Page 301 - ARM_19-1948_04
P. 301
ւտ բւատտտ ցսօռօա» տւտ տաօբտ Եգիպտոսի վաէչսպետ՚Դ
ս պ ա ն Օէււ ծ ց ա ւ
0Մ6շէ€սւ–Բ1Օրհ6էՅԱ–6 : ՏՕ». ծ«ՏՏ/\10ձԻ1 ԱՆԳԱՄ ԷՐ «ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԵՂ.ԲԱՑ -
17, «1ո6 Թ&ոռտո» - Բ/ԱՍՏ (13")
Վեցամսեայ 800 ֆ ր • , Արտ - 10 ապ • կամ 3 ™Թց,լ . ԱՀԱԲԵԿԻՉԸ
13.։ 608. 15-70 - Շ Շ.Բ ք>»ոէ 1878-63 ՐՈՒԹԵԱՆ» ՈՐ ԼՈՒԾՈՒԵՑԱՒ ՎԵՐՋԵՐՍ
յտսմւ 30 Օձսաեռ 1948 Հ ի % շ ա բ յ փ 30 ԴԵԿՏԵՄՐ– ՄաՀմուտ ՖաՀմի էլ Նոքբաշի փաշա, Եղիպ -
օրավեք/»՝ տոսի վարչապետը , երեքշաբթի օր սպաննուեցաւ
ԳաՀիրէի մէջ, ներքին գործերոլ պաշտօնատան՝
ՏԱՐԻ - 20» հառԽ »* 5732–*եոր շրւջան թխ– Ա43 Խւքրտ#Ր՛ Շ • Մ Ի Ս Ա * « Ո » ԳԻՆ 6 մուտքին առջեւ, 21 տարեկան ուսանողի մր կողմէ
որ ոստիկան ձեւանալով իրեն* մօտեցած՛ եւ *Լռ&
գնդակ արձակած էր իրարու ետեւէ X
0 քԻ % Համաձայն ոստիկան ականէ տեղեկագրին, ա–
ու–
ՄԵՐ Խ 0 Ս * Ը ՕՐԸ Հա բեկի չը , ԱպաԷլ ԱՀմէտ Հասան֊, բմշկական
սան ող է Ֆուատ Համալսարանին մէջ եւ անդամ
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՃԱԿԱՏԸ 4948ԻՆ Հ իսլամական եղբայրութեանդ որ լուծուեցաւ
Գեկտեմբեբ կազմակեր
ՄԻՆՉԵՒ ԵռՐԲ ԱՏՍ ԲԱՐՁԵՐԸ 8ին , իբրեւ դաւադբական
պութիւն X Ականատեսներ կը պատմեն թէ ուստ -
2.~ ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ԵՒՐՈՊԱ ն՚ոզր բարեւեց վարչապետը եւ կռնակէն՛ զար կալ ,
Ն՛երկայիս արեւմտեան Գեր մ ան իա և սա Հմա - ԱմերիկաՀայ թհրթեբբ կը շարունակեն բւն*տա - երբ ան կը սպա սէր էՕՏԲռլա^ԼԲ մանելու Համար X
նեկաէն այցելութեանց , խւ՚Փոյքնեվոլ , նշա\նտուք–~ Հարցաքննութեան.* ատեն ԱՀմէտ Հասան ըսաւ թէ
նագիծը կչլ Համարուի այն Եվրոպային որ կը կոչ՜ ՛ո լ , Հարսնիքներու ինչպէս եւ սուգերու պատ ոստիկանական Համ ազգեստ ը գնած էր Հ ին Հ ա–
ուի մ ո զո վր գա պետ ական՛ ; կերազարդ ն կարագբութիւններ Հ ր ատ ար ակ ել ։ դուստնեբու վաճառատուն՛է մը X
՜է^անի մր խօսք աչ այգ մասին Հ գա գութ մր Առէք որեւէ թերթ եւ պիտի կավ, գաք այնպի Ապանութենէն անմ իրապէս վեբ^ր ոստիկա
\945էն ի վեր, 2 - 3000 Հոգինոց սի մւսնրամասնութիլն՚ներ որոնք մատ խածնել պի~
կազմուած֊ է Գերմանիս յ ամեբիկեան՝ շրջանին տի տա յին Պո լսո յ «ղազէթաճ իֆնեբո լն ։ նական զօրաւոր էքլթայ մը կազմուեցաւ պաշտօ -
մէչ (Շթութկարտ եւ Միւնիխ) ։ Միշա մտաՀոդ Երկու տարի առա^, սգաւոր տիկին՛ մր մէկ ն*ատ ան շուրջր եւ ներ սը մնաց ո զԱ ե բը վաբ դրր–
վաղուան Հ ամ ար. : Բազմութիւն մր որ ուշ - կա - սիւնակի մէջ ոգեկոչելով իր ամուսնին մաՀուան ոլեցա-ն , Հավ՛ցա քնն՛ուելու Համար։
նուի պիտի տեղափոխուի , քաղաքական եւ տ ըհ– տարեդարձը, կը պատմէր թէ շնիկն անդամ ամէն* կառավարութիւնը Հետեւեալ պաշտօնական
տեսական պատճառներով X իրիկուն փողոցին անկիմեր սպասելէ վեբ^, տուն զեկոյցր Հրատարակեց , այս սպանութեան առ -
Գմբախտ արար ոչ մէկ Հեռանկար , ԲոլոԲՔ կը դառնաք յուսաՀատ , չգտնելով իր տէբր X թէւ
միեւնոյն երկրին մէջ Համախմբելու։ Ար գէն իսկ Ւ ս կ Հարսնիքի նկարագրութիւնն եբը ամէն՛ օր Հ Նոքրաշի փաշա մ եռալ ճիշդ այն պաՀուն\
չորս Հովերուն* յանձնուած, ՜ք^անատայէն մինչեւ կը նո ր ո գո լին , կը ճո խան ան զարմ ան՚աՀ բաշ գիւ երբ որկիբբ ամէն ատեն՚է աւելի պէտք ունէր ի–
Զիլի եւ Վենեցոլէչլա : Տասր - քսան անՀաաներէ տերով ։ րեն , իր ա11՝կեղծ Հայրենասիրութեան , բացա -
կամ բնաանիքնեբէ բաղկացած կարաւաններով* *• Լուսանկարներ , Հարս - փեսին ձօնոլած ոտ ո֊իկ քաջութեան Հ լա յն փորձառութեան , Հազուա
*-
է/ւ գ ե ռ ցիր ո ւցան Հ ամրան քնեբ՝՝ զանազան՛ • ~* - ՜ ււ գիւտ Հասկացողութեան եւ կատավ՛ եալ պարկեշ -
քաղաքներու մէջ, Հայտէլպէրկ , Ֆբանքֆորթ, նաւոըւեբ, պերճախօս ճառեր։ Այլեւ պա ամ ու տոլթեան ։ Ան ին կաւ իբրեւ զոՀ մր երբ կ՚երթար
Համ պուրկ , Պ եր լին ; թի ւնն ե ր Համադամներու, արդուզարդի , խմիչք - իր պաշտօնական պարտականութիմւները կա տա -
Տարագիրներ ու բաւական կարեւոր թիւ մ՝ըն ներու, պարերու եւ խազերու։ րելոլ ի սպաս Հայրենիքին* եւ թագաւորին» ։
ալ նոյն անորոշութեան մէջ կր տառապի Աւստրիյ Նմոյշ մը, վերջին՛ թղթաբերէն քաղուած • Ապանեալ վարչապետբ 60 տարեկան էր ,
ել իտալիոյ մէջ, առանց Հաշուելու Վիէն\նայի « Ընդարձակ սբաՀ բ ծ՜ա յրէ ծայր լեցուած եւ արագօրէն ամենաբարձր դիբքերու Հա սալ շը -
քանի մբ Հար իլվւնոց Հ ին գաղութը։ էր՝ ՀիլԲռԲԲ ճոխ սեղաններու շուրջ բոլովուած՜ նոբՀիլ իր ուշիմ ո ւթեան ել աշխատանքին, ինչ -
Ասկէ անդին՝ կարմիր գիծն է , սկսելով Պեբ– , վայելեցին Համ ադամ կերակուրներ եւ ղով ացու– պէս կր գրեն եգիպտական թէ օտար թերթեր :
լինի ել Վիէննայի արեւելեան թաղամասեր էն՝ ։ ոիչ ըմպելիներ։ Հարսը եւ փեսան՝ ն՛երս մտած ու Ասպարէզն սկսած էր իբրեւ ուսուցիչ գաւառական
Ոչ մէկ վաւերական տեղեկութիւն՝ Զեխոսլո– տեն , ծնողքն ու ազգականները գիմ ա ցնի՛ւ.՛ պարե քաղաքի մը մէջ։ Եգիպտոս ր շատ աւելի մեծ վար–
վաքիոյւ, Հունգար իո յ եւ ԼԼ Հաստածի մէջ ծ ուա - լով կ՚երթային X չապեաներ լնեցած է եւ Ն"քրաչի փաշա մ ի շ*
բահ– ափ մր Հայերէն՝, որոնք նախապէս ալ զան Գուք ալ չէ^ք փորձուիբ «թամզարա՝» մբ պա 1լըոԷր » « Ե" գիտեմ իմ կավ– ո զութ ի ւննե բուս
ցառելի քանակութիւն մր կր կազմէին՛ ։ րել , նեբշն չուելով ա յս ն կար ադրո լթենէն* ... սաՀմսՀւ\բ»։ Բայց, բոլորն^ ալ կը շեշտեն թէ Նոք
Գիտենք , մ ի այն , որ ամէնքն ալ վայելած՜ կարգ մը թերթեր երբեմն «Վճ մբ կը սաՀե– րաշի փաշա բացառիկ էր իր ուղղամտութեամբ ,
են
ցնեն՝ նկարագրութեան տակը, իբրեւ չքմեղանք X
բոլչեւիկեան կավ. գոլս արքին Հբաը ի քհռրը% ւ անկեղծութեամբ եւ Հաստատակամ ութեամբ X
I եթէ ոչ բոլորը, կորսնց ո լցած են ի - Ըսել կ՛ուզեն թէ «վճարուած է» , իբբե*– ծա Մեբմած էբ շատ մը շաՀաբեր պաշտօններ , նոլիր–
րենռ առեւտրական գիրքբ - ա պր ան քնե ր ր ե ստաց նուցում X ուելու Համար երկրին բա^րօրյութեան ։
ուածքները, դառնալով Հասարակ բանուոր ւ Ո՛վ «Չքմեղանքը յաեցա\նքէն աւելի ծանր», կ^բսէ Ի ր ուսումր կատարելագործած էր անգլիա -
որ կ՛ուզէ Հեռան՛ալ, ստիպուած է պետութեան ձը– արեւելեան առածը։ ՎԱՀԷ կան՛ Համալսարանի մբ մէջ։ 1919/& էբ որ , տա -,
գել ամէն բան* - Օրէնքը բացառութիւն չի ճան չ - կալին ուսուցիչ, ամ րո ղ^ո լթ ե ա մ բ նետուեցաւ Ե~~
նար բնիկին կամ օտարին Համարէ գիպտոսի անկախութեան պայքարին* մէջ։ Տ ՛ոճ ախ
Այլեւս ի^նչ խօսիլ ազգային մշակոյթի կամ ԱՌԱՋԻՆ ԹԱ%> ԽՈՐՀՈԻՐԳԸ ՊՈԼԱՈ8 ՄԷՋ բուռն վէճեբ կ՛ունենար Անդլիոյ Հետ , բայց եւ
Ոէ-ւրիշ Հ ո զեբու մասին • Նո յն՝ տմգո յն պատկերը , այնպէս անգլիասէր, կը Համարուէր յ
ինչպԷս նոր կարգուսարքէն առաքէ տ իսլամ ական եզբա յրո լթիւնը , որուն՛ կբ
Եւ աՀ աւասիկ պալքանեան երկու Հայաշատ Պոլսոյ վերջին թղթաբերէն կ՛իմանանք թէ պատկանի աՀաբեկիչբ, կը մեղադրէր Նոքրաշի
գաղութները , Ո՝ ում ան իա եւ Պուլկար իա ։ Գեկտեմբեբ 2,0ին առաջին $՝աղ* քյորՀուրդբ կազ փաշան թէ անՀրամեշտ ումգ)1*ութեամբ չի պայ
Երկուքն ալ երբորդ տարին է որ կբ բոլորեն՛ յ ՛ք ուած է Ա ամ ա թ ի ո յ մէջ , մո զո վբգա յին քոլէար– քարիր սիոն ականսւթեան գէմ , թէ անգլիական
բոլով–ովխն\ նոր , նախապէս քիչ մը տանելի , բայց կոլթեամբ , բաղկացեալ երեք անդամն եր է ։ Նախ՛ քաղաքականութեան կը Հետեւի եւն*։ Եգբայբու -
այմմ բիրտ կարգուսարքի մը տակ ։ քլունգ բո լ – կին՝ քՒաղ* յ&ովՀուբդի ատենապետը, ք՝մ * ^ՐԲՔ՜ թեան վարիչբ, ՚Եէյխ Հասան էլ Պանւա, վերջերս
շեւիկեան դիկտատուրա , ընդ Հովանեաւ ամենա ճեան Ան գա ր ա երթալով , բացատրած է է*1գա՝ֆ ի խնդրած էր թագաւորէն՛ կամ փոխել կառա վա րու -
կալ Ա*ո ս կուայի ; Կեգր * վարչութեան թէ միայն՛ իրենց թաղը նուա թեան քաղաքականութիւն բ , եւ կամ ուրիշներու
Այս երկու գաղութները իւրաքանչէւրբ 25– զագոյն Հարիւր Հազար ոսկի վնաս կրած է , իբրեւ. յանձնել իշխանութիւնը :
ստիպուած Է՚Դ^Է
30.000 Հոգի են ամէն կապ Հետեւանք անՀատ մատակարարի գրութեան* Լթէք Ա յս կազմ ա կեր պո ւթ ի ւն ը , որ թունդ ա զ-
անցեալին Հետ, ել գլուխ ծռել բազմազան այ^լան–– մի՚֊թէվէլլի՝) * Այս առթիւ պաշտօնանկ եղած է գայնական է, աւելի քանւ 800.000 անդամներ ու
դակութեանց առջեւ ։ (էն կերային՝, տնտեսական անՀատ մատակարար ր , Տիկին՝ Արուսեակ քՒդխ - նի : իր– լուծման պատճաոձնեբէն մէկն ալ այն է ոբ
թէ կրթական : մանեան , իբրեւ զեղծաբար ։ իրեն կբ վերագրոլին շատ մը քաղաքական սպա–
Իրենց դպրոցները, գասագիրքերն անգամ են նութիւևներ X
թակայ են՛ տգէտ եւ անոպայ տարրերու, ինքն ա - ^ Ֆար ո լք թագաւորը, որ 28 տարեկանն* է,
կոչ «Հայաս տանա ս է ր»նե ր ո ւ կամ «Հ այրեն ասէր»–* աո ե, արա - սպանութեան լուրը իմանալէ ան-միջապէս */°Բւ\ԼՀ
՛հերու քմաՀաճոյքին X ՊԱՅՄԱՆԱԳԻՐ (եա1) չունեցող եւն» աի– օդանա ւային սպարապետի Հ ամ ա զգեստը Հագնե -
Պուլկարիոյ մէջ աւելի քան երկու տարի է որ կան վարձակալները, աըՀեստաւոլվները գ՛նաց, իր
մէշ մնալ մինչեւ 1950 լով , Նոքրաշի փաշայի բնւակարանը
բռնի կը գործադրուի «նոր » ուղղագրութիւնը, տի կրնան իրենց տեղերուն՝
ցաւակցութիւն՛ը յա յտնելու Համ ար կնոջ ել գա -
գպրոցներու, թերթեբու թէ պաշտօն՛ական գրու - Յուն՛ուար 1:
- ւակնեբուֆ.* * Տետո ք խնդրեց արքունի դիւանապետ
թեանց մէ^։ Ո՛վ որ Համարձակեցաւ գլուխ ՛Լեր ՜ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴԻՆ (ծերա
Ապտիւլ Հատի փաշայէն նոր գաՀլիճ մբ կազմել X
ցնել ,անմիշապէս կ՚արձանագրուի սեւ ցանկին կո յտ ) ելմ տա կան յանձնաժողովր մ երմեց Ազգ*
Նո^ վարչապետբ , 40 տաբեկանբ անց , կր սե
մէջ, իբրեւ յետագիմական կամ ֆաշական՛, եթէ մ ո զո վ ին քոլէավ կած ելմ տա ց ո յ ց ը X ՎիճաբաՆու -
րի մեծաՀաբուստ բնտանիքէ մը։ 20 տարեկանին*
ոչ դաւաճան* ։ Այլեւս ոչ պաշտօն , ոչ ալ Հանգիստ յ թիւնր կը քաբունակուի ընգՀ * մողովին մէջx
պէաէ երբ իրաւագիտական ուսանող էր, մ ա Հ ո լան գա–
Ո՛* վ Համրեց այս ամբաստանութեամբ եւ ու - ՀԱՐԿԱՅԻՆ ԲԱՐԵՓՈԽՄԱՆ օրէնքը
տապարտուեցաւ իբրեւ յեղափոխական,֊, բայց պա
Րի շ պատրուակներով բանտարկուած կամ աքսոր գործադրուի քունուար \ էն սկսեալ, մասնաւոր
տիժ՜ը վերածուեցաւ ցկես&՝ս բանտարկութեան՝ ։
ուած՝ դմբախտնեվու թիւր, սկսելով \*)44էն՝ • . • Հ րամ ան ա գի բն*ե բ ո վ :
Տետո ք ազատ արձակուեցաւ, 192.4ին Հռչակուած
Ո^վ կրցաւ պարզել Ֆիլիպէի Մխիթաբեան ԵԼԵԿՏՐԱԿԱՆՈՒԹԵԱՆ եւ կազի բանուորները ընգՀ * (ներումով։
ԱյնուՀետել ասպա^րէզ նետուե–
վարժարանին փակման պատճառնեբբ։ Եւ Գռռ ու կը սպասն, ան գործադուլ յայտարար ել ։ Մի*–Ա ոաւ իբրեւ իրաւագէտ
եւ քանի մբ անգամ երեսե -
րիշ քստմնելի գաղտն ի քն եր ։ կողմ է մ ասնագէտնե բ ծրագիր մ բ կ՛որոճան , նո– փոխան րնտբուեցաւ
: Եղած է նաեւ ելմտական եւ
Ո՝ ում ան ի ո յ մէջ որոշ չափաւորութիւն* կը ն՚շ– բէն՛ կ բճատելու Համ ար ելեկտրական Հ ո սանրը ։
կարտինալ Մթ՝^ առոզ^ապաՀական նա խա բար : \937 ին միացաւ
մարուի ։ Անուանապէս կ ը մնան զանազան մ ար - ՀՈՒՆԳԱՐԻՈՅ Հայրապետին՝
ԱՀմէտ ՄաՀէյւ ել Նոքբտշի փաչս/՝–երուն , երբ ա–
միձններ, բայց բուն էշխանալովբ Հ^Հայաս տան եան ծենթիի ձ ե բ բա կա լմ ան առթիւ , կառավարական
ամբաստանեալը նոնք Ա ա ատեան կուսակցութիւն ը կը կազմէին :
ճակատէն՝ է, ն*ոյն շինծու կարգուսարքով X- շրջանակներ է կը Հաղորդեն թէ
•^՚ Ականատեսներ կը պատմեն թէ աՀաբեկիչբ
Ուղղագրութիւնը չէ փսխուած , բայց, ինչ - կ՚ուղէբ վերաՀ աստատե լ Հապս պո ւ բ կն ե բ ո լ գա Հը ,
իջամտութիւնբ փորձեց անձնասպան ըլլալ, բայց մաման ակ չու -
պէս կը Հաւաստէր ճամբորդ մ ը , 1# • ԱիութենէՆ թէ արեւմտեան պետութեանց մ
է ելն՛»։ նեցալ X
զրկուած գասագիրքեր կբ թարգմանուին, գործա խնդրած էր*, թէ ամէփ՝ բան խոստովանած
ծուելու Համար բոլոր գպբոցնեբուն մէ^։ Ո Կր իք ձեր բա կա յա թիւնն եվ. ալ կատարս ւեց ան X Ատատական կուսակցութեան* Հիմնադիրն ալ ,
Վերջերս « Հա յա սա ան եան Հ$ակատ՝ֆբ խիստ ԱԷՆ Թ է ԹԻ ԷՆԻ Համ այն ավար օբաթեբթբ , ԱՀմէա ՄաՀէր փաշա , նոյն՛պէս սպաննուեցաւ
ՀրաՀանգնւեր ել կոչեր ուղղեց ,պատուիրելով փու՛ « Լր Փաթրիօթ» , դատապարտուեցաւ մէկ միլիոն \945ին, խոըՀրղարանին մէչ*, ^ՐԲ Եգիպտոս պա
թացնել նոր կարգուսարքին՛ տա ր ած ում բ եւ ղօ - ֆրանք տուգանքի , տն օրէնն՝ ալ վեց ամիս բան - տերազմ կը յայտարարէր Առանցքին, գէմ։ իրեն
բացումը է ՝ տար կո ւթեան , ամբաստա՝ն*ուած ր յ յա յով թէ սուտ
ԱնՀբամ֊եշտ չէ մաըգաբէ րլլալ, գուշակելու լուրերէ տպած Է վերջին;– գ/ւրծագուլին առթիւ ։
Համար ա յս « Հարուածային՝» գոր՛ծ ո լնէ ո ւթեան
Հ ետ եւանէքներ բ : #»
Fonds A.R.A.M
ս պ ա ն Օէււ ծ ց ա ւ
0Մ6շէ€սւ–Բ1Օրհ6էՅԱ–6 : ՏՕ». ծ«ՏՏ/\10ձԻ1 ԱՆԳԱՄ ԷՐ «ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԵՂ.ԲԱՑ -
17, «1ո6 Թ&ոռտո» - Բ/ԱՍՏ (13")
Վեցամսեայ 800 ֆ ր • , Արտ - 10 ապ • կամ 3 ™Թց,լ . ԱՀԱԲԵԿԻՉԸ
13.։ 608. 15-70 - Շ Շ.Բ ք>»ոէ 1878-63 ՐՈՒԹԵԱՆ» ՈՐ ԼՈՒԾՈՒԵՑԱՒ ՎԵՐՋԵՐՍ
յտսմւ 30 Օձսաեռ 1948 Հ ի % շ ա բ յ փ 30 ԴԵԿՏԵՄՐ– ՄաՀմուտ ՖաՀմի էլ Նոքբաշի փաշա, Եղիպ -
օրավեք/»՝ տոսի վարչապետը , երեքշաբթի օր սպաննուեցաւ
ԳաՀիրէի մէջ, ներքին գործերոլ պաշտօնատան՝
ՏԱՐԻ - 20» հառԽ »* 5732–*եոր շրւջան թխ– Ա43 Խւքրտ#Ր՛ Շ • Մ Ի Ս Ա * « Ո » ԳԻՆ 6 մուտքին առջեւ, 21 տարեկան ուսանողի մր կողմէ
որ ոստիկան ձեւանալով իրեն* մօտեցած՛ եւ *Լռ&
գնդակ արձակած էր իրարու ետեւէ X
0 քԻ % Համաձայն ոստիկան ականէ տեղեկագրին, ա–
ու–
ՄԵՐ Խ 0 Ս * Ը ՕՐԸ Հա բեկի չը , ԱպաԷլ ԱՀմէտ Հասան֊, բմշկական
սան ող է Ֆուատ Համալսարանին մէջ եւ անդամ
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՃԱԿԱՏԸ 4948ԻՆ Հ իսլամական եղբայրութեանդ որ լուծուեցաւ
Գեկտեմբեբ կազմակեր
ՄԻՆՉԵՒ ԵռՐԲ ԱՏՍ ԲԱՐՁԵՐԸ 8ին , իբրեւ դաւադբական
պութիւն X Ականատեսներ կը պատմեն թէ ուստ -
2.~ ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ԵՒՐՈՊԱ ն՚ոզր բարեւեց վարչապետը եւ կռնակէն՛ զար կալ ,
Ն՛երկայիս արեւմտեան Գեր մ ան իա և սա Հմա - ԱմերիկաՀայ թհրթեբբ կը շարունակեն բւն*տա - երբ ան կը սպա սէր էՕՏԲռլա^ԼԲ մանելու Համար X
նեկաէն այցելութեանց , խւ՚Փոյքնեվոլ , նշա\նտուք–~ Հարցաքննութեան.* ատեն ԱՀմէտ Հասան ըսաւ թէ
նագիծը կչլ Համարուի այն Եվրոպային որ կը կոչ՜ ՛ո լ , Հարսնիքներու ինչպէս եւ սուգերու պատ ոստիկանական Համ ազգեստ ը գնած էր Հ ին Հ ա–
ուի մ ո զո վր գա պետ ական՛ ; կերազարդ ն կարագբութիւններ Հ ր ատ ար ակ ել ։ դուստնեբու վաճառատուն՛է մը X
՜է^անի մր խօսք աչ այգ մասին Հ գա գութ մր Առէք որեւէ թերթ եւ պիտի կավ, գաք այնպի Ապանութենէն անմ իրապէս վեբ^ր ոստիկա
\945էն ի վեր, 2 - 3000 Հոգինոց սի մւսնրամասնութիլն՚ներ որոնք մատ խածնել պի~
կազմուած֊ է Գերմանիս յ ամեբիկեան՝ շրջանին տի տա յին Պո լսո յ «ղազէթաճ իֆնեբո լն ։ նական զօրաւոր էքլթայ մը կազմուեցաւ պաշտօ -
մէչ (Շթութկարտ եւ Միւնիխ) ։ Միշա մտաՀոդ Երկու տարի առա^, սգաւոր տիկին՛ մր մէկ ն*ատ ան շուրջր եւ ներ սը մնաց ո զԱ ե բը վաբ դրր–
վաղուան Հ ամ ար. : Բազմութիւն մր որ ուշ - կա - սիւնակի մէջ ոգեկոչելով իր ամուսնին մաՀուան ոլեցա-ն , Հավ՛ցա քնն՛ուելու Համար։
նուի պիտի տեղափոխուի , քաղաքական եւ տ ըհ– տարեդարձը, կը պատմէր թէ շնիկն անդամ ամէն* կառավարութիւնը Հետեւեալ պաշտօնական
տեսական պատճառներով X իրիկուն փողոցին անկիմեր սպասելէ վեբ^, տուն զեկոյցր Հրատարակեց , այս սպանութեան առ -
Գմբախտ արար ոչ մէկ Հեռանկար , ԲոլոԲՔ կը դառնաք յուսաՀատ , չգտնելով իր տէբր X թէւ
միեւնոյն երկրին մէջ Համախմբելու։ Ար գէն իսկ Ւ ս կ Հարսնիքի նկարագրութիւնն եբը ամէն՛ օր Հ Նոքրաշի փաշա մ եռալ ճիշդ այն պաՀուն\
չորս Հովերուն* յանձնուած, ՜ք^անատայէն մինչեւ կը նո ր ո գո լին , կը ճո խան ան զարմ ան՚աՀ բաշ գիւ երբ որկիբբ ամէն ատեն՚է աւելի պէտք ունէր ի–
Զիլի եւ Վենեցոլէչլա : Տասր - քսան անՀաաներէ տերով ։ րեն , իր ա11՝կեղծ Հայրենասիրութեան , բացա -
կամ բնաանիքնեբէ բաղկացած կարաւաններով* *• Լուսանկարներ , Հարս - փեսին ձօնոլած ոտ ո֊իկ քաջութեան Հ լա յն փորձառութեան , Հազուա
*-
է/ւ գ ե ռ ցիր ո ւցան Հ ամրան քնեբ՝՝ զանազան՛ • ~* - ՜ ււ գիւտ Հասկացողութեան եւ կատավ՛ եալ պարկեշ -
քաղաքներու մէջ, Հայտէլպէրկ , Ֆբանքֆորթ, նաւոըւեբ, պերճախօս ճառեր։ Այլեւ պա ամ ու տոլթեան ։ Ան ին կաւ իբրեւ զոՀ մր երբ կ՚երթար
Համ պուրկ , Պ եր լին ; թի ւնն ե ր Համադամներու, արդուզարդի , խմիչք - իր պաշտօնական պարտականութիմւները կա տա -
Տարագիրներ ու բաւական կարեւոր թիւ մ՝ըն ներու, պարերու եւ խազերու։ րելոլ ի սպաս Հայրենիքին* եւ թագաւորին» ։
ալ նոյն անորոշութեան մէջ կր տառապի Աւստրիյ Նմոյշ մը, վերջին՛ թղթաբերէն քաղուած • Ապանեալ վարչապետբ 60 տարեկան էր ,
ել իտալիոյ մէջ, առանց Հաշուելու Վիէն\նայի « Ընդարձակ սբաՀ բ ծ՜ա յրէ ծայր լեցուած եւ արագօրէն ամենաբարձր դիբքերու Հա սալ շը -
քանի մբ Հար իլվւնոց Հ ին գաղութը։ էր՝ ՀիլԲռԲԲ ճոխ սեղաններու շուրջ բոլովուած՜ նոբՀիլ իր ուշիմ ո ւթեան ել աշխատանքին, ինչ -
Ասկէ անդին՝ կարմիր գիծն է , սկսելով Պեբ– , վայելեցին Համ ադամ կերակուրներ եւ ղով ացու– պէս կր գրեն եգիպտական թէ օտար թերթեր :
լինի ել Վիէննայի արեւելեան թաղամասեր էն՝ ։ ոիչ ըմպելիներ։ Հարսը եւ փեսան՝ ն՛երս մտած ու Ասպարէզն սկսած էր իբրեւ ուսուցիչ գաւառական
Ոչ մէկ վաւերական տեղեկութիւն՝ Զեխոսլո– տեն , ծնողքն ու ազգականները գիմ ա ցնի՛ւ.՛ պարե քաղաքի մը մէջ։ Եգիպտոս ր շատ աւելի մեծ վար–
վաքիոյւ, Հունգար իո յ եւ ԼԼ Հաստածի մէջ ծ ուա - լով կ՚երթային X չապեաներ լնեցած է եւ Ն"քրաչի փաշա մ ի շ*
բահ– ափ մր Հայերէն՝, որոնք նախապէս ալ զան Գուք ալ չէ^ք փորձուիբ «թամզարա՝» մբ պա 1լըոԷր » « Ե" գիտեմ իմ կավ– ո զութ ի ւննե բուս
ցառելի քանակութիւն մր կր կազմէին՛ ։ րել , նեբշն չուելով ա յս ն կար ադրո լթենէն* ... սաՀմսՀւ\բ»։ Բայց, բոլորն^ ալ կը շեշտեն թէ Նոք
Գիտենք , մ ի այն , որ ամէնքն ալ վայելած՜ կարգ մը թերթեր երբեմն «Վճ մբ կը սաՀե– րաշի փաշա բացառիկ էր իր ուղղամտութեամբ ,
են
ցնեն՝ նկարագրութեան տակը, իբրեւ չքմեղանք X
բոլչեւիկեան կավ. գոլս արքին Հբաը ի քհռրը% ւ անկեղծութեամբ եւ Հաստատակամ ութեամբ X
I եթէ ոչ բոլորը, կորսնց ո լցած են ի - Ըսել կ՛ուզեն թէ «վճարուած է» , իբբե*– ծա Մեբմած էբ շատ մը շաՀաբեր պաշտօններ , նոլիր–
րենռ առեւտրական գիրքբ - ա պր ան քնե ր ր ե ստաց նուցում X ուելու Համար երկրին բա^րօրյութեան ։
ուածքները, դառնալով Հասարակ բանուոր ւ Ո՛վ «Չքմեղանքը յաեցա\նքէն աւելի ծանր», կ^բսէ Ի ր ուսումր կատարելագործած էր անգլիա -
որ կ՛ուզէ Հեռան՛ալ, ստիպուած է պետութեան ձը– արեւելեան առածը։ ՎԱՀԷ կան՛ Համալսարանի մբ մէջ։ 1919/& էբ որ , տա -,
գել ամէն բան* - Օրէնքը բացառութիւն չի ճան չ - կալին ուսուցիչ, ամ րո ղ^ո լթ ե ա մ բ նետուեցաւ Ե~~
նար բնիկին կամ օտարին Համարէ գիպտոսի անկախութեան պայքարին* մէջ։ Տ ՛ոճ ախ
Այլեւս ի^նչ խօսիլ ազգային մշակոյթի կամ ԱՌԱՋԻՆ ԹԱ%> ԽՈՐՀՈԻՐԳԸ ՊՈԼԱՈ8 ՄԷՋ բուռն վէճեբ կ՛ունենար Անդլիոյ Հետ , բայց եւ
Ոէ-ւրիշ Հ ո զեբու մասին • Նո յն՝ տմգո յն պատկերը , այնպէս անգլիասէր, կը Համարուէր յ
ինչպԷս նոր կարգուսարքէն առաքէ տ իսլամ ական եզբա յրո լթիւնը , որուն՛ կբ
Եւ աՀ աւասիկ պալքանեան երկու Հայաշատ Պոլսոյ վերջին թղթաբերէն կ՛իմանանք թէ պատկանի աՀաբեկիչբ, կը մեղադրէր Նոքրաշի
գաղութները , Ո՝ ում ան իա եւ Պուլկար իա ։ Գեկտեմբեբ 2,0ին առաջին $՝աղ* քյորՀուրդբ կազ փաշան թէ անՀրամեշտ ումգ)1*ութեամբ չի պայ
Երկուքն ալ երբորդ տարին է որ կբ բոլորեն՛ յ ՛ք ուած է Ա ամ ա թ ի ո յ մէջ , մո զո վբգա յին քոլէար– քարիր սիոն ականսւթեան գէմ , թէ անգլիական
բոլով–ովխն\ նոր , նախապէս քիչ մը տանելի , բայց կոլթեամբ , բաղկացեալ երեք անդամն եր է ։ Նախ՛ քաղաքականութեան կը Հետեւի եւն*։ Եգբայբու -
այմմ բիրտ կարգուսարքի մը տակ ։ քլունգ բո լ – կին՝ քՒաղ* յ&ովՀուբդի ատենապետը, ք՝մ * ^ՐԲՔ՜ թեան վարիչբ, ՚Եէյխ Հասան էլ Պանւա, վերջերս
շեւիկեան դիկտատուրա , ընդ Հովանեաւ ամենա ճեան Ան գա ր ա երթալով , բացատրած է է*1գա՝ֆ ի խնդրած էր թագաւորէն՛ կամ փոխել կառա վա րու -
կալ Ա*ո ս կուայի ; Կեգր * վարչութեան թէ միայն՛ իրենց թաղը նուա թեան քաղաքականութիւն բ , եւ կամ ուրիշներու
Այս երկու գաղութները իւրաքանչէւրբ 25– զագոյն Հարիւր Հազար ոսկի վնաս կրած է , իբրեւ. յանձնել իշխանութիւնը :
ստիպուած Է՚Դ^Է
30.000 Հոգի են ամէն կապ Հետեւանք անՀատ մատակարարի գրութեան* Լթէք Ա յս կազմ ա կեր պո ւթ ի ւն ը , որ թունդ ա զ-
անցեալին Հետ, ել գլուխ ծռել բազմազան այ^լան–– մի՚֊թէվէլլի՝) * Այս առթիւ պաշտօնանկ եղած է գայնական է, աւելի քանւ 800.000 անդամներ ու
դակութեանց առջեւ ։ (էն կերային՝, տնտեսական անՀատ մատակարար ր , Տիկին՝ Արուսեակ քՒդխ - նի : իր– լուծման պատճաոձնեբէն մէկն ալ այն է ոբ
թէ կրթական : մանեան , իբրեւ զեղծաբար ։ իրեն կբ վերագրոլին շատ մը քաղաքական սպա–
Իրենց դպրոցները, գասագիրքերն անգամ են նութիւևներ X
թակայ են՛ տգէտ եւ անոպայ տարրերու, ինքն ա - ^ Ֆար ո լք թագաւորը, որ 28 տարեկանն* է,
կոչ «Հայաս տանա ս է ր»նե ր ո ւ կամ «Հ այրեն ասէր»–* աո ե, արա - սպանութեան լուրը իմանալէ ան-միջապէս */°Բւ\ԼՀ
՛հերու քմաՀաճոյքին X ՊԱՅՄԱՆԱԳԻՐ (եա1) չունեցող եւն» աի– օդանա ւային սպարապետի Հ ամ ա զգեստը Հագնե -
Պուլկարիոյ մէջ աւելի քան երկու տարի է որ կան վարձակալները, աըՀեստաւոլվները գ՛նաց, իր
մէշ մնալ մինչեւ 1950 լով , Նոքրաշի փաշայի բնւակարանը
բռնի կը գործադրուի «նոր » ուղղագրութիւնը, տի կրնան իրենց տեղերուն՝
ցաւակցութիւն՛ը յա յտնելու Համ ար կնոջ ել գա -
գպրոցներու, թերթեբու թէ պաշտօն՛ական գրու - Յուն՛ուար 1:
- ւակնեբուֆ.* * Տետո ք խնդրեց արքունի դիւանապետ
թեանց մէ^։ Ո՛վ որ Համարձակեցաւ գլուխ ՛Լեր ՜ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴԻՆ (ծերա
Ապտիւլ Հատի փաշայէն նոր գաՀլիճ մբ կազմել X
ցնել ,անմիշապէս կ՚արձանագրուի սեւ ցանկին կո յտ ) ելմ տա կան յանձնաժողովր մ երմեց Ազգ*
Նո^ վարչապետբ , 40 տաբեկանբ անց , կր սե
մէջ, իբրեւ յետագիմական կամ ֆաշական՛, եթէ մ ո զո վ ին քոլէավ կած ելմ տա ց ո յ ց ը X ՎիճաբաՆու -
րի մեծաՀաբուստ բնտանիքէ մը։ 20 տարեկանին*
ոչ դաւաճան* ։ Այլեւս ոչ պաշտօն , ոչ ալ Հանգիստ յ թիւնր կը քաբունակուի ընգՀ * մողովին մէջx
պէաէ երբ իրաւագիտական ուսանող էր, մ ա Հ ո լան գա–
Ո՛* վ Համրեց այս ամբաստանութեամբ եւ ու - ՀԱՐԿԱՅԻՆ ԲԱՐԵՓՈԽՄԱՆ օրէնքը
տապարտուեցաւ իբրեւ յեղափոխական,֊, բայց պա
Րի շ պատրուակներով բանտարկուած կամ աքսոր գործադրուի քունուար \ էն սկսեալ, մասնաւոր
տիժ՜ը վերածուեցաւ ցկես&՝ս բանտարկութեան՝ ։
ուած՝ դմբախտնեվու թիւր, սկսելով \*)44էն՝ • . • Հ րամ ան ա գի բն*ե բ ո վ :
Տետո ք ազատ արձակուեցաւ, 192.4ին Հռչակուած
Ո^վ կրցաւ պարզել Ֆիլիպէի Մխիթաբեան ԵԼԵԿՏՐԱԿԱՆՈՒԹԵԱՆ եւ կազի բանուորները ընգՀ * (ներումով։
ԱյնուՀետել ասպա^րէզ նետուե–
վարժարանին փակման պատճառնեբբ։ Եւ Գռռ ու կը սպասն, ան գործադուլ յայտարար ել ։ Մի*–Ա ոաւ իբրեւ իրաւագէտ
եւ քանի մբ անգամ երեսե -
րիշ քստմնելի գաղտն ի քն եր ։ կողմ է մ ասնագէտնե բ ծրագիր մ բ կ՛որոճան , նո– փոխան րնտբուեցաւ
: Եղած է նաեւ ելմտական եւ
Ո՝ ում ան ի ո յ մէջ որոշ չափաւորութիւն* կը ն՚շ– բէն՛ կ բճատելու Համ ար ելեկտրական Հ ո սանրը ։
կարտինալ Մթ՝^ առոզ^ապաՀական նա խա բար : \937 ին միացաւ
մարուի ։ Անուանապէս կ ը մնան զանազան մ ար - ՀՈՒՆԳԱՐԻՈՅ Հայրապետին՝
ԱՀմէտ ՄաՀէյւ ել Նոքբտշի փաչս/՝–երուն , երբ ա–
միձններ, բայց բուն էշխանալովբ Հ^Հայաս տան եան ծենթիի ձ ե բ բա կա լմ ան առթիւ , կառավարական
ամբաստանեալը նոնք Ա ա ատեան կուսակցութիւն ը կը կազմէին :
ճակատէն՝ է, ն*ոյն շինծու կարգուսարքով X- շրջանակներ է կը Հաղորդեն թէ
•^՚ Ականատեսներ կը պատմեն թէ աՀաբեկիչբ
Ուղղագրութիւնը չէ փսխուած , բայց, ինչ - կ՚ուղէբ վերաՀ աստատե լ Հապս պո ւ բ կն ե բ ո լ գա Հը ,
իջամտութիւնբ փորձեց անձնասպան ըլլալ, բայց մաման ակ չու -
պէս կը Հաւաստէր ճամբորդ մ ը , 1# • ԱիութենէՆ թէ արեւմտեան պետութեանց մ
է ելն՛»։ նեցալ X
զրկուած գասագիրքեր կբ թարգմանուին, գործա խնդրած էր*, թէ ամէփ՝ բան խոստովանած
ծուելու Համար բոլոր գպբոցնեբուն մէ^։ Ո Կր իք ձեր բա կա յա թիւնն եվ. ալ կատարս ւեց ան X Ատատական կուսակցութեան* Հիմնադիրն ալ ,
Վերջերս « Հա յա սա ան եան Հ$ակատ՝ֆբ խիստ ԱԷՆ Թ է ԹԻ ԷՆԻ Համ այն ավար օբաթեբթբ , ԱՀմէա ՄաՀէր փաշա , նոյն՛պէս սպաննուեցաւ
ՀրաՀանգնւեր ել կոչեր ուղղեց ,պատուիրելով փու՛ « Լր Փաթրիօթ» , դատապարտուեցաւ մէկ միլիոն \945ին, խոըՀրղարանին մէչ*, ^ՐԲ Եգիպտոս պա
թացնել նոր կարգուսարքին՛ տա ր ած ում բ եւ ղօ - ֆրանք տուգանքի , տն օրէնն՝ ալ վեց ամիս բան - տերազմ կը յայտարարէր Առանցքին, գէմ։ իրեն
բացումը է ՝ տար կո ւթեան , ամբաստա՝ն*ուած ր յ յա յով թէ սուտ
ԱնՀբամ֊եշտ չէ մաըգաբէ րլլալ, գուշակելու լուրերէ տպած Է վերջին;– գ/ւրծագուլին առթիւ ։
Համար ա յս « Հարուածային՝» գոր՛ծ ո լնէ ո ւթեան
Հ ետ եւանէքներ բ : #»
Fonds A.R.A.M
