ճ՜\. 1 Հտ1 1 8.ռ.8. 876.288

Օետշէշա-Բարոշէտւեշ : տա. ա տ տ ձ ճ ա > ւ ՏԱՐՏԱՆԷԼԻ ԻՆԳԻՐԸ
17. &Ա6 0<սոէ«աէ - Բ^աՏ ( 1 3 6 ) Պ Ի Տ Ի ՝ԲՆՆՈԻԻ
ԱՅՍՕՐ)
ա : 008. 15-70 - Շ. Շ. Ր, Բտոտ 1673-ՑՅ

ԲԱԺՆԵԳԻՆ Տար. "50, 6ամ՝ս. 400, Յամ՜ս. 200 ֆրանք։

1*1«ս–ա 25 Տօբէօահռ 1945 Ե ր ե ք շ ա ր ր ի 25 « հ պ տ ե մ ր • թիրակի օր կարգ մը թերթեր իւոշոր խորա -

գիրներով կը խօսէին «Աոլոթովի ռումբ»ի մասին ,

* հ – Տ Ա Ր Ի - 176 ձոո66 ՒՒ4514–"եոբ շրջան թ ի ւ 143 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ՝ 3 Ֆր– ակնարկելով Ա ի Բերկրականի մասին եղած պա–
Հանջնեբուն
: Այս առթիւ կը գրէին թէ՝ Տաբտա -

^՚>//՛ 1"սՂ՜ԷՐ11 սեղանի վրա յ պիտի գայ այսօր , ե–

ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ ԹՈԻՐՔԻԱՆ ԵՐԷԿ ԵԻ ԱՅՍՕՐ րհքչաբթի ֊. մ է^ , կացութիւնը պարզ չէ
Ամ էն պարագայի

տակաւին ; Բոլոր տ ե զե կո ւթ իւննե ր ը կը Հասաա -

ՆՈՐԱԳՈՅՆ ՄՂ.ԶԱԻԱՆՀԸ ԼՐԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՅՔԱՐԻՆ աեն թէ Հինգերու ժ ո զո վր անելի մ ը յանգած է;
քննե­
(հողովը շաբաթ առտու պիտի գումարուէր

Թերեւս չափազանց ութ իւն սրուի , եթէ ԾԱԼՔԵՐԸ լու– Համար Պուլկարիոյ եւ Հունգար ի ո՛յ • դաչնա -«

չլսենք թէ Հիւլէ ա ռումբին Հնարիչները իրենք ի՚&կ գիբնեըու. խնդիրը, բայց վերջին պաՀուն յետա -

մա աՀ ո գութ եան մ ա ան ուա ծ են , Հ ա կա ռակ իւիէ$ա ձգուեցաւ , տեղի տալով զանազան մեկնութեանց :

գա ո ան ա սլա Հ.ութ եան ՝, (ի. եւ վերջին մաս) յ$՝ււրՀուբդը դումարուեցաւ կէս օրէն վեբ^բ » նա–

ԱպացոԲ յց : Գրաֆ Էի՛նք արդ Էն ՚ – - Ա * (լա՛ - « Վաթան» եւ «Թան» թեր թե բուն Համաձայն , իէ^սգաՀութեամբ Պ ՚ Աոլոթովի եւ զբաղեցաւ օրա**
այսօր, ժողովրդապետութիւնը
Հ ան գներ ո լ պա աե բա ո մ ական , նա ի ատթէԴքէ/* ք թ ի * սը Թու֊բքիոյ մէ$, կարգի խնդիրնեբու քննութեամբ :

մասնաւոր ծրագիր մբ կազմած Է , երկիրր Հաէէ1 «խօսք» է միայն : իբրեւ օրինակ , այստեղ կ՝ ա ր - 1'.''ԱՆհ ԽՆԴԻՐՆ ԱԼ Աե՚ԼԱՆԻ ՎՐԱՑ

ւնե֊ ո ւ. ՞տաս ար •> 1բ/՚ն դէմ : 0՛րէսգիբը տագր ենք «Թան» ի Հ ետեւեա լ տողեր բ ( 2 | ()գոս - Իրազեկներ կը Հաւաստեն թէ Ուրբաթ օրուան
կը նախաւոե սէ գումար մր ո ր գ լիէ ու պաս յա պ իա ի III II (I ) . մը
ժ "գովը տեղի ունեցաւ լաբուած մթնոլորտի

պաաճաււէբ , 62.500 միլիոն անզլ– ոսկի՛. « Ա՛ ի ակ կո ւս ա կց ո լթ ի ւն մը կը տիրապետէ մէ^։ Բացի Թբ անս ի լվան ի ո յ ս աՀ մ անագլո ւխ ի ււ է՛ ր–

Ա յս աււի/իտ. բաց ատ բու։ թիւ ննե ր ւոա քոս՛ , Ար1* ~ ա յս ե րկըին մէ^ , ու ա յդ մ՛ իակ կո ւս ա կց ո ւթ ե ան բադրութեան Հարցէն, կաբելի չեղաւ որ եւ է Հա–

ա ե րսւդմա կ ան նա իւ ա ր ա ր ին օ զ ն ւս կ ան ր յ ա ք ա ա բ ա - թեկնածուները կ ըետրուին՝ իբրեւ եբեսւիոխան X մաձա ւն ո ւթ ե ան յանդի լ ։ Ա ո լո թով Հ ա կա ռաջա ր կ

բած է - Ա ամուլբ կաշկանդուած է , ու֊ Հիմն * 1/աղմակեր •* մբ ներկայացուցած ՐԼ1աԼով) երկար եւ կողմնակի

— « Յ ա ւ ս ս ջ ի կ ա յ պ ա տ ե ր ա զ մ ը պ է ա ք է շահօւէի ււլութեան Օրէնքը կթարգի լէ կ ո ւս ա կց ո ւթ ի ւնն ե ր ո լ խ որ Հր դա կց ութ ի ւնն երէ վերջ ո րո շուեցաւ մէկդ ի

ս կ զ բ ն ա կ ա ն յ ա ր ձ ա կ ո ւ մ է ն աււաջ , ա յ լ ա պ է ս ե ր ր ե ք կազմոլթիւնբ ՛Շղթայի զարնուած է խօսքի ու մա– դնել այն խսգիրԱերը որոնց քննութիւնը սկսած է

պ ի տ ի չ կ ր ն ա ն ք շահիլ : Ա ի ա կ փ ո ք ր ազդ մ ր ք ա ն ի ղ ա ւի ար ի ա զ ա ւոոլթի ւն բ , Հալածանքի ենթ ար - ել զբաղիլ օրակարգին շա ր ո ւնսլկո ւթե ամ բ ։ Ա յ * *

մը աարիէՕ կրնայ նուազել խումը մը մեծ Ը ա Յ Ս կուած են տարբեր Համոզում ունեցող Հազարաւոր շարքին մէջ կը զանուին Իրանի եւ ջուրի ոամրա–

կ է ս - պ ա տ ր ա ս տ ս լ ե տ ո լ թ ի լ ն ն ե ր »։ Հայրենակիցներ ; Ոչ ոք էլՐսասՔ քսարել այէեւս, ու ներոլ խնդիրները , ապա ուրեմն ՛Նեղուցներու

կարգ մ ր մասնագիտական աեզԼ կո ւ.թ ի ւնն ե րէ ՛Թուրքիա յ էն շուտ Հեռու չեն Ա իացեալ Ագգերը» X հարցը :

ւիերՓ , Փոխ– նա խաբ արբ յ ան ձն ա ր ա ր ած է Հ է ա ե ւ ֊– «Թան» ի պակասը կը լրացնէ «Վաթան» , աւելի իրանի իոսդիրը օրակարգ անցած է ԹէՀբանի

եալ ո՜րագիբը. քան ըիրւո ու կծու խմբագրականներով , որոնք ե» կա ռա վա ր ո ւթե ան մէկ ծանուցագրով , որ կը պա–

1 . Մ • \§աՀ անգնե ր ո ւն պա շա պան ո լ.թե ան՛ զսւ ** բեք ամիս է ի վեր «վտանգ կբ պտտցնեն թերթի Հանջէ ետ քաշել անգլիական եւ խոըՀրգային գ°ր՜
Հ աէլւսՀ իլլէական
նազան ճիւղ երբ ամ փոփել միակ գլխուն շուր^» , իոչպէս կը Հաւատա լ ինք , ու ինչ­ քը , Հարաւային եւ Հ իւս իսային շրջաններէն :

ում ի մր մէ9։ պէս կը փաստեն երեւոյթները ; «Անոնք որ Անգլիացիները պատրաստ են իրենց գ°ՐՔՐ պար -

2. ԸնդՀանուը կոչ մբ ուղղել, ո րպէ սգի զին ֊ երկրին ճակատագիրը իրենց ձեռք կբ պաՀեն այ­ պելու դեկտեմբերին, իսկ (հուսերը կը նախընտրեն

ուորները եւ գիանականներր վարժոլին նոր ե լ սօր , կը գրէ ԱՀմէա էմին՛է,ա լման 2 Օգոստոս ի իր մնալ մինչեւ վերջին պա յմանաժամբ , 1946 Մարտ։

Հ զ օ ր զէնքեր գործածելու ; թերթին մէ^, ոտնակոխ դարձս լցած են օրէնքներ

3. /Հարաարարու եսւոբ պաաբասաել պււսատե բու ողին , ու Հ աստ ատ ած՝ միաՀեծան վարչաձեւ Ռ ո ւ ս ե դ կը տ և ղ ա ւ ա ո է ի Ա

բազմի, մէկ ժ՜ամ ու ան ագգաբարուիժեամբ , էե,,բ բ մբ X Թուրքիս յ բնակչութեան 14 միլիոնը դիւղացի–

յարձակումը մօաալուա ՐԱայ ՝՛ ներ են , եւ սակայն ցոյց տուէք մէկէ աւելի Հո­ ՀուԱգաէ՚իոյ ժկ

4. Յանձնարարել ւէիանականնե բու եւ. ճա բա ա՛* ղագործ եբեսւիոխան մր՝ Ազղ ՚ Ժոզովի մէ^։ Հալա օ—,—-

բագէ ւոներ ո լ. որ փութ ուի Հեաազօսւութ իւննե ր կա– քր կբ նշանակէ , ժողովուըգր «կ՛՝ընտրէ» : Ասիկա

ա ար են, ա ւ ե լ ի մ ա հ ա ց ո ւ զ է ն ք ե ր եւ պաշտպանու­ զ եմ՚ոկբատութիւն չէ , պարոննե ր , կատակերգու ~ Տնտեսական Գա լԻ^՚Ք մը կնքուեցաւ քս . Ա իու­

թեան միջոցներ գտնելու համար հիւլէական "ւ - իժիւն Հ ; Եթէ մենք չտանք ժողուէ1 ու.բդի աղատու - թեան եւ Հունգարիս յ միջեւ, Հինգ տարուան Հա­

ժերուն դէմ: թիւնբ , ուրիշեեբ կրնան ստիպել որ տանք» : մար : Այս Համ աձա ւնութեամ բ ,Հունգաբիա յանձն

Պատկերը լրացնելու Համար, ամ փա լի ե ն /> « Թանին» , 1 Աեսլտեմբերի թիւով կբ ԼՐացսէ կ՛՛առն Է որ իւորՀ րդա յին իշխանութիւն ր 50 առ

շարք մը «շա Հ ե կան » տ ե զե կ ո ւթ իւննե ը 4 ւ ս , ք,ոճքա> իր պաշտօնակցին իւօսքր , երբ կը դրէ. «|^՚աԱ^/;Հ/5> Հիւրիւ ր մ ասն ակս ի Հոլ ն դա ր ի ո խ ան ՛ո ես ակ ան դ որ–.,

՚՚գլ գւսաօսոն մ ամ ուլէն– /// «Վաթւսն»եբբ՝ Աոսկուայի անունով կր սպառ* ծունէութեան յ Պ ա յմ անագի ր բ ստոբադբուած է

՝1ւան մեղի։ Թող Լալ գիտնան , սակայն , իժէ Հա - երկու կողմի լիաղօբնե բուն կողմ է ել մ իա յն Հւււն–

1Լմ ե բիկացի զօրավար մը, Տ բաժ ա սատար մայնավարներբ պիտի Հ յ ա ^ ո զ ի ն իբենւլ բոլոր գա­ գարիոյ վւսլե բացման կը սպասէ։

գանաւա յին ուժերու՝ /(/ ւս զա զա կան ո վ կ ի ան ո ս ին ւերուն մէ^։ Ա ենք միաստիճան ընտրոլիժիւն ալ Պա յմ անադրին Համ աձա յն , ռուսեւմ աճառ

մէջ, յայտարարած է իժէ վիթխարի զթռչուն - պիտի Հաստատենք, Ա ամուլի Աւլւստւււթիւն ալ , կարեւո ր ընկեր ութ1 ի ւննե ր պիտի կազմ ուին , շա -

բեբգերոլ » աբշաւը Թ՛ոքիս յ էն &իքակօ 5000 նոր կուսակցոլթիւննեբ ւս լ : ք՚արյ Համ՛ա յն ավարա Հա զո բծելու Հ ամ ար Հո լնգար ի ո յ ճ ար տար ագո բ -

մ գոն - 1լ ապա ցուց անէ որ 829 օզ անաւե բ բ կրնան ու իմացումով դեմ ո կըատ ո ւթ իւն մ ր՝ երբե՛ք»։ ծութ եան դլխաւո ր ճ իւղեր ը ։ Այս ընկերութեանց

հիւլէ-ոումրու) երթալ զարնե| Եւրոպան եւ վերա­ «Թան» « Վաթան» ճակատր իր դէմ կը արժե թուղթե բ ր Հաւասարապէս պիտի բաժնուին

դառնալ • • • զանէ «Ուլուս» , «Ադշամ» , «Թանին» , «Վագըթ », խո րՀ րդա լին եւ Հ ո ւն դա բա կան կառավարութեանց

ԷԼնզ֊լիացի ե րեսվւո իսան մ ր , ո բ երեւի քիմիա– «ճիւմՀուրիէթ» եւ «Թասվիը» թերթերը։ ինչպէս միջել ։ էք առն դրամատուն մը պիտի Հաստատուի ,

գէտ է, յօդուածով մբ կր բացատրէ թէ միայն դիտել կուտայինք, սակայն, րանավէճբ շի մնար դրամ ական մ իջոցնե ր ր Հ ո գա լո լ Տ ամ ա բ ։ Պիաի

Հիւլէ - ռումբի շրջուն պաՀակախումբ մբ կրնայ իր գաղափարական դե անին վլ՛՛ոյ–) "*՝ կբ ԳՐ"քլէ Հ աս տատ ո լին նաեւ պողպատ ի դո ր ծա բ անն ե բ ,

ասլաՀովե լ ւս չիււււ բՀ ի խազա զ ութ իւնը : անձն ական ութ իւ ննե ր , կր բանա ւ Հին ու աղտոտ քարիւղի զտարաններ , ելեկտրական կայաններ ,

« Պ ար տուած եր կի բները Հ լու Հնազանդ կ՝ ե - Հաշիւներ , ինչպէս միշտ , ու. կբ թելադրուի գետային եւ օդային փոխադրութեանց ճ իւղեր ,

բեւան այսօր , եւ կը Համակելլպին րոլոր Հրւսման** մանաւանդ իւմբակւսյին կամ «օտար» Հտկումնե - խճուղիներ , երկաթուղիներ եւն * ։

ներուն , բայց 10 20 տարի վե՚^ր^ը : V I եւ \/2 ել րէ , որոնք անուն չունին առա յժ՜մ ։ Աոսկուան է, Ա յս Հ ամ աձա ւնոլթիւնն ալ աւելնալով պար–

մնազեալը պառաւի ւււոասպելնեբ պիսւի թուին աքն աոա լժմ , յարձակման նշաւակ , ու առաւելապէս քանեան թնճուկին վրայ , աւելի պղտորեց մբթ -

ատեն՛ * . Բացորոշ է որ Հի* լէ - ռումբը ոչ միայն Զեքեբիա ու ԱաւդիՀա Ա ե ր իժ է լ (Տէր եւ Տիկին , նոլորտը : Ամե ր ի կա ց ինե ր բ , Րայց մանաւանդ

յ ե զսւ ւի ո իւ ե զ զինա ր ո ւե ս տ բ , աք լեւ ոնզեզոլց աքն «Թ՛ոն» յ ) կբ մ աան ան շուին յականէ ան ու անէ , ո ր–

բոլոր կաբծիքնեբբ որ ունէինք , գ ե ռ քանի մբ շա­ Անգլիացիները երբեք չեն Հանդուրժեր որ Պա լ ֊

բաթ առաջ, իլաղաղւււիժե ան եւ. աւզաՀ ո վո ւիԺ ե ան պէ ս հ ա մ ա յ ն ա վ ա ր : քաններր դառնան ադդեցութեան շրջ*"" մ ը քԱ ՚ Ա ի–

մասին , Ա՝իազեալ (Լզզերու գուշինքով» : (յէճմէտտին Աաւոադ , «Ազշւսմ»ի խմբսւղբա - ութ եան Համար։ Աո այժմ Հինդ նաիսաբարներր կբ

Այլ առակ լուարուք • ւզետը, 1^ՈԼՐՔ խմբագիրներու մէ^ միակ Հեււաա գո Հանան օրակարգի իւնղիբները ա չքէ անցբնելով ։

•Ա* * (յաՀանդներոլ կա ռավ՛ա բ ո ւթի ւ ն ը պ ա ր - տես, ժուժկալ ու Հասուն դէմքր , «կանխաՀաս» Երբ բոլոր Հ*արցերր այսպէս քննուին , կբ յոլ -

տաւոԲբ է Խ • Միութեան յայւոնել Հիւլէ - ռումրին կը նկատէ ներկա յ «սլաՀան^ր» աւելի լա յն դեմ ոկ– սաց ուի ելք մր դ անել փոխադարձ զիջումներով ,

գաղտնիքը՝. Այ՛՛ /""դք՚ՐԸ քս"ք/է է Րա3 ^ԼԸ ՔԸ"՜ րտտութեան , երբ , կբ շեշտէ , «վտանգը չէ փու - մ ա ս ն ա լ ո ր ա պ է ս հ ա ւ ա ս ա ր ա կ շ ռ ո ւ թ ի ւ ն մ ը եաստա–

նուի Ա՝ * \թէսՀ անգնե ր ո ւ պա չ տօնական շբ^ւսնակնե– բատ ած տակ ա լին եր կր ին շու ր^ , ու ան Հ րաժե շ տ

բուն մէ^։ թերթերը կր գրեն թէ ղաՀլիճն ալ զբա­ լ , ամէն ատ են է աւելի , մ ի ակտ մ ու մէկ բո ունցք բաց , «Հաշիւ պ ա Հ ան ջ ել ՝ անն կաբա դի ր մարդոց
Թան/,
ղած է։ ՚Հյախկին նախաբար մր կ՝աոա^աբկէ յայա– մնալ»։ ( 1 / Օգոստոսի : ֊ «Ա՚ոսկուա կը յաս աո I ներկայ ելոյթնեբուն Համար» (կ՚ակնարկէ
պէս որ
նել գաղտնիքր , իբրեւ Հանզիսաւոբ ապացոյզ իր պաՀան^ին վրայ լուծելու Հալքը, ու ^ն^ելու եւ «Վաթան» ի խմ բադի րնե բուն) , անմ իջա Ի Ր են ց

յիս տ ա Հ ո ւթ ե ա ն , տյսպկ ս ւս մ ր ա ոլն դ ե լո վ իւաղաղ ֆաշականութիլնբ , որ , իր կարծիքով , մոլւոքղոր– իւ ա զաղի աշխ արՀ , եւ զէ ււլ ք եր բ առն են

գ.ո րծակցութիւն բ II • (/աՀ անւլնե բուն եւ /// • \քիոլ~ ծած է Ազղ* կողովէն ներս, կբ զրէ Հիւսէ յին բնականոն րսթացքէՀ 1

թեան մ իէել : Մ անաւ սւնզ որ , իր կարծիքովդ , խոր– ձաՀիտ ԵաԱըն՝ «Թանթւ»ի մէջ (31 Օղոսա.) ։ Կբ տեսնուի , թէ միակ ու գերագոյն նկատու­

Հ րգա յին գի տ ո ւնն ե ր ր կրնան ուշ– կանուխ դ տնե յ ^ " ՚ յ " Կրնայ վոաաՀ ըլլալ , թէ պիաի չյաիզի իր մէ մբ չի բխիր կ ՝աէ։ զարգանար սերկայ բանավէա.

գաղտն իքը : է/ւ ա լն ւււտ են.. . ցնորքներուն մէ^» ։ ճը։ ճիշդ է, իԺԷ Հարկադրաբար պիպի փոխուի

Բայց, Ա՝ . ՝\յաՀ անգնե ր ո ւ բանակին եւ նաւա • Նեճմէտտին Աատագ , ամէնէն բաբախուն բնո­ բան մ ր Թու րքիոյ ներքին կեանքին մէշ, Բ՚"յց

տորմին մ ասնագ է տները գիտել կ ուտ ան թէ քօ • րոշումը կը փորձէ , եբլւ կբ Հաստատէ մ՛եր ալ այն միամտութիւն է հաւատալ՝ թէ Հալքր պիտի ու–

Արիութիւնը երբեք չէ յայտնած իր գաղտնի զէն - Համոզում բ, իժէ ս ա հ մ ա ն ա յ ի ն փ ո փ ւ ւ ի ա ւ թ ի ւ ն ն ե ր է զէ ղի9իլ իր հեզինակութիւնր , «վաոն գեմոկրա -

քեբը : Փըսուի թէ նախագաՀ քՒրումըն ս կղբուն - աւելի, վարչաձեւի փոփոխութիւն մը՝ տականաւյման» : ՛է՝ ի չ մր քնար ակ , ու պատառ մր

քով Հակառակ է գազան իքր յա յան ե լու , բա յց պատուՀաս» է թուրք վարիչներուն Համար : փոփոիսոլթիլն , եւ արղէն ՀՀյեզաշրքումր» կր

Հուզելով մինակբ ստանձնել ամբող^ պատասխա^ «Մեր նոր քայլեբը , դէպի բացարձակ դեմոկրա - դաոնա յ ամբո ղֆա կան :

նաա ո լութ իւնը , խորՀ րգա բան ին քեն ո ւթ ե ան պի - տ ութ իւն՝ պիտի բխին թուրք ժողովուրդի Հ արա– Առանց օտարի միամտութեան , Ուղղա՛կի

զատ պա Հ ան^ներէն , եւ պիտի առնուին՝ թուրք

տի յանձնէ իյոգիբը հ ժողով ուրդի կամքով : Արտաքին ճնշումի մասին միջամտութեան , Անգարա պիաի էուղէ գոյն

... ինչպէս կը տեսնէք, աՀռելի , աննախըն - խօսիլ, կր վիրաւորէ մեր արժանապաաուոլթիլ - փոխել։ Գէպի ղլայն գեմոկրատութիւն» քայլ մլշ

թաց ԱչխարՀամարտին վախճանն ալ չէ Հանգըս - նը» ։ («Ագշամ» , 27 Օգոստոսի) յ կ՝ ենթադրէ Հ աշուե յարդարի ենթարկել Հքլէք^>է

տաց ո լցած մ իտքե ր ը , եւ մ արգկութիւնը կը տապ­ 3)ալիՀ ք*ըֆդ–ր Աթաք » պաշտօնաթերթ - մտայնոլթիլնր , որ Հոգեբանութիւնն է $՝ուրք

կուի սոր եւ աւելի աՀաւոբ % արիւնազանգ մղձա - լոլս»ի մէջ շատ բան կը գրէ՝ քիչ բան ըսելու Հաա Պետութեան անցեալի ել. ներկայի «Հերոսներուն» :

ւան^ի մը կրակին տակ * մար , Լ աւելի– Հ այՀ ո յ ութիւն եւ մուր, քան տեսա - իսկ աաիկա , սերունդներու խնդիր է, առ նուագն :

քՒշուա՚ռ մարդկութիւն, իր ԻսԿ դ է ՚ - ՚ ^ յ է ^ * կէա ու Համոզում), բայց կը սպառնայ , բացէ ի - ԱՐՄկՆ ԱՄԱՏԵԱՆ

խելքովբ կրակն ինկած : 5•

Fonds A.R.A.M