Page 107 - ARM_19-1948_04
P. 107
§ էհՌԱԶ
Աղ Պետաւս ՊՈԻՏ՚Մ ԾԻԾԱՂ– Այ" * հ՜անը֊ » ազդարարութեան վրայ է «Պոզոս
մատ–
փաշան խիստ կոտրոլահ՝ յուսաՀատութեան
նուահ» , վերարկուին մէջ ապաստան ան ՝ շունչը
*հ՝ոսւ՚սռ.ստած եւ կոտաւած Փարիզ է առեր • « •
Հայաստանի Հանրապետական բանակի Լալա– • խելքս չհասա լ փաշային այս վրդովումին :
գթյ% սաաներից մէկը տ ՝Բաջ ել խիզախ ռազմիկ : Եթէ ես փաշա ԱԱայի , կրկի՛ն կը ներկայանա
Պաղարիւն եւ օրինակելի Հրամանատար . Պալ յի Լորտ Քըրզընին , Հետեւեալ բանաձեւով »
տո լա օ– իրեն ենթակայ սպաների եւ զին ոլորների « Մ եհ արգոյ Լորտ։ Գոլք Թաթարներոլ կո–
կողմից։ Անկեղծ Հայրենասէր։ Հայոց քազաքակի• թ մոզովոլրդ ըԱալը փաս– տոՀ ահի ել 300 թաթար գիւղերու աւերումի մա
Հայկական 1որրորգ Հետեւակ գունդի Հրա նով. բոլոր ազգերէն, ՚նոյնիսկ քրիստոսէն սի՛ բա եր մր ըսիք։ Ջեմ գիտեր որքան շիտա կ են
մանատար՝ կար սի ճակատում, 1919 ել )920ին։ ալ առաջ քրիստոնէական֊ կրօ֊քր ընղու՛ ա՛ճ Բ//ա~ ձեր լսահները, ինչու որ այգ տեղեկագիրը Տտճիկ
Զ"ԲՐռրգ գունդր մեր Հեիոսական ՚ զօըամասե– լը ապացուցանելու , սլա ր տ ո ւաՆ եւ ԼաՀատակ ազգ կը Հոտի։ Ոճ է ւ՝ թուրքէ րէն է թարգմանած կ՝երե–
ՐԷՑ " ՚ է Ղ " էր է որին ել յանձն ուահ Էր Աա՚րիղամի– մը րլլալշ վաւերացնել տալու Համար, տարիներէ ւայ։ Եթէ ի"կ իրական Ալլան այղ պապիր՛ոսին մէք
շի ճակատի պաշտպան՛ս լթիլև ը գնդապետ Միրի– ի վեր պատուիրակոլթիւններ խաւբաօ՜ ենք ելբո– . գըուահներր, կրկին վշտանալու բաՀ.՛ չկայ ։
մաեեանի րնդՀա ուր Հրամանատարութեամբ : պա կան գիւա ագէտներոլ մօտ է « Միթէ՛* Հայր սաեղիուան– է միայւնն՛ ջար–
Սա; իղամիչից դէպի էբզրում տա րահ ուող Վերջապէս, ամէն ի& չ ըքահ՜ ենք Հայոլն ան– գո ւե լո ւ Հ ամ ար : կ^նայ Հա յն ալ կոտոբԵլ , սւե -
թրքական սաՀմանի աս0բողք ճակատ ր՝ Գարաուբ– կախանալու եւ ազգերոլ շարքին մէջ կարգի կենա րել, երբ մարգկային իրաւունքը եւ խէդ^Բ ոտնա
կան, կարակուրէ եւ այլուր ումգնօրէն պաշտպա– լու իրաւունքը ձեռք ձգելու Համար : կոխ կ՚րնեն :
նե ցալ թէ նեբքիւ (թրքական եւ քրտական ատս– Եւ այս ամէնուն վախարէ։ , «էֆէնտիմ բան մը « Մե֊՚ոնք 300 թաթար գիւղե^ր աւերան են» :
տամ բո ւթ էլննե բ թուրք սպաների զեկտսվարոլ - կ՚է ենք՛» մը շալկաձ– եկահ են մեր պատուիրակ - «Քանի մ ր քՒաթայ ի դլո* ւխ փար առան֊ են
թեամբ՝) եւ թէ արտաքին թրքական բանակի յար ՚,ե Երեսուն Հազար ալերու ան Հա յ գիւղերու ե լ քար–
ձակում^ եր ի գէմ Հ Եւ այգ տեւեց երկու տարի , Եթէ Եւրոպացի պաշտօնատար մր մեզի լՀսէ 1 գուան մէկ միլիոն Հայերոլ Հաշուէն զեղչեցէք ,
մին չեւ 1 920^ աչ*ւ ան թուրք ել բո՝լշեւի կ միացեաւ « Հայերդ իրաւունք ունիք անկախութեան », մնացանր մեր պաՀա&քքին գրեցէք :
գա ւա գի ր յարձակում ր մեր Հայրեն իքի դէ*^ ՚ Ա յդ «Արիք Հայկազունք» երգելէն աո զա) ցրի կ՚ելլենք։ «Ա՝ շուչա , մե֊բ ա Բ՛ քա քագո բնութիւնն երր
պիտի
անՀալասաբ պատերազմ ին Հա յ կա կ ա ն չ ո ր < ո ր գ Եթէ շուկան Հա՝՜ դիպինք «բծթւՇք ճ*^ա1€Ո10> Հ "– ա կ ա տ ա նքներոլ պիտի արմաճանան ել
գո ւնգ ր իր կուռ , կար գա պա Հ եւ Հ՝ ե ր ո ս ա կան գո ր– տաւէտ թոլդթ նա խոզի՝֊ ,մւ ,րգո .ն ձե.ՔՌ Հ ամ բու– վարձատբուին , ինչպէս եղաւ Թ՜ուրքերուն՛
կր զգանք Հ
Ն ողո ւթ ի ւննե ր ո վ միա լն պատ իւ կր բե՛ է մեր զի՝*՛– րելոլ փափաք « Թէեւ քս՚բդենք կամ քարգոլինք միեւնոյն է։
ւտւորական աւան գութ ի ւնն երին յ -— Հ.Ղ՝ուք ձեր նախորոշուան Հաշիւը ունիք :
Զ ո րբո ,ք գ գունդր իր Հերոսական գիմ ագրու - Եթէ Ը^կեր Ս աալինր «Հայաստան» անո ւնր
թեան Հ ետ ե լան քով նան ր կո ր ո ւս ան եր կրեց : ք1 ր արտասանէ, կարսեցիներր բեռները կը կապեն , ի– <Տ Հայաստանի Համար ձեր մեբմելիք «ման -
Համրանքր պակսեցաւ , սակայն իր Հերոսական րենց ն ննգա վայ ր ը մ եկ՝֊ ելու պատրաստ ։ տա»ն ալ , կրնաք Թուրքին ՜մաԱսւայի սայլին կա
կե ցուանքը երբեք չտկարացաւ Հ Այսպէս է Հայը։ Օտաբներր մեր այս ազնուա պել ։ Ամէն » ւ
Այդ գնդին առաջարկեցին Թիֆլիղից եւ այւ կան քատ կութ իւն ը լաւ կը ճանչնան յ Ա* իա յն ցաւալի է , որ ԱՀարոն եան , Ագուլիսի
Հայկական շրջաններից պաՀեստի եւ «կամաւոր - Պէտք քուն ի՝ ան՛ոնք զէն ու ղրաՀի, մեղ զրո Հայերու կո ա որ ո ւի լը յիշեցոլցան է յաԲԳ^ էէ
ներդից նորակաղմ էէաշտեր ուղտբկել , ԼԲաԱ^ ս Լոլ ւցելու Համար։ «Ապրիք, Հայեր» մը կր բաւէ։ Լորտին ։
Համար անոր կաղմր : Եթէ քէչ մր պնդենք մեր իրաւունքին վրայ , Ասիկա տկարութիւն է , ըստ իմ խոն աըՀ կարն–
սանկ խիստ նա ք սլանք մ ր , պզտիկ չախ մր մ եզ եացս • • •
Զոր ր ոբգ դնգի զինակից եւ աք թեւի մեր Ղո յն— կատու կը ղարձրնէ : ր յուսաՀատեցնէ ••* Պօզ ո ս ՚1յո ւպա ր , իբրեւ լ քոլՈ դիւանագէտ ,
քան Հերոսական առաքին Հետեւակ գոլնգը՝ մեր ԱՀարոնետնի յոլշեբէ՚ն, Լ՛որտ ՝^րրզլ^,ՀՀա քմն ինաղով առն ե լու է.ր Լորտին րս անն երը ։
պանծալի՝ այնքաՀ երիտասարդ ել աննման գը$–՛՝— յսերու բարեկամը» , Լոն տոնի մէք ըսան է մեր Հպարտ պէտք էր բլլալ որ ինք , փոխանակ
գապետ 0%–1– իկ Մ ա ՛Լ մ անեանի Հ րամ ան ա տ արու - պատուիրակն ե բոլն , Պօզոս փաշա յին ել Ա • \ԼՀա– քարդոլող մոզով ուրղի մր ներկա լացուց իչը Հ 7 / / 1 " " *
թեամբ դմբախտաբար ընգուձ ե ց մի քսՏ՝ ի «կամա– րոնեանին ։ • « Ջ,երոնւք քՒաթար-ներ կր կոտոր են լու , իր իր աւուեքր պաշտպան ե լու Համար քար ֊
ւո ր» լո ա ց ո ւ ցի չ վաշտեր , ինչ ո ր եղեր ա կան վեր– եզեր : Երեք ՀարիւՀր թաթար գիւղեր աւեբան՜ գա բա բներ ր պատմող քաք ազդի մր պատ ո լիրա–
են։
քաբան ունեցաւ յ կըն է...
Այգ Հ կամ աւո ր»ները կարմիրներ Էին յատուկ Տեղեկագիր ստացա յ ։ Եթէ "յ յսլսէս բաներ ըլլի , Փաշան տկար գտնոլան՝ է այս պարագային ։
առաքելո ւթեամ բ , ո րպէ ս զի քա յքա յեն Հայ բա մենք չենք կրնար օգնել ձեզի, Հա*** Ջեր «ման<– Կ. ՊԵՏՈԻՇ
նակ ր : լ գարշելի ԴՈԲ&Բ կա տա ր եց ին բա$ աւո ր տա»ն ոչ մէկ ազգ չընգունիր Հա՛ • * *»
:
եւ գրաւոր քարոզութեամբ
^ Լ ա \ զինուոր, մի կռուիբ , քո եղբայր
կարմիր թու֊բք բանակի գէմ»։ Զոր^որգ գոլնգը մերմեց այգ «կամաւորնե - 1920 Մայիսի Հակապետական ապսս^ամբու -
Ա յդ Հ ե ք ո ս ա կան առաքին գուն գր իրապէս րի» օգնութիւնը : թեան օրերին մեր երկոլ Հերոսները իրենց վաշ
քայքայեցին* մեր «օգնութեան» Հասան՜ նո րեկնե– -— « յքենք պատրաստ ենք զոՀուելու մինչեւ տերով միշտ էլ մնացին Հաւատարիմ Հանրապե -
զօրամասի սակայն,
րը , ել Կարսի թիկունքը անցնող թուրք Վերքին զինուոբը մեր Հայրենիքի Համար, տական կառավարութեան , իրենց Հայրեն իքին :
շարքե
• դէմ քս՚ք Մագման եանի գոլն–դր ղրկեց մեր Հրա ոչ մէկ «կամաւոր» չենք ընգունում մեր ՄԱՃԿԱԼ
մանատարութիւնը։ Ան կրն՛ար կանխել կարսի պա րում » * * •
շարում բ :
Փա^աք։ ի գնդապետ ր սիրովդ յանւձն առաւ այգ Զոր րո րգ դն գի բոլոր Հ երոսական կռիւն երում
գորհողոլթիւնր : Իր մեկնակէաից փոխա՛նակ յատկապէս ե Ր կո լ պաննալի սպաներ աչքի էին ըն ՍՏԱՑԱՆՔ
յարձակելու մեր դարաւոր ոսոխի դէմ , ամբողջ կան : Առաք ին ը Արք Պետրոսն էր , ե րկրորգը
Ա. գոլնգբ մերմոլմ էր կատարել զինուորական՝ նո յն քան Հ երոսական ղլխապետ ( կապիտան՝)
Հրամանը ։Այս եւս մաՀացու էր Հ ե րո սԱ՝ ազմանեա– Հ$ակո բ *իան թա րճ ե ան ր ( ո ր ին նորիս ցուրտ Հոգին Ի՞ՆՁՊԷԱ ԿԸ ԳՐԵՆ ՄԵՐ ՆՈՐԱԳՈՅՆ ՊԱՏ -
նի Համար՝ տեսնել իր փառաւոր անցեալով Հա - քանձ եցինք Հինգ տաբի առաք Ոիս — Օրանմիս ՄՈՒԹԻՒՆ– : (Գասախօսութիլն) : Գրեց՝ ԱաՀակ
րուստ գունդր՝ դասալիք ու դաւադիր : Եւ ատր Ց)օնթէնէպլոյից ոչ Հեռու յ ԷԼՏ բաման՝ ընկերներ Ո ա ր ո ե զ ե ան : Ա* ատ են ա շար «Արմեն իա» թ ի լ 5 ։
ճանակը պարպուեց իր սրտի մէջ* • • : էին Արք Պետրոսը եւ Տ ա կոբ ^իանթարճեանր , ղէւն^– Պուէնոս Այրէս, 1948= Հասցէ— Ը1 Տ&և&էօք 4625,
Կարսի ճամբան արդէն բացուահ էր թուրք քի , Հերոսական մարտի լակերները ։ 8ս6ոօտ ճ՚Մ6տ (^շքոէաշ)՛։
բանա կին առշ^եւ • • •
(12) լով) պատասխանեց թէ գոՀ է ել գանգատի նիւթ ղինք փոխեց , սրտին փոթորիկր դագբեցաւ, ա լի–
վեր
ՅԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ ամենեւին չունի X ք\ւսաի , ճաշը կատարելէն կոն՜ութիւն ր Հ ան գար տ եցաւ ել յո բ գա ռատ ար
քը*, առանց երկար խօսակցութեան մտնելոլ այգ ցունքի Հեղեղ մր երեսն ի վ ա ր կը վազէր, ձեռքր՝
մ ատա կա բա րին Հետ , քաշուեցաւ գաբձեալ վեր ի ճակատն ու մթնցսձն աչքերը կր գոցէին , տխրու
• Թա՚աւ Լեւ՝ա.Ւ սենեակը, իմացնելով թէ՝ քուն ունի : թեան արձան մը Հոն կեցեր էր , երբ փափուկ պըզ–
Թէ որ Ալէքսանդրէ սկսեալ բոլոր երեւելի տիկ ձեռք մը, անուշ ձայն մր իր անունը կո ւա ար ,
մ տ րգ իկ \ն ան ր պար ա գան ե ր ո լ նախերգանաց մէք զի՛նք ի խորունկ քունէ աբթ1ցուց , եւ երբ աղու մը
ԳԼՈԻԽ Գ՛ կրցեր են քնանալ, պէտք չէ զարմանալ, յաք ոգու– պէս իմ՛ ձեռքր թո յլ տուաւ ա յն ձեռքին՝ ել աչքե րը
թեան
ապաՀովոլթիլնր միշտ յոգն ան՜ մտքի մը գարձուց անոր՝ որ զինք կր կոչէր, իրաւի սքան -
քունէ կր պարզելէ , այսպէս եզալ նաեւ մեր Թորո~ չելի , ազն ո լա կան եւ լոլբք կերպարանք մը տե
սին, որ գարձեալ քոլեի մէք թաղուեցաւ* բայց սաւ , պարզ զգեստնեբուն., պարզ զարդարանաց եւ
ԽՆԱՄԱԿԱԼ ՋԵՌ֊ԲԸ քուն մ ք՝ ոկր իրեն 1լերեւար թէ դեղեց իկ , ոսկե պարզ իր դեզեցիկ Հասակին Համեմատութեան՛
թել մառերով կին մր, թեթեւ քայլեբով ստուերի մէք։ Աչքերը իրեն յառան*
Անկողնին֊ մէջ օրերով պառկահ՝ բոլոր զօ - ք՝աւ է, իմ սիրուն Թոբոս, ըսաւ, արցուն
րագլոլխները կոլգային ղինքը փրկիչ կ՝ ան ուա– մը պէս ան կողն ին շ"ւր քր կը պտտի , ու քանի ան— քդ մեր՝ կ ան ան ց ի ր աւուն ք1 ՜. է , ձեր բա մինը վբէ֊
նէին , ել Հօրեղբայրս նախ կը վկայէր աննախա՛նձ գամ որ ձեռքր իրեն կ՚երկնցնէ–* , վւախուստ կու մէ է * ես > ա ա գիշերն եր անցուցեր եմ այդ պատ
թէ՝ Աստուհմէ վերջը Լեւոն Կիլիկիոյ ազատա - տար* աս խազը շատ անգամ Հանգիպելով՝ վեր— կեր ին ա ռքել ա բ ցոլն քո վ ։
վ՛արն ել առիւհ-ն եղաւ։ Ամէն օր կուգաը զի՛՛՛ք քապէս ա չքե ր ր բացաւ եւ մ արդ չկար * ա չքր խա ք*սկ Թոբոս ալդ ձիլնավւայլ ձեռքը իր շրթանց
տեսնելու։ ինչ ուրախ օրեր աձ ցան մինչեւ գերու բուսիկ գրա՝ ր գա,րձուց ել տեսաւ կիսաբաց , թէ տարաւ , ուզեց խօսիլ չի կրցաւ , վասնզի ար -
թեան օրերը որ եկան» ոՀ , մոո-ն՚ամ ան՛ օր՛երը ել պէտ կոր՝ ո վի , բնութենէն ան եր կիլգ , սաստիկ ցունքն եւ սրտի յոլզմունքր ձայնր խեղդեր էին,
Աիշեմ : զարմ ացալ , տե սնե լով որ իր ան շ ա ր մ սիրտր կբ իր քաղց֊ր խրատատուն ի բրդո րով ա լիմայ բ ձեռքէն
Ներկային վրայ, այո, պէտք է մտանել,բայց թնգար , կր բաբախէ՚դ ու զօրութիւն մ ր զինք կբ բռյ ան տարաւ բաղմ ո ց ին տիր ա լ , քով ր նսաեցուց
սերկան աննանօթ ապագա ք մը ունի* տեսնենք, ձզէբ * կբ Քաշէբ դէպի ՚",1Ղ կ ի "՛՛՛բաց գուռր : եւ բեՀեզեա յ թաշկինակաւ իր ել անո ր ար ցուրտք–
սա կինը անշուշտ ի՜– ձ պիտի երեւայ եւ սա քօղը Ուստի կանգն եցաւ գի ՝ ո վի մ ր Ալէս , իր մ ատ -
"վիտի վերնայ* ինչ կր նշանակէ , թէ որ Յոյները ն երուն դպչելուն՝ դուռ ր սողաց ան Հետ եղաւ ու ներր կր "րբէր ։
ղիս սպան՜ ել ուղէին՝ ինչ գմուարսւթիւն կար ի– ան մտաւ նոր սենեակ մր , ուր լռութիւն եւ մ իա յ – Երկայն վայրկեաններ անցան, ել այս երկու
Հինէ
բե1ց Համար* սպասենք ոկրեմն ; նութիւ՝ կը տիրէբ, քօղա^կուան վարագոյրներով տար բե ր ղ ե ղո ց կ ո ւթ ե ան ց սքան չելիքր՝ իբրեւ աչք
աչքերը
Սպտսաւորր եկաւ իշխածը ճաշի Հրաւիրելու, սլատուՀաններ , լոյսր կը նուազեցնէին, բազմոց բարեկամ՛ եր՝ ձեռք ձեռքի , ն՜ունկ նունկի , կամաց
"Բ եՐԲ էքալ) տեսաւ որ յարգանքով կ՚ողքունէր մր եւ խորանի մր պէս բան մր կար մէկ ^"Դ^Բ * աՀ.ք*հ էք ի սան ո լ ազ կը նա յէ$ * մ ին չեւ որ
՚ւ/՚՚՚ՔՐ առքի օրուան մարդը, որ տուն առա^նոբդեր դէպի Հոն ռիմեց եւ Հազիւ թէ ք ա յ լ մ րառաւ մ ը– կենդանութիւն առին ել վեր քապէս Թորոս
եւ բնակեցուցեր էր, դարձեալ իմացնելով թէ նաց*** եզբօրր քհուբենին կենդանի պատկեբր պա մր րսաւ »
պատրաստ էր իր ամէն Հ րամ անները կատարել * տին վրայ կախուան՝ գոյնզգոյն թարմ ՚նաղիկնե– ԾԵՐԷ՚նՅ
իսկ Թոբոս , իր ան Հոգ ել միամիտ ձեւը Հագն ե– Ր"վ պսա կո լան տեսաւ* աս տեսաբանը * մէկէն
Fonds A.R.A.M
Աղ Պետաւս ՊՈԻՏ՚Մ ԾԻԾԱՂ– Այ" * հ՜անը֊ » ազդարարութեան վրայ է «Պոզոս
մատ–
փաշան խիստ կոտրոլահ՝ յուսաՀատութեան
նուահ» , վերարկուին մէջ ապաստան ան ՝ շունչը
*հ՝ոսւ՚սռ.ստած եւ կոտաւած Փարիզ է առեր • « •
Հայաստանի Հանրապետական բանակի Լալա– • խելքս չհասա լ փաշային այս վրդովումին :
գթյ% սաաներից մէկը տ ՝Բաջ ել խիզախ ռազմիկ : Եթէ ես փաշա ԱԱայի , կրկի՛ն կը ներկայանա
Պաղարիւն եւ օրինակելի Հրամանատար . Պալ յի Լորտ Քըրզընին , Հետեւեալ բանաձեւով »
տո լա օ– իրեն ենթակայ սպաների եւ զին ոլորների « Մ եհ արգոյ Լորտ։ Գոլք Թաթարներոլ կո–
կողմից։ Անկեղծ Հայրենասէր։ Հայոց քազաքակի• թ մոզովոլրդ ըԱալը փաս– տոՀ ահի ել 300 թաթար գիւղերու աւերումի մա
Հայկական 1որրորգ Հետեւակ գունդի Հրա նով. բոլոր ազգերէն, ՚նոյնիսկ քրիստոսէն սի՛ բա եր մր ըսիք։ Ջեմ գիտեր որքան շիտա կ են
մանատար՝ կար սի ճակատում, 1919 ել )920ին։ ալ առաջ քրիստոնէական֊ կրօ֊քր ընղու՛ ա՛ճ Բ//ա~ ձեր լսահները, ինչու որ այգ տեղեկագիրը Տտճիկ
Զ"ԲՐռրգ գունդր մեր Հեիոսական ՚ զօըամասե– լը ապացուցանելու , սլա ր տ ո ւաՆ եւ ԼաՀատակ ազգ կը Հոտի։ Ոճ է ւ՝ թուրքէ րէն է թարգմանած կ՝երե–
ՐԷՑ " ՚ է Ղ " էր է որին ել յանձն ուահ Էր Աա՚րիղամի– մը րլլալշ վաւերացնել տալու Համար, տարիներէ ւայ։ Եթէ ի"կ իրական Ալլան այղ պապիր՛ոսին մէք
շի ճակատի պաշտպան՛ս լթիլև ը գնդապետ Միրի– ի վեր պատուիրակոլթիւններ խաւբաօ՜ ենք ելբո– . գըուահներր, կրկին վշտանալու բաՀ.՛ չկայ ։
մաեեանի րնդՀա ուր Հրամանատարութեամբ : պա կան գիւա ագէտներոլ մօտ է « Միթէ՛* Հայր սաեղիուան– է միայւնն՛ ջար–
Սա; իղամիչից դէպի էբզրում տա րահ ուող Վերջապէս, ամէն ի& չ ըքահ՜ ենք Հայոլն ան– գո ւե լո ւ Հ ամ ար : կ^նայ Հա յն ալ կոտոբԵլ , սւե -
թրքական սաՀմանի աս0բողք ճակատ ր՝ Գարաուբ– կախանալու եւ ազգերոլ շարքին մէջ կարգի կենա րել, երբ մարգկային իրաւունքը եւ խէդ^Բ ոտնա
կան, կարակուրէ եւ այլուր ումգնօրէն պաշտպա– լու իրաւունքը ձեռք ձգելու Համար : կոխ կ՚րնեն :
նե ցալ թէ նեբքիւ (թրքական եւ քրտական ատս– Եւ այս ամէնուն վախարէ։ , «էֆէնտիմ բան մը « Մե֊՚ոնք 300 թաթար գիւղե^ր աւերան են» :
տամ բո ւթ էլննե բ թուրք սպաների զեկտսվարոլ - կ՚է ենք՛» մը շալկաձ– եկահ են մեր պատուիրակ - «Քանի մ ր քՒաթայ ի դլո* ւխ փար առան֊ են
թեամբ՝) եւ թէ արտաքին թրքական բանակի յար ՚,ե Երեսուն Հազար ալերու ան Հա յ գիւղերու ե լ քար–
ձակում^ եր ի գէմ Հ Եւ այգ տեւեց երկու տարի , Եթէ Եւրոպացի պաշտօնատար մր մեզի լՀսէ 1 գուան մէկ միլիոն Հայերոլ Հաշուէն զեղչեցէք ,
մին չեւ 1 920^ աչ*ւ ան թուրք ել բո՝լշեւի կ միացեաւ « Հայերդ իրաւունք ունիք անկախութեան », մնացանր մեր պաՀա&քքին գրեցէք :
գա ւա գի ր յարձակում ր մեր Հայրեն իքի դէ*^ ՚ Ա յդ «Արիք Հայկազունք» երգելէն աո զա) ցրի կ՚ելլենք։ «Ա՝ շուչա , մե֊բ ա Բ՛ քա քագո բնութիւնն երր
պիտի
անՀալասաբ պատերազմ ին Հա յ կա կ ա ն չ ո ր < ո ր գ Եթէ շուկան Հա՝՜ դիպինք «բծթւՇք ճ*^ա1€Ո10> Հ "– ա կ ա տ ա նքներոլ պիտի արմաճանան ել
գո ւնգ ր իր կուռ , կար գա պա Հ եւ Հ՝ ե ր ո ս ա կան գո ր– տաւէտ թոլդթ նա խոզի՝֊ ,մւ ,րգո .ն ձե.ՔՌ Հ ամ բու– վարձատբուին , ինչպէս եղաւ Թ՜ուրքերուն՛
կր զգանք Հ
Ն ողո ւթ ի ւննե ր ո վ միա լն պատ իւ կր բե՛ է մեր զի՝*՛– րելոլ փափաք « Թէեւ քս՚բդենք կամ քարգոլինք միեւնոյն է։
ւտւորական աւան գութ ի ւնն երին յ -— Հ.Ղ՝ուք ձեր նախորոշուան Հաշիւը ունիք :
Զ ո րբո ,ք գ գունդր իր Հերոսական գիմ ագրու - Եթէ Ը^կեր Ս աալինր «Հայաստան» անո ւնր
թեան Հ ետ ե լան քով նան ր կո ր ո ւս ան եր կրեց : ք1 ր արտասանէ, կարսեցիներր բեռները կը կապեն , ի– <Տ Հայաստանի Համար ձեր մեբմելիք «ման -
Համրանքր պակսեցաւ , սակայն իր Հերոսական րենց ն ննգա վայ ր ը մ եկ՝֊ ելու պատրաստ ։ տա»ն ալ , կրնաք Թուրքին ՜մաԱսւայի սայլին կա
կե ցուանքը երբեք չտկարացաւ Հ Այսպէս է Հայը։ Օտաբներր մեր այս ազնուա պել ։ Ամէն » ւ
Այդ գնդին առաջարկեցին Թիֆլիղից եւ այւ կան քատ կութ իւն ը լաւ կը ճանչնան յ Ա* իա յն ցաւալի է , որ ԱՀարոն եան , Ագուլիսի
Հայկական շրջաններից պաՀեստի եւ «կամաւոր - Պէտք քուն ի՝ ան՛ոնք զէն ու ղրաՀի, մեղ զրո Հայերու կո ա որ ո ւի լը յիշեցոլցան է յաԲԳ^ էէ
ներդից նորակաղմ էէաշտեր ուղտբկել , ԼԲաԱ^ ս Լոլ ւցելու Համար։ «Ապրիք, Հայեր» մը կր բաւէ։ Լորտին ։
Համար անոր կաղմր : Եթէ քէչ մր պնդենք մեր իրաւունքին վրայ , Ասիկա տկարութիւն է , ըստ իմ խոն աըՀ կարն–
սանկ խիստ նա ք սլանք մ ր , պզտիկ չախ մր մ եզ եացս • • •
Զոր ր ոբգ դնգի զինակից եւ աք թեւի մեր Ղո յն— կատու կը ղարձրնէ : ր յուսաՀատեցնէ ••* Պօզ ո ս ՚1յո ւպա ր , իբրեւ լ քոլՈ դիւանագէտ ,
քան Հերոսական առաքին Հետեւակ գոլնգը՝ մեր ԱՀարոնետնի յոլշեբէ՚ն, Լ՛որտ ՝^րրզլ^,ՀՀա քմն ինաղով առն ե լու է.ր Լորտին րս անն երը ։
պանծալի՝ այնքաՀ երիտասարդ ել աննման գը$–՛՝— յսերու բարեկամը» , Լոն տոնի մէք ըսան է մեր Հպարտ պէտք էր բլլալ որ ինք , փոխանակ
գապետ 0%–1– իկ Մ ա ՛Լ մ անեանի Հ րամ ան ա տ արու - պատուիրակն ե բոլն , Պօզոս փաշա յին ել Ա • \ԼՀա– քարդոլող մոզով ուրղի մր ներկա լացուց իչը Հ 7 / / 1 " " *
թեամբ դմբախտաբար ընգուձ ե ց մի քսՏ՝ ի «կամա– րոնեանին ։ • « Ջ,երոնւք քՒաթար-ներ կր կոտոր են լու , իր իր աւուեքր պաշտպան ե լու Համար քար ֊
ւո ր» լո ա ց ո ւ ցի չ վաշտեր , ինչ ո ր եղեր ա կան վեր– եզեր : Երեք ՀարիւՀր թաթար գիւղեր աւեբան՜ գա բա բներ ր պատմող քաք ազդի մր պատ ո լիրա–
են։
քաբան ունեցաւ յ կըն է...
Այգ Հ կամ աւո ր»ները կարմիրներ Էին յատուկ Տեղեկագիր ստացա յ ։ Եթէ "յ յսլսէս բաներ ըլլի , Փաշան տկար գտնոլան՝ է այս պարագային ։
առաքելո ւթեամ բ , ո րպէ ս զի քա յքա յեն Հայ բա մենք չենք կրնար օգնել ձեզի, Հա*** Ջեր «ման<– Կ. ՊԵՏՈԻՇ
նակ ր : լ գարշելի ԴՈԲ&Բ կա տա ր եց ին բա$ աւո ր տա»ն ոչ մէկ ազգ չընգունիր Հա՛ • * *»
:
եւ գրաւոր քարոզութեամբ
^ Լ ա \ զինուոր, մի կռուիբ , քո եղբայր
կարմիր թու֊բք բանակի գէմ»։ Զոր^որգ գոլնգը մերմեց այգ «կամաւորնե - 1920 Մայիսի Հակապետական ապսս^ամբու -
Ա յդ Հ ե ք ո ս ա կան առաքին գուն գր իրապէս րի» օգնութիւնը : թեան օրերին մեր երկոլ Հերոսները իրենց վաշ
քայքայեցին* մեր «օգնութեան» Հասան՜ նո րեկնե– -— « յքենք պատրաստ ենք զոՀուելու մինչեւ տերով միշտ էլ մնացին Հաւատարիմ Հանրապե -
զօրամասի սակայն,
րը , ել Կարսի թիկունքը անցնող թուրք Վերքին զինուոբը մեր Հայրենիքի Համար, տական կառավարութեան , իրենց Հայրեն իքին :
շարքե
• դէմ քս՚ք Մագման եանի գոլն–դր ղրկեց մեր Հրա ոչ մէկ «կամաւոր» չենք ընգունում մեր ՄԱՃԿԱԼ
մանատարութիւնը։ Ան կրն՛ար կանխել կարսի պա րում » * * •
շարում բ :
Փա^աք։ ի գնդապետ ր սիրովդ յանւձն առաւ այգ Զոր րո րգ դն գի բոլոր Հ երոսական կռիւն երում
գորհողոլթիւնր : Իր մեկնակէաից փոխա՛նակ յատկապէս ե Ր կո լ պաննալի սպաներ աչքի էին ըն ՍՏԱՑԱՆՔ
յարձակելու մեր դարաւոր ոսոխի դէմ , ամբողջ կան : Առաք ին ը Արք Պետրոսն էր , ե րկրորգը
Ա. գոլնգբ մերմոլմ էր կատարել զինուորական՝ նո յն քան Հ երոսական ղլխապետ ( կապիտան՝)
Հրամանը ։Այս եւս մաՀացու էր Հ ե րո սԱ՝ ազմանեա– Հ$ակո բ *իան թա րճ ե ան ր ( ո ր ին նորիս ցուրտ Հոգին Ի՞ՆՁՊԷԱ ԿԸ ԳՐԵՆ ՄԵՐ ՆՈՐԱԳՈՅՆ ՊԱՏ -
նի Համար՝ տեսնել իր փառաւոր անցեալով Հա - քանձ եցինք Հինգ տաբի առաք Ոիս — Օրանմիս ՄՈՒԹԻՒՆ– : (Գասախօսութիլն) : Գրեց՝ ԱաՀակ
րուստ գունդր՝ դասալիք ու դաւադիր : Եւ ատր Ց)օնթէնէպլոյից ոչ Հեռու յ ԷԼՏ բաման՝ ընկերներ Ո ա ր ո ե զ ե ան : Ա* ատ են ա շար «Արմեն իա» թ ի լ 5 ։
ճանակը պարպուեց իր սրտի մէջ* • • : էին Արք Պետրոսը եւ Տ ա կոբ ^իանթարճեանր , ղէւն^– Պուէնոս Այրէս, 1948= Հասցէ— Ը1 Տ&և&էօք 4625,
Կարսի ճամբան արդէն բացուահ էր թուրք քի , Հերոսական մարտի լակերները ։ 8ս6ոօտ ճ՚Մ6տ (^շքոէաշ)՛։
բանա կին առշ^եւ • • •
(12) լով) պատասխանեց թէ գոՀ է ել գանգատի նիւթ ղինք փոխեց , սրտին փոթորիկր դագբեցաւ, ա լի–
վեր
ՅԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ ամենեւին չունի X ք\ւսաի , ճաշը կատարելէն կոն՜ութիւն ր Հ ան գար տ եցաւ ել յո բ գա ռատ ար
քը*, առանց երկար խօսակցութեան մտնելոլ այգ ցունքի Հեղեղ մր երեսն ի վ ա ր կը վազէր, ձեռքր՝
մ ատա կա բա րին Հետ , քաշուեցաւ գաբձեալ վեր ի ճակատն ու մթնցսձն աչքերը կր գոցէին , տխրու
• Թա՚աւ Լեւ՝ա.Ւ սենեակը, իմացնելով թէ՝ քուն ունի : թեան արձան մը Հոն կեցեր էր , երբ փափուկ պըզ–
Թէ որ Ալէքսանդրէ սկսեալ բոլոր երեւելի տիկ ձեռք մը, անուշ ձայն մր իր անունը կո ւա ար ,
մ տ րգ իկ \ն ան ր պար ա գան ե ր ո լ նախերգանաց մէք զի՛նք ի խորունկ քունէ աբթ1ցուց , եւ երբ աղու մը
ԳԼՈԻԽ Գ՛ կրցեր են քնանալ, պէտք չէ զարմանալ, յաք ոգու– պէս իմ՛ ձեռքր թո յլ տուաւ ա յն ձեռքին՝ ել աչքե րը
թեան
ապաՀովոլթիլնր միշտ յոգն ան՜ մտքի մը գարձուց անոր՝ որ զինք կր կոչէր, իրաւի սքան -
քունէ կր պարզելէ , այսպէս եզալ նաեւ մեր Թորո~ չելի , ազն ո լա կան եւ լոլբք կերպարանք մը տե
սին, որ գարձեալ քոլեի մէք թաղուեցաւ* բայց սաւ , պարզ զգեստնեբուն., պարզ զարդարանաց եւ
ԽՆԱՄԱԿԱԼ ՋԵՌ֊ԲԸ քուն մ ք՝ ոկր իրեն 1լերեւար թէ դեղեց իկ , ոսկե պարզ իր դեզեցիկ Հասակին Համեմատութեան՛
թել մառերով կին մր, թեթեւ քայլեբով ստուերի մէք։ Աչքերը իրեն յառան*
Անկողնին֊ մէջ օրերով պառկահ՝ բոլոր զօ - ք՝աւ է, իմ սիրուն Թոբոս, ըսաւ, արցուն
րագլոլխները կոլգային ղինքը փրկիչ կ՝ ան ուա– մը պէս ան կողն ին շ"ւր քր կը պտտի , ու քանի ան— քդ մեր՝ կ ան ան ց ի ր աւուն ք1 ՜. է , ձեր բա մինը վբէ֊
նէին , ել Հօրեղբայրս նախ կը վկայէր աննախա՛նձ գամ որ ձեռքր իրեն կ՚երկնցնէ–* , վւախուստ կու մէ է * ես > ա ա գիշերն եր անցուցեր եմ այդ պատ
թէ՝ Աստուհմէ վերջը Լեւոն Կիլիկիոյ ազատա - տար* աս խազը շատ անգամ Հանգիպելով՝ վեր— կեր ին ա ռքել ա բ ցոլն քո վ ։
վ՛արն ել առիւհ-ն եղաւ։ Ամէն օր կուգաը զի՛՛՛ք քապէս ա չքե ր ր բացաւ եւ մ արդ չկար * ա չքր խա ք*սկ Թոբոս ալդ ձիլնավւայլ ձեռքը իր շրթանց
տեսնելու։ ինչ ուրախ օրեր աձ ցան մինչեւ գերու բուսիկ գրա՝ ր գա,րձուց ել տեսաւ կիսաբաց , թէ տարաւ , ուզեց խօսիլ չի կրցաւ , վասնզի ար -
թեան օրերը որ եկան» ոՀ , մոո-ն՚ամ ան՛ օր՛երը ել պէտ կոր՝ ո վի , բնութենէն ան եր կիլգ , սաստիկ ցունքն եւ սրտի յոլզմունքր ձայնր խեղդեր էին,
Աիշեմ : զարմ ացալ , տե սնե լով որ իր ան շ ա ր մ սիրտր կբ իր քաղց֊ր խրատատուն ի բրդո րով ա լիմայ բ ձեռքէն
Ներկային վրայ, այո, պէտք է մտանել,բայց թնգար , կր բաբախէ՚դ ու զօրութիւն մ ր զինք կբ բռյ ան տարաւ բաղմ ո ց ին տիր ա լ , քով ր նսաեցուց
սերկան աննանօթ ապագա ք մը ունի* տեսնենք, ձզէբ * կբ Քաշէբ դէպի ՚",1Ղ կ ի "՛՛՛բաց գուռր : եւ բեՀեզեա յ թաշկինակաւ իր ել անո ր ար ցուրտք–
սա կինը անշուշտ ի՜– ձ պիտի երեւայ եւ սա քօղը Ուստի կանգն եցաւ գի ՝ ո վի մ ր Ալէս , իր մ ատ -
"վիտի վերնայ* ինչ կր նշանակէ , թէ որ Յոյները ն երուն դպչելուն՝ դուռ ր սողաց ան Հետ եղաւ ու ներր կր "րբէր ։
ղիս սպան՜ ել ուղէին՝ ինչ գմուարսւթիւն կար ի– ան մտաւ նոր սենեակ մր , ուր լռութիւն եւ մ իա յ – Երկայն վայրկեաններ անցան, ել այս երկու
Հինէ
բե1ց Համար* սպասենք ոկրեմն ; նութիւ՝ կը տիրէբ, քօղա^կուան վարագոյրներով տար բե ր ղ ե ղո ց կ ո ւթ ե ան ց սքան չելիքր՝ իբրեւ աչք
աչքերը
Սպտսաւորր եկաւ իշխածը ճաշի Հրաւիրելու, սլատուՀաններ , լոյսր կը նուազեցնէին, բազմոց բարեկամ՛ եր՝ ձեռք ձեռքի , ն՜ունկ նունկի , կամաց
"Բ եՐԲ էքալ) տեսաւ որ յարգանքով կ՚ողքունէր մր եւ խորանի մր պէս բան մր կար մէկ ^"Դ^Բ * աՀ.ք*հ էք ի սան ո լ ազ կը նա յէ$ * մ ին չեւ որ
՚ւ/՚՚՚ՔՐ առքի օրուան մարդը, որ տուն առա^նոբդեր դէպի Հոն ռիմեց եւ Հազիւ թէ ք ա յ լ մ րառաւ մ ը– կենդանութիւն առին ել վեր քապէս Թորոս
եւ բնակեցուցեր էր, դարձեալ իմացնելով թէ նաց*** եզբօրր քհուբենին կենդանի պատկեբր պա մր րսաւ »
պատրաստ էր իր ամէն Հ րամ անները կատարել * տին վրայ կախուան՝ գոյնզգոյն թարմ ՚նաղիկնե– ԾԵՐԷ՚նՅ
իսկ Թոբոս , իր ան Հոգ ել միամիտ ձեւը Հագն ե– Ր"վ պսա կո լան տեսաւ* աս տեսաբանը * մէկէն
Fonds A.R.A.M
