4
ՎԵՐԱԾՆՈՒՆԴ
բու և ^
ԷԼԷԿԷՊ
ներկայացնելով
շատ
տեղեր բացարձակ
մեծամաս՛
նութիւն
և շատ տեղեր ալ յարաբերական
մեծ՛ամասն ութիւն։
Եւ ալս այն ժա
մանակ, երբ /(Իիլրքիան
ամեն կերսլ ա շիա տած
է Հայկական
փոքրամաս
նութիւն
ստեղծել
Հայաստանի
մէջ՝ կոտորածներ
• կազմակերպելով,
իսլամացումով,
Հայերու արտագաղթով,
մուՀաճիրներու
ներգաղթով,
չական կամայական
բաժանումով
և այլ Հազարումէկ
ան թոյ լա տ ր ելի
մի
ջոցներով։
Օքնայելով այղ միջոցներուն՝
անկարելի
է եղած՝ սակայն
Հայ ժո
ղովուրդի թուական
յարաբերութիւնը
միւս տարրերու Հանդէպ
Հայաստանի
մէջ նուազեցնել,
որովՀետեւ
Հայ ժողովուրդը
ունի աճման
ու
զարգացման
զարմանալի,
ապշեցուցիչ
կարողութիւն։
Եւ եթէ
այս պատերազմի ըն
թացքին
թուրք կառավարութեան
աՀաւոր
ոճրագործութեան
Հետե
քով
Հայ ժողովուրդը
թուլացաւ,
ոչնչացաւ —աւելի
լաւ չեղաւ թուրք տար
րի վիճակը, որ մեծ՛ վիդիրի
խոստովանութեան
Համաձայն
ի
ս
կ
մօտ
երեք
միլիօն զոՀ տուեց պատերազմին, սովին,
Հիւանդութիւններուն։
Եւ այսօր, եթէ Հի՛նգ միլիոն թիւրք
կ
ա
յ* երեքուկէս
միլիոն
ալ Հայ
կայ,
ո
րի
մէկ մասը գաղթած՝
ու տեղա Հան ուած՝՝ կ՛սպասէ
ամէն
PHjTP վերադառնալու
և իր տունը
վերանորոգելու։
Ո՞ր իրաւունքի
Համաձայն
այս
Հայութիւնը
պիտի
նորէքն
դրուի
թուրք տարրի ՝ գեր իշխանութեան
ներքոյ։
Ո՞ր իրաւունքի
Համաձաքն
Հինգ
միլիոն
անկուլտուրական
տարրը
պիտի տիրէ մեծ՛ամեծ Հոզամասերու
վրայ, ուրկէ
ոչ
ոք
օգուտ
պ
ստանայ, ոչ դրացին, ոչ եւրոպան, ոչ Հալը և ոչ իսկ իր խեղճ ու
թշուառ
ժողովուրդը,
իսկ
ռ
րեք ու կէս
միլիոն
Հայութիւնը
էպիաի կարողանայ վեր
ջապէս իր Հողըստանալու,
ունենալու
իր անկիւնը
արեւի տակ***
թ՝ող թ՛ուրք ժողովուրդը
ապրի խաղաղ
ու բարգաւաճի
իր
երկրի
մէջ։ Թող ան իր երկրի կատարեալ տէրը
ըլլայ և, թոզ ոչ մէկ
ու
-րիշ մեծ՝
պետութիւն
չբռնանայ
անոր իրաւունքներու
վրայ։ խնայած՝ այնքան ծ՜անր
ոճիրներուն՝
Հայ ժողովուրդը
չի ցանկար բնաւ
թուրք
ժողովուրդի
գերու
թիւնը։
Բայց թող ան չձգտէ տիրել վերստին
միւս երկիրներու
*1ր
ա
յ>
Թ
Ո
Ղ
չձգտէ խեղդել
մեր ժողովուրդի
անկախութիւնը,
որովՀետեւ
այղ
ձդտու
կր բղխի
նոր պատերազմ
և ՀամաշխարՀային
խաղաղութիւնը
նորքին կը
վտանգուի։
|
ԱՀաւասիկ
մեր
տեսակէտը։
Երր սաեղՆուի
սակայն անկախ Հայաստան
և.երբ քՒիլրքիան Հաւա
քէ իր ոյժերր և ամփոփուի իսկական
թուրք երկրի
մ՛էջ—երկու
երկիրներն
ալ կարող են նուի բուի
լ
ներքին
ստեղծ՛ագործական,
աշխատանքին,
որովՀետեւ
երկուքն
ալ պէտք ունին այղ
աշխատանքին։
Եւ այն ժամանակ, երր անցնի մանաւանդ
այս ոճրագործ՛
սերունդ
Հայ ժողովուրդն
ալ կը ձգտէ մոռանալ
այնքան
ծանր
g
եղեռնագործութիւն–
ները, կը նայի ներկային,
կը նայի ապագային
յանուն ընդՀանուր
խաղաղու
թեան և յանուն
ժողովուրդներու
Համերաշխութեան,
որովՀետեւ վստաՀ են
թէ այդ ճանապարՀով
միայն Հնարաւոր է երկու կողմերու Համար
ևս կեն՛
դասութիւն
ու
զարգացում։