Page 259 - ARM_19-1948_04
P. 259
քէս* Բ^յ0 ամէն, անգամ իրեն՛ կր սպառնայի , ո / 1 ՛ , ՋԱՑՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ բռնել թէ ինչո՛՞ւ թեքբ դր°Լա^Լ էո*–**՝է 1 ինչո՞ւ թբ
եթէ նա ինքլյ իմաց տայ իր մասին, այլեւս իրեն է՝1*՝ իշխանութիւնք խորթ է, ինչո^լ պայմա ~՛
Հեա բոլոր յարա բեբութիւններս պիտ հ իւղեմ Հ. 3. Գ— ՆՈՐ ՍԵՐՈՒՆԴԻ ՏԱՐԵԴԱՐՁԸ նաւոբ Հայրենասիրութիւն կբ քարոզեն՝։ ինչո՛՛՛ւ
եթէ ազատութիւն
Բանի՛՛ քանի ։ն.\գամ Մ Լ ՚յթես ւմբողշ զոՀոլեցան մեր Հեբոսնեբբ
ուսուցչական գայլի աւե
կազմով եկաւ իմ գլխիո պիտի Լվայելեն՚ք * Այս ինչուներռւ պատասխանյէ
տարան* կարդալու, բայց ի դոկը՛։ կբ պաՀանԼԷ այս նռր սեբոլԽդբ^։
ի վկչոյլ, դիմեց Հօրս միՀա մտութեանր, ՄԱՐՍԷՅԼ (յապաղած) Հ. Ց • Դ. Նոր Ս ե– Բանախօսութեն՛էն վեբԼ ա^ր տաս ան ո լթիլննեբ
կանչեց զինքր երրորդ կիրակին եւ պատմեց իրեն բունդը, երեք տաւրեկան այս երիտասարդական ե լ պարեր * ՍրաՀբ էլեկտրականացած է, Նոր Ա ե–
երկու շաբաթուան պատմութիւնը ե լ իբ""է /""՛գ միոլթիւնը արդէն ճակատը բարձր եւ ին՚քնավս– բունգբ իբ տարեդաբձբ կբ տօնէ, կլերդեն, կբ
րեց, որ ինձ խոստովանցնէ : Երբ Հայրիկի» Հհտ ւասՀ ՝ ունի \ \ մասն\աճիլղեբ , առոզ^է ե լ մրանան։ պարեն, կբ նուադեն միշտ իրենք ,Հայկական՝ շոլն\չ
առանձնացանք պարտէզին մէչ, իրեն պատմեցի Իւրաքանչիւր մասնաճիւղ ունի վճարովի ուսու ե լ տաքուկ մթնոլորտ։
ի ս կո ւթ ի ւնբ , առանց րնկերոչս անունը տալու։ ց ի չ ։ Պարտաւորիչ է Հայերէն կարդալ - գրելը։ Գեզաբուե ստական բամթնբ Հազիւ վեր Լացած՜ Հ
Կը կազմակերպեն
Միայն այսքան ը ըսի ,ո,ր եթէ ես անոր անունը դասա խօս ութիւննե բ եւ մարզա Հանդիս ականն երբ կյուղեն) տեսնել Տիկին Սիս–
տամ , գիտեմ , Մ* սթե անբ ան պւ ւտճառ ճամ– կան՛ խաղեր յ լեան՚բՀ Բեմ կուգայ յոգնած՜ ճամ բորդո ւթենէն ,
բու, պիաի գնէ իեղճ ագան՛է Հայրս գտաւ որ ես Նոր Աերուտնգը իր տօն՚րչ կըտօնէր Դեկտ. 4ին նաեւ մամերով բեմին եաել կատարած աշխատան–
իրաւունք ունէի ; Սալ Մազըն՚ոյի մէչ, բաց ո ւմբ կ ատ աբ ե ց Սէնթ քէն. ։ կբ խօսի կարճ եւ ազդու, «Նոր Աե\րունդլ*
Անի եր գչախումբք : Կբ նախագաՀ էր Ն ՛ Ա * &Բ^* Հայ պաՀելոլ լաւագոյն միԼոցբ կբ նկատենք անոր
Երբ Մատաթեա&բ տեսաւ որ Հօրս միջամտու վարչութեան՛ անդամ բնկեր Մ* Պօյաճեան , որ սար վեցն ել Հայ գի բ բ եւ լեղՈւ% : Մ ենք անոնց Հայ
թիւնն՛ ալ ի գուբ անցաւ, Բոէոր ուսուցիշներբ մեր՝ տուաւ Համառօտ տեզեկո լթիլննեբ իրենց կատա րենասիրութիւն կբ սորվեցն՛ենք պարելով, արտա
Արս/եք կանչեց եւ րոլռր տգայոց ներկաա/յու - րած աշլխատանքներու մասին՛ Հ Այս առթիւ բա սան՛ելով ե լ երգելով : Այս կերպով պիտի սորվին
թե անբ ինձ երկար
քարոզ մբ տալէ յետոյ յայտ– ցատրեց իրենց նպատակք, ե լ ապագայ աշխա դրել եւ կաբդաէ*< պի՚ոի սիրեն՛ մեր մշակոյթբ, "–
նեց , որ կամ պէտք էր բն՚կե բո Լս անունբ տայի եւ տանքի ծրագիրք ցայսօր աւելի զօրաւոր քան ե– րուն՝ տէր պիտի կանանին ։ Ջդենք, ^ՈԴ խօ–
կամ նոյն րոպէին գ ա Բ ո ց բ թոզնէի : Բէկ , Հ • 3 • Գ * Նոր Սերունդք , Գաշնակցութեսւն սահ՝ ինչ որ կհուզեն, կապոյտ 1Սաչ եւ Գ ա շն ակցո լ –
Ես առանց րոպէ մք մ տած՜ելու բնտրեցի ա յս Հ ո վա՛տ ւո բ ո ւթ եան տակ , ան. \ո ր կ ո զք ին կբ պ այ– թիւն, այս մողովուբգին՝ սիրտբ ներկայացն՛ող եր
վեբԼինբ : ՄԷԼքէս դպրոցական՝ գօտին քաէլելով* քարի այլասերման դէմ , կ^արծ՜արծէ Հայկական կու կաղմակերպոլթիլննեբբ կողք ^Լոոքէ 1 պիտի
իրեն յան՚ձնեցի եւ բնկեբներ՚ուս Հբամեշտ տուի : Գատբ, որ մառանդ ձգուած է մեզի՝ մեր՛ նա– կ ատ տ բ են իր ենց պ ար՝տ ա կան ո լ թ ի ւնբ ։
Մնաք բսւ\ւով տզաք բսի ու գէպի գուուբ սկսայ խոբդնեբէն^ * Ս էն Լուի Նոր Սերունդի նուագախումբով կբ
քալել; Բոլոր գասարանբ մէկ մարդու պէս ոտքի Հ. 3 • Դ– Մարսէյլի Շքի կոմիտէի կողմէ սկսի շոսրԼպարբ Հայկականս; Ամէն՝ մարգ կբ մաս–
ելաւ եւ միաբերան բացական, չխց • բնկեր Ա» Բէօսէեան րազգատեց ; Գտշնյակցոլ - նաեցի , ուբախութիւնբ կբ տեւէ մինչեւ լո յս ,
Մենք ալ Գարեգինին Հետ կբ մեկնինք այւ՛ թեան եւ Նռր Ա երունգի ծննդա վայրք , պա յմ ան՛ - մամբ Հինգ ; ՚
դպրոցէն, քսին՝ ու սկսան գօտինռ\րբ քակել է ներք , պայքարի միԼոցնեբբ : « Ան՛ոնք, մեր ԱՀա այսպէս մեծ յաԼողոլ^թեամբ եւ խանդա֊
Մ ատա թեաննտ ո լ իբ բնկ եբներբ շ ո լա բահ մբ— Հայրեբբ բբին ի՛նչ որ մարդկօրէն կաբելի էր , սա– վառութեամբ Նոր Ա եբունդբ տօնեց իբ երրորդ
ճացին։ Աէ՚միԼապԷս զիս յետ կս/նչեցին։ Գասա - կայն կիսատ մնաց անոն\ց գործբ է Միացեալ ան - տարեդաբձբ : ՍՈՒՐԷՆ
բա նէն գուբս ելան, քանի մբ րոպէ խորՀրդակցելէ կա խ Հա յաս տանէ ուզեցին , ունեցան բամ ան՝ ե ալ
յետոյ ներս եկան ե լ յայտնեցին, որ այս անգամ Հայաստան՝ մբ։ Շին՛եցին շէնքթն առա Լին յա\ր կք ,
էԿ.Ր9ա՝*՛՝ էԹ^Լ երկրորդք։
թէ՛ իմ եւ թէ միւս բնկերներուս քմբոստութիւնբ Բեզի կ՚իյնայ, Նոր Սե աղՈՒԹԷ ԳԱէՕԻԹ
կք ն՝եբեն, բայց ուրիշ անգամ շատ խիստ պիտի րունդ , կատաբե լ պար տա կան՛ո ւ^թիւնդ , լրացնելու
լինին Հ Համ աբ մնացեա լբ , Հայաստ աններ ու միացումբ ԱՆԹԻԼԻԱԱԻ մէչ կազմուած է 12 Հոգինոց
ԱՀա թէ ինչպէս կբ վարուէին մեբ մանկական ազատութեան մ ԷԼ։ Մեր թշնամին *լ եղա յին՝ Հբ - յանձնախումբ մը, սարքելու Համար Հայկական
Հ ոգիներ ո ւն Հ ետ ա յգ յիմ ար վաբմապետնեբբ * պա\ր. աո ւթ իւն1 նե ր^էելո լ Հ ամ աբ ի բ ՛նոր սեր ո լ ն – ման՚բան՚կարէերոլ եւ աբմէքալոր Հին ձեռագիր -
փո խտնա կ մեբ մ ԷԼ մ շտկելու բն կեր ա կան՝ ան ձ– դին ծիծազելի դառնալու աստիճան յաւլուԼ գնաց , ն\ե\րու, ինչպէս ն՛աեւ Հին գիրքերոլ ցուցաՀ անգէս
ն ո լի բ ո ւթ եան՝ ե լ Հաւատ արմ ութե ան զգացոլմնե — թուբքբ աշխարՀի քաղաքակրթութեան ռաՀվիրան մը :
\Րբ , 1Լ ուզէին մեզմէ պատրաստել եսասէր ե լ ան– ն\երկայացուց ։ ք*սկ մեբ երկրին իշխանտւթիէձնբ կբ ՊԷՅՐՈՒԹԻ մէչ մեռած է Գարանթինայի ըն -
Համ ակբելի արարածներ : իսեզաթիւբէ մամ անակակից պատ մ ութ իւն՝բ , Հա ք կերներէն Մկրտիչ Տ– Սիմոնեան , զոՀ ատրճանա
• Նոյն այդ սեւ Հոգի Աատաթեանբ, 1913 մոզովոլբդբ ն՛երկայացնելով մ ուրացկան՝ ե լ պար կի գնդակի մը, իր աշխատանոցին մէչ։ՄաՀոլան
թուին ,երբ քանի մք արաբ երեսփոխաններ ձայն տական ոլրիՀնեբուն՛ ։ Բա Լ եգիր , քալէ , միշտ յա– մութ ծալքերը կը մնան՛ անծանօթ : Հանգուցեա -
կբ բարձ բացն են՛ բնդգէմ Հ այ կա կան՝ մեծ սարսափէ– ռաԼ՝ֆ : լը Կա բնոյ, (էպըլ, Հբ՛՛ գի) գիւղացի էր։ ճէպէլ
ներոլն\, անունով միայն՝ Հայ այդ մարդուկր վեր Յետո ւ բուռն ծափերու մէԼ բեմ բարձրացաւ Տր՚ուզի պատերազմին կը կորսնցուէ ա՛չ ձեռքը :
կք կենայ իր տեզէն , կ՝արդարացնէ թուրք կա - Կբբնոպլի Նոր Աեբունդբ , Հայկակա՚ն. տսՀր աղով ; Պիքֆայայի մէչ \929ին քանի մը ընկերներով կբ
ռավարութեան ձեռք առած մ՝իԼոցներբ ե լ կբ Հ՛եր– Հայկական պար : 1Լհբապբեցանք մեւր բՆ՚ագալա՝– կազմեն, Հ. Յ՛ Դ– «Անդրանիկ» խումբը։ Եղած է
քէ կա տ ա բո լած սարսափներ բ : ռբ % կ*արմէ անդամ մբ եւս շն՛ո ր Հ ա ւո ր ե Լ Տիկին՝ ./Առատաձեռն եւ աղքսսոասէր։ ՝Բ ա բա(հ՚թ ի%ա յ ի
Այսպիսի Հրէշներ ու էր յան՚ձնուած մեբ դաս Մ իսլեան՚ի աշխատանքբ , որուն չնոբՀ իւ Հա յբ Հա ք «Հրայր» խումբի ընկերներէն էր եւ մինչեւ վերչին
տիարակութեան գործբ Ս՚անասա րեան վարմարա– կբ մնայ պսՀրելով եւ երգելով։ Հանդէսին գեզաբ– շոլ\Լ\չր մն՛աց Հաւատաւոր զինոլորբ իր պաշտա՛ծ
%Ի մ էի ուեստական. բամինք իրենք սա ան ձնած էին՝, ե լ գաղափարին :
(Աայաւած Օրէր) ԱՐՄԷՆ ԳԱՐՕ կատարեցին՛ մեծ յաԼողոլթեամբ : ԳԱՐԵԳԻՆ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ առաչարկով անց -
Օրուան բանախօսն էբ բնկեր Ա * Աիսլեան՛ ։ եալ տարի, կիպրոսի Հայոց քՒեմակսձն՛ ե լ վարչա
Հկտակ ենք Հաւաքած մեծ մեռեալէն՝ Բ րի ստա– կան խառն մ ո գովին մ ԷԼ որոշուած էր Առար ՈՈ—
փորէն , կբ փնտռենք ձեռք մք յան՝ձնելոլ զայն՛ յ դարանի մէԼ Հաւաքուած Հայերէն՝ ձեռագիբե՝եբբ
ՆԿԱՐԱՀԱՆԴԷՍ Երէկ Թոլրքիո յ մէԼ աւելի դիւրին էր յեղափո փոխադրել կաթողիկոսարանի մատենադարան՝բ ,
խական դառնալ ։ Հոս զ մ ո լա բ է , միայն Գ ա չն՝տ կ– խնամքով պաՀելոլ եւ մ ատ չելի դարձնելու
ցութիլնն է ոէք , իբ կեցուածքով, վարած քաոա– Համար ։ Աքգ ձեռագի բներբ , թիւով 66
Գեկ տեմրեր ՅՀ& 23 օ ձ ւ ա ս ը ձ ա ո տ աււ քա կան ութեամբ իր շուն չին տակ կրնայ Հաւաքեր Հատ, Լորոնցմէ մէկ քանին փտածկամ՛ցեցակեր ,
26 ^6. ւ^Յէւջոօո, ք&ոտ
այս սերոլե՚դբ ոբ , վազք մեր ձեռքէն պիտի առնէ պիտի Հանուին ցուցակէն՝) ՚^^Բ^Ր" ստացուեցան
իր՝ ստացած կտակբ • Այս սերունդք չ ի կբն.աբ բմ– ե լ մաքբո ւելով զետեղուեցանք վեՀաբան իձեռադիր՜
ՓԱԿ է ԿԻՐԱԿԻ ԵՒ ԵՐԿՈՒՇԱԲԹԻ նե բու յատուկ սենեակի մբ դարակին մէԼ։ Գա ո էն
արք* Մելքոնեան կազմած է այս 66 ձեռագիբնե -
ր ո լն՛ լիակատար ց ո ւցա կր , ոբ շուտով տպադր ու
(48) բեմն գրեթէ ան՚Հնար կ՚ըլլար ,մանաւա՛նդ մեբճամ– թեան՝ կբ ք անձն ո ւի Հեռաւոր բանասէրներու եւ
«ՅԱՌԱՋԷԻ ԹԵՐԹՕՆԸ բոբդնեբուն Համար որ մայռեվ՚ու բն՚կերո լ,թի լն բ գի տնականներո՛ւ մատչելի դարձնելու Համար ։
աւելի կբ վերադասէ ին քան մարդկանց թ Հ1 ամ ու եՐՒՄԵԱՆ ՀԱՅՐԻԿԻ ՅՈՒՇԱԳԻՐԸ գտնուած
թի ւնբ է է Պեբլինի գերմանտ պետական դիւաններուն մէԼ ,
Ա յգ Տորոսի գօտինեբբ երբեմն՝ յանկարծ կբ բրիտանական իշխանէութեանց միԼոցաւ ;
պատռէին տեղի տալու Համար Հեղեղատի մբ* եր ՀԱՅՐԵՆԱՍԷՐ կղերական մը, Վարգան ՚ & .
բեմն բո լո\րակ թատրոն՝ մք կբ ձեւա՛ ա յին ծոց մ բ վբգ * ք&աչեբեան, մեռած է լՀիւնիի մէԼ ԼԼիբա -
շինելու Համա՛ր ծովուն՝, ե լ երբեմն ճանապար - նան՝) : Հան՚գոլցեալբ երկար տարիներ՛ պաշտօնւա -
Հորդնեբ լերան դաԳաք^՝Բ ^*եԼռԼ ^ԼՐ պարտաւորէին՝ վար՛ած է զանտազան թեմերու մէԼ, գործած է Գա–
•ԲԱՐԱ8ԻՆ ԿԻԼԻԿԻԱ երբեմն ծովեղրբ իԼնել, ել եւ ԷԼբ միշտ վտանգա Հիբէի մ ԷԼ իբր եւ Հայ կ աթ ո զի կ է առա Լնոր՚դա բա
ւոր՝ միշտ տամանելի սոսկում կբ բերէր նայողին * ն՛ի ձեռնՀաս պաշտօնատարներէն մէկբ։ Տ՛եսած եւ
բայց մ եր կարաւան՛ք անխօս ան շշուն չ կբ շսՀր ոլ– ապրած է Ապրիլեան Մեծ Եզեոյն՚բ։ իր կեանքի
ն՚ակէբ իբ ճամբան սպառնալից , վասնզի ն.փզակ - վեբԼինյ տարիներբ Զմմարի մէԼ կբ վարէր Մեծա
Երբ լերան կերակուրէն, երեք Հատ չոր՝ չը– նեբուն՛ չոդի^նբ , վաՀ ա–1նեբո լ , սուրերոլ եւ սա - ւորի պաշտօնբ :
զուտ իրիներ մօտեցուցին* Հայ տղայչը, ուր Եւ– ղաւարտներոլ շառաչբ , եւ ա յգ Հ աս տատ երիտա
փիմէ ե լ վերչը Դիոնիս նստան, Խրրոչգը Թորոսի սարդներ՛ ոլն քայլհ բբ այդ փոքրիկ եւ .ոնտրեալ Եւ իրօք քիչ մբ առաԼ երբ եկան մե\րիննեբբ՝
Համար է\ր , բայց նա մ՚երմեց եւ Հրամ՜սյեց իւրի խումբին ան՚բնկճելի ԲԱաԼՈէ֊ն վկաներն.՛ Էին : կորիկոսի կրկին բերդերն՛՝ ցամաքային ու ծովա -
տիկեր բեռցն՚ել եւ ինք սկսաւ Ա արդս ր տռաչնոր– Երեք մամոլ չափ ճամբայ Հազիւ առած Է ին\ յին՝ երեւցան՛* ցամաքի բերդբ իր բարձր քառա -
գոլթեամբ լեոձ՜լ ի վեր շաՀատակել : եւ Ա ա բղիս իբ սուր ա չքե րբ կբ նետէր քննելու Հա կուսի եւ բոլորշի աշտա\րակներով՝ երկաթապատ
Ետեւէն կուգար Բարկէն՛, շատ անղամ ձեռքը մար լեռնեքուն գագաթներ բ, երբ տեսաւ որ ճեր դռներով պզտիկ ք ա դ ա ք ի մբ երեւոյթն ո լնէր * ա–
Եւփիմէի չորիին գլուխը բռնած, վե\ր^ը Դիոնիս , մակ դրօշակ մբ կբ ծածանէ բ, մ ասէն՛ան՛ի շ բն,ելով նոր դէմաց բ՝ մօտբ ծովուն մէԼ բերդապատ կղզի
ետքը մեբ բոլոր զինուոր եւ նաւաստի աղոց իւ ում֊ զա յն թ՛որոսի՝ մ բ արՀ ե ստա կան լեզուով մբ միւսին Հետ իբրեւ
ԲԱ, ե լ ամէնէն վերչը Կոստան՚գին ի\ր Հ ասա կովը ՅաԼող եւ բաց Է ճամ բանիս , ք*շխան\, բ - կամոլրԼով միացած 1լեբելաբ , Հոս Աաբդիս կե -
ե լ ալեւոր վարդապետին Հետ է սալ, աՀա՝ նշանք։ Բիչ մբ վերԼբ սպառազէն երի– ցաւ եւ սկսաւ մտած՛ել :
Ս ելեւկիո ք եւ կորիկոսի մէչտեղ Հրուանդան՛ի տասարգ մբ խառնռլեցալ խումբին , իմացնելով ՚ի^նտչ կբ մտածես , բսալ թորոս տ
մը քով կ՝իյնար այս կէտը ուր մեր կարաւանը թէ վտանգ, չկար , եւ ոչ ոք տեսած էր ։ Կբ տեսնես, իշխան։ ճամբան երկուք Է,
կապոլեցտլ , ե լ իրաւունք ու՚՚Լւէին Հին։ բը ա՚ևոլա– Կոբիկոսի պաՀապաննեբբ ի՞՛նչ կ*բնէին , մէկր կարճ՝ որ բերդին ստորոտէն կ՝ ան ՛ցնի , միւսբ
նելոլ զայն՝ կորակիսիսե՛ ղեղեցիկ վաւնզի մայոն Հաբցուց Սարդիս* երկայն՝ եւ ուր լերան վրայէն պէտք է պարտիլ ։
ու անտառ՝ ծովն ու վտակ՝ կր կիւ՛քն՛ ո։ երկիր Հոս Մ՛եռելի պէս գռնեբր գոցեր նստեր էին՝ , •—֊ Երկայն ճամբէն երթանք , քար մբ, նետ մբ
գեղեցկութեամբ զարդարած էին. կէտ մր՝ ուր բերդին շուրԼբ բնակոզ գիւղացիէ եբն ալ չեն՛ դի կրնայ մեբ մէԼէն մէկուն կեանքբ վտան\գի գնել ,
մայռ ու մացառ իրավ՛ ու Հետ կը կռուէին՝ ո ւ ր ոտ– տեր թէ բեր գապաՀ՝. եՈբն աւելի վնասակար են ի - անօգուտ քաԼու֊թէլ՚^՝բ մ՚^ՂՔ է ։
քեբոլ կռուան մբ գտնել միշտ գմալար են եւ եր - րենց թէ աւաղակնեյթՀ ։
Fonds A.R.A.M
եթէ նա ինքլյ իմաց տայ իր մասին, այլեւս իրեն է՝1*՝ իշխանութիւնք խորթ է, ինչո^լ պայմա ~՛
Հեա բոլոր յարա բեբութիւններս պիտ հ իւղեմ Հ. 3. Գ— ՆՈՐ ՍԵՐՈՒՆԴԻ ՏԱՐԵԴԱՐՁԸ նաւոբ Հայրենասիրութիւն կբ քարոզեն՝։ ինչո՛՛՛ւ
եթէ ազատութիւն
Բանի՛՛ քանի ։ն.\գամ Մ Լ ՚յթես ւմբողշ զոՀոլեցան մեր Հեբոսնեբբ
ուսուցչական գայլի աւե
կազմով եկաւ իմ գլխիո պիտի Լվայելեն՚ք * Այս ինչուներռւ պատասխանյէ
տարան* կարդալու, բայց ի դոկը՛։ կբ պաՀանԼԷ այս նռր սեբոլԽդբ^։
ի վկչոյլ, դիմեց Հօրս միՀա մտութեանր, ՄԱՐՍԷՅԼ (յապաղած) Հ. Ց • Դ. Նոր Ս ե– Բանախօսութեն՛էն վեբԼ ա^ր տաս ան ո լթիլննեբ
կանչեց զինքր երրորդ կիրակին եւ պատմեց իրեն բունդը, երեք տաւրեկան այս երիտասարդական ե լ պարեր * ՍրաՀբ էլեկտրականացած է, Նոր Ա ե–
երկու շաբաթուան պատմութիւնը ե լ իբ""է /""՛գ միոլթիւնը արդէն ճակատը բարձր եւ ին՚քնավս– բունգբ իբ տարեդաբձբ կբ տօնէ, կլերդեն, կբ
րեց, որ ինձ խոստովանցնէ : Երբ Հայրիկի» Հհտ ւասՀ ՝ ունի \ \ մասն\աճիլղեբ , առոզ^է ե լ մրանան։ պարեն, կբ նուադեն միշտ իրենք ,Հայկական՝ շոլն\չ
առանձնացանք պարտէզին մէչ, իրեն պատմեցի Իւրաքանչիւր մասնաճիւղ ունի վճարովի ուսու ե լ տաքուկ մթնոլորտ։
ի ս կո ւթ ի ւնբ , առանց րնկերոչս անունը տալու։ ց ի չ ։ Պարտաւորիչ է Հայերէն կարդալ - գրելը։ Գեզաբուե ստական բամթնբ Հազիւ վեր Լացած՜ Հ
Կը կազմակերպեն
Միայն այսքան ը ըսի ,ո,ր եթէ ես անոր անունը դասա խօս ութիւննե բ եւ մարզա Հանդիս ականն երբ կյուղեն) տեսնել Տիկին Սիս–
տամ , գիտեմ , Մ* սթե անբ ան պւ ւտճառ ճամ– կան՛ խաղեր յ լեան՚բՀ Բեմ կուգայ յոգնած՜ ճամ բորդո ւթենէն ,
բու, պիաի գնէ իեղճ ագան՛է Հայրս գտաւ որ ես Նոր Աերուտնգը իր տօն՚րչ կըտօնէր Դեկտ. 4ին նաեւ մամերով բեմին եաել կատարած աշխատան–
իրաւունք ունէի ; Սալ Մազըն՚ոյի մէչ, բաց ո ւմբ կ ատ աբ ե ց Սէնթ քէն. ։ կբ խօսի կարճ եւ ազդու, «Նոր Աե\րունդլ*
Անի եր գչախումբք : Կբ նախագաՀ էր Ն ՛ Ա * &Բ^* Հայ պաՀելոլ լաւագոյն միԼոցբ կբ նկատենք անոր
Երբ Մատաթեա&բ տեսաւ որ Հօրս միջամտու վարչութեան՛ անդամ բնկեր Մ* Պօյաճեան , որ սար վեցն ել Հայ գի բ բ եւ լեղՈւ% : Մ ենք անոնց Հայ
թիւնն՛ ալ ի գուբ անցաւ, Բոէոր ուսուցիշներբ մեր՝ տուաւ Համառօտ տեզեկո լթիլննեբ իրենց կատա րենասիրութիւն կբ սորվեցն՛ենք պարելով, արտա
Արս/եք կանչեց եւ րոլռր տգայոց ներկաա/յու - րած աշլխատանքներու մասին՛ Հ Այս առթիւ բա սան՛ելով ե լ երգելով : Այս կերպով պիտի սորվին
թե անբ ինձ երկար
քարոզ մբ տալէ յետոյ յայտ– ցատրեց իրենց նպատակք, ե լ ապագայ աշխա դրել եւ կաբդաէ*< պի՚ոի սիրեն՛ մեր մշակոյթբ, "–
նեց , որ կամ պէտք էր բն՚կե բո Լս անունբ տայի եւ տանքի ծրագիրք ցայսօր աւելի զօրաւոր քան ե– րուն՝ տէր պիտի կանանին ։ Ջդենք, ^ՈԴ խօ–
կամ նոյն րոպէին գ ա Բ ո ց բ թոզնէի : Բէկ , Հ • 3 • Գ * Նոր Սերունդք , Գաշնակցութեսւն սահ՝ ինչ որ կհուզեն, կապոյտ 1Սաչ եւ Գ ա շն ակցո լ –
Ես առանց րոպէ մք մ տած՜ելու բնտրեցի ա յս Հ ո վա՛տ ւո բ ո ւթ եան տակ , ան. \ո ր կ ո զք ին կբ պ այ– թիւն, այս մողովուբգին՝ սիրտբ ներկայացն՛ող եր
վեբԼինբ : ՄԷԼքէս դպրոցական՝ գօտին քաէլելով* քարի այլասերման դէմ , կ^արծ՜արծէ Հայկական կու կաղմակերպոլթիլննեբբ կողք ^Լոոքէ 1 պիտի
իրեն յան՚ձնեցի եւ բնկեբներ՚ուս Հբամեշտ տուի : Գատբ, որ մառանդ ձգուած է մեզի՝ մեր՛ նա– կ ատ տ բ են իր ենց պ ար՝տ ա կան ո լ թ ի ւնբ ։
Մնաք բսւ\ւով տզաք բսի ու գէպի գուուբ սկսայ խոբդնեբէն^ * Ս էն Լուի Նոր Սերունդի նուագախումբով կբ
քալել; Բոլոր գասարանբ մէկ մարդու պէս ոտքի Հ. 3 • Դ– Մարսէյլի Շքի կոմիտէի կողմէ սկսի շոսրԼպարբ Հայկականս; Ամէն՝ մարգ կբ մաս–
ելաւ եւ միաբերան բացական, չխց • բնկեր Ա» Բէօսէեան րազգատեց ; Գտշնյակցոլ - նաեցի , ուբախութիւնբ կբ տեւէ մինչեւ լո յս ,
Մենք ալ Գարեգինին Հետ կբ մեկնինք այւ՛ թեան եւ Նռր Ա երունգի ծննդա վայրք , պա յմ ան՛ - մամբ Հինգ ; ՚
դպրոցէն, քսին՝ ու սկսան գօտինռ\րբ քակել է ներք , պայքարի միԼոցնեբբ : « Ան՛ոնք, մեր ԱՀա այսպէս մեծ յաԼողոլ^թեամբ եւ խանդա֊
Մ ատա թեաննտ ո լ իբ բնկ եբներբ շ ո լա բահ մբ— Հայրեբբ բբին ի՛նչ որ մարդկօրէն կաբելի էր , սա– վառութեամբ Նոր Ա եբունդբ տօնեց իբ երրորդ
ճացին։ Աէ՚միԼապԷս զիս յետ կս/նչեցին։ Գասա - կայն կիսատ մնաց անոն\ց գործբ է Միացեալ ան - տարեդաբձբ : ՍՈՒՐԷՆ
բա նէն գուբս ելան, քանի մբ րոպէ խորՀրդակցելէ կա խ Հա յաս տանէ ուզեցին , ունեցան բամ ան՝ ե ալ
յետոյ ներս եկան ե լ յայտնեցին, որ այս անգամ Հայաստան՝ մբ։ Շին՛եցին շէնքթն առա Լին յա\ր կք ,
էԿ.Ր9ա՝*՛՝ էԹ^Լ երկրորդք։
թէ՛ իմ եւ թէ միւս բնկերներուս քմբոստութիւնբ Բեզի կ՚իյնայ, Նոր Սե աղՈՒԹԷ ԳԱէՕԻԹ
կք ն՝եբեն, բայց ուրիշ անգամ շատ խիստ պիտի րունդ , կատաբե լ պար տա կան՛ո ւ^թիւնդ , լրացնելու
լինին Հ Համ աբ մնացեա լբ , Հայաստ աններ ու միացումբ ԱՆԹԻԼԻԱԱԻ մէչ կազմուած է 12 Հոգինոց
ԱՀա թէ ինչպէս կբ վարուէին մեբ մանկական ազատութեան մ ԷԼ։ Մեր թշնամին *լ եղա յին՝ Հբ - յանձնախումբ մը, սարքելու Համար Հայկական
Հ ոգիներ ո ւն Հ ետ ա յգ յիմ ար վաբմապետնեբբ * պա\ր. աո ւթ իւն1 նե ր^էելո լ Հ ամ աբ ի բ ՛նոր սեր ո լ ն – ման՚բան՚կարէերոլ եւ աբմէքալոր Հին ձեռագիր -
փո խտնա կ մեբ մ ԷԼ մ շտկելու բն կեր ա կան՝ ան ձ– դին ծիծազելի դառնալու աստիճան յաւլուԼ գնաց , ն\ե\րու, ինչպէս ն՛աեւ Հին գիրքերոլ ցուցաՀ անգէս
ն ո լի բ ո ւթ եան՝ ե լ Հաւատ արմ ութե ան զգացոլմնե — թուբքբ աշխարՀի քաղաքակրթութեան ռաՀվիրան մը :
\Րբ , 1Լ ուզէին մեզմէ պատրաստել եսասէր ե լ ան– ն\երկայացուց ։ ք*սկ մեբ երկրին իշխանտւթիէձնբ կբ ՊԷՅՐՈՒԹԻ մէչ մեռած է Գարանթինայի ըն -
Համ ակբելի արարածներ : իսեզաթիւբէ մամ անակակից պատ մ ութ իւն՝բ , Հա ք կերներէն Մկրտիչ Տ– Սիմոնեան , զոՀ ատրճանա
• Նոյն այդ սեւ Հոգի Աատաթեանբ, 1913 մոզովոլբդբ ն՛երկայացնելով մ ուրացկան՝ ե լ պար կի գնդակի մը, իր աշխատանոցին մէչ։ՄաՀոլան
թուին ,երբ քանի մք արաբ երեսփոխաններ ձայն տական ոլրիՀնեբուն՛ ։ Բա Լ եգիր , քալէ , միշտ յա– մութ ծալքերը կը մնան՛ անծանօթ : Հանգուցեա -
կբ բարձ բացն են՛ բնդգէմ Հ այ կա կան՝ մեծ սարսափէ– ռաԼ՝ֆ : լը Կա բնոյ, (էպըլ, Հբ՛՛ գի) գիւղացի էր։ ճէպէլ
ներոլն\, անունով միայն՝ Հայ այդ մարդուկր վեր Յետո ւ բուռն ծափերու մէԼ բեմ բարձրացաւ Տր՚ուզի պատերազմին կը կորսնցուէ ա՛չ ձեռքը :
կք կենայ իր տեզէն , կ՝արդարացնէ թուրք կա - Կբբնոպլի Նոր Աեբունդբ , Հայկակա՚ն. տսՀր աղով ; Պիքֆայայի մէչ \929ին քանի մը ընկերներով կբ
ռավարութեան ձեռք առած մ՝իԼոցներբ ե լ կբ Հ՛եր– Հայկական պար : 1Լհբապբեցանք մեւր բՆ՚ագալա՝– կազմեն, Հ. Յ՛ Դ– «Անդրանիկ» խումբը։ Եղած է
քէ կա տ ա բո լած սարսափներ բ : ռբ % կ*արմէ անդամ մբ եւս շն՛ո ր Հ ա ւո ր ե Լ Տիկին՝ ./Առատաձեռն եւ աղքսսոասէր։ ՝Բ ա բա(հ՚թ ի%ա յ ի
Այսպիսի Հրէշներ ու էր յան՚ձնուած մեբ դաս Մ իսլեան՚ի աշխատանքբ , որուն չնոբՀ իւ Հա յբ Հա ք «Հրայր» խումբի ընկերներէն էր եւ մինչեւ վերչին
տիարակութեան գործբ Ս՚անասա րեան վարմարա– կբ մնայ պսՀրելով եւ երգելով։ Հանդէսին գեզաբ– շոլ\Լ\չր մն՛աց Հաւատաւոր զինոլորբ իր պաշտա՛ծ
%Ի մ էի ուեստական. բամինք իրենք սա ան ձնած էին՝, ե լ գաղափարին :
(Աայաւած Օրէր) ԱՐՄԷՆ ԳԱՐՕ կատարեցին՛ մեծ յաԼողոլթեամբ : ԳԱՐԵԳԻՆ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ առաչարկով անց -
Օրուան բանախօսն էբ բնկեր Ա * Աիսլեան՛ ։ եալ տարի, կիպրոսի Հայոց քՒեմակսձն՛ ե լ վարչա
Հկտակ ենք Հաւաքած մեծ մեռեալէն՝ Բ րի ստա– կան խառն մ ո գովին մ ԷԼ որոշուած էր Առար ՈՈ—
փորէն , կբ փնտռենք ձեռք մք յան՝ձնելոլ զայն՛ յ դարանի մէԼ Հաւաքուած Հայերէն՝ ձեռագիբե՝եբբ
ՆԿԱՐԱՀԱՆԴԷՍ Երէկ Թոլրքիո յ մէԼ աւելի դիւրին էր յեղափո փոխադրել կաթողիկոսարանի մատենադարան՝բ ,
խական դառնալ ։ Հոս զ մ ո լա բ է , միայն Գ ա չն՝տ կ– խնամքով պաՀելոլ եւ մ ատ չելի դարձնելու
ցութիլնն է ոէք , իբ կեցուածքով, վարած քաոա– Համար ։ Աքգ ձեռագի բներբ , թիւով 66
Գեկ տեմրեր ՅՀ& 23 օ ձ ւ ա ս ը ձ ա ո տ աււ քա կան ութեամբ իր շուն չին տակ կրնայ Հաւաքեր Հատ, Լորոնցմէ մէկ քանին փտածկամ՛ցեցակեր ,
26 ^6. ւ^Յէւջոօո, ք&ոտ
այս սերոլե՚դբ ոբ , վազք մեր ձեռքէն պիտի առնէ պիտի Հանուին ցուցակէն՝) ՚^^Բ^Ր" ստացուեցան
իր՝ ստացած կտակբ • Այս սերունդք չ ի կբն.աբ բմ– ե լ մաքբո ւելով զետեղուեցանք վեՀաբան իձեռադիր՜
ՓԱԿ է ԿԻՐԱԿԻ ԵՒ ԵՐԿՈՒՇԱԲԹԻ նե բու յատուկ սենեակի մբ դարակին մէԼ։ Գա ո էն
արք* Մելքոնեան կազմած է այս 66 ձեռագիբնե -
ր ո լն՛ լիակատար ց ո ւցա կր , ոբ շուտով տպադր ու
(48) բեմն գրեթէ ան՚Հնար կ՚ըլլար ,մանաւա՛նդ մեբճամ– թեան՝ կբ ք անձն ո ւի Հեռաւոր բանասէրներու եւ
«ՅԱՌԱՋԷԻ ԹԵՐԹՕՆԸ բոբդնեբուն Համար որ մայռեվ՚ու բն՚կերո լ,թի լն բ գի տնականներո՛ւ մատչելի դարձնելու Համար ։
աւելի կբ վերադասէ ին քան մարդկանց թ Հ1 ամ ու եՐՒՄԵԱՆ ՀԱՅՐԻԿԻ ՅՈՒՇԱԳԻՐԸ գտնուած
թի ւնբ է է Պեբլինի գերմանտ պետական դիւաններուն մէԼ ,
Ա յգ Տորոսի գօտինեբբ երբեմն՝ յանկարծ կբ բրիտանական իշխանէութեանց միԼոցաւ ;
պատռէին տեղի տալու Համար Հեղեղատի մբ* եր ՀԱՅՐԵՆԱՍԷՐ կղերական մը, Վարգան ՚ & .
բեմն բո լո\րակ թատրոն՝ մք կբ ձեւա՛ ա յին ծոց մ բ վբգ * ք&աչեբեան, մեռած է լՀիւնիի մէԼ ԼԼիբա -
շինելու Համա՛ր ծովուն՝, ե լ երբեմն ճանապար - նան՝) : Հան՚գոլցեալբ երկար տարիներ՛ պաշտօնւա -
Հորդնեբ լերան դաԳաք^՝Բ ^*եԼռԼ ^ԼՐ պարտաւորէին՝ վար՛ած է զանտազան թեմերու մէԼ, գործած է Գա–
•ԲԱՐԱ8ԻՆ ԿԻԼԻԿԻԱ երբեմն ծովեղրբ իԼնել, ել եւ ԷԼբ միշտ վտանգա Հիբէի մ ԷԼ իբր եւ Հայ կ աթ ո զի կ է առա Լնոր՚դա բա
ւոր՝ միշտ տամանելի սոսկում կբ բերէր նայողին * ն՛ի ձեռնՀաս պաշտօնատարներէն մէկբ։ Տ՛եսած եւ
բայց մ եր կարաւան՛ք անխօս ան շշուն չ կբ շսՀր ոլ– ապրած է Ապրիլեան Մեծ Եզեոյն՚բ։ իր կեանքի
ն՚ակէբ իբ ճամբան սպառնալից , վասնզի ն.փզակ - վեբԼինյ տարիներբ Զմմարի մէԼ կբ վարէր Մեծա
Երբ լերան կերակուրէն, երեք Հատ չոր՝ չը– նեբուն՛ չոդի^նբ , վաՀ ա–1նեբո լ , սուրերոլ եւ սա - ւորի պաշտօնբ :
զուտ իրիներ մօտեցուցին* Հայ տղայչը, ուր Եւ– ղաւարտներոլ շառաչբ , եւ ա յգ Հ աս տատ երիտա
փիմէ ե լ վերչը Դիոնիս նստան, Խրրոչգը Թորոսի սարդներ՛ ոլն քայլհ բբ այդ փոքրիկ եւ .ոնտրեալ Եւ իրօք քիչ մբ առաԼ երբ եկան մե\րիննեբբ՝
Համար է\ր , բայց նա մ՚երմեց եւ Հրամ՜սյեց իւրի խումբին ան՚բնկճելի ԲԱաԼՈէ֊ն վկաներն.՛ Էին : կորիկոսի կրկին բերդերն՛՝ ցամաքային ու ծովա -
տիկեր բեռցն՚ել եւ ինք սկսաւ Ա արդս ր տռաչնոր– Երեք մամոլ չափ ճամբայ Հազիւ առած Է ին\ յին՝ երեւցան՛* ցամաքի բերդբ իր բարձր քառա -
գոլթեամբ լեոձ՜լ ի վեր շաՀատակել : եւ Ա ա բղիս իբ սուր ա չքե րբ կբ նետէր քննելու Հա կուսի եւ բոլորշի աշտա\րակներով՝ երկաթապատ
Ետեւէն կուգար Բարկէն՛, շատ անղամ ձեռքը մար լեռնեքուն գագաթներ բ, երբ տեսաւ որ ճեր դռներով պզտիկ ք ա դ ա ք ի մբ երեւոյթն ո լնէր * ա–
Եւփիմէի չորիին գլուխը բռնած, վե\ր^ը Դիոնիս , մակ դրօշակ մբ կբ ծածանէ բ, մ ասէն՛ան՛ի շ բն,ելով նոր դէմաց բ՝ մօտբ ծովուն մէԼ բերդապատ կղզի
ետքը մեբ բոլոր զինուոր եւ նաւաստի աղոց իւ ում֊ զա յն թ՛որոսի՝ մ բ արՀ ե ստա կան լեզուով մբ միւսին Հետ իբրեւ
ԲԱ, ե լ ամէնէն վերչը Կոստան՚գին ի\ր Հ ասա կովը ՅաԼող եւ բաց Է ճամ բանիս , ք*շխան\, բ - կամոլրԼով միացած 1լեբելաբ , Հոս Աաբդիս կե -
ե լ ալեւոր վարդապետին Հետ է սալ, աՀա՝ նշանք։ Բիչ մբ վերԼբ սպառազէն երի– ցաւ եւ սկսաւ մտած՛ել :
Ս ելեւկիո ք եւ կորիկոսի մէչտեղ Հրուանդան՛ի տասարգ մբ խառնռլեցալ խումբին , իմացնելով ՚ի^նտչ կբ մտածես , բսալ թորոս տ
մը քով կ՝իյնար այս կէտը ուր մեր կարաւանը թէ վտանգ, չկար , եւ ոչ ոք տեսած էր ։ Կբ տեսնես, իշխան։ ճամբան երկուք Է,
կապոլեցտլ , ե լ իրաւունք ու՚՚Լւէին Հին։ բը ա՚ևոլա– Կոբիկոսի պաՀապաննեբբ ի՞՛նչ կ*բնէին , մէկր կարճ՝ որ բերդին ստորոտէն կ՝ ան ՛ցնի , միւսբ
նելոլ զայն՝ կորակիսիսե՛ ղեղեցիկ վաւնզի մայոն Հաբցուց Սարդիս* երկայն՝ եւ ուր լերան վրայէն պէտք է պարտիլ ։
ու անտառ՝ ծովն ու վտակ՝ կր կիւ՛քն՛ ո։ երկիր Հոս Մ՛եռելի պէս գռնեբր գոցեր նստեր էին՝ , •—֊ Երկայն ճամբէն երթանք , քար մբ, նետ մբ
գեղեցկութեամբ զարդարած էին. կէտ մր՝ ուր բերդին շուրԼբ բնակոզ գիւղացիէ եբն ալ չեն՛ դի կրնայ մեբ մէԼէն մէկուն կեանքբ վտան\գի գնել ,
մայռ ու մացառ իրավ՛ ու Հետ կը կռուէին՝ ո ւ ր ոտ– տեր թէ բեր գապաՀ՝. եՈբն աւելի վնասակար են ի - անօգուտ քաԼու֊թէլ՚^՝բ մ՚^ՂՔ է ։
քեբոլ կռուան մբ գտնել միշտ գմալար են եւ եր - րենց թէ աւաղակնեյթՀ ։
Fonds A.R.A.M