Page 118 - ARM_19-1948_04

ները. Օգոստոս 28թ բանուորները կը Հաշուէին,

եԴէյՍհհՑ ԴԻՒ8Ա&ՆԱՄՏՐՏԸ 0ՐՈՒԱՆ ՇԱՐԺք1ՒՄԻՆ 212.000 , գերիները՝ 10.250։ Աառի Հանքերը մի֊

(ՅՅբդ տարեդարձին աււթ֊իլ) եւնոյն թուականներուն կը բանեցնէին 40.0ՕՕ <ա5,..
(ի. եւ վերջիւն; մաս)
ՖքաԱսափ տԽհսակաԱ վիճակը քադորՆներ, անփոփոխելի գումար մը :
ՊԱՏԿԵՐ Բ–
իւրաքանչիւր բանուոր Տ>րան֊այի մէչ կ՝ար­

տագրէր ամսական 954 քիլ» Աեաաեմրերինւ, 948

թ՛շնամի բանակին Հեթան ալէն ի վեր, Հանքա­ քիլօ Օղրսաոսին , իսկ 1947 Սեպտեմբերին 935

գործներու վերջի՛ն դորո ադա լը ամէնէն ծ ան բա - քիլօ :

կշիռ Հարուաօ-ը եղաւ 3>րաֆ1սայի անտեսութեան Գործադուլները որ սկսան Հոկտեմբեր 4ին, օ ֊

Համար։ Շաբաթական 900 Հաղար թոն աՆոլիյի րական \ 70Հաղար թոն ածուխի կորուստ մը պատ֊

Ազատութեան ագին յ ամրաբար կը հէլ վնաս մը, կը նշանակէ ամիսը 3.600.000 թոնի կո­ ճառեցին (ֆրանսական ածուխի Հա՛նքերը ազգայ–
ոանայ : Զ ե դ ե ր ը կը հնչեն, բեմը կը
լուսաւորուի, պատնէշներու© մէջտեզ րուստ մը։ Անցեալ տարուան Յունիսի , ՛Նոյեմբեր նացոլեցա\ե \946ին) , մօտ 620 միլիոն ֆրանքի 0.
կ՚երեւի Մկրտիչը իր զէնքի ընկերնե­
րուն հետ, որանց վրայ կր խոյանայԱր­ րի եւ Դեկտեմբերի Հանքագործներու գորհ՜ադոլ — րական կորուստ մը, առանց Հաշուելու ելեկտրա­
գաւոր էգեսիաճ սեւ քօդը Թ տ ե լ ո վ ; եյոր
լււուր-եաւն– մէջ կը խօսի հերոսը : լը աըմեց 3.400.000 թոնի վնաս մը% կանութեան , կազի ՛ել փոխադրութեան սեղմում֊

ինչպէս կը բացատրէ ամերիկեաֆւ թերթի մր ները %

մասնագէտ աչխաաակիցը, Ֆ՚րանսայի տնտեսա Աչխքստանքի ԸնդՀյ—Գ ուր Գաշֆակցութիւն շ կը

կան էպը կը սռնայ ամբողՓ Եւրոպայի պաՀանջէ նախ որ ճարտարարոլեստի եւ Առել -

անտես՛ութեան տուրի՚Լախարարոլթիւնը ետ առնէ այն՛ Հրամանա­

ՄԿՐՏԻՋ Զինակից ընկերներ, Համրերու.֊ 1947 1948^ Հունձքը առատ եղաւ։ § ո բենի գիրը որ կբ ձգտի պակսեցնել բացակայութիւնը ;
նախապատերաղմ–
թեան բամակը աչ յորդած է ։ ԱմբողշՀ տարուան Հունձքը 7,500.000 թոն, գրեթէ Յետոյ կը պաՀանջէ 25 % բարձրացնել ապր՛ուստի

ընթացքին՝ ԵգեսիայԷն անցնող աքսորի կարա­ ռահ միջինին Հ աւա սար, որ 8 միլիոն թոն էր , 137 նուաղագոյն աշխատավարձ՛ը :

ւանները, էյ ալի լ եւ ԱՀմէտ պէյերու շաՀատակու– առ Հարիկր աւելի քան՛ \947ի չարաղէտ Հունձքր : Հակառակ 1938^ աւելի լալ կարգուսարքին ,

թիւնները, Հայկական նաՀանգներոլ կոտորածնե­ Այս Հունձքր բաւական չէ* մարդ գլուխ 350 բան՛ուորին օրական արտագրութիւնը 1229 քիլոյէն

ր՛ը, դմբախաարար չկրցան՝ արթնցնել մեր աղդ ա– –կրամէն աւձե լի Հաց տա լու ; Ա ո վո բա կան պաՀ լոն­ իշած է 967 քիլոյի \948ի առաշին թր ամիսնե .

յի ՛ե ոլ Ա ա ե ր ր : Անո՛նք խոՀեմութիւն Համարեցին քին Հաս֊ ելու Համար, երկիրր պէտք ո ւնիՏ.500.000 բոլն , աւելի քան մէկ Հինգերորգր, մինչդեռ բա­

պաղատանքը–, քրիստոնէական Հ ամ ակեր պութիւ - թոնի, վեցոլկէս միլիոն թոն Հացի եւ ՚(ե\ման՝ ուաե– ցակայութիւնաեբր , առանց Հաշուելու ս ո վո ր ա էլ ան

նը, քան թէ «Երկաթէ շերեփֆը։ Աւա՛ղ, «Թէչքի– լիքի) մէկ միլիոն՝ սերմնցու, եւ մէկ միլիոն աք տօներր, կբկնապատկուած Էին, 1938^ 8 %)Էն

լաթը Ա՝ ախսոլսիէէ/ի վերոյիշեալ չկարդար արնե - կորուստի Հ բարձրանալով 16 % ի , 1 9 4 8 ^ ։

րսլն ՛արու աօ՜ 6000 ոսկիի կաշառքն իսկ էՂՐՅա1~ Վիճակագրական կաճառին Համաձայն, ածու­

փր՛կել մեր երկու ուսուցիչները։ Ըն՚դառաշ1 երթա­ Ղ՚ալիք տարիներուն, Հետեւաբար , ցանելիք խի Հանքերուն աշխատավարձ բ առաքին քա­

լու Համար առաշՊտորդի թախանձանգին , նոյն իսկ շրքաննեբբ պէտք է աւձե(նան : 1 9 4 8 ^ 4.200.000 ռս րղին 17 մ է՛լ ի ա է ւ ֆրան\ք էր, մէքն բէլալով բե\–

ընկերուելուս Հետ Ա՛ Վանէսի լեռը քաշուեցայ , լծվար էր, պատերազմի առաքուածն 5.200.000 / Հ ^ – տ ան ե կ ան նպաստր , իսկ 1938^ միելյն\ոյն մամանա^.

բայց կը Հարցնեմ ձեզի, արդիւնք ունեցաւ վարի դէմ : կառավարութեան Հանած Հո կտեմբեր կաշբքանին , 830 միլիոն ֆրանք։ Այսինքն՝ 18 ան­

իրենց փիլիսոփայական քարին փորձը։ Անդրանիկ մէկի Հրամանագրին նպատակն֊ է մինչեւ 1952 եր– գամ աւելի քան պատերազմէն առաք , նկատի առ­

Պօղաճեանւ, ՛իա ս պար քհստիկեան , առաջնորդ Ար– , կաբաձգել այն երաշվսիքր որ տուած է , ոբպէսզփ նելով 14 առ Հար իւր ի արտ ագրո ւթիմե ՛մը 1938/՛

տալաղդ վարդապետ , անեմ ա՛ն Հռետո ր Տաբու– ցոր են ի\ն գինբ մնա յ յ չափին վրայ, 1948 առածին երեք ամիսներուն :

թ ի լ ն Տէր Իյորէնեան, Ցուլիս ՅՕին ուրիշ 200 Հա– ՈԻ-ՏԵԼԻՔ ԻՒՂԸ սպաս ուածին չափ լաւ եղաւ։ Սեպտեմբերէն։՛ ի վեր Հանքագործներն ալ 15

յոր գք՛1 երո *֊ Հետ նաՀ ւս ա ա կ ո ֊ ե լո ւ գացին Գուտէ– 150.000 թ"նի ուտելիք իւղի Հատիկ նախատես - % ի յալելումէն օգտուեցան : Երիցութեան աստի­

մէի ձորին մէք։ Ն՝ոյ.Նիսկ իմաստուն ԶոՀրապր ու ոլած է ։ ճանի բարձրացումն* ալ 4.4 առ Հարիւր յաւելում

Վ^արդգէսր չկամ՛եցան Հետեւիլ ինծի , երր ՄաՀ– ԳԵՏՆԱԽՆՁՈՐԸ րաց առա պէս լալ պիտի րլլա յ մը կաաայ :

մուտ Նետիմի տանիքէֆձ էք^Տ ՚1ա Ր ՂեՍ^Ք վւսյի՚՜ այս տաբի ։ Հոկտեմբեր մէկի նախաՀաշիւի մր Այ" յաւե լումներ՚ով մի^ին Հաշուով բանուոր

ցնհէոլ Համար։ իրենք աչ շորս օր ետք Հյէյթան Համաձայն 16.600.000 թոն*է նախապաաեբաղմեան –՛Ը 1 մէքէւ ՚Ր1լալով ընտանեկան ՛նպաստը օրական կր

Տէբէոիի ճամբան բռնեցին • . . ; Տաքորգ օր իբե%ց 16.900.000 թոնի 1930—1939/^5– եւ 13.300.000 թոնի շաՀի 1080 ֆրանք, բաղգատմամբ 1938/ 62.20 ֆը–
անցեալ տարուան դէմ:
մատանիներն ու մամացսյաներբ ծախսուեցան Եգե– րանքին Հետ :

սիոյ շուկային մէք։ Ւոկ այս վեբքինբ** * Գարա ՇԱ՛ՔԱՐԻ ճակնդեղր այս տարի գետնախնձորի Աշխատավարձի վեր^ի& յ ա ւե լո ւմնե ր ո ւն Հե -

Փէօփրիւ ղրկուած մեր 500 զինուորներր, ՛որոնք նման շատ լաւ է է Մասնագէտնեբ կր Հաշո լեն ՈՐ տեւանքով, Հոկտեմբեր \2>ին ածուխին թոնը 1շա֊
նակուեցալ
ոչխարներու պէս կարգուեցան երկու օր վերք։Մեբ 850 Հազար թոն՝ շաքար եւ ՝երկուքուկէս միլիո^՛ 3500 Ֆր–, ինչ որ կը նշանակէ 18.5 առ

կոևոլող շար քե րր նօս ր աց ա Լ այս աՀա լոր կո տ ո– Հեքտո լիտր ալքոլ ստացս լի ։ Գրե թէ մ օտաւո բա - Հարիւր բարձրացում, բաղգատմամբ նախորդ գի­

րածներով ։ Ամբողք Եգեսիան արիւն արցունք կու պէս նախապատերազմեան արտադրութիւն ր։ Ա - նին Հետ։

Լ ա յ * ֊ԷՀ Հարցնեմ ձեզի, աղաք։ Հիմի** էէ Լռենք*** սոր շնոբՀ ի լ կար ելի պիտի ր՛լլայ շաքարի րամն ե– Ս./" յաւելումԱերր կը Հաստատեն 19.5 առ Հա­

ԲՈԼՈՐԸ Երբեք, սիրելի Մկրտիչ, արիւնը չափր 750 կրամէն՝ բարձրացնել մէկ քիէոյի ՚ րիւր ելեկտրական Հոսանքի, 2) առ Հարիւր կազի,

արիւնովդ կր մաքրուի : ԳԻՆԻՆ՛՜—1 Աեպտեմբեբի լալ օգր նպաստաւոր՝ 21.75 առ Հարիւր պողպատի , 14.5 առ Հարիւր շա­

ՄԿՐՏԻՋ Մռնչէ առիւծ, թոթուէ մրրկա - եղաւ խաղողի այգիներուն թէ քանակի եւ թէ ա– ղախի եւայլն։

կոծ րաշերգ ։ Տ ես , բովանդակ Եգեսիան վրէմ կր պագային( գինիին տեսակին՝ Համար* 46.800.000 ՛Բ–

գոռայ , կր պաՀ ան քէ արիւ նր արի լն ուի Հ ատ ո ւց ա– Հեկտոլիտր անցեալ տարուան 44.200.000 Հեկտո–

՚եել։ Արաբիս յ անապատներուն օրէնյձն է այս։ լի՛՛՛րի գէմ, որ սակայն տակաւին շատ վար կր մր­

ճԶիֆօն»ի կ ազմ ակ երպու թե ա(ե\ աղա քր գո ւլ ու նայ էն ախապատերազմեան քանակէն (59 միլիոն ԵՈՐ՝ԲԻ ԱՐՔԵՊԻՍԿՈՊՈՍԸ (Անգլիա) դառնօ–

գագար չունին ։ Հ րեղէն կա թս ան եր ո լն մէք կա­ Հեկտոլիտր ): րէն կր գանգատի թէ շնութիւնք, անպաբկեշաու -

պա ր ր կր Հալի , .ռումրերր կր ձուլուին գէզ առ ՀԱՆ՜ՔԱ՛ԾՈՒԽ • - Գոր ծագուլներր տօներ ր թ ի ւն ր եւ ոճիրնե րբ չա փ ազանց ա լ ել ցած են Հ Ա—

գէգ ։ Վառօդի Հոտր կր շոյէ մեր ռոլնգերր , կր գան գազե ցուցին օրական ար տազ ր ո ւթ ի ւե ր ։ իադ. մ՛ո լսնա լուծումներ բ չափ ոլ սաՀման չունէին, ինչ­
Հ ամ ազու -
գին ուիցն է մ եզ արեան ե լ վյւ էմ խնգ ր ութեան ա Հ ա— դատմամբ 1938/՛ ^էքէ"^1՝ » Աառի Հանքերուն ար - պէս եւ ոճիրներ բւ 1938^5^ ոճիրներու

ւոր բռնկում ուի ։ կ1երզ\ն\ոԲ ւք , աղաք , կռուիլ մին՛– տագրութիւնր $$ն էր , 93/՛ գէմ Օգոստոսին եւ մարն էր 283.000, 1 9 4 7 ^ ՝ 498.000։ Անխնայ ձաղ–

չեւ կերչին շունչ։ 96/՛ Տ ուլիս ին , Աառի արտադրութեան՝ 27 առ Հւ կելով նոր սերունդին բաբո յա կան անկում ր ,եպիս–

ԲՈԼՈՐԸ . ֊ Կ՝ե րգնունք , "էբելի Մկբաէչ 1 կո֊– րիւրր աո տա՛Մ ուռ Ֆրանտեսա , ՚յնցեալ աս սու ս/Լձ կո պո սր գիտել կուտա յ թէ ստախօսութիւն ր ծանր

"է-իլ մինչեւ մեր արեան Վերքի՛ն կաթիԼԼՀ • 27 առ Հարիւր ի դէմ : մեղք չի Համար ուիր այլեւս եւ անվարան կբ գոր­

ՄԿՐՏԻՉ Է՜Հ ուրեմն , թող իւրաքանչիւր Ֆրանսայի մէ^ Աեպտեմբեր 15ին կային 211 ծածուի , պարտականութենէ մր խուսափելու կամ

"Ք էԲ գէՐՔէ՝" գլուխն անցնի • Պաքրի ԶաՎուշի Հագար Հանքագործներ, մէջն՝ ըլէալով 7.900 գերի— յանցանք մը ծածկելու Համար :

սպաԽ\ութիւնրճ քիասթկելէնեանի մօր նկատմամբ

ունեցած բարբարոս վերաբերումին Հետեւանքով,

վեր քապէս Աանտրքոնց տան այս առտուանտ բա­ յ ամրաբար ներս կը մանէ Ազաաւււ/թ–եա1ն Աւերակ ոստա՚՚ին փլատ ակններ ուն տակ Հիմա 5000

խում ր , ալ կռիւէն տարբեր ելք չեն թողուր մեզի։ Ոգին, ծաղկեփունջ մը ձեւլքը: թշնամի դիակներ կր պառկին : Զէ"քի անձնուէր

կուսակալ Ալի Հայտար կր քան ա ք թ ք" ր իմա ց ո լ – ԱԶԱՏՈՒԹԵԱՆ ՈԳԻՆ — Մսխիբնեբ , փլփլած բնկերներու Հետ , շր քա սլա տ ո լած արիւնկզակ Հոր­

թեան՝ վերագրել ,բնականաբարմեղի թակարգրձլր֊ պատեր , արիւձնի , վառօդի եւ նեխած դիակներու դան երէն , գոլՀ՛ կռուեցար մռՀեչելէն , Գ^Գ^տէւ՚է

գելու Համ ար , բա յց ես բուռն եւ Հ եղՏԱա կան՝ պա— մ անտ բոյբեր , որոնց վրայ կ^իք^՚է աշնանային տե­ •եւ թնդանօթի դմոխային կրակին տակ , մուխին

տաս խան ուի մր գոցեցի բեր անր ։ քԱօ սքր վճռակ ան ֊ • ղատարափ անձրեւր, աՀա ինչ որ կբ մնայ յարա­ եւ բոցերուն մէք, բաց օդին կամ Մայբ Եկեղեցւոյ

օրէն զէնքինն է : Ոչ մէկ պարապ գնդակ : իւրա­ զուարճ Եգեսիայէն : Ինչ տխոլր է Հոկտեմբեր 23/՛ Հնագարեան կամարներուն՝ տակ, կոկորդ կո կոր -

քանչիւր Հարուածի պէտք է ծիծաղով , կատակով այս օբր։ Ծխարձակ աւերակներու մէքէն, արեան Դէ » Է^՝ՈԼՂԲ ք^ւ՚է* ծունկի եկած փասթլիի աւեբա -

եւ Հայրենասիրական. երգերով պատասխանել։ ձա յնկր կ բ բարձ ր ան ա յ վեր , աՀեղնամ ռունչ վրէմ՜ կո յան ե ր ուն մ էք , ոսոխէն ւսՆՀամ ար ղոՀեր խլե ~~

Վասն մեր զիԱապաՀեստի ապաՀովռւթեան, մեր կբ գոռայ րնդղէմ Տսւղրիլ Պէկի ցեղակիցներուձն,, քով* մինչեւ որ գնդակ մր եկաւ խոցել ՛ծունկդ։

թշնամիին կաբելի եղածին չափ զէնքեր բ խլեցէք։ թ ո ՚ ֊ ք եւ մուր կր շպրաէ գերման միլիթարիսթ Վ^իրաւո ր առիւծ մրն էիր ա յլեւս , որ կսկիծէն եւ

Եթէ Հարկ րլլա յ սուինի դիմեցէք, ակռաներով ՝ե լ Տօքթ * էքաբթնեբու ել Ֆ՛ոն էքսֆէյլներու երե­ անզօր կատաղութենէն կր Հեծեծէր : Վերքապէս *

եղունգներով բզկտեցէք թշնամին, խմեցէք ա՛նոր սին ։ կտրիճ եղբօրդ Հետ մ ատն ի չի մր զոՀ դարձա ր ,

արիւեր։ Ո ել է փսփսուք, եւ Հոգեկան բեկում բայց յետին զ$ն\դակբ ճակտիդ ուղղելէ առաք, բաղ–

պիտի պատմուի մ աՀ ո ւ ամբ ։ Մ ե բ ոսոխր ւոլզեց Մինակ, կտրուած բովանդակ աշխարՀէն , ա–

արեւսՕձ խրախճա^նք սարքել , մ եղի Համ ար Հաբս–֊՛ նա պա ա ի մէկ խուլ անկիւն ր, 25 օր՝ բուռ մր իկիթ՜ մ աթիլ թշնամ ինե ր գետին փռեցի ր ։

*եիք է կռիլր ։ Ես պիտի ցո յց տամ Գա լա պօ յունի նեբով ամեՀի կռիւ մղել պաշր պօ զոլաներ ո՛ւն , Խ՚՚ւ1 կի ղուլան՝երոլն մէքէն՝ 1լոգեկոչեմ նաեւ

սրիկաներուն՝, մաՀմետական սօֆթանե բոլն. եւ Աոլբուճի Պէկին 600 Հոգինոց աշիրէթին, Ֆախրի ձեզ, ոչ (հասթկելէնեան , Աաքօ, Աիմէան, Ալա–

Աոլբոլճի Աիւլէյման աէկի աւա րառունեբունէ թէ փաշայի 6000^"^ բանակին, որ անրնգՀատ գնդա– Հայտոյեան , Աուճեան, Վաղարշ. Ա՝եսր\ոպեսՀս\է Լե­

ինչպէս Եդեսիո լ Հայութիւնբ կ ր պաշտպանէ իր ցՒրՒ՝ թնդանօթի կրակ կր տեղացն է քհլփտուբի եւ ւոն Զերչեան , Արմենակ Աղ ար Լ ան ,Տիկին Եղիսա՜"

կեանքն ու պատիւբ։ *հէՀ « իմ քաքարի կորիւննե– մղկիթներու բարձունքէն , աՀա դիւցաղնամ՛ա բա֊, բեթ Եօթնեղբայրեանի , 0րք • Կէմքեանի, Զիլին -

բբս « միշտ աշխատեցէք զոՀ մր աւելի խէել քար– նեբոլԼ գիւցազնամարտր որ պիտի կրնար Հոմերո­ կիրեանի , Խա\նրմ ՝Բեթենճեա\նի զմայլելի փաղան­

դարաբնեբոլ տիոՀմակէն եւ վերքին գնգակբ վերա— սի քնարին լարեբր թրթռացնել։ ԼԾսւնր գրած գին Հետ, ինկար պատնէշին վբայ բոցերու\ն՝ մէք*

պաՀեցէք ձեզի : (հայրենսւսիրական երգեյավ կը Մ կրտի չ ի նկարին առաք, ծաղկեփունքբ կբ ղետե– ինչպէս բազմաթիւ անանուն Հերոսներ, ազատու­
հեռանան) ։
թեան յո յս ր իրենց սրտին։ Մէյմէկ լուսեղէն ողի–

ՊԱՏԿԵՐ ՈՀվ պաշտելի Հերոս, դուձն այնքան սուղ ա ր– ներ , այմմ կ ապրիք գերեղմանէն ալ անգին , յ ս * "

թեմի՛ն ^ակալոը՝ իունկի գռւլա1նեւրււՆ6ւ ժեցոլցիր սակայն իւրաքանչիւր ՀայոՐգիի կետն– ւեբմօրէն , թ՚՚ղ Հբճուի ձեր Հոգին , ղոլր չէ անւ.
մէջ , Մկթսփչի մէկ հսկայ ՝նկաըը: Մը»
թ-Թւթ^եայԹ մէջ լսելի կը դառնայ Վռեց քր ։ Թակարդ թակարդի ԼաԲռՑէբ ամե^ ուրեք , ցած ձեր ան ձնուիրութիւնր , ձեր երագր վերա­
Ամպերէ , պաւյՕք վիլւջիյն ե^ան<յքն1Խթ;օ.ՆԱ
քաբգեցիր սօֆաներր, Գալապօյունի սինլքոր - ծնած է իր աճիւններէն։ «ԱաՀ՝ ոչ իմա ցետ լ մաՀ

ներն ու Աիւլէյման՝ պէկի աչիբէ$՜Բ1 Խլեցիր թրև– է, մաՀ իմացեալ անմաՀութիւն Է՛Տ»։

գանօ թներո ւ բանալին Ա աքոյ ի եւ Գէո րգ ի Հ ետ ; ԱՐԱՄ ՊԵՏՐՈՍԵԱՆ

Fonds A.R.A.M