Page 119 - ARM_19-1948_04

ՄԱՄՈՒԼ Ի պ ստիլ ԼհւոԱ ՇաՕթի ժողովոկրդը 2000 տարի է ոբ կբ մաքառի , ըսի »

աւելցնեմ ոբ մեր՝ պատմութեան մէք երբեք այն*–

ԱՄԷՆ ՏԵՂ. ՆՈՅՆ ԱԽՏԸ քան՝ ս/նՀրաժեշտ չէ եղած այդ մաքառումը , որ­

ՊՈՍԹԸՆ, 15 Հոկտեմբեր ինչպէս Հաղոր. քան այսօր, երբ վտանգի տակ է մեր երիտասար­

դխծ էինքՂ ատեն է մը ի վեր Մ* ՆաՀթսնգՀնւե բը կը դութիւն ը ընկղմելու վրայ՝ շատ մեծ երկիինի -

I Բանբեր %, սթա.յ>կարւդի հայ տարագիր,, գտֆռլի վաստակաւոր գրագէտը^ ըն/լեք Լ^է Շանթ) 1"հ ՀՀ ք ։ ՚ էատթէրբՓ դիրի Հ * * –
նէրթյվՅ շաբաթ֊աթհրթ-ը, դսանօրէն կը գանւգա–
որ միելե֊ոյն՝ ատեն տնօրէնն է Ղ/էյբոլ(^է Հայ Հ խօսիլրվ ^Հայ ^Լեմարա%ի

ւոի օաարաիօսու֊թ-հան դէս՝; Այս պարագայ՛ին մ արան ին յ սին, ընկեր Շաձթ յա յտնեց որ , թէեւ սւն Պէյբո^՜

ււուսաիօսՈՆթիսն : (28 Հոկտ) . Վերքերս թէ յաս եղան՛իմ ր սա բքուեցտլ ի պա - թի մէք կը գտնուի , բա յց Հ ամ աՀա յ կա կան գործ

« Շատեբբ մեր նո րաՀաս ե ր իտ ասա րգև ե ր Էն տիլ ալեւոր Հիւքին , ել ողքոյնի ճառեր խօսեցան կր կատարէ , որովՀետեւ ճեմարանի աշակեբտն՚ե–

մանաւանդ, Հայերէն գբանալով Հանգերձ, Հայե– բնկեր Լ. Տազլլեան՝ ( Հ . 8 • 7՝ • Կեգբ. կոմիաէ) , րըն ոլ. աւարտականները կբ ցրուին՝ գաոութէ գա–

րէն չեն խօսիր իրարու. Հեա : Օբուա՛..՝ որեւէ (Iա– Տիկիձ* Տէսաէկիւլ ( Հ . 0. Միութիւն), բնկեր– ղոլթ ել Հայու ոգին ու Հայ մշակոյթի լոյսբ կբ

մոլն, որեւէ տեղ, որեւէ առիթով ել որեւէ նիւթի ՝ներ Մ * Օզանեան ել (Ի* Գաբբինեան ։ Ընկեր Գ» տանին իրենց Հետ։Շուրք200.000ի Հոծ Հայութեան

ԼՈ՜-բԼ, ռուսերէնն է ոբ գուբս զոլգայ իրե՛ն՛ց շբբ– ՄխիթաբեաՏն եւս խօսք աոնելով^^ պարզեց մեֆ^ մը կեդրոնին մէք Հաստատուած, Հայ ձեմարանբ

թուՀ՚ԼֆնեՀ է՚և յ Կարծէք Հայերէնը լեղր՛– եղած չշլ « ԳԸՓդէաին ՝ֆի դաստիարակին աբժանի^եբԱ % դբրւֆ քսան ամ էակը կը լբաֆայ յաջլաքիկա յ տարի յ

լար. ել իբե%ք ալ Հայեր եղած չըլլային ։ Շանթր խառնուած է 90ա կան թուականներու միակ կրթական Հաստատութիւն է, որ զաղա -

Ւնշպէս ըսին՛ք , մեր գիտողոլթիլնբ ուղղուած՝ ազգային - դրական շարժումին ՝ իբ գրական Ո լ - փարապաշտ երիտասարդներ կբ Հասցնէ , ԳԲռՂ^

է մասնալորապէս երկսեռ նոբաՀաս երիտասարդ — թե ամբ ու գո ր>ծ>ունէոլթեամբ , Պոլիսէ\ն\ կոյի կաս , ուսուցիչ, Գոբնիչ եւ ղան ազան ասպարէզներու

գութեան , որովՀետեւ երէս սեբունգբ, ինքը, առ ապա արաասաՀման ։ Ւ բը թատերագիր , «Հ ին մէք գործող պարկեշտ քաղաքացիներ ։ Աւելի քան

Հասարակ ղերծ է այգ մեղքէն ։ Զերծ՝ $ԼԷԼաԼՈՏ1 Աստուածներֆու, –%կայսր^ի , «ինկած Րերդի ի չ - 100 աւարտականներ տուած է ան մինչեւ այսօր՝

Հանգեբձ, սակայն , մեղսակից է երիտասար.^նե - խանուՀի^ի , «Օշին Պայլֆի եւ այլ ա բժէ քաւ ո ր ն֊՚՚/եքան ալ կի ս աւա ր ան ե ր (ք 2 տարիով պա–

բու գործած մեղքին հ Երէցները, այսինքն այսօր– ղործերոլ Հ եղինակբ նոր թուական բացած է Հաք կս%յ) եւ աւելի քան 800 աշակերտներ ճեմարանի

ո լան ռուսախօս ե բ իտասա րղձ1 եբուծն՚ո ղքնե րբ^մեղ— բեմի պատմութեան մէք, գաղափարապաշտ գէն՜ դասբնթացքնձրէն անցած են, իրենց Հետ տանե -

սակից են այն՛ տեսակէտով, որ ընտանեկան շբ^ա— մ տցնելոփ մե բ թատերական– գր ական ո ւթեան մ էք ՛՛­ լով ճեմարանի շունչը։ ճեմարանականները իրենց

պատի մէշ^ մտնա լան գ , չեն Հակաղգեր չարիքին՛; Հաւատքի մարգ է ^անթ, որ կեանքին Հետ է յատուկ դբոշմը ունին, գաղափարական են, զար–

. . . քիուսեր՚էն կամ ուրիշ որեւէ օտար լեղու միշտ, բայց կը ձգտի մարդիկը կեանքէն ՛Լեր, Գ ծա ռ ա եւ ազգային կեանքի Հանդէպ Հաւատաւոր ։

գիտնա լը անշուշտ առաւելո ւթիւն մըն է : Եր գա զա փա ր ականներու տանիլ , երազներու Հ ասն ե– Այս առթիւ տեղեկութիւննե բ Հազորդելով

ան՛ի լոլ ձգտում ը խո րաց ելով աԽոն ց մ էք ։ կեանքբ ե— ճեմարանի նոր շէնքի մասինդ բսաւթէ գիշերօթի–

թէ մեզմէ իւրաքանչիւր ո երեք, էոԲս կամ աւելի ր ազն ե բ ո վ գեղեցիկ է եւ անոնց Հասնելու ձգտու­ կը պիաի վերաբացուի , նաեւ ման կա պարտէզ մր X

լեզուներ դիանար ւ Գիտնար մինչեւ անդամ գնչու­ մը կ՚աբմէքաւորէ մարգը։ Անմիքապէս յանձնախումբ մբ կազմուեցաւ,

ներու լեզուն հ Տաէ ցանքը՝ ա յգ լեզուներ ր գիտնա– ՝ք՝իչ անգամ այնքան շնոբՀնեբ նիւթական միքոցներ ճարելու Համար ։
կեգրոնացած

լլլ չէ , այլ անոնցմէ որեւէ մէկը, մայրենի լեզուին կ՚ըլլան մէկ անձի վբայ։ Այս քիչ անձերէխ է$ա՝էթ

գերադասելը, ազգակիցներու Հետ խօսած ժամա– որ գրագէտ ու թատերագիր ըլլալէ զատ, մեծ

նակ : Մեր օտարախոս եբիտասաբգթերբ կրնա՞ն դաստիարակ մըն է ։ Պոլիս, կովկաս , արտասաՀ - ԳԱՂՈՒԹԷ ԳԱ1ՈՒԹ

ցո յց տալ մեզի , օրինակի Համ ար , անգլերէն՛ կամ ման եւ աՀա 20 տաբիէ ի վեր Լիբանան ի մէք, կր­

իֆրեաննցսերէնՀամ ագրիտցոդ սV քեիդուղսեր,այդորոլնեզք ուուիէրարու խօսՀինե–տ,Հ թական շքեղ առաքելութեան մը նուի բ ուած է*

կամ օտար երկիրներու մէք մեծցած Գերմանացի­ Ամէնէն վերք խօսեցաւ Լ* Շանթ ։ Սրտագին ՎԻԷՆՆԱՅԻ ԳԱ՚ԼՈՒԹԸ ԵՐԷԿ ԵՒ Ա8Ս0Ր
ներ , որոնք քէն բրած բլլան* իրենց >ու Հպաբ -
մայրե՛նի լե­ ՀնորՀակալութեն է ետք, իբ Հաւատքն՛

զուին Հետ : Ո ՚ ֊ ր ի չ ^ա,րէլԲ Հազարաւոր տարագիր­ տութիլեբ յա յտնեց Հա յ ժողովուրդին Հանդէպ ,

ներ կան մեր շուրքը, այս երկրին մէք* իմացե՞ր որ երկու Հազար տարիէ ի վեր կը մաքառի իբ Պո լսո յ թերթի մր թոլրք թդթակիցը, Պ * Ար՜֊՝

էք °ր մլլ օրաԴ֊ ց , որ ԼեՀը , Լիթուանացին , Լաիե ի– գո յութեան ու ազգ ա յին նկարագրի պա Հ պաքI մ ան բատ , մ ան րամ ասնօրէն կը նկարագրէ Վիէննայի

շր ել մինչեւ իսկ Ո ւ֊քբ ա յն ա ցին>, որ ռուսերէնիս Համար ։ Տա յտնեց թէ բոլորս կբ զգանք, որ մեր Հայ գազութին անցեալն ու ներկան։ Կ՚ամփոփենք

այնքան մօտիկ լեզու մր կր խօսի, իր՛ենց մայրե­ պատմ ո ւթե ան ա յս դժուարին՛ օրերուն մ էք , մեր Հ իմն ական մ ասերը

նի լեզուն>երէն զատ ուրիշ լեդուով մր խօսին՝ իբաս– նտոբ սերունդը մեր ձեռքէն կը սաՀի։ Մեր Հայրե– Վիէննայի Հայ Համայնքին ծագումը կ՛երկա­

բու Հետ ։ ՍՀե՚ոնք այդ բան ր չեն) րրած եւ չեն ըԼեր , նիքբ դժուարին կեանք մը կ՚ապրի։ ԱրտասաՀմա– րի մին չեւ քան իմը դար ետ : Մ ա սնաւո ր արա ր>

•որովՀետեւ իրենց սեփական արժէքներու գիտակ­ նը, ցրուած աշխարՀի չորս ծագերը, կըոդայ ար­ \922էն վերջն է որ Հայութիւնբ ստուարացաւ •Այդ

ցութիւնք եւ ա յ դ արժէքները որ գլոց ՛որդի փո­ տաքին այն դժնդակ պայմանները, որոնց ճն՛շման թուականէն առաշ՝ Վիէննայի մէլ՝ միայն 100 Հա -

խանցելու ն ա խան ձան խնդրութիւնք ունխէ ։ Հպարտ տակ կ՛ ապ բ ի մե ր ժոգովոլբգբ , մ ան աւանդ մ եր յեր կային, իսկ այսօր 300 էաւելի է անոնց թիւը,
որովՀետեւ
են իրենց ո.լ% եղածով եւ մ ին չեւ անգամ իրենց բո­ (ն\ո ր սերուն դը : Բոլորս ան շուշտ ցաւ կը զգանք , 1940^5՛ Գեբման>ն՚ե՚րը պար՛տաւորի ք

շան չեն փոխեր օտարի փաշայի)ն\ Հետ։ այս գառն իր ա կան ո ւթ ե ան առքեւ ։ք*այց ցաւ զգա­ կերպով ղրկած՜ են. ա րՀ ես տա գէտնեբ եւ այլ մաս֊

Ահ ա այգ գիտակցութիւն բ, Հպարտութիւնք լը բաւական չէ եւ չի կրնաբ^որեւէ կերպով գար–֊ նագ\աներ : Այս ՅՕՕին \00բ բա՛ն ոլո՛րներ եւ մաստ­

եւ նախանձախնդրութիւնն է որ կբ պակսի ՛երբեմն մ անել աղէտը , ե թէ Հակազդեցութեան չդիմ ենք , նա գէտն եր են , քանի մբ թմիշկ , \*եի $լափ Համ ա–

մեզի գ դժբախտաբար։ Սքանչելի լեզու մբ ՛ունիմք–, եթէ չկռուինք վտանգին դէմ • չմաքառինք։ Մեր լսարանական ուսանողնե ր : Մնացեալն՛երը կը զբա­

բայց կ՛անտեսենք այդ սքանւչելիքը։ Գարերովդ ղին գորգի վաճառականութեամբ, գորգի մաքրու­

թարմ ու կա՛նանչ մնացած ծաղկանոց է մեր Հո– թեամբ եւ նորոգութեամբ ;

յակապ հՄեծասքանչ^ը , բայց անոր փքայ գուր^– տրամաբանէ գ ատով ալ կը Հաշուէ , եւ, ՀետգՀետէ Այս 300 Հայերուն կարեւոր մ ասր Հ սլա տա -

գուրալ չեն գիտեր մեր ե բիտասար գնւեբբ ։ Ե՛–, ի– կը ստանայ (իուսի դիմագիծ ու Հոգեբանութիւն։ կութիւն չունի։ Մէկ մասը \անսէնեան\ անցագիր

րենց անտարբեր կեցուածքով , անոնց սայթաքոլ– Կը դաոձնայ քիուս ։ Արդ , եթէ նոյնիսկ անտեսենք ունի։ Կան Պ արս կաՀ պատակնեբ , ԱւստրիաՀպա -

մբ դիլրացնւոզ երէցները ։ պատշաճութեան՝ կամ ազգային նախ ան ձաիսն գրու­ տակ, Լիբս/Լանեան Հպատակ եւ իՒրքաՀպատակ ։

Պէաք չէ մոռնալ, ոբ սեփական լեզուի կո­ թեան պարագան , ապա զգա Հնացման այս վտանգը Անոնք ունինտ մատուռ մբ։ Տա յանի վաճառ ա–

ւր ուստ բ , ուծացման՝ ամենագլխաւոբ ազդակն է : միայն պիտի բաւէր , որպէսզի ամբօրէն փարէինք կ ան Տէա ա է եան ի բ զաւակը մկրտ ելու Համար

Լեզուով օտարախօսբ , մ տածո ւմ ոփ ու զդա ց ո ւմ ո փ մեր մա յբենի լե զուին , մ ան ալանդ օտար ե բկինք– Սուչովայէն կր կանչէ \9\2ին Ար ի ստակէս Ֆէս–

ալ կ՚օտարանայ , ընդՀանրապէս ։ քիուսախօս Հաք նեբոլ տակ, ուր այնքան շատ են սպանիչ խայծեր բ լ եան քաՀանան ։ Այդ մ ի քո ցին Համայնքը Հանդա -

տղան, ռուսերէնովդ կը մտածէ , այդ լեզուով կը եւ այնքան աղմուկով կ՚եռայ ձոլլման կաթսսճ՝^ ։ ն՚ականութիլն կատարելով կը Հ իմնէ ներկայ մա–

« 8ԱՌԱՋ »/» ԹԵՐԹՕՆԸ (15) մէկ քանի ժամ առաք, օդը առողք եւ թեթեւ է Բայց, որովՀետեւ Հաւատարմութեան մէք

Թ.ԴՐՈՍ Լ ե Ի ք Ո . Ի շնչելու ու վերքապէս , երբ պա տ ո լՀ անէն վար նա­ անդրդուելի էր , խնդրեց Լեւոնի ձ առայութե՛ան*
ԳԼՈՒԽ Գ–
յելով տեսաւ Բաբկէնը , այն չափ իրեն գեղեցիկ մէք մտնել եւ ան՛որ գերութեան անբաժանելի բն -

երեւցաւ իր փշոտ եւ Հաստ յօնքերով եւ իր յիսուն կերը եղաւ, բանտին մէք երկրորդական անձեր էին՝

կորովի տարիներով՝ որ եթէ չամչնար պիտի իրեն Համար Լեւոնն ալ, (իուբէնն ալ, ամէնքը եր­

ցատկէր եւ Համբուրէր։ կու եղբայր նման կը գտնէին իրարու, ի՛նք Բ՝ոքո–

Բայց խ^քդինք զսպելով ակնարկեց ոբ վեբ սի եւ իր եղբօր մէք անբաւ Հեռաւորութիւն կր

գայ : գտնէր յ

ԳԼՈՒԽ <1 քհուբէն , կ՚ըսէր, Հօրը ճիշդ զաւակն է, ու­

ԿԻԼԻԿՒՈՅ ՎԻՃԱԿԸ ժով , թ ե թե լամիտ , քաք՝ մինչեւ յանդգնութեան

ԽՆԱՄԱԿԱԼ ՋԵՌԲԸ եւ ՚՝» բաշաղ որ ծութեան ձս/Լբ վ տանգին մէք, • ոբ

քՒէպէտ զուարթութիւնը կը փայ՛լէր քծ՝որո ս ի կրնան դխնք երբեմն յուսաՀատութեանւ տանիլ»

Ամէն Համարձակութիւն ինձմէ՞ կը սպա - բոլոր կերպարանքին վրայ, թէպէտ ամէն պատ - բայց պզտիկը, ոՀ , իր գլուխը երբեք չպիտի կոր–

սես ։ բաստոլթիլն ունէր խօսելու՝ քան լսելու, բայց սընցնէ , իր Հօրեղբօբը պէս պիտի ըլլայ՝ անյոյս

Ես որ կը կարծէ ի թէաշխաբՀ իս վրայ բան Բաբկէնի լուրք ՛ել տխուր կերպարանքը առժամ - վիճակներու մէք անխռով եւ Հնարագէտ »:

մը չկար որ ղիս շփ"լ*^էբ եւ վախցնէր , ինքզինքս եայ աղդեցութիւԽ մը ըրին ս բամիտ երիտասար Ուստի գ իՒոբոս իր Հայրենասէր յոյսերուն զա­
ւակն էր \
փսխուած կը գտնեմ ։ գին վրա յ՝ որ իր տար իքէն ան Համեմատ վեր էր

Ես% որ երեք կայ՛սեր գաՀոյից առքեւ սրտի իր քսան տարիներուն մէքն ալ : Ոչ Ռուբէնի աչազբաւութիլնբ եւ մաՀը ել ոք

տրոփ մը չուն\եցայ* ի^նչ եղաք չեմ գիտեր : Հ ի - Բարկէն , թէպէտ Հազիւ թէ պարզ կա՛րդալ հւ Լեւոնի վախճանը որ դի՛՛ք տխրեցուցեր եւ դառ–

մա աղու մը պէս կը դողամ առքեւդ , իԲնչ է աս ։ անունբ ստորագրել միայն գիտէր , արտաքոյ կար­ ն ա ցո ւցեր էին , կար ելի է ր բաղդատել $՝ո բոսի

Աս կը նշան՛ակէ որ գուն գեռ տդայ ես եւ գի խոՀուն , ան Հ ամ եմ ատ ուժով, տոկուն եւ ան - փոքր՛իկ մէկ Հիւանդութեան Հետ, ուր Բարկէն՛

պ է տ ք է քու դաստիարակութեանդ ւիլւա յ Հս կեմ խոնք, պատերազմի մէք անդրդուելի , Հաւատարիմ ինքղին՚ք կբ մոռնար , ալ պար տաւո բութիւն բ չէ բոր

ես % Այս երեկոյ ուրեմն կերակոլբէն վերքը կը եւ նախանձայոյզ ազգասէր մարդ մըն էր՛ անքուն՛ կը Հսկէր պատանիին սնարին քով, այ>1

տենուինք, երբ ամէնքը պառկին ւ քծ՝ոբոսի եւ Լեւոն ի յա քո ղո ւթեան ց ան թո յք գորովագութ մօր մը աչալբքութիւնն էր* մինչեւ

Ե՛– աս ըսելով՝ ձեռքը տուաւ որ Համբուրէ եւ գորձակից եւ առաքինին պաշտող յիշատակին իր խոշոր եւ Հաստ ձայնբ դայլայլիկ մբ առնել կը

գռնէն անՀետացաւ ու գն՛աց : իսկ քհոբոս մնաց երկրպագու կրօնամոլ, միտքբ դրած էր որ եթէ ձեւածն ար եւ կը փափկանար . եթէ կարելի ըլլար,

Հոն՝ այն՛ դրան առքեւ բոլորովին փոխոլած մարդ Թոբոս երկար ապրէր , անտարակոյս կ ի լի կիո յ ան­ իբ աՀագին ձեռքերը նաեւ պիտի մանրանային՝

մը» սիրտբ նոր, անծ-անօթ զուարթութեամբ մը կախութիւնը այն ոդորմելի վիճակին չէր ի/^ար • երբ գեղին՝, ս կա Հ ա կը իրեն կ*երկնցնէր • այնչափ

գեղուն եւ խաւար աշխարՀ լուսաւոր եղած էր ի ֊ ուստի, Լեւոն իրեն Համար քաքակորով երիտա - Հոգ կը տանէր "ինքը խնպմելոլ ել տածելու ժա «

րեն Համար» երեկոյեան արեւի վերքին ճառա - սարդ մըն՛ էր, զուրկ այն խորագիտութենէնեւ նա­ մ ան ակ X

գայթն՝երը վճիտ ոսկեղէն էին, ծառերու եւ ծա– խատեսութենէն , որ իշխան՛ի եւ զօր՛ավարի առա .

ղիկնեբու կանանչը շատ աւելի գեղեցիկ էր քան* քին յատկութիլններ են :

Fonds A.R.A.M