Page 163 - ARM_19-1945_03
P. 163
Քօռձէ 6Ո 1928 ^ԼԵՐՋՀՆ ԺԱՄ
5.Շ.Տ. 873.286
Օ ո ^ ս ւ ^ օ բ հ & ս ™ - տա. ա տ տ ձ ա ւ ՚ յ ՊՈԼԻՍ է ՍեԼԱՆԻԿ, ՏԱՆՑԻԿ
17, 8 ս * ՚ծտա^աէ - ք ձ ա Տ ( 1 3 6 ) Ս՚ԻՀԱԶԳԱՕԻ՚Ն
761. : (108. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Րաո» 1678-83
(*ԱժՆԵԳ1՝^ւ.– Տար. ^50, 6ա.քս. 400, Յամ՛ս. 200 ֆրանք։
Օասաօհտ 23 Տ6թէ6տհք6 1945 Կիրակի 23 Ս ե պ տ ե մ բ ե ր ւ7^ՏւՈ^Շ - ՏօՄ Լոնաոնէն կ՚իժանայ իժէ իսորհըր–
ժ՚ը ներկա
Դայրն պատա իրակութիւն բ առաչարկ
պահանջելով
ԺԷ– Տ Ա Ր Ի - 176 ձոոշօ Ւ»° 4513–Ղ.ււր շրջան թ ի ւ 142 Խ մ բ ա գ ի ր ՝ Շ. Մ Ի Ս Ա Ք Ե Ա Ն ԳԻՆ՝ 3 Ֆր– յացուցած է Հինգերու Ժ ո դովին , եւ Տանցիկը :
միջազգայնացնել Պոլիսը, Սելանիկը
Այս պարագան ալ կ՚ապացուցանէ թէ /(/ . Միու -
Մ ի–
ՄԵՐ ԽՕՍՔՐ 1ս– Հ Ա Յ Ա Ս Տ Ա Ն Ի Գ Ր Ա կ Ա ՚ ս հ Ի Թ Ի Ի ՚ ն թիւնը հաստատապէս վճռած է տեդաւորուիլ
չերկրականի մէչ–.
ԿՏԱԿ Յառաջ 11ւրիչ թերթի մէչ հանդիպած չըլ
Վ Ե Ր Ա ՄՈԻ Տ օ լալով այս լուրին, առ այժմ վեբապահութեամբ
իմ մանկիկներ, իմ ծաղիկներ Լսէք կտակը կ արձանագրենք , թէեւ շատ ալ անհաւանական չէ :
Պոլսոյ մէչ, ամէնէն սով,, րսւէլսւն դրուլէ, ա, ձեր հօր , - 6 ւ սհրնդից սերունդ անմեռ.— Աւան ՛Նշանակալից պարագայ մը, այս առթիւ։ Ա ա–
գոց Էր սորված– այս բառը , որ րերնէ բերան կը դեցէք նորից նոր : ոէչալ Ա ըր Հ. Ուիլոըն , Մ • Նահանգներու անգլ.
ւՐ1 ԷՐ I դպրոցներ ու վերա բացման աո թ ի լ կ՝Տճ1(&է) . զինուորական պա տ ո լի բա կո ւթ ե ան նախագահը ,
Դ ո ւ ք ձեր մօրը ջերմ ս ի ր ե ց է ք , - Պահէք ինչ. վախ յայտնեց որ Մ • Նահանգները կրճատելով ի–
Ինչպէս ֆրանսերէնը, Հայերէնն ալ զրնայ պէււ ծ ա ղ կ ե փ ո ւ ն ջ , — ՛Նա ձեզ հ ա մ ա ր գ ի շ ե ր ց ե ր ե կ , րենց գօրքը Ծայր. Արեւելքի մէչ, լայն ասպարէզ
նշանակել նաեւ վերաբացում քսորհրգարանի , — կեանք է մաշել անտրտունջ : պիտի ձգեն (հոլս իր, յ : Մ առէ շալը նոյն մտահոդու–
գաաարաննեբու եւն . : Անհոգութեան օրերն անգին, - Խինդ, խրախ– թիւնր յայտնեց նաեւ Եւրոպայի մասին։ ՀձԲայց
նանք , պար , հանդէս , — Ջահելութհան ծաղկոտ համար է
Հայերէն հոմանիշը չէ որ սահմանափակ իա այգին,—. (1'ղջր, ռ ՚ զ ջ ը տուհլ ձեգ : ամէնէն աւելի Պալքաններոլ ապագային թ ո յ լ տան
մաստ ունի, այլ մարդիկ այնպէս են հասկցեր : Զեր հոգսի տակ է ծերացել , — Ձեզմով ապրել որ մտահոգ եմ : Եթէ Մ՛ Նահանգները Եւրոպայի
օրն ի բ ո լ ն , - Հ ա մ բ ե ր ո ւ թ ե ա մ բ տարել է ձեր , — տիրական։
Եւ, 1921 22// արաազաղթէն ի վեր, Հ<վեբամոլ– Ամէն խազն ու չարութիւն: որ տկարանա յ իրենց ազդեցութիւնր աէու֊թեան
ր /չր պա՛՛
ար» նոյն վարժութեամբ կը գործածուի նաեւ ա– մէչ, կուսաստանը պիտի դառնայ տէր
րեւելեան դադո, թներուն մէչ, ուր դպրոցական Ջեմ Հաււ1լնսւր էն չու. Ո՚ուսէան ասլաՀ
կեանքը իսկապէս շարունակութիւնն է երէկ,,, ան։ միիցներ եւ ռաղմ աղէտա1էան էյա ր ի ս էյն
Միայն Լիբանանի եւ Սուրի,,յ մէչ հադարաւոր Դ ո ւ ք ձ ե ր ծ ն ո ղ . մ ա յ ր ա ր հ ւ ի , — Փ ա ռ ք ը տա Հ ան^է 1 եթէ Հոգա յէն ընգաբձակման գէաումներ
աշակերտներ աղդ. դպրոց կը յաճախեն կանոնա րէք ծ է գ ի ց - ծէգ,— Ի ա յ ց ձ ե ր մ օ ր ի ց էլ ա ւ ե լ ի , — չունէ ; Ա՛ • ՚էյաՀանգներ ր կ^ա մ ալ֊ ո բա պէս տ էլս է լաւ -
ւորապէս։ Ագդ. դպրոցներ ունին յ, նաեւ Եգիպտո– Հ ա յ ր ե ն ի ք ը ս ի ր ե ց է ք : ռնելով Էրենս ուժ ա ^ չեն կր՚եա ր 1$ • Մ էութեան
"I՛ Կիպրոս, Երուոադէմ , Իրար, իրան։ ք)լ– ՛Սա է ա ղ բ ի ւ ր ն անմահական,— Ս՛այրը բ ո լ ո ր յարգանքը ւէա յեչեչ : Ա թաչէն ւգէաէ 0 ա ն սւ յ աէրա՛–
մ ա յ ր ե ր ի > — ՛Նա է տ ա լ ի ս մ օ ր ն ո ւ մանկան,— Եւ
նինր (Հունաստանի մէվ ալ։ կ՛՛ուզենք հաւատալ կեանք , եւ սիրտ սիրալի : սլեաեէ ամէն ուր որ կրնայի :
թէ Պուլկարիս յ ել Գումանի ո յ հայկական դպրոց Առանց ազատ հայրենիքի՝— կեանքն է խալար $՝երթերր կը գրեն թէ անգլէացէ մաոէշալէն
մի զնդան , — Անհայրենիք ցեղեր ա ն ր ի ւ , — Անհետ
ներն ալ կը շարունակեն ծ աղկի լ, հակառակ արմա կը գան ո ւ կ ՚ ե ր թ ա ն : այս յայաարարոլթէւձւներր բաւական յոլգում
տական վերիվայրում՛ներու , որոնք տակաւին լու սլա ա ճ ա ռեց էն Հէն գե բու (ք՜ողոէԼէն մէ^ եւ աեգէ
սաբանութեան կր կարօտին : կուաան գանագան մեկնութեանս % Ս էւ ս կոգմէ
Կարելի0 է վերամուտի մասին /սօս ի լ֊, ակս ա կ^11սոլ–է թէ յ ա յա ա բ ա բ ո ւթ է ւնն ե ր ր խեգաթ էւր -
տեղ։ կլ Ամերիկայի մէչ : Շ ա տ ս ի ր ե ց է ք , ի մ մ ա ն կ ի կ ն ե ր , — Դ ո ւ ք ձեր ուահ՜ են ;
Մենք ալ ոլնինք մեր ծաղկոցները, Փարիզի մ՛օրը պաշտելի,— Ր ա յ ց ս ի ր ե ց է ք երկիրը մ ե ր ՝ — ^ <<; ՏէյԺ ՀքէյԼ երէկուան խմբագրականէն
թէ գաւառի մէ9; Բայց, միամտութիւն պիտի ըլ Ամ՛էն բանից ա ւ ե լ ի : ՍԱՐՄԷ՚ե մ է 2^ քեն ե լուէ Ա ո ս կոլայէ ղէւոումնեբ ը ափրէկեան
լար ըսել թէ ոլնինք դպրոցական - կրթական $ բ էէգս լս ո յ մաս Էն ^ էլ են թագրէ թէ /(7 . Մ էութէւՆը
կեանք։ Հայերէնի դաս՝ շաըաթր մէկ անդամ ԵՐԹԱ՛Լ.. ԶԵՐԹԱ՞Լ թերեւս սակարկութէւն մը կր փորձէի զէ հումներ
օ
(երբեմն աւելի՝ կարգ մը վայրերու մ է չ ) ։ Հետե՛, ա
ւողները ո չ իսկ հարիլրին տասը : է– ա ա ն ւս լք11 Համար այէուբ ^ օբէնակ՝ §աբաանէլէ
Այնպէս ՈՐ, երբ վերամուտ կ՚ըսենք, նկատի մէ^ : Ե*֊ գէաել կուաայ .
աւան -
ոլնինք ոչ թէ զպբոցներոլ վերա բացման հանրային Օրուան կարգախօսն է. «Գէպի Հայաս - •— « ք*բէաանական եւ կայսերական բանակնե–
զական չրիւն ր , այլ ընղհանրապէս ար - տան»; Հարուստ կամ աղքատ, սեւ շուկացի կամ րբ կռուեցան եւ թչնամէն էէոբաակեռէն ափրէկ ա
զործուեէութեան վերսկսումը, ամառնային պարզ բանուոր, Հայկի ու Բէլի պատմութիւնբ եան Հ ոգէն ՛էրա յ ճէշգ էն չսլէս ռուսական բանա էի
ձակոլրգէն վերչ֊, ,/իացոզն ու գիտցողը, միակ փափաք վո ^ ռլհձ, կվս ,ա»ա*է* • ՚ ՚՚ - « « Հլ 1հ 4
երկար տեւես լռութիւնս • ձմ՚ոան I, կիր։ Գէպի Հայրենի աչիւարհ , դէպի «Մըր »«* - Էր պատերազմին մէչ որքան Աթալինկրատը։ Ր նչ
ժխորներէն վերք։ Փարիզը պարոլուաօ էր րեր , մրր ձորեր, մըր զուլալ չբեր »: պիտի ըսէին «Իզվեստիա» եւ «Փրավտա», եթէ
ինչպէս բոլոր մեձ֊ քաղաքները եւ հիմա որ վԼ– Ի՜նչ է, եղբայր, այս կեանքը. . • Այս ալ Անգ^տցինեբը բաժին մը պահանջին լեհական
րաղարձբ սկսած է , Հայկական Փարիզին վերս, - կեառնք է ։ Հայերէն բարձր խօսելու կր վախնաս , Ուկրայինայի կառավարութեան մէի :
մուան ալ կր սկսի չուտով։ ցած ձայնով խօսելէ կը վախնաս , ունեցած հայ ԱՎեԱ օ ^աԱակԱկսղ մլւ
Անշուշտ, առա չին աո թիւ, ե ր ի տ ա ս ա ր դ ա կ ա ն կկաակկաանն քքիիթժէէդգ կԿրր զվաախլնսսաասս....։•• : Եսրրթքա–՜նք, , ե•ր - . ,. լ
ճակատին վրայ : թա՛նք այս երկրէն 7 Եղբայր , է՞նչ է , ^յվ է վեր֊ Հիևգե1ՈՆ Ժ Ո տ վ ի և 1141^61
Հանզէսներ, ժոզովներ։ Երեկոյթներ եււուէւցերաե՞ իձ, այսաեգէ ամէնէն բարեկեցիկ ընաանիքին
կոյթներ։ ինչպէս ամէն տարի։ կենոագը թերեւս չՀաւասարէ աասը սւաբէ 1Լք*Ր^
Եւ չոզմչրոզ՛- հա– Հա յա սա ան սւսլբոգ որ եւ է բնա ան իքի մը կեն ց ա՛ I) էկ թնճուկը Հազիւ քակուած ( ուրիշներ կբ
ռաչազրութիւններ : Նաեւ ամչկոտ ազդ մը յսււո– ղէն ՚. Ւ*Բնչ , է^նչն է որ կը կապէ մեզ այսաեգ։Հոս դիզուին Հինգերու ժոզովի սեղանին վրայ : Վեր
յերէնի զասրնթացք, որ մանչ հարսի մը տպ, էլօաարանանք օրէ օր * * • մեր զաւակներուն քին լուրերու Համաձայնէ ժոզո-վը բաւական կը
րութիւնր կր զործէ, րնզհանուր աղմուկին մէք։ մենք մեզ չենք ճան շն ար : Մեղք էե ն , էնշու ա - յառաք գիմ է պա լքանէ, ան դաշնադիրներու մ՛ասնա
կր կարծենք իժէ մ1.ր երիտաոարզներր բաւա նոնք մոռնան էրենռ լեզուն ^ էրենց Հայրենէքլւ : գիտական քննութեան մէք , բայց բուն քազաքա «
կան հասունցած են ազաաագրութենէն ի վեր , իս ինչո^ւ դառնան եւրոպաց է . . . ձուլուէ՛ լ , Վերնա՛ լ կան խսղիրր միշտ անակնկաԼեեր կր պաաճառէ յ
կապէս գործօն եւ արդիւնաւոր աշխատանքի ... մը անՀեաանալ^ ԷՀ"Հ ամօթ , է՛ն չ ակարութէւե՝. Ար « քհ ո ւման ական դաշնադրին քննութիւնը վե րքա ցահ՜
նուիրուելու համար , այս ձմեռ : թ անք Հոն գ Հ ոն գոնէ էլ ա շխ ա ւո էն մ արգկո ւթ եան է եւ այժմ կը քննո լին պո ւ լկա ր ական եւ Հուն զա
Մեր խօսքբ մասնս,ւո րապէս ուղղելով այն ե– բա բօբու֊թեան Հ ամ ար , Հ ոն գոնէ գազափարական րական դաշնադիրներ ր է բայց լաւատեսութեան
րիտասարղութեան որ կր ձգտի անկեղծօրէն ծա - մը գո յոլթէւն ունէ , Հոն մարգէկ էր ական Հաւա պատճառներ չկան ^ որովՀ՚ետեւ Անգլիա եւ. Ա՛ • \ւա֊
ոտ յել ժողովուրդին եւ հայրենիքին , պիտի թե - սարութեան աւելէ մօա են • * . * : //*֊ քետոյ , է՛***՛*
լագրէ ինք իւուսափիլ պոռոտ եւ սնամէչ արտա - խանդ՛ ու եռանդ կայ Հ ոն 1 ի ՚ ս Է ուրախ եւ զուարթէ սար զ ր խանգաւէառո ւահ՜ էլ ուխտէ ր Հա յաս տան
յայտութիւններէ : լՀրճռան բանաձեւեր ր չեն որ մեր ժողովուրդը ԼՀոս մեռած՜ են ՐոԷոՐԸ) "՚ Ի*™է թալ։ եր
-
պիտի փրկեն իրենց ապագան , այլ իրական գործը։ քսելաըի են Հայ երիտասարդները* *. : Նմանապէս ք անցեալ կիրակի , Միւթիւալի
Եթէ բոլորն ալ համակա ին այս մտահոգու - իէի մ ո զովին մէք հ հր Ր շատեր արդէ ն մոռցած
թեամբ, կարելի պիտի ըլլայ բաւական բան փրկել նաւակներուս Համար Հոն ասպարէզ կայ ,—- էդ ին իրենց ուխտը , նորէն այդ խանդավառ եւ տաք
սլիաի երթամ , ՈՐՈԼ^*91* * * *^։
համա (նակուլ յորձանքէն : Իսկ ասոր համար տար մ թնո լո րաը կը ստեզհէ բ Հա յ բեն իքի սէ ր ր եւ վե ա
րական պայման է որ իրարու յիշեցնեն , իբրեւ ա– Պէաք էր որ ՚քէ^ԼՀ ան մ ի^ապՀ ս , ա յ ղ Ո.ՐՈ ՜ րադարձի կարօտ ր * . •
կանչի օղ Ա մ է ն յւաՐւէ ա ռ ա ջ ՝ մ ա յ ր ե ն ի լ ե զ ո ւ ն ։ շումներբ գբի առնէր ^ սաոբագբել աար ^ աաքը - «Երթա՞մ . . . չերթա՞մ ...հոս գէշ չէ . . .
Այլապէս կր դառնան ծիծազելի : ա աքին .... բայց Հայաստան սանկ է ... նանկ է եղեր*,,
Ո՛՛րքան պատկերազարդ պատմաթիւններ երի 11րովՀեաեւ^ այդպէս էր երբ Հայ ղեբիներբ «պռավո՛ * * . կեցցէ՛ . . . : Աքս անգամ որոշեցի ,
տասարդական կոչուած ժոդովնևրու , որոնց ար - երգեցին Շաա1 Բշձձւտի մէ$։ Այդպէս է Հիմա չ երր սլիաի երթամ . . .» :
դիւնքը եղած է վաշի ել ւիրվւար։ Բոլոր ճարտա - արաասաՀմանի Հալ պաադամաւո րնե ր ր կը ւէե բա Մ ին չեւ ե0բբ կբ տեւեն այս որոշումներր : Երբ
սանական մարզանքները ֆրանսերէն յան - զա ոն ան Հայասաանէն խանդաւխսո եւ անոնց խան– մէկ երկու աարիէն է։ ան ղավառու թ էւն ր կբ մարէ^
զած են սնամէչ փոխասացութեան : ւլ ա ։ք ա ո ո ւ իժ ե ան ա քնքան է ր ա էլան շե շա բ կը ւէառէմեր այն ատեն վ կր խորՀԷ եբկէր վ երազ առ՛եալ <
կարելի" էր ուրիշ ելք սպասել այս ամալ ձի մէ^ Հա յբենէքէ եւ ինքնապա շա պան ութեան սԼ բ ր ՝. «Եզբլ ՚յր 1 «զէկ. է դե ո ԱIIյլե*ւս կը
գերէն, որոնք ամէն բանէ առա չ կը մատնեն գի Բայց , ո՛րքան կր աելէ այգ* - * : կնանցն ի րա մ ոռն ան այն տար Էն ե ր ը եր բ այ ստեղ Էր են ց դը
տակցութեան ել աշխատանքի սլակաս : ՛ւ, ի էէ՛բ ամիս , մէկ երկու աարի ու նորէն . <հԷ՚Հ ^ եղ ժոէւք կ՝ երեւէ ր . . . ; ք* ա յց վարժ ութ էւնր կա յ • . .
Որովհետեւ ժամանակին հայերէն չ1.ն սոր - բայր , Հիմա ո՛էէ ւոունբ աեղբ պիաի <&գէ ու երթայ վարժ ուած են ք , եւ եթէ Ասա ուա ծ՝ սատանա յէն
վեր , իրենց կամքէն անկտի, , ծուլանալով կամ Հա յա սա ան . . • Հոս ւսղուո բ կեանքը երբ կա յ • . . : աո աք ար /լէ դրախտը , վստաՀ եմ ան պէտէ մերժէ ^
անճրկելով, չի նշանակեր իժէ այգ պէս ալ պէւոք է Հազիւ դիրքի մր աիրացեր ենք , Հազիւ մա ր դա վա որովՀեաել վաբժուաՆ է դժոխքէն՛.
\ա բո լնակուի : րի էլապբինք • * • օ՛Հ , մեր զաւա կնե՛ րը ... Հայ « Հայը Հա0յ պաՀել; Ուրեմն դէպէ Հայաստան ։
Ե ր իտասաբդութ իւնր իր վերամուտը պէւոք է կական զարոց կր ղրկենք եւք ո՛վ դիաէ ինչու չէ , Մեծ՜ սխալ մըն է ներգաղթը սկսէլ յունաՀայ
սկսի ոչ թէ չռնդալից պարահանդէս մր սարքելով, 10 20 աարի վեր^ նորէն կ՚երթանք Հա յա սա ան , կամ սուրէաՀայ դազութէն : ԸրովՀետեւ ^ եթէ
այլ խմբովին արձանագրուելու/ իրենց իսկ հայե Հոս պիաի չկենանք եա մինչեւ վեբ^ը * . .» ; Հ ոն անօթութեան դէմ կը պա յքարէն ^ մ է շա պատ–
րէնի դասընթացքին , որուն հետեւողներուն թիւր Եւ տասը - քսան տարի վեբՓ 70 ՏՕնոց քանի րաստ են եւ կբ մնան դէ՛զէ Հայրեն էք վերագ առ. -
զանցառելի քանակութիւն մը կը կազմէ : մը հ-երուեիներ միայն էլերթան Հայաստան թող - նա լու։ Մէսէդեռ Հոս , եթէ անօթութեան վտանգը
Այս ճամրուն վրայ թ ուլ ա ռ ս։ չին դրօշը պար Լով իրենց թոռնեբր եւ տղաները ^ թաղուեէու չ էլ սւ ) տարուէ տարէ Հազարաւոր Հա յեր կր մ եռ–
զէ մեր ճՆոր Աերոլնդ»ը, որ այնքան գեղեցկօրէն Համար Հայրենի Հողին մէ^ ... : նէն օտարամ՛ոլութէւն կոչուած Հէւանդութենէն :
հռչակեց իր առոդ^ դաւանանքը, բացման հանդէ Երր Հ ա յ դերիներր աստոլահ՜նեբու պէս կը Հէւանդութէւն մր որ կը լուծէ ազգ մը " ՚ ֊ բ է շ աոգէ
սին առթիւ : պարէին ու կԳրդէին Գո\1\ձ Բտւ1տ1Տ^ բեմին վրայ , մը մէչ :
Առաչին եւ վերչին վերամուտը չէ այս։ ամէնէն ուձացահ , ամէնէն զազՈլ Հայ երիաա - ^, ՄՈՒՇԵՂ,
Fonds A.R.A.M
5.Շ.Տ. 873.286
Օ ո ^ ս ւ ^ օ բ հ & ս ™ - տա. ա տ տ ձ ա ւ ՚ յ ՊՈԼԻՍ է ՍեԼԱՆԻԿ, ՏԱՆՑԻԿ
17, 8 ս * ՚ծտա^աէ - ք ձ ա Տ ( 1 3 6 ) Ս՚ԻՀԱԶԳԱՕԻ՚Ն
761. : (108. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Րաո» 1678-83
(*ԱժՆԵԳ1՝^ւ.– Տար. ^50, 6ա.քս. 400, Յամ՛ս. 200 ֆրանք։
Օասաօհտ 23 Տ6թէ6տհք6 1945 Կիրակի 23 Ս ե պ տ ե մ բ ե ր ւ7^ՏւՈ^Շ - ՏօՄ Լոնաոնէն կ՚իժանայ իժէ իսորհըր–
ժ՚ը ներկա
Դայրն պատա իրակութիւն բ առաչարկ
պահանջելով
ԺԷ– Տ Ա Ր Ի - 176 ձոոշօ Ւ»° 4513–Ղ.ււր շրջան թ ի ւ 142 Խ մ բ ա գ ի ր ՝ Շ. Մ Ի Ս Ա Ք Ե Ա Ն ԳԻՆ՝ 3 Ֆր– յացուցած է Հինգերու Ժ ո դովին , եւ Տանցիկը :
միջազգայնացնել Պոլիսը, Սելանիկը
Այս պարագան ալ կ՚ապացուցանէ թէ /(/ . Միու -
Մ ի–
ՄԵՐ ԽՕՍՔՐ 1ս– Հ Ա Յ Ա Ս Տ Ա Ն Ի Գ Ր Ա կ Ա ՚ ս հ Ի Թ Ի Ի ՚ ն թիւնը հաստատապէս վճռած է տեդաւորուիլ
չերկրականի մէչ–.
ԿՏԱԿ Յառաջ 11ւրիչ թերթի մէչ հանդիպած չըլ
Վ Ե Ր Ա ՄՈԻ Տ օ լալով այս լուրին, առ այժմ վեբապահութեամբ
իմ մանկիկներ, իմ ծաղիկներ Լսէք կտակը կ արձանագրենք , թէեւ շատ ալ անհաւանական չէ :
Պոլսոյ մէչ, ամէնէն սով,, րսւէլսւն դրուլէ, ա, ձեր հօր , - 6 ւ սհրնդից սերունդ անմեռ.— Աւան ՛Նշանակալից պարագայ մը, այս առթիւ։ Ա ա–
գոց Էր սորված– այս բառը , որ րերնէ բերան կը դեցէք նորից նոր : ոէչալ Ա ըր Հ. Ուիլոըն , Մ • Նահանգներու անգլ.
ւՐ1 ԷՐ I դպրոցներ ու վերա բացման աո թ ի լ կ՝Տճ1(&է) . զինուորական պա տ ո լի բա կո ւթ ե ան նախագահը ,
Դ ո ւ ք ձեր մօրը ջերմ ս ի ր ե ց է ք , - Պահէք ինչ. վախ յայտնեց որ Մ • Նահանգները կրճատելով ի–
Ինչպէս ֆրանսերէնը, Հայերէնն ալ զրնայ պէււ ծ ա ղ կ ե փ ո ւ ն ջ , — ՛Նա ձեզ հ ա մ ա ր գ ի շ ե ր ց ե ր ե կ , րենց գօրքը Ծայր. Արեւելքի մէչ, լայն ասպարէզ
նշանակել նաեւ վերաբացում քսորհրգարանի , — կեանք է մաշել անտրտունջ : պիտի ձգեն (հոլս իր, յ : Մ առէ շալը նոյն մտահոդու–
գաաարաննեբու եւն . : Անհոգութեան օրերն անգին, - Խինդ, խրախ– թիւնր յայտնեց նաեւ Եւրոպայի մասին։ ՀձԲայց
նանք , պար , հանդէս , — Ջահելութհան ծաղկոտ համար է
Հայերէն հոմանիշը չէ որ սահմանափակ իա այգին,—. (1'ղջր, ռ ՚ զ ջ ը տուհլ ձեգ : ամէնէն աւելի Պալքաններոլ ապագային թ ո յ լ տան
մաստ ունի, այլ մարդիկ այնպէս են հասկցեր : Զեր հոգսի տակ է ծերացել , — Ձեզմով ապրել որ մտահոգ եմ : Եթէ Մ՛ Նահանգները Եւրոպայի
օրն ի բ ո լ ն , - Հ ա մ բ ե ր ո ւ թ ե ա մ բ տարել է ձեր , — տիրական։
Եւ, 1921 22// արաազաղթէն ի վեր, Հ<վեբամոլ– Ամէն խազն ու չարութիւն: որ տկարանա յ իրենց ազդեցութիւնր աէու֊թեան
ր /չր պա՛՛
ար» նոյն վարժութեամբ կը գործածուի նաեւ ա– մէչ, կուսաստանը պիտի դառնայ տէր
րեւելեան դադո, թներուն մէչ, ուր դպրոցական Ջեմ Հաււ1լնսւր էն չու. Ո՚ուսէան ասլաՀ
կեանքը իսկապէս շարունակութիւնն է երէկ,,, ան։ միիցներ եւ ռաղմ աղէտա1էան էյա ր ի ս էյն
Միայն Լիբանանի եւ Սուրի,,յ մէչ հադարաւոր Դ ո ւ ք ձ ե ր ծ ն ո ղ . մ ա յ ր ա ր հ ւ ի , — Փ ա ռ ք ը տա Հ ան^է 1 եթէ Հոգա յէն ընգաբձակման գէաումներ
աշակերտներ աղդ. դպրոց կը յաճախեն կանոնա րէք ծ է գ ի ց - ծէգ,— Ի ա յ ց ձ ե ր մ օ ր ի ց էլ ա ւ ե լ ի , — չունէ ; Ա՛ • ՚էյաՀանգներ ր կ^ա մ ալ֊ ո բա պէս տ էլս է լաւ -
ւորապէս։ Ագդ. դպրոցներ ունին յ, նաեւ Եգիպտո– Հ ա յ ր ե ն ի ք ը ս ի ր ե ց է ք : ռնելով Էրենս ուժ ա ^ չեն կր՚եա ր 1$ • Մ էութեան
"I՛ Կիպրոս, Երուոադէմ , Իրար, իրան։ ք)լ– ՛Սա է ա ղ բ ի ւ ր ն անմահական,— Ս՛այրը բ ո լ ո ր յարգանքը ւէա յեչեչ : Ա թաչէն ւգէաէ 0 ա ն սւ յ աէրա՛–
մ ա յ ր ե ր ի > — ՛Նա է տ ա լ ի ս մ օ ր ն ո ւ մանկան,— Եւ
նինր (Հունաստանի մէվ ալ։ կ՛՛ուզենք հաւատալ կեանք , եւ սիրտ սիրալի : սլեաեէ ամէն ուր որ կրնայի :
թէ Պուլկարիս յ ել Գումանի ո յ հայկական դպրոց Առանց ազատ հայրենիքի՝— կեանքն է խալար $՝երթերր կը գրեն թէ անգլէացէ մաոէշալէն
մի զնդան , — Անհայրենիք ցեղեր ա ն ր ի ւ , — Անհետ
ներն ալ կը շարունակեն ծ աղկի լ, հակառակ արմա կը գան ո ւ կ ՚ ե ր թ ա ն : այս յայաարարոլթէւձւներր բաւական յոլգում
տական վերիվայրում՛ներու , որոնք տակաւին լու սլա ա ճ ա ռեց էն Հէն գե բու (ք՜ողոէԼէն մէ^ եւ աեգէ
սաբանութեան կր կարօտին : կուաան գանագան մեկնութեանս % Ս էւ ս կոգմէ
Կարելի0 է վերամուտի մասին /սօս ի լ֊, ակս ա կ^11սոլ–է թէ յ ա յա ա բ ա բ ո ւթ է ւնն ե ր ր խեգաթ էւր -
տեղ։ կլ Ամերիկայի մէչ : Շ ա տ ս ի ր ե ց է ք , ի մ մ ա ն կ ի կ ն ե ր , — Դ ո ւ ք ձեր ուահ՜ են ;
Մենք ալ ոլնինք մեր ծաղկոցները, Փարիզի մ՛օրը պաշտելի,— Ր ա յ ց ս ի ր ե ց է ք երկիրը մ ե ր ՝ — ^ <<; ՏէյԺ ՀքէյԼ երէկուան խմբագրականէն
թէ գաւառի մէ9; Բայց, միամտութիւն պիտի ըլ Ամ՛էն բանից ա ւ ե լ ի : ՍԱՐՄԷ՚ե մ է 2^ քեն ե լուէ Ա ո ս կոլայէ ղէւոումնեբ ը ափրէկեան
լար ըսել թէ ոլնինք դպրոցական - կրթական $ բ էէգս լս ո յ մաս Էն ^ էլ են թագրէ թէ /(7 . Մ էութէւՆը
կեանք։ Հայերէնի դաս՝ շաըաթր մէկ անդամ ԵՐԹԱ՛Լ.. ԶԵՐԹԱ՞Լ թերեւս սակարկութէւն մը կր փորձէի զէ հումներ
օ
(երբեմն աւելի՝ կարգ մը վայրերու մ է չ ) ։ Հետե՛, ա
ւողները ո չ իսկ հարիլրին տասը : է– ա ա ն ւս լք11 Համար այէուբ ^ օբէնակ՝ §աբաանէլէ
Այնպէս ՈՐ, երբ վերամուտ կ՚ըսենք, նկատի մէ^ : Ե*֊ գէաել կուաայ .
աւան -
ոլնինք ոչ թէ զպբոցներոլ վերա բացման հանրային Օրուան կարգախօսն է. «Գէպի Հայաս - •— « ք*բէաանական եւ կայսերական բանակնե–
զական չրիւն ր , այլ ընղհանրապէս ար - տան»; Հարուստ կամ աղքատ, սեւ շուկացի կամ րբ կռուեցան եւ թչնամէն էէոբաակեռէն ափրէկ ա
զործուեէութեան վերսկսումը, ամառնային պարզ բանուոր, Հայկի ու Բէլի պատմութիւնբ եան Հ ոգէն ՛էրա յ ճէշգ էն չսլէս ռուսական բանա էի
ձակոլրգէն վերչ֊, ,/իացոզն ու գիտցողը, միակ փափաք վո ^ ռլհձ, կվս ,ա»ա*է* • ՚ ՚՚ - « « Հլ 1հ 4
երկար տեւես լռութիւնս • ձմ՚ոան I, կիր։ Գէպի Հայրենի աչիւարհ , դէպի «Մըր »«* - Էր պատերազմին մէչ որքան Աթալինկրատը։ Ր նչ
ժխորներէն վերք։ Փարիզը պարոլուաօ էր րեր , մրր ձորեր, մըր զուլալ չբեր »: պիտի ըսէին «Իզվեստիա» եւ «Փրավտա», եթէ
ինչպէս բոլոր մեձ֊ քաղաքները եւ հիմա որ վԼ– Ի՜նչ է, եղբայր, այս կեանքը. . • Այս ալ Անգ^տցինեբը բաժին մը պահանջին լեհական
րաղարձբ սկսած է , Հայկական Փարիզին վերս, - կեառնք է ։ Հայերէն բարձր խօսելու կր վախնաս , Ուկրայինայի կառավարութեան մէի :
մուան ալ կր սկսի չուտով։ ցած ձայնով խօսելէ կը վախնաս , ունեցած հայ ԱՎեԱ օ ^աԱակԱկսղ մլւ
Անշուշտ, առա չին աո թիւ, ե ր ի տ ա ս ա ր դ ա կ ա ն կկաակկաանն քքիիթժէէդգ կԿրր զվաախլնսսաասս....։•• : Եսրրթքա–՜նք, , ե•ր - . ,. լ
ճակատին վրայ : թա՛նք այս երկրէն 7 Եղբայր , է՞նչ է , ^յվ է վեր֊ Հիևգե1ՈՆ Ժ Ո տ վ ի և 1141^61
Հանզէսներ, ժոզովներ։ Երեկոյթներ եււուէւցերաե՞ իձ, այսաեգէ ամէնէն բարեկեցիկ ընաանիքին
կոյթներ։ ինչպէս ամէն տարի։ կենոագը թերեւս չՀաւասարէ աասը սւաբէ 1Լք*Ր^
Եւ չոզմչրոզ՛- հա– Հա յա սա ան սւսլբոգ որ եւ է բնա ան իքի մը կեն ց ա՛ I) էկ թնճուկը Հազիւ քակուած ( ուրիշներ կբ
ռաչազրութիւններ : Նաեւ ամչկոտ ազդ մը յսււո– ղէն ՚. Ւ*Բնչ , է^նչն է որ կը կապէ մեզ այսաեգ։Հոս դիզուին Հինգերու ժոզովի սեղանին վրայ : Վեր
յերէնի զասրնթացք, որ մանչ հարսի մը տպ, էլօաարանանք օրէ օր * * • մեր զաւակներուն քին լուրերու Համաձայնէ ժոզո-վը բաւական կը
րութիւնր կր զործէ, րնզհանուր աղմուկին մէք։ մենք մեզ չենք ճան շն ար : Մեղք էե ն , էնշու ա - յառաք գիմ է պա լքանէ, ան դաշնադիրներու մ՛ասնա
կր կարծենք իժէ մ1.ր երիտաոարզներր բաւա նոնք մոռնան էրենռ լեզուն ^ էրենց Հայրենէքլւ : գիտական քննութեան մէք , բայց բուն քազաքա «
կան հասունցած են ազաաագրութենէն ի վեր , իս ինչո^ւ դառնան եւրոպաց է . . . ձուլուէ՛ լ , Վերնա՛ լ կան խսղիրր միշտ անակնկաԼեեր կր պաաճառէ յ
կապէս գործօն եւ արդիւնաւոր աշխատանքի ... մը անՀեաանալ^ ԷՀ"Հ ամօթ , է՛ն չ ակարութէւե՝. Ար « քհ ո ւման ական դաշնադրին քննութիւնը վե րքա ցահ՜
նուիրուելու համար , այս ձմեռ : թ անք Հոն գ Հ ոն գոնէ էլ ա շխ ա ւո էն մ արգկո ւթ եան է եւ այժմ կը քննո լին պո ւ լկա ր ական եւ Հուն զա
Մեր խօսքբ մասնս,ւո րապէս ուղղելով այն ե– բա բօբու֊թեան Հ ամ ար , Հ ոն գոնէ գազափարական րական դաշնադիրներ ր է բայց լաւատեսութեան
րիտասարղութեան որ կր ձգտի անկեղծօրէն ծա - մը գո յոլթէւն ունէ , Հոն մարգէկ էր ական Հաւա պատճառներ չկան ^ որովՀ՚ետեւ Անգլիա եւ. Ա՛ • \ւա֊
ոտ յել ժողովուրդին եւ հայրենիքին , պիտի թե - սարութեան աւելէ մօա են • * . * : //*֊ քետոյ , է՛***՛*
լագրէ ինք իւուսափիլ պոռոտ եւ սնամէչ արտա - խանդ՛ ու եռանդ կայ Հ ոն 1 ի ՚ ս Է ուրախ եւ զուարթէ սար զ ր խանգաւէառո ւահ՜ էլ ուխտէ ր Հա յաս տան
յայտութիւններէ : լՀրճռան բանաձեւեր ր չեն որ մեր ժողովուրդը ԼՀոս մեռած՜ են ՐոԷոՐԸ) "՚ Ի*™է թալ։ եր
-
պիտի փրկեն իրենց ապագան , այլ իրական գործը։ քսելաըի են Հայ երիտասարդները* *. : Նմանապէս ք անցեալ կիրակի , Միւթիւալի
Եթէ բոլորն ալ համակա ին այս մտահոգու - իէի մ ո զովին մէք հ հր Ր շատեր արդէ ն մոռցած
թեամբ, կարելի պիտի ըլլայ բաւական բան փրկել նաւակներուս Համար Հոն ասպարէզ կայ ,—- էդ ին իրենց ուխտը , նորէն այդ խանդավառ եւ տաք
սլիաի երթամ , ՈՐՈԼ^*91* * * *^։
համա (նակուլ յորձանքէն : Իսկ ասոր համար տար մ թնո լո րաը կը ստեզհէ բ Հա յ բեն իքի սէ ր ր եւ վե ա
րական պայման է որ իրարու յիշեցնեն , իբրեւ ա– Պէաք էր որ ՚քէ^ԼՀ ան մ ի^ապՀ ս , ա յ ղ Ո.ՐՈ ՜ րադարձի կարօտ ր * . •
կանչի օղ Ա մ է ն յւաՐւէ ա ռ ա ջ ՝ մ ա յ ր ե ն ի լ ե զ ո ւ ն ։ շումներբ գբի առնէր ^ սաոբագբել աար ^ աաքը - «Երթա՞մ . . . չերթա՞մ ...հոս գէշ չէ . . .
Այլապէս կր դառնան ծիծազելի : ա աքին .... բայց Հայաստան սանկ է ... նանկ է եղեր*,,
Ո՛՛րքան պատկերազարդ պատմաթիւններ երի 11րովՀեաեւ^ այդպէս էր երբ Հայ ղեբիներբ «պռավո՛ * * . կեցցէ՛ . . . : Աքս անգամ որոշեցի ,
տասարդական կոչուած ժոդովնևրու , որոնց ար - երգեցին Շաա1 Բշձձւտի մէ$։ Այդպէս է Հիմա չ երր սլիաի երթամ . . .» :
դիւնքը եղած է վաշի ել ւիրվւար։ Բոլոր ճարտա - արաասաՀմանի Հալ պաադամաւո րնե ր ր կը ւէե բա Մ ին չեւ ե0բբ կբ տեւեն այս որոշումներր : Երբ
սանական մարզանքները ֆրանսերէն յան - զա ոն ան Հայասաանէն խանդաւխսո եւ անոնց խան– մէկ երկու աարիէն է։ ան ղավառու թ էւն ր կբ մարէ^
զած են սնամէչ փոխասացութեան : ւլ ա ։ք ա ո ո ւ իժ ե ան ա քնքան է ր ա էլան շե շա բ կը ւէառէմեր այն ատեն վ կր խորՀԷ եբկէր վ երազ առ՛եալ <
կարելի" էր ուրիշ ելք սպասել այս ամալ ձի մէ^ Հա յբենէքէ եւ ինքնապա շա պան ութեան սԼ բ ր ՝. «Եզբլ ՚յր 1 «զէկ. է դե ո ԱIIյլե*ւս կը
գերէն, որոնք ամէն բանէ առա չ կը մատնեն գի Բայց , ո՛րքան կր աելէ այգ* - * : կնանցն ի րա մ ոռն ան այն տար Էն ե ր ը եր բ այ ստեղ Էր են ց դը
տակցութեան ել աշխատանքի սլակաս : ՛ւ, ի էէ՛բ ամիս , մէկ երկու աարի ու նորէն . <հԷ՚Հ ^ եղ ժոէւք կ՝ երեւէ ր . . . ; ք* ա յց վարժ ութ էւնր կա յ • . .
Որովհետեւ ժամանակին հայերէն չ1.ն սոր - բայր , Հիմա ո՛էէ ւոունբ աեղբ պիաի <&գէ ու երթայ վարժ ուած են ք , եւ եթէ Ասա ուա ծ՝ սատանա յէն
վեր , իրենց կամքէն անկտի, , ծուլանալով կամ Հա յա սա ան . . • Հոս ւսղուո բ կեանքը երբ կա յ • . . : աո աք ար /լէ դրախտը , վստաՀ եմ ան պէտէ մերժէ ^
անճրկելով, չի նշանակեր իժէ այգ պէս ալ պէւոք է Հազիւ դիրքի մր աիրացեր ենք , Հազիւ մա ր դա վա որովՀեաել վաբժուաՆ է դժոխքէն՛.
\ա բո լնակուի : րի էլապբինք • * • օ՛Հ , մեր զաւա կնե՛ րը ... Հայ « Հայը Հա0յ պաՀել; Ուրեմն դէպէ Հայաստան ։
Ե ր իտասաբդութ իւնր իր վերամուտը պէւոք է կական զարոց կր ղրկենք եւք ո՛վ դիաէ ինչու չէ , Մեծ՜ սխալ մըն է ներգաղթը սկսէլ յունաՀայ
սկսի ոչ թէ չռնդալից պարահանդէս մր սարքելով, 10 20 աարի վեր^ նորէն կ՚երթանք Հա յա սա ան , կամ սուրէաՀայ դազութէն : ԸրովՀետեւ ^ եթէ
այլ խմբովին արձանագրուելու/ իրենց իսկ հայե Հոս պիաի չկենանք եա մինչեւ վեբ^ը * . .» ; Հ ոն անօթութեան դէմ կը պա յքարէն ^ մ է շա պատ–
րէնի դասընթացքին , որուն հետեւողներուն թիւր Եւ տասը - քսան տարի վեբՓ 70 ՏՕնոց քանի րաստ են եւ կբ մնան դէ՛զէ Հայրեն էք վերագ առ. -
զանցառելի քանակութիւն մը կը կազմէ : մը հ-երուեիներ միայն էլերթան Հայաստան թող - նա լու։ Մէսէդեռ Հոս , եթէ անօթութեան վտանգը
Այս ճամրուն վրայ թ ուլ ա ռ ս։ չին դրօշը պար Լով իրենց թոռնեբր եւ տղաները ^ թաղուեէու չ էլ սւ ) տարուէ տարէ Հազարաւոր Հա յեր կր մ եռ–
զէ մեր ճՆոր Աերոլնդ»ը, որ այնքան գեղեցկօրէն Համար Հայրենի Հողին մէ^ ... : նէն օտարամ՛ոլութէւն կոչուած Հէւանդութենէն :
հռչակեց իր առոդ^ դաւանանքը, բացման հանդէ Երր Հ ա յ դերիներր աստոլահ՜նեբու պէս կը Հէւանդութէւն մր որ կը լուծէ ազգ մը " ՚ ֊ բ է շ աոգէ
սին առթիւ : պարէին ու կԳրդէին Գո\1\ձ Բտւ1տ1Տ^ բեմին վրայ , մը մէչ :
Առաչին եւ վերչին վերամուտը չէ այս։ ամէնէն ուձացահ , ամէնէն զազՈլ Հայ երիաա - ^, ՄՈՒՇԵՂ,
Fonds A.R.A.M
