Page 134 - ARM_19-1945_03

2

Մ Ո Ւ Թ խ Ս / Լ Է Ր ( ՜ ս ա մ ա Կ Խմբագրութեան) չունէ ինք կասկածելու ոբ այգ Հեռագիր բ ստացած ԹՐաՀԱՑ ԴԱՏԻՆ
չէք* Ջենք կարծեր որ մենք թերացում մը ունե­

ցած ԷՀԱանք այս խնդրոյն մէք, որովՀետեւ , 1. Ար– ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ՀԱՄԱՐ

ՄԱՐՍԷՅԼ, 4 Աեպա «Յառաիի (թիւ. 59) տաւազգ Արբազանէն ՀրաՀանգ ստանալէ անմիքա–

մէչ կը Հարցնէի թէ՝ ինչո՞ւ չգացին Էչմիածնի պէս ետք , ձեզ տ ե գե կո ւթ ի ւն տուինք : 2, Ցեբ

կաթ * Համ ագում արին Հարաւ. * Ֆրանսա յի երկու պատգամ ա ւո րն ե բ ո ւն ան՛ո ւննե ը ը իմ անալնուս ԼԻՈՆԷ՚ե սաացասք պաշտօնական զեկոյց մը.
(3 Սեպա.) որ հաղորդելով Կեդր • Ֆրանսայի Շրջ .
պատուիրակները*. Փարիգի Կրօնական Ընկեբակ - պէս , պէտք եղած պաշտօնական գիմումնեըը կա– ՅանոնաիոՆմրին կազմութիւնը Օզաաաս 18ին, կը
յայտարարէ —
ս ո ւթե ան կոզմէ 1945 հուլիս 6 եւ 1311 թուաՀա - 3. ՚Այբբետցիանւքաղգ անոնցԱրբաՀզ^աՈնՀէն&ներբՀասմտաագնուամարւիո լ Համ ս
յետա -
մար նամ ակ մը մանր ամա սնօբէն կրլ պարզէ ի րա–

կանութիւնլՀւ ձգման եւնոբ թուականին որոշումը իմանալէ ան– Նկտտելով որ, գարերէ ի վեր Հետապնդուած

Վարժական մոգուիի նախագաՀ Պ * *համէր միքապէս ետք, ձեզ տեղեկացուցինք »։ այս գործը չափազանց նուրբ է եւ անոր իրակա­

Պագտատլեան յոյգ նամակով խո րապէս կր սալի որ Ուրեմն , 1 . Պ * Մ ալում եան յանձնառու եղած նացման Համար պէտք է լուրք աշխատանք եւ ա -

մեր պատգամաւորները չեն կրցած մեկնիլ, Հակա­ էր Հեռագրելու Ա աըսէյլի Ազգ * կեգր * վար չու - մ էն զո Հ ո զո ւթ ի ւն բաբո յա պէս թէ նիւթապէս , ժո­

ռակ անոր որ բոլոր պատգամաւորներու վի զա ն եր ը թեան , ոբպէսզի Ա արսէ յլի պատուիրակները Տ ու­ ղովը ընտրած է 25 Հոգիէ բաղկացած յանձնա­

ստացած էին : Ու 1լ աւելցնէ թէ՝ վարչութեան նիս 4ին Փարիզ գտնուին , ու չէ կատարած իր խումբ մբ , որուն պարտականութիւն տրուած է

Հրամարեալ նախկին ատենադպիր եւ Ազգ* ..ճակա­ խոստումը։ 2. Փարիզի Ազգ* ճակատի կեդբ» վար­ յարաբերութեան մէք մտնել Փարիզի կեգր» յանձ­

տի կեգր • ւէաբչութեան գանձապաՀ Մ– Մալում - չութիւն ր Տունիս 6 թուակիր նամ ակով մը կը տե– նա խում րին Հետ եւ յանուն կեգր . Ֆրանս այ ի 20

եան , Հակառակ էը յանձնառութեան թէ՝ Հես կբ ղեկադրէբ թէ Փարիզի պատուիրակները մեկնե - Հազար Հայութեան զօրավիգ բլլալ ԹրքաՀայ Ղ՛ա­

Հեռագրեմ Մարսէյլ» եւայլն , իր խոստումբ չէ ցան Տունիս $ին , սոյն գեկոյցը ճշմարտութեան տի պաշտպանութեան կեգր * մարմնին ։

յա բզած , եւ թե լա գր ահ՝ է Հ * Ա * ճ * ի Ք՛" րտուղաբ չի Համապատասխաներ , որովՀետեւ Փարիզի Ընտրուած վարչութիւնը կը բաղկանա յ Հե -

Մ • Ասատուբեանէն նամակ մբ գրել ԼՏունէս 6 պատուիրակներ ր Տ ունիս \ Յին մ իա յն կրցած են տեւեալ անդամներէ »-— Ատենապետ՝ Տոքթ * Ա է -

թուակիր՝) յյ՚աբսէյլի Ազգ * Աոաքնոբղարանէն եւ մեկնիլ։ 3. Եթէ ճիշգ է ոբ Փարիզի պատուիրակ­ վւէթճեան, փոխ ատենապետ՝ Պ* Կ* Խբայեան, ա–

ըսել թէ «կը յուսայինք որ Մարսէյլի պատգամա­ ները Տունիս \3ին միայն կրցած են մեկնիլ, է^նչ տենագպիր՝ Պ * Մարկոս ՀյաՀպազեան , փոխ ատէ"

ւորները մինչեւ Տունիս 4է Բշ* օը Փարիզ Հասած պատճառ կար արգելք Հանդիսանալու Մարսէյլի նադպիր՝ Պ* Տակոբ &աՀպազեան, անձաաա .Հ՝
Եգիչէ Փափագեան^
պիաի րէէային , Փարիզի պատգամաւորներուն Հետ պատուիրակներու մեկնումին, Ա՚արսէյլի "վէս խո րՀ րգականնե ր՝՜

մեկնելու Համար* դժբախտաբար մինչեւ այսօր կարեւոր գաղութ մը եւ ամբողք Հարաւ» Ֆրանսա­ Աչքրբացեան Ս–, Տայրեան Կ–, Պօգոյեան կ . , $<է"

ո եւ է մէկը ներկա յառած չէՀԼԷաԼով* այլեւս Հնա­ յի թեմը ղրկելով իր արդար իրաւունքէն ։ յիրմէնճեան 8–, ՖէլլաՀեան Գ., Գեղունի Մ , Օ–

րաւոր չի թոլէր անոնց անցագրի ստացումը» ։ (\լ 4. Կը գնաՀատենք Ա արսէ յլի Ազգ * Կեգր» պո զեան Ա » , Ա ուր ատեան Ա » , Աճէմեան Գ * , Հա–

կը յանձնարարեն որ , եթէ՝ Առաջնորդարանը կը վա ր չո ւթ ի ւն բ որ քաքութիւնբ ո ւն ե ց ած է աղդ ու ցագործեան Տ*^ Միքայէլեան Մ •, Պօյաճեան Զ**,

ցանկայ չզրկուիլ իր քուէի իրաւունքէն , կրնայ , կերպով բոզոքելու խորՀրդային Հիւպատոսին Մ ո ւ ր ատ եան Արտ * , թ ա գ է ո ս ե ան Հ * , Թավշան -

Ազգ * ճակատի կեգր * վարչութեան կողմէ Երեւան Փարիզ եւ Մ ա յ ր - Աթոռ , կատարուած անարգա - եան Վ * , Թովմա ս ե ան Գ . , ^բլբքեան Ն * , ւ^Ր^ԿՐ"

գրկուած երեք պատգամաւորներէն ԼԱաըմարեան, բութեան գէմ ; 5. V/ կա ւո ել ո վ որ Ազգ » ճակատի տբրեան Կ», Փափազեան Գ» , ճանիկեան 10 » ։ Երեք

>Ա ալում եան եւ Զ որմէ սեան) , եբկոլքբ նշանակել Մարսէձլի Երք* վարչութիւնը որո շած է կրօնական յարանուանութեանց պետերր պատուոյ նախա -

էբըեւ պատգամաւս բ ; «Զեր ընտրած անձերոլ ա* գո բծեր ու մ իքամ ո ւխ չրլլալ, ինչո^ւ ա յս ոտնձգու­ ռ ու ՝» նեք, Ր ն տ ր ո ւած են ։ Ընտրուած են նաեւ ֆօնտ ի

նոլննեբը Հեռագրով Հաղոբգեցէք ուղղակի Ա * թիւնը կը կատարուի ուրիշ շրքանի մբ, այն ալ ել փրոփականտի յանձնախումբեր ;

էջմիածին : Պարտականութիւն կր նկատենք այս - կեդբ * վարչութեան կողմ է ։ ե * Պ * Մ ալում եան ի ԿՐԸՆՈՊԼԸ, 4 Սեպա. (՚Ցաււաջ) . - Աեպա.

քանը ձեզի Հաղորդել» եւա յլն ։... Հերքումը (Ապադայ^ մէք) անբաւաբար է ինքնա­ Յին տեղի ունեցաւ բնդՀ * ժողովը։ Ներկայ էր գա­

արդարացման Համար։ Հարաւային ՖրանսաՀա - ղութին մ եծամ ասնութիւնը : Օրուան նախագաՀ ր ,

Պ * Պագտատլեան իր Տ ուլիս 6 թուակիր պաշ– յութիւնբ բացատրութիւն կը պաՀ ան քէ իրմ է ու Պ* Աթամպուլեան բացատրեց ժողովին նպատակը։

ա օն ա գր ո վ նոյնպէս կբ յա յտնէ թէ քանի մը օր է ր ա լա ս ո ւթ ի ւն կո լ ւո ա յ Փարիզի կրօն ա կան ըն - Տեաոյ կարդացուեցաւ յոլշագիրբ , Հայերէն եւ

*Ս*1՚2. ՚^^՚Ր Վարչութեան կոզմէ իրեն ԼԱ՛ ալում եու­ կերակցութեան եւ Հա ր սւ լա յին Ֆրանսա յի Ագգ * ֆրանսերէն : Ազգ * Մ իութեան կեգր • վա ր շո ւթե ան

նի) եղած Հարցումի մր պատասխանելով , ըսաւ կեգր * Ե շխանհւթ եան՝ աէր կան գնի լ մեր արդար կողմ է Պ * Ազատ խօսք առնելով , պա բզեց 30 տար­
թէ պէտք պա Հանեին : — Իրագեկ
եգածր կատարուած է : «Պատճառ մլլ ուան ճիգերը զանազան Հոսանքներու կողմ է եւ

շեշտեց թէ մեր զոՀ սղութեանց գինր պաՀ ան քե լու

ատենն է , աւելի քան երբեք ։

Արւ թ ե ոչ 1 9 4 0 - 42ի գօոսդասեդ Այս առթիւ եզան Հարցումներ։ Ընկեր Ա •

պիտի կաԱչոնիԱ ձմեոհԱ առաջ Ա իսլեան , բաղձանք յա յանեց որ Ամ ե ր իկայի ան­

Զ°Ր * ա լ \ Կ°էի եւ Աշխատանքի Գաշնակցու - քատ յանձնա խում բեր ր միանան ել ամբողք^ աշ -

թեան մ իք եւ ծագած 1էէճը ր ՛ս ց պա յքաբի մը ձեւն խարՀի մէք կեգր» մարմին մբ կազմուի, ապաՀո–

առաւ Հինգշաբթի օր , երբ ԱրՀ եստակցական Ախ Պատերազմ ական նախարարը առքի օր ընդու­ վելոլ Հ ամ ար մ եր Գատին յաքոզութիւնբ ; Ներկա–

ո».թեան Ազգ» եյորՀուրգը երեք օր նիստ գումարե­ նելով մ ամ ուլի ներկա յացոլցիչԳւեբը , յա յտաբա - ներու Հ ամ ե րա շխութ իւն ր կատարեալ էր ^ բաղ -

լէ վե բք , որոշեց առաքաբկել քո ւէ ա ր կո ւն ե ր ո ւն ոբ րեց թէ 1936 37 38^ ւլօրազասեբ բ պիտի արձակ­ ձանքնեըը եւ պաՀ ան քները նոյնը ;

«ոչ» պատաս խան են Հ ան ր ա քո ւէ ի եբկբոբգ Հար - ուին Ա եսլտեմ բեր ի ընթացքին , իսկ 39ի ղօրագասը Անմիքապէս կազմուեցաւ \3 Հոգիէ բաղկաց­

ցումին։ Ուրիշ խօսքով, մերժեն լիազօրութիւն Հոկտեմբերին; Այնպէս որ, յառաք ի կա յ նոյեմբե­ եալ մարմին մը։ Ա րտանց յ ա քո զո ւ թ ի ւն կը մաղ -

տալ կառավարութեան , ա յն եօթն ամ սուան շր քա­ րին ամ բոզք ֆրանսական զօրքը քաղաքային կեան­ թենք : - Տ • Ա.

նին Համար որ պիտի տեւէ ընգՀ * րնտրութիւննե– քին վերադարձած պիտի ը լ լ ա յ , ԲառԻ գագթային ՍԷՆԹ ԷԹԻԷՆ ( Յառաջ) — Ազգ . Միութեան

րէն մինչեւ նոր սաՀմանագրութեան լրացումը է զինուոբնեբէն որոնք առ այժմ չեն կրնար տուն վե­ մ ասնաճիլղի վա ր չո ւթ ե ան նախաձեռնութեամբ

Ա յս առթիւ քուէարկուած բանաձեւբ կ՝ Ասէ թէ րադառնալ , իբրեւ Հետեւանք փոխագրո ւթե ասս Աեպտեմբեր 4ին քաղաքական ել Հանրային կազ -

«կասավա բո ւթ՜ե ան պետը Հանրապետական սկըղ ՜ դժուարութեան ; Այս զան գո ւած ա յին արձակում - մ ակե ր պո ւթ իւննե բէն , ինչպէս նաեւ ժողովուրդէ

բունքներու Հակառակ մտավիճակ մը ցոյց տուաւ, նեբսւն տեղը լեցնելու Համար, դրօշի տակ պիտի բո լո բ խաւերէն 21 ներկա յա ցուցիչներ խոբՀրգակ–

Աշխատանքի Ղ՝աշնակցութեան ուղղուած նամա­ կան չուին \ 940 42^ ղօրադասեր բ ։ ( Երէկ Հաղոր­ ցութեան Հրաւիրուած էին Հայոց Մատուռին մէքէ

կին բովանգակութեամբ ։ Վճռական գիրք մբ րրռ– դած էինք թէ որոնք պակաս պիտ ի ծ առայեն կամ Լիոնի Երք * վարչութենէն եկած յուշագիրը կար–

նելով 1Նէֆէոանաօմ^ խնգիրներուն մէք^ եւ մա­ պիտի յետաձդուին) : կան չուելիք երեք ղասերով գացուելէ վերք, ընւորուեցաւ գործադիր մարմին

նաւանդ իբրեւ ան կա ր գո ւթ ե ան եւ ա ր կած ա խնգ - պիաի ունենան 300.000 զինուոր ; 1944^ եւ յա քորդ մբ Հետեւեալ անդամներով » ՆախագաՀ՝ Պատ •

բութեան կուսակցից ամ բա ս տ ան ե լո վ անոնք ղօրագասե ր բ պիտի չկան չուին \ 946 ասԼրի էէն ա - Գարեգին Ա իսլեան, քարտուղար՝ Գ» Պէրպէրեան ,

հր կատարեալ գերիշխանութիւն կբ պաՀ անքեն ււ աք ։ Ա յսպէս կազմ ուած բան ա կբ պիտի բաւէ զ անձ ա պէս֊, Տ իկին Անն ի կ Գա ս պա ր ե ան , խորՀ ըր–

ԱաՀմանադիր ժոգովին Համար եւ կը մերժեն իր *եերմ անիո յ ֆրանսական շր քան ին գրաւմ ան պէտ– զա կաններ՝ Տ* Աուճեան, Տ* Զէքեան , Լ* Պայըն–

սեղմիչ ծբագիրը , կառավարութեան պետբ կը քեբուն Համար (8 զօրաբաժին , այսինքն մօտ 300 տըրեան , Կ» Մ իաբանեան , Տ* Պալճեան եւ Ա * Ներ–

Հաստատէ , ինչպէս իր անվստաՀոլթիւնը ժոզո - Հ ազար զինուոր) ։ Հաղ ուստի ԻԱնգիրը պիաի կար­ սէսեան։ Որոշուեցալ Փարիզի կեդբ» մարմինին

գադրուի մ ինշեւ տ ա ր ո ւան Վերքը , տեղական մի– Հետ յարաբերութիւն ստեղծել եւ խնդրել որ Հա­

փուըդին եւ անոր պատգամաւո բներ ո ւն Հանդէպ , քոցներով եւ ամերիկեան ապրանքներով ։ յաստանէն վերադարձող պատգամ աւո բնեբէն մէկը

նո յնպէս Հ ան բա քուէին վճիռի Հ անդամ անքբ : Այ ս զրկէ) ժողովրդային միթինկի մր մէք խօսելու

պայմաններուն մ էք , Աշխատանքի ընգՀ » Դաշնակ­ Գալով կին - զէնուորներուն , անոնց թիլը 12 Համար՛. Տրամագրութիւններբ բարձր են եւ մեր

ցութիւնը պարտականութիւն կբ սեպէ Հրաւիրել Հազար է ։ Եթէ ուզեն, կրնան մնալ։ «Աեր երկիրը գաղութ բ պատ բաստ է բաբո յա պէս թէ նիւթապէս

Ֆրանսացիները եւ ՖրանսուՀ իները « Ո Զ » պա­ մ արզ ո լ պակաս ունի » եւ օգտակար է ոբ կիները իր լաւադոյնբ զոՀելու, յանուն ԹրքաՀայ արդար

տասխանել Հանրաքո ւէի երկրորդ Հարցումին եւ ծ առա յեն երկրի կեանքին ամէն ուր որ կրնան» : Գատի պաշտպանութեան։ Թղթակից

այսպէս ապա Հովել ժողովրդապետութեան երա շ– Բո նազ րաւ ւ) ա՛ն ենթարկուած շէնքերու խնդիրն ալ

թիքները որոնց պէտք ունի Ֆրանսան» ։ պիտի կարգադրուի ։ Ա յժմ բռնագրաւմ ան տակ են

Տագնապին ծանրութիւնբ Հասկնալու Համ ար , 1 5.000 շէնքեր , որոնց 3271 ր զինուորական ; Գեր­ թադրամնեբ կր քաշուին Հրապարակէն։ Ք,երբա -

ման զերիներուն թիւն է 600.000, ել պիտի բարձ­ կալուած են Հարիւրէ աւելէ ամբաստանեալներ։

կբ բաւէ ըսել թէ Աշխատանքի րաշնակցոլթիւնը րանայ 1.500.000^։ \Եթէ կեղծարարները յ աք ո զած րլլա յին քշել բոլոր

ունի 5.500.000 անգամ , ել առքի օրուան նիստին կեղծ Հ աղա րն ո ցնե բ ը , որոնց զում արը \ 00 միլիոե

մէք երկրորդ ընգՀ » քարտուղար մբ բնտրեց , Պը– ֆրսւնքբ կ* ան ցնի , ծանրապէս պիտի վ տ անգո ւէ ը

նուա Ֆրաշօն ^Համայնավար) : Բայց , Հակառակ ՝ԻԱՆԻ ՄԸ ՏՈ%ՈՎ ազգին վարկը՛. Մ էկ մ իլիոնի կեղծ Հազարնոցներ

այս նոր վէճին, նախարարական տագնապին ա- շրքաբերութեան Հան ո ւած են Պ " ոաո յի մ էք :

ռաքքր առնուած է , որովՀետեւ բանուորական Հո­ ԱՐԻՒՆԱԷԻ ԿՌԻՒՆԵՐ աեղի ունեցան Ան - ՎԱՐՇԱԻԱՅԻ չարգաբարր , ք֊իւրթ Հէլան -

սանքներէն ոչ մէկը էլոլզէ ստանձնել ներքին պա­ թիպի մ էք ։ Ա ենեկալց ի եւ ֆրանսացի զին ո լո րն ե– զէր, ձերբակալուեցաւ ճափոնի մէ^, ուր կր գրտ­

ռակտում ի մը պատասխանատուութիւնը , ընտրոլ– րոլ միքեւ։ Թերթերբ կը գրեն թէ երկու ֆրան­ նակ/ \՚)4\էն ի վեր։ Ամ բա սա ան ո ւաձ– է իբրեւ

թիւններէն քանի մը շաբաթ առաք։ Թէեւ զօր* տը սացի զինուոբներ գողութիւն կատարած Ը,ԼԼաԼՈէ1 9արգարարր աւելի քան 100.000 Հրեաներու։

Կօլ յայանած է թէ թեկնածու պիտի չնեբկայանայ Ա են ե կա լց ինե բու կա յան ին մ Էք , բոն ու ե ցան յիս -

բնտրութեանց մէք » բա յց իրազեկներ կը կարծեն նապետի մ բ կողմ Է ։ Ֆրանսացիները կրակ բացին , ԵՐԵ-ԲՈԻԿԷՍ ԺԱՄՈՒԱՆ մէՀ զաաուելով Հրա.

թէ պիտի Հարկադրուի գործօն Գ^Ր կատարել սպաննելով Աենեկալցի մբ։ Ասոր Վրայ 300 Աենե– պարակալ կախուեցաւ Փրակայի քագսւքապետր ,

ընտրական պայքարին մէք, որ անխուսափելի կեր­ կալցիներ որոնք զինուած Էին դանակներով, բիրե­ Տոքթ. Եոզէֆ Փֆիցնէր : Ամբաստանագիրը կ՛՚ըսէ

պով իր անձին շուբքը պիտի դառնայ ։ րով եւ ռումբերով , ւի ալոց թափեցան , աւարի տա­ թէ մաՀապաբտը գաւագրաձ էր չեխական Հանրա.

ձախակողմեան մ ամ ուլը կը շարունակէ իր լով իսանութնեբ եւ նեղելով անցորդները ։ Ա տ ո ւ ու­ պետութեան գէմ, Գերմանիա ղրկել տուած էր

պայքարը։ «իւմանիթէ» միշտ «յետադիմ՛ական» րուի/ իւ խ ո ւ մը մը մ տալ սին Է մ ա մը ուր զէն ո ւո ր– Համալսարանին ուսանողները որոնցմէ չատեր

կը կոչէ Հաստատուած ընտրական գբութիւնբ եւ ներ եւ քաղաքացէներ կը գանուէէն : քԱռովու– մեռան կամ անՀետացան եւն.։ Գատավարութիւնը

շրջաններու բաժանումը , պաՀանքելոՎ «Հանրա - թեանց Հետեւանքով մօտ քսան Հողէ վէըաւոբուե– տեղի ունեցաւ այն սրաՀին մէ9 ուր Գերմանները

ցան , չորս բ ծանրապէս : Գէչերը ուշ ատեն կարե­ Հարիւրաւոր մաՀավճիռներ արձակած՝ է ին է միայն

պետական Մ էութիւն» հ լի եղաւ վերաՀաստատել անդորրութիւնը։ մէկ օրուան մէշ 141 վճիռ։

՜աաաաաաաատւաաաււ»6տաատաա»ա6ատ8աա«աո6ոտաա» ՊԱՆ* ՏԸ ՖՐԱՆՍԻ լրբանա/Հերէն կը Հաղոր.

ԻՐԱՆ ԵՒ ԼԻԲԱՆԱՆ միաձայնութեամբ վաւե– ղեն թէ կեւյի Հազարնոցներոլ տագնապին աաււՕ– 1աոոաաօ ՕՃՃ-ձՇՕՈձՈ , 17 , Ոստ 1>շա6Տա6 - 13"

րաէքհւցին Միացհալ Ազգերու ղաչինքը ։ քր առնուած է : Ամէն օր Հազարաւոր կեղօ– թքլղ. Նէ Շ^ՅՈէ : .» ձ Շ Օ Ա Ը ^ Ա

Fonds A.R.A.M