Page 122 - ARM_19-1945_03
P. 122
զ Հ «յ

ՆԱՄԱԿՆԵՐ ԼՈՆՏՈՆԷՆ ՀԱՅԵՐԷՆԷ ֊ ԱՆԳԼԵՐԷՆ ԲԱՌԱՐԱՆ ԲԱՐՁՈՒՆՔՆԵՐ

Ու՜րիշ ԱԱԴԼԻառէ մլչ նախկին ուսուցիչ Պըռա

նօյի (Զեխոսլովաքիա) Համալսարանին , Հայերէնէ Բարձունքնե՛ր, բարձունքնե՛ր ոսկեհուո.,
օժանգա~ փայլում եմ ես, ահա՛ դէպի ձհդ,
ՄՇԱԿՈՅԹԻ ԳԵՏՆԻՆ ՎՐԱՑ անգլերէն բառարան մբ կր պատրաստէ Հեղինակը Տքնաջան անցնելով խառնիխուռ
ստուգա­
կութեամ բ ա յս տոգեր բ գրողին է

քա^աՀմ ուտ Է բազմ աթիւ լեզուներ ու

Մ եր գաղՈէ֊թլՀ ալ–ելէ հ.ա ՂՂՈ ՛՜է1 ԷԼ ^**~ /՛՜Հ՛ նիւ– բանութեան : ք1ր առաջադրած բառարանին մ Է^ Բիւրաւոր ուղիներ տօթահեզձ :
Թռչում եմ օրերի վացքի հետ՝
թական մ ակար գա կին Համ ա սլա ա ա ս խան սլա ակեր տեղ պիաի ունենան մ իա յն արմ ատ բառեր՝ մ օտա– Դ-էպի ձեզ, բարձունքներ վեհութեան ,
Առլցուն յոյգերով կենսաւէտ
մլլ կրնար ներկա յառնել , եթէ Փոքր ճիգ մր րնէր լո րապէս 5 —• 6000 ֊, լատին տառերով, րա յց արեւ– էլ յուռթի երդերով ձեր վաղուան :

թօթափելու֊ Համար իր անՀ ո գութ ի ւնը որ քիչ մր մ ա աՀ ա յ արտասանութեամբ : Հարցուցէք իրեն թէ Գալիս եմ բեռնաթափ, ձեռնունայ ն ,
Դէպի ձեր լոյ սերը մշտախինդ
շաա ասիական է ։ Այլապէս զգացումի պակաս ինչպէս ծագում աոած են , օրինակ , գիր֊ > Ա՚աւո յ իւ ինձ հետ բհրում եմ ես միայն
3 ուշերի մի մշուշ լաբիրինթ :
շկայ մեր Հայրենակիցներուն մօա ։ կա/թ–, սագ, սուրս , քաջ, օ ձ ; ձագ, րադ , արեւ ,
Թողնելով խոհ ու խոկ յեզյհզոլկ
Ղ՝ իա ահ՜ եմ թՀ&ինչ մեծ Հեաաքրքրութեամ ր Օդ . ծաււ , սունկ , ա|ւՆ , նՈՆ եւայլն բառերը , եւ Ել աշնան ցուրտ ցոլքեր վաղաշէջ ,
Վարդագոյն երագներ յոլսագուրկ
կը կարգան ^Հայբենիք^ի անգլերէն շա րա թ ա - Աթիւըրթ Մէն ձեզի կր Համրէ անոնց Համարժէք՛ իւ պատրանք, եւ ցնորք սնամէջ :

թերթը, Ւ1&Մ61Ո& ամէնէն շաա տարած– նեբբ ուրիշ լեզուներու մէ^ լիթուանեբէն , Հնգ–

ուած Հայ օ ր կան ր այստեգ որուն ձո 1–ն Հը արգէն կերէն , ալպանեբէն , իրլանտեբէն, սպաներէն

սկսած է վարակել նորաՀաս երիաասարգներր ; եւն* : կրնայ նոյնպէս բացատրել թէ ինչու եւ ինչ­

ԱՀ ա ւա ս ի կ կարգ մ ր մ անր ֊ մ ունր տեզեկու– պէս կը փսխուին տառերր մէկ լեզուէն միւսր։

թիւններ , իբրեւ սփոփանք ; ԱՆԿԼԻ-ԲԱՆ - ՀԱՅ ՇՐՋԱՆԱԿԸ

1 943ին Ա ո ւր ի/ւ յ վա րմ ա ր անն ե բ ո ւն ի նպաստ Նամակս կկս մնացած պիտի րԱար , եթէ մոռ­ Գարուններ անծաղիկ ու անսէր,
Արշաւող գաղջ խաւար աննահանջ ,
Հ ան գան ակութ իւն կա տ ա բ ո ւե լո ւէ , Հա լէ պ ի Առա^– նայի յիշել «Անկլիքան - Հայ Երգնակը» որ կազ– Միշտ աշուն, միշտ մշուշ , միշտ գիշեր ,
Ամենուր մթնշաղ, մղձաւանջ :
նորգին գրկուեցաւ 550 սթերլին՝ բո լո ր կրթական մուեցաւ տարուան սԿԻգրԼՀ *
Թողնում եմ,ես ամէն, ամէն ինչ,
Հաստատութեանց բաժին Հանելու թելագրու֊ Անգլիո յ Ազգային Եկեղեցին ունի մասնաւոր Ինչ հին է ու մահին մատնուած,
Եւ գալիք օրերի լուսաջինջ
թեամբ ; կազմակերպութիւն մր որ կ՚աշխատի կապ֊,աստա­ Իղձերն եմ բերում իմ փայփայած :

1 944^ 5>. ք՝արեգոբծականի Ա՝ անչէսթբի մասնա– ռել Արեւելքի եկեղեցիներուն Հետ։ ՆախագաՀն է Բարձունքնե՛ր խոհերի եւ փառքի ,
իմաստի ամրոցներ լուսագէս,
ճիւզին նախաձեռնութեամբ (Լոնտոնի ան զ ամն ե– Արքեպիսկոպոսը , իսկ Ատենապետը Արբ Րոնրլտ Ուխտում եմ գլուխ րաց, ծնրադիր , -
Որ անշեղ , անվարան հասնեմ ձհգ :
րբ ցրուած էին Հոս ու Հոն) Հաւաքուեցաւ , ամ– Սթորզ, կիպրոսի նախկին կառավարիչը։ Պատե -
ԳՈՐԵԱՆ
չբ ո զ Անգլիոյ մէջ, մօտ 4000 սթեբլին՝. Այս Հան– բազմի ընթացքին այս մարմինը (Շհս^հ օք Ըո§1յոՃ
ԳԵՐԻԻ ՄԸ ՅՈԻՇԱՏԵՏՐԸ
գան ա կո ւթ ե ան մ ասնակցեցան Պ * 9* * Կ իւլպէնկեան €ՕԱՈՇՕ ՕՈ քօ^ւՏԱ յ\քք&Մտ) ՀետզՀետէ ստեղծեց, օ–

եւ Աբղարեան Հիմնադրամը, իւրաքանչիւրր 1000 րինակ, Անկլիքան - լեՀ , Անկլիքան - ռումանա­

սթերլինով, ու Պ՛ Մ– Պագրճեան եւ Պ՛ Ներսէս կան, Անկլիքան-Հելլէն «շրջանակները ուր տեղա­

Կիլլպէնկեան իւրաքանչիւրր 300։ Այս չորսէն զատ ցիները սլատեՀոլթիւն կ՚ունենան ծանօթանալու

ուրեմն Լոնտոն ու Աանչէսթր կրցած են իրարու օտար գաղութներուն , անոնց պատկանած եկեղե­

քով բերել 1400։ ցիներու՛ն, անոնց պատմութեան ու մշակոյթին։

\944ի Դեկտեմբերին «կաղանդի ն՛ա մր Երկար վարանումներէ վերջ, մենք ալ ուզե -

սարքոլած էր ԱնգլեւխորՀր գա յին ընկեբակցոլ - ցինք գոՀացում տալ մեզի եղած խնդրանքներուն

թեան մր կողմէ , ի նսլաստ պատերազմի աղէտեալ– ու անցեալ Մ արտին կազմեցինք Անկլիքան - Հայ 20 Ցուլիս Այ"Օր ծանօթացայ Տիկին ՝ԲտԱ\–

ներուն : « § ս ա ա | » ի թդթ–սւկիցը ընդ առաջ երթա­ Շրջանակր , ապաՀովութիւններ ստանալէ ետք թէ ՈՇէին Հետ :

լով իրեն եղած խնդրանքին , բարեկամ՛ներու սեղմ ձեռնարկր պիտի դրուի զուտ կրօնական - մշակու­

շրջանակի մը մէջ կրցաւ հաւաքել 120 սթեբլին : թային Հողի վրայ։ ՝Բկնթրպրիի Արքեպ ի ս կոպո ս ր Ընկեր Ջադմըշեան Պոլսսյ Վիէննական Մխի–

Գ՛ումարը յանձնուեցաւ խորհրդային դեսպանին , պատւոյ նախագաՀն է. կ՚անդամակցին ^իպրալ– թարեաններու ուսախաղ իր գերմաներէնի տկար

«հայ ժողովուրդին եղբայրական .ողջոյններով» յ թարի եպիսկոպոսր ԼՀարոլա Պրքսթըն), Երուսա– պաշարոէթյ իսկ , յաջողած Էր \07րգ խում րին ֊—՚

ղէմի եպիսկոպոսր, բազմաթիւ անգլիացի կղերա­ մեր խումրին խմբապետ բ րլլ •լ։ Եւ Հարիւր

ԱԲՈՒ ԼԱԼԱ ՄԱՀԱՐԻՆ ԱՆԳԼԵՐԷՆ կաններ որոնց մէջ մեր Հին բարեկամր՝ Տակլրս Հոգիի միջեւ ղիս Էր նշանակեր, –.գործի Համար

•Ա շակոյթի ճակատին վրա՞յ ։ ^ ինչպէս նաեւ Արբ Րոնրլտ Աթորզ (ատենա - քաղաք գացող միւս խում բերու ընտրեալներուն
(քարտու–
Օր* ՏԼապէլ Պոյտճեան, մեր տաղանդաւոր պետ), Արբ Հէրի Լիոլք, էրիք ՝Բինկ Հետ։ Մե՛ծ շնորՀ :
են ճէյմս
ր™֊1 ՚-՚աւա I լո ւ* ու, մ եան գամոյ յն նկ/սրիչ Է, բա– "՚"դ4–լ/՝ւ. ույյիյներ։ Հայ անդամներն (օգնական Առաջին անգամ կ՛ելլեմ քաղաք : Հ՚֊ակառաւ
հոեու պաՀակներոլ
է . ա ր ձա^Դս էլՍաէ՝ՐՂ<մ.բ ո ։ լալոյ Ս ա տ արը-֊ա ռւլ»ր. Հսկողութեան՝ մեր շարքր

օրերս պիտի ՀլսստարակԷ , եթէ մեկենաս մր բժ . իլթիւճեան եւ Ժիրայր Միսաքեան՝ •վաշաթւոռ––֊ կ ) Լ ծ – . լ ղ^-՚֊լ Հ , « ք 1 • ՚ – ..չ,.,աանի–

գտնէ . . . քարյոուղար) հ ներ ով որոնք րք ուտելիքներ ՜կը նետեն

ՀակաՐ֊ա^կ տար իներ ո ւ ծանրութեան , Օր՝ ՊII– Ծրագրուած է պարբերաբական թէյասեղան - մեզի . եւ կամ անուններ կը Հարցնեն :

յաճեան կ՚աշխատի առանց յոգնելոլ, առանց վՀա– դասախօս ութ իւններ սարքել յառաջի կայ ա շունէն Արեւը կը խաշէ ։ Անօթի ենք եւ ծւէ րաւ ;

տելու՝. Մշակոյթի մեր վաստակաւորներէն ու նո– սկսելով, պատմական ու դրական նիւթերու շուրջ՝. էք ամ բը կր յառաջանա յ լուռ , Հ եւալով , քաշ–

րերէն քանի® Հոգի կր ճանչնան զինքր , քանի® Հոգի Գաղոլթր այս ձեռնարկին Հանդէպ ալ կր պաՀԷ կռտուելովդ ՚ • •: -

Հետաքրքրուած են իր գործով՝. \ 943/՜5/ Ամերիկայի «բարեացակամ չէ զո քո ւթ ի ւն» , որովՀետեւ չափէն իԲնչ։ Զինուորական քայլերո^Վ՛ ֊քալեցնել

մէշ Հրատարակեց «էշլքիածին» անուն անգլերէն աւելի «փոլիթիքոս» է երբեմն հ կ ուզեն մեզ %• ինչպէ^ս ՚. Կ°չԻԿո^ՐՐ նետած են; .Հ$Ա~

թ ա ա ե ր ալ ութ իլն մ ր տաղա չափեալ , Գրիղո՝ր Լու ֊ Այս աո թ ի լ պէտք է յայտարարեմ , առանց տերը։ ՈւրիշնեբՀ ազտոա քուրդերով են ծածկած

սալոր ի շի շրջանէն առնուած՜Հ Օ® վ կարգաց֊, ո® վ կեղ,– Համեստութեան , թէ Հ. 3– ՛իա շնա կց ո ւթ իլ­ իրենց գեռ արիւնող ոտքի Վէրքերը X ինչպէ^ս ոտ

կր կարդայ մեր բանաստեղծներէն։ եր գրեթէ միակն է որ կրցած է կապ ու օղակ քի կրնանք կենալ - մը կուրով՝ երեք նա–
Հանզներ ենք կտրեր :
Նամակ մր ունիմ իրմէ 15 Օգոստոս թուակիր . Հաստատել Լոնտոնի պատասխանատու շրջանակ -
Կբ ա ս յ յ ք ^ ի * գանկս : Աչքերս ու ականթներս
—« Կը լսեմ թ է Հ<էչմիածին»ը օՓհբայի կը վե­ ներուն , մամուլին, մշակութային Հաստատոլ -
րածեն Ամերիկա, բայց առանց ինծի հարցնելու եւ գո րծագուլ են Հռչակած ւ Ու֊զեղս՝ ուղեղս միա յն՝
առանց դիա՛նալու թ է ինչ տեսակ երաժշտութիւն թեանց ու Հանրային ղէմքերոլ Հետ։ «Յառաջէի
է • • • «Աբու Լալայ»էն դատ երեք նոր դիրքեր եւս ա չքեր բ Հ ո ղիիս ՝ կբ տեսնէ դեռ քչիկ մըւ Նո*֊ա>~
ունիմ՝ հրատարակութեան համար պատրաստ, — ղրասենեակը այստեղ Հայկական միակ կեդրոնն
ղուն, խորունկ, նայուածք մբ, ոբ սարսուռը ,
է, տեսակ մը «Տեղեկատու Դիւան» ուր ս,ջէն ձա֊
Հ ալ ատքը ո ւն ի * ար իւն ի ս ինծի նե րա ր կած աղ -
խէն կր դիմեն Հայկական զանազան նիւթերու Հա­
ուոր ցեղիս անմ աՀ ո ւթեան աղբիւր ին • • . :
Ա • 71ւ6 ժշ&էհ օք քւեշոա • պատմական ք՚ • քօտ՛ մար : Դաշնակցութիւն,, կր Հաւաքէ ու կր դասա­
(V ւյ , կր ճանչնամ ես այդ խումբը,
քձհյ ք՜ե՚յ՚տ. չափաւոր ու յանգաւոր Գ • Տհօւ՚Է ւորէ անգլիական մամուլին մէջ երելցած ամէն են փոխեր * * • :
ինչո* V ոստիկաննեբր Հաղուստ
Տէօոշտ • անբնական ու անհաւատալի հէքեաթներ, Հայկական լուր՝ կարօ ններո լ ընկերութեան մր

որոնցմէ մէկր Աբտաւագդի կեանքէն՛. • • բաժանորդագրուած րլլալով , ու անմիջապէս կր - Հայրի՜Կ» Հ ա յ ր ի և* ^ր^՜ր մը*..։

Ինչո՞ւ չէք դար տեսնելու զիս , աշխատանոցս; պատասխանէ , երբ յարձակում գործուի Հայ ժո. Այղ շաՐքԻ" մէչ ճան շցայ ղինքըւ կապեցի՜ն,
նկարներս, հայկական նիւթհրոլ շուրջ պատրաս­
տած յօդուածներս • • •» : դովուրդին դէմ : Ուրիշ առթիւ աւելի լայնօրէն՝ միաոուցին զինքն ալ իր երեք ըն կե րնե բուն » • * Հ

այզ մասին։ Մ տ յրիկիս արցունքով պատրաստած ծրարր ձեռ֊

ԺԻՐԱՑՐ քբս մնաց ՛՛՛ւ Արթնցան աքաղաղները՝ մենք գեռ.

Թելադրած էի վերջերս որ Հայերէն բանաս­ առաջքն ենք քյոզկաաի բանտին՛, կս ալ Հայրիկիս

տեղծութեանց նոր շարք մր անդլերէնի թարգմա­ ուտելիք էի բերած ։ Զբնգունեցին » * • : Տեսայ ղի*ե~

նէ , 50 60 կտոր, ամբողջացնելու Համար իր «հւ– ԻՏԱԼԻՈ8 Հաշտութիւնբ ամէնէն աոսվ պիտի քը . . . : Պոոացի . . . :

ՈՂ6ՈաՈ Լ6§6Ո<յՏ»Հւ զոր այնքան յաջողութեամբ կնքուի : Անգլիա եւ Ամերիկա չեն ուզեր Հատու­ Ագա պապա՜ • • • I

Հրատարակեց \Գ\7ին; Օր՝ Պոյաճեան սիրայօժար ցում պաՀան^ել այգ երկրէն, ոբ չարաչար տուժեց Փղձկելով՝ անէծքով, ատելութեամբ լեցուն՝

կ՛ուղէ կատարել այս աշիյատանքր , եթէ իրեն ւզաաերազմէն : երերցուցի ծրարս . • * : իրեն , իրե՜ն Համարսր էրէր. . * . 5

յանձնուի րնտբուած ու Հայաշունչ քերթուածնե­ ԿԵ%Ծ ՀԱԶԱՐՆՈՑՆԵՐՈՒ խնդրին առթիւ նոր Ամկն բան կար մէ^ը . • * :

րու փունջ մր մեր Հին ու նոր բանաստեղծնե - ձերբակալութիւնն եր կ ա տ ա ր ո ւ ե ց ան Փարիզի , Ջ իմաստ յ պատասխանբ : $էե ւքը շարժե՛՛ց

րէն ՝. (Այս աշխատանքը քաջալերողներէն կրՄարսէյլի եւ ուրիշ քազաքներու մէԳ։ Ամբաստան­ մԲնաք բարով» րսել էր ատիկա . : ՛Կրցա ձե, ՔՐ
շարժ ել
խնդրեմ որ Յառաջի միջոցաւ ինծի ուղարկեն ինչ եալներէն մէկր խոստովանած է թէ ՏՕՕնոցներ ալ
որ յարմար կը նկատեն)։ պիտի Հանէին • վարքին քով էն՝ Հրէշ Հ՛՛՛՜՛Ր մ ր՝ խարազանը ե–

«ԵԶՆԻԿ»Ն ԱԼ ԱՆԳԼԵՐԷՆ ԵՐԿՈՒ ԸՆՏԱՆԻՔՆԵՐ ՋԱՐԴՈՒԵՑԱՆ Նան– ՐեՐՅյո սա֊ց ՚ ՚ * : Ու մորթին ուժով Ի$"*Գ ^լաէէէ

սիի մէ9։ Մէկր՝ մայր մը– աղ^իկր –ռւ երեք տա­ ձայն մը սարս ո ա ցուց պատան ի էութիւնս :

Օքսֆըրտի Համալսարանին անգամ ւայտնի ե– րեկան թոռնուՀին ; Երկու ժամ վերՓը , ^րկրորգբ . Ի)ւ կը յառաջանա յ երկար կարաւանը* * ՚ ։

կեղեցական մր, քաջ գրաբարագէտ , րնագիրէն Հայրբ, կինբ եւ երկու զաւակներ , երկու ել քցումբ մը լաճեր կը Հետեւինք զացոզներուն ։

անգլերէնի թարգմանեց Եզնիկ կողրացիի «Եդծ Հինգ տարեկան : ք՝ոլորն ալ ծակ ծակ եղած էին Հաց , պաշար , ծրար , շիշ մը ունինք տալիք մեր

Աղանդոց»ին չորրորդ գիրքր Եղծ Աղանդոյն զնգացիր ի գնդակներով : կը կարծուի թէ Վրէ^ ՜ « ւ / ե ծ » ե բ ո ւ ն , որ՝ շզթայուած կը տանին * * . :

Մարկիոն»ի : խնգբոլթեան Հետեւանք է ՚, Եա դարձէ՛ք , լակոտներ . . . : Հրացան մը
կը պայթի
Եթէ չեմ սխալիր , սկսած է թաբղմանել ա֊
ԳԵՐՄԱՆ ԴԱՒԱԴՐՈՒԹԻՒՆ մը երեւան Հան– Վանի մէջ թուրքերը ջարդեր են
ռաջին երեք դիրքերն ալ — Եղծ հեթանոսացն — Պէյլիկ»
ու եղաւ Փրակայի մէ^, ւի ո իւ - վ ար չա սլ ետին եւ կրր՜ են ոՈււզզեե՞Րր՛ " են
Եղծ Քէշին Պարսից , Եղծ կրօնից Տունաց իմաստ­ ինչո՛՛ւ
թական նախարարին գէմ : Ղ՝աւտգի րնե բէն մէկը ինչո՞ւ պիտի չ ո Լ լ1 զլ են: ••• I
նոցն : Թարգմանիչը
այնքան ընտելացած է մեր սպաննուեցաւ , միւսը փախաւ : պիտի չունենան։ Պիտի չմեռնի Հայ"յրիկ"

գրաբարին որ, զարմանքով տեսայ թէ ամբողջ ԳՈՐԾԱԶՈՒՐԿՆԵՐՈՒ ԹԻՒԸ վեց միլիոնի պի– Հայրիկս չի կրնար մեռնիլ֊ >. ֊

թարգմանութեան մէջ միայն ութ կարճ ու ան - տի Հասնի տարուան վերջը, իսկ 8 միլիոնի՝ մին­ - Ես եմ, Տիկի՛" ե՛ս : Շնորհակալ ենք, Տի՛
էք
ջատ նախաղասութիլններ չէր կրցած ճշգօրէն վե­ չեւ գարուն , Մ ՚ ՆաՀանդներուն մէջ։ կը խորՀոլի կին ք)^սV^^^^ : Երեք Հոգիի ադտտաբարուՀին
.
րածել իր բարբառին : շաբաթական 25 տոլար վճարել 26 չարթուան դուք։ Եւ••*

Օքսֆրրտը Եզնիկ կը կարդայ, մե՞նք֊ •> Համար: • - Ոա&՚սւ՛ • • • :

Fonds A.R.A.M
   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126   127