Page 111 - ARM_19-1945_03

տաա Հօոձէ տռ 19 26 ՊԵԼԺԻՈ8 ԳԱՂՈԻԹԻՆ
0ԲՇ1Թ՚ԵՐԲ*՝ ԸՆՏՐՈՒԹԻՒՆԸ
11.0.8 . 376.2Տ0

17 , &Տ16 ծօաօաս - ԲձՏ1Տ (135) ՊՐՒՒՍԷԼ (Յաոաջ) Պելժիոյ Հայ զաղութ ր
181. է 008. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բյոտ 1678-63
կը կազմէ ինքնուրոյն Համայնք մը, առանց յա -
ԲԱԺ՞ՆԵԳԻՆ•֊ Տար. 750, Ցաւքս* 400, Յաւքս. 200 ֆրսւ1ւ.բ։
ր ան ո լան ա կան եւ Հ ատ ուա ծա յին խտրութեան : Ւր

ազգային գոբծերբ կը վարէ Գագթ * կանոնագրի

8քտւո8 28 ձօսէ 1945 Երեքշաբթի 28 Օգոսաոս Հիման վրա յ եւ ներկա յա ց ո ւց չական դրութեամբ :

Ներկայացուցչական մարմինբ կբ բաղկանա յ

ԺԷ. ՏԱՐԻ - 17° ձոո66 «"4490-Նոր շրջան ր ի ւ ա Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱք՝ԵԱՆ ԳԻՆ՝ 3 Ֆ բ • 23

անդամներէ , 20ը Պրէւսէլէ եւ 5ը Անվէրսէ Հա­

մար ՝. Այգ անդամնեբուն ընտրութիւնը կը կատար­

ՄԵՐ հՕՍՓԸ Թուքք մամւպիՐւ իոսոսԱցումը ուի երեք֊ տարին անգամ մր , գաղտն ի եւ ուողակէ
քՈլէա բկոլթեամբ
: Պրիւ֊սէլի եւ Անվէրս ի միաց -

Հայկ. ՏաչագքիԱ առթիւ եալ գաղութ բ կր Հաշուէ մ օտաւո րապէս. \ 000 ան–

Եհ Ր ՈՊԱՆ ԱՆՕԹԻ կ օ գամ, 750(, կէք-սէլ, 250^ Անվէրս :

Ներկ * մ արմ ինը գաղութին օրէնսգիր դեբա -

1ս1ԲԲ կիրակի օր հրատարակեր Էինք «Թա– գոյն մարմինն է , անկէ կբ բխի գոբծագիր մար -
իւն բ ,
Պատերազմ ր վեր^ացաւ. եւ ա Հ ա լեռնակու ~ նրն»\\ յօդուածը, ՀիւսԷյին ճսւհիտ քալչընի ստո^ մինը, այսինքն՝ ^ելժ՜իոյ Գաղթ* Վար չութ
տարի,
տակ Հոդեր ազատագրուած երկիրներուն մէջ՛. բագրոլթհամբ : Ահաւասիկ միւս թերթերՈւն ցբն– որ ՚/(.5՚ պաշտ օն ավար ո ւթիւն ր կր տեւէ մէկ պա–

Աւերակներ ան սաՀմ ահ տարածութեանց վրայ դարանոլբփւննհրը: (Ստորագծումները՝ Յա– յեաո ք Հաւաքաբար կր Հրաժարի ; Հրաժարած նիւթա­

ել վեբաշիութեան վիթԼսաբի , աՀաւոր ճիգ մր Հւ՚ւն , իբ գո բծունէութեան բարոյական ու

որ առնուաղն 10 տարի կրնայ աեւել Ֆրանսս։ քհ կան Համ ա ր ատ ո ւո ւթ ի ւն ր կբ ներկա յացնէ Ներկ *

եւ ուրիշ ե րկիրներոլ մ էջ : Հա դո ր դա կց ո ւթ ե ան ց >ԵՐԿՈՒ ԱՐԿԱԾԱԽՆԴԻՐ ՀԱՅԵՐՈՒ ԳՈՐԾԸ» ••• Մարմնին : Վարչութիւնր կ՛ընտրէ զանագան օժան­

վերաՀասաաաում , որ նոյնպէս տարիներ կր պա– «Ագշամ» (23 Տունէս) կր Հրատարակէ Հետեւ­ դակ մարմիններ, որոնք ոլԳԳակէ պատասխանա -

Հանջէ : Եւ այս բոլորէ՛" դրամական, նիւթակաան եալ Հ եռագիրը , զոր իրեն ուղղած է թուրք Մա՛ տոլ են վս րչութեան :

բեռը , որուն թու ան շանն երր դլի ու սլա ո յա կր մուլի Մ էութեան ԸնդՀ . նախադաՀ եւ «Ուլուս^է Գերման գրաւման շրջանին , անկարելի ըլլա­
պյտտ՚ճատաճռառեենն :ւ
երեսփոխան խմ բադբապետ 3)ալիՀ Ո րֆքր Աթա յ լով ազատ քո ւէ ա ր կո ւթ ի ւն կատարել , Հ ինգ տա–

ք*սկ ամէնէն ա ռ ա ջ սլա րենաւո ր ման տադնասլ : Սան 3) բան չի սկո յէն * -—• րիէ ի ՛Լեր Ներկ* Մարմնի վերրնտբութիւնր յե -

Եւրոսլան անօթի է : Հյ ատ մ ր երկիրներու մ Է9՝ «Երկու անձեր, որոնք «Հայկ– Ազգ* Կոմի - տ ա ձ գո ւա ծ էր , թէեւ ան եւ իբմէ բխած վար չու -

ր ա ո ին տառական իմաստով : Եւ կառավարութիւն– տէ^ի անդամ ի Հովեր առած են , կարդ մը նամակ­ թ իւննե ր ը տոժ՜ ամ ապէս կըշա բ ո ւն ա կէ ին ի ր են ց պա շ–

ներր թոր մտաՀոդութեան մատնուած՜ են, յտոա– ներ ղրկած են Համաժողովի պատուի րակութ իւն– տօնր յօգուտ գաղութին : Պատերազմ ի ընթացքին

ջիկա յ ձմ բան Համ ար : ներունհ ԱՀնանուն այս մարգիկը այս կերպով Հայ՛ Պ ելժիո յ Հա յե բը , առան ց . բացառութեան , աղատ

՛Բանի մ ր յատկանշական պա ր ա դան ե ր , քաղե­ կական Հարց մր մէքտեղ նետելու նպատակը Հե­ մնաց ին Հ ետապնդո ւմներէ , ձե ր բա կա լո ւթ ի ւնն ե ր է

լով իրաղեկ աղրիւրներէ * տապնդած են*. Նամակները ոչ մէկ ազդեց ո ւթիւն եւ սլա ր տ ա ւո բ ի չ ա շխատանքէ , շԳւոբՀ իւ իր նախա­

ՀՈլսւնսւա, երրեմնի երջանիկ երկիրր , կա­ ունեցած են : գո/ ՛Հ ին իմ աստուն քա գա քա կանո ւթեան ;

տարեալ թշուառութեան մատնուած՝ էէԵրկրին ար­ Մ իւս կողմէ, խնդրոյ առարկայ ձեոնարկր Պելժիոյ ազատագրում էն վերջ, ընդՀանուբ

դու սոյրեր մ ասեր էն 80.000 Հ էքթար ողողուած՝ է իփայլ գէշ մթնոլորտ մր ստեղծած է նաեւ Հայե­ քուէարկութիւն կա տ ա ր ո ւե լո վ , րն տ ր ո ւե ց ա ւ 25

***Գէ ն Ս Լու ո1 * 100.000 Հէքթար ալ անուշ կամ կէս րուն միջեւ , որոնք մեր Հոս Ժամանումէն ի վեր , անգամ է բաղկացած Ներկ* Նոր մարմին մր։ Այգ

աղի կուրերով : ՛Բ սան երկու Հազար Հ էքթար տա­ խիստ անկեղծ վերաբերում մր ցհ յց տուին մեղէ աո թ իւ , առաջին անգամ Րլ\Լալով , ուրախալի էբ

րած՜ութեան մր վրա յ կուրին երե ս ր կ՛եր ելան մ ի– Հանդէպ։ Ամերիկայի մէջ, երեւելի կարգ մր Հսվ տեսնել գաղութի անդամնե բուն մ ա սնաւո ր եռան­

ա յն եկեղեց իներու աշտարակներ ր եւ աւերակ տա­ յեր ծայր աստիսան ազդոլած են այս խնդրէն : դը, մեծ թուով մասնակցելու Համար քուէարկու­

նիքներ : Ա եծ՝ քաղաքներու մէջ , ապրուստի գինե– Անոնց Համաձայն, Ամերիկայի մէջ կան բազմա­ թեան ;

րր տարապայման սղած են՛. Մէկ Գէանիկը (սիկսՆ– թիւ մարդիկ , որոնք ոբ եւ է կոմիտէի կապուած Ներկ* մարմինը իբ գումարած րնդ՝* * ժողո -

ո է թ ) կ՚արմէ 1.20 ֆիօրին (20 ֆրանք ) , տուփ մր չըլլա լո վ Հ ան դե ր ձ քաղաքական արկածախնդբու - վ ին մէջ , նախ րնարեց իր մնայուն դիւանր , ն ա–

լուցկին՝ 16 ֆրանք, սիկառը՝ 320 ֆրանք (20 թի ւնն եր ու ետեւէ կը վազեն շաՀա խնգրոլթեամբ : խադաՀ ՝ Նորայր Վբո յր , փոխ - նախադաՀ , Հ*
ֆիօրին)
: Համեստ ճաշ մր 150 ֆիօրին կամ 250Ա Գարձեալ անոնց Համաձայն , ամ ե րիկաՀ ա յու– Տէրոսկի, եւ երկու քարտուղարներ Օր* Տ՛ Գօ–

ֆրանք։ կամոլր^ներր մեծ՜ մասով քանդուած՜ են : թիւնր վստաՀ է, թէ արդար վարչաձեւի տակ վանճեան եւ Հ * Պաբսամեան ՚. Տետոյ , լսելէ վերջ

Ոչ երկաթուղի , ոչ Հանրակառք՛, կ՚ապրի բովանդակ թրքաՀայութիւէւբ : Հ բւս մաբեալ վարչութեան Համ արտտուութիւնբ ,

- , .. 1^ 1x1x111111*11X1 ն . ., 1**.ր***գայ.Հ* ..Հ..,ք.էՂ.– ,..*՛..֊*^ Ատն րնարեց 7 անդամ է բազկաց ած նոր վաբչո

Ֆրանչիսկոյի ամենածանօթ Ֆիրմաձձ - Գազ ութին կանոնա՛գիր ր շՀ ամա պատասխանե­
դրասենեակի (Ս. ^) պատուիրակութեան րէն մէկը , որ շատ ծանօթ ել սիբուած
Հայ մբն է, լով ներկա ք պա յմ աննեբուն եւ սլա րունակելով ին չ
նախադաՀ ր կր յայտարարէ թէ ԼեՀաստանի ապ­ յայտարարեց
այսօր թէ պատմութեան անցած է ինչ թե բութիւննե բ , Պ * Մ աքսուտ Մ իՀ բդատեանցի
րուստի սյա քմաններր շատ *–&լի տադնապալի են այլեւս
Ու անցեալը, եւ անՀբաժեշտ է ոբ բարեկամ
քան Եվրոպայի մ^–^աԼ մասին մէշ՛. առաջարկութեան վրայ , ԸնգՀ • ժողովր որոշեց
ապրին Հայերն ու Թուրքերը։ Ուրիշ Հա յ մբ խոս–
չկայ* Համ՚՚ճարակներր կր ծաւալին, արիւռր վերաքննութեան ենթաբկե լ ղա յն :
վար տովանեցաւ թէ անցեալի անՀամաձա յնոլթեանց
ՀԱ^,լադիւտ է՛. Միայն երկու տարեկանէն Այդ առթիւ , ընտրուեցալ չորս Հոգիէ բաղ -
կրնան կաթ ստանալ , օրր 1 բաժակ ։ պատճառ եղած են Հայերր^ :
մանոլկներր կացած մ ասնախում բ մը, նախնական քննութեան

ԱնIIար իա . Աննկարագրելի թշուառութիւն , «ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԱՐՑ ԶԿԱՅ»• • • ենթւս րկելու կան ոն ա գի բ ը , ու յետո յ գա յն նե բ կա­

սկսելով մայրաքաղաքէն հ Վիէննա , որ կր գտնուի «Վաթան» եւս (23 Տունէս) կր Հրատարակէ յացնէ լու. բնդՀ * ժողովի վաւեբացման :

չորս իշխանութեանց տազ : ք$ ո րՀ րգա յ ին Հրամա - վերոգրեալ Հեռագիրը, ինչպէս եւ վերի խո բա - Հ • ՏԷՐՈՍԿԻ

նա բութ իւն ր յանձն առած է ուտելիք ճարելդ։ դրով խմբագրական մը։ օժ տնգակոլթիւնբ կբ վա յե լեն ՚. Եթէ Թուրքիա

Յռւնսւստան արդէն սովի մատնուած էր գեր­ --֊•• « Թուբքիո յ մէջ վերջնական Հա շուեյար -

մանական գրտւմ ան Սէ՛ քանին եւ Հարկ եղաւ օգ - բնակող մեր Հայրենակիցներուն մէջ այգ Հին զ ա–

Գաւթիւն Հասցնել նո յնիսկ Փարիզէն , կարմիր եւ դարի ենթարկուած է Փոքբամ ասնոլթեանց խրն– ղ ավալ բներ ուն կառչած 4—5 Հոգի մնացած են ,

կապոյտ խաչերոլ եւ Բարեգործականի միջոցաւ : գէրր ՚՛ ՎստաՀ ենք , թէ թաբգման Հանդիսացած ժ՛ ամ ան ակր եկած է, որ անոնք ալ բ մ բռնեն այս ի–

իաալիոյ մէչ անօթութեան Հետ զուգրնթաց կ՛աճի աէտի րլլանք բովանդակ թբքաՀայութեան կար - բողու Լժիւններլդ *

անգո րծութ իւն ր ։ Արդէն մէկ միլիոն կր Հաշուեն ^՜էքէն , եթէ մեր խօսքեբը ուղղենք արկածախբն– «ՄԵՐ ՀԱՅԵՐՈՒՆ ՇՈՒՐՋ» .. •

գործազուրկներ ուն թի՚֊ը * Տակաւին ՉեխոպՈվա– գէր եւ պատեՀապաշտ Հայերու եւ ըսենք* «Պի­

քիա, Էուկռսլաւիա , եթէ չենք տի չկարենաք յաջողի լ ձեր յետին նպատակներուն Այս խորագրին տակ , Նիզամէ տտին Նազիֆ

սխալիր նաեւ մէջ ու պարարտացնել ձեր քսակները՝ Հայկական կը գրէ 23 8ո ֊ձի սի «Աոն թել1.1լրաֆ»ի մէչ.
չրքաններ
<1քուլկարիւս եւ Ռռւմանիա, /// // ամբողջ Հարց մը յուղելով թուբքիոյ մէջ»։ Հանրապե - -— « փան ի մ ր ի պա շտօնէ ա բկածտխնդի բնե բ

քանդուած են պատերազմ ին Հետեւանքով , Հետե– տական կառավա բո ւթ իւն բ ազատութիւն ու Հան - կը շարունակեն մոլեոանդօրէն կաււչած մնալ Դաշ­

լարա ր տնտ ես ո լ թ ի ւնն ալ խան ղ ար ո լա ծ ՚. գսաու թիւն ապաՀ ով ած է իր բոլոր Հայրենակից­ նակ կուսակցութեան հին ծրագրին եւ կը յուսան

Մեր բնակած երկիրն ալ , Ֆրանտս բաղդա - ներս/ ն , առանց ցեղի եւ կրօնի խտրութեան : Բա­ օտար մ ի քամ տոլթեամբ «փրկել Հա յ ժ ո զո վո ւբ դի

տարար անվնաս , աՀագին դժ ուտ բութիւննե ր կբ ւական է, որքան վնասուեցան երկու կողմ երբ ճակատագի ր ը» : (յմ ան ձեռնարկներ մ եր ծիծազբ

կրէ , մ ան ա լան ղ. Հ ի ւս ի ս այ թե շրջաններուն մ է^ ^Հայկական Հարցնի մր արծարծում ով ՚, կը շարժեն ա յսօբ : Ոչ * ՖալիՀ Ր ըֆքը բարեկամ ս :

ուր ամ բողք նաւաՀ անդի ստնեբ , գէԼո^Ր ^՚՜ ՚1։ւս ՜ ԱպաՀ ով ենք , թէ բոլոր մեր Հայ Հ այրենա - Պէտք չունէ իր Ա ան Ֆրանչիսկո յէն երաշխիք տա­
ու ձախաւեր
ո աքն եր վւլատակներու Համայնապատկեր մր կբ կիցներբ կ՚այպանեն այս անՀեթեթ լու մեզի Հայ եղբայրներու մասին, երբ Թուբքիո յ

ներկայացնեն ։ Ւնչպէս կբ Հաստատեն օրուասնն Հայեր ը իրենց կղերական ու աշխաբՀական պատ­

էոէ֊րե ր ր , առժամ եա յ կառավա ր ո ւ թ ե ան նախադա– քայյը »: ուիրակներով կբ մ ասնակց ին կաթողիկոսական

Հ(Լ.) եւ, աւելի առաջ, պաբենաւոբման նախաբարբ «ՀԱՏԵՐԸ ՈԻԴ/ԼԱՄԻՏ ԵՒ ԳՈՐԾՈՒՆԵԱՅ ԵՆ» • . . րնտ րութեան , կամ երբ բովանդակ Թուբքիո յ մէջ

յաքողած են որոշ յան ձնառութ իւննե ր ապաՀ ով ե ք « Թասվիը» Տ ունիս) ա յս խո րադբին տակ լրագրավաճառներ կբ պոռան *—- «Աաբմաբա »,

Ամերիկայի մէ^։ Այնպէս որ, ձմրան Հոգերբ զգա­ կը. գրէ– « Նոր Լուր», ՀՀ լք* ամ տնակ» * * *

լապէս պիտի թեթեւնան ։ Վճռաբար կրնանք յա յտնել , թէ ա յս վեր­

«Գօտին նեզ կապելուդ Հ ա ր կադր ո ւած է նո լն քին ձեռնարկն ալ որ եւ է տզդեցութիւն սլիտի 80 ՄԻԼԻՈՆ ՖՐԱՆ-ԲԻ ԿԵԳԵ՝ ՀԱԶԱՐՆՈՑՆԵՐ

իսկ ամենակալ Անգլիսւն , մանտւ անդ որ Մ * Նա– չգո՚րծէ մեր երկրին մէջ ապրող Հայերուն Համար, շրջաբերութեան Հան ո ւած են Փարիզի մէջ՛. Չորեք­

Հ անդնեբ ո ւ նա խազ աՀ բ մէկ Հ րամ անով քնջեց Փոխ նկտ/ոե լով ոբ Հ ան բա պետ ո ւթեան Հ ռչակում էն ի շաբթի օր ոստիկաններ տաղաւար մբ պսւշարեցին

Վարձի օրէնքր, եւ Հիմա Հարկադրուած են դնում՝- վեր կատարուած Ոէ~Գոակի եւ անուղղակի ղրզռու– Ռոմէնվիլի մէջ ուր ապաստանած էր դլխաւոր

ներբ կատարել կանխիկ եւ կացոլթիւնբ բարւոքել թիւնները ոբ եւ Է արդիւնք չտուին , եւ Հսւյերր կեղծարարն եր էն մ է կը : Փ ո Լսա դարձա բա բ կրակ

նոբ բանակցութիւնն ե րով ։ ոզզամիտ կեանք մբ ապրեցան Թուրքիս յ մէջ՛. տեղալէ ՛Լերջ , վւախստականը ձե բ բա կա լո ւե ց ա լ

Գեռ չենք խօսիր Գերմանիոյ, մասին, ուր տե­ «Այս առիթով աւելցնենք թէ, Աուբիոյ մէ9 եւ կառատան մ բ մէջ գանուեցան պա յուսակնեբ ո–

ղական բնակչո ւթեան վբայ ՀետզՀետէ կբ բար - Ձ> բան սա յի Հետ իրենց վերջին օրեր ր կ՚ապրին րոնք վեց միլիոն ֆրանքի կեղծ Հ աղա բն ո ցն ե բ կր

գուին 8 10 միլիոն փախստականներ եւ արտաք­ Հայ «քոմիթէճիները , որոնք %%րանսայի պարունակէ ին : Ա յս ձե բ բա կա լո ւթեան շնոբՀ իւ

սուածներ ԼեՀաստանէն , Ջեխոսլովաքիա յէն եւն։ դա.շթ աքին մտայնութենէն քաջալերուած ամէն քսան մեղսակիցներ եւս բռնուեցան։ կեղծ թղթա­

կարճ խօ սքո վ , բ ո լ ո ր եր կի բնե րն ալ կբ գ բա­ առիթով ամ էն կարգի գո բծունէութեան կր լծուին դրամն ե բ ր կարելի է ճանչնալ ուշագրութիւն ընե­

նս լին նոր պատերազմի մբ առջեւ , ամբողջական մեզի դէմ : լով Հ ետեւեալ կէտեբուն *• կանանչ ել վարդէ

պատերազմ՝ Անօթութեան , ինչպէս եւ ՀամաՏա– Գուլով Եդիատոսի «քոմ իթէճ իններուն , անոնք ՚ւ՚՚յ ն Հ. ,զւ արւՂ ոցներ Մ արիան ի (Ֆրանսա) գւ

րակնեբու դէմ ; ալ Հ աշուե յարդարի ենթարկուեցան էլ Ալամ է յն ի կր փո խտնա կ ս ո վո ր ա կ ան քառագծին ( ք ԱԱՈրիյ յ է ) ,

Անշուշտ կաբելի չէ բուն պատերազմին աՀ ու­ մէջ : Տասն եր եք տարի առաջ , Հա յ կա կան քոմ ի թէ՜

ստրս ափն ե ր ո ւն Հ եա բաղդատել այս նոբ եւ աՀ ա՛­ մ իա յն Հորիզոնական դիծեբ կբ պարունակէ : Աախ

լս ր պայքարր։ Բայց եւ այնպէս, միլիոններու ներր ա յԼ աստիճան ազդեցիկ էին, որ թուրք կողմ ի ուղղաՀա յեաց դիծեբբ * իրար խառնուած

թշուառութեան դէմ բացուած ա յ ս տշխաբՀա - գես սլան Մէւնիր աէյ իբ Ամերիկա ժամանումի օ– են : Ամերիկեան Հազարնոցներ * Գոյնեբր իրար

մարտն ալ նո լնքան ծանր մղձաւանջ մբ կր կազ­ րր կբ ՛յտ իւղուէր նաւաՀանդիստ վ՛ախ չի լ ; Մ ինչ - Լսառնոլ ած են : Հաւկթաձեւ մասին մէջ ուր «Աղա*

մէ*. Մանաւանդ փոքր, ուժասպառ, անճար կամ դե ՛ւ ա յսօբ վեր ջնապէ՝ ս պատմ ո ւթեան անցած են ւոութիւն» եւն* բառերը կբ գտնուին , ստուերները

անտէր ժողովուրդներուս Համար։ 5է անոնքղ ~Հ ակտ ո ակ անոր , որ օտար սլետավժե ան կոշտ արատներ կը ցուցնեն :

Fonds A.R.A.M