Page 114 - ARM_19-1945_03
P. 114
* * տ«
գինով։ Պտուղն ալ, ամէն բան պետականաց ուած խտացուին ։ 71 ս կ մասամբ կա ո ո ւց ո ւած է ԳԻ"^ԻԻ ԹՐ՚ԲԱՀԱՕ ԴԱՏԻՆ
Հաշուոյն կբ ծախուի , ինչպէս շրջա
է եւ պետութեան մեծ գործարան մը 0 չականէ մէջ։ 0չականէ
աշխատանքը, ոբուն փո խաբէն կբ վճարուէք ՚ նը տարեկան 3 միլիոն քիլօ խաղող կուտայ, որմէ ՊԱՇՏՊԱՆՈԻ ԹԵԱՆ ՀԱՄԱՐ
—- ԳոՊՀ էԻտՐ
է ժողովուրդը այս վիճակէն ։ կրնա յ արտագրուիլ շուրջ 1 ո լկէս մ իլիոն
՛յն գոՀեբբ , կան գժգոՀներբ* բնականա գին ի ։ Գործատան առաջին յարկբ կառուց ուած է
բար , ծանր կեանք ունեցողներր գժգոՀ վ՝(ԼԱաս 1 եւ պատերազմի պատճառով շինութիւն բ դադբած ։ ՊԱՆԵԷՕ - աՇԱՆ Կիրակի, 26 Օգոստոս,
Անաց ոբ , պատեբաղմէն առա^ աւելի լաւ եղած Բայց, կբ գործէ արդէն այս Ա* յարկբ* 70.000 Ժամ ը 2,ին մ եր թագին յանձն ախ ում բը կաղմ ակեր–
են , ինչպէս այլ երկիրներու մէջ ալ եղած է* լիաբ սքանչելի դինի պատրաստուած է , որ (ձտաբի պած էր ժողով մբ ՚Բտշանի քաղաքապետութեան
Հայաստանի ժողովուրդը ղոՀողութիւննեբ շատ ը՛ մնալէ ետք ծախու պիտի Հանուի ։ սբաՀիՆ մէջ՛. Ներկայ էին մօտ 400 Հայրենակից -
րած է , թէ նիւթապէս եւ թէ անձնապէս , պատե - Եկեղեցական Համագումարը պատկառելի ժո ներ։ կը նախագաՀ էր Պ* ք՚իւթնէրեան ։ Առաջին
րաղմ ի Հետեւանքով։ ղով մը եղաւ։ Պատուիրակներ եկած էին ոչ մի - բանախօսբ , Պ ՚ Լ * Տօնիկեան մանբամասն տուաւ
Երիտասարդութեան կբ Հանդիպի**ք % է–5 ^ – ա յն ա րաասաՀմ անէն ա յլեւ Հա յաստան՛էն եւ քԱ * Հա յոց կրած ան ի բ ա ւո ւթ ի ւնն եր բ , սկսեալ Լեւոն
Ե՛ թագաւորի օրեբբ։
բ ի տաս արգո ւթիւնբ զինուո բ դա ցած է է Մ ին չեւ Միութենէն ։ Եկած էին Թիֆլիսէն , Գանձակէն, մաՀէն (1393) մինչեւ մեր
ո բ աաբիքբ։ =ւ կարծեմ մինչեւ 45 տարեկաննե Արմ ա լիրէն , ՛Լա բա բազէն , Լենինականէն եւա յլ ՆախագաՀ բ ձա յն տուաւ Մ ՛ Ա արեանին եւ ամ հ–
րը : Անկէ վերեբբ եւ կէները կ՚աշխատին ։ Ադ՛ շրջաններէ հ րիկաՀայ սպայի մբ, Ալեք * Ֆիլեանին , որոնք յոր
շիկնե" —- Ունեցանք վիճաբանութիլննեբ ։ դորեցին անքակտելի մ ի ութ իւն Հայ ժողովուբ -
ՐԸ) անոնք ալ եղաԲծ– են զինուոր ւ \ Ոչ 5։–=– Այո , երբեմն շատ բուռն ։ Հինգ ժոգովնե– գի բոլոր խաւերուն միջել ։
պարտաւորիչ հ կարծեմ կամաւորներ կան։ րու ընթացքին քեն ե ցինք եկեղեցական սաՀմ անա* ^Լերջին բանաիւօսն էր Պ * Զորմիսեան որ Հա֊՝
Այց^Ժ&ւ՚նք վարժարանները, ուր գտանք գրութիւն բ եւ կաթողիկոս ընտրեցինք ։ Կ ի լիկի ո ք յաստանէն նոր վերադարձած (ԼէէաէՈէ1 մանրս։ -
կարգապահութիւն , լրբութիւն ել լալ ւչ աս աւան - կաթողիկոսութեան պիւտճէի կազմութեան առ - մասն աեզեկութիւննե բ Հաղորդեց մեր երկրի վե
գութիւն : ՋեռնՀաս ուսուցիչներ ել ուսուցչուհի ՜ թիւ , շատեր կբ պնդէին որ Կ ի լիկի ո յ կաթողիկո րելքի մասին, մշակութային, տնտեսական, ճար
ներ կէսն , գասարանական լաւագոյն աոարկանե - սարանը ինչպէս պատ րիա բքութիւսնե ր բ իրենց տար ա ր ո ւե ս տ ա կան եւա լլե ։ Բ ան ա խօս բ նկաբա -
րով օժտուած : Այցելեցինք թատրոն ել օփերա , նիւթական դո բծաոնոլիժ իւննե բով ալ պէտք է են գրեց Գեղարդի վանքին կե բտուածքբ , -— մ իա -
ուր ներկայ եղանք Ալլքսատ օփերա յին։ Կայ Ֆի թարկուին էջմիածնի; Բաբդ իսնգիր էր եւ եղան ձոյլ, Հսկայ , կրանիթեայ քարաշերտը .Հայմ ար՛դու
լարմոնիայի չէնքը, ուր 90 Հոգինոց խումբ մր թեր ու դէմ երկար վիճաբանութիլննեբ ։ Համա - գուբ ի եւ մ ուբճի Հարուածներով մ արմ ին առած
երեք տաճար ն՜նեե բր ,, ոոոորնոօնք կարծես առա նձին - ա–
լաւագոյն ու տպաւորիչ ներկայացումներ կու ձա յն ո ւթ ի ւն գո յացաւ յեաո յ : Կրօնական տեսակէ
տայ։ կրգ, պար ու նուագ։ ի)նգրեցինք որ այս տէն անոնք բացարձակապէս ենթակայ պիտի բլլան ո անձ ին կոփուած քարերով շինուած են ։ իբրեւ
խումբը արտասաՀման գայ։ Հաւատացէք որ մեծ՜ էջմիածնի , բայց վա ր չա կանօ ր էն ինքնօրէն : կա - օրուան կացութեան պատկեր , կրկնեց այն տեզե–
տպաւորութիւն կր ձգէ եւ մեծ յաջողութիւն կր թողիկոսին իրաւունք տուինք որ ժամանակի րն - կոլթ իւննե բբ որ Հրատարակուած են թե րթերու
գանէ ամէն տեղ։ Հետաքրքրական է նաեւ շարժա թացքին նմ ան խնդի րնե ր բ քննէ եւ առժժ՜աամ. եւ յլ մէջ ։ 6ետո յ կարդաց յանձնախումբի բանաձեւ ր ,
նկարը, Հայ ել ռուսական կեանքէ , միշտ գաս - Հ ր աՀ անգն ե ր ո լէ կա բ գ ա գրութիւնն եր ընէ, մինչեւ որով կը պաՀանջուի 0՝բքաՀ ա յաս տանը ։ Ներկա
ւոիարակիչ Հանգամանքով : որ օր մբ կաբելի բլլայ բնգՀ * կանոն ագի բմբպատ– ներ ր լսելով բանաձեւը , պա տ ր ա ս տ ա կա մ ութիւն
ՀՀատ նոր չէնքեր , պողոտաներ , կամուրջներ րաստել ։ Ե թէ յօդուած առ յօդուած քննէինք եւ լայտնեցին թեւ թիկունք Հ ան գիս անա լու կեդր *
եւ վերջապէս գործարաններ կր կառ .ո լցո լին : վիճէ ինք , ժողով ր կրնար 3 ամիս տեւել* մենք ալս 0 անձնախումբին , ոբպէսզի մեր ժ ո զով ուր գի ձա յ–
Այսպէս , կը կառուցուի ՏԼանւլ ուի վրայ մեծ կերպը առաջարկեցինք եւ ^՜ոԴովը ընդունեց ։ սՐ Լ"^՚ԼԻ դարձնէ ԳաշԳւակիցնեբու մօտ ։ <^Մեբ Գա–
կամուր^ մը, ուր 40.000 գերման գերիներ կ՝աշ - տ բ կբ յան ձնենք 1$ որ Հր զա յին Հայաստան էն —-<
թիւնբ եւ պիտի չմիջամտեն ուրիշ երկիրներու Հետեւաբար քք) * Մ իութեան կաոավարո լթե աս ,
ներքին
Հարաւա դործերուն : Արեւելեան Չինաստանի եւ ինչսլէ ս նաեւ մ եծ ք ա ղ թ ա կանն ե ր ո ւն որոնք ժողո
ցանցի
քին Ա ան չ ուր ի ո յ ե ր կա թ ո ւղինե ր ր մէկ վրդապետութեան եւ ա րդւսբոլթեան Համար մղե
վե ր ած ո ւե լո վ պիտի շա Հ ա զ ո րծ ո լ ին միաս ցին ու շաՀեցան այս պատերազմ բ : Թղթ՛ակից
2,000,000 ԱՄԵՐԻԿԱՑԻՆԵՐ նաբար ։ Գաշնագիրբ վերջացած ատեն , երկաթու
կը ծափառաւնԱ Զ(ո՚. տը Կօյը
ղին Զ ին ա ււ ա ան ի ս ե լի ա կան ո ւթ ի ւն բ պիտի դառ - տանաւին վրայ։ Ամերիկացի ծովակալբ չխօսեցաւ
թափոնի խուղար -
նայ։ Փ^րթ֊ ԱրթիւՈք ռուս եւ չին ական նաւակայան կուեցան բանազնացնեբ՜ուն Հետ որոնք Ամ ե բիկա–
մբ պիտի դառնայ եւ պիտի օդտագործուի միայն եւ իրենց սուրեր ր յան ձնեցին
ռուսական ել չին ա կան մ արտ անաւ եր ո լ եւ առեւ ցիներոլն։
Առժամեայ կառավարութեան նախագաՀբ ան– տրական նաւերու կողմ է ։ (հուս իա պիտի պաշտ -
նա խ ոն թ ա ց խ ան դա վա ռո ւթ ե ա մ բ բնգո լնուեցաւ պանէ այգ նաւաՀ անգի ս տ բ , ի Հարկին անՀբաժեշտ ՛ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈ՜Վ
Նիւ Եորքի մէջ, ոչ միայն իբրեւ Հիւր, այլեւ իբ–՛ Հ աստ աա ո ւ թ ի ւննե բ բ Հիմնելով։ քիուսիա կրնայ
բեւ անոր պատուակալ քաղաքացին * տիտղոս մը նաեւ ցամ աքա յ ին եւ ծովա քին զին ո ւո րն ե բ պաՀ ել ՖՐԱՆՏ ՎԵՐձէԼ, «Մուսա Տաղ»ի Հանրանա–
ոբ շատ քիչերու կբ արուի : Երկու միլիոն քւսդա– Հոն , իբրեւ պաՀակազօբք ։ ՏսւյրԷ՚Օ. ազատ նաւա– նօթ Հ ե դին ակը , մ եռաւ Լոս Անճէլբս ի մ էջ ( ՝Բա լի-
քացիներ խռնուած մեծ պո ղո տ ա յ ին վրա յ կր ծա– Հ անգիս տ պ իա ի Հ ռչակուի , Չինաստանի պատաս ֆո րն իա) , սրա ի Հ իւանգո ւթենէ; Ենաձ էր 1890–
փաՀաբԷին ղօրավարբ , երբ քաղաքապետարան խանատուութեան տակ, բայց նաւաՀ անգս աղ ին ին , Փրակա , բա յց գրեթէ ամ բո ղջ ո վին , մ՜ինչեւ իր
կ՚երթար : ^լկեցցէ^ներբ կբ թնդացնէին °ԴԱ ՚ Հրամանատարբ ռուս պիտի ր լ է ա յ ։ Հանբաքուէ աքսորը , ապրած էր Գերման իոյ եւ Ալսւորիո ք
խանդավառ բաժակաճառեր արտասանուեցան քա պիտի կատարուի Արտաքին Ա ոնկՈլիո յ մ էջ ։ Զի - մ էջ : Գերմ ան էր մշակո յթով , խառնուածքով եւ
ղաքապետարանին մ էջ : քաղաքապետական խոր - նաստան ի Հարկին պիտի ճան շնա յ Աոնկոլիոյ ներ լե զոլով յ բա յց մ իշտ ճգնեց՚աւ կամ ուբջ մ բ ձգել
Հ ուրդին նախագաՀ ր յա յտ արա րեց թէ կառանց կայ Հ անբապետութ իւն ր ։ քյ * Աիութիւնն ալ իր զ ե բ մ ան ա կան ե րեւակա յո ւթեան եւ լատինական
ֆրանսական դիմադրութեան մեր յաղթանակբ կա բդին պիտի յարգէ Չինաստանի գերիշխան ու - բանականութեան միջեւ՜։ ՜Առաջին գիրքը՝ բանաս
պիտի ուշանար ։ Ուոշինկթբնի մէջ գիտեն թէ թիւնբ Ա՝ ան չո ւր ի ո յ մ էջ եւ անոր Հ ողա յին ամ բող՜ տեղծութեանց Հատոր մ ըն էր՛, ՀձԱշխաբՀի բարե
•Ֆրանսա յի վեր աշինո ւթիւնբ նոյնքան կարեւոր է ջութի ւնբ ։ Մ ոսկուա յանձն կ՚առնէ նաեւ չմ իջա - կամ բ» (1911)։ Երկրորդ՜ Հ ատ ո ր ր նոյնպէս , աւելի
խաղաղութեան Համ ար որքան իր ազատագրում բ մտել Չինաստանի ներքին գործեբուն , ամէն բարո Հասուն (1913)։ Մեծ պատերազմին , (1915), կ՛եր–
եղաւ պատերազմին Համարէ : ծովակալ մբ բաժակ յական եւ նիւթական աջակցութիւն ընծայել, զին գէր ազատագրումը , մարդկային ՚եղբայրակցու -
պարպեց ^Ֆրանսա յի խրոխտ Հանրապետութեան ուորական եւ ուրիշ նիւթեր ճարելով ։ թիւնր (Ասոնք եւ անոնք)։ Կոր բորդ Հատոր բ ,
Համար որ ազատութեան օրրանն եղաւֆ ։ Ֆրան - Վչերջին լուրերու Համաձայն, այս գաշնագիրբ ՚ձԳսւաասաանի օրբ$> , կբ փառաբանէ անձնազոՀու–
սա յի արտաքին նախարարը Հիպատն է շներս լ Փարի՛ արդէն ունեցած է երկու գործնական Հետեւանք - թիւնը : Տետոյ յ ա ջ ո լւ գա ր ա ր գրեց թատերախաղեր
զին մ եծարանքբ յա յան ե լո վ մ եծ քաղաքին եիւ ներ ,— Առաջին՝ խորհրդային, բանակները որոշած եւ վէպեր ։ ու սա Տաղի քառասուն օրեբո% , որ
Եոբքիֆ , մազթեց որ Ֆրանսան այլեւս չենթար - են քաշուիլ Մանչուրիայէն, առաջին ղօրամ ասե րաղմ ա թիւ լեզուներ ո լ թարդմ՝ ունուեցաւ (Հա յե -
կուի Գիմ աղ բութ ներկայացնէ
եթէ ստիպոլինք եան մ աբտիբո սութեան յ « / * ֊ / / յց րը՝ մինչեւ 1 5 օր ։ Ամ բողջ պարպում բ պիտի լրա րէնը՝ Եր * Տէր Անդրէասեան) , կբ Հ ան րա յին
պիաի կրենք» : եւ ։ Գեռ կբ
միեւնոյն զոՀ ողութ իւննե բ բ կրել, նայ թափոնի անձնատրութենէն երեք ամիս վեբջբ։ 5000 Հա լերու գիմ ադր ութ ի ւե ը
^* Բ^1ՐՈՐԳ՝ Լ\Իսա9Ի ** ս , ս ° " ՚ յ ս ։ ս վ ս ՛ ր առաջնորդը ՝ կեանքը թրքական սարսափներուն տակ
Ամ երիկեան բո լո բ թ ե ր թե ր բ երկար եւ պատ– \$ ան - Տէ * յանձն առած է խորՀրգակցիլ մառէ շա լ խօսինք իր մասին։
կեբազարդ սիւնակներ կր նուի բեն զօրավարին, ա– Զսյկ ՝Բայ Շէքի Հետ, գադրեցնելու Համար ներ -
ռաջին էջերուն վրտյ ։ Զօր * ալւ Կօլ եւ իր Հետե– քին սլատե րաղմ բ ՝, Ամերիկեան դեսպանն ալ պիտի
ւորդներբ երկուշաբթի օր Եիքակօ ղացին, Իսկ մասնակցի այս տեսակցութեան։ Զինասաանի ար Այրի Տիկին ՎաՀրամ Զաբֆճեան , Օր * Եո–
երէկ մ եկնեցան ՛Բ անա ա ա , ուր Հ ի ւ ր ա ս ի բ ո ւե լէ տաքին նախարարս յայտարարեց թէ ռուսեւչինա– լանա Վ • ՀԼարֆճեան , Տէր եւ Տիկին Նուպաբ
վերջ պիտի վերադառնան Փ տ բ իզ : կան դաշ էնքբ երաշխիքն է տ ելա կան խաղա ղու - Զաբֆճեան, Պ՛ Լեւոն Զաբֆճեան, Տէր եւ Տիկին
ինչպէ ս ւէբած էինք երէկ , ա յս ա յցե լութ եան թեան մբ ՛Ծայր* Արեւելքի մէջ՛, Աղլա ղան ե ան , Տէր եւ Տ ի^էէ*" Հեր մ ան Գ ազանճեան
շնորՀ իւ Ֆրանս ա շարք մ բ չ° չափելի առաւելու - 383 վԱՄտաԱաՆեք (ԹէՀրան), Տէր եւ Տիկին Բերուն Գաղանճեան
թիւններ ապաՀ ոված է ,տնտ եսական գետն ի վրտ յ ։ Օր• Լիտի
(Երեւան) , Այրի Տիկին (Հիլաճեան ,
Գալով քաղաքական պաՀ անջներուն , անոն ք մ եծ Թոքխւփ ծռցիԱ Ակ Զաբֆճեան, Տէր եւ Տիկին ՎաՀԷ Թոսունեան,,
մ ասով պիտի քննուին Լոնտոնի յառա9իկա ք խոր– Տէր։եւ Տիկին Անդրէասեան (Ամերիկա), Այրի
Հ րդաժողովին մ էջ ։ Տիկին Գաղանճեան (Ամերիկա) , Տէր եւ Տիկին
(յա խագաՀ քարում բն օղ ան ալ մբ նուի րեց զօր * Երէկ աշխարՀ ի ամենամեծ Աբմատան նա Մարաիկեան (Պոլիս), Տէր ել Տիկին Աիմոնեան
ար կօլի , յա բե ւ՚եման ան ո բ ղո բ (^ողվէլթ նուիրած ւատորմիղ Համախմբուած էր Թոքիո յի ծոցին (Ամերիկա) , Այրի Տիկին Փաշաեան, Տէր եւ Տիկ՛
էր Զրրձիւի ։ ^Ր կարծուի իժէ ղօրավարբ Փարիզ մէջ^ զինուոր Հանելու Համար լՀափոնի Հողին յ՚նճու ճեան եւ զաւակները , Պ ՚ Գաղանճեան , Այրի
պիտի վերաղտոնայ ալս օդանաւով։ վրա ք , իբրեւ յաղթական ։ Ա իեւնոյն ատեն 1300 Տիկին Գալու ստեւսն, Այրի Տիկին Հալըճեան , Տէր
օղ անաւ ե ր կբ սաւառնէ ին օղ ին մէջ , Հ ետապըն - եւ Տիկին Ալ ադե ան եւ զաւակներ բ ,՝ բոլոր իր ըն
ՌոաեւչիԱակաԱ դաշինքը գումնեբ կատարելով ։ Նաւատորմին մէջ կբ զբւո– տանեկան պարադաներբ , խորին ցաւով կը ծանու–
֊0 նուին Հինգ զրաՀաւո րնե բ , որոնց մէկուն՝ %Մ ի՜ յնեն նաղէտ մ ա Հ բ
իրենց
սուբի՚ֆի մ էջ Հ րամ անատաբբ կբ վարէր գործոզու– Պ– ՎԱՀՐԱՄ ԶԱՐՖՃԵԱ՜Նի
հ) * Մ իո ւթիւնբ Հրատարակեց այն գա շնագի բբ թիւնները։ Առաջին առթիւ Թոքիոյի ծոցբ մտան,, ամուսնո յ/ն Հօր , եղբօր , քեռայրին , եղբօր
, Օզոստոս \4ւին ։
ոբ կնքուած էր Չինաստանի Հետ ա ո Ա՛ջն ո րւլո ւ թ ե ա մ բ ճափոնց ի ուզեցո յցներու ,
ԱՀա դլխաւոր տրամագրութիւններբ , որոնք մեծ Հինգ զրաՀ աւո բներ բ , \\ յածանաւեր , 26 թորփի– ղալկին , մօրեղբօր եւ ազգականին, որ տեղի ունե
տպաւորութիւն զո բծեցին քա ղա քա կան շրջանակ– լանաւեբ , 16 ականաՀ աւաքներ , 15 փոխադրանա ցաւ 25 Օգոստոսին , 50 տարեկան Հասակին մէ9 :
ներու մէջ , եւ որոնք ամբաւղէս կբ վերաՀաստա– ւեր եւ բազմաթիւ օժանդակ նաւեր ։ Յամա քա Հա Տուղարկաւորոլթիւնր կը կատարուի այսօր, չո՜՛
աեն Ո՚ուսիոյ դիրքը Ծայր՛ Արեւելքի մէջ*– նում բ սկսաւ երէկ , երեքշաբթի ։ Առաջին առթիլ րեքշաբթի ժամր 4ին , Հայոց եկեղեցին , 15 Ո1Շ։
ցամաք ելան
Գտշնագբին տեւողութիւնն է 30 տաբի ։ Եր ՜ 10.000 ծովային Հրացանակիրներ ։ յ՚Շ&Ո ՇօսյՕՈ : Մարմինը կ՝ամփոփուի ԱէնԱորի գե
կու ե բկի րնե ր բ կբ ստանձնեն պատե րաղմ էն վերջ Գոբծոզութեանց ներկայ էին 30 դաշնակից սպա րեզմանատունը , ընտանեկան դամբարանին մէջ՝.
ժամ ։ ՛ԾԱՆՕԹ
ձեոք առնել ամէն միջոց , խափանելու Համար ոբ ներ։ Մարտանաւերու անցքբ տեւեց վեց Մ~սւնսւՆոր մահազդ չստացողնե ֊
եւ է փորձ ոբ կրնայ խաիւտել խազազութիլնր ։ ճափոնի ներկայացուցիչները բնգո լնուեցան Հ.Մ ի– րէն կ ըյսնդյաւի ներկայս իրր ա յ դ նկատել։
Տանձն կխառնեն փոխադարձաբար օգնել, եթէ ճա սուբիֆ ղ ր աՀ աւո ր ի ն մէջ, կարգադրելու Համար
փոն յարձակում գործէ ։ Անոնք պիտի գործակցին դո բծոզութեանց մ ան րամ ա սն ո ւ թ ի ւնն երը : Բաղ - 1ա|»ոա6Ո6 , 17 , ճ ա Օաատտաօ 13»
փոխադարձաբար մաթիլ օդանաւեր
յարգելով իրենց ղեր իշխան ու - կը սաւաոնէին ծովակալ - մաբ*
Fonds A.R.A.M
գինով։ Պտուղն ալ, ամէն բան պետականաց ուած խտացուին ։ 71 ս կ մասամբ կա ո ո ւց ո ւած է ԳԻ"^ԻԻ ԹՐ՚ԲԱՀԱՕ ԴԱՏԻՆ
Հաշուոյն կբ ծախուի , ինչպէս շրջա
է եւ պետութեան մեծ գործարան մը 0 չականէ մէջ։ 0չականէ
աշխատանքը, ոբուն փո խաբէն կբ վճարուէք ՚ նը տարեկան 3 միլիոն քիլօ խաղող կուտայ, որմէ ՊԱՇՏՊԱՆՈԻ ԹԵԱՆ ՀԱՄԱՐ
—- ԳոՊՀ էԻտՐ
է ժողովուրդը այս վիճակէն ։ կրնա յ արտագրուիլ շուրջ 1 ո լկէս մ իլիոն
՛յն գոՀեբբ , կան գժգոՀներբ* բնականա գին ի ։ Գործատան առաջին յարկբ կառուց ուած է
բար , ծանր կեանք ունեցողներր գժգոՀ վ՝(ԼԱաս 1 եւ պատերազմի պատճառով շինութիւն բ դադբած ։ ՊԱՆԵԷՕ - աՇԱՆ Կիրակի, 26 Օգոստոս,
Անաց ոբ , պատեբաղմէն առա^ աւելի լաւ եղած Բայց, կբ գործէ արդէն այս Ա* յարկբ* 70.000 Ժամ ը 2,ին մ եր թագին յանձն ախ ում բը կաղմ ակեր–
են , ինչպէս այլ երկիրներու մէջ ալ եղած է* լիաբ սքանչելի դինի պատրաստուած է , որ (ձտաբի պած էր ժողով մբ ՚Բտշանի քաղաքապետութեան
Հայաստանի ժողովուրդը ղոՀողութիւննեբ շատ ը՛ մնալէ ետք ծախու պիտի Հանուի ։ սբաՀիՆ մէջ՛. Ներկայ էին մօտ 400 Հայրենակից -
րած է , թէ նիւթապէս եւ թէ անձնապէս , պատե - Եկեղեցական Համագումարը պատկառելի ժո ներ։ կը նախագաՀ էր Պ* ք՚իւթնէրեան ։ Առաջին
րաղմ ի Հետեւանքով։ ղով մը եղաւ։ Պատուիրակներ եկած էին ոչ մի - բանախօսբ , Պ ՚ Լ * Տօնիկեան մանբամասն տուաւ
Երիտասարդութեան կբ Հանդիպի**ք % է–5 ^ – ա յն ա րաասաՀմ անէն ա յլեւ Հա յաստան՛էն եւ քԱ * Հա յոց կրած ան ի բ ա ւո ւթ ի ւնն եր բ , սկսեալ Լեւոն
Ե՛ թագաւորի օրեբբ։
բ ի տաս արգո ւթիւնբ զինուո բ դա ցած է է Մ ին չեւ Միութենէն ։ Եկած էին Թիֆլիսէն , Գանձակէն, մաՀէն (1393) մինչեւ մեր
ո բ աաբիքբ։ =ւ կարծեմ մինչեւ 45 տարեկաննե Արմ ա լիրէն , ՛Լա բա բազէն , Լենինականէն եւա յլ ՆախագաՀ բ ձա յն տուաւ Մ ՛ Ա արեանին եւ ամ հ–
րը : Անկէ վերեբբ եւ կէները կ՚աշխատին ։ Ադ՛ շրջաններէ հ րիկաՀայ սպայի մբ, Ալեք * Ֆիլեանին , որոնք յոր
շիկնե" —- Ունեցանք վիճաբանութիլննեբ ։ դորեցին անքակտելի մ ի ութ իւն Հայ ժողովուբ -
ՐԸ) անոնք ալ եղաԲծ– են զինուոր ւ \ Ոչ 5։–=– Այո , երբեմն շատ բուռն ։ Հինգ ժոգովնե– գի բոլոր խաւերուն միջել ։
պարտաւորիչ հ կարծեմ կամաւորներ կան։ րու ընթացքին քեն ե ցինք եկեղեցական սաՀմ անա* ^Լերջին բանաիւօսն էր Պ * Զորմիսեան որ Հա֊՝
Այց^Ժ&ւ՚նք վարժարանները, ուր գտանք գրութիւն բ եւ կաթողիկոս ընտրեցինք ։ Կ ի լիկի ո ք յաստանէն նոր վերադարձած (ԼէէաէՈէ1 մանրս։ -
կարգապահութիւն , լրբութիւն ել լալ ւչ աս աւան - կաթողիկոսութեան պիւտճէի կազմութեան առ - մասն աեզեկութիւննե բ Հաղորդեց մեր երկրի վե
գութիւն : ՋեռնՀաս ուսուցիչներ ել ուսուցչուհի ՜ թիւ , շատեր կբ պնդէին որ Կ ի լիկի ո յ կաթողիկո րելքի մասին, մշակութային, տնտեսական, ճար
ներ կէսն , գասարանական լաւագոյն աոարկանե - սարանը ինչպէս պատ րիա բքութիւսնե ր բ իրենց տար ա ր ո ւե ս տ ա կան եւա լլե ։ Բ ան ա խօս բ նկաբա -
րով օժտուած : Այցելեցինք թատրոն ել օփերա , նիւթական դո բծաոնոլիժ իւննե բով ալ պէտք է են գրեց Գեղարդի վանքին կե բտուածքբ , -— մ իա -
ուր ներկայ եղանք Ալլքսատ օփերա յին։ Կայ Ֆի թարկուին էջմիածնի; Բաբդ իսնգիր էր եւ եղան ձոյլ, Հսկայ , կրանիթեայ քարաշերտը .Հայմ ար՛դու
լարմոնիայի չէնքը, ուր 90 Հոգինոց խումբ մր թեր ու դէմ երկար վիճաբանութիլննեբ ։ Համա - գուբ ի եւ մ ուբճի Հարուածներով մ արմ ին առած
երեք տաճար ն՜նեե բր ,, ոոոորնոօնք կարծես առա նձին - ա–
լաւագոյն ու տպաւորիչ ներկայացումներ կու ձա յն ո ւթ ի ւն գո յացաւ յեաո յ : Կրօնական տեսակէ
տայ։ կրգ, պար ու նուագ։ ի)նգրեցինք որ այս տէն անոնք բացարձակապէս ենթակայ պիտի բլլան ո անձ ին կոփուած քարերով շինուած են ։ իբրեւ
խումբը արտասաՀման գայ։ Հաւատացէք որ մեծ՜ էջմիածնի , բայց վա ր չա կանօ ր էն ինքնօրէն : կա - օրուան կացութեան պատկեր , կրկնեց այն տեզե–
տպաւորութիւն կր ձգէ եւ մեծ յաջողութիւն կր թողիկոսին իրաւունք տուինք որ ժամանակի րն - կոլթ իւննե բբ որ Հրատարակուած են թե րթերու
գանէ ամէն տեղ։ Հետաքրքրական է նաեւ շարժա թացքին նմ ան խնդի րնե ր բ քննէ եւ առժժ՜աամ. եւ յլ մէջ ։ 6ետո յ կարդաց յանձնախումբի բանաձեւ ր ,
նկարը, Հայ ել ռուսական կեանքէ , միշտ գաս - Հ ր աՀ անգն ե ր ո լէ կա բ գ ա գրութիւնն եր ընէ, մինչեւ որով կը պաՀանջուի 0՝բքաՀ ա յաս տանը ։ Ներկա
ւոիարակիչ Հանգամանքով : որ օր մբ կաբելի բլլայ բնգՀ * կանոն ագի բմբպատ– ներ ր լսելով բանաձեւը , պա տ ր ա ս տ ա կա մ ութիւն
ՀՀատ նոր չէնքեր , պողոտաներ , կամուրջներ րաստել ։ Ե թէ յօդուած առ յօդուած քննէինք եւ լայտնեցին թեւ թիկունք Հ ան գիս անա լու կեդր *
եւ վերջապէս գործարաններ կր կառ .ո լցո լին : վիճէ ինք , ժողով ր կրնար 3 ամիս տեւել* մենք ալս 0 անձնախումբին , ոբպէսզի մեր ժ ո զով ուր գի ձա յ–
Այսպէս , կը կառուցուի ՏԼանւլ ուի վրայ մեծ կերպը առաջարկեցինք եւ ^՜ոԴովը ընդունեց ։ սՐ Լ"^՚ԼԻ դարձնէ ԳաշԳւակիցնեբու մօտ ։ <^Մեբ Գա–
կամուր^ մը, ուր 40.000 գերման գերիներ կ՝աշ - տ բ կբ յան ձնենք 1$ որ Հր զա յին Հայաստան էն —-<
թիւնբ եւ պիտի չմիջամտեն ուրիշ երկիրներու Հետեւաբար քք) * Մ իութեան կաոավարո լթե աս ,
ներքին
Հարաւա դործերուն : Արեւելեան Չինաստանի եւ ինչսլէ ս նաեւ մ եծ ք ա ղ թ ա կանն ե ր ո ւն որոնք ժողո
ցանցի
քին Ա ան չ ուր ի ո յ ե ր կա թ ո ւղինե ր ր մէկ վրդապետութեան եւ ա րդւսբոլթեան Համար մղե
վե ր ած ո ւե լո վ պիտի շա Հ ա զ ո րծ ո լ ին միաս ցին ու շաՀեցան այս պատերազմ բ : Թղթ՛ակից
2,000,000 ԱՄԵՐԻԿԱՑԻՆԵՐ նաբար ։ Գաշնագիրբ վերջացած ատեն , երկաթու
կը ծափառաւնԱ Զ(ո՚. տը Կօյը
ղին Զ ին ա ււ ա ան ի ս ե լի ա կան ո ւթ ի ւն բ պիտի դառ - տանաւին վրայ։ Ամերիկացի ծովակալբ չխօսեցաւ
թափոնի խուղար -
նայ։ Փ^րթ֊ ԱրթիւՈք ռուս եւ չին ական նաւակայան կուեցան բանազնացնեբ՜ուն Հետ որոնք Ամ ե բիկա–
մբ պիտի դառնայ եւ պիտի օդտագործուի միայն եւ իրենց սուրեր ր յան ձնեցին
ռուսական ել չին ա կան մ արտ անաւ եր ո լ եւ առեւ ցիներոլն։
Առժամեայ կառավարութեան նախագաՀբ ան– տրական նաւերու կողմ է ։ (հուս իա պիտի պաշտ -
նա խ ոն թ ա ց խ ան դա վա ռո ւթ ե ա մ բ բնգո լնուեցաւ պանէ այգ նաւաՀ անգի ս տ բ , ի Հարկին անՀբաժեշտ ՛ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈ՜Վ
Նիւ Եորքի մէջ, ոչ միայն իբրեւ Հիւր, այլեւ իբ–՛ Հ աստ աա ո ւ թ ի ւննե բ բ Հիմնելով։ քիուսիա կրնայ
բեւ անոր պատուակալ քաղաքացին * տիտղոս մը նաեւ ցամ աքա յ ին եւ ծովա քին զին ո ւո րն ե բ պաՀ ել ՖՐԱՆՏ ՎԵՐձէԼ, «Մուսա Տաղ»ի Հանրանա–
ոբ շատ քիչերու կբ արուի : Երկու միլիոն քւսդա– Հոն , իբրեւ պաՀակազօբք ։ ՏսւյրԷ՚Օ. ազատ նաւա– նօթ Հ ե դին ակը , մ եռաւ Լոս Անճէլբս ի մ էջ ( ՝Բա լի-
քացիներ խռնուած մեծ պո ղո տ ա յ ին վրա յ կր ծա– Հ անգիս տ պ իա ի Հ ռչակուի , Չինաստանի պատաս ֆո րն իա) , սրա ի Հ իւանգո ւթենէ; Ենաձ էր 1890–
փաՀաբԷին ղօրավարբ , երբ քաղաքապետարան խանատուութեան տակ, բայց նաւաՀ անգս աղ ին ին , Փրակա , բա յց գրեթէ ամ բո ղջ ո վին , մ՜ինչեւ իր
կ՚երթար : ^լկեցցէ^ներբ կբ թնդացնէին °ԴԱ ՚ Հրամանատարբ ռուս պիտի ր լ է ա յ ։ Հանբաքուէ աքսորը , ապրած էր Գերման իոյ եւ Ալսւորիո ք
խանդավառ բաժակաճառեր արտասանուեցան քա պիտի կատարուի Արտաքին Ա ոնկՈլիո յ մ էջ ։ Զի - մ էջ : Գերմ ան էր մշակո յթով , խառնուածքով եւ
ղաքապետարանին մ էջ : քաղաքապետական խոր - նաստան ի Հարկին պիտի ճան շնա յ Աոնկոլիոյ ներ լե զոլով յ բա յց մ իշտ ճգնեց՚աւ կամ ուբջ մ բ ձգել
Հ ուրդին նախագաՀ ր յա յտ արա րեց թէ կառանց կայ Հ անբապետութ իւն ր ։ քյ * Աիութիւնն ալ իր զ ե բ մ ան ա կան ե րեւակա յո ւթեան եւ լատինական
ֆրանսական դիմադրութեան մեր յաղթանակբ կա բդին պիտի յարգէ Չինաստանի գերիշխան ու - բանականութեան միջեւ՜։ ՜Առաջին գիրքը՝ բանաս
պիտի ուշանար ։ Ուոշինկթբնի մէջ գիտեն թէ թիւնբ Ա՝ ան չո ւր ի ո յ մ էջ եւ անոր Հ ողա յին ամ բող՜ տեղծութեանց Հատոր մ ըն էր՛, ՀձԱշխաբՀի բարե
•Ֆրանսա յի վեր աշինո ւթիւնբ նոյնքան կարեւոր է ջութի ւնբ ։ Մ ոսկուա յանձն կ՚առնէ նաեւ չմ իջա - կամ բ» (1911)։ Երկրորդ՜ Հ ատ ո ր ր նոյնպէս , աւելի
խաղաղութեան Համ ար որքան իր ազատագրում բ մտել Չինաստանի ներքին գործեբուն , ամէն բարո Հասուն (1913)։ Մեծ պատերազմին , (1915), կ՛եր–
եղաւ պատերազմին Համարէ : ծովակալ մբ բաժակ յական եւ նիւթական աջակցութիւն ընծայել, զին գէր ազատագրումը , մարդկային ՚եղբայրակցու -
պարպեց ^Ֆրանսա յի խրոխտ Հանրապետութեան ուորական եւ ուրիշ նիւթեր ճարելով ։ թիւնր (Ասոնք եւ անոնք)։ Կոր բորդ Հատոր բ ,
Համար որ ազատութեան օրրանն եղաւֆ ։ Ֆրան - Վչերջին լուրերու Համաձայն, այս գաշնագիրբ ՚ձԳսւաասաանի օրբ$> , կբ փառաբանէ անձնազոՀու–
սա յի արտաքին նախարարը Հիպատն է շներս լ Փարի՛ արդէն ունեցած է երկու գործնական Հետեւանք - թիւնը : Տետոյ յ ա ջ ո լւ գա ր ա ր գրեց թատերախաղեր
զին մ եծարանքբ յա յան ե լո վ մ եծ քաղաքին եիւ ներ ,— Առաջին՝ խորհրդային, բանակները որոշած եւ վէպեր ։ ու սա Տաղի քառասուն օրեբո% , որ
Եոբքիֆ , մազթեց որ Ֆրանսան այլեւս չենթար - են քաշուիլ Մանչուրիայէն, առաջին ղօրամ ասե րաղմ ա թիւ լեզուներ ո լ թարդմ՝ ունուեցաւ (Հա յե -
կուի Գիմ աղ բութ ներկայացնէ
եթէ ստիպոլինք եան մ աբտիբո սութեան յ « / * ֊ / / յց րը՝ մինչեւ 1 5 օր ։ Ամ բողջ պարպում բ պիտի լրա րէնը՝ Եր * Տէր Անդրէասեան) , կբ Հ ան րա յին
պիաի կրենք» : եւ ։ Գեռ կբ
միեւնոյն զոՀ ողութ իւննե բ բ կրել, նայ թափոնի անձնատրութենէն երեք ամիս վեբջբ։ 5000 Հա լերու գիմ ադր ութ ի ւե ը
^* Բ^1ՐՈՐԳ՝ Լ\Իսա9Ի ** ս , ս ° " ՚ յ ս ։ ս վ ս ՛ ր առաջնորդը ՝ կեանքը թրքական սարսափներուն տակ
Ամ երիկեան բո լո բ թ ե ր թե ր բ երկար եւ պատ– \$ ան - Տէ * յանձն առած է խորՀրգակցիլ մառէ շա լ խօսինք իր մասին։
կեբազարդ սիւնակներ կր նուի բեն զօրավարին, ա– Զսյկ ՝Բայ Շէքի Հետ, գադրեցնելու Համար ներ -
ռաջին էջերուն վրտյ ։ Զօր * ալւ Կօլ եւ իր Հետե– քին սլատե րաղմ բ ՝, Ամերիկեան դեսպանն ալ պիտի
ւորդներբ երկուշաբթի օր Եիքակօ ղացին, Իսկ մասնակցի այս տեսակցութեան։ Զինասաանի ար Այրի Տիկին ՎաՀրամ Զաբֆճեան , Օր * Եո–
երէկ մ եկնեցան ՛Բ անա ա ա , ուր Հ ի ւ ր ա ս ի բ ո ւե լէ տաքին նախարարս յայտարարեց թէ ռուսեւչինա– լանա Վ • ՀԼարֆճեան , Տէր եւ Տիկին Նուպաբ
վերջ պիտի վերադառնան Փ տ բ իզ : կան դաշ էնքբ երաշխիքն է տ ելա կան խաղա ղու - Զաբֆճեան, Պ՛ Լեւոն Զաբֆճեան, Տէր եւ Տիկին
ինչպէ ս ւէբած էինք երէկ , ա յս ա յցե լութ եան թեան մբ ՛Ծայր* Արեւելքի մէջ՛, Աղլա ղան ե ան , Տէր եւ Տ ի^էէ*" Հեր մ ան Գ ազանճեան
շնորՀ իւ Ֆրանս ա շարք մ բ չ° չափելի առաւելու - 383 վԱՄտաԱաՆեք (ԹէՀրան), Տէր եւ Տիկին Բերուն Գաղանճեան
թիւններ ապաՀ ոված է ,տնտ եսական գետն ի վրտ յ ։ Օր• Լիտի
(Երեւան) , Այրի Տիկին (Հիլաճեան ,
Գալով քաղաքական պաՀ անջներուն , անոն ք մ եծ Թոքխւփ ծռցիԱ Ակ Զաբֆճեան, Տէր եւ Տիկին ՎաՀԷ Թոսունեան,,
մ ասով պիտի քննուին Լոնտոնի յառա9իկա ք խոր– Տէր։եւ Տիկին Անդրէասեան (Ամերիկա), Այրի
Հ րդաժողովին մ էջ ։ Տիկին Գաղանճեան (Ամերիկա) , Տէր եւ Տիկին
(յա խագաՀ քարում բն օղ ան ալ մբ նուի րեց զօր * Երէկ աշխարՀ ի ամենամեծ Աբմատան նա Մարաիկեան (Պոլիս), Տէր ել Տիկին Աիմոնեան
ար կօլի , յա բե ւ՚եման ան ո բ ղո բ (^ողվէլթ նուիրած ւատորմիղ Համախմբուած էր Թոքիո յի ծոցին (Ամերիկա) , Այրի Տիկին Փաշաեան, Տէր եւ Տիկ՛
էր Զրրձիւի ։ ^Ր կարծուի իժէ ղօրավարբ Փարիզ մէջ^ զինուոր Հանելու Համար լՀափոնի Հողին յ՚նճու ճեան եւ զաւակները , Պ ՚ Գաղանճեան , Այրի
պիտի վերաղտոնայ ալս օդանաւով։ վրա ք , իբրեւ յաղթական ։ Ա իեւնոյն ատեն 1300 Տիկին Գալու ստեւսն, Այրի Տիկին Հալըճեան , Տէր
օղ անաւ ե ր կբ սաւառնէ ին օղ ին մէջ , Հ ետապըն - եւ Տիկին Ալ ադե ան եւ զաւակներ բ ,՝ բոլոր իր ըն
ՌոաեւչիԱակաԱ դաշինքը գումնեբ կատարելով ։ Նաւատորմին մէջ կբ զբւո– տանեկան պարադաներբ , խորին ցաւով կը ծանու–
֊0 նուին Հինգ զրաՀաւո րնե բ , որոնց մէկուն՝ %Մ ի՜ յնեն նաղէտ մ ա Հ բ
իրենց
սուբի՚ֆի մ էջ Հ րամ անատաբբ կբ վարէր գործոզու– Պ– ՎԱՀՐԱՄ ԶԱՐՖՃԵԱ՜Նի
հ) * Մ իո ւթիւնբ Հրատարակեց այն գա շնագի բբ թիւնները։ Առաջին առթիւ Թոքիոյի ծոցբ մտան,, ամուսնո յ/ն Հօր , եղբօր , քեռայրին , եղբօր
, Օզոստոս \4ւին ։
ոբ կնքուած էր Չինաստանի Հետ ա ո Ա՛ջն ո րւլո ւ թ ե ա մ բ ճափոնց ի ուզեցո յցներու ,
ԱՀա դլխաւոր տրամագրութիւններբ , որոնք մեծ Հինգ զրաՀ աւո բներ բ , \\ յածանաւեր , 26 թորփի– ղալկին , մօրեղբօր եւ ազգականին, որ տեղի ունե
տպաւորութիւն զո բծեցին քա ղա քա կան շրջանակ– լանաւեբ , 16 ականաՀ աւաքներ , 15 փոխադրանա ցաւ 25 Օգոստոսին , 50 տարեկան Հասակին մէ9 :
ներու մէջ , եւ որոնք ամբաւղէս կբ վերաՀաստա– ւեր եւ բազմաթիւ օժանդակ նաւեր ։ Յամա քա Հա Տուղարկաւորոլթիւնր կը կատարուի այսօր, չո՜՛
աեն Ո՚ուսիոյ դիրքը Ծայր՛ Արեւելքի մէջ*– նում բ սկսաւ երէկ , երեքշաբթի ։ Առաջին առթիլ րեքշաբթի ժամր 4ին , Հայոց եկեղեցին , 15 Ո1Շ։
ցամաք ելան
Գտշնագբին տեւողութիւնն է 30 տաբի ։ Եր ՜ 10.000 ծովային Հրացանակիրներ ։ յ՚Շ&Ո ՇօսյՕՈ : Մարմինը կ՝ամփոփուի ԱէնԱորի գե
կու ե բկի րնե ր բ կբ ստանձնեն պատե րաղմ էն վերջ Գոբծոզութեանց ներկայ էին 30 դաշնակից սպա րեզմանատունը , ընտանեկան դամբարանին մէջ՝.
ժամ ։ ՛ԾԱՆՕԹ
ձեոք առնել ամէն միջոց , խափանելու Համար ոբ ներ։ Մարտանաւերու անցքբ տեւեց վեց Մ~սւնսւՆոր մահազդ չստացողնե ֊
եւ է փորձ ոբ կրնայ խաիւտել խազազութիլնր ։ ճափոնի ներկայացուցիչները բնգո լնուեցան Հ.Մ ի– րէն կ ըյսնդյաւի ներկայս իրր ա յ դ նկատել։
Տանձն կխառնեն փոխադարձաբար օգնել, եթէ ճա սուբիֆ ղ ր աՀ աւո ր ի ն մէջ, կարգադրելու Համար
փոն յարձակում գործէ ։ Անոնք պիտի գործակցին դո բծոզութեանց մ ան րամ ա սն ո ւ թ ի ւնն երը : Բաղ - 1ա|»ոա6Ո6 , 17 , ճ ա Օաատտաօ 13»
փոխադարձաբար մաթիլ օդանաւեր
յարգելով իրենց ղեր իշխան ու - կը սաւաոնէին ծովակալ - մաբ*
Fonds A.R.A.M