Page 139 - ARM_19-1948_04

ԳԱՂԹԱՀԱՅ ԹԱՆԳԱՐԱՆ ԵՐԵՒԱՆԻ ՄԷՋ փարին դէմ։ Իսկ թանգարանի շէնքի շին ութեաՏն ԵՐԿՈՒ ՆՈՐ ԳԻՐՑԵՐ

Հետ կապուած խնդիրները քննութեան կ՚առնուին Թոմաս Ման, ականաւոր գերման. գրագէտը

միայն այն՛ ատեն, երբ բոլոր թեմերուն մէք կեգ– որ Նոպէլեան մրցանակին՝ արքեանացա՚ծ էր , այսօր

«Հասկ» Կիլիկիսյ կաթողիկոսութեան Օդոս ֊ բռնացած նիւթեր բ Զ՛եր միքոցով ղրկուին կառա– կ՛ապրի իբրեւ ամերիկեան քաղաքացի խաղաղա­

տոս Սեպտեմբերի թիլին մէշ՝ Հրատարակա՛ծ է վա րական Համ ապա տաս խան կազմ ակե բպոֆ– - կանի ափերը, ՝է՚ա լիֆո րնիո յ մէջ։

ԳԷ"՚ԲԴ՚&՝ Կաթռդ1՚Կ"1՚Ի մէկ շրջաբերականը , որւՐԷ թեան* յ թ՚էե/. բոլորովին կբ մեբմ-է վերադարնալ իր

կը քաղենք Հետեւեալ տեղեկութիւնն երբ . Դւսաի կաթողիկոսը քլը յանձնա.բաբէ Աբաա - Խ՝Կ.ԽՌ> Բակայն իր ամէնէն վերջին գիբքըձՏրքթ •

\945ին Եգիպտոսէն Նասիպ ել Թորգոմ Կա Լ սաՀմաի բոլոր թեմերու առաջնորդներուն .—- Ֆաուսթուս» , մինչեւ ցարդ իր գրած գիրքեըռլն՛՝

րապֆտեան եղբայրներ բ նամակ մր ուղղելու/ կա­ 1 . ի ր ենց նախա՛գաՀ ութ համբ կազմ ել (հանձ­ ամէնէ,լ գերմանականն է ։ Տեսակ մը այլաբս/եու -

թողիկոսին, կը յայտն էին թէ գաղթաշխարՀի ա– նաժողովի թեմ ին Հ ա յ կա կան բո լո ր կազմ ակե բ– թիւն Գերմ անիոյ կոբուսեալ Հոգիին եւ չարաղէտ

մէն կողմերը Հիմնուած արուեստի , արՀեստի եւ պոլթիլւ նե բու , մ ան աւանդ շա Հա գրգռուած կազ– ճակատագրին ; Անգլերէնի թարգմանիչք կք կոչէ

ճարտարարուեստի տուներ բ իրենց Հարուստ նիւ– մ ակե բպոլթ իւննե բու ե լ նեյ գա գթի կոմ իտէ ի լա յն գէրքր <ձմա յր տաճար մբ խո բՀր դապա շաո ւթեան ,

թերով ան ծանօթ կր մնան Հայրենիքին ել կ՛առա– մասնակցութեամբ՝ ե անոնց աքակցութեամբ գաղ­ Հիւսուած գորգ մբ, տեսակ մբ կ են սադր ո լթիւ\ե\

ջարկէին Հիմնել Երեւանի մէջ տեւական կեդրո­ թաՀա լ թանգարանի նախագիծ — ծրագրի ցուցու­ ել ինքնակենսագրութիւն , ոբ մինչեւ իոկ Հաճոյք

նական ցուցադրութիւն , որսլէսզի արտասաՀմա՛ի մով Հաւաքել պատմական , ազգագրական եք– աձԼ ոլիաի պատճառէր գերման բնթերցողին ք ոբովՀե–
գանձին^ ։
արուեստի եւ ճարտարապետութեան նմռյշները աբժէք ներկայացնող նիւթեր Հ աել ան պիտի գտնէ բանալին գերագոյն

կե դրա՛նաց ո լին , կապ ստեղծելով Մաք" Հայրենի­ 2. Ե գի պ՛ո ո ս ի թեմ ք իբրեւ ձեռնարկի դա - Երաժշտասէր ընթերցողի մբ աւելի Հաճելի

քի ել գաղութնեբու միջեւ։ Այս առթիւ կր խրնդ– ղամւարի յ ղա ց ո ղ եւ գործ ի նախաձեռնող ճան չ– թուե թերեւս այս գէքքր*. երկար պարբերութիւն–

րէին կաթողիկոսէն՝ ո^պէսղի կառավարութեան նալ իբրեւ կեգր * յանձ՛ն ամողով ^ որուն կը պար՛– ներ՛ նուիրուած ԸԱալով 1Լրնոլտ Շէօնպէրկի տե -

արտօնութիւնը ե անՀրաէեեշտ Հողամ՛ասըստանայ , տագբուի կենդանի պաՀել գաղթաՀա յ թանգարա– սո ւթ իւննե րուն֊ • Երաժշտոլթիլնր տեսակ մր թո­

.ցուցադրութեան շէնք շինելու Համար ։ ն ի գաղափար բ բո լոր գաղութն ե ր ո ւն մ էք եւ մ շ - ւաբանութիւն է ձայնի, նաեւ մոգական է։ Թոմաս

տապէս խթան Հանդիսանալ նիւթերու Հաւաքման Ա՝ան կբ գտնէ կապ մբ Հանճարին ել բարբարոսու­

Նկատի ունենալով որ Հայրենադարձի Հետե - գործին : թեան միքեւ։ Գիւղական կեանքի պատկերները

ւանքով գաղութները ՀետզՀետէ կը ն ուա ղին եւ 3.— Իրազեկ պաՀել Ս* եզ յանձն աժ ո ղո վին՛ ան­ Պավարիոյ, Պ"Հեմիո յ իր ամէնէն գեղեցիկ եւ

տար իներու ր՝ թացքին կր կո ր սուին I ւ մ ոռացու– գամ աց ո լցակբ Հ գողտր իկ նկա րադրոլթ իլններն են՛ է

թեան կր արուին անոնս ստեղծ ահ՜ ու ծաղ կմ ան 4.–—- Երբ թ ան ղա բ ան ա յին ն իւթեբբ որոշ չա­ –^ք Վերքերս լոյս տեսաւ լուրք ուսումնասի -

Հաս ղուս ահ մ շակութա յին ստեղծագործութիւն - փով Հաւաքուին , իրազեկ պաՀել մեղ եւ սպասել րութիլն մր , ^.Ֆբանայի Համայնավար կուսակ­

նե ր ր , գաղթաՀա յ թ ան ղա բան մ ր կրնա յ իւրա - առաքման ՀրաՀանգին ։ ցութեան մարդակազմութիւն բ՝ֆ է Հեղինակք, \Լ*

քանչի ւ ր ղա ղութի Համար յատկացու ԱՀՆ բաման - Ռօսի , իր նիւթերբ քաղա՛ծ Է բոլշեւիկեան ա "-

մունքի մէք ամփոփել պատմակա՛ն , ազգագրական՝, բիւրն ե ր Է , նախ քան՝ պատերազմբ եւ պատերազմի

ազգային եւ մշակութային կեանքի վերաբեր եալ ՍՏԱՑԱՆՔ մԷքոցին եւ մշակած առանց քաղաքական ատելու­

բոլոր նիլթերը ։ թեան ։ կբ գնաՀատԷ Համ ա յնավարնձերր իրենց

կառավարութիւներ յայտնած Է կաթողիկոսի% ԲՈԼԾԵՒԻՋՄԸ ԵՒ ԳԱՇՆԱԿ8 ՈՒԹԻՒՆ Ը . խտութեան , մոլեռանդ կարգապահութեան՝ եւ

թէ «Երեւանի մէք ԳաղթաՀա յ թանգարան կառու­ ֊ 2. ՀԱՄԱՅՆԱՎԱՐ ԳԱՏԱԽԱԶԸ — Յ.Ո՞Վ է ՀԵ­ անձնուրացութեան Համար Հ Գիտել կուտայ թէ

ցանելու Հարցի վե րա բե րմ ամբ, կառա վար ութիւ - ՂԻՆԱԿԸ ԱԼԵ-ՐՍԱՆԳՐԱՊՈԼԻ ԳԱԾՆԱԳՐԻ (իբմ - ի ն չ որ ֆրանսական ազգա յին տեսակէտով դաւա­

նբ սկզբունքով չառարկեբ առաքաբկուած գազա– բա գր ականն եր Հ$ ուսա բեր^չ ի՝) Հ 1948 է ճանութիւն պիտի Համարուէր, դաւաճանութիւն

չէ ո լզզափառ Համ այնավա բութեան ՀաՀար այ լ

Հաւատարմութիւն՛ եւ օրինապահ ութիւն Միու­

թեան Հանդէպ է

սիրելին գարձալ իր ուսուցիչներուն ։ Որբանոց - միշտ կբ քա քալեր էր անոնց կազմակերպած Հան - Հեղինակք դիտել կուտայ թէ՝3>րա%սայի Հ ա–
^ քէմալական
ներբ փոխադրուեցան (Հունաստան ւր ե ան՝ եղ բա յր– ՛լ էս - ներկայացումները։ մայնւ ավարն եր բ , ոբոԳք 1920/ք^# բաժնուեցան րն -

շարժում ին Հետեւանքով : $իբատո Ա ե ր ո բէն իր ա զն իւ եւ րն կ եր ասէր բն տւո բու կե րվ ա րական կուսակցութենէն , ա յլեւս ֆրանսա­

ներն ալ միա սին Հ թեամ բ գրաւած էր Նաեւ բազմ աթիլ Ֆրանսացի - կան կուսակցութիւն մբ չեն՛: Ֆրանսական մ իւս

Հոն Աերոբէին վ ր ա յ սկսաւ ծանրանալ ի՛ր բն– ներտ լ բարեկամ ութիւն բ : Եւ ի^ չ աւելի մեծ ա - կուսակցութիւներուն չեն նմանիր, շատ քիչ կամ
տանիքբ պաՀելու
թեամբ ստա ձնեց Հոգբ։ (էն սիրով ու յօմարու - պացո յց իր վայելած սիրո քն ու Համակրանքին ոչ մէկ կապակցութիւն ունին Ֆրանսայի վերքին

ա յգ պարտ ական ո ւթիւնր ։ քան յո լղար կալո րնե րու բազմ ո ւթիւնր ^ որ կբ գաբոՏւ - յեղափոխական շարժման Հետ է Այնքան

Եւ աՀա նոր գաղթ մր եւս, այս անգամ գէպի բաղկանար ի բ աշխատակիցներէն 1 ար Հեստ ակից– բո լշե ւի կա ց ած է կուսակցո ւթիլնբ որ , իր կապր
եւ Հայ բաբե -
Ֆր՛անս ա ։ Հոս ինքն ել իր եղբայրը լծուեցան կօշ– ներէն , րնկերնեբէն եւ ֆրանսացի Ֆրանսայի որեւէ բնթացիկ բնկերային կամ տ րն–

կաշին ո ւթ ե ան աշխատանքին , սեն եակ ի մբ մէք , որ՝ կամներէն Հ տ ես ա կ ան ե ր եւո յթին Հ ետ՝ պատահ ակ ան է :

թէ ննքարան էր ^ թէ ճաշարան , թէ Հ իւրան ոց եւ Ե"* սիրելի Աերտբէ^ պիտի չբսեմ , «Հողը թե­

թէ գ ե ռ ինչ որ էլուզէքՀ Աակտյն չարաչար եւ թեւ գայ քոլ վրաղ՝^ , որովՀետել գիտեմ թէ , ան ՀԱՅ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՄԻՈՒԹԻՒՆԸ Հոկտեմբեր֊

պարկեշտ աշխատանքով ՀետզՀ ետէ բար լ ո քե ց ին ծանր է քեղի Համար , այս օտար ափերուն վրայ % Նոյեմբերի (թիւ 4 եւ 5) ֆրանսերէն տեղեկա -

հրենց վիճուկբ ել երկու եղբայրներն ալ տուն տեղ Գիտեմ որ դուն աչքդ բաց Հեռացար մեղմէ , Հայ­ գբիս մէք, «Արձակուրդի խոբՀ րգա ծ ութ ի մեներ »

եղան , ունենալով իրեն ց սեփական բն ակար անն ե– րենիքին կարօտով , Հայաստան՝ զոր կբ սիրէիր խորագրին տակ կբ գանգատի թէ ապրուստբ ան -

ՐԲ եւ կօշիկի աշխատանոցն երք յ անՀտւն խա>1 գա ղ ա տ ան քո վ Տ տանելի դարձա՛՛ծ է, ամէն՝ բանի գի"՝բ բարձրացած

Աերոբէն իր բարւոք կեանքին զոլդբն թաց , Մ ենք գ քոլ ՀոգեՀատո րնե րդ մ ի շտ գուրդու - •բլլալո վ : «Բժիշկն ե ր ս ալ տուրքերով ծանրաբեռ–

չէր մոռնար նաեւ իր մտաւոր պաշտ րբ եւս ճ.ո - րանքով պիտի պաՀե^ ք քոլ յիշատակդ մ եր ս ր տ ե– ՚նուած ենքՀ Ո^ւր 1լեբթանք՝%

խաոնել՛, ինքն աշխատութեամբ զարդացուց ի՛ր սուն մէք, տլ ամէն առթիւ պիտի կրկնենք ողբա­ $ոլնիս 11^ ժողով ք քննած է ա՚եղեկատուն 1օ

Հայերէնբ, թչսլէս նաեւ ֆրանսերէնը , չմոռնալովդ ձայն՝ Ակնայ «լաց^երէն (ողբերգ) մէկբ, որ կար­ էք"վ ե ռամ ս եւս ք , Հ անելու խնդիր բ , ծախքբ գո ցե­

նաեւ անգլերէնի ալ մօտենալ քիչ մբ։ Եոանգուն ծես քեղի Համար յօրինուած րլէա ք 5 լով արտասաՀմւսնի բաժանո րգագր ութեամ բ է

եւ ղոՀաբերող անգամն եղաւ, Մ արս է յ լի Մ շա կո լ – ՀձԳիտես թ ր մ ոռցե® ր եմ քեզ , Գազ թականնե լ՚..–ու Ա՝ իք ազգա յին կազմ ակերպու —

թա ւհն՝ եւ երաժշտական Միութեանց՝. Երկուքին Ջեմ մոռցեր գ գուն՛ մոոճնալոլ չես , թ իւն ր ուզած է Հ ասցէներ բ այն բժ իշկն ե ր ո լճ՝ ո -

ալ յարած էր սրտանց , յաճախ իր սեփական գո,բ– ԵԺՐ էիք ա1հ1ւ\ս ւ բոնք կր փափաքէ ին I. ք^.. 0.^ միքնորգութեամբ

՚ծէն՛ տուժելու գնով***։ Ւր քսակք միշտ բաց էր Մ տասս ա լ ոլլալո չես» : պաշտօն՛ գտնել ուրիշ \ե բկի րն եր ու մ էք Հ ՝ք*անի մբ

բոլոր բարենպատակ Հաստատութեան Համար, եւ Վ. ԳՈՒՅՈՒՄՃԵԱՆ բմիշ1քներ գրկած են իբեն^^ Հ Հ^թաւծրարնեբբ

« ՅԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (20) անխոց պիտի չելնեն իր պալատէն՝ գա րձեա լ կբ փնտռեցիք Տ

վազէին փափա քե լով իր տեսութեան : Այսչափ Եւ ա յս խօսքեքբ ազնուական ծան րութեամ բ

զօրաւոր են կնոք մբ գեղեցկութոան\ Հրապոյր - մբ ոբուց ելէն *Լերքբ՝ նո յնպէս զամեն քր ո ղք ո լնե­

Թ.ՈՐՈՍ Լ ե Ի Ո ե Ի ներբ X լով, գլ"ւխր բարձր՝ թա գո ւՀ ւո յ մբ պէս իր սեն­

ԳԼՈՒԽ Ե Ո ւսա ի գ նոյն գարնան երեկոյին ք՝իւզանդիոնի եակներ բ քաշուեցաւ, ու\րախ՝ որ դիւրութեամբ

վճիտ երկինքին։ լիրա լիր լուսնով մբ, նստած է ին ազատեցաւ բնկերութենէ մր ոբ ղի*եքբ կբ ձանձ -

Ե ւփիմ եա ւ մ եծ սրաՀին յա բակից կախաղանաւոր՝ բացնէր՝ ուրախ՝ գտնելու Համար այն րնկեբոլ -

կիարոնեալ պարտէզին՛ մէք քանի մբՀիւրեր օր­ թիլեր որուն Համար սիրտբ կբ տրոփէր :

իորդին բազմ ոցին ՀոլՐլ\լ\ * ք1 ս կ անոնք ոբ մնացին 1 մեղադրեցին ք1 ս ա ք

Իսկ ան իրեն ց սիրաշունչ շողոքոր թութ եան ց կոմ~ենոսբ ոք այնպիսի նախատանօք եւ կոսլտոլ —

ԳԻՈՆԻՍ այնպիսի ժպիտներով կբ պատասխանէր որ անկա­ թեամ բ վարուեցաւ գեղեցիկ օրիորդին Հետ , եւ

րելի է ո որոշել թէ՝ Հաճո® յքի Հետեւանք էին թէ ղրկեց զիրենք անոր րնկերութենէն : իսկ Գիոնիս ,

Րայց , ժամանակբ եւ բախտին խիստ Հաբ - աբՀամայ Հան քի ։ Վեբքապէս երիտասարդ մբ ոբոլ որ ա՝1 շշուն չ կբ գիտէր աս ամէն եգա՚ծներր, զի -

ուածներբ որ իր երիտասարդ տարիքին վրայ բռ­ սնապարծութիւնք Հագուստներէն կբ վազէր, ո ֊ րենք ամէնն՝ ալ ճամբայ դն՛ելէն Վեբքբ, ոլգզուե -

նացած , սկսած էին ղինք Համոզել իր խնամակա - բոլն պչրանքբ Հոգւոյն նուաստութեան Հայ՛ելին ցալ գտնւե լու իր սանուՀին ^ որ իրեն կբ սպասէ ր եւ

լին՛ խո րՀ ուրդն եբուն քանալ զի քանի լ , եւ աւելի էր , սրտնեզոլթեամբ ոտքի \ելալ եւ կիսով գլուխբ որ զինք տեսանին պէս, մէկէն գիմաւորելով :

խոՀեմութիւն ունենալ մեր այս պատմութեան օ– գէաի Օրի որ գբ դարձնելով • Ւ^նչ է կարեւոր զրուցելիքդ, բսաւ։

րերու\%\ ; Զարմանք է, բսաւ , Ո ր կոմնենոսի մր ն՛աեւ իմ զրուցելիքս Հարցմունք մ բն է, ի®՝.I՝չ է

Ո ւս տ ի , երբ Եւփիմէ անմիտ՝ յամառ եւ անի­ ձեր գեղեցկութիւնր անուշ բառ մր չունի պատաս– քու միտքդ Հալ ե։Րիտասարգին Համար :

րաւ վիճաբան ի մբ կբ պատ ահ, էր եւ կբ զգար Հրա­ խանձելու, արքայազուն մբ ինծի պէս, ոբ կայսե­ Այս Հարցմուն՛քդ զիս կր զարմացնէի դոլնբ

լից ամպբ որ ճակտին վրայ կբ գիդուէբ, կբ լոէր րական պա աո լանդանւն ե րուն վրա յ էր ծննդե ամբ , լաւ գիտես իմ միտքս ։

եւ իր դաստ իա բակին ժպիտ մ բ աբձակե լով 1լ առ– թ որեւս շատ նուաստացաւ Հաճո յանալոլ Համար - Անոր միտքն ի՛՛նչ է :

ն՝էր կբ քալէր , եւ Հանդաքտութիլնւբ Հասնելէն՛ ձեզի Հ ֊ Ան շուշտ իմ միտքս ինչ որ է ,անոքն ալ նոյ­

վերքբ դարձեալ կուգար կռիւի ^ թայց ալ զէնքե– Եւփիմէ ի առաքին շարժումներ բ նետի Հար - նք պէաք է բլլայ :

բբ փսխուած էին, իր սուր միտքք, փոխանակ ուած մբ բնգոլնոզ առիւծին էր, ո լ Հազիւ թէ իր հյն գրեմ ուրեմն ոբ ես ա լանդամմրտ ես -

շանթերու՝ թունաւոր նետեր կ՚արձակէր , Հեգ - գեղեցիկ ճակատ բ ցնցեց եւ աչքեքբ փայլակէ ցին՝, նուեմ իրեն՛ Հետ, ու իր բերնէն՛ լսեմ եւ բսա այնմ

միտքր եկաւ թէ իր բախաբ իրեն կր սպասէ ր եւ շարժիմ ւ

նոլթիլն՛ եւ ե բղիծանք կբ սրանային իր շր թ ո ւ ՚ ք– ինք երքանիկ էր, ուստի ելաւ Հ ան գա ր տ ձեւով , Վտանգ մբ կա՛* յ արդեօք ,շուտ մբ ք,ԱՀ
:
ներէն : Նեյ՛է , աք քա յաղն իշխան թէք ո ո ռ ս ան­ զրուցէ
կր գտնուիմ ձեր կատարելութեանց որոնց
Եւ դարձեալ այս ամէն բն.աւո ր ո ւթեան խբս - զգայ ՚ 7Բ՛ատ անՀամբեր ես, զաւակս , դու իմ ր -
սածս բրէ \
տութեամ բ ալ թէ որ կիներ բ փախչէին իսկ իր բա ր ձ ր ո ւթ ի ւն ր մ էկր չի կր^՛ ար ուրանալ * ուստի

ոնկերութենէն , էրիկ մարդիկ ալ գիտնալով թէ ձերն է յանցանքը թէ որ ձեզի Հաւասարնեբբ չէ

Fonds A.R.A.M